Current Osteoporosis Reports. 2004, 1(2), 17-23.

Rational Use of Bisphosphonates for the Treatment of Osteoporosis.
Mathoo J.M.R., Cranney A., Papaioannou A., Adachi J.

Autorzy w artykule piszą m.in., że wybór preparatu do leczenia osteoporozy powinien być indywidualnie dopasowany tak, aby zapobiegać utracie kości, optymalizować masę kostną i redukować występowanie złamań. Bisfosfoniany doustne są sprawdzoną, bezpieczną i efektywną grupą leków w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy. Bisfosfoniany zawierające grupę azotanową – alendronian i rizedronian – mają niezaprzeczalną zdolność zwiększania BMD w szkielecie osiowym i w kościach kończyn oraz u osób leczonych znacząco redukują występowanie złamań kręgowych i pozakręgowych. Korzyści bisfosfonianów w zapobieganiu złamaniom kręgowym u osób z wysokim ryzykiem zostały udowodnione już w pierwszym roku terapii. Powinny one być stosowane w pierwszej kolejności u większości pacjentów z osteoporozą i osteopenią z klinicznymi czynnikami ryzyka. O ile to możliwe, powinny być podawane w schemacie 1 raz w tygodniu alendronian 75mg lub rizedronian 35mg tak by polepszyć regularność przyjmowania leku przez pacjentów i zminimalizować niepożądane efekty ze strony przewodu pokarmowego. Nie przeprowadzono jeszcze bezpośredniego badania ze złamaniem jako punktem granicznym dla ustalenia czy którykolwiek z bisfosfonianów jest bardziej korzystny od pozostałych. Etidronian, pomimo że bezpieczny i efektywny w zwiększeniu masy kostnej w kręgosłupie i redukcji złamań kręgowych, w świetle jego słabszego potencjału w zapobieganiu złamaniom pozakręgowym powinien być ogólnie uważany za nieodpowiedni w porównaniu do aminobisfosfonianów.

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 722 – 727

Śmiertelność i chorobowość związana z farmakologicznym leczeniem osteoporozy po złamaniach biodra
(Mortality and morbidity associated with osteoporosis drug treatment following hip fracture)
Marilyn W. Cree(1), Angela G. Juby (2) and Keumhee C. Carriere (1,3)

(1) Department of Mathematical and Statistical Sciences, University of Alberta, Edmonton, Alberta, Canada

(3) 632 Central Academic Building, Department of Mathematical and Statistical Sciences, University of Alberta, Edmonton, Alberta, T6G 2G1, Canada

Abstrakt: Nasze badanie oceniało farmakologiczne leczeniem osteoporozy po złamaniach biodra, z oceną jego zależności ze śmiertelnością i zachorowaniem pacjentów. Zgromadzono dane medyczne dotyczące grupy pacjentów powyżej 65 roku życia ze złamaniami biodra – dane dotyczyły okresu zarówno przed jak i po złamaniu biodra. Oceniano dane w okresie po złamaniu dotyczące stosowania przepisywanych lekarstw, korzystania z usług służby zdrowia. W trakcie badania dostępnych było 5 klas leków stosowanych w osteoporozie: hormonoterapia zastępcza (HTZ), bifosfoniany (BSP), kalcytonina, selektywni agoniści receptorów estrogenowych (SERM) i witamina D₃ (Rocaltrol). W okresie przed złamaniem 38 z 449 pacjentów (8 %) było leczonych lekami przeciw osteoporozie. W okresie po złamaniu 81 z 356 pacjentów (23 %) było leczonych lekami przeciw osteoporozie, z tej grupy 63 osoby przed złamaniem nie były leczone. Obie grupy, zarówno pacjentów leczonych jak i nieleczonych, cechowało podobne prawdopodobieństwo późniejszego złamania biodra (odpowiednio 6 % i 4 %) oraz złamania Colles’a (2%). Również odsetek hospitalizacji był podobny w obu grupach, dotyczyło to zarówno hospitalizacji krótkoterminowych (28 % – pacjenci leczeni, 27 % – pacjenci nieleczeni) jak i długoterminowych (odpowiednio 43 %, 37 %). Jednakże śmiertelność w grupie pacjentów leczonych była znacząco niższa. Niższa śmiertelność w grupie pacjentów leczonych oraz wiedza na temat redukcji złamań i wzroście gęstości mineralnej kości powodowanej przez leki antyresorpcyjne, skłania do przeprowadzenia randomizowanego badania celem potwierdzenia naszych przypuszczeń dotyczących celowości włączania leczenia antyresorpcyjnego pacjentom po złamaniu.

Słowa kluczowe: Osoby starsze, złamanie biodra, chorobowość, śmiertelność, osteoporoza, leczenie

Medicina Sportiva, Vol. 4, Suppl. No. 1, 2000

WYSIŁEK FIZYCZNY W PROFILAKTYCE I LECZENIU OSTEOPOROZY
Zbigniew Szyguła (red.)

Plik w załączniku

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W35
Andrzej Bednarek
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii AM w Lublinie 20-954 Lublin, ul. Jaczewskiego 8

Na podstawie własnego doświadczenia zebranego podczas przeprowadzonych w latach 1980-1999 165 protezoplastyk rewizyjnych analizowano najczęstsze zagrożenia, powikłania i niepowodzenia śródoperacyjne. Wskazano ich przyczyny i możliwości uniknięcia. .
1. Kwalifikacja i planowanie przedoperacyjne. Zbyt pobieżna ocena stanu ogólnego pacjenta i niewłaściwa ocena rozmiaru ubytków mogą spowodować zagrożenie zdrowia pacjentów i ponowne poprawne osadzenie protezy staje się niemożliwe. .
Dostęp operacyjny. Niewłaściwie zaplanowany lub zbyt oszczędny dostęp operacyjny sprzyja dodatkowym uszkodzeniom (n. kulszowy, n. udowy) i utrudnia prawidłowe osadzenie wszczepu. Właściwe instrumentarium rewizyjne i różnorodność implantów. Usuwanie mocno związanego z podłożem cementu lub wgojonych implantów bezcementowych są przyczyną zamierzonych lub niezamierzonych dodatkowych uszkodzeń kości. Niedostatki instrumentarium i odpowiednich implantów uniemożliwiają pomyślne zakończenie operacji.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s35-36.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s5-s6.

L11
Gęstość mineralna kości i ilościowa analiza cyfrowa obrazu rentgenowskiego jako odzwierciedlenie właściwości mechanicznych tkanki kostnej gąbczastej kości piętowej

Wojciech Glinkowski 1,2, Tomasz Jędral 2, Małgorzata Brzozowska 3, Maciej Kornacki 4, Zbigniew Nita 5
1Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Akademii Medycznej w Warszawie
2Zakład Anatomii Prawidłowej Akademii Medycznej w Warszawie
3Zakład Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Warszawie
4Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego
5Instytut Mechaniki i Konstrukcji Politechnika Warszawska 02-005 Warszawa ul. Lindleya 4

Wyniki pochodzące z badań densytometrii i gęstości optycznej obrazu rentgenowskiego oceniano w celu uzyskania nowych informacji na temat potencjalnej roli analizy obrazu zdjęć rentgenowskich w przewidywaniu ryzyka złamań. Ocenialiśmy czy ilościowe badanie obrazu rentgenowskiego i zmienne uzyskane w badaniu densytometrycznym nieuszkodzonych kości piętowych są związane z właściwościami mechanicznymi tych kości. Pobraliśmy 15 nieuszkodzonych kości piętowych ze zwłok, od 14 mężczyzn i jednej kobiety do 48 godzin po zgonie. Średni wiek badanych wynosił 43,3 lata (w zakresie19-78 lat). Pobrane kości były prześwietlane w standardowym rzucie bocznym. Zdjęcia rentgenowskie cyfrowano przy pomocy kamery CCD dużej rozdzielczości i zapisywano w postaci plików obrazowych GIF89. Wyrażano je jako odsetek wzorca. Zmierzono także gęstość minerałów kostnych (BMD) kości piętowych. Sześcienne bloczki kostne wycięto z kości piętowej z miejsca w którym dokonywano pomiarów DXA i RODIA. Zmierzono także wartości współczynnika elastyczności kości przy ściskaniu z góry w dół. Stwierdzono, że gęstość minerałów kostnych (BMD) istotnie koreluje z właściwościami mechanicznymi kości gąbczastej w kości piętowej (r2 =0,83, p < 0.0001). Wartości pomiarów relatywnej gęstości optycznej radiogramów umiarkowanie korelowały z właściwościami mechanicznymi kości gąbczastej w kości piętowej (r2 =0,67, p < 0.0001). Stwierdzono również że względna gęstość optyczna radiogramów mocno korelowała z wartościami gęstości mineralnej (BMD) kości piętowych (r2 =0,88, p < 0.0001). Wartości denystometryczne uzyskane w wyniku bezpośredniego pomiaru lub względnej analizy obrazu cyfrowego są skorelowane z właściwościami mechanicznymi kości piętowej pod postacią współczynnika elastyczności kości gąbczastej. Uzyskane przez nas wyniki wskazują, że względna gęstość optyczna radiogramów nieuszkodzonej kości piętowej związana jest z jej własnościami mechanicznymi.

L11
BONE MINERAL DENSITY AND QUANTITATIVE DIGITIZED X-RAY IMAGE ANALYSIS REFLECTS THE MECHANICAL PROPERTIES OF CALCANEAL TRABECULAR BONE
Wojciech Glinkowski1,2, Tomasz Jedral2,Małgorzata Brzozowska3, Maciej Kornacki4, Zbigniew Nita5,
1Department of Orthopedics and Traumatology of Locomotor, Medical University Warsaw,
2Department of Anatomy, Medical University Warsaw,
3Department of Legal Medicine, Medical University Warsaw,
4Faculty of Biology, University of Warsaw,
5Institute of Mechanics and Construction, University of Technology Warsaw 02-005 Warszawa ul. Lindleya 4, Poland

Densitometric and optical density of radiograms variables were assessed to provide new information about the potential role of quantitative X-ray image analysis in fracture risk prediction. We assessed whether the quantitative X-ray image and densitometric variables derived from measurements of intact calcaneal bones were associated with their mechanical properties. We obtained 15 intact cadaveric calcanei, including 14 men and 1 women, of a mean age of 43,3 years (range 19-78 years). Harvested calcanei were X-rayed in a standard lateral view. Plain images were digitized with a high-resolution CCD camera and stored as GIF89 files. Relative optical density values were measured with the RODIA System and expressed as percent of density pattern. We measured the bone mineral density (BMD) of the calcaneal body using dual-energy X-ray absorptiometry. Cubes of trabecular bone were then removed from the calcaneus at approximately the same location as the DXA and RODIA measurements were obtained, and the elastic modulus of the trabecular bone specimens were measured by compressing them in the super-oinferior direction. We found that bone mineral density (BMD) variables were strongly correlated with the mechanical properties of calcaneal trabecular bone (r2 = 0,83, p< 0.0001). Relative optical density values variables were moderately correlated with the mechanical properties of calcaneal trabecular bone (r2 = 0,67, p< 0.0001). We found also that Relative optical density values were strongly correlated with the bone mineral density (BMD) variables of calcaneal trabecular bone (r2 = 0,88, p< 0.0001). Densitometric measurements obtained by direct densitometry or indirect by relative optical density image analysis of digitized X-ray were associated with elastic modulus of trabecular bone. Our results indicate that relative optical density value measurements of the intact heel are associated with the mechanical properties of calcaneal trabecular bone and, in some cases, provide informa¬tion similar to that provided by BMD measurements.

Według raportu jeżeli nie zostaną przedsięwzięte odpowiednie kroki prewencyjne do roku 2020 połowa obywateli USA w wieku powyżej 50 r.ż. będzie zagrożonych ryzykiem złamań z powodu osteoporozy i niskiej gęstości mineralnej kości. Raport „Zdrowie kości i osteoporoza” podaje, ze 10 milionów Amerykanów powyżej 50 r.ż. cierpi na osteoporozę, zaś kolejne 34 miliony są zagrożone tą chorobą. Każdego roku około 1.5 miliona osób doznaje złamań osteoporotycznych. Ponadto raport podaje, że:

·         Około 20% osób w podeszłym wieku, które doznały złamania kości udowej umiera w ciągu roku po złamaniu.

·         Około 20% osób po złamaniu kości udowej zostaje umieszczonych w zakładzie opieki  w ciągu roku po złamaniu.

·         Złamania kości udowej są przyczyną 300,000 hospitalizacji każdego roku.

·         Bezpośrednie koszty związane ze złamaniami osteoporotycznymi wynoszą 18 bilionów USD rocznie. Przewiduje się, że suma ta zwiększy się znacznie, jeżeli nie zostaną podjęte żadne środki zaradcze.

Dr Carmona w raporcie zwraca uwagę na to, że osteoporoza nie jest problemem dotyczącym wyłącznie ludzi starszych. Właściwe odżywianie, codzienna aktywność fizyczna i regularne wizyty u lekarza mogą pomóc w utrzymaniu zdrowych kości i wydłużeniu życia.

Jak podaje raport Amerykanie nie są świadomi zagrożenia osteoporozą. Szacuje się, że osteoporozę ma czterokrotnie więcej mężczyzn i trzykrotnie więcej kobiet niż wynika to z danych statystycznych. Co więcej, istnieje błędne przekonanie, że tylko kobiety powinny martwić się o zdrowie kości.

Raport wzywa do poprawy zdrowia kości w społeczeństwie. Zawiera rekomendacje, które pozwolą zmniejszyć ryzyko zachorowania na osteoporozę. Rekomendacje te zawierają następujące zalecenia:

·         Odpowiednia podaż wapnia i witaminy D w diecie lub suplementacja: dla dorosłych poniżej 50 rż 1000mg wapnia i 200IU wit. D

·         Utrzymanie dobrej sprawności fizycznej poprzez aktywność fizyczną co najmniej 30 min dziennie dla dorosłych i 60 min dziennie dla dzieci, jak również ćwiczenia obciążające poprawiające siłę i równowagę.

·         Podjęcie działań w celu zminimalizowania ryzyka upadku poprzez usuniecie niebezpiecznych przedmiotów, poprawę oświetlenia oraz regularne ćwiczenia i badanie wzroku dla poprawy równowagi i koordynacji.

Raport wzywa lekarzy do dbałości i zdrowie kości ich pacjentów poprzez odpowiednią ocenę ryzyka dla pacjentów w każdym wieku, zlecanie badań densytometrycznych dla kobiet powyżej 65 rż i dla wszystkich pacjentów, którzy doznali złamania niskoenergetycznego po 50 rż.

Pełny tekst raportu dostępny jest na stronie www.surgeongeneral.gov

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 728 – 733

Dowody na związek osteoporozy typu I ze wzrostem reaktywności kości na niedobór estrogenów.
(Evidence that type I osteoporosis results from enhanced responsiveness of bone to estrogen deficiency)
B. Lawrence Riggs (1, 4) , Sundeep Khosla (1), Elizabeth J. Atkinson (2), Colin R. Dunstan (3) and L. Joseph Melton III (1, 2)

(3) Amgen Inc., One Amgen Center Drive, Thousand Oaks, CA 91320, USA

(4) Mayo Clinic, 200 First Street SW, North 6 Plummer, Rochester, MN 55905, USA

Abstrakt: Do rozwoju osteoporozy typu I dochodzi w ciągu 20 lat po menopauzie, ten typ osteoporozy jest związany z nadmierną utratą kości gąbczastej i złamaniami kręgów oraz nasady dalszej kości promieniowej. Może to być związane z niedoborem estrogenów oraz z dodatkowymi czynnikami predysponującymi do utraty masy kostnej. Jednym z takich czynników mógłby być znaczny niedobór hormonów płciowych, którego uprzednio nie można było wykluczyć, ponieważ testy o zadawalającej czułości były rzadko dostępne. Oceniliśmy 36 kobiet ze złamaniami kostnymi spowodowanymi osteoporozą pomenopazualną typu I oraz 36 kobiet w okresie pomenopauzalnym z użyciem nowych, bardzo czułych testów wykrywających stężenie estradiolu na poziomie 1 pg/ml, estronu 5 pg/ml, testosteronu 5 ng/dl. Celem oceny było stwierdzenie, czy istnieje związek osteoporozy typu I ze wzrostem reaktywności kości na niedobór estrogenów. W obu grupach stwierdzono podobny średni poziom hormonów płciowych we krwi, ale obrót kostny był zwiększony do 55 % u kobiet z I typem osteoporozy. Ponadto, porównując z grupą kontrolną, kobiety z osteoporozą cechowała 51 % wyższe (P<0,01) stężenie osteoprotegeryny we krwi, co prawdopodobnie było związane z kompensacyjną odpowiedzią na wzmożony obrót kostny U 14 kobiet z osteoporozą, terapia preparatami estrogenu, podawanymi w postaci plastrów, spowodowała obniżenie poziomu dezoxypyridinoliny, wskaźnika resorpcji kostnej o 58 % w porównaniu z grupą przyjmująca placebo (17 kobiet , p<001). Tak więc, porównując z grupą kontrolną (kobiet w okresie pomenopauzalnym), kobiety w okresie pomenopauzalnym z osteoporozą miały porównywalny poziom hormonów płciowych ale wyższy poziom obrotu kostnego reagujący na terapię estrogenami. Jest to zgodne z hipotezą mówiącą, iż duża utrata masy kostnej w osteoporozie typu I jest rezultatem gorszej reaktywności kości na niski poziom hormonów płciowych w okresie pomenopauzalnym.

Słowa kluczowe:

Utrata kości, estradiol, testosteron, estrogeny podawane przezskórnie

MEDICINA SPORTIVA Vol. 3 (Suppl. 2): S37 – S59, 1999

Czy wysiłek fizyczny może zapobiegać rozwojowi osteoporozy? Metaanaliza oparta na randomizowanych badaniach kontrolowanych przeprowadzonych wśród kobiet przed menoapuzą i po menopauzie
Can exercise prevent osteoporosis? Meta-analysis of (randomized) controlled trials in pre and postmenopausal women

Han C.G. Kemper, Inge Wolff, Joyce J. van Croonenburg, Jos W.R. Twisk, Piet J. Kostense
Institute for Reserch in extramural Medicine (EMGO), Vrije Universiteit, Amsterdam, The Netherlands

STRESZCZENIE

Celem niniejszej metaanalizy było ilościowe oszacowanie wpływu wysiłku fizycznego na masę kostną u kobiet przed menopauzą i po menopauzie, na podstawie przeglądu badań kontrolowanych randomizowanych (RCT) oraz nierandomizowanych (CT). W analizie uwzględniono pomiary masy kostnej, wyrażanej jako gęstość mineralna kości (BMD) lub zawartość mineralna kości (BMC) w dwóch miejscach: odcinku lędźwiowym kręgosłupa (LS) oraz szyjce kości udowej (FN).

Z piśmiennictwa wybrano pozycje poświęcone badaniom RCT i CT. Wpływ interwencji w badaniu definiowany był jako różnica między procentem zmian na rok masy kostnej w grupie trenujących a procentem zmian na rok masy kostnej w grupie kontrolnej. Ogólne wpływy interwencji (OT) wraz z 95% przedziałami ufności wyliczano przy użyciu „ważenia” odwrotności wariancji. Ze znalezionych 62 artykułów, 25 spełniało kryteria włączenia do metaanalizy.

Porównanie OTs na podstawie badań RCTs wykazało dla obu lokalizacji (LS i FN), że trening fizyczny zapobiega lub zmniejsza prawie jednoprocentową, roczną utratę masy kostnej zarówno u kobiet przed menopauzą jak i po menopauzie. OT wyliczone dla badań z zastosowaniem treningu siłowego nie osiągnęło znamienności statystycznej. OT dla badań CT było prawie dwa razy większe niż dla RCT, sugerując duży wpływ na wynik czynnika zakłócającego – nielosowego przyporządkowania badanych do grup. Nie znaleziono błędu systemowego wprowadzanego do metaanalizy przez badania o nieznamiennym lub niskim wpływie interwencji.

Słowa kluczowe: masa kostna, wysiłek fizyczny, metaanaliza, osteoporoza, płeć żeńska

ABSTRACT

The purpose of the present meta-analysis is to address a quantitative review of the randomized controlled trials (RCTs) and the non-randomized controlled trials (CTs) on the effects of exercise training programs on the bone mass, measured as bone mineral density (BMD) or bone mineral content (BMC), of the lumbar spine (LS) and the femoral neck (FN) in pre- and postmenopausal women.

The literature was searched for published RCTs and CTs. Study treatment effect is defined as the difference between % change in bone mass per year in the training group and in the control group. Overall treatment effects (OTs) with the 95%-confidence intervals of these study treatment effects were calculated using inverse-variance weighting. Of the 62 articles identified, 25 met the inclusion criteria and were maintained for further analyses.

The weighted OTs for the RCTs showed very consistently that the exercise training programs prevented or reversed almost 1% of bone loss per year in both LS and FN and for both pre- and postmenopausal women. The 2 OTs which could be calculated for strength training programs did not reach significance. The OTs for the CTs were almost twice as high as those for the RCTs, which gives an indication of the confounding introduced by the non-random allocation of the subjects to the groups. No indication was found for a systematic influence of studies with non-significant or small treatment effects.

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W36

Małgorzata Wierusz-Kozłowska 1 ,Henryk Wysocki 2, Adam Szczepanik 2, Jacek Markuszewski 1, Waldemar Woźniak 1.
1Katedra i Klinika Ortopedii AM w Poznaniu, 2Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej AM w Poznaniu.
Adres dla korespondencji: ul. 28 czerwca 1956 r. nr 135 ,50-545 Poznań

Aseptyczne obluzowanie endoprotezy wynika z niestabilności mechanicznej komponentów endoprotezy lub polega na bezpośredniej reakcji tkanek, o typie reakcji zapalnej na ciało obce, wobec produktów zużycia implantu. W trakcie procesu pochłaniania tych cząstek dochodzi do wzmożonej produkcji wolnych rodników tlenowych i do uwolnienia mediatorów reakcji zapalnej. Wszystkie te wysoce aktywne biologicznie mediatory doprowadzają do uszkodzenia tkanek otaczających implant i reakcji osteolitycznych. Celem naszych badań było monitorowanie wgajania się endoprotezy poprzez obserwację zachowania się wykładników procesu zapalnego, w kolejnych okresach po wszczepieniu endoprotezy. Badaniom poddano 53 chorych, w wieku od 59 do 79 lat, u których z powodu idiopatycznych zmian zwyrodnieniowych wszczepiono cementowaną endoprotezę stawu biodrowego lub kolanowego. U chorych bezpośrednio przed operacją i w 2 miesiące po zabiegu oznaczano liczbę granulocytów obojętnochłonnych w krwi obwodowej oraz wielkość produkcji przez te komórki tlenku azotu. Po 2 latach od operacji u 10 chorych występowały bóle stawu, co uznano za prawdopodobny zwiastun obluzowania. U tych chorych stwierdzono znamiennie wyższą produkcję tlenku azotu przez granulocyty obojętnochłonne w porównaniu do wartości wyjściowych. W grupie chorych, którzy nie odczuwali dolegliwości bólowych wielkość produkcji tlenku azotu nie zmieniła się po zabiegu. W przypadku potwierdzenia związku bólów z rozpoczynającym się procesem obluzowania, oznaczanie produkcji tlenku azotu we wczesnym okresie po zabiegu, może stanowić przydatny wczesny parametr prognozujący obluzowanie.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s36-37.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s6.

L12
GĘSTOŚĆ KOŚCI I INNE CZYNNIKI RYZYKA ZŁAMAŃ POPZAKRĘGOSŁUPOWYCH U MĘŻCZYZN I KOBIET: WYNIKI BADANIA EUROPEAN PROSPECTIVE OSTEOPOROSIS STUDY (EPOS)

AA Ismail, L Benevolenskaya, J Cannata, J Dequeker, R Eastell, JA Falch, D Felsenberg, C Gennari, S Havelka, K Hoszowski, I Jajic, H Kröger, A Lopes Vaz, R Lorenc, M Lunt, G Lyritis, P Masaryk, T Miazgowski, HAP Pols, G Poor, S.R. Pye, D M Reid, H Schatz, C Scheidt-Nave, JJ Stepan, C Todd, K Weber, A Woolf, A.J. Silman, T.W. O’Neill,
J. Reeve*.
*Strangeways Research Laboratory, Worts Causeway, Cambridge CB1 8RN UK

Złamania pozakręgosłupowe u mężczyzn i kobiet powyżej 50 roku życia przyczyniają się do znaczącej zachorowalności, w niektórych przypadkach do długotrwałej utraty czynności, mają także znaczące następstwa ekonomiczne; do tej pory słabo jednak poznano czynniki, które określają populacyjne ryzyko takiego złamania Do badania włączono mężczyzn i kobiety w wieku 50-79 lat wybranych za pomocą spisów ludności z 32 ośrodków europejskich. Uczestników badania zaproszono do wypełnienia ankiety z udziałem ankietera, która zawierała pytania dotyczące różnych czynników dotyczących życia codziennego oraz czynników hormonalnych. Dalszą kontrolę uczestników przeprowadzano za pomocą ankiet wysyłanych pocztą, w celu poznania częstości przypadkowych złamań. Zgłaszane przez pacjenta złamania w miarę możliwości potwierdzano badaniem radiologicznym, przez lekarza pierwszego kontaktu lub wywiad. Związek pomiędzy podstawowymi czynnikami prognozującymi a późniejszym ryzykiem złamania części dystalnej przedramienia lub innych rodzajów złamań oceniano za pomocą modeli badań statystycznych wg Coxa. Do analizy tej włączono ponad 13000 mężczyzn oraz kobiet (średni wiek 63 lata). W czasie obserwacji o czasie trwania średnio 3 lata u 152 kobiet stwierdzono złamanie części dystalnej przedramienia. Po dopasowaniu grup wiekowych, regularne przechadzki (ponad 1 godz. dziennie) wiązały się ze zwiększonym ryzykiem złamania (p<0.01), podobnie jak starszy wiek pokwitania (p=0.05) (O’Neill i wsp. ASBMR 2001). Zauważono również istotne różnice w ryzyku pomiędzy centrami badawczymi, których nie można wytłumaczyć czynnikami ryzyka zidentyfikowanymi na podstawie ankiety. Około połowa kohorty miała wykonane badania densytometryczne kręgosłupa lub szyjki kości udowej metodą DEXA, ich wyniki były kalibrowane krzyżowo używając fantomu kręgosłupa (European Spine Phantom). W czasie tego referatu omówiony zostanie wpływ niskiego BMD na ryzyko wystąpienia złamań pozakręgosłupowych ze zwróceniem uwagi na styl życia i hormonalne czynniki ryzyka jak i nie biorąc tych czynników pod uwagę.

L12
BONE DENSITY AND OTHER RISK FACTORS FOR NON-SPINE FRACTURE IN MEN AND WOMEN: RESULTS FROM THE EUROPEAN PROSPECTIVE OSTEOPOROSIS STUDY (EPOS)
A. A. Ismail, L. Benevolenskaya, J. Cannata, J. Dequeker, R. Eastell, J. A. Falch, D. Felsenberg, C. Gennari, S. Havelka, K. Hoszowski, I. Jajic, H. Kroger, A. Lopes Vaz, R. Lorenc, M. unt, G. Lyritis, P. Masaryk, T. Miazgowski, H. A. P. Pols, G. Poor, S. R. Pye, D. M. Reid, H. Schatz, C. Scheidt-Nave, J. J. Stepan, C. Todd, K. Weber, A. Woolf, A. J. Silman, T. W. O’Neill,
J. Reeve*.
*Strangeways Research Laboratory, Worts Causeway, Cambridge CB1 8RN UK

Non-spine fractures in men and women over 50 years of age result in considerable morbidity, in some cases long term loss of function and have considerable economic consequences; yet the factors which determine risk of fracture in populations are poorly understood. Men and women aged 50-79 years were recruited from population registers in 32 European centres. Subjects were invited to attend for an interviewer administered questionnaire which included questions about various lifestyle and hormonal factors. Subjects were followed up using a postal questionnaire to ascertain the occurrence of incident fractures. Self-reported fractures were confirmed, where possible, by radiograph, attending physician or interview. The relationships between baseline predictors and future risk of distal forearm and other types of fracture were assessed using Cox proportional hazards models. Over 13000 men and women (mean age 63 years) were included in this analysis. During a median follow-up time of 3.0 years, 152 women sustained a distal forearm fracture. After age adjustment, frequent walking (>1 hour per day) was associated with an increased risk of fracture (P < 0.01) as was an older age at menarche (P = 0.05) (O’Neill et al ASBMR 2001). There were also significant differences in risk between investigational centres which were not accounted for by risk factors identified from the questionnaire. About half the cohort had a measurement of spine or hip bone density using DXA, the results of which were cross calibrated with the European Spine Phantom. In this presentation the effect of low BMD on non-spine fracture risk, with and without adjustment for lifestyle and hormonal risk factors, will be discussed.

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 734 – 740

Występowanie osteoporozy wśród emigrantów z południowych i północnych Włoch: badanie przekrojowe, porównawcze.
(Prevalence of osteoporosis and fractures in a migrant population from southern to northern Italy: a cross-sectional, comparative study )
M. Varenna, L. Binelli, F. Zucchi, V. Rossi and L. Sinigaglia

Abstrakt: Celem badania była ocena, czy ludność migracyjna z południowego regionu Włoch cechuje się zróżnicowaniem w zakresie występowania osteoporozy i złamań kości w porównaniu z populacją mieszkańców Mediolanu, miasta na północy Włoch. Oceniano grupę 1764 kobiet w okresie pomenopauzalnym, urodzonych w południowych Włoszech, które przeniosły się do Mediolanu po 20 roku życia. Oceniane kobiet mieszkały w Mediolanie minimum 15 lat. Grupa ta została porównana do grupy 4018 kobiet w okresie pomenopauzalnym mieszkających od urodzenia w Mediolanie. Mierzono BMD (gęstość mineralną kości) odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wykorzystując metodę DXA. Wielozmienna analiza ukazała znacząco wyższy BMI, niższą częstość pomenopauzalnej HTZ, niższy poziom spożywanego wapnia w „Grupie Południowej” (SG). Badanie densynometryczne wykazało znacząco niższy poziom BMD w kręgosłupie lędźwiowym w SG (P<0,001), co wiązało się z częstszym występowaniem osteoporozy (30,5 % w stosunku do 24,9%; P < 0,001). Zgodnie z tymi wynikami procent kobiet z obecnym złamaniami niskoenergetycznymi kości po menopauzie był wyższy w SG (4,8 % w stosunku do 3,6 %; P = 0,01). Analiza logistyczna wielokrotnej regresji ukazała, iż osteoporoza mogła być przewidziana dzięki ocenie takich cech jak: wiek, lata po menopauzie, BMI, HTZ, spożycie wapnia, przynależność do grupie SG, co niezależnie podnosiło ryzyko osteoporozy 42 %. Wiek, lata po menopauzie, BMI, przynależność do SG znacząco wpływały na ryzyko złamań kości, jednakże ostatnia zmienna nie korelowała z ryzykiem złamań w sytuacji, kiedy oceniano też BMD. Wbrew wynikom uprzednich badań epidemiologicznych i pomiarów antropometrycznych, częstsze występowanie osteoporozy i ryzyko złamań dotyczyło grupy SG w porównaniu z grupą kontrolną. Różnice te nie mogą być tłumaczone jedynie różnicami w stylu życia. Nasze dane sugerują związek ze zmianą miejsca zamieszkania (zmiana czynników środowiskowych) koreluje z utratą masy kostnej i ryzykiem złamań kości.

Słowa kluczowe: epidemiologia, grupa etniczna, złamania, Włochy, badania migracyjne, osteoporoza

Dr Gösta Ullmark
Orthopaedic Department, Gävle Hospital, S-801 87 Gävle, Sweden Telephone: +46 26 15 44 45 Fax: +46 26 15 44 59 E-mail: gosta.ullmark@lg.se

Streszczenia zjazdu PTOiTR – 2000

W29

Jakie są właściwości biomechaniczne łożyska wypełnionego ostatnio ubitymi przeszczepami? Kiedy i w jakiej ilości będzie wrastała tkanka kostna do łożyska wypełnionego rozdrobnionymi i ubitymi przeszczepami ? .
Przeszczepy allogenne kostne były rozdrobnione przy użyciu 2 różnych maszyn mielących. Maszyna mieląca Tracer daje nieco mniejsze kawałki, a maszyna mieląca Howex (Gavle, Szwecja) umożliwia powstanie nieco większych kawałków. W modelu in vitro każdy typ przeszczepu kostnego był ubijany. W momencie kiedy została uwolniona siła ubicia (wklinowania), naśladując sytuację wypychania wklinowywanej próbnej protezy przed cementowaniem składnika protezy, wykonywano pomiar odrzutu (odbicie) łożyska przeszczepu. Występowało znaczne odbicie do 1/3 grubości łożyska przeszczepu. Większe odbicie występowało, gdy stosowano małe kawałki kości w porównaniu z dużymi. To zjawisko zmniejsza przestrzeń dla płaszcza cementowego formowanego przez protezę próbną. W konsekwencji proteza próbna powinna być ponadrozmiarowa więcej niż 2mm po każdej stronie w porównaniu ze składnikami protezy. .
Inaczej in vitro model przeszczepu kostnego z tych samych dwóch różnych maszyn mielących testowano w odniesieniu do stabilności panewki. Stabilność testowana była także z zastosowaniem odtłuszczonych i nieodtłuszczonych przeszczepów kostnych. Panewka cementowana po zastosowaniu kawałków dużego rozmiaru zawierających naturalny tłuszcz szpikowy uległa rotacji (zwichnęła się) przy obciążeniu 3450 N. Te same kawałki, ale odtłuszczone wymagały do rotacji 7000 N. Kawałki mniejszego rozmiaru po odtłuszczeniu wymagały 1950 N do rotacji panewki. Wnioski: Przeszczepy większego rozmiaru częściowo odtłuszczone zabezpieczają przed rotacją panewki wcementowanej w łożysku przeszczepu. .
Dane histologiczne dotyczące przeszczepów kostnych w 31 próbkach pobranych od 19 pacjentów, 1 do 48 miesięcy po alloplastyce rewizyjnej i rozdrobnieniu i ubiciu przeszczepu w obrębie biodra, 2 przypadki po rewizji kolana z ubitymi przeszczepami. Po miesiącu stwierdzono obecność podścieliska włóknistego i trochę ostatnio uformowanej kości w łożysku przeszczepu. Po 4 miesiącach wiele martwych beleczek w obrębie łożyska przeszczepu posiadało warstwy żywej kości i osteoidu we wszystkich próbkach. Ten obraz stopniowego wrastania kości narastał w czasie i był prawie kompletny po 48 miesiącach.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s37-38.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s6.

L13
Wyniki leczenia uszkodzeń urazowych narządu ruchu powstałych na tle osteoporozy w materiale własnym
Dariusz Chmielewski, Andrzej Górecki
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik: Prof. dr hab. med. Andrzej Górecki
Adres do korespondencji: 02-005 Warszawa, ul. Lindley’a 4

Złamania u osób z osteoporozą są stałym elementem zespołu objawów klinicznych tej jednostki chorobowej. W Warszawskiej Klinice Ortopedycznej obowiązuje schemat postępowania leczniczego w odniesieniu do uszkodzeń urazowych narządu ruchu na tle osteoporozy. Praca ta jest retrospektywną analizą wyników leczenia tym systemem w latach 1997 – 2000.
W okresie obserwacji leczyliśmy 1580 złamań nasady dalszej kości promieniowej u 1406 kobiet (88.99%) 174 mężczyzn (11.01%). Obowiązuje zasada leczenia zachowawczego. Przypadki pierwotnie niestabilne lub te, w których nie udało się uzyskać prawidłowego nastawienia odłamów po dwukrotnej pierwotnej repozycji leczono operacyjnie (110 przypadków -7%). Oceniano subiektywny wynik leczenia. Pacjenci wypełniali krótki kwestionariusz w obecności lekarza. Obiektywizowano odległy wynik leczenia – zrost kostny w obrazie RTG, który uzyskano we wszystkich przypadkach. W latach 1997-2000 leczono 64 pacjentów ze złamaniem kompresyjnym trzonów kręgowych. 51 osób zaopatrzono gorsetem Jevetta. Średni czas stosowania gorsetu 9,4 tyg. (5 – 13,2 tyg.). W latach 1997 – 2000 leczono 230 złamań końca bliższego kości udowej, gdzie obowiązuje zasada leczenia operacyjnego – zabieg wykonano u 216 osób (93,9%). 14 (6,1%) – leczono nieoperacyjnie. Bardzo dobry wynik czynnościowy (zgięcie stawu biodrowego powyżej 70 st., skrócenie nie większe niż 2 cm) osiągnięto w 28% przypadków. Dobry lub zadowalający wynik czynnościowy: powyższe warunki i niestałe, miernie nasilone dolegliwości bólowe – w 51% przypadków. W grupie 36 złamań końca bliższego kości ramiennej – 10 osób leczono operacyjnie – 8 zespolono sp. Rusha, w 2 przypadkach wykonano alloplastykę połowiczą stawu ramienno – łopatkowego.

L13
TREATMENT RESULTS OF TRAUMATIC INJURIES OF THE LOCOMOTOR SYSTEM RESULTING FROM OSTEOPOROSIS IN OWN MATERIAL
Dariusz Chmielewski, Andrzej Gorecki,
Department of Orthopaedics and Traumatology of the Locomotor System, Medical University of Warsaw 02-005 Warsaw/Poland, 4 Lindley Str., Poland

Fractures in patients with osteoporosis are a common clinical symptom of this disease. Within the Department of Orthopaedics of Warsaw Medical University there is a scheme of the therapeutic process regarding traumatic injuries of the locomotor system resulting from osteoporosis, This paper is a retrospective
Phantom. In this presentation the effect of low BMD on non-spine fracture risk, with and without adjustment for lifestyle and hormonal risk factors, will be discussed.
In the period of evaluation 1580 distal radius fractures in 1406 women (88.99%) and 174 men (11.01%) were treated. There is a rule of conservative treatment. Primary unstable cases, and those in which a primary satisfactory reduction was not successful after two, repeated maneuvers, underwent surgery (110 cases -7%). Subjective results of the treatment were evaluated.
64 patients with compressive vertebral fractures were treated in the years 1997-2000. 51 of them were supplied with a Jevett’s frame. The average duration of this immobilization was 9,4 weeks (5-13,2 weeks).
230 proximal femur fractures, in which surgical treatment is obligatory, were evaluated for the period of 1997-2000. 216 patients underwent surgery (93,9%). 14 (6,1%) were treated non-surgically. Very good functional results (hip flexion >70 deg., shortening <2 cm) were achieved in 28% of cases. Good or satisfactory results (above conditions and temporary pain) – in
51%.
In the group of 36 proximal humeral fractures, 10 patients were treated surgically – 8 underwent intramedullary nailing using the Rush method. Hemiarthroplasty of the shoulder joint was performed in 2 patients

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 741 – 749

Efekt terapii łączonej raloksyfenem z monofluorofosforanem w porównaniu z monoterapią monofluorofosforanem u kobiet w okresie pomenopauzalnym z niską masą kostną: badanie randomizowane, kontrolowane.
(Effect of raloxifene combined with monofluorophosphate as compared with monofluorophosphate alone in postmenopausal women with low bone mass: a randomized, controlled trial)
Jean Yves Reginster (1, 8) , Dieter Felsenberg (2), Imre Pavo (3), Jan Stepan (4), Juraj Payer (5), Heinrich Resch (6), Claus C. Glüer (7), Dieter Mühlenbacher (3), Deborah Quail (3), Henry Schmitt (3) and Thomas Nickelsen (3)

(1) Bone and Cartilage Metabolism Research Unit, University of Liege, Liege, Belgium

(2) Centre of Muscle and Bone Research, University Hospital Benjamin Franklin, Free University Berlin, Germany

(3) Lilly Research Laboratories, Eli Lilly and Company, Indianapolis, Ind., USA

(4) Department of Internal Medicine 3, Charles University Faculty of Medicine, Prague, Czech Republic

(5) First Clinic of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Comenius University, Bratislava, Slovakia

(6) Department of Internal Medicine, St Vincent Hospital, Vienna, Austria

(7) Department of Radiology, University Hospital, Kiel, Germany

(8) WHO Collaborating Center for Public Health Aspects of Rheumatic Diseases, CHO Centre Ville, 45 Quai Godefroid Kurth, 4020 Liege, Belgium

Abstrakt: Raloksyfen efektywnie zmniejsza częstość złamań kręgów u pacjentek z osteoporozą pomenopazualną. Ostatnie badania sugerują, iż niskie dawki monoflurofosforanów (MFP) z dodatkiem wapnia obniżają częstość złamań kręgów u kobiet w okresie pomenopauzalnym z umiarkowaną osteoporozą. Celem badania było ocena terapii raloksyfenem i MFP u pacjentek w okresie pomenopauzalnym z osteopenią, osteoporozą oraz osteoporozą o znacznym nasileniu. Randomizowano 596 pacjentek w okresie pomenopauzalnym z osteopenią, osteoporozą oraz osteoporozą o znacznym nasileniu (średni T-score szyjki kości udowej -2,87 SD) podając jednej grupie 60 mg/dobę raloksyfenu i 20 mg/dobę MFP, drugiej 20 mg/dobę fluorku i placebo przez 18 miesięcy. Wszystkie pacjentki otrzymywały wapń (1000 mg/dobę) i witaminę D (500 IU/dobę). Po zakończeniu badania oceniano jako cel pierwszy zmiany w gęstości mineralnej kości (BMD) i jako drugi częstość złamań osteoporotycznych oraz poziom markerów biochemicznych. W grupie leczonej raloksyfenem i MFP w porównaniu do grupy leczonej MFP stwierdzono znacząco większą średnią wzrostu wartości BMD szyjki kości udowej (1,37 % w stosunku do 0,33 %; P=0,004), biodra (0,89 % w stosunku do -0,42 %; P<0,001) i kręgosłupa lędźwiowego (8,8 % w stosunku do 5,47 %; P<0,001). W grupie pacjentek leczonych raloksyfenem plus MFP doszło do 17 złamań osteoporotycznych u 16 osób, w porównaniu z 34 złamaniami u 22 pacjentek w grupie leczonej MFP (P=0,313). U jednej pacjentki leczonej raloksyfenem plus MFP doszło do wielokrotnych złamań osteoporotycznych, w grupie leczonej MFP takich złamań było osiem (P=0,020). Monoterapia MFP znacząca podnosiła poziom fosfatazy alkalicznej we krwi (ALP kostna) i C-końcowego telopeptydu kolagenu w moczu (U-CTX). Dodanie do terapii raloksyfenu osłabiało wzrost poziomu kostnej fosfatazy alkalicznej (nie mniej jednak pozostawał znaczący jak i również osłabiało wzrost U-CTX. Terapia raloksyfen plus MFP była generalnie dobrze tolerowana. Nasze badanie pokazało, iż u pacjentek w okresie pomenopauzalnym z osteopenią, osteoporozą oraz osteoporozą o znacznym nasileniu, terapia raloksyfen plus MFP w porównaniu do monoterapii MFP, poprawiała BMD, syntezę kostną, równowagę resorpcyjną i mogła obniżyć ryzyko wielokrotnych złamań osteoporotycznych.

Słowa kluczowe: raloksyfen, fluorki, BMD, markery kostne, złamania, osteoporoza

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia W30

Jan F. A. Somers (1), A. John Timperley (2), Graham A. Gie (2).
(1) Jan Yperman Hospital, Ypres, BELGIUM
(2) Princess Elizabeth Orthopaedic Centre, Exter, UK.
Adres do korespondencji: Dr Jan Somers, Jan Yperman Ziekenkuis, Briekestraat 12, B-8900 Ypres, Belgium.

Przedstawiono 69 kolejnych rewizji panewek cementowych, w których lity allogeniczny przeszczep był użyty do rekonstrukcji dużego ubytku. Przebadano 63 pacjentów: 47 kobiet, 16 mężczyzn. Średni wiek badanych wynosił 70 lat (42-89 lat). Ubytki panewki klasyfikowano w stopniach z zastosowaniem klasyfikacji Paproskiego. Średni okres obserwacji wynosił 6,5 lat (3-11 lat). 39 pacjentów zostało poddanych klinicznej ocenie. Stwierdzono, używając klasyfikacji Charnley’a poprawę w zakresie: dolegliwości bólowych (p< 0.0002), funkcji (p<0.005) i ruchomości (p<0.002). Częstość powstania skostnień heterotropicznych była niska: 5 stawów biodrowych miało 1 stopień Brooker’a (9%), 2 stawy biodrowe 2 (3%), żaden nie miał 3 i 4 stopnia. 20 bioder (44 %) wykazało brak jakiejkolwiek strefy osteolizy po stronie panewki. 15 stawów biodrowych (33%) miało linię radioprzezierności ograniczoną do jednej strefy Gruena; 3 w I strefie i 12 w III strefie. 10 bioder (22%) miało linię radioprzezierności obejmującą ponad 2 strefy. Radiologicznie w 2 przypadkach stwierdzono niepowodzenie z ciągłą linią radioprzezierności we wszystkich 3 strefach. Całkowitą częstość powikłań (resekcja, powtórna rewizja, radiologiczne obluzowanie) w tej grupie wynosiła 23 % (16 przypadków). U 2 pacjentów wykonano artroplastykę resekcyjną Girdlestone’a. Przyczyną wykonania jednej z nich była głęboka infekcja, druga została wykonana z powodu zwichnięcia. Wykonano 12 powtórnych rewizji (17%). Występowanie powikłań okazało się być statystycznie niezależne od długości obserwacji (do 75 miesięcy w porównaniu do grupy powyżej 75 miesięcy), płci, wieku, typu panewki, liczby śrub użytych w zależności od powikłań. Występowała tendencja do dłuższego przeżycia w przypadku zastosowania płytek wzmacniających lub pierścieni wzmacniających (1 niewydolność na 12 przypadków). Występowało podwójne ryzyko niewydolności w typie 3 B wg. Paprosky’ego w stosunku do pozostałych. Migracja panewki miała 56 % wartości predyktywnej w przypadku niewydolności. Kilka panewek endoprotez wzmocnionych napylanym metalem zawiodło, chociaż przeszczep pozostał nienaruszony.