1

SPRAWOZDANIE: III Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 24-26.09.09, Kraków

|

 

 

III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY

 

 

Kraków, 24-26.09.2009

 

Sprawozdanie
 
W dniach 24-26 września 2009 w Krakowie odbył się III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy. Kongres był organizowany pod auspicjami International Osteoporosis Foundation. Patronat honorowy objęła Minister Zdrowia Rzeczypospolitej Polskiej, Ewa Kopacz. Oficjalnego otwarcia kongresu dokonał prof. J.A. Kanis, prezydent International Osteoporosis Foundation.
 
Kongres był największym wydarzeniem naukowym w tej dziedzinie w Europie Środkowej, uczestniczyło w nim 750 lekarzy w tym 80 z zagranicy. W ciągu 3 dni obrad zaprezentowano 55 wykładów oraz 70 plakatów. Wykłady były symultanicznie tłumaczone na język angielski i polski. Tradycyjnie streszczenia prac opublikowano w czasopiśmie „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja” vol. 11. suppl. 2, 2009.
           
Kongres stanowił międzynarodową platformę wymiany doświadczeń lekarzy i naukowców z różnych dziedzin medycznych. Podkreślano, że osteoporoza i choroby zwyrodnieniowe stawów należą do najczęstszych schorzeń współczesnego społeczeństwa. Przedstawiono najnowsze osiągnięcia naukowe z zakresu diagnostyki i leczenia osteoporozy zgodnie z wytycznymi WHO. Najwybitniejsi naukowcy z kraju oraz z zagranicy przedstawili referaty programowe m.in.: Prof. P. Burckhardt, S. Epstein, G. Holzer, H. Johansson, J.A. Kanis, S. Kutilek, G. Maalouf, E. McCloskey, S.E. Papapoulos, J-Y. Reginster, F.J. Ring, R. Rizzoli, H. Resch, J. Stepan.
            Wykłady inauguracyjne wygłosili uznawani za największe światowe autorytety w dziedzinie osteoporozy; prof. J.A. Kanis z Wielkiej Brytanii: Zastosowanie metody FRAX® w identyfikacji osób z wysokim ryzykiem złamania oraz prof. S.E. Papapoulos z Holandii: Leczenie osteoporozy powyżej pięciu lat.
 
Jednym z głównych tematów kongresu było ustalenie zasad diagnostyki osteoporozy. Ponad wszelką wątpliwość uznano, że decyzje terapeutyczne powinny być podejmowane na podstawie określenia ryzyka złamania. Jego określenie możliwe jest na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI) lub badania densytometrycznego (BMD) i klinicznych czynników ryzyka złamania. Obowiązującym standardem WHO do obliczeń, jest metoda FRAX® przedstawiona przez prof. J.A. Kanisa. Kalkulator FRAX® dostępny jest on-line na stronie http://www.shef.ac.uk/FRAX/. Znając realia pracy lekarza w polskiej przychodni doc. E. Czerwiński z Zespołem przy współpracy z prof. J.A. Kanisem opracował ręczny kalkulator FRAX®, który pozwala na obliczenie ryzyka złamania bez lub z BMD. Kalkulator otrzymali wszyscy uczestnicy kongresu. Wiarygodność prognoz ryzyka złamania metodą FRAX® udokumentowano na podstawie 11-letniej obserwacji chorych z rejonu krakowskiego. Implementacje metody FRAX® w praktyce przedstawił również prof. J.E. Badurski, prof. E. McCloskey (Wlk. Brytania) oraz H. Johansson (Szwecja). Podsumowaniem wielu ciekawych wystąpień dotyczących FRAX® była dyskusja okrągłego stołu. W jej trakcie rozważano minimalny próg złamania, który powinien być podstawą rozpoczęcia i refundacji terapii.
 
W sesjach poświęconych leczeniu osteoporozy podkreślano, że skutkiem obecnego systemu refundacyjnego, Polska jest jedynym krajem w Europie, w którym jest dostępny tylko jeden lek – alendronian. W poszczególnych sesjach omówiono skuteczność i bezpieczeństwo terapii ibandronianem, zolendronianem oraz PTH. Prof. S. Epstein (USA) przedstawił korzystne wyniki długoterminowego leczenia ibandronianem doustnym raz w miesiącu jak i dożylnym raz na 3 miesiące. Prof. J-Y. Reginster (Belgia) podsumował wieloletnie obserwacje nad skutecznością strontu w zapobieganiu złamań podkreślając, że u osób leczonych strontem stwierdzono wyższe parametry biomechaniczne kości niż u leczonych alendronianem. W wielu dyskusjach wskazywano na przewagę terapii anabolicznej, która obecnie dostępna jest w postaci PTH. Lek ten ma zastosowanie nie tylko w najcięższych stadiach osteoporozy, ale również w osteoporozie posterydowej.
Wiele nadziei wiąże się z oczekiwanym wprowadzeniem do leczenia w Polsce denosumabu podawanego podskórnie raz na 6 miesięcy. Prof. R. Rizzoli (Szwajcaria) oraz prof. S. Kutilek (Czechy) przedstawili wyniki badań klinicznych tego leku dokumentujące skuteczność przeciwzłamaniową i bezpieczeństwo terapii.
 
W dyskusjach nie ustalono jednoznacznej odpowiedzi na pytanie na temat terapii sekwencyjnej czy leczenia przewlekłego bisfosfonianami powyżej 5 lat.
 
Dużym zainteresowaniem cieszyły się także sesje dotyczące przyczyn i skutków złamań osteoporotycznych oraz zapobiegania i skutków klinicznych upadków. Nowością były warsztaty Nordic Walking oraz Tai-Chi, podczas których uczestnicy Kongresu mieli możliwość poznania tych coraz popularniejszych form aktywności fizycznej, zalecanych w programach profilaktyki upadków. W ramach prowadzonej akcji „Nie łam się” rozprowadzano materiały informacyjne.
 
Wśród głównych tematów kongresu znalazły się mechanizmy regulacji i przebudowy kości, osteoporoza u mężczyzn, u dzieci i młodzieży, oraz osteoporozy wtórne. Prof. P. Burckhardt (Szwajcaria) przekonywał, że stosowana obecnie suplementacja witaminy D jest na zbyt niskim poziomie i zaleca się 2000 jm. u osób bez ekspozycji na słońce.
 
W sesji poświeconej chorobie zwyrodnieniowej omówiono standardy leczenia. Nie odnotowano jednakże postępów w zakresie farmakoterapii choroby zwyrodnieniowej.
 
 
Członkowie Komitetu Naukowego jak i uczestnicy podkreślali wysoki poziom naukowy kongresu, uznając go za najwyższy spośród do tej pory organizowanych.
Prof. Jean-Yves Reginster napisał: „Chciałbym jeszcze raz podziękować za możliwość uczestniczenia we wspaniałym kongresie, zorganizowanym w tym tygodniu w Krakowie. Pobyt na nim był dla mnie prawdziwym zaszczytem. Byłem pod wielkim wrażeniem jakości organizacji. Wszystko było jak marzenie”.
 
Na Walnym Zebraniu Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii podjęto uchwałę, że IV Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy odbędzie się w Krakowie w dniach 29.09. – 01.10.2011.
 
Wszystkie publikacje dotyczące ostatniego kongresu jaki poprzednich (od 1994 r.) wraz z dokumentacją fotograficzną dostępne są na Polskim Portalu Osteoporozy (www.osteoporoza.pl). Z Portalu można również pobrać materiały akcji „Nie łam się” jak i wiele innych publikacji.
 
W imieniu Komitetu Naukowego,
 
Dr hab. med. Edward Czerwiński
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Kierownik Zakładu Chorób Kości i Stawów
Wydziału Nauk o Zdrowiu Coll. Med. UJ
 
 
Kraków, październik 2009 r.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


STĘŻENIE MARKERÓW TWORZENIA I RESORPCJI KOŚCI U KOBIET W OKRESIE POMENOPAUZALNYM ZE ZMIANAMI (…)

|
 
 

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)

L01
STĘŻENIE MARKERÓW TWORZENIA I RESORPCJI KOŚCI U KOBIET W OKRESIE POMENOPAUZALNYM ZE ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI TRZONÓW KRĘGÓW LĘDŹWIOWYCH

Stanosz M.,1 Myśliwiec L.,1 Stanosz S. 2
1 Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej Pomorskiej Akademii Medycznej
2 Pracownia Menopauzy i Andropauzy Pomorskiej Akademii Medycznej, ul. Libelta 67a, 71-274 Szczecin

Słowa kluczowe: osteoartroza, estrogeny, prolaktyna, pirydynolina, dezoksypirydynolina

Wstęp
Osteoartroza jest schorzeniem uwarunkowanym genetycznie, które rozwija się na podłożu chorób wieloukładowych, obejmuje chrząstkę stawową, kości podchrzęstne, błonę maziową oraz struktury miękkie stawów. Osteoartroza jest najczęstszym schorzeniem stawów populacji ludzkiej, prowadzącym do inwalidztwa. Według Shurmy po 50 roku życia 80% ludzi ma już zmiany zwyrodnieniowe.
Cel
Ocena zależności między gęstością trzonów kręgów lędźwiowych a stężeniami pirydynolizy i dezoksypirydynoliny w moczu.
Materiał i metodyka
Badaniem objęto 50 kobiet w wieku 45-55 lat we wczesnym okresie pomenopauzalnym fizjologicznego przekwitania z negatywnym wywiadem chorobowym, które w zależności od stopnia mineralizacji trzonów kręgów lędźwiowych podzielono na dwie grupy. Grupa I kontrolna w wieku 51,1±3,3 obejmuje 24 kobiety z prawidłową mineralizacją ocenianą wartościami referencyjnymi aparatu. Grupę II, badaną w wieku 50,4±6,3 stanowiło 26 kobiet, u których gęstość stopień gęstości był powyżej wartości referencyjnych, ocenianej tomografem firmy Siemens Somaton Plus-4, techniką pojedynczej energii (SEQCT), a uzyskane wartości wyrażono w mg/cm3. Stężenia estradiolu i prolaktyny oznaczono radioimmunologicznie zestawami firmy bioMerieux, estronu metodą izotopową, osteokalcyny metodą immunoenzymatyczną Elisa, prokolagenu metodą izotopową, fosfatazę zasadową kostną metodą fotometryczną Chitachi. Stężenie całkowitej pirydynoliny i dezoksypirydynoliny w moczu porannym oznaczono metodą chromatografii cieczowej wysokociśnieniowej. Analizy statystyczne przeprowadzono za pomocą pakietu statystycznego Statistica Pl wersja 5 firmy StatSoft.
Wyniki
U kobiet z osteoartrozą stwierdzono znamienne obniżenie estradiolu (p<0,04) oraz znamienny wzrost stężenia prolaktyny (p<0,01). Stężenia gonadotropin i estronu nie wykazują różnic. W zakresie markerów tworzenia kości występuje znamienne obniżenie kostnej fosfatazy zasadowej (p<0,03), natomiast stężenia prokolagenu i osteokalcynuy nie wykazują różnic. Stężenia pirydynoliny (p<0,004) i dezoksypirydynoliny (p<0,02) u kobiet z osteoartrozą są znamiennie niższe w porównaniu z wartościami grupy kontrolnej.
Wnioski
1. Występowanie hyperprolaktynemii w zmianach zwyrodnieniowych trzonów kręgowych jest wskazaniem do stosowania środków dopaminergicznych w skojarzonym leczeniu osteoartrozy.
2. Brak korelacji liniowej między gęstością mineralną trzonów kręgów lędźwiowych a stężeniami pirydynoliny i dezoksypirydynoliny u kobiet z osteoartrozą sugeruje, że zaburzenia resorpcji nie są głównym czynnikiem patogennym tego schorzenia.

L01
THE CONCENTRATION OF FORMING AND RESORPTION MARKERS IN MENOPAUSAL PERIOD WOMEN WITH OSTEOARTROSIS CHANGES AT SPINAL VERTEBRAE

Stanosz M.,1 Myśliwiec L.,1 Stanosz S. 2
1 Department of Dental Surgery Pomeranian Academy of Medicine
2 Department of Menopause and Andropause Pomeranian Academy of Medicine

Keywords: osteoarthrosis, estrogens, prolactine, pirydynolin, dezoksypirydynolin

Introduction
Osteoartrosis is genetically determined disease, which develops on multisystem disease, spread on joint cartilage, overcartilage bone, synovitis and soft structures of the joint. Osteoartrosis is the most frequent disease in human being, which can conduct to invalid. 80% people after 50 years already suffer from osteoartrisis changes of the joint.
The aim of the work is the evaluation of relationship between mineral density of spinal vertebrae and pirydynolin and desoksypirydynolin concentration urine.
Material and methods
50 women were examined, aged 45-55 years old, in early, physiological postmenopausal period with negative disease problems. The women were enrolled in two groups in dependence of mineral density of spinal vertebrae. Group I, control, consisted of 24 women, aged 51,1±3,3 with physiological mineral density of spinal vertebrae. Group II, examined, consisted of 26 women, aged 50,4±6,3, which mineral density of spinal vertebrae was higher base on reference magnitude of the tomography Siemens Somoton Plus-4 Company, shown in mg/cm3.
The concentration of estradiol and prolaktyn evaluate radioimmunological bioMerieux method, estron isotope method, osteocalcyn immunoenzymatic Elisa method, procolagen isotope method, alkali bone phosphatase photometry method Chitachi. The concentration of total pirydynolin and dezoksypirydynolin at urine liquid chromatography method. Statistic analyses were performed using statistic packet Statistica Pl version 5 StatSoft company.
Results
In women with osteoartrosis the concentration of estradiol was decreased (p<0,04), prolaktyn was increased (p<0,01), concentration of gonadotropin and estron was the same in both groups. There was increase of alkali bone phosphatase (p<0,03), concentration of prokolagen and osteocalcyn are not changed. The concentration of pirydynolin (p<0,004) and dezoksypirydynolin (p<0,02) was increased in women with osteoartrosis in comparison to control group.
Conclusions
1. Hyperprolactynic problem is advisable to dopaminergic treatment in women with osteoatrisis syndrome of mineral density of spinal vertebrae.
2. There is no correlation between mineral density of spinal vertebrae and concentration of pirydynolin and dezoksypirydynolin in women with osteoartrosis, which suggested that resorption disease are not the main pathogenic factor of osteoartrosis disease.



kwiecień/2009

|
E-biuletyn, kwiecień/2009
III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY 24-26.09.2009, KRAKÓW
Do Kongresu pozostało – 5 miesięcy. Program naukowy zapowiada się obiecująco. Będzie obejmował 120 prac. Mamy również potwierdzenia uczestnictwa od wszystkich wykładowców krajowych i zagranicznych. Dziękujemy uczestnikom za otrzymane streszczenia, które przesłaliśmy do recenzentów.

Terminy:  
Wczesna rejestracja 15.05.09
Wstępna lista uczestników 15.07.09
Standardowa rejestracja 15.08.09
Rezerwacja hoteli 15.08.09

Szczegółowe informacje o kongresie: link

NOWA WERSJA PORTALU
Z radością informujemy, że uruchomiliśmy nową wersję naszego Portalu wykorzystując najnowsze narzędzia informatyczne. Uporządkowaliśmy bibliotekę Portalu wprowadzając przyjazne dla użytkowników narzędzia przeszukujące dane: według autora, hasła, itp.
Dziękujemy naszym informatykom: Michał Romek, Mateusz Głownia, Andrzej Romek oraz Zespołowi Portalu: Monika Omyła, Agata Milert, Beata Mroczkowska.
Zapraszamy do odwiedzenia:
Biuletyn: link

Standardy: link

Publikacje: link

FAQ: link

Nie łam się: link
 

Zawartość portalu
Obecnie w portalu znajduje się 600 publikacji, a od roku 2004 opublikowaliśmy 24 biuletyny więcej

Dane statystyczne dotyczące oglądalności Polskiego Portalu Osteoporozy w roku 2009: link
 

NOWOŚCI ZE ŚWIATA OSTEOPOROZY – IOF-ECCEO, Ateny 2009
W dniach 18-21.03.2009 w Atenach odbył się Światowy Kongres Osteoporozy i 9 Europejski Kongres Kliniczne i Ekonomiczne Aspekty Osteoporozy i Osteoartrozy. Uczestniczyło w nim 4000 osób, podczas 3 dniowych obrad przedstawiono 85 referatów i 374 plakaty. Do najciekawszych tematów należała ocena bezpieczeństwa długoterminowego leczenia bisfosfonianami a zwłaszcza ryzyko złamania zmęczeniowego i jałowa martwica żuchwy, więcej.

PROGRAM EDUKACYJNY
Zapraszamy do wzięcia udziału w kolejnej sesji Testowego Programu Edukacyjnego umożliwiającego zdobywanie punktów edukacyjnych on-line. Za każdą prawidłową odpowiedź uczestnicy uzyskują 0,2 punktu edukacyjnego.

W kwietniu tematem sesji jest: “Terapia skojarzona lekami anabolicznymi i antyresorpcyjnymi w leczeniu osteoporozy”.
Artykuł: J.P. Bilezikian. Combination Anabolic and antiresorptive therapy of Osteoporosis. Current Osteoporosis Reports 2008, 6:17–23. Medycyna po Dyplomie (VOL 18/NR 4/KWIECIEŃ 2009). Komentarz do artykułu: prof. dr. hab. med. E. Sewerynek, dostępny jest na naszym Portalu: link
Termin zakończenia sesji: 31.05.2009

Logowanie do programu: link

CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA – FAQ
Na pytanie lekarza odpowiada: dr hab. med. Edward Czerwiński:
Czy uzasadnione jest stosowanie bisfosfonianów u młodych osób po złamaniu kości z opóźnionym zrostem kości, jeżeli wyniki badania densytometrycznego są prawidłowe?

Oczekujemy na komentarze i pytania: link

NAJBLIŻSZE KONGRESY
IX Bieszczadzka Konferencja Naukowa
Algorytmy Diagnostyki i Leczenia w Obrażeniach Wielonarządowych
23-25.04.2009, Czarna Bieszczadzka k.Ustrzyk Dolnych

XX Wielodyscyplinarne Forum Osteoporotyczne
Diagnostyka i leczenie osteoporozy według kryteriów WHO 2008
16.05.2009, Warszawa – Międzylesie

36th European Symposium on Calcified Tissues
23-27.05.2009, Wiedeń, Austria

10th EFORT Congress
03-06.06.2009, Wiedeń, Austria

XIV Congress of the Federation of European Societies for Surgery of the Hand
03-06.06.2009, Poznań, Polska



I01 USE OF FRAX® IN IDENTIFICATION OF PERSONS WHO ARE AT HIGH FRACTURE RISK

|

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:47-48.

I01

USE OF FRAX® IN IDENTIFICATION OF PERSONS WHO ARE AT HIGH FRACTURE RISK
 
Kanis J.A. 
WHO Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases, University of Sheffield Medical School, UK
 
Treatment is commonly directed on the basis of bone mineral density (BMD). In the UK, treatment is recommended when the T-score for BMD is found to be less than -2.5  SD. The same T-score has, however, quite a different significance at different ages. For example, the 10-year probability of hip fracture for women in the UK with a T-score of -3 SD is 3.2% at the age of 50 years, but 19.8% at the age of 80 years. Thus, fracture risk prediction is optimised by integrating information on risk factors that contribute to fracture risk independently of BMD.
A programme of the WHO Collaborating Centre at Sheffield has been to identify and validate readily used risk factors that can provide information on fracture risk in addition to that provided by BMD and age. Additional risk factors, identified from 12 prospective population-based cohorts, include previous fragility fractures, a family history of hip fracture, rheumatoid arthritis, smoking, alcohol and the use of oral glucocorticoids. Their combined use with (or without) BMD enhances the sensitivity of fracture prediction without sacrificing specificity. The utility of the risk factors has been validated in the independent population-based cohorts of 230,000 individuals followed for 1.2 million person-years.
            The inter-relationship between risk factors has led to the development of FRAX®. FRAX® (www.shef.ac.uk/FRAX) provides models for the assessment of the 10-year probability of fracture in men and women, based on the risk of fracture and of death.
The risk of fracture varies markedly around the world – particularly the risk of hip fracture. By contrast, the risk offered by the various clinical risk factors does not vary markedly. For this reason, FRAX® models are calibrated to the epidemiology of the country in which they are to be used. Several models are available for different countries including Austria, China, France, Germany, Italy, Japan, Spain, Sweden, Switzerland, Turkey, and the UK and US. Several models are under development.
            The ability to assess fracture risk from clinical risk factors permits intervention in men and women that is based not solely on BMD. Therefore, diagnostic thresholds for osteoporosis (based on BMD) differ from intervention thresholds which are more ideally based on fracture probabilities. The setting of intervention thresholds will vary from country to country since these will depend the importance of osteoporosis, the heath care budget allocated, current practice guidelines and health economic considerations. Several approaches have been used in the development of new guidelines. In the UK, intervention thresholds were set by age based on the fracture probability equivalent to that of women with a history of a prior osteoporosis related fracture. In order to optimise the use of BMD tests, assessment thresholds for the measurement of BMD were developed where BMD testing was targeted to individuals close to the intervention threshold. The development of guidelines based on fracture probability is expected to identify more women at high risk who would benefit from treatment then current guidelines and conversely, avoid unnecessary treatment in those at low risk.
 
 
I01 
ZASTOSOWANIE METODY FRAX® W IDENTYFIKACJI OSÓB Z WYSOKIM RYZYKIEM ZŁAMANIA
 
Kanis J.A. 
WHO Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases, University of Sheffield Medical School, UK
 
Leczenie jest zwykle ustalane na podstawie pomiaru BMD. W Wlk. Brytanii leczenie jest rekomendowane kiedy T-score dla BMD jest mniejszy od – 2,5 SD. Jakkolwiek jednak ta sama wartość T-score ma całkowicie różne znaczenie w różnym wieku. Dla przykładu, 10-cio letnie ryzyko złamania bliższego końca kości udowej u kobiet w Wlk. Brytanii z T-score – 3 SD wynosi 3,2% w wieku 50 lat ale 19,8% w wieku 80 lat. Przewidywanie ryzyka złamania jest zatem optymalizowane poprzez scalenie informacji nt czynników ryzyka mających udział w ryzyku złamania niezależnie od BMD.
Program WHO Collaborating Centre w Sheffield został opracowany do identyfikacji i weryfikacji dostępnych do stosowania czynników ryzyka, które mogą dostarczyć informacji o ryzyku złamania dodatkowo do tych uzyskiwanych z pomiarów BMD i wieku. Na podstawie 12 prospektywnych badań w grupach populacyjnych zidentyfikowano dodatkowe czynniki ryzyka takie jak wcześniejsze złamania niskoenergetyczne, złamanie bkku w rodzinie, RZS, palenie tytoniu, alkohol oraz zażywanie glikokortykosterydów. Ich łączne użycie wraz z (lub bez) BMD zwiększa dokładność przewidywania ryzyka złamania bez konieczności utraty swoistości. Użyteczność czynników ryzyka została potwierdzona w niezależnych kohortowych badaniach populacyjnych przeprowadzonych na 230 000 osobach o łącznym okresie obserwacji 1,2 miliona osobo-lat.
Analiza wzajemnych zależności pomiędzy czynnikami ryzyka doprowadziła do rozwinięcia kalkulatora FRAX®. Narzędzie to (www.shef.ac.uk/FRAX) daje możliwość oceny 10-cio letniego ryzyka złamania u mężczyzn i kobiet oparte na ryzyku złamania i śmierci. Ryzyko złamania jest różne na całym świecie – zwłaszcza ryzyko złamania bkku. Dla kontrastu, ryzyko uzyskane z różnych badań klinicznych nie różniło się znacząco. Dlatego kalkulatory FRAX są kalibrowane zgodnie z epidemiologią złamań w kraju, w którym mają być zastosowane. Kilka modeli jest dostępnych dla różnych krajów włączając w to Austrię, Chiny, Francję, Niemcy, Włochy, Japonię, Hiszpanię, Szwecję, Szwajcarię, Turcję, Wlk. Brytanię oraz USA. Modele dla innych krajów są w trakcie opracowania.
Możliwość oceny ryzyka złamania na podstawie klinicznych czynników ryzyka pozwala na interwencję u mężczyzn i kobiet bazującą nie tylko na BMD. Zatem progi diagnostyczne dla osteoporozy (bazujące na BMD) różnią się od progów interwencyjnych, które są znacznie bardziej dokładne opierając się na prawdopodobieństwie złamania. Wartości progów interwencyjnych będą się różnić w poszczególnych krajach, ponieważ będą one zależne od znaczenia osteoporozy, przydzielonego budżetu służby zdrowia, praktycznych klinicznych zaleceniach leczenia oraz zasad ekonomiki służby zdrowia. Kilka propozycji zastosowano w tworzeniu nowych standardów. W Wlk. Brytanii progi interwencyjne zostały ustalone dla wieku na podstawie prawdopodobieństwa złamania, jakie występuje u kobiet z uprzednio przebytym złamaniem osteoporotycznym w wywiadzie. W celu optymalizacji użycia testów BMD, zostały opracowane progi diagnostyczne dla pomiaru BMD, dla osób znajdujących się blisko progu interwencyjnego. Oczekuje się, że rozwój standardów opartych na ocenie ryzyka złamania pozwoli na identyfikację większej liczby kobiet z wysokim ryzykiem złamania, u których leczenie byłoby korzystne, niż na podstawie obecnych standardów i odwrotnie, uniknięcie niepotrzebnego leczenia kobiet z niskim ryzykiem złamania.
 
 


OSTEOARTHRITIS AS A COMPONENT OF THE METABOLIC SYNDROME

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
 
L02
OSTEOARTHRITIS AS A COMPONENT OF THE METABOLIC SYNDROME
 
Korochina I.E.
Orenburg state medical academy, Orenburg, Novaya str., 23/1 – 37. 460050, Orenburg, Russia
 
Keywords: osteoarthritis, metabolic syndrome
 
Introduction
Osteoarthritis (OA) metabolic in its essence and degenerative on the physiological basis, remains one of the most widespread and mysterious rheumatic diseases (RD). A well-known association of the clinical and metabolic disturbances of carbohydrate and fat metabolisms, arterial hypertension, the disturbances of hemostasis, hyperglycemia, and microalbuminuria (metabolic syndrome (MS)), as a rule, is combined with OA, osteochondrosis (OH) or gout. The study of interrelation of these polyetiological RD and MS is urgent, since it will make it possible to estimate the possibility of adequate treatment in a new way.
Aim of the study
To estimate the special features of debut, clinical manifestations, roentgenological characteristics and interrelation of OA and MS.
Materials:
62 women of average age (49,8±2,9) with OA on the basis of MS have been examined.
Methods
Clinical questionnaires and objective inspection, roentgenography of the involved joints mainly of the knees and ankles, and/or the breast division of spine, bone densitometry, were carried out, functional and laboratory tests being used. The statistical processing is done. 
Results
Polyarticular OA defect, roentgenological stage 2,1±0,16 with the degree of the functional insufficiency of the joints – 1,8±0,10 were predominant. OH of the spine in all these patients was also confirmed roentgenologically, however clinical manifestations according to the place varied: 11 patients had defects of the neck division, and 14 had the breast defects. In 59 (95, 2%) patients burdened hereditary anamnesis of MS was revealed and in 60 (96,8%) – of RD. OP was determined densitometrically only in 5 patients of the studied cohort of the older age. This investigation and the analysis of the obtained data make it possible to note a number of the revealed regularities. Roentgenological stage of OA correlated with the mass index of the body, the manifestation of dyslipidemia, the level of glycemia and with the area under the sugar curve, age, metabolic electrocardiogram’s changes according to the ischemic type. The clinical „metamorphosis” was observed, in 16 (25,8%) patients the appearance and the progression of diabetic polineyropatia changed the „nature” of the painful syndrome – the load pain, characteristic of OA, became constant both at rest and at night with the increasing intensity. A larger number of joints progressively was implicated into the process, including the small joints of the hands. These phenomena increase the functional insufficiency of the involved joints and considerably decrease the quality of the patients life. 
According to the results of the conducted questioning, regularity in the priority of the appearance of clinical components of MS was revealed. It is most frequently demonstrated by obesity and by arterial hypertension. Then the appearance of combination of dyslipidemia, OH, and/or OA follows. Disturbance of tolerance to the carbohydrates and diabetes mellitus aggravates the clinical demonstrations of OA and is accompanied by its more frequent exacerbations. Ischamic heart disease with the progressive disturbances of carbohydrate metabolism and with their complications change clinical characteristics of „classical” OA.
Conclusion
OA is an obligatory component of MS. In these patients a number of clinical special features of OA were revealed.
 
 
L02
CHOROBA ZWYRODNIENIOWA JAKO SKŁADOWA ZESPOŁU METABOLICZNEGO
 
Korochina I.E.
Orenburg state medical academy,Orenburg,Russia, Novaya str.23/1-37. 460050,Orenburg, Rosja
 
Słowa kluczowe: choroba zwyrodnieniowa stawów, zespół metaboliczny
 
Wstęp
Choroba zwyrodnieniowa stawów (OA) jako uogólniona w swojej istocie i powstająca w skutek degeneracji naturalnych procesów fizjologicznych pozostaje jedną z najbardziej rozpowszechnionych i tajemniczych chorób reumatologicznych (RD). Dobrze znany związek klinicznych i metabolicznych zaburzeń węglowodanowych i tłuszczowych, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń hemostazy, hiperglikemi i mikroalbuminurii (zespół metaboliczny – MS) są z reguły powiązane z OA, osteochondrozą (OH) czy też dną moczanową.
Badanie wzajemnych relacji tych polietiologicznych jednostek chorobowych (RD i MS) jest istotne, ponieważ daje szansę odpowiedniego leczenia nowymi metodami.
Cel badania
Ocenić szczególne cechy początku, objawy kliniczne, charakterystykę radiologiczną oraz wzajemne relacje pomiędzy chorobą zwyrodnieniową stawów (OA) i zespołem metabolicznym (MS).
Materiał
Badane były 62 kobiety, w średnim wieku (49,8+/-2,9) z OA z zespołem metabolicznym (MS syndrome).
Metody
Wykonaliśmy kliniczny kwestionariusz i obiektywną kontrolę, zdjęcia rentgenowskie zajętych stawów kolanowych, stawów skokowych i/lub odcinka piersiowego kręgosłupa, densytometrię, testy czynnościowe i laboratoryjne. Wykonano obliczenia statystyczne.
Wyniki
Dominujące były wielostawowe uszkodzenia w OA, w radiologicznym stadium 2,1+/-1,6 ze stopniem niewydolności czynnościowej stawów -1,8+/-0,10. OH kręgosłupa u wszystkich pacjentów były także potwierdzane radiologicznie, jakkolwiek kliniczne objawy zależnie od miejsca badania były różne: 11 pacjentów miało uszkodzenia kręgosłupa szyjnego i 14 odcinka piersiowego. 59 (95,2%) pacjentów było obciążonych dziedzicznie MS z wywiadu , a 60 (96,8%) RD. OP stwierdzono densytometrycznie tylko u 5% pacjentów w badanej kohorcie osób w starszym wieku. To badanie i analiza otrzymanych danych pozwala stwierdzić wiele regularności. Radiologiczne stadium OA korelowało z indeksem masy ciała, występowaniem dyslipidemii, poziomem glikemii, powierzchnią poniżej krzywej cukrowej, wiekiem, metabolicznymi zmianami w EKG o typie niedotlenienia. Obserwowano kliniczną „metamorfozę”, u 16 (25,8%) pacjentów wystąpienie i postęp polineuropatii cukrzycowej zmienił „naturę” zespołu bólowego – ból obciążeniowy charakterystyczny dla OA stał się bólem zarówno spoczynkowym jak i nocnym i to o większym nasileniu. Większość stawów progresywnie wchodziła w ten proces, włączając w to małe stawy rąk. Ten fenomen powodował wzrost niewydolności funkcjonalnej zajętych stawów i znacząco obniżał jakość życia pacjentów. Zgodnie z wynikami wprowadzonymi w kwestionariusz stwierdzono regularność w kolejności występowania klinicznych komponent MS. Najczęściej dotyczyło to otyłości i nadciśnienia tętniczego. Kombinacja dyslipidemi, OH i/lub OA była na drugim miejscu. Zaburzenia tolerancji węglowodanów i cukrzyca pogarszały kliniczne objawy OA i współistniały z ich większą częstością zaostrzeń. Choroba niedokrwienna serca z narastającymi zaburzeniami metabolicznymi węglowodanów i z ich powikłaniami zmienia kliniczną charakterystykę klasycznej OA.
Wnioski
OA jest obligatoryjną komponentą MS. U tych pacjentów stwierdzono wiele klinicznie specyficznych cech OA.


maj/2009

|

E-biuletyn, maj/2009
III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY 24-26.09.2009, KRAKÓW
Do Kongresu pozostały – 4 miesiące. Z przyjemnością informujemy, że Profesor J.A. Kanis wygłosi wykład inauguracyjny „Efficacy of FRAX in identification of persons who are at fracture risk”. Przypominamy, że z dniem 31.05.2009 upływa termin wczesnej rejestracji, a w związku z tym niższej opłaty kongresowej. Szczegółowe informacje o sposobach i terminach płatności: link
Szczegółowe informacje o kongresie: link

WWW.OSTEOPOROZA.PL
Udało nam się zakupić dla naszego portalu domenę www.osteoporoza.pl.
Jest to obecnie nowy, łatwiejszy do zapamiętania adres naszej strony.
Poprzedni adres www.osteoporoza.pl jest i pozostanie również aktywny.

NIE ŁAM SIĘ – SPACERUJ
Jedną z odpowiedzi na hasło „Nie łam się” jest „Spaceruj”. Taką akcję prowadzi British Orthopaedic Association. Ma ona na celu propagowanie aktywności ruchowej i jest adresowana do wszystkich zagrożonych osteoporozą: więcej.

FRAX – POMOC EDUKACYJNA IOF
IOF przy współpracy z World Health Organization Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases, University of Sheffield, UK, opublikowały prezentację powerpoint w celu utrwalenia zagadnień związanych z FRAX®. Prezentacja zawiera najistotniejszą informację jak i również pomoce wizualne.

Prezentacja w języku angielskim do ściągnięcia ze strony IOF: FRAX® Slide-kit /educational tool

PRAKTYKA KLINICZNA – KAMICA U CHORYCH NA OSTEOPOROZĘ
Lecząc osteoporozę każdy z nas spotkał się z problemem przeciwwskazań do suplementacji wapna i/ lub witaminy D3. Wątpliwości mają wszyscy – pacjenci powtarzający ciągle, że wapno przyśpiesza miażdżycę, farmaceuci, którzy znając ulotki “suplementów diety” zawierających Ca/D3 i lekarze, zaniepokojeni przedawkowaniem i kamicą nerkową. Z drugiej strony w literaturze mamy dane o prawie 30% populacji Polaków mających niedobory wit D3 i konieczności uzupełnienia Ca/D3 w trakcie leczenia osteoporozy. Gdzie leży prawda?

Artykuł lek. med. Przemysława Borowego zatytułowany „Występowanie kamicy u chorych na osteoporozę – przyczyny i skutki” nie jest próbą odpowiedzi na te pytania. Celem autora jest “uporządkowanie” tylko jednego aspektu problemu – leczenia Ca/D3 u pacjentów z kamicą nerkową oraz zachęcenie do indywidualnego traktowania każdego wątpliwego przypadku.

PROGRAM EDUKACYJNY
Zapraszamy do wzięcia udziału w Testowym Programie Edukacyjnym umożliwiającym zdobywanie punktów edukacyjnych on-line. Za każdą prawidłową odpowiedź uczestnicy uzyskują 0,2 punktu edukacyjnego.

Przypominamy, że do dnia 15 czerwca trwa sesja: “Terapia skojarzona lekami anabolicznymi i antyresorpcyjnymi w leczeniu osteoporozy”.
Artykuł: J.P. Bilezikian. Combination Anabolic and antiresorptive therapy of Osteoporosis. Current Osteoporosis Reports 2008, 6:17–23. Medycyna po Dyplomie (VOL 18/NR 4/KWIECIEŃ 2009). Komentarz do artykułu: prof. dr. hab. med. E. Sewerynek, dostępny jest na naszym Portalu: link
Termin zakończenia sesji: 15.06.2009

Logowanie do programu: link

CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA – FAQ
Na pytanie lekarza odpowiada: dr med. Waldemar Misiorowski:
Czy po zażyciu bisfosfonianów doustnie wystarczy pozostawać na czczo jedynie przez 30 minut? Czy powstrzymanie się od posiłków przez czas dłuższy tzn 1 godzinę zwiększy ilość wchłoniętego leku?

Oczekujemy na komentarze i pytania: kontakt@osteoporoza.pl
 

NAJBLIŻSZE KONGRESY

KURS CERTYFIKACYJNY DLA LEKARZY
Dla uzyskania kompetencji w zakresie „Zastosowanie densytometrii w diagnostyce i leczeniu osteoporozy”
23-24.10.2009, Warszawa.
Informacje i formularz zgłoszeniowy na stronie internetowej: www.osteoforum.org.pl

X Lubelskie Dni Reumatologiczne
28-30.05.2009, Krasiczyn

10th EFORT Congress
03-06.06.2009, Wiedeń, Austria

XIV Congress of the Federation of European Societies for Surgery of the Hand
03-06.06.2009, Poznań, Polska

13 Konferencja National Osteoporosis Society
28.06-01.07.2009, Manchester, UK

International Symposium on Paget’s Disease
08-09.07.2009, Oxford, UK



I02 TREATING OSTEOPOROSIS BEYOND FIVE YEARS

|

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:48-49.


I02

TREATING OSTEOPOROSIS BEYOND FIVE YEARS
 
Papapoulos S.E. 
Department of Endocrinology and Metabolic Diseases, Leiden University Medical Center, Leiden, The Netherlands
 
Chronic diseases require in general uninterrupted pharmacotherapy which should be efficacious, convenient for the patient and devoid of serious side effects. The duration of treatment of women with postmenopausal osteoporosis is not only of primary clinical importance but may also help in selecting among agents that aim to correct the bone remodeling imbalance, the pathophysiological basis of osteoporosis. Evidence for efficacy and safety from controlled studies has been obtained up to 10 years for antiresorptives and up to 2 years for PTH, while short-term head-to-head studies with surrogate endpoints have also been performed. In general, the length of treatment with any antiosteoporotic agent will be determined by the pharmacological properties of the agent used as well as by the risk of the individual patient In practice, pharmacodynamic responses following discontinuation of treatment can be indicative. For example, discontinuation of HRT is followed by a decrease of the rate of bone resorption to basal levels within one year. This response is followed by a rapid loss in BMD at a rate different from that observed in women treated with placebo so that after one year BMD has also returned to basal levels. These responses are consistent with earlier observational studies reporting that the antifracture effect of HRT was maintained in current but not in past users. HRT, therefore, given for the protection of skeletal integrity should be probably given for life. This response and recommendation are in line with those for most therapeutic agents used in the treatment of chronic diseases, including osteoporosis. The only exception is PTH the use of which is restricted for other reasons. Responses to bisphosphonates (BPs) are different due to their specific pharmacological properties particularly their selective uptake and long-term residence in the skeleton. Most of the available data have been obtained with alendronate. When alendronate is stopped after five years, bone turnover rate on average increases and BMD at the hip decreases slowly the following 5 years. More importantly, continuation of treatment for another 5 years did not decrease further fracture rates, except those of clinical vertebral fractures. However, patients who entered the second five year period of treatment with an osteoportic BMD (T-score <-2.5) showed a fracture benefit which was not seen in those who received alendronate for only 5 years. These results strongly suggest that alendronate treatment should be continued in patients at high risk whereas discontinuation of treatment after 5 years should be considered in patients at low risk for fractures. Results with other BPs are not yet available to allow a recommendation.
 
 
I02
LECZENIE OSTEOPOROZY POWYŻEJ PIĘCIU LAT
 
Papapoulos S.E. 
Department of Endocrinology and Metabolic Diseases, Leiden University Medical Center, Leiden, Holandia
 
Choroby przewlekłe w większości wymagają nieprzerwanej farmakoterapii, która powinna być skuteczna, wygodna dla pacjenta i pozbawiona poważnych efektów ubocznych. Czas trwania leczenia kobiet z osteoporozą pomenopauzalną ma nie tylko pierwszorzędne znaczenie kliniczne lecz również może pomóc w doborze leków mających za zadanie korektę zaburzenia równowagi procesu przebudowy kości, patofizjologicznej podstawy osteoporozy. Z badań klinicznych uzyskano dowody skuteczności oraz bezpieczeństwa stosowania w ciągu 10 lat dla leków antyresorpcyjnych oraz w ciągu 2 lat dla PTH, przeprowadzono również krótkoterminowe badania bezpośrednie z lekami zastępczymi. Generalnie, czas trwania terapii jakimkolwiek lekiem przeciwosteoporotycznym był określany przez cechy farmakologiczne użytego leku w równym stopniu jak poprzez indywidualne ryzyko każdego pacjenta. W praktyce odpowiedzi farmakodynamiczne następujące po przerwaniu leczenia mogą być miarodajne. Dla przykładu, przerwanie terapii HRT skutkuje obniżeniem stopnia resorpcji kości do poziomów podstawowych w przeciągu jednego roku. Po odpowiedzi tej następuje szybki spadek BMD w stopniu różnym w stosunku do obserwowanego u kobiet leczonych placebo, u których BMD po roku również wróciło do poziomów wyjściowych. Wyniki te są zgodne z wcześniejszymi badaniami obserwacyjnymi wskazującymi, że przeciwzłamaniowe działanie HRT zostało zachowane u obecnych lecz nie u byłych użytkowników. Zatem HRT podawane w celu ochrony integralności kośćca powinno być podawane prawdopodobnie dożywotnio. Wynik ten oraz rekomendacja są zgodne również dla innych leków stosowanych w leczeniu chorób przewlekłych z osteoporozą włącznie. Jedynym wyjątkiem jest PTH, którego stosowanie jest ograniczone z innych powodów. Odpowiedzi na bisfosfoniany (BPs) różnią się z powodu ich specyficznych cech farmakologicznych, szczególnie ich selektywnej absorpcji oraz długotrwałemu utrzymywaniu się w szkielecie. Najwięcej dostępnych informacji dotyczy alendronianu. Jeśli przerwie się terapię alendronianem po 5 latach, obrót kostny średnio wzrasta i BMD w szyjce kości udowej powoli się obniża. Co ważniejsze, kontynuacja leczenia przez kolejne 5 lat nie zmniejszyła częstości złamań, z wyjątkiem złamań kręgowych. Aczkolwiek pacjenci, którzy rozpoczęli kolejny 5-cio letni okres leczenia z osteoporotycznymi BMD (T-score <-2.5) uzyskali polepszenie wyników dotyczących złamań, którego nie zaobserwowano u osób przyjmujących alendronian tylko przez 5 lat. Wyniki te wyraźnie sugerują, że terapia alendronianem powinna być kontynuowana u osób z wysokim ryzykiem podczas gdy zakończenie terapii po 5-ciu latach powinno być rozważone u pacjentów z niskim ryzykiem złamania. Rezultaty dla innych bisfosfonianów nie pozwalają jeszcze na ustalenie rekomendacji.
 


ANALIZA ASOCJACJI GENÓW METABOLIZMU I STRUKTURY TKANKI KOSTNEJ Z GĘSTOŚCIĄ MINERALNĄ KOŚCI […]

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L03
ANALIZA ASOCJACJI GENÓW METABOLIZMU I STRUKTURY TKANKI KOSTNEJ Z GĘSTOŚCIĄ MINERALNĄ KOŚCI ORAZ WYSTĘPOWANIEM ZŁAMAŃ W POPULACJI POLSKIEJ
 
Horst-Sikorska W. 2, Kalak R. 1, Wawrzyniak A. 2, Marcinkowska M. 2, Celczyńska-Bajew L. 2, Słomski R. 1,3
1 Katedra Biochemii i Biotechnologii, Akademia Rolnicza, Poznań
2 Zakład Medycyny Rodzinnej, Akademia Medyczna, Poznań
3 Instytut Genetyki Człowieka PAN, Poznań
 
Osteoporoza jest częstą chorobą charakteryzującą się zmniejszeniem gęstości mineralnej kości (BMD) i zaburzeniami mikroarchitektury tkanki kostnej, co prowadzi do występowania niskoenergetycznych złamań. Rozwój osteoporozy jest procesem wieloczynnikowym z udziałem zarówno czynników środowiskowych jak i genetycznych. Wykazano, że znaczna część zmienności gęstości mineralnej kości (aż do 80%) ma uwarunkowanie genetyczne. Poszukiwanie konkretnych genów wpływających na rozwój osteoporozy jest jednak trudne, ponieważ stan tkanki kostnej jest uwarunkowany wielogenowo i zależny od licznych czynników środowiskowych, które dodatkowo modyfikują wpływ podłoża genetycznego. Dotychczas wykonano badania licznych genów kandydujących, mogących mieć wpływ na rozwój osteoporozy, dla wielu różnych populacji. Nasze badania dotyczyły polimorfizmów genów osteoprotegeryny (OPG), transformującego czynnika wzrostu beta 1 (TGFB1), receptora witaminy D (VDR), receptora estrogenowego 1 (ESR1), kolagenu 1 alfa 1 (COLIA1) oraz czynnika morfogenetycznego kości 2 (BMP2) i obejmowały grupy 239 kobiet oraz 40 mężczyzn. Analizę asocjacji wykonano dla BMD odcinka lędźwiowego kręgosłupa (99 kobiet) oraz BMD szyjki kości udowej (163 kobiety). Wykonano również analizę asocjacji typu case-control dla wystąpienia złamania (łącznie 279 kobiet i mężczyzn). Stwierdzono efekt dawki allela „f” polimorfizmu FokI genu VDR dla odcinka lędźwiowego kręgosłupa. U homozygot „ff ” średnia BMD (skorygowana względem wieku, masy ciała i wzrostu) jest najniższa i wynosi 0,792 g/cm2, u heterozygot „Ff” wynosi 0,826 g/cm2, a u homozygot „FF” wynosi 0,875 g/cm2, (p=0,047). Efekt ten nie jest jednak widoczny dla BMD w obszarze szyjki kości udowej, gdzie z kolei stwierdzono asocjację haplotypu bAT polimorfizmów BsmI, ApaI, i TaqI genu VDR z niższą BMD. Również tu zaobserwowano efekt dawki haplotypu. Kobiety homozygotyczne dla bAT mają najniższą średnią BMD, która wynosi 0,671 g/cm2, u heterozygot posiadających tylko jedną kopię haplotypu bAT BMD wynosi 0,686 g/cm2, a u homozygot bez haplotypu bAT BMD wynosi 0,719 g/cm2, (p=0,031). Wpływ ten nie jest jednak widoczny w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. W przypadku analizy dla złamań asocjację zaobserwowano z haplotypem baT. Wśród osób homozygotycznych dla haplotypu baT osoby ze złamaniami stanowią ponad 41% grupy w porównaniu do 27% i 29% odpowiednio w grupach osób z jednym, lub bez haplotypu baT. Iloraz szans OR=1,9 p=0,026. Uzyskane wyniki sugerują wpływ polimorfizmów genu VDR na rozwój osteoporozy w populacji polskiej, nie są jednak zgodne przy porównaniu pomiędzy odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa a obszarem szyjki kości udowej. Również asocjacja z występowaniem złamań dotyczy innego haplotypu, niż asocjacja z niską gęstością mineralną kości. To zróżnicowanie nakazuje ostrożne podchodzenie do uzyskanych wyników.
 
 
L03
ASSOCIATION ANALYSIS OF GENES INVOLVED IN BONE METABOLISM AND STRUCTURE WITH BONE MINERAL DENSITY AND FRACTURES IN POLISH POPULATION
 
Horst-Sikorska W. 2, Kalak R. 1, Wawrzyniak A. 2, Marcinkowska M. 2, Celczyńska-Bajew L. 2, Słomski R. 1,3
1 Department of Biochemistry and Biotechnology, Agricultural University, Poznan, Poland
2 Department of Family Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland
3 Institute of Human Genetics, Polish Academy of Sciences, Poznan, Poland
 
Osteoporosis is a common disease characterized by decrease in bone mineral density (BMD) and microarchitectural deterioration of the bone structure leading to higher susceptibility to fractures. Development of osteoporosis is multifactorial process in which environmental and genetic factors play an important role. Recent studies have indicated that the majority (up to 80%) of the variability in bone mass and density is genetically determined. Molecular genetic basis of osteoporosis remains difficult to define because the bone mass, a major determinant of osteoporosis fracture risk, is quantitative trait, influenced by interaction between many genes and environmental factors. To date several candidate genes have been analyzed in relation to osteoporosis in many populations. We studied polymorphisms of osteoprotegerin gene (OPG), transforming growth factor beta 1 gene (TGFB1), vitamin D receptor gene (VDR), estrogen receptor 1 gene (ESR1), collagen type 1 alpha 1 gene (COLIA1) and bone morphogenetic protein 2 gene (BMP2) in group of 239 women and 40 men. Association analysis was done for lumbar spine (L1-L4) BMD (99 women), for femoral neck BMD (163 women) and for fracture occurrence (279 women and men). Allele dose effect for allel “f” (VDR FokI) at lumbar spine was observed. Homozygotes “ff” had lowest mean BMD (adjusted for age, body mass and height) – 0.792 g/cm2, heterozygotes “Ff” had intermediate BMD – 0.826 g/cm2 and homozygotes “FF” had highest BMD – 0.875 g/cm2, (p=0.047). This effect was not seen at femoral neck, where in turn allele dose effect for bAT haplotype (VDR BsmI, ApaI, TaqI) was observed. Homozygotes for bAT haplotype had lowest BMD - 0.671 g/cm2, heterozygotes possessing only one copy of bAT had intermediate BMD – 0.686 g/cm2 and homozygotes without bAT had highest BMD – 0.719 g/cm2, (p=0.031). This effect was not seen for bAT at lumbar spine. In case-control analysis of fracture, association with haplotype baT was observed. Prevalence of fractures in group homozygous for baT was: 41%, whereas in groups with one copy of baT and without baT was 27% and 29%, respectively. It equals to odds ratio OR=1.9, p=0.026. These results suggest influence of VDR gene polymorphism on osteoporosis development in Polish population, nevertheless, are not consistent between lumbar spine, femoral neck and fractures. This discrepancy shows that BMD might not be the major risk factor for fractures occurrence.
 


lipiec/2009

|
E-biuletyn, lipiec/2009

III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY
24-26.09.2009, KRAKÓW

Drodzy Przyjaciele,

Z wielką radością informuję, że wstępny Program III Środkowo Europejskiego Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy
(24-26.09.2009), jest dostępny na naszym portalu: link

Miło nam poinformować, że Kongres odbywa się pod auspicjami International Osteoporosis Foundation, a honorowy patronat objęła Minister Zdrowia Pani Ewa Kopacz.

Szczegółowe informacje:
Sponsorzy

Program ramowy

Spis referatów

Spis plakatów

Na program składa się 125 doniesień, w tym 55 referatów i 70 plakatów. Oprócz wybitnych Wykładowców z Polski referaty przedstawią m.in. prof./prof. P.Burckhardt, S.Epstein, G.Holzer, C.Horvath, H.Johansson, J.A.Kanis, S.Kutilek, G.Maalouf, E.McCloskey, S.E.Papapoulos, J-Y.Reginster, F.J.Ring, C.Roux, R.Rizzoli, H.Resch, J.Stepan.
Wykład inauguracyjny wygłosi prof. J.A. Kanis.: „Use of FRAX in identification of persons who are at high fracture risk“ oraz prof. S.E. Papapoulos “Treating osteoporosis beyond five years”.

Wersja ostateczna programu oraz streszczenia prac prezentowanych w czasie Kongresu w języku polskim i angielskim będą opublikowane w zeszycie „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja” i przekazane uczestnikom w materiałach kongresowych.

NOWE INICJATYWY
Dyskusja okrągłego stołu

W dniu 26.09.09 (sobota) o godz 14.00-15.00 odbędzie się dyskusja okrągłego stołu, której tematem będzie „Quo Vadis FRAX w Europie Środkowej”. Przewidujemy wystąpienia gości zagranicznych. Zachęcamy uczestników kongresu do aktywnego udziału.

Warsztaty Tai Chi

W dniu 26.09.09 (sobota) w godz. 10.00-13.00 zapraszamy do udziału w godzinnych warsztatach Tai Chi prowadzonych w grupach 15-osobowych pod kierunkiem instruktora mgr Doroty Bzinkowskiej. Udział w warsztatach za zaproszeniami, które będą dostępne przy rejestracji. Liczba zaproszeń ograniczona.

PROGRAM SOCJALNY link
Inauguracja

Uroczyste otwarcie Kongresu nastąpi 24.09.09 (czwartek) o godz. 18.15 w Nowohuckim Centrum Kultury. Po części oficjalnej zapraszamy na spotkanie powitalne.

Bankiet

Po obradach w piątek (25.09.09) zapraszamy na bankiet w Hotelu Best Western Premier, ul. Opolska 12, 31-323 Kraków (www.krakowpremier.pl). Bankiet uświetni program „Najpiękniejsze arie i duety operetkowe” w wykonaniu m.in. znanej śpiewaczki Ewy Warty–Śmietany (www.czardasz.org.pl).
Cena bankietu – 230 PLN od osoby. Liczba miejsc na bankiecie jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.

Oczekując na miłe spotkanie w Krakowie, serdecznie pozdrawiam,
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Dr hab. med. Edward Czerwiński

Informacje organizacyjne

Kontakt

Rejestracja

Rezerwacja hotelu

Wykłady inauguracyjneDownload


Rationale for choosing anabolic or antiresorptive treatments in osteoporosis

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s90-91.


L0B
RATIONALE FOR CHOOSING ANABOLIC OR ANTIRESORPTIVE TREATMENTS IN OSTEOPOROSIS

Papapoulos S.

Department of Endocrinology & Metabolic Diseases, Leiden University Medical Center.
The Netherlands.

Therapies of chronic diseases should be efficacious, convenient for the patient and devoid of side effects. In daily practice, the risk of serious outcomes and the preference of patients as well as the cost of the interventions should also be considered. The pathophysiological basis of osteoporosis provides the rationale for the use of interventions that either reduce bone resorption and turnover or stimulate bone formation. Several antiresorptive treatments are used in the treatment of osteoporosis but PTH is the only anabolic therapy currently available (1-34 and recently 1-84). Evidence for efficacy and safety from controlled studies has been obtained for up to 10 years for antiresorptives and up to 18 months for PTH, while short-term head-to-head studies with surrogate endpoints have also been performed. Such studies illustrate the different mechanism of action of the two types of interventions but do not allow any conclusions about any potential differences in antifracture efficacy. These considerations are reflected in recommendations of several regulatory authorities. It is also frequently assumed that antiresorptives should be given mainly to patients with high bone turnover while anabolics should be reserved for patients with low bone turnover. However, analyses of the results of trials with bisphosphonates and PTH 1-34 indicated that the antifracture efficacy of these agents is independent of prevalent rates of bone turnover. Further analysis of the pharmacodynamic responses to these treatments, reveal distinct patterns with attainment or not of steady-states that provide the basis for the design of regimens with the use of both types of therapies, in some patients at least. Such therapeutic approaches need to be explored further and their efficacy in reducing fracture risk, their safety as well as their cost-effectiveness need to be evaluated.

L0B
RACJONALNE PODSTAWY WYBORU LECZENIA ANABOLICZNEGO LUB ANTYRESORPCYJNEGO W OSTEOPOROZIE

Papapoulos S.

Department of Endocrinology & Metabolic Diseases, Leiden University Medical Center. Holandia

Terapie chorób przewlekłych powinny być skuteczne, wygodne w stosowaniu dla pacjenta i pozbawione działań ubocznych. W codziennej praktyce ryzyko poważnych działań niepożądanych i preferencje pacjenta, jak również koszty leczenia powinny być brane pod uwagę. Patofizjologiczne podstawy osteoporozy dostarczają racjonalnych przesłanek dla zastosowania takich interwencji terapeutycznych, które albo zmniejszają resorpcję kości i obrót kostny, albo stymulują kościotworzenie.
W leczeniu osteoporozy stosowanych jest wiele leków antyresorpcyjnych, ale PTH jest obecnie jedyną, dostępną terapią anaboliczną (1-34 i niedawno 1-84).
Dowody na skuteczność i bezpieczeństwo leków antyresorpcyjnych z kontrolowanych badań uzyskiwane są do 10 lat, a dla PTH do 18 miesięcy , chociaż krótkotrwąjace badania head-to-head z zastępczymi punktami końcowymi także zostały przeprowadzone.
Takie badania obrazują różny mechanizm działania dwóch typów interwencji leczniczej, ale nie pozwalają na żadne wnioski dotyczące potencjalnych różnic w skuteczności przeciwzłamaniowej.
Rozważania te znajdują swoje odbicie w rekomendacjach różnych organów decydujących.
Przypuszcza się też często, że leki antyresorpcyjne powinny być podawane głównie pacjentom z wysokim obrotem kostnym, podczas gdy leki anaboliczne powinny zostać zarezerwowane dla chorych z niskim obrotem kostnym.
Jednakże, analizy wyników przeprowadzonych badań z bisfosfonianami i PTH 1-34 wskazują, ze skuteczność antyzłamaniowa tych substancji jest niezależna od obecnego tempa metabolizmu kostnego obrotu kostnego.
Dalsza analiza farmakodynamicznej odpowiedzi na to leczenie, ujawnia różne modele osiągania lub nieosiągania stanu równowagi dynamicznej, co stanowi podstawę dla tworzenia trybu postępowania z użyciem obu rodzajów terapii, przynajmniej u niektórych pacjentów.
Takie podejście terapeutyczne powinno być dalej badane oraz dalej winna być oszacowana jego skuteczność w redukcji ryzyka złamania, jego bezpieczeństwo jak też kosztoefektywność.



L01 WPŁYW JEDNOCZESNEGO STOSOWANIA OMEPRAZOLU I ALENDRONIANU NA WŁASNOŚCI MECH. KOŚCI DŁUGICH [..]

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:49-50.

 

 
L01
WPŁYW JEDNOCZESNEGO STOSOWANIA OMEPRAZOLU I ALENDRONIANU NA WŁASNOŚCI MECHANICZNE KOŚCI DŁUGICH U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW
 
Pytlik M., Cegieła U., Nowińska B., Rymkiewicz I., Klementys U., Budny A.
Katedra i Zakład Farmakologii, Śląska Akademia Medyczna, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec

 

 
Słowa kluczowe: omeprazol, alendronian, kości, szczury, osteopenia
 
Omeprazol jest inhibitorem pompy [H+/K+-ATPazy] odpowiedzialnej za końcową fazę wytwarzania kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka. Wpływ omeprazolu na V-ATPazę obecną w osteoklastach nie jest poznany. Alendronian jako lek antyresorpcyjny jest stosowany w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej. W trakcie terapii alendronianem może występować zapalenie oraz owrzodzenie przełyku i żołądka, co wymaga jednoczesnego stosowania leków zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego.          
Celem pracy było zbadanie wpływu jednoczesnego stosowania omeprazolu i alendronianu na własności mechaniczne kości długich u obustronnie owariektomizowanych szczurów.
Badania przeprowadzono na 3-miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar, które podzielono na 6 grup (n = 8-10 w grupie): I – nieowariektomizowane szczury kontrolne, II – nieowariektomizowane szczury, którym podawano omeprazol (3 mg/kg ip), III – owariektomizowane szczury kontrolne, IV – owariektomizowane szczury, którym podawano omeprazol (3 mg/kg ip), V – owariektomizowane szczury, którym podawano alendronian (3 mg/kg po), VI – owariektomizowane szczury, którym podawano omeprazol (3 mg/kg ip) i alendronian (3 mg/kg po). Leki podawano codziennie przez 28 dni (alendronian rano, omeprazol po południu). Własności mechaniczne przynasady kości piszczelowej i trzonu kości udowej przeprowadzono z zastosowaniem testu zginania przy trzypunktowym nacisku, natomiast wytrzymałość mechaniczną szyjki kości udowej z zastosowaniem testu kompresyjnego, przy użyciu aparatu Instron 3342 500N. Parametry budowy geometrycznej kości, masę, masę substancji mineralnych oznaczano w kości piszczelowej i udowej.
Uzyskane wyniki wykazały, że niedobór estrogenów powoduje rozwój osteopenii z pogorszeniem własności mechanicznych kości piszczelowej (statystycznie istotne zmniejszenie maksymalnej siły o 44,5% i siły w momencie złamania o 42,02%) oraz szyjki kości udowej (znaczące statystycznie zmniejszenie o 20,2% siły powodującej złamanie).
Omeprazol w obecności estrogenów (szczury nieowariektomizowane) nieznacząco statystycznie pogarsza własności mechaniczne kości piszczelowej i szyjki kości udowej, natomiast statystycznie istotnie zmniejsza masę oraz masę substancji mineralnych w kości udowej i w kości piszczelowej.
Omeprazol w niewielkim stopniu pogarsza własności mechaniczne kości piszczelowej i szyjki kości udowej wywołane niedoborem estrogenów.
Alendronian zapobiega pogorszeniu własności mechanicznych kości piszczelowej i szyjki kości udowej wywołanym niedoborem estrogenów. Statystycznie znacząco zwiększa maksymalną siłę (o 36,58%) i siłę w momencie złamania kości piszczelowej (o 21,11%) oraz siłę niezbędną do złamania szyjki kości udowej (o 24,56%).
Omeprazol stosowany jednocześnie z alendronianem pogarsza antyosteoporotyczne działania alendronianu u szczurów z niedoborem estrogenów wywołanym usunięciem jajników.
 
 
L01
EFFECT OF CONCURRENT ADMINISTRATION OF OMEPRAZOLE AND ALENDRONATE ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF LONG BONES IN OVARIECTOMIZED RATS
 
Pytlik M., Cegieła U., Nowińska B., Rymkiewicz I., Klementys U., Budny A.
 
Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska, 41-200 Sosnowiec, Poland
 
Key words: omeprazole, alendronate, bones, rats, osteopenia
 
Omeprazole is an inhibitor proton pump (H+/K+-ATPase) responsible for HCl production by parietal cells in stomach. Its effect on V-ATPase in osteoclasts is not well recognized. Alendronate, an antiosteoporotic drug used in postmenopausal osteoporosis, can induce esophagitis and stomach ulceration, requiring the concurrent use of drugs which decrease gastric juice production.
The aim of the present study was to investigate the effect of concurrent administration of omeprazole and alendronate on the mechanical properties of the long bones in bilaterally ovariectomized rats.
The experiments were carried out on 3-month-old Wistar rats, divided into 6 groups (n=8–10 per group): I – non-ovariectomized control rats, II – non-ovariectomized rats, which were administered omeprazole (3 mg/kg ip), III – ovariectomized control rats, IV – ovariectomized rats, which were administered omeprazole (3 mg/kg ip), V – ovariectomized rats, which were administered alendronate (3 mg/kg po), VI – ovariectomized rats, which were administered omeprazole (3 mg/kg ip) and alendronate (3 mg/kg po). The drugs were administered to the rats daily for 28 days (alendronate in the morning, omeprazole in the afternoon). The mechanical properties of tibial metaphysis and femoral diaphysis in three-point bending tests and femoral neck in a compression test were assessed (Instron 3342 500N apparatus). Bone geometric parameters, mass, mass of bone mineral were examined in the tibia and femur.
Estrogen deficiency causes development of osteopenia with worsening of mechanical properties of the tibia (statistically significant decreases of ultimate load by 44.5% and breaking load by 42.02%) and the femoral neck (a statistically significant decrease of the load at fracture by 20.2%).
Omeprazole in the presence of estrogens (non-ovariectomized rats) statistically insignificantly worsens mechanical properties of the tibia and femoral neck, but statistically significantly decreases bone mass and the mass of bone mineral in the tibia and femur.
Omeprazole slightly worsens mechanical properties of the tibia and femoral neck in estrogen deficient rats.
Alendronate prevents the worsening of mechanical properties of the tibia and femoral neck caused by estrogen deficiency. Statistically significantly increases the ultimate load (by 36.58%) and the breaking load (by 21.11%) in the tibia, and the load at fracture of the femoral neck (by 24.56%).
Omeprazole administered concurrently with alendronate worsens antiosteoporotic effect of alendronate in rats with estrogen deficiency caused by bilateral ovariectomy.


EVIDENCE OF AN ACUTE BIOCHEMICAL RESPONSE OF OSTEOCLASTS TO ENDOGENOUS PARATHYROID HORMONE (…)

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L04
EVIDENCE OF AN ACUTE BIOCHEMICAL RESPONSE OF OSTEOCLASTS TO ENDOGENOUS PARATHYROID HORMONE IN HEALTHY YOUNG MEN
 
Zikan V., Stepan J.J.
3rd Department of Internal Medicine, Charles University, Faculty of Medicine, Prague, Czech Republic
 
Keywords: calcium, C-telopeptide, EDTA, osteoclasts, parathyroid hormone
 
Aim
To test the hypothesis that osteoclasts working on bone surfaces are sensitive to minute changes in parathyroid hormone (PTH) concentrations, we measured the acute response of PTH and bone resorption marker to EDTA induced hypocalcemia in eight healthy young men.
Methods
After a standard breakfast (0600 a.m.) and following 3-h fast, blood samples were obtained before (09:00 a.m., baseline) and at 33, 45, 60, 90, 120 and 180 min after the beginning of infusion of sodium EDTA (10 mg/kg BW over a 30 min period) or 0.9 % NaCl solution (control period). Samples were analyzed for serum ionized calcium (ISA AVL 9180), serum C-terminal telopeptide of type I collagen (CTX; beta CrossLaps, Elecsys 1010 analyzer) and plasma intact PTH (Elecsys 1010 analyzer).
Results
EDTA infusion induced a significant decrease in serum ionized calcium (Ca) concentrations (p < 0.001; RM ANOVA) with a nadir of 1.23 ± 0,04 mmol/l at 33 min (mean decrease by 7.7 % below baseline). The recovery of serum Ca concentrations was slow and did not reach baseline concentrations during the remainder of the study period. Plasma PTH concentrations significantly increased (p < 0.001; RM ANOVA) to a peak of 101 ± 39.5 ng/l at 33 min (mean increase by 288 % above baseline). Thereafter, concentrations of plasma PTH returned quickly near to baseline (25.3 ± 6 ng/l), although a slightly higher concentrations of PTH than those at the baseline persisted throughout the remainder of the study period. The concentrations of bone resorption marker serum CTX did not significantly change during the first 45 min, although, concentrations tended to increase at 45 min after the start of EDTA infusion. The significant increase of serum CTX was observed at 60 min after the start of EDTA infusion and continued to rise until 90-120 min with subsequent plateau until 180 min (p < 0.001 RM ANOVA; p < 0.05 Tukey test). The CTX area under the curve after the EDTA infusion period was significantly larger than that after the control test period (p < 0.01; t-test).
In conclusion, our study provides an evidence of the osteoclasts response to acute endogenous PTH secretion in healthy young men.
 
 
L04
DOWODY NA SZYBKĄ ODPOWIEDŹ BIOMECHANICZNĄ OSTEOKLASTA NA ENDOGENNY PARATHORMON U ZDROWYCH MŁODYCH MĘŻCZYZN
 
Zikan V; Stepan J.J.
3rd Department of Internal Medicine, Charles University, Faculty of Medicine, Praga, Republika Czeska
 
Słowa kluczowe: wapno, C-telopeptyd, EDTA, osteoklasty, parathormon (PTH)
 
Cel
Aby sprawdzić hipotezę, że osteoklasty pracujące na powierzchni kości są czułe na minutowe zmiany stężenia PTH mierzyliśmy ostrą reakcję PTH i markerów resorpcji kości, indukując hipokalcemię EDTA u 8 młodych zdrowych mężczyzn.
Metody
Po standardowym śniadaniu (godz. 6.0 rano) i trzygodzinnej przerwie w jedzeniu pobrano próbki krwi (godz. 9.00 wyjściowa) i w 33, 45, 60, 90, 120 i 180 minucie po infuzji sodowego EDTA (10 mg/kg masy ciała wciągu 30 min) lub 0,9% NaCl (przedział kontrolny).W próbkach krwi oznaczano poziom zjonizowanego wapna w surowicy (ISA AVL 9180), surowiczy C-końcowy telopeptyd I typu kolagenu (CTX; beta CrossLaps, Elescys 1010 analyzer) i plazmatyczny nienaruszony PTH (Elecsys 1010 analyzer).
Wyniki
Infuzja EDTA powodowała znaczący spadek stężenia zjonizowanego wapnia (Ca) (p<0.001; RM ANOVA) w surowicy, z najniższą wartością 1.23+/-00,04 mmol/l w 33 min. (średni spadek o 7,7% poniżej wartości wyjściowej). Powrót wartości stężenia surowiczego Ca był wolny i nie osiągnął wartości stężenia wyjściowego do końca badania. Stężenie plazmatycznego PTH znacząco wzrosło (p<0.001; RM ANOVA) osiągając szczyt 101+/-39,5 ng/l w 33 min. (średni wzrost o.285 % ponad wartość wyjściową). Później stężenie plazmatycznego PTH powróciło szybko do wartości bliskiej wyjściowej (25,3+/-6 ng/l), jakkolwiek nieznacznie wyższe stężenie PTH niż to wyjściowe pozostawało do końca badania. Stężenie markera resorpcji kości, surowiczego CTX nie wykazywało znaczących zmian w ciągu pierwszych 45 min, jakkolwiek stężenie to miało tendencję do wzrostu w 45 minucie od początku infuzji EDTA. Znaczący wzrost surowiczego CTX był obserwowany w 60 min od początku infuzji EDTA i trwał do 90-120 min, z następowym plateau aż do 180 min (p<0.001 RM ANOVA; p<0.05 Tukey test).Obszar CTX pod krzywą po okresie infuzji był znacząco większy niż w badanym okresie kontrolnym (p<0.01; t-test)
Podsumowując, nasze badanie dostarczyło dowodów na istnienie odpowiedzi osteoklastów na ostre endogenne wydzielanie PTH u zdrowych młodych mężczyzn
 


wrzesień/2009

|
E-biuletyn, 3 września/2009
Już za 20 dni
III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY 24-26.09.2009, KRAKÓW

Praktyczne informacje dla uczestników
Recepcja Kongresu będzie czynna w miejscu obrad – Nowohuckie Centrum Kultury, al. Jana Pawła II 232, Kraków, w dniach:
24.09.09 (czwartek) 10.00-20.00
25.09.09 (piątek) 08.00-18.00
26.09.09 (sobota) 08.00-17.00

Kontakt w tym czasie:
tel. 012 6440990, fax 012 6441031

Prosimy nie zapomnieć formularzy potwierdzenia udziału (żółty-opłaty uregulowane; niebieski-uzupełnienie opłat).

e-mail: krakow@osteoporoza.pl

 

Uroczyste otwarcie

24.09.09 (czwartek) godz. 18.15 w Nowohuckim Centrum Kultury, al. Jana Pawła II 232, Kraków.
Po wykładach inauguracyjnych, podczas części artystycznej wystąpi Zespół Pieśni i Tańca Uniwersytetu Jagiellońskiego „SŁOWIANKI”, po której zapraszamy na przyjęcie powitalne.
Po otwarciu zorganizowane będą transporty do hoteli
Więcej informacji: www.osteoporoza.pl

 
Sesje Głównych Sponsorów
25.09.09 (piątek)
S06 godz. 11.35-13.00
Przebudowa kości a złamania w osteoporozie – SERVIER

S07 godz. 14.20-15.40
Możliwości wykorzystania układu RANK/ RANK Ligand OPG w leczeniu osteoporozy – AMGEN

S08A godz. 15.45-16.45
Osteoporoza posterydowa – ELI LILLY

26.09.09 (sobota)
S11 godz. 11.50-13.10
Optymalizacja leczenia osteoporozy – ROCHE

 
Program naukowy – zmiany
Ostateczny program został uzupełniony o sesję sponsorowaną Eli Lilly oraz Instruktaż Nordic Walking.
 
Dyskusja okrągłego stołu
W dniu 26.09.09 (sobota) o godz 14.00-15.00 odbędzie się dyskusja okrągłego stołu, której tematem będzie „Quo Vadis FRAX w Europie Środkowej”. Przewidujemy wystąpienia gości zagranicznych. Zachęcamy uczestników kongresu do aktywnego udziału.
 
Ankieta FRAX
W związku z przygotowaniami do dyskusji Okrągłego Stołu p.t. „Quo Vadis FRAX w Europie Środkowej” zwracamy się z uprzejmą prośbą o wypełnienie poniższej ankiety, która ma na celu ocenę znajomości metody FRAX przez lekarzy praktyków w naszym kraju. Prosimy o jej odesłanie na adres, z którego została wysłana, tj. kontakt@osteoporoza.pl.
Prosimy o podanie miasta wykonywanej praktyki oraz specjalność lekarską.
Miasto ………………………………………
Specjalność ……………………………….

Odpowiadając na pytania II-IV prosimy o zaznaczenie Pani/Pana opinii w skali 0-10,
gdzie 0–zdecydowanie nie, 5–obojętne, 10–zdecydowanie tak.

ANKIETA

Pytanie I. Czy zna Pani/Pan kalkulator ryzyka złamania FRAX?
1. nie słyszałam/słyszałem
2. słyszałam/słyszałem, nie znam szczegółów
3. znam, nie stosuję
4. znam, stosuję

Pytanie II. Do osób nie znających kalkulatora ryzyka złamania FRAX.
Nie znam kalkulatora, ale chcę go poznać bo uważam, że może być przydatny w podejmowaniu decyzji w codziennej praktyce lekarskiej
 

0 – zdecydowanie nie 5 – obojętne zdecydowanie tak – 10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Pytanie III. Do osób znających kalkulator ryzyka złamania FRAX. Znam kalkulator i uważam, że jest on pomocny w codziennej praktyce lekarskiej.

0 – zdecydowanie nie 5 – obojętne zdecydowanie tak – 10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Pytanie IV. Jeżeli będę mieć dostępny kalkulator ręczny to będę go stosować.

0 – zdecydowanie nie 5 – obojętne zdecydowanie tak – 10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Uwagi:

Nasz e-mail kontaktowy: kontakt@osteoporoza.pl
W tytule maila: FRAX

 
Spotkania z ekspertem
Celem umożliwienia bezpośredniej dyskusji ze znanymi autorytetami w zakresie osteoporozy w Polsce przewidzieliśmy sesję „Spotkanie z ekspertem” (S14). Sesja jest planowana w dniu 26.09.09 (sobota) w godz. 15.00-16.00. Tematy sesji podane są w programie sesji naukowych, rozkład sal umieszczony zostanie w programie końcowym. Wejście na spotkanie za zaproszeniami, które będą rozprowadzane przy rejestracji. Liczba zaproszeń ograniczona.
 
Warsztaty Tai Chi
W dniu 26.09.09 (sobota) w godz. 10.00-13.00 zapraszamy do udziału w godzinnych warsztatach Tai Chi prowadzonych w grupach 15-osobowych pod kierunkiem instruktora mgr Doroty Bzinkowskiej. Udział w warsztatach za zaproszeniami, które będą dostępne przy rejestracji. Liczba zaproszeń ograniczona.
 
Instruktaż Nordic Walking
W dniu 25.09.09 (piątek) w godz. 13.30 -14.00 planujemy instruktaż Nordic Walking. Demonstracje praktyczne będą miały miejsce przed budynkiem NCK. W razie niepogody seminarium odbędzie się w sali. Udział w instruktażu za zaproszeniami wydawanymi przy rejestracji.
 
Szczegółowe informacje:
Sponsorzy

Program sesji

Spis referatów

Spis plakatów

Oczekując na miłe spotkanie w Krakowie, serdecznie pozdrawiam,
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Dr hab. med. Edward Czerwiński

Informacje organizacyjne
Kontakt

Rejestracja

Rezerwacja hotelu



Metabolizm kostny w hipeprolaktynemii różnego pochodzenia

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s92

L01
METABOLIZM KOSTNY W HIPEPROLAKTYNEMII RÓŻNEGO POCHODZENIA

Bolanowski M., Zadrożna-Śliwka B., Kałużny M., Syrycka J.

Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami A.M. we Wrocławiu

Słowa kluczowe: hiperprolaktynemia, prolaktynoma, gęstość mineralna kości, markery przebudowy kości

Hiperprolaktynemia prowadzi do osteopenii i osteoporozy, może mieć swoje konsekwencje w postaci zwiększonego ryzyka złamania kości. Przyczyny powyższego upatruje się w nieprawidłowej funkcji gonad, choć nie wyklucza się też bezpośredniego wpływu prolaktyny na zmiany gęstości mineralnej kości (BMD).
Celem pracy była ocena wpływu hiperprolaktynemii o różnej etiologii na aktywność procesów przebudowy kości i BMD w różnych miejscach szkieletu. Podjęto się również określenia stanu hormonalnego towarzyszącego hiperprolaktynemii sprzyjającego ubytkowi gęstości kości i zaburzeniu przebudowy kości.
Materiał i metody: Badaniem objęto 75 kobiet w wieku 19-49 lat (30,537,8), wśród których wyodrębniono dwie grupy. Pierwszą stanowiły 32 kobiety z rozpoznanym gruczolakiem przysadki, drugą 43 kobiety z hiperprolaktynemią czynnościową. Wśród obu grup wyodrębniono pacjentki z hipogonadyzmem i z prawidłową funkcją gonad. Grupę kontrolną stanowiło 29 zdrowych kobiet w wieku 25-43 lat (33,59  4,7). Oceniano stężenia wapnia, fosforanów, frakcji kostnej fosfatazy alkalicznej (BAP), osteokalcyny (OC), C-końcowego telopeptydu kolagenu typu I (ICTP), prolaktyny (PRL), lutropiny (LH), folitropiny (FSH), globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), estradiolu (E2), testosteronu (T), siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEA-S), parathormonu (PTH) w surowicy. Wykonano badanie densytometryczne (odcinka kręgosłupa L2-L4, nasady dalszej przedramienia, nasady bliższej kości udowej oraz badanie całego ciała) techniką DXA.
Wyniki: obserwowano większe stężenia PRL w grupach badanych oraz mniejsze stężenia E2 w porównaniu do grupy kontrolnej. Stwierdzono wyższe stężenia markerów przebudowy kości tj. BAP, ICTP w grupach i podgrupach w stosunku do grupy kontrolnej. W grupie z gruczolakiem przysadki obserwowano obniżenie BMD L2-L4 w stosunku do grupy kontrolnej i grupy z hiperpolaktynemią czynnościową. Widoczny był również ubytek BMD całego ciała w stosunku do grupy kontrolnej. W badaniach korelacyjnych zaznaczył się anaboliczny wpływ PTH na kręgosłup lędźwiowy u kobiet z gruczolakiem przysadki i na ultradystalną część kości promieniowej u kobiet z hiperprolaktynemią czynnościową. W analizie regresji największy wpływ na wartości bezwzględne BMD i wyrażone przez Z-score kręgosłupa lędźwiowego oraz BMD całego ciała miał E2, na BMD całego ciała wyrażone jako Z-score największy wpływ miało SHBG. Zaznaczony był ponadto dodatni wpływ SHBG na BMD kręgosłupa lędźwiowego, i wpływ SHBG i DHEA-S na BMD całego ciała. Na BMD kręgosłupa lędźwiowego wyrażoną przez Z-score dodatni wpływ miały ponadto SHBG i T a na BMD (Z-score) całego ciała T, E2 i DHEA-S. U kobiet z hiperpolaktynemią spowodowaną gruczolakiem przysadki PRL działała negatywnie na BMD (g/cm2) 1/3 część kości promieniowej i na BMD (Z-score) krętarza większego, 1/3 części promieniowej oraz całego ciała.
Wnioski:
1. Hiperprolaktynemia wynikająca z obecności gruczolaka przysadki u kobiet w większym stopniu wiąże się z niekorzystnym wpływem na metabolizm kostny wyrażony aktywnością markerów przebudowy kości niż wartościami BMD. Daje to możliwość wcześniejszej oceny zaburzeń gospodarki kostnej jeszcze przed pojawieniem się zmian BMD.
2. Hiperprolaktynemia czynnościowa nie stanowi takiego zagrożenia dla metabolizmu kostnego jak spowodowana gruczolakiem przysadki.
3. Obniżenie BMD w następstwie hiperprolaktynemii występuje głównie w zakresie kości beleczkowej, co może sugerować znaczący wpływ niedoboru estrogenów.


L01
BONE METABOLISM IN HYPERPROLACTINEMIA OF VARIOUS ORIGIN

Bolanowski M., Zadrożna-Śliwka B., Kałużny M., Syrycka J.

Dept. of Endocrinology, Diabetology and Isotope Therapy, Medical University Wrocław, Poland

Key words: hyperprolactinemia, prolactinoma, bone mineral density, bone turnover markers

Hyperprolactinemia could be one of possible causes leading to osteopenia and osteoporosis followed by increased risk of fractures. The reason of above mentioned is gonadal dysfunction, although the direct prolactin influence on bone mineral density (BMD) changes is possible, too.
The aim was to assess the influence of hyperprolactinemia of various origin on the activity of bone turnover processes and BMD in different skeletal sites. Second purpose was the assessment of hyperprolactinemia-associated hormonal status which promotes bone loss and bone turnover disturbances.
Material and methods: The study was carried out in 75 women aged 19-49 years (30,537,8), divided into two groups. Group I were 32 women with prolactinoma, group II were 43 women with functional hyperprolactinemia. Both groups were subdivided in patients with hypogonadism and normal gonadal function. The control group consisted of 29 healthy women aged 25-43 years (33,59  4,7). In all subjects serum calcium, phosphate, bone alkaline phosphatase (BAP), osteocalcin (OC), C-terminal telopeptide of type I collagen (ICTP), prolactin (PRL), luteinizing hormone (LH), follicle stimulating hormone (FSH), sex hormone binding globuline (SHBG), estradiol (E2), testosterone (T), dehydroepiandrosterone sulfate (DHEA-S), parathormone (PTH) were studied. Bone densitometry (lumbar spine L2-L4, distal forearm, proximal femur and total body) by DXA method was carried out.
Results: in the current study the higher PRL and lower E2 concentrations were observed in groups studied in comparison with controls. Higher values of bone turnover markers (BAP, ICTP) in groups and subgroups were shown as compared to controls. In patients with prolactinoma lumbar spine BMD was lower than in patients with functional hyperprolactinemia and controls. Total body BMD was lower, but to lesser extent, too. Correlations revealed the anabolic influence of PTH on lumbar spine in women with prolactinoma and on ultradistal radius in functional hyperprolactinemia. In multiple regression analysis, the greatest influence on lumbar spine BMD values and Z-score and total body BMD had E2. SHBG had influence on total body BMD expressed as Z-score. Positive influence of SHBG on spine BMD, and influences of SHBG and DHEA-S on total body BMD were observed. Moreover, positive influence on spine BMD (Z-score) had SHBG and T, and T, E2 and DHEA-S had the same on total body BMD (Z-score). In prolactinoma patients PRL acted negatively on 1/3 distal radius BMD values and on trochanter major, 1/3 distal radius and total body BMD (Z-score).
Conclusions:
1. Hyperprolactinemia caused by prolactinoma in women influences unfavourably bone metabolism by the activity of bone turnover markers than by bone mineral density. It gives an opportunity of earlier assessment of bone metabolism disturbances before the BMD changes could be observed.
2. Functional hyperprolactinemia does not determine such harmful effect on bone metabolism as hyperprolactinemia due to prolactinoma does.
3. BMD loss following hyperprolactinemia occurs mainly within trabecular bone, what could suggest significant role of estrogen deficiency.




listopad/2009

|
E-biuletyn, listopad/2009
III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY 24-26.09.2009, KRAKÓW

W dniach 24-26 września 2009 w Krakowie odbył się III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy. Kongres był organizowany pod auspicjami International Osteoporosis Foundation. Patronat honorowy objęła Minister Zdrowia Rzeczypospolitej Polskiej, Ewa Kopacz. Oficjalnego otwarcia kongresu dokonał prof. J.A. Kanis, prezydent International Osteoporosis Foundation.

Kongres był największym wydarzeniem naukowym w tej dziedzinie w Europie Środkowej, uczestniczyło w nim 750 lekarzy w tym 80 z zagranicy. W ciągu 3 dni obrad zaprezentowano 55 wykładów oraz 70 plakatów. Wykłady były symultanicznie tłumaczone na język angielski i polski. Tradycyjnie streszczenia prac opublikowano w czasopiśmie „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja” vol. 11. suppl. 2, 2009.

Kongres stanowił międzynarodową platformę wymiany doświadczeń lekarzy i naukowców z różnych dziedzin medycznych. Podkreślano, że osteoporoza i choroby zwyrodnieniowe stawów należą do najczęstszych schorzeń współczesnego społeczeństwa. Przedstawiono najnowsze osiągnięcia naukowe z zakresu diagnostyki i leczenia osteoporozy zgodnie z wytycznymi WHO. Najwybitniejsi naukowcy z kraju oraz z zagranicy przedstawili referaty programowe m.in.: Prof. P. Burckhardt, S. Epstein, G. Holzer, H. Johansson, J.A. Kanis, S. Kutilek, G. Maalouf, E. McCloskey, S.E. Papapoulos, J-Y. Reginster, F.J. Ring, R. Rizzoli, H. Resch, J. Stepan.
Wykłady inauguracyjne wygłosili uznawani za największe światowe autorytety w dziedzinie osteoporozy; prof. J.A. Kanis z Wielkiej Brytanii: Zastosowanie metody FRAX® w identyfikacji osób z wysokim ryzykiem złamania oraz prof. S.E. Papapoulos z Holandii: Leczenie osteoporozy powyżej pięciu lat.

Jednym z głównych tematów kongresu było ustalenie zasad diagnostyki osteoporozy. Ponad wszelką wątpliwość uznano, że decyzje terapeutyczne powinny być podejmowane na podstawie określenia ryzyka złamania. Jego określenie możliwe jest na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI) lub badania densytometrycznego (BMD) i klinicznych czynników ryzyka złamania. Obowiązującym standardem WHO do obliczeń, jest metoda FRAX® przedstawiona przez prof. J.A. Kanisa. Kalkulator FRAX® dostępny jest on-line na stronie http://www.shef.ac.uk/FRAX/. Znając realia pracy lekarza w polskiej przychodni doc. E. Czerwiński z Zespołem przy współpracy z prof. J.A. Kanisem opracował ręczny kalkulator FRAX®, który pozwala na obliczenie ryzyka złamania bez lub z BMD. Kalkulator otrzymali wszyscy uczestnicy kongresu. Wiarygodność prognoz ryzyka złamania metodą FRAX® udokumentowano na podstawie 11-letniej obserwacji chorych z rejonu krakowskiego. Implementacje metody FRAX® w praktyce przedstawił również prof. J.E. Badurski, prof. E. McCloskey (Wlk. Brytania) oraz H. Johansson (Szwecja). Podsumowaniem wielu ciekawych wystąpień dotyczących FRAX® była dyskusja okrągłego stołu. W jej trakcie rozważano minimalny próg złamania, który powinien być podstawą rozpoczęcia i refundacji terapii.

W sesjach poświęconych leczeniu osteoporozy podkreślano, że skutkiem obecnego systemu refundacyjnego, Polska jest jedynym krajem w Europie, w którym jest dostępny tylko jeden lek – alendronian. W poszczególnych sesjach omówiono skuteczność i bezpieczeństwo terapii ibandronianem, zolendronianem oraz PTH. Prof. S. Epstein (USA) przedstawił korzystne wyniki długoterminowego leczenia ibandronianem doustnym raz w miesiącu jak i dożylnym raz na 3 miesiące. Prof. J-Y. Reginster (Belgia) podsumował wieloletnie obserwacje nad skutecznością strontu w zapobieganiu złamań podkreślając, że u osób leczonych strontem stwierdzono wyższe parametry biomechaniczne kości niż u leczonych alendronianem. W wielu dyskusjach wskazywano na przewagę terapii anabolicznej, która obecnie dostępna jest w postaci PTH. Lek ten ma zastosowanie nie tylko w najcięższych stadiach osteoporozy, ale również w osteopo rozie posterydowej.
Wiele nadziei wiąże się z oczekiwanym wprowadzeniem do leczenia w Polsce denosumabu podawanego podskórnie raz na 6 miesięcy. Prof. R. Rizzoli (Szwajcaria) oraz prof. S. Kutilek (Czechy) przedstawili wyniki badań klinicznych tego leku dokumentujące skuteczność przeciwzłamaniową i bezpieczeństwo terapii.

W dyskusjach nie ustalono jednoznacznej odpowiedzi na pytanie na temat terapii sekwencyjnej czy leczenia przewlekłego bisfosfonianami powyżej 5 lat.

Dużym zainteresowaniem cieszyły się także sesje dotyczące przyczyn i skutków złamań osteoporotycznych oraz zapobiegania i skutków klinicznych upadków. Nowością były warsztaty Nordic Walking oraz Tai-Chi, podczas których uczestnicy Kongresu mieli możliwość poznania tych coraz popularniejszych form aktywności fizycznej, zalecanych w programach profilaktyki upadków. W ramach prowadzonej akcji „Nie łam się” rozprowadzano materiały informacyjne.

Wśród głównych tematów kongresu znalazły się mechanizmy regulacji i przebudowy kości, osteoporoza u mężczyzn, u dzieci i młodzieży, oraz osteoporozy wtórne. Prof. P. Burckhardt (Szwajcaria) przekonywał, że stosowana obecnie suplementacja witaminy D jest na zbyt niskim poziomie i zaleca się 2000 jm. u osób bez ekspozycji na słońce.

W sesji poświeconej chorobie zwyrodnieniowej omówiono standardy leczenia. Nie odnotowano jednakże postępów w zakresie farmakoterapii choroby zwyrodnieniowej.

Członkowie Komitetu Naukowego jak i uczestnicy podkreślali wysoki poziom naukowy kongresu, uznając go za najwyższy spośród do tej pory organizowanych. Prof. Jean-Yves Reginster napisał: „Chciałbym jeszcze raz podziękować za możliwość uczestniczenia we wspaniałym kongresie, zorganizowanym w tym tygodniu w Krakowie. Pobyt na nim był dla mnie prawdziwym zaszczytem. Byłem pod wielkim wrażeniem jakości organizacji. Wszystko było jak marzenie”.

Na Walnym Zebraniu Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii podjęto uchwałę, że IV Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy odbędzie się w Krakowie w dniach 29.09 – 01.10.2011.

Wszystkie publikacje dotyczące ostatniego kongresu jak i poprzednich (od 1994 r.) wraz z dokumentacją fotograficzną dostępne są na Polskim Portalu Osteoporozy (www.osteoporoza.pl). Z Portalu można również pobrać materiały akcji „Nie łam się” jak i wiele innych publikacji.

W imieniu Komitetu Naukowego,

Dr hab. med. Edward Czerwiński
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Kierownik Zakładu Chorób Kości i Stawów
Wydziału Nauk o Zdrowiu Coll. Med. UJ