P31 STAN SZKIELETU OCENIANY ILOŚCIOWĄ METODĄ ULTRADŹWIĘKOWĄ U OSÓB UPRAWIAJĄCYCH KARATE […]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:147-148.

P31

STAN SZKIELETU OCENIANY ILOŚCIOWĄ METODĄ ULTRADŹWIĘKOWĄ U OSÓB UPRAWIAJĄCYCH KARATE – DONIESIENIE WSTĘPNE

Drozdzowska B.¹, Münzer W.², Pluskiewicz W.³

¹Katedra i Zakład Patomorfologii w Zabrzu SUM, ul 3 Maja 13/15, 41-800 Zabrze;

²Praktyka Lekarska, Dortmund, Niemcy;

³Zakład Chorób Metabolicznych w Zabrzu SUM

Słowa kluczowe: ilościowa metoda ultradźwiękowa, karate

Wstęp. Jednym z powszechnie uprawianych w Polsce sportów jest karate. Czy jego regularne uprawianie wpływa pozytywnie na stan szkieletu?

Cele pracy. 1. Porównanie wyników uzyskanych w grupie osób ćwiczących z równowiekową grupą kontrolną, 2. Ocena wpływu czasu i intensywności uprawiania karate na stan szkieletu.

Materiał. Grupa badana – 186 osób płci męskiej (śr. wiek 21,5 lat, zakres 7-47 lat) uprawiających karate (śr. 2-3 razy tygodniowo, łącznie śr. 6,3 lat). Grupa kontrolna – 391 osób płci męskiej będących zdrowymi ochotnikami (śr. wiek 21,5 lat). Brak różnic w masie ciała, wzroście, BMI pomiędzy grupami.

Metoda. Do oceny szkieletu wykorzystano ilościową metodę ultradźwiękową (Quantitative ultrasound – QUS) paliczków dłoni (aparat DBM Sonic 1200 – mierzy prędkość fali ultradźwiękowej zależną od amplitudy – Ad-SoS [m/s]).

Wyniki. Wartości QUS były wyższe wśród ćwiczących (Ad-SoS = 2074 m/s, T-score = -0,71, Z-score = 0,27 vs 2064 m/s, -0,86, -0,01, odpowiednio), ale tylko Z-score różniło się znamiennie (p<0,01). Analiza korelacji miała na celu weryfikację tezy, że czas i częstotliwość ćwiczeń pozytywnie wpływają na stan szkieletu. Ad-SoS korelował znamiennie z czasem ćwiczeń (r=0,28, p<0,0001) oraz z częstotliwością ćwiczeń (r=0,4, p<0,000001). Te wyniki potwierdzają wyjściową tezę o pozytywnym efekcie karate na stan kośćca.

Wstępne wnioski. 1. Wykazano pozytywny wpływ karate na stan szkieletu w porównaniu z równowiekową grupą kontrolną. 2. Czas i intensywność uprawiania karate wpływa pozytywnie na stan szkieletu obrazowanego przy pomocy pomiarów ultradźwiękowych paliczków proksymalnych dłoni. Dalsze plany badawcze: powiększenie grupy badanej, ocena wpływu na parametr QUS przy pomocy krokowej regresji wielokrotnej czynników potencjalnie istotnych (wiek, masa ciała, wzrost, wiek rozpoczęcia ćwiczeń, czas uprawiania karate, procentowy czas trwania ćwiczeń względem czasu życia), ocena wpływu wieku rozpoczęcia ćwiczeń względem okresu dojrzewania.

P31

SKELETAL STATUS ASSESSED BY QUANTITATIVE ULTRASOUND IN MEN TRAINING KARATE – PRELIMINARY REPORT

Drozdzowska B.¹, Münzer W.², Pluskiewicz W.³

¹Dept. of Pathomorphology in Zabrze, Medical University of Silesia, 3 Maja 13/15 street, 41-800 Zabrze;

²Outpatient Medical Clinic, Dortmund, Germany;

³Metabolic Bone Diseases Unit in Zabrze

Key words: quantitative ultrasound, karate

Introduction. Karate is one of the most popular sport in Poland. Does the regular karate training positively influence skeletal status?

Aims of the study. 1. To compare data in training men vs age-matched group. 2. To assess the influence of duration and frequency of karate training on skeletal status.

Material. 186 males (mean age 21.5y., range 7-47y.) training karate 2-3 times weekly and on average 6.3 years were compared with control group – 391 healthy males (mean age 21.5y.). No significant differences were noted in weight, height, BMI between groups.

Method. Skeletal status was assessed by phalangeal quantitative ultrasound (QUS) using DBM Sonic 1200 which measures amplitude-dependent speed of sound (Ad-SoS [m/s]).

