International Osteoporosis Foundation

National Osteoporosis Foundation

Polska Fundacja Osteoporozy

Osteoforum

American College of Rheumatology

Rolling Bones

Rynek zdrowia

Medycyna Praktyczna

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja

Rehabilitacja w praktyce

Medutools

HealthUnify

Spis wykładów i plakatów

Streszczenia referatów i plakatów II Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy, Kraków 11-13.10.07 opublikowano w czasopiśmie „Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja” vol. 9. suppl. 2.2007.

Program i streszczenia do pobrania w pliku pdf.

Osteoporosis Action

“Osteoporosis Kanada rozpoczyna program profilaktyczny dla dorosłych powyżej 50 r.ż.”
(Bułgaria zatwierdza ‘Narodowy Program Kontroli Osteoporozy 2006-2010’)

Artykuł w załączeniu

Polskie Towarzystwo Osteoartrologii wraz z Zakładem Chorób Kości i Stawów Instytutu Fizjoterapii Collegium Medicum UJ rozpoczęło akcję „NIE ŁAM SIĘ!”, mającą na celu zapobieganie złamaniom osteoporotycznym.

W dziale znajdują się następujące pliki informacyjne do pobrania dla lekarzy i pacjentów:
– ulotka UPADEK
– ulotka PO ZŁAMANIU
– ulotka SPACERUJ
– ulotki NORDIC WALKING (dla pacjentów i dla lekarzy)
– ulotki TAI-CHI (dla pacjentów i dla lekarzy)

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007; 5(6); Vol. 9, 548-554

prof. dr hab. med. Wojciech Marczyński, prof. dr hab. med. Andrzej Górecki, dr hab. med. Edward Czerwiński, dr med. Dariusz Chmielewski.

Opracowano na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Międzynarodowej Fundacji Osteoporozy (IOF), Europejskiej Federacji Towarzystw Ortopedycznych (EFORT), Amerykańskiej Akademii Chirurgów Ortopedycznych (AAOS) oraz współczesnego piśmiennictwa.

„Zasady” zostały ustalone i przyjęte w październiku 2007 roku jako oficjalny dokument Krajowego Konsultanta w dziedzinie Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu oraz Prezesa Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego.

Artykuł w załączniku

Komentarz do artykułu:
Meng-Yi Weng, MD, and Nancy E. Lane, MD „Medication-induced Osteoporosis”

Medycyna po Dyplomie VOL 17/NR 9/WRZESIEŃ 2008

Prof. dr hab. med. Witold Tłustochowicz
Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie

Komentarz w załączeniu

Autorzy: Janusz E. Badurski, Andrzej Dobreńko, Nonna Nowak, Elżbieta Jeziernicka, Stefan Daniluk, Anna Mrowiec
Polska Fundacja Osteoporozy (PFO), prezes Fundacji prof. dr hab. med. Janusz E. Badurski

Reumatologia 2008; 46, 2: 72–79

Artykuł w załączniku

Lancet 2002; 359, str. 1761 – 1767 Przedruk i tłumaczenie za zgodą: The Lancet Publishing Group. www.thelancet.com Wyłącznie do prywatnego użytku dla członków Polskiego Portalu Osteoporozy

EPIDEMIOLOGIA I NASTĘPSTWA ZŁAMAŃ OSTEOPOROTYCZNYCH
(EPIDEMIOLOGY AND OUTCOMES OF OSTEOPOROTIC FRACTURES)
Steven R. Cummings, L Joseph Melton III

Wraz ze starzeniem się organizmu obniża się gęstość mineralna kości i wzrasta ryzyko złamań, szczególnie u kobiet przechodzących okres menopauzy. Złamania biodra, najpoważniejsze powikłanie osteoporozy stają się obecnie coraz częstsze zarówno z powodu starzenia się światowej populacji jak i z powodu wzrostu częstości złamań biodra o 1-3 % rocznie w większości obszarów na świecie. Częstość występowania złamań biodra jest bardziej zróżnicowana w zależności od regionu niż złamań kręgosłupa. Niska masa kostna i uprzednie złamania są czynnikami ryzyka wystąpienia prawie wszystkich typów złamań, przy czym każdy rodzaj złamania posiada też swoje własne czynniki ryzyka. Farmakologiczna prewencja złamań może w efekcie być równie kosztowna jak leczenie samych złamań. Z tego powodu należy przeprowadzać i wykorzystywać badania epidemiologiczne do identyfikacji osób obarczonych wysokim ryzykiem złamań prowadzących do kalectwa, co umożliwi odpowiednie przydzielenie kosztownego leczenia osobom najbardziej potrzebującym.

Szkielet jest niezbędny dla zwierząt lądowych, a istoty ludzkie rozwinęły kości wystarczająco lekkie, umożliwiające szybkie poruszanie się i na tyle mocne, aby uniknąć złamań prowadzących do inwalidztwa w wieku reprodukcyjnym. Jednakże, po okresie menopauzy u kobiet i wraz z postępującym starzeniem u mężczyzn kości ulegają osłabieniu oraz dochodzi do pogorszenia funkcjonowania układu nerwowo-mięśniowego. Powyższe zmiany powodują gwałtowny wzrost ryzyka wystąpienia złamań, które przesądzają o klinicznym i społecznym znaczeniu osteoporozy. Złamania osteoporotyczne są jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności i stanowią poważne obciążenie finansowe dla systemów opieki zdrowotnej w wielu regionach na świecie. W rzeczywistości dla białych kobiet życiowe ryzyko wystąpienia złamania biodra wynosi 1/6 i jest większe od ryzyka pojawienia się raka piersi, które wynosi 1/9 [1,2]. Społeczne konsekwencje złamań będą narastały na całym świecie wraz ze starzeniem się populacji. W obecnej pracy dokonujemy przeglądu epidemiologii występowania złamań osteoporotycznych, tworząc tym samym podstawę dla trzech innych prac poglądowych, które omawiać będą patogenezę i diagnostykę osteoporozy oraz jej zapobieganie i leczenie.

Pełna wersja artykułu w pliku pdf.

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 701-715

Poszukiwanie genów osteoporozy w erze poznania ludzkiego genomu: postęp i wyzwania
(Searching for osteoporosis genes in the post-genome era: progress and challenges)
Qing-Yang Huang (1, 2, 3), Robert R. Recker (2) and Hong-Wen Deng (1, 2, 3)

1.  

    

   Laboratory of Molecular and Statistical Genetics, College of Life Sciences, Hunan Normal University, 410081 ChangSha, Hunan, People”s Republic of China

2. Osteoporosis Research Center, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 68131, USA
3. Department of Biomedical Sciences, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 

Abstrakt: Osteoporoza jest częstym schorzeniem układu kostnego, cechującym się niską gęstością mineralną kości (BMD – bone mineral density) zaburzeniami mikroarchitektury kostnej oraz zwiększonym ryzykiem złamań kości. Osteoporoza jest złożonym schorzeniem, kosztownym z punktu widzenia socjalnego i ekonomicznego. Identyfikacja genów odpowiedzialnych za wywołanie osteoporozy pozwoli na pełniejsze zrozumienie patogenezy tego schorzenia, opracowanie skuteczniejszych schematów diagnostycznych oraz strategii prewencji i leczenia. Badania mające na celu identyfikację genów osteoporozy skupiają się na modelach zwierzęcych, przesiewowych poszukiwaniach genów – kandydatów oraz na ocenie genów – kandydatów. Artykuł jest przeglądem obecnej wiedzy w zakresie mapowania i identyfikacji genów osteoporozy, z uwypukleniem loci genowych szczególnie podejrzanych o związek z rozwojem osteoporozy.

Słowa kluczowe: gęstość mineralna kości, genetyka, osteoporoza, złamania osteoporotyczne

World Osteoporosis Day 2004

IOF World Osteoporosis Day 2004

Medycyna po Dyplomie. Osteoporoza. Wydanie Specjalne, maj 2004

dr hab.med. Edward Czerwiński

Wydłużanie życia ludzkiego jest dobrodziejstwem medycyny, ale ceną tego sukcesu są choroby wieku podeszłego. Jedną z nich jest osteoporoza, która już współcześnie należy do grupy najczęstszych schorzeń we wszystkich populacjach świata.

Po 50. roku życia osteoporozę stwierdza się u co 3. kobiety i co 8. mężczyzny, a jej częstość niestety wzrasta z wiekiem. Nieodłączną cechą osteoporozy są złamania kości. Życiowe ryzyko złamania u 50-letniej kobiety wynosi 40%. Złamania występują najczęściej w kręgosłupie, a najgroźniejsze są złamania bliższego końca kości udowej, po których w ciągu roku umiera co piąta pacjentka. Ryzyko zgonu z powodu złamań bliższego końca kości udowej jest większe, niż z powodu raka piersi, a niepełnosprawność po złamaniu zatrzymuje w łóżku więcej pacjentów, niż udar mózgu, zawał serca czy przewlekła obturacyjna choroba płuc. Przewiduje się, że do roku 2050 liczba złamań osteoporotycznych wzrośnie do 6.260.000. Mówimy zatem o epidemii złamań.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom lekarzy zajmującym się na co dzień problematyką osteoporozy opracowaliśmy specjalny zeszyt „Medycyny po Dyplomie”, Osteoporoza w praktyce lekarskiej. Jak interpretować fakt, że większość złamań występuje u kobiet nie spełniających kryterium diagnostycznego osteoporozy (WHO; wskaźnik „T” -2.5) dowiemy się z artykułu Prof. J. Badurskiego. Dr hab. med. M. Tałałaj przedstawia algorytm dla lekarza praktyka. Prof. R. Lorec w bardzo przystępny sposób wprowadza w tajniki densytometrii. Autor tego wstępu pisze, jak oceniać radiogram i jakie są problemy związane ze złamaniami. Aktualne grupy leków stosowanych w leczeniu osteoporozy, z przedstawieniem głównych leków stosowanych w Polsce, omawia Prof. E. Marcinowska-Suchowierska. Prof. R. Dębski wyjaśnia jakże gorąco dyskutowaną ostatnio terapię estrogenową. Prof. Więcek omawia osteoporozy wtórne, Prof. W.H. Sikorska profilaktykę, a dr Księżopolska zapobieganie upadkom. Ten ostatni temat jest szczególne aktualny, bowiem ponad 90% złamań osteoporotycznych następuje wskutek upadku, zatem ich zapobieganie jest najbardziej skuteczną prewencją złamań.
Pragnę gorąco podziękować wszystkim Autorom za trud wniesiony w przygotowanie artykułów. Reakcji dziękuję za miłą współpracę w czasie powstawania tego zeszytu oraz za wyrażenie zgody na umieszczenie artykułów w Polskim Portalu Osteoporozy www.osteoporoza.pl.

Dr hab. med. Edward Czerwiński
Kraków, maj 2004

Streszczenia IV Ogólnopolskiego Sympozjum Chorób Metabolicznych Tkanki Kostnej PTOiTr, Jurata 3-5.09.04

Badurski J., Dobreńko A., Nowak N., Supronik J., Daniluk S., Jeziernicka E.
Polska Fundacja Osteoporozy (PFO), Białystok, PL

W latach 1999-2002 Zespół Badawczy PFO przeprowadził jedno losowo dobrane, reprezentatywne dla aglomeracji Białegostoku, badanie epidemiologiczne BOS (Nowak N. z wsp. Post Osteoartrol 2003,14:1-2) i jedno populacyjne, otwarte, w Północno-Wschodniej Polsce NEPOS (Dobreńko A. z wsp. Post Osteoartrol 2003, 14:1-2).

W BOS uczestniczyło 1005 kobiet powyżej 45 r.ż.,śr.59 lat ( w tym 33.3% w VI i 29.0% w VII dekadzie życia), które wypełniły kwestionariusz z danymi demograficznymi, czynnikami ryzyka złamań, stylem i jakością życia, a 727 z nich przeszło badanie BMD b.n.k.u. i kręgosłupa L1-L4, met. DXA aparatem Hologic QDR4500SL. Zgodnie z kryteriami WHO, T-score –2.5 w b.n.k.u.(Osteoporoza) wykazało 14.8%, a osteopenię – 38.6%. BMD badane w kręgosłupie, T-score –2.5 ujawniło w 18.4%, a osteopenię w 43.0%. Wśród tych 727 kobiet odnotowano 222 złamań niskoenergetycznych (ZNE): 118 Collesa, 21 żeber, 3 b.n.k.u., 8 kręgów i 70 o innej lokalizacji. Średni T-score b.n.k.u. osób z przebytymi złamaniami = 1.5, i kręgosłupa = 1.6 . 50% złamań miało miejsce w zakresie osteopenii, a 25.7% w prawidłowej BMD. Spośród 14.8% kobiet z osteoporozą, 6.05% przypada na wiek 65-74 lat, 3.44% na 55-64, a 2.21% całej kohorty na 75-84 lata. 96 z 144 ZNE dotknęło kobiet w przedziale wieku 45-64, średnio w 59 r.ż.

Po wyeliminowaniu wpływu BMD, klinicznymi czynnikami znamiennie zwiększającymi ryzyko złamania, były: wiek, leczenie sterydami, przewlekłe choroby hematologiczne i gastroenterologiczne, niski status materialny i wykształcenie oraz alkoholizm. Zmniejszającymi zagrożenie było karmienie piersią, stosowanie HRT i wysoki BMI. Uwzględniając BMD, największe ryzyko wiązało się z niskim standardem życia i wykształcenia, ogólnie złym stanem zdrowia i z chorobami towarzyszącymi.

Wśród 6615 kobiet w wieku 56±11 lat uczestniczących w NEPOS, wszystkie przeszły badania ankietowe i badanie BMD przedramienia. 17% z nich wykazało T-score –2.5,  ZNE odnotowano u 13.7%, menopauzę przed 45 r.ż. – 13.9%, nikotynizm – u 20.6%, złamania b.n.k.u. u matki – 4.4%, niskie spożycie wapnia – 36.9%, występowanie przewlekłych chorób – 42.5%.

Uogólniając szacujemy, że w Polsce osteoporoza dotyka 15%-20% kobiet po 45 r.ż., tzn. ok. 0.9-1.2 mln ogółu populacji, a złamania po niewielkim urazie – dwukrotnie więcej, z których połowa ma miejsce przy osteopenii lub przy prawidłowej masie kostnej. Wskazuje to na potrzebę położenia zdecydowanie większej uwagi na ocenę klinicznych czynników ryzyka złamań przy decyzji o leczeniu.

Terapia 2/2005. Osteoporoza.

Prof. dr hab. med. Alina Warenik-Szymankiewicz dr med. Błażej Męczekalski

Artykuł w załączniku

Medicina Sportiva, Vol. 3, Suppl. No. 2, 1999

WYSIŁEK FIZYCZNY W PROFILAKTYCE I LECZENIU OSTEOPOROZY
CZ. I EDWARD CZERWIŃSKI (RED.)

Plik w załączniku