Komentarz do artykułu:
Brendan F. Boyce, MD, and Lianping Xing, MD, PhD „The RANKL/RANK/OPG Pathway”.
Medycyna po Dyplomie VOL 17/NR 5/MAJ 2008
Prof. dr hab. med. Ewa Sewerynek
Zakład Metabolizmu Kostnego, Katedra Endokrynologii Ogólnej UM, Łódź
Komentarz w załączeniu
J.A. Kanis, O. Johnell
Streszczenie raportu
Dostępność metody absorpcjometrii dwuenergetycznej (DXA) różni się znacznie w państwach Europy. Istnieje jednakże zbyt mało informacji by wyznaczyć optymalne wymagania dla tej technologii. Podstawowym celem tego opracowania było oszacowanie wymagań dla DXA w Europie dla diagnostyki i leczenia osteoporozy. Wybrano 3 scenariusze diagnostyczne. Pierwszy z nich przewidywał badania przesiewowe DXA dla wszystkich kobiet w wieku 65 lat. Drugi scenariusz łączył program badań przesiewowych opartych na identyfikacji klinicznych czynników ryzyka z badaniem BMD w wyselekcjonowanych przypadkach tych osób, które zbliżały się do progu interwencji leczniczej. Trzeci scenariusz opierał się na strategii poszukiwania przypadków, gdzie kobiety w wieku 65 lat były identyfikowane na podstawie czynników ryzyka i poddawane weryfikującemu badaniu DXA. Wymagania dla kobiet w wieku powyżej 65 lat zostały zamortyzowane w okresie ponad 10 lat. Drugim celem było oszacowanie liczby i kosztów złamań osteoporotycznych w Europie.
Wymagania dla DXA wynosiły 4.21-11.21 jednostek / milion populacji. Najbardziej efektywnym scenariuszem diagnostycznym było użycie klinicznych czynników ryzyka w połączeniu z badaniem DXA w wybranych przypadkach. Ten scenariusz diagnostyczny wraz z rekomendowanym poziomem 6.39 jednostek / milion dla monitorowania leczenia daje w sumie wymaganie 10.6 jednostek / milion.
W roku 2000 liczba złamań osteoporotycznych została oszacowana na 3.79 milionów, z czego 0.89 milionów to złamania kości udowej (179 000 u mężczyzn i 711 000 u kobiet). Bezpośrednie koszty złamań oszacowano na 31.7 bilionów euro (£21.165 bilionów funtów). Biorąc pod uwagę spodziewane zmiany demograficzne w Europie oczekuje się, że koszt ten wzrośnie do 76.7 bilionów euro (51.1 bilionów funtów) w roku 2050.
Pełny tekst raportu zostanie opublikowany w Osteoporosis International. Więcej informacji www.osteofound.org
Doniesienie OC18. HIP FRACTURE RISK IN STATIN USERS: A POPULATION BASED DANISH CASE-CONTROL STUDY. Abstracts WCO, Rio de Janeiro, Brazylia, 14-18.05.2004
Rejnmark L 1, Olsen ML 2, Johnsen SP 2, Vestergaard P 1, Sorensen HT 2, Mosekilde L 1;
1. Dept. of Endocrinology and Metabolism, Aarhus, Denmark,
2. Dept. of of Clinical Epidemiology, Aarhus, Denmark
Główne retrospektywne badanie przywiązuje wielką wagę do przypuszczenia, ze statyny – leki stosowane do obniżania poziomu cholesterolu – mogą działać ochronnie w osteoporozie. Badanie było jednym z najbardziej oczekiwanych na Światowym Kongresie Osteoporozy w Rio de Janeiro.
Osoby przyjmujące statyny w porównaniu do osób nie przyjmujących tego leku mają o 30% zredukowane występowanie złamań kości udowej. Badanie przeprowadzone przez Larsa Rejnmarka i zespół z University of Aarhus w Danii oceniło efekt stosowania statyn na występowanie złamań u 6 660 mieszkańców Północnej Jutlandii, którzy doznali złamania kości udowej. Przeszukano narodowy rejestr leków administrowanych dla tych pacjentów, ze szczególnym uwzględnieniem użycia statyn w okresie 5 lat przed złamaniem. Kontrolnie badacze sprawdzili dane 33 274 pacjentów zbliżonych wiekowo. „Odkryliśmy, że przyjmowanie statyn wiązało się z istotnie zredukowanym ryzykiem złamania” powiedział Dr Rejnmark. Ci pacjenci, którzy przyjmowali statyny mają do 30% mniejsze ryzyko złamań kości udowej w porównaniu do osób nie przyjmujących tego leku.
Odwołując sie do sprzecznych rezultatów poprzednich badań Rejnmark dodał uwagę ostrzegawczą. „Randomizowane, kontrolowane badania bezpośrednio mierzące działanie statyn na ryzyko złamania są nieodzowne zanim zaczną one być stosowane w leczeniu osteoporozy. Nasze odkrycia mogą zachęcić do takich badań.”
Statyny są jednymi z najlepiej sprzedających się leków na świecie ze względu na ich zdolność redukowania poziomu cholesterolu i zmniejszania ryzyka chorób wieńcowych. Badania epidemiologiczne wskazują, ze statyny mają korzystne działanie w chorobie Alzheimera i w osteoporozie, zaś badania na zwierzętach dają podstawy do domniemywania, że statyny mogą również wspomagać utrzymywanie wytrzymałości kości.
Biorąc pod uwagę łagodne działania niepożądane, niektórzy eksperci zasugerowali, ze statyny mogłyby być szeroko używane jako leki zapobiegawcze, bardziej niż aspiryna. Ale nadal istnieją zasadnicze różnice w kosztach i bezpieczeństwie pomiędzy statynami i aspirynami i powinny zostać wykazane wydatne korzy ści stosowania statyn, zanim będą one szeroko rekomendowane.
Ponieważ rezultaty doniesienia Dr Rejnmarka nie skończą dyskusji nad tym, czy statyny powinny być przepisywane dla osób z ryzykiem złamań Dr Rejnmark wierzy, że jego doniesienie zostanie potwierdzone przez kolejne badania, właczając długie badanie kliniczne.
MEDICINA SPORTIVA Vol. 3 (Suppl. 2): S83 – S87, 1999
Markery obrotu kostnego u zawodników trenujących kick-boxing
The markers of bone turnover in athletes who are training to kick-box
(1) ALICJA NOWAK, (1) ŁUCJA SZCZĘŚNIAK, (2) HELENA ELEGAŃCZYK-KOT
1. KATEDRA FIZJOLOGII, BIOCHEMII I HIGIENY, AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO, POZNAŃ,
2. ZAKŁAD SPORTÓW RÓŻNYCH, AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO, POZNAŃ
STRESZCZENIE
Wysiłek fizyczny uznany jest za jeden z ważniejszych czynników profilaktyki osteoporozy, jednakże zbyt duże obciążenia treningowe mogą wywołać efekt odwrotny i prowadzić do nasilenia resorpcji kości. Uważa się także, że wysiłek fizyczny charakteryzujący się skurczami izometrycznymi oraz naprężeniami układu kostnego ma większy wpływ na proces kościotworzenia niż wysiłek o charakterze wytrzymałościowym. Celem niniejszych badań była ocena poziomu biomarkerów procesu tworzenia kości: osteokalcyny, fosfatazy alkalicznej i propeptydów kolagenu typu I u zawodników trenujących kick-boxing w spoczynku i po symulowanej walce sportowej (trzy dwuminutowe walki przedzielone dwoma jednominutowymi przerwami). Walka stoczona przez zawodników spowodowała istotne naruszenie równowagi kwasowo-zasadowej i wzrost stężenia kwasu mlekowego w surowicy krwi (p < 0,01). Odnotowano także statystycznie istotny wzrost aktywności kinazy kreatynowej w surowicy krwi średnio o 1,17 µkat/l (p < 0,01), co wskazuje na znaczny stopień uszkodzenia włókien mięśniowych. Poziom osteokalcyny oraz propeptydów kolagenu typu I wzrósł statystycznie znamiennie (p < 0,01) odpowiednio o 2,4 ng/ ml i 35,9 ng/ml. Nie stwierdzono zmian w stężeniu fosfatazy alkalicznej. Na podstawie uzyskanych rezultatów badań można snuć przypuszczenia, że występujące w wysiłkach kick-bokserów częste uderzenia ciała oraz naprężenia układu kostnego mogą mieć korzystny wpływ na proces kościotworzenia.
Słowa kluczowe: osteokalcyna, fosfataza alkaliczna, propeptydy kolagenu typu I, wysiłek fizyczny
Physical exercise is recognized as one of most important factors of osteoporosis prophylaxis, however excessive training loads may result in an opposite effect and lead to increased bone resorption. It is common knowledge that physical activity consisting of isometric contractions and bone stress has a greater effect on bone formation than endurance training. The purpose of the present study was to evaluate bone formation marker levels: osteocalcine, alkaline phosphatase and propeptides of type I collagen in athletes who train kickboxing at rest and after simulated fighting related sport (3 fighting sessions for 2 minutes with 2 intervals for 1 minute). The physical activity of this fighting led to an impaired acid-base balance homeostasis and to increase in serum lactate concentration (p < 0,01). A statistically significant increase in serum creatine kinase activity by 1,17 mkat/l (p < 0,01) which also has been noted after fighting indicates that acute bout of exercise led to muscle cells damage. Osteocalcine and propeptides of type I collagen concentrations increased significantly (p < 0,01) on the average levels 2,4 ng/ml and 35,9 ng/ml respectively. There were not statistically significant changes in alkaline phosphatase level. In analyzing the results of the present study, it may be suggested that frequent bodily impacts and bone stress occurring during kickboxing type exercise could play a role in enhancing bone formation.
Key words: osteocalcin, alkaline phosphatase, propeptides of type I collagen, physical activity
Medycyna Po Dyplomie. Osteoporoza. Wydanie Specjalne, maj 2004
Leczenie farmakologiczne osteoporozy
Prof. dr hab. med. Ewa Marcinowska-Suchowierska, Dr hab. med. Marek Tałałaj, Lek med. Ewa Czerwińska
Artykuł w załączeniu
Streszczenia IV Ogólnopolskiego Sympozjum Chorób Metabolicznych Tkanki Kostnej PTOiTr, Jurata 3-5.09.04
Leki anabolizujące tkankę kostną – mechanizm działania, wskazania i przeciwwskazania
Jerzy Gawlikowski
Oddział chirurgii Urazowej i Ortopedii 7 Szpital Marynarki Wojennej Gdańsk
W ubiegłych latach głównym kryterium skuteczności leczenia osteoporozy (OP) było zwiększenie gęstości mineralnej kości . Stwierdzenie występowania masy złamań zależnych i niezależnych od masy kostnej spowodowało rozwój wiedzy wprowadzającej pojęcie jakości kości, której parametry istotnie korelują z ryzykiem OP złamań kości . Większość stosowanych w leczeniu OP środków opiera swoją skuteczność przeciwzłamaniową na antyresorbcyjnym działaniu , co wtórnie powoduje efekt anaboliczny przekładający się na jakość kości. W praktyce klinicznej osiągnięto pułap gdzie zwiększanie dawki bądź łączenie różnych leków antyresorbcyjnych powiększało supresję resorbcji zwiększając gęstość mineralną kości bez żadnych korzyści dla redukcji złamań kości.
Odkrycia ostatnich lat skupiły się na pierwotnie anabolizujących tkankę kostną preparatach, wśród których najbardziej obiecująco klinicznie zapowiadają się pochodne PTH i strontu. Redukcja złamań OP przypisywana tym preparatom na podstawie prób zgodnych z EBM przekracza skuteczność leków antyresorbcyjnych.
Teriparatyd będący rekombinowanym ludzkim PTH (o nazwie handlowej USA – Forsteo, Europa – Forteo) pobudza kościotworzenie na drodze złożonych mechanizmów (omówionych w opracowaniu), wykazując w badaniach klinicznych wysoką efektywność w leczeniu OP zarówno pierwotnych jak i wtórnych. Na podstawie wieloośrodkowego dużego badania prowadzonego w wielu krajach opublikowanego przez Neera i wsp. przedstawiono efekt zmniejszenia częstości złamań zależnie od dawki i czasu podawania preparatu oraz skutki i możliwości prospektywne preparatu. Przedstawiono również obserwowane objawy uboczne a także wypracowane w czasie trwania próby i na podstawie wcześniejszej wiedzy wskazania i przeciwwskazania do leczenia Teriparatydem.
Ranelat strontu (Protos, Protelos) omówiono na bazie wyników największych badań klinicznych noszących nazwy: FIRST, TROPOS, SOTI. Istotne jest stwierdzenie iż ranelat strontu wywołując efekt kataboliczny równocześnie hamuje resorbcję tkanki kostnej, co przekłada się równocześnie na znaczną redukcję złamań oraz wzrost gęstości kości.
Fluorek sodu z racji wątpliwości co do skuteczności przeciwzłamaniowej oraz liczne objawy uboczne po wielu latach zapomnienia odzyskuje zainteresowanie jako sekwencja w naprzemiennym leczeniu z antyresorbantami w niektórych przypadkach OP.
Na wyróżnienie jako badane i przyszłościowe preparaty w leczeniu OP zasługują: BMP, OPG, statyny, leptyna, wit. K i AMG 162, z których część będzie omówiona podczas innych wystąpień.
Terapia 5/2004. Reumatologia
Leczenie czynnikami biologicznymi chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
Lek. med. Aleksandra Kołczewska
Katedra i Klinika Reumatologiczno-Rehabilitacyjna i Chorób Wewnętrznych AM w Poznaniu
Kierownik: Prof. dr hab. med. Irena Zimmermann-Górska
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk) jest przewlekłą chorobą zapalną charakteryzująca się kostnieniem stawów i więzadeł kręgosłupa, zapaleniem stawów obwodowych oraz zapaleniem przyczepów ścięgnistych (enthesitis). Częstość występowania zzsk ocenia się na 0,2-0,9% wśród przedstawicieli rasy kaukaskiej (1). Mężczyźni chorują częściej niż kobiety. Początek choroby przypada zwykle między 16. a 30. rokiem życia. Typowe objawy (ból w dolnej części kręgosłupa i sztywność poranna) pojawiają się w wyniku zapalenia stawów krzyżowo-biodrowych. Postępujący proces kostnienia, dotyczący stawów i więzadeł kręgosłupa, prowadzi do znacznego ograniczenia ruchomości i do zniekształceń kręgosłupa: zniesienia lordozy lędźwiowej, znacznej kyfozy piersiowej oraz nadmiernej lordozy i przodopochylenia w odcinku szyjnym. Pozaosiowe objawy choroby to zapalenie stawów obwodowych (zwłaszcza stawów barkowych i biodrowych) prowadzące do znacznej destrukcji tych stawów i wymagające często endoprotezoplastyki. Objawy narządowe dotyczą oka (zapalenie błony naczyniowej), płuc (zmiany restrykcyjne i włóknienie górnych płatów), serca (zapalenie aorty wstępującej oraz zaburzenia przewodnictwa śródkomorowego), nerek (amyloidoza, nefropatia IgA), układu pokarmowego (przewlekłe zapalenie jelit), układu nerwowego (porażenie czterokończynowe w wyniku podwichnięcia w stawie szczytowo-obrotowym lub osteoporotycznego złamania kręgu). Ocenia się, że u 1/3 chorych przebieg zzsk jest ciężki i prowadzi do znacznej utraty sprawności (2).
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa należy do grupy chorób określanych jako spondyloartropatie seronegatywne. Pozostałe choroby z tej grupy to: łuszczycowe zapalenie stawów, reaktywne zapalenie stawów (zespół Reitera), zapalenie stawów towarzyszące zapalnym chorobom jelit (np. choroba Crohna), zespół SAPHO oraz spondyloartropatie niezróżnicowane. Wspólną cechą tych chorób jest zapalenie stawów kręgosłupa oraz znaczna częstość występowania antygenu HLA-B27 (1).
Leczenie chorych na zzsk polega głównie na stosowaniu kinezyterapii w celu utrzymania odpowiedniej postawy, opóźnienia procesu kostnienia, poprawienia siły mięśniowej kręgosłupa i wypracowania możliwie prawidłowej kompensacji oraz zachowania sprawności oddechowej. W okresach zaostrzeń choroby stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Pomocne jest również miejscowe wstrzykiwanie glikokortykosteroidów do zapalnie zmienionych stawów obwodowych. W przypadku wysokiej aktywności choroby wzrasta jednak ryzyko szybkiego postępu kostnienia stawów i więzadeł kręgosłupa oraz destrukcji stawów obwodowych. Wówczas, podobnie jak w reumatoidalnym zapaleniu stawów, konieczne jest zastosowanie bardziej agresywnego leczenia z użyciem leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh). Leki te zmniejszają postęp zmian w stawach obwodowych, ale nie hamują procesu kostnienia w kręgosłupie (3). Metotreksat, którego wysoką skuteczność obserwuje się w reumatoidalnym zapaleniu stawów, stosowany w zzsk w monoterapii nie wykazuje podobnego efektu. Obecnie uważa się, że u chorych na zzsk, tylko sulfasalazyna ma działanie modyfikujące, ale dotyczy to głównie stawów obwodowych (4).
Wynika z tego konieczność zastosowania nowego skutecznego leku, który opóźniałby proces kostnienia. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że leczenie czynnikami biologicznymi hamującymi aktywność czynnika martwicy nowotworów alfa (anty TNF-α) jest skuteczne nie tylko w reumatoidalnym zapaleniu stawów, ale także u chorych na zzsk i inne spondyloartropatie seronegatywne. Aktualnie trzy leki o takim działaniu zostały zarejestrowane w USA i Europie do leczenia chorych na rzs: infliksimab (w rzs w połączeniu z metotreksatem), etanercept i adalimumab. Dwa pierwsze są również dostępne w Polsce. W zzsk wykazano skuteczność anty TNF-α w wielu badaniach randomizowanych, otwartych oraz w obserwacji po leczeniu (follow-up). W maju 2003 roku infliksimab został zatwierdzony do leczenia chorych na zzsk w niektórych krajach Europy i w Meksyku (4).
Pełna wersja artykułu do pobrania w pliku pdf
Terapia 2/2005. Osteoporoza
Dr hab. med. Wanda Horst- Sikorska, lek. med. Michalina Marcinkowska
Artykuł w załączeniu
Terapia 2/2004. Zdrowie Kobiety
Dr med. Jadwiga Kłoś
Klinika Kardiologii CMKP w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Andrzej Budaj
Zarówno w Polsce, jak i na w świecie choroby układu krążenia są i, w najbliższym pięćdziesięcioleciu, będą główną przyczyną zgonów wśród kobiet (1,2).
Rzadziej występują przed menopauzą, natomiast po menopauzie, wg danych epidemiologicznych, u co drugiej kobiety rozwinie się choroba wieńcowa. Od początku lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia uważano, że hormonalna terapia zastępcza (HTZ) jest uniwersalną interwencją, która znieść może to zagrożenie w znacznym stopniu zarówno w profilaktyce pierwotnej, jak i wtórnej. Potwierdzały to liczne metaanalizy – w ponad 50 badaniach obserwacyjnych wykazano, że HTZ prawie w 50% znosi ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej zarówno w prewencji pierwotnej, jak i wtórnej (3,4), i co więcej może zmniejszyć ryzyko restenozy po rewaskularyzacji (5). Badania eksperymentalne i kliniczne wspierały tę opinię. Wykazano, że estrogeny korzystnie modyfikują funkcję śródbłonka, stymulują wydzielanie tlenku azotu i prostacykliny, zmniejszają syntezę enzymu konwertującego angiotensynę (ACE), syntezę reniny i endoteliny-1 oraz wykazują działania blokujące kanał wapniowy (6).
Okazało się, że hamują również rozwój miażdżycy, działając przeciwzapalnie, zmniejszając ilość naczyniowych białek adhezyjnych VCAM-1 (vascular adhesion molecule-1) i ICAM-1 (intracellular adhesion molecule-1) i ograniczając tworzenie wolnych rodników. Estrogeny hamują także apoptozę komórek śródbłonka (9), poliferację i migrację komórek mięśni gładkich i zmniejszają migrację fibroblatów w uszkodzonym naczyniu (7,10).
Za klasyczne uznaje się już od lat znane obserwacje dotyczące lipidów – estrogeny korzystnie modyfikują profil lipidowy, zmniejszają podantość lipoprotein o niskiej gęstości na oksydację i zwiększają degradację nadtlenków (8).
Do 1998 r., kiedy ogłoszono wyniki przełomowego randomizowanego badania HERS (Serce i Estrogenowo-Progestagenowa Terapia Zastępcza) (11), panowało ufne nastawienie do stosowania HTZ. Tylko kilka obserwacji było kontrowersyjnych. Spośród ponad pięćdziesięciu analizowanych prac o charakterze retrospektywnym, w czterech nie wykazano korzyści stosowania HTZ. Hemminki i McPherson stwierdzili wręcz wzrost zachorowalności na chorobę wieńcową (ChW) o 30% (12). W innych doniesieniach zwrócono uwagę, że estrogeny zwiększają stężenie białka C-reaktywnego (CRP) (13), a nieco później, że u kobiet z nadciśnieniem tętniczym zwiększają stężenie angiotensyny I i II (14). Sygnalizowano, że zwiększają zawartość metaloproteinaz (MMP-2 i 9 – kolagenazy i gelafinazy) w blaszkach miażdżycowych, co może prowadzić do ich destabilizacji i pękania (15).
Pojawiły się również doniesienia sugerujące skuteczność HTZ tylko u kobiet bez czynników ryzyka CHW, z komentarzem, że obecność czynników ryzyka obniża skuteczność stosowanej HTZ (16). Wyniki ogłaszanych kolejno randomizowanych badań, porównujących HTZ z placebo w schorzeniach niekardiologicznych, są zgodne z poprzedzającymi je badaniami obserwacyjnymi. Zgodność dotyczy zapadalności na raka sutka, raka jelita grubego, ryzyka zatorowości płucnej i ryzyka złamań (17).
Natomiast wyniki uzyskane w przebiegu stosowania HTZ w chorobach układu krążenia są całkowicie odmienne i w większości niezgodne z oczekiwaniami opartymi na wynikach badań obserwacyjnych, klinicznych i eksperymentalnych. Należy zwrócić uwagę, że niektóre z nich zakończono w planowanym czasie, a niektóre zostały zakończone przedwcześnie.
Artykuł w pełnej wersji do pobrania w pliku pdf.
Terapia 03/2006. Osteoporoza
Maria Rell-Bakalarska
Artykuł w załączniku
Kliniczne i radiologiczne wyniki po średnio 5-letniej obserwacji po zastosowaniu plastyki mielonymi ubitymi przeszczepami w realloplastykach stawu biodrowego
Streszczenia zjazdu PTOiTR – 2000
W22
Oceniono wyniki 49 pacjentów z mechanicznym obluzowaniem związanym z ubytkiem łożyska kostnego, a niektórzy z nich także z głębokimi infekcjami. Zastosowano technikę ubijanymi przeszczepami kostnymi przy użyciu rozdrobnionych świeżo mrożonych przeszczepów kostnych pobranych podczas pierwotnych alloplastyk i przechowywanych w miejscowym banku tkanek naszego szpitala. Na ubite przeszczepy kostne stosowano cementowe protezy Lubinus II lub standardowe protezy Charnleya. Oceniono wyniki pacjentów po średnim okresie 64 miesiące (od 47 do 84 msc) stwierdzając jedynie niewielki procent niepowodzeń w obu grupach. W grupie pacjentów z protezą Lubinus stwierdzono 1 mechaniczne powikłanie (4%) po 42 miesiącach z jedną głęboką infekcją. W grupie protez Charnleya było również jedno mechaniczne powikłanie (4%), po 7 miesiącach. Pooperacyjna ocena oparta na skali Merle’a d’Aubigne w modyfikacji Postela zwiększyła znacząco swoją wartość w stosunku do oceny pooperacyjnej w obu grupach. .
Ocena radiologiczna udowodniła obecność częstej przebudowy beleczkowej przeszczepu szczególnie dla protez Lubinus. Kolejna grupa 28 bioder wśród 27 pacjentów miała mechaniczne obluzowanie lub infekcje głębokie komponenty panewkowej. Wszyscy pacjenci mieli duże ubytki kostne, połączone jamiste z segmentarnymi ubytkami (typ III wg klasyfikacji AAOS). Segmentarne, korowe ubytki były pokrywane 0.5-0.8 mm tytanowymi siatkami lub tytanowymi panewkami (Waldemar Link, GmbH & Co, Hamburg, Germany) umocowane wieloma śrubami. Rozdrobnione i częściowo odtłuszczone przeszczepy kostnej zostały mocno ubite przy zastosowaniu impaktora panewkowego (Waldemar Link GmbH). W końcu panewka polietylenowa została zacementowana w loży z przeszczepów w sposób typowy. 26 bioder u 25 pacjentów zostało ocenionych klinicznie i radiologicznie po średnio 40 (31-50) miesiącach. U jednego z pacjentów stwierdzono powikłanie mechaniczne po 20 miesiącach. U innego stwierdzono głęboką infekcję. W okresie obserwacji stwierdzono znaczne polepszenie wyniku klinicznego wg skali Merle – d’Aubigne w modyfikacji Postela. W ocenie radiologicznej stwierdzono widoczna migrację dwóch panewek odpowiednio 6 i 9 mm. Realloplastyki biodra z zastosowaniem ubitych przeszczepów kostnych oraz cementowy trzpień oraz ubijanie rozdrobnionych przeszczepów na siatce tytanowej w przypadkach segmentarnych panewkowych ubytków kostnych jest metodą godną polecenia.
Ortopediia Traumatologia Rehabilitacja 2006; 4(6); Vol. 8, 422-424
Andrzej Górecki, Dariusz Chmielewski
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Akademii Medycznej, Warszawa
Pełny artykuł w załączniku
Komentarz do artykułu: McClung M.R.: „Zahamowanie aktywności RANKL jako metoda leczenia osteoporozy – badania przedkliniczne i wstępne badania kliniczne”
Medycyna po Dyplomie. Vol. 16/Nr 8/Sierpień 2007
prof. dr hab. n. med. Marek Bolanowski
Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami AM im. Piastów Śląskich, Wrocław
Komentarz w załączeniu
XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001
Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s20.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s1.
II
Projekt i interpretacja badań interwencyjnych w osteoporozie
Papapoulos S.E.
Department of Endocrinology and Metabolic Diseases, LeidenUniversityMedicalCenter, Albinusdreef 2, 2333 ZA Leiden, The Netherlands.
Interwencja farmakologiczna w celu zmniejszenia ryzyka złamań staje się coraz bardziej dostępna, dając lekarzom gamę możliwości. Dla podjęcia racjonalnej decyzji klinicznej, która przyniesie korzyść pacjentowi, konieczna jest obiektywna ocena danych. Prawidłowa interpretacja wyników badań interwencyjnych obejmuje kilka kwestii metodologicznych, które należy wziąć pod uwagę. Należą do nich: Projekt badania (randomizowane, kontrolowane badania kliniczne jako optymalny projekt); sprawdzane hipotezy jak również pierwszo- i drugorzędowe punkty końcowe oceny skuteczności które będą użyte do sprawdzenia hipotezy powinny być ustalone przed rozpoczęciem badania. Badania, których punktem końcowym jest poważne zdarzenie kliniczne takie jak złamanie lub ocena jakości życia są istotniejsze. Badania powinny trwać wystarczająco długo, aby ustalił się stan równowagi metabolicznej w odpowiedzi na interwencję i aby spełnić wymagania organów regulujących. Liczba pacjentów objętych badaniem powinna być wystarczająca, aby dostarczyć informacji istotnych w praktyce klinicznej. Będzie to zdeterminowane przez wybór punktu końcowego badania (np. morfometryczne złamanie kręgu przeciw złamaniu klinicznemu) jak również jak również przez ryzyko podstawowe pacjentów włączonych do badania. Metoda i rodzaj analizy wyników powinny być również znane wcześniej. Analiza zgodnie z zaplanowanym leczeniem jest najbardziej konserwatywna, ale również najbardziej obiektywna i o największej sile statystycznej. Dodatkowe kwestie obejmują analizę podgrup, sposób, w jaki liczy się złamania (liczba pacjentów ze złamaniem przeciwko liczbie złamań), wskaźnik pacjentów wyłączonych z badania i zaślepienie badacza na pomiary skuteczności w czasie trwania badania. Uważna ocena części metodologicznej publikacji opisującej skuteczność antyzłamaniową terapii pozwoli zdecydować, czy jest ona warta dalszej uwagi i co ważniejsze, uchroni pacjentów przed terapią, której skuteczność oceniana była według niewiarygodnych kryteriów.
II
DESIGN AND INTERPRETATION OF INTERVENTION STUDIES IN OSTEOPOROSIS
Socrates E Papapoulos
Department of Endocrinology and Metabolic Diseases, Leiden University Medical Center, Albinusdreef 2, 2333 ZA Leiden, The Netherlands
Pharmacological interventions to reduce the risk of fractures are becoming increasingly available giving a wide choice to physicians. For rational clinical decisions that will benefit our patients objective assessment of the data is essential. The correct interpretation of the results of intervention studies involves several methodological issues that need to be con¬sidered. These include the following: The design of the study (randomized, controlled trials being the optimal design); the hypothesis to be tested as well as the primary and secondary efficacy endpoints that will be used to test the hypothesis should
be prespecified. Studies with endpoints serious clinical outcomes such as fractures or quality of life being more important. The studies should be of sufficient duration to allow a metabolic steady state to be reached in response to the intervention and to satisfy the requirements of regulatory authorities. The number of patients in the study should be sufficient to provide information relevant to clinical practice. This will be determined by the choice of the endpoint (e.g. morphometric vertebral fracture vs clinical fracture) as well by the baseline risk of the patients included in the study. The method and type of the analysis of the results should be also prespecified. An intention-to treat analysis is the most conservative but also the most objective and statistically sound. Additional issues include subgroup analyses, the way fractures are counted (number of patients with fractures versus number of fractures), drop-out rates and blinding of the investigator to efficacy measurements during the trial. Careful evaluation of the methodological section of a scientific publication reporting the antifracture efficacy of an intervention will determine whether it is worth proceeding with reading and most importantly will prevent patients from receiving interventions whose efficacy was assessed by inadequate criteria.
Dr hab. med. Marek Bolanowski, Dr med. Zenon Halaba, Dr med. Franciszek Pietraszkiewicz, Prof. dr hab. med. Wojciech Pluskiewicz, Dr hab. med. Jerzy Przedlacki
Pobierz dokument w pliku pdf.