Results. QUS values were higher in men training karate (Ad-SoS = 2074 m/s, T-score = -0.71, Z-score = 0.27 vs 2064 m/s, -0.86, -0.01, respectively) but only Z-score value differed significantly (p<0,01). The correlation analysis was aimed to verify thesis that duration and frequency of karate training positively influence skeletal status. Ad-SoS correlated significantly with duration of training (r=0.28, p<0.0001) and its frequency (r=0.4, p<0.000001). The preliminary results confirm thesis of positive influence of karate training on skeletal status.

Conclusions. 1. Karate training revealed positive influence on skeletal status comparing with age-matched group. 2. The duration and frequency of karate training positively influenced skeletal status assessed by phalangeal QUS. Further investigations: to examine more men training karate; to assess the influence of important factors (age, weight, height, BMI, age of starting karate training etc.) on Ad-SoS value; to assess the influence of age of starting karate training regarding puberty.

CARTILAGE OLIGOMETRICMATRIX PROTEIN (COMP) IN SUBJECTS WITH EARLY OSTEOARTHRITIS OF THE KNEE JOINTS

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s165-166.

P38
CARTILAGE OLIGOMETRICMATRIX PROTEIN (COMP) IN SUBJECTS WITH EARLY OSTEOARTHRITIS OF THE KNEE JOINTS

Tamm A.,1 Kumm J.,1 Tamm Ann, 1 Veske K.,2 Lintrop M.,2 Hansen Ü.
1 University of Tartu, Estonia, Tartu, Faculty of Medicine,
2 Tartu University Clinics, Department of Radiology, Estonia

Keywords: COMP, early knee osteoarthritis, population

Elevated serum COMP levels are considered to be predictive of progression of knee OA. At the same time COMP is not unique to cartilage but found also in tendons and synovia.
Aim
To examine links between serum COMP and clinical and radiological parameters in subjects with early OA of the knees.
Material
142 persons 32 – 55 years of age, mean 45 ± 6 (SD), 74% of those with knee problems of that age group from the list of one family physician, were studied. In 90% of the persons knee complaints had lasted over three months. Among them 83 (58%) were women and 59 (42%) were men.
Methods
(i) Person’s ability to use the knees was tested, and knee joints were investigated (ii) radiographically as well as (iii) sonographically. Radiographically, neither joint surface of the knee (tibiofemoral, TF and patellofemoral, PF) revealed any alterations in 25% of the subjects. First grade OA was found in 46% and second or third grade OA in 29% of the subjects. Advanced OA (II+III) occurred more frequently on PF joint surface (chi-square 31.3, P=0.000). Serum COMP levels were measured by an ELISA utilising two monoclonal antibodies against antigenic determinants on the human COMP molecule (AnaMar Medical, Lund). All the samples were determined twice with intra-assay coefficient of variation < 6 %.
Results
We did not observe correlations between the S-COMP levels and radiographic OA of TF nor PF compartments. More detailed analyses demonstrated significant difference in S-COMP levels for men and women (the medians 12.1 and 9.8 U/L, respectively, p= 0.0004). Among men there were relatively more persons having physically hard labour.
For women, S-COMP levels significantly correlated with age (rho = 0.322, p=0.003), tibial (rho= 0.287, p= 0.019) and PF osteophytes (0.235, p= 0.032), as well as with thickness of quadriceps tendon (left rho = 0.256, p = 0.035).
For men, only correlation between S-COMP and sonographic changes in menisci (rho 0.358, p= 0.025) was observed.
Using the combination of variables as presence of TF and PF osteophytes, thinning of the cartilage of PF facet and femoral intercondylar angle, the regression models permitted to predict 20-21 % of the variability of S-COMP in women. The model did not predict S-COMP for men. For them other parameters were acting.
Conclusions
1. Interpreting changes of S-COMP one must differentiate the results by gender.
2. Correlations between S-COMP level and osteophytes of the knee joint conform to the view that S-COMP elevates in case of early-stage OA.
3. Sonographic examination revealed a significant contribution of PF cartilage, tendon and menisci to the variability of S-COMP in women.
4. Our results confirm origin of COMP from several tissues.

P38
BIAŁKA OLIGOMETRYCZNE MACIERZY CHRZĄSTKI (COMP) U OSÓB Z WCZESNYMI ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI STAWÓW KOLANOWYCH

Tamm A.,1 Kumm J.,1 Tamm Ann, 1 Veske K.,2 Lintrop M.,2 Hansen Ü.
1 University of Tartu, Estonia, Tartu, Faculty of Medicine,
2 Tartu University Clinics, Department of Radiology, Estonia

Słowa kluczowe: oligomeryczne białko macierzy chrząstki COMP, wczesna choroba zwyrodnieniowa stawów, populacja

Podwyższony poziom COMP w surowicy uważa się za czynnik prognostyczny postępów choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych. Jednocześnie COMP nie występuje jedynie w tkance, ale również w ścięgnach i w mazi stawowej.
Cel
Zbadać związek pomiędzy COMP w surowicy a parametrami klinicznymi i radiologicznymi u osób z wczesną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych.
Materiał
Zbadano 142 osoby w wieku 32-55 lat, średio 45 ± 6 (SD), z listy lekarza rodzinnego, z których 74% miało problemy z kolanami. U 90% tych osób problemy z kolanami trwały ponad 3 miesiące. Wśród nich było 83 (58%) kobiet i 59 (42%) mężczyzn.
Metody
Testowano zdolność (i) używania kolan przez badane osoby oraz stawy kolanowe (ii) radiologicznie i (iii) ultrasonograficznie. W 25% przypadków badanie radiologiczne nie wykazało żadnych zmian w powierzchniach stawowych (piszczelowo-udowa – TF, rzepkowo-udowa – PF). Choroba zwyrodnieniowa I stopnia występowała u 46% a II lub III stopnia u 29% osób. Zaawansowana choroba zwyrodnieniowa (II+III) występowała częściej w rzepkowo-udowej powierzchni stawu (chi-square 31.3, P=0.000). Poziom COMP w surowicy mierzono za pomocą testu ELISA używającego 2 przeciwciał monoklonalnych przeciwko antygenowym determinantom molekuł ludzkiego COMP (AnaMar Medical, Lund). Wszystkie próbki były dwukrotnie badane ze współczynnikiem oznaczalności < 6 %.
Wyniki
Nie zaobserwowaliśmy korelacji pomiędzy poziomem COMP w surowicy oraz radiologicznym OA powierzchni stawowych TF i PF. Dokładniejsze analizy ukazały znaczące różnice w poziomach COMP u mężczyzn i kobiet (średnio 12.1 i 9.8 U/L, odpowiednio, p= 0.0004). Wśród mężczyzn było relatywnie więcej osób wykonujących ciężką pracę fizyczną.
U kobiet poziom COMP w surowicy znacząco korelował z wiekiem (rho = 0.322, p=0.003), piszczelowymi osteofitami (rho= 0.287, p= 0.019) oraz osteofitami rzepkowo-udowymi (0.235, p= 0.032), jak również z grubością ścięgien mięśnia czworgłowego uda (lewe rho = 0.256, p = 0.035).
U mężczyzn zaobserwowano jedynie korelacje między COMP a zmianami w USG łąkotki (rho 0.358, p= 0.025).
Używając kombinacji zmiennych oraz obecności osteofitów TF i PF, zcieńczenie tkanki powierzchni rzepkowo-udowej oraz kąta miedzykłykciowego, model regresji pozwolił przewidzieć 20-21% zmiennosci poziomu COMP u kobiet. Model nie przewidywał poziomu COMP u mężczyzn, dla nich używano innych parametrów.
Wnioski
1. Interpretując zmiany poziomu COMP w surowicy należy rozróżnić wyniki w zależnosci od wieku.
2. Korelacje pomiedzy poziomem COMP a osteofitami w stawach kolanowych skłaniają do poglądu, że poziom COMP w surowicy wzrasta w przypadku wczesnej choroby zwyrodnieniowej.
3. Badanie ultrasonograficzne wykazało znaczące wpływ tkanki na powierzchni rzepkowo-udowej, ścięgien oraz łąkotki na zróżnicowanie poziomu COMP u kobiet.
4. Nasze badania potwierdzają, że COMP wywodzi się z kilku różnych tkanek.

INFLUENCE OF DAILY PHISICAL ACTIVITY ON BONE MINERAL DENSITY IN POSTMENOPAUSAL WOMAN WITH COXARTHRIS

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s182.

P37
INFLUENCE OF DAILY PHISICAL ACTIVITY ON BONE MINERAL DENSITY IN POSTMENOPAUSAL WOMAN WITH COXARTHRISIS

Milenovic N.1, Devecerski G.2, Popovic B.1, Vasic B.1

1 Institute for Rheumatology, High School of Medicine, University of Novi Sad, Serbia
2 Clinic for Medical Rehabilitation, High School of Medicine, University of Novi Sad, Serbia

Key words: osteoporosis, coxarthrosis, physical activity, postmenopausal woman

Introduction
One of common problem in postmenopausal woman is problem with reduced Bone Mineral Density (BMD). This could be more outstanding in patient with coxarthrosis, in who special way of living, which was cause on nature disease, could produce many problems in daily activity and also leave patient physically less active.
Aim
The aim of study was to establish how daily physical activity influence on BMD in postmenopausal woman with coxarthrtosis.
Material and methods
We examined 80 post-menopausal women (age 40-80) who were in post-menopause more than 12 months. All patients had coxarthrosis which was verified and now in grade II and III of Kellgren & Lawrence radiographic scale. Analysis of BMD was performed with „Sahara” ultrasound osteodesitometry. We used scale Body Mass Index (BMI), National Health Center Statistic Criteria and self-evaluation of health by patients.
Results
Average body mass was 73.125 kg (55.5-97.1) and body height was 1.56 cm (1.45-1.67) which was indicated that our patient was globally short female. Average BMI was 29.843 kg/m2 (23.32-37.89) which indicate that we had overweight patient (around 50% of our patient were belong in group of overweight patient). In 60% of our patient menopause started before 45 years old, and our entire patient were in post-menopause more than 12 months. Estimated BMD was 0.353g/cm2 (0.176-0.779). Average T-score was -2.25 (-3.6 till -0.2) which was indicated on osteopenia, which was also be in correlation with value of Z-score -1.485 (-2.7 till -0.1). We could find any statistically significant correlation between period of starting menopause and value of T and Z score. We found statistically significant correlation (r=0.447: p=0.0048) between BMI and estimated BMD which indicated that patient with higher value of BMI could have better BMD, which is in aggregation with fact that underweight could be risk factor for osteoporosis. Evaluating daily physical activity, according to walking more that 5 km per day, we found that 70% of our patient did not walk more than 5 km per day, which may be cause of their basic disease, and we did not find significant influence on BMD and T or Z score but in group of patient who daily practice static exercises, which was around 60% of our patients, we found statistically significant correlation between daily exercise and BMD (r=0.445, p=0.039) and T score (r=0.429; p=0.049) which indicated positive influence on BMD.
Conclusion
Daily practice of static exercises patient with coxarthrosis could positively influenced on increase BMD and bettering state of their bone which reduced many complications which is connected with basic disease.

P32 PRZYDATNOŚĆ BADAŃ LAB. DO OCENY RYZYKA ZŁAMAŃ I W DIAGNOSTYCE RÓŻNICOWEJ NISKIEJ MASY[..]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:148-149.

P32

PRZYDATNOŚĆ BADAŃ LABORATORYJNYCH DO OCENY RYZYKA ZŁAMAŃ I W DIAGNOSTYCE RÓŻNICOWEJ NISKIEJ MASY KOSTNEJ U ASYMPTOMATYCZNYCH KOBIET PO MENOPAUZIE

Walicka M., Marcinowska-Suchowierska E.

Klinika Medycyny Rodzinnej i Chorób Wewnętrznych

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Warszawa

Słowa kluczowe: badania laboratoryjne, diagnostyka różnicowa, gęstość mineralna kości, złamania

Wstęp: dotychczas nie ustalono jednoznacznie, jaki panel badań laboratoryjnych powinien być wykonany, aby ustalić przyczynę niskiej BMD (gęstość mineralna kości) u osób asymptomatycznych.

Cel pracy: określenie przydatności badań laboratoryjnych do oceny ryzyka złamań i w diagnostyce różnicowej niskiej BMD u asymptomatycznych kobiet po menopauzie.

Materiał i metody: retrospektywnie badaniem objęto 207 kobiet, u których oceniono: testy laboratoryjne, densytometrię, rtg kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego. Analizowano związek między BMD oraz złamaniami kręgów, a nieprawidłowościami w badaniach laboratoryjnych. U pacjentek z niską BMD oceniono jej przyczyny oraz koszty laboratoryjnej diagnostyki różnicowej.

Wyniki: nie wykazano różnic w częstość występowania nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych u kobiet z BMD niespełniającą i spełniającą kryteria densytometryczne osteoporozy (85,05% vs 82,00%), podobnie u osób bez złamań i ze złamaniami kręgów (84,44% vs 86,27%). Nie stwierdzono związku między osteoporozą a występowaniem nieprawidłowego wyniku określonego parametru laboratoryjnego z wyjątkiem PTH, dla którego szansa wystąpienia nieprawidłowej wartości była istotnie większa w grupie osób ze złamaniami kręgów. U 64 % badanych powodem obniżenia BMD była inna niż osteoporoza pierwotna patologia o przebiegu asymptomatycznym – najczęściej niedobór witaminy D (52,0%). Koszty badań laboratoryjnych użytych do diagnostyki różnicowej wahały się w granicach: od 45 do 153 PLN na jedną osobę i od 182,5 do 409,1 PLN na jedno rozpoznanie.

Wnioski: 1.Wykonywanie podstawowych badań laboratoryjnych nie jest przydatne do oceny ryzyka złamania. 2. U asymptomatycznych kobiet po menopauzie, aż w 64 % przyczyną obniżonej masy kostnej, poza osteoporozą pierwotną, może być inna, współistniejąca patologia. 3. W celu wyjaśnienia przyczyn obniżonej BMD, poza badaniami podstawowymi, powinno się oceniać stężenie 25(OH)D w surowicy krwi.

P32

UTILITY OF LABORATORY TESTS IN EVALUATION OF FRACTURE RISK AND IN DIFFERENTIAL DIAGNOSTICS OF LOW BONE MASS IN ASYMPTOMATIC POSTMENOPAUSAL WOMEN

Walicka M., Marcinowska-Suchowierska E.

Klinika Medycyny Rodzinnej i Chorób Wewnętrznych

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Warszawa

Keywords: laboratory tests, differential diagnostics, bone mineral density, fractures

Introduction: Until now, there are no specific guidelines for laboratory evaluation in asymptomatic people with low bone mineral density (BMD).

Aim of the study: to estimate the utility of laboratory tests in evaluation of fracture risk and in differential diagnostics of low bone mass in asymptomatic postmenopausal women.

Material and methods: That was a retrospective study of 207 women. The results of laboratory investigations, densitometry and thoracic-lumbar X-rays were analyzed. The relationship between BMD, vertebral fractures and abnormal lab tests was investigated. In patients with low BMD, reasons of this pathology was determined and costs of differential diagnostics were estimated.

Results: There were no differences in prevalence of abnormal lab tests in women with BMD that met and didn’t meet densitometry criteria of osteoporosis (85,05% vs 82,00%). Similarly, in people with and without vertebral fractures (84,44% vs 86,27%). There was no relationship between osteoporosis and abnormal tests except of high PTH in group with vertebral fractures. In 64 % of women, the cause of low BMD was asymptomatic pathology other then primary osteoporosis – most often vitamin D deficiency (52,0%). Costs of lab tests used in differential diagnostics were between 45 and 153 PLN for one person and 182,5 – 409,1 PLN for one diagnosis.

Conclusions: 1. Laboratory tests aren’t useful to assess fracture risk. 2. In 64% of asymptomatic postmenopausal women with low BMD, the cause of this abnormality may by pathology that coexists with primary osteoporosis. 3. To assess the cause of low BMD, except basic lab tests, 25(OH)D should be tested.

SKUTECZNOŚĆ WISKOSUPLEMENTACJI W TERAPII ZAMIN ZWYRODNIENIOWYCH STAWU KOLANOWEGO – WYNIKI […]

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s166-167.

P39
SKUTECZNOŚĆ WISKOSUPLEMENTACJI W TERAPII ZAMIN ZWYRODNIENIOWYCH STAWU KOLANOWEGO – WYNIKI 1-ROCZNEJ PROSPEKTYWNEJ KONTROLOWANEJ OBSERWACJI

Sosin P.,1,2 Ciszek E.,1 Bac A.,1 Czechowska D.1
¹ Katedra Rehabilitacji Klinicznej, Zakład Ortopedii AWF Kraków
² Specjalistyczna Poradnia –Ortopedyczna, NZOZ „PROMED” Kraków

Słowa kluczowe: osteoartroza, wiskosuplementacja, kolano, Hylan

Wstęp
Wiskosuplementacja jest stosunkowo nową metodą terapii zmian zwyrodnieniowych. Od kilku lat zajmuje uznane miejsce w standardach leczenia osteoartrozy stawu kolanowego licznych towarzystw reumatologicznych i ortopedycznych. Opublikowane badania dotyczą w większości materiału chorych o bardzo różnorodnym stopniu nasilenia choroby. Praca jest ocena skuteczności tej formy leczenia u pacjentów o podobnym stadium zaawansowania zmian zwyrodnieniowych kolana.
Cel pracy
1/ Ocena efektu analgetycznego terapii hylanem G-F 20 2/ Ocena poprawy wydolności funkcjonalnej po zastosowaniu wiskosuplementacji hylanem G-F 20. 3/ Ocena trwałości efektów wiskosuplementacji hylanem G-F 20. 4/ Analiza powikłań terapii Hylanem G-F 20.
Materiał i metoda
Badanie prospektywne, kontrolowane. Grupa badana: 23 kobiety i 2 mężczyzn w wieku od 53 do 78 lat (średnio: 65 lat). Grupa kontrolna: 24 kobiety i 1 mężczyzna w wieku od 50 do 75 lat (średnio 62 lata). W obu grupach stopień nasilenia zmian zwyrodnieniowych w badaniu radiologicznym osiągnął stopień II wg skali Kellgrena-Lawrencea. Obie grupy w trakcie obserwacji otrzymywały podobne leczenie farmakologiczne (meloksykam 7,5mg/d, oraz doraźnie paracetamol) i fizjoterapeutyczne (fonoforeza z etofenamatem, magnetoterapia, kinezyterapia). Poza tym w grupie badanej pacjenci mieli wykonane 3-krotne iniekcje dostawowe do stawów kolanowych preparatu hylan 20 G-F w ilości 2 ml każda w odstępach tygodniowych. Oceny nasilenia dolegliwości bólowych i wydolności funkcjonalnej dokonano za pomocą wizualnej analogowej skali bólu (VAPS) oraz skali WOMAC. Oceną wykonano w: 0, 1, 2, 3, 6, 12, 24 tygodniu i w rok po rozpoczęciu obserwacji.
Wyniki
Uzyskane wyniki dla grupy badanej wyniosły: 84% wyników dobrych i 16% złych. Odpowiednio dla grupy kontrolnej: 68% wyników dobrych i 32% złych. W grupie badanej nie stwierdzono powikłań miejscowych wiskosuplementacji.
Wnioski
Terapia przy użyciu hylanu G-F 20 jest bezpieczną i skuteczną metodą leczenia osteoartrozy. Zastosowanie wiskosuplementacji wyraźnie zmniejsza ból i poprawia funkcję pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi kolan niezależnie od stosowanych innych metod terapii. Po roku obserwacji pozytywne efekty wiskosuplementacji utrzymują się u 70 % pacjentów. Warunkiem dobrego i trwałego efektu po zastosowaniu w terapii osteoartrozy hylanu G-F 20 jest prawidłowa kwalifikacja pacjentów do tego typu leczenia.

P39
EFFICACY OF WISCOSUPPLEMENTATION IN THERAPHY OF KNEE OSTEOARTHRITIS – 1-YEAR PROSPECTIVE CONTROLLED OBSERVATION

Sosin P.,1,2 Ciszek E.,1 Bac A.,1 Czechowska D.1
¹ Katedra Rehabilitacji Klinicznej, Zakład Ortopedii AWF Kraków, Poland
² Specjalistyczna Poradnia –Ortopedyczna, NZOZ „PROMED” Krakow, Poland

Keywords: osteoarthrosis, viscosupplementation, knee, Hylan

(English version of the abstract not submitted)

OCENA WYNIKÓW ARTROSKOPOWEJ REKONSTRUKCJI WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO PRZEDNIEGO […]

P38
OCENA WYNIKÓW ARTROSKOPOWEJ REKONSTRUKCJI WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO PRZEDNIEGO Z UWZGLĘDNIENIEM ZASTOSOWANEJ TECHNIKI OPERACYJNEJ

Stolarczyk A.1,2, Nagraba Ł1, Mitek T.1, Kołodziejski P.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie

Słowa kluczowe: więzadło krzyżowe przednie, rekonstrukcja

Wstęp
Leczenie uszkodzeń więzadła krzyżowego przedniego stanowi istotny problem kliniczny. Dotyczy on osób młodych, czynnych zawodowo i uprawiających sport. Aktualnie stosowaną metodą leczenia jest artroskopowa rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego.
Materiał
Materiał stanowili pacjenci leczeni w Klinice Ortopedii i Rehabilitacji
II Wydziału Lekarskiego od stycznia 2002 do września 2003 roku.
Wiek pacjentów wahał się od 17 do 51 roku życia. Wykonano 60 rekonstrukcji więzadła
krzyżowego przedniego, przebadano 43 pacjentów, u których zastosowano artroskopową rekonstrukcję więzadła krzyżowego przedniego z zastosowaniem autologicznych przeszczepów z więzadła rzepki oraz ścięgna m. półścięgnistego i smukłego.
Metoda
Pacjentów podzielono na dwie grupy. Pierwszą grupę składającą się z 23 osób, poddano rekonstrukcji metodą więzadła rzepki. Drugą grupę liczącą 20 pacjentów poddano rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego za pomocą przeszczepu z ścięgien m. półścięgnistego i smukłego. W ocenie posłużono się skalą: Lysholma, IKDC oraz KOOS.
Wyniki
W skali Lysholma pacjenci, u których zastosowano rekonstrukcje WKP z użyciem pasma centralnego więzadła rzepki (podgrupa I) uzyskali 70,52 pkt, natomiast pacjenci, u których zastosowano rekonstrukcję WKP z użyciem ścięgien mięśnia półścięgnistego i smukłego (podgrupa II) uzyskali 74 pkt.
Pacjenci bez wcześniejszych urazów operowanego stawu kolanowego uzyskali odpowiednio: podgrupa I 69,9 pkt., podgrupa II 77 pkt.
Pacjenci z wcześniejszymi urazami operowanego stawu kolanowego uzyskali odpowiednio: podgrupa I 71,08 pkt., podgrupa II 70,33 pkt.
W skali IKDC pacjenci
z podgrupy I uzyskali średni wynik 76,12 pkt., natomiast pacjenci z podgrupy II 82,74 pkt.
Pacjenci bez wcześniejszych urazów operowanego stawu kolanowego uzyskali odpowiednio: podgrupa I 69,31 pkt., podgrupa II 79,22 pkt.
Pacjenci z wcześniejszymi urazami operowanego stawu kolanowego uzyskali odpowiednio: podgrupa I 82,37pkt., podgrupa II 86,65 pkt. w skali KOOS:
We wszystkich podskalach pacjenci uzyskali zadowalające wyniki.
Wnioski
Na podstawie analizy zebranych w badanej grupie pacjentów danych można wysnuć wniosek, że mimo iż rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego za pomocą pasma centralnego więzadła rzepki jest „złotym standardem” to pooperacyjne wyniki pacjentów, u których zastosowano rekonstrukcję przy użyciu autoprzeszczepu ze ścięgna mięśnia półścięgnistego i smukłego są bardzo zachęcające.

P38
THE COMPARISON OF TWO METHODS OF ARTHROSCOPIC ANTERIOR CRUCIATE LIGAMENT RECONSTRUCTION.

Stolarczyk A.1,2, Mitek T.1, Nagraba Ł.1, Kołodziejski P.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
Kierownik:Prof. dr hab. med. Jarosław Deszczyński
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
Kierownik: dr n. med. Artur Stolarczyk

Key words: anterior cruciate ligament, ACL, reconstruction

Introduction
Treatment of anterior cruciate ligament injuries is a major clinical problem. It concerns young, active and sport practicing people. Arthroscopic anterior cruciate ligament reconstruction is currently used surgical procedure.
Materials
The study included patients treated between January 2002 and September 2003 in Orthopedics and Rehabilitation Clinic of Bródnowski Hospital in Warsaw. The age of our patients ranged form 17 to 51 years.
60 anterior cruciate ligament reconstructions were performed and 43 of the patients, who underwent arthroscopic anterior cruciate ligament reconstruction with use of patellar ligament or semitendinosus and gracilis muscles tendons autografts, were evaluated.
Methods
The patients were divided into two groups. Group I consisted of 23 patients, underwent arthroscopic anterior cruciate ligament reconstruction using patellar tendon autograft. Group II consisted of 20 patients underwent arthroscopic anterior cruciate ligament reconstruction using semitendinosus and gracilis tendons autograft.
Lysholm, IKDC, KOOS scales were used to evaluate the function of the operated knees.
Results
Analysis of results aquired in all evaluation scales showed despite the fact that patellar tendon autograft reconstruction is a „gold standard”, postoperative results of patients who underwent reconstruction with semitendinosus and gracilis tendons autografts are encouraging.

P33 LECZENIE DOŻYLNĄ POSTACIĄ KWASU IBANDRONOWEGO – DONIESIENIE WSTĘPNE

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:149-150.

P33

LECZENIE DOŻYLNĄ POSTACIĄ KWASU IBANDRONOWEGO
– DONIESIENIE WSTĘPNE

Plebański R.¹, Synder M.¹, Stuss M.², Sewerynek E.²

¹Klinika Ortopedii i Ortopedii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

²Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Słowa kluczowe: osteoporoza, ibandronian, terapia dożylna.

Starzejące się społeczeństwo, złe nawyki żywieniowe oraz brak dostatecznej aktywności fizycznej to kluczowe elementy wpływające na rozwój osteoporozy w XXI w. Osteoporoza jest chorobą podstępną, przez wiele lat ubogoobjawową, często pierwszym objawem jest złamanie kości. Czy potrafimy ją leczyć, czy leki stosowane w leczeniu tej choroby są skuteczne i bezpieczne- są to pytania na które lekarze z wielu krajów próbują odpowiedzieć poszukując coraz bardziej skutecznych metod walki z tą chorobą.

Celem pracy jest przedstawienie wstępnych danych dotyczących leczenia pacjentów chorych na osteoporozę dożylną formą bisfosfonianów (kwas ibandronowy w dawce 3 mg podawany co 3 miesiące).

W okresie 03.2008-03.2009 zakwalifikowaliśmy do leczenia dożylnego osteoporozy 65 osób w tym 2 mężczyzn (wiek 19-88 lat ;średnia 68 lat ). Wszystkie te osoby nie mogły przyjmować terapii doustnych głównie z przyczyn gastroenterologicznych. U 23% osób leczenie stanowiło kontynuację wcześniej wdrożonej terapii, głównie doustnej bisfosfonianami podawanymi co tydzień. Do leczenia zakwalifikowano osoby na podstawie wywiadu chorobowego oraz badania DXA szyjki kości udowej oraz kręgosłupa.

Leki podawane były w cyklach co 3 miesiące podczas hospitalizacji. Każdorazowo monitorowaliśmy stan ogólny chorego na podstawie wywiadu oraz badań laboratoryjnych, w tym oceny gospodarki wapniowo-fosforanowej, markerów obrotu kostnego (NTX, osteokalcyna). Oceniono także zdjęcia RTG kręgosłupa odcinka lędźwiowo-krzyżowego i piersiowego w początkowym okresie obserwacji.

Wnioski: Ponieważ większość pacjentów nie przeszła jeszcze całego (rocznego) cyklu leczenia i nie wykonano kontrolnych badań DXA, to doniesienie wstępne oparte jest na obserwacjach podczas kolejnych hospitalizacji oraz na badaniach laboratoryjnych wykonywanych podczas tych wizyt. Jednak pierwsze obserwacje pozwalają stwierdzić, że pacjenci dobrze tolerują leczenie (zanotowano tylko 1 przypadek martwicy żuchwy). Ta forma terapii sprzyja dobremu przestrzeganiu zaleceń lekarskich. Przemijające objawy grypopodobne występujące u ok. 50% osób po podaniu leku, nie spowodowały przerwania leczenia. Pacjenci nie doznali złamań w trakcie leczenia.

P33

INTRAVENOUS IBANDRONATE THERAPY IN OSTEOPOROSIS
– A PRELIMINARY REPORT

Plebański R.¹, Synder M.¹, Stuss M.², Sewerynek E.²

¹Clinic of Orthopaedics and Paediatric Orhopaedics, Medical University of Lodz, Lodz, Poland

²Department of Endocrine Disorders and Bone Metabolism, Medical University of Lodz, Lodz, Poland.

Key words: osteoporosis, ibandronate, intravenous therapy.

The ageing population, wrong nutrition habits and the lack of satisfactory physical activity are the key elements which are at the base of osteoporosis incidence in the 21^st Century. Osteoporosis is an insidious disease, poorly symptomatic for many years, where bone fracture is very often the first sign. Are we able to treat it? Do the drugs, we use in various therapies of the disease, meet our expectations, regarding therapeutic efficacy and patient’s safety? These the questions around which numerous specialists from many countries have been focusing their continuous search for more and more effective methods of fighting the disease.

The goal of the report is a presentation of preliminary outcomes of treatment, involving osteoporotic patients, administered i.v. bisphosphonate therapy (ibandronate in dose of 3 mg, applied in 3-month intervals).

During the period between March 2008 and March 2009, 65 subjects (including 2 males) were qualified to i.v. treatment of osteoporosis (their age: 19-88 years, the mean age: 68 years). All of the enrolled patients did not tolerate oral therapies, mainly for gastric reasons. In 23% of the subjects, the studied therapy was a continuation of an earlier treatment, predominantly oral, weekly bisphosphonate therapy. The qualification criteria included medical history and hip and spine DXA.

The drugs were administered in hospital environment in 3-month cycles. Each time, patient’s general condition was monitored, following history and laboratory tests, including assessments of calcium-phosphate metabolism and bone turnover markers (NTX, osteocalcin). The initial observation period included also radiographic evaluations of sacro-lumbar and thoracic spine.

Conclusions: Since the majority of the patients have not yet completed the entire (annual) treatment cycle and no DXA follow up examinations have been performer, this preliminary report has been based on observations from subsequent hospital visits and laboratory tests performed on those occasions. However, following the initial observations, it may be stated that the patients tolerate the therapy very well (only one case of mandibular necrosis was found). This mode of therapy is also favourable for the general adherence to physician’s recommendations Transient, flu-like symptoms, experienced by approximately 50% of the patients after the drug administration, did not cause any withdrawal from the therapy. Neither did any patient suffer from bone fracture during the study period.

HAMOWANIE WYDALANIA WSKAŹNIKA DEGRADACJI CHRZĄSTKI PO 12 MIESIĄCACH LECZENIA RALOKSYFENEM […]

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s167-168.

P40
HAMOWANIE WYDALANIA WSