Terapia 5/2004. Reumatologia

Dr med. Przemysław Kotyla, lek. med. Bogna Śliwińska-Kotyla, lek. med. Magdalena Kopeć, prof. dr hab. med. Eugeniusz Józef Kucharz
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii ŚlAM w Katowicach
Kierownik: prof. dr hab. med. Eugeniusz Józef Kucharz

Twardzina układowa to choroba tkanki łącznej o wciąż niejasnej etiologii.

Etiologia i patogeneza
Mimo opisów rodzinnego występowania choroby (1) czy też związku z układem antygenów klasy HLA (2) nie stwierdzono jednoznacznie genetycznego tła schorzenia. Prawdopodobnie przyczyna twardziny leży u podłoża wzmożonej, niekontrolowanej syntezy de novo białek kolagenowych, a nie ich upośledzonego rozpadu i nadmiernego gromadzenia (3). Badania immunoenzymatyczne bioptatów skóry pacjentów we wczesnej fazie choroby ujawniają nadmierne gromadzenie limfocytów (zwłaszcza CD4+) i makrofagów. Zjawisku temu towarzyszy zwiększenie stężenia krążącego receptora dla interleukiny-2 oraz niektórych innych interleukin: IL-1, IL-2, IL-4, IL-6. Zwiększenie stężenia interleukiny-1 i interleukiny-4, które wykazują zdolność do pobudzania proliferacji fibroblastów i syntezy kolagenu, jak również korzystne skutki leczenia immunosupresyjnego mogą wskazywać udział mechanizmów autoimmunologicznych w rozwoju choroby (4).

W przebiegu twardziny układowej poza występowaniem przeciwciał przeciwjądrowych (ANA), dochodzi do wytwarzania autoprzeciwciał w stosunku do takich antygenów, jak topoizomeraza I (Scl-70), polimeraza RNA lub centromery. W badaniach Hietarinta i wsp. (5) w grupie 32 chorych na twardzinę, wykazano związek pomiędzy występowaniem objawów ze strony układu mięśniowego i obwodowego układu nerwowego, a zwiększonym mianem przeciwciał U1RNP i prawdopodobnie przeciwciał Scl-70. Grupa omawianych pacjentów charakteryzowała się również częstszym występowaniem antygenów HLA B8 i HLA DR3. Ten ostatni związany jest z wytwarzaniem przeciwciał przeciw antygenom jąderkowym (PM-Scl), które występują w przypadkach twardziny nakładającej się na zapalenie wielomięśniowe.

Pełna wersja artykułu do pobrania w pliku pdf

Elżbieta Skowrońska-Jóźwiak, Andrzej Lewiński

Terapia 03/2006. Osteoporoza

Artykuł w załączeniu

K. Zweymüller

Orthopädisches Krankenhaus Gersthof,

Wielemansgasse 28, A-1180 Wien

Streszczenia zjazdu PTOiTR – 2000

W17

Pomiędzy 1 styczniem 1993 a 31 grudniem 1996 wykonaliśmy 156 rewizji panewek. W 137 przypadkach można było zastosować bezcementowe dwustożkowe samotnące panewki. W 10 przypadkach musieliśmy użyć pierścieni wzmacniających (Burch Schneider), a w 9 przypadkach inne implanty. 118 przypadków była następnie obserwowaną klinicznie od 2-6 lat, średnia 3 i ¾ lat. 9 pacjentów umarło w międzyczasie, 9 nie zgłaszało się do kontroli. 1 pacjent był operowany w innym szpitalu z powodu późnej infekcji. Ubytki panewki były oceniane przedoperacyjnie wg Engelbrechta i Heinerta. W 82 przypadkach wykonaliśmy pierwszą rewizję, w pozostałych przypadkach rewizje wykonane były dwu lub więcej krotnie. W 10 przypadkach użyto przeszczepów kostnych, nigdy do uzyskania pierwotnej stabilizacji, ale do wypełnienia dużych ubytków kostnych. W 48 przypadkach zastosowaliśmy panewkę typu Standard, w 70 przypadkach typu Porosis. Wśród powikłań pooperacyjnych stwierdzono 1 porażenie n. udowego, 2 złamania blaszek kostnych, powikłania pooperacyjne to 7 zwichnięć, 3 zawały płucne, 1 infekcja. W 1 przypadku wznowa gruźlicy w operowanym biodrze była leczona 2 lata. Kontrola radiologiczna była wykonywana pod kontrolowanym monitorem projekcjami panewki i porównywaliśmy pooperacyjne rtg do ostatnich i przeanalizowaliśmy je na podstawie szczegółowego formularza analizy. Analiza radiologiczna wykazała zwiększające się wbudowanie panewki w 96 przypadkach (81.4%), nie zmieniające się sytuacje kostne w 14 przypadkach (11.9%), resorpcję kostną (gruźlica) w 1 przypadku, migracje z wtórną stabilizacją w 3 przypadkach, 1 obluzowanie. 3 przypadki zostały uznane za grupę ryzyka rewizji. Zastosowanie tego implantu także w dużych ubytkach kostnych jak również wysoki stopień osteointegracji sugeruje, że nasze postępowanie jest godne polecenia. Zdolność kości do mostowania dużych ubytków jest również spostrzegana wokół tytanowych trzpieni SLR. Pod tym kątem oceniliśmy wyniki 76 rewizji wykonanych od października 1991 do października 1996. Nie stosowano dużych przeszczepów w celu uzupełnienia dużych ubytków kostnych. Średni wiek pacjenta wynosił 71 lat, czas obserwacji wahał się od 2-7 lat, średnio 3.5 lat. Zakres destrukcji tkanki kostnej był klasyfikowany wg Engelbrechta i Heinerta z Endoklinik z Hamburga. Przy stopniu I i II (39 osób) zostały zebrane razem, jak również przypadku w stopniu III i IV (39) przypadków. W ten sposób dwie grupy z małymi i dużymi ubytkami kostnymi zostały ze sobą porównane. W czasie obserwacji pozycja trzpienia była niezmieniona we wszystkich przypadkach grupy A, podczas gdy w grupie B jeden przypadek został przemieszczony na szpotawo, a trzy uległy przemieszczeniu wzdłuż osi długiej. Jeden z przypadków grupy B został sklasyfikowany radiologicznie jako obluzowanie, dwa jako przypadki w grupie ryzyka. Żadna rewizja nie była konieczna do tej pory. Nowe tworzenie kości wokół implantu było mniej więcej takie same w obu grupach analizując region szczytowy i 1-7 wg klasyfikacji Gruena.

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja. Osteoporoza a ryzyko złamania. 2006

Marek Tałałaj, Ewa Marcinowska-Suchowierska

Artykuł w załączniku

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s26-27.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s3.

L04
Występowanie osteoporozy w populacji rejonu krakowskiego na podstawie badania skriningowego
K. Lipiński 1, E. Czerwiński 2, R.T. Kukiełka 2, R.Lorenc 3, T. Majchrzak 2

1 Krakowskie Centrum Osteoporozy ul. Kopernika 32; 31-501 Kraków
2 Klinika Ortopedii CM UJ, ul. Kopernika 19a; 31-501 Kraków
3 Centrum Zdrowia Dziecka, al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa

Polska Fundacja Osteoporozy i Centrum Osteoporozy w Krakowie w ciągu ostatnich 6 lat objęła badaniami densytometrycznynymi ponad 60,000 osób (w tym badanie osiowe u ponad 13,500 osób). Z grupy badanych wybrano 6,745 kobiet z rejonu krakowskiego, które zgłosiły się do badań skrinnigowych po ich ogłoszeniu w masmediach. Wiek pacjentek wahał się od 20-85 lat (średnia 57.7 lat). Metoda: U wszystkich chorych przeprowadzono wywiad wg specjalnie opracowanego kwestionariusza obejmującego m. in. informacje o: czynnikach ryzyka osteoporozy, dolegliwościach bólowych, sposobie odżywienia, informacje o menopauzie i występowaniu złamań objawowych. Następnie wykonano badanie densytometryczne kręgosłupa lędźwiowego (L2-L4) oraz bliższego odcinka kości udowej metodą DXA. Do badań stosowano densytometr DPX-IQ (Lunar). U większości chorych wykonano również badania ultrasonograficzne (dane nie uwzględnione w tej pracy). Kategorie diagnostyczne wartości normalnych, osteopenii i osteoporozy rozpoznawano wg. kryteriów WHO z 1994r. Wyniki zestawiono dekadami i przedstawiono w tabeli poniżej:

Średnia częstość osteoporozy w całej grupie wynosiła 29.9%. U kobiet po 50 rz. stwierdzono normalną gęstość mineralną kości u 24%, osteopenię u 38.5% i osteoporozę w 37.5% przypadkach. Wniosek: Wartości w naszym opracowaniu nie odbiegają od danych publikowanych dla populacji europejskiej. Obecnie nasz ośrodek bierze również udział w szerszym ogólnopolskim badaniu skrinnigowym EPOLOS, z którego wyniki są w trakcie opracowawnia

The Polish Osteoporosis Fouńdatioń ańd the Osteoporosis Ceńter iń Krakow have uńdertakeń deńsitometric evaluatioń of over 60000 patieńts (of these over 13500 patieńts had spińe ańd hip measuremeńts). From this group 6745 womeń from the Krakow regioń who preseńted to the Ceńter after a media campaigń were eńrolled iń the study. The age group of these patieńts rańged from 20-80 years (average 57.7 years).
Methods: All patients were subjected to a questionnaire relating amongst others to: risk factors, pain, diet, menopause and information about previous fractures. After this the subjects underwent densitometry with the spine L2-L4 and hip regions were evaluated using the DXA method. The Lunar DPX-IQ apparatus was used. In most patients ultrasound evaluation was also undertaken (this data is not included in our paper). The WHO (1994) criteria were implemented when evaluating normal bone density, osteopenia and osteoporosis. The patients were broken down into decades according to age and the results are
outlined in the table below.

The average incidence of osteoporosis in the whole group was 29.9%. In women over the age of 50 normal bone mineral density was found in 24%, osteopenia in 38.5% and osteoporosis in 37.5% of patients.
Conclusion: The results obtained in our local study do not differ significantly from those cited in the European population. At present our Center is taking part in a large national study (EPOLOS) but the results of this study are yet to be published.

Światowy Kongres Osteoporozy IOF w Rio de Janeiro 2004

Ostatnio połączono dwa groźne i poważne problemy zdrowotne. Naukowcy odkryli, że kobiety z niską gęstością mineralną bliższego końca kości udowej były bardziej narażone na arteriosklerozę.

W prezentacji podczas Światowego Kongresu Osteoporozy IOF w Rio de Janeiro (OC16) Dr. László Tankó z Center for Clinical and Basic Research in Ballerup w Danii zasugerował, ze otyłość brzuszna i towarzyszące jej zakłócenia w metabolizmie tłuszczu mogą być zasadniczą przyczyną zarówno niskiego BMD jak i choroby7 wieńcowej u kobiet.

Dr Tankó i współpracownicy w ciągu ponad 9 lat przebadali ponad 450 kobiet po menopauzie, kalkulując współczynnik obwodu pasa do obwodu bioder, gęstość mineralną kości i różnorodne markery biochemiczne związane z obrotem kostnym i chorobą wieńcową. Odkryli oni, ze otyłość brzuszna miała związek ze spadkiem poziomu korzystnych protein Apo AI.

Apo AI wchodzi w związki z HDL, tzw. „dobrym cholesterolem”, i uważa się, że wysoki poziom tych protein zapobiega chorobie wieńcowej. Duńczycy odkryli, że niskie poziomy Apo AI są związane ze zwiększoną arteriosklerozą i utrata gęstości mineralnej w bliższym końcu kości udowej. To stwarza w przyszłości możliwość terapii mających na celu podniesienie poziomu Apo AI w celu zapobiegania zarówno niskiego BMD bliższego końca kości udowej oraz arteriosklerozie

Te rezultaty mają natychmiastowe zastosowanie dla 2 grup pacjentów. „Jeżeli lekarz stwierdzi niskie BMD bliższego końca kości udowej, powinien również wykonać badania na nie wykrytą arteriosklerozę,” powiedział Dr Tankó. „Odwrotnie, pacjenci z chorobami naczyń obwodowych powinni zostać poddani badaniom bliższego końca kości udowej w celu określenia konieczności wdrożenia aktywnego leczenia zapobiegającego potencjalnym złamaniom.”

Poza sprawami klinicznymi, związek z otyłością wprowadza możliwość prewencji. „Biorąc pod uwagę, że choroba wieńcowa oraz złamania bliższego końca kości udowej są głównymi przyczynami śmierci wśród osób starszych, te wyniki jeszcze raz zwracają uwagę na wczesne zapobieganie – ćwiczenia i zdrowe odżywianie się zmniejszają otyłość brzuszną”, powiedział Dr Tankó.

Źródło:

Abstrakt OC16.

LARGE WAIST CIRCUMFERENCE AND RELATED LOW APO-A PREDICT ACCELERATED BONE LOSS FROM THE HIP: RESULTS FROM A 9-YEAR PROSPECTIVE STUDY

Tanko´ LB, Alexandersen P, Bagger B, Qin Q, Christiansen C; Center for Clinical and Basic Research, Ballerup, Denmark

MEDICINA SPORTIVA Vol. 4 (Suppl. 1): S11 – S48, 2000

Odżywianie, aktywność fizyczna a zdrowe kościu u kobiet
(Nutrition, physical activity and bone health in women)
Richard D. Lewis, Christopher M. Modlesky
Department of Food and Nutrition, Dawson Hall, The University of Gorgia, Athens

STRESZCZENIE

Wapń i witamina D₃ mogą korzystnie wpływać na skład mineralny kości i zminimalizować ryzyko złamań u kobiet. Niestety, spożycie wapnia wśród kobiet jest niskie, również u wielu z nich kobiet stwierdza się niedobory witaminy D₃. Suplementacja wapnia (1000 mg) może zmniejszyć utratę masy kostnej u kobiet w okresie przedmenopauzalnym i wczesnym pomenopauzalnym, szczególnie w kościach, które zawierają dużą komponencie kości korowej. Suplementacja witaminy D₃ zwalnia utratę masy kostnej oraz zmniejsza liczbę złamań u kobiet w późnym okresie pomenpauzalnym. Podczas gdy nadmierne spożycie sodu i białka potencjalnie może wpływać na skład mineralny kości poprzez zwiększone wydalanie wapnia, fitoestrogeny zawarte w produktach sojowych, mające aktywność estrogenową, mogą zwolnić utratę masy kostnej. Aktywność fizyczna pod postacią ćwiczeń z obciążaniem może zmniejszyć ryzyko osteoporozy u kobiet poprzez wzrost zawartości mineralnej kości we wczesnym okresie dorosłości oraz zmniejszenie utraty masy kostnej podczas menopauzy. Aktywność fizyczna z dużym obciążaniem, np. ćwiczenia oporowe, wydają się być najlepszym bodźcem zwiększającym zawartość mineralną kości; niemniej jednak regularne chodzenie również może pozytywnie wpływać na skład mineralny kości pod warunkiem, że jest uprawiane z dużą częstotliwością. Niezależnie od zmian w składzie mineralnym kości, ćwiczenia fizyczne, które poprawiają siłę mięśniową, wytrzymałość i poczucie równowagi, mogą zredukować ryzyko złamań poprzez zmniejszenie ryzyka upadków. Wspólny efekt wpływu aktywności fizycznej i suplementacji wapniem na masę kostną wymaga dalszych badań.

Słowa kluczowe: wapń, witamina D₃, ćwiczenia fizyczne, zwartość mineralna kości, osteoporoza

*Translated and reprinted from International Journal of Sport Nutrition 8: 250-284, 1998 with kind permission of the Editor

Medycyna po Dyplomie. Osteoporoza. Wyd. Specjalne, maj 2004

Krystyna Księżopolska-Orłowska

Artykuł w załączniku
 

Terapia 5/2004. Reumatologia

Dr med. Mariusz Puszczewicz, prof. dr hab. med. Irena Zimmermann-Górska
Katedra i Klinika Reumatologiczno-Rehabilitacyjna i Chorób Wewnętrznych AM w Poznaniu
Kierownik: prof. dr hab. med. Irena Zimmermann-Górska

Barwnikowe kosmkowo-guzkowe zapalenie błony maziowej (Pigmented Villonodular synovitis) (PVNS) jest przewlekłym zapaleniem błony maziowej, po raz pierwszy opisanym przez Jaffego (1) w roku 1941. Jego charakterystyczną cechą jest rozplem synowiocytów wykazujących cechy „paranowotworowe” oraz nacieki z lipofagów i makrofagów obładowanych hemosyderyną z wytworzeniem guzków i kosmków w obrębie błony maziowej stawów, pochewek ścięgnistych i kaletek stawowych. W klasyfikacji WHO zmiany te zaliczane są do niezłośliwych procesów nowotworopodobnych (2). Etiologia choroby jest nieznana.

PVNS występuje w trzech postaciach klinicznych: 1) izolowanej zmiany, obejmującej pochewki ścięgniste znanej także jako olbrzymiokomórkowy guzek pochewek ścięgnistych
2) odosobnionego wewnątrzstawowego guzka (umiejscowiona postać PVNS)
3) postaci rozlanej z wytworzeniem kosmków i barwnikowych zmian, obejmujących całą błonę maziową stawu

PVNS stwierdza się zazwyczaj u osób w wieku 20-50 lat, częściej u kobiet. Opisywane są także przypadki tej choroby u dzieci i u osób w podeszłym wieku.

Artykuł w pełnej wersji do pobrania w pliku pdf.

Streszczenia IV Ogólnopolskiego Sympozjum Chorób Metabolicznych Tkanki Kostnej PTOiTr, Jurata 3-5.09.04

Jan Swiątkowski, Dariusz Chmielewski, Marek Gołebiowski, Ewa Jarkiewicz – Kochman
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu I Zakład Radiologii Klinicznej Akademii Medycznej w Warszawie

W diagnostyce chorób i  uszkodzeń narządu ruchu od 1895 roku aż do połowy XX wieku dominowały klasyczne dwupłaszczyznowe zdjęcia rentgenowskie. Postęp jaki dokonał się w końcu XX wieku spowodował zaistnienie nowych, udoskonalonych badań obrazowych, których interpretacja różni się od klasycznych rentgenogramów. Mając  na uwadze trudności interpretacyjne współczesnych badań obrazowych chcieliśmy  podzielić się własnymi doświadczeniami  w pokonywaniu tych przeszkód. Do szczegółowej oceny wybraliśmy 100 przypadków, w których wystąpiła  niezgodność oceny radiologicznej z kliniczną.

Dr med. Daria Baszko-Błaszyk, prof. dr hab. med. Jerzy Sowiński
Katedra i Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych AM w Poznaniu

Terapia 2005 luty, Zeszyt nr 2 Temat: OSTEOPOROZA

Pełny artykuł w załączniku

Jerzy Przedlacki

Terapia 03/2006. Osteoporoza

Artykuł w załączniku

Jan Blacha
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii AM w Lublinie
20-950 Lublin, ul. Jaczewskiego 8

Streszczenia zjazdu PTOiTR – 2000

W27

Przeszczepy kostne są stosowane od wielu lat w praktyce klinicznej. Podstawą prawną dopuszczającą ich stosowanie jest ustawa z dnia 26.10.1995 o pobieraniu tkanek i organów (Dz. U. Nr 138/1995 poz. 682) z nowelizacją z dnia 20.06.1997 (Dz. U. Nr 104/1997 poz. 661). Szczegółowe zasady pobierania, przygotowywania, przechowywania i stosowania przeszczepów kostnych opracowane zostały przez banki przeszczepów kostnych oraz inne instytucje, w których wykorzystuje się przeszczepy kostne. Przeszczepy kostne mogą być pobierane ze zwłok lub od żywych dawców. Po pobraniu podlegają procesom konserwacji lub sterylizacji, które mogą zachowywać lub niszczyć własności biologiczne przeszczepu. .
W realloplastykach stawu biodrowego używa się przeszczepów litych lub rozdrobnionych, allo lub autogennych, stabilizowanych lub nie. Przeszczepy lite służą do naprawy ścian panewki stawu biodrowego lub kości udowej albo wzmocnienia stabilności wszczepów biodrowych. Ten rodzaj przeszczepu jest najczęściej stabilizowany wkrętami, pętlami lub siatką. Szczególną odmianą przeszczepów litych są masywne przeszczepy bliższej części kości udowej lub części miednicy, w których osadza się elementy sztucznego stawu. Przeszczepy rozdrobnione są stosowane do naprawy jamistych ubytków panewki lub kości udowej. W połączeniu z użyciem metalowej siatki, pierścieni i koszyków wzmacniających, przeszczepów litych lub w kombinacji tych sposobów są używane także do naprawy mieszanych rodzajów ubytków. Przeszczepy rozdrobnione łatwiej wgajają się niż przeszczepy lite. Jednak każdy rodzaj przeszczepu do wgojenia wymaga właściwego, witalnego podłoża i stabilizacji zaś do dalszej przebudowy stymulacji biomechanicznej. Właściwe użycie przeszczepów jest procedurą technicznie wymagającą, nie zawsze możliwą do przeprowadzenia. Proces wgajania i nieuchronnego przejściowego osłabienia przeszczepu raczej ujawni niż zatuszuje popełnione błędy. .
Zaletą właściwego użycia przeszczepów w realloplastyce stawów biodrowych jest możliwość, stabilnego i długotrwałego osadzenia wszczepu opartego o odtworzone łożysko kostne. Istnieją też ograniczenia ich stosowania wynikające z ryzyka przenoszenia chorób lub immunizacji.

Stanowisko Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Wielodyscyplinarnego Forum Osteoporotycznego w sprawie STANDARDÓW DIAGNOSTYKI I LECZENIA OSTEOPOROZY W POLSCE (dane z dn. 21.12.05)

dr hab.med. Edward Czerwiński, prof. dr hab.med. Roman Lorenc, prof. dr hab.med. Ewa Marcinowska-Suchowierska, prof. dr hab.med.  Andrzej Milewicz

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja. Osteoporoza a ryzyko złamania. 2006

Artykuł w załączniku

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s27-28.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s3.

L05
Częstość występowania osteoporozy i trendy sekularne w złamaniach szyjki kości udowej w Republice Czeskiej
J.Stepan, S. Havelka, R. Zahora
Charles University Faculty of Medicine, Prague, Department of Internal Medicine, City Hospital, Litomerice, Czech Republic

Metodyka: Gęstość mineralna kości badana była w podzielonych wiekowo, randomizowanych grupach 429 mężczyzn i 713 kobiet z dwóch miast (Praga i Litomerice) w obrębie kręgosłupa lędźwiowego, szyjki kości udowej i całego ciała metodą DXA i w obrębie końca bliższego przedramienia metodą SXA. Proporcje kobiet i mężczyzn w każdej z grup z gęstością kości poniżej określonej granicy w którymkolwiek z wymienionych miejsc były odwzorowane na strukturę populacji Republiki Czeskiej. Dane dotyczące złamań szyjki kości udowej u kobiet i mężczyzn w latach1965-1999 zaczerpnięto z centralnego rejestru.
Wyniki. Ogółem, w 1997 szacunkowo 428000 kobiet i 195000 mężczyzn po 50 roku życia miało osteoporozę a kolejne 680000 kobiet i 435000 mężczyzn osteopenię. Liczba hospitalizacji z powodu złamania szyjki kości udowej w 10 milionowej populacji Czech wzrosła na przestrzeni 30 lat 15-krotnie. Starzenie się populacji może tłumaczyć 48 % i 69% tego wzrostu odpowiednio dla mężczyzn i kobiet.

Wnioski. Wyniki tych przekrojowych badań populacyjnych w Republice Czeskiej wykazują częstość występowania osteoporozy i osteopenii porównywalną z danymi publikowanymi dla Holandii i Stanów Zjednoczonych. Wzrost częstości większy niż wynikałoby to z faktu starzenia się populacji może w przyszłości w jeszcze większym stopniu wpływać na wzrost częstości złamań. Wyniki te dają podstawę do ekonomicznych rozważań na temat diagnostyki, leczenia i następstw osteoporozy.

L05
PREVALENCE OF OSTEOPOROSIS AND SECULAR TRENDS OF HIP FRACTURE INCIDENCE IN MEN IN THE CZECH REPUBLIC
Jan Stepan, Stanislav Havelka, Roman Zahora,
Charles University Faculty of Medicine, Prague, Department of Internal Medicine, City Hospital, Litomerice, Czech Republic
Methods: Bone mineral density was assessed in an age-stratified random sample of 429 men and 713 women from two cities (Prague and Litomerice) at the lumbar spine, proximal femur and total body by dual X-ray absorptiometry and at the distal forearm by single X-ray absorptiometry. The proportion of men and women in each age group with bone density below specified levels at any of these skeletal sites was projected to the population structure of the Czech Republic. Data on hip fracture incidence in men and women from 1965 to 1999 in Czech men and women were obtained from the central register.
Results: Overall, in 1997, an estimated 428000 women and 195 000 men over age 50 had osteoporosis and another 680 000 women and 435 000 men had osteopenia. Hospital discharges for hip fracture in the Czech population of 10 million increased over a 30 years period by 15-fold. Population aging explained for 48% and 69% of this increase in men and women, respectively.
Conclusions: The results of this population-based cross sectional study in the Czech Republic document a prevalence of osteoporosis and osteopenia which is comparable with that published for the Netherlands and the United States. An increase in incidence rates above that due to population aging, may increase future fracture rates still further. The results offer a basis for economical considerations in diagnosis, treatment and consequences of osteoporosis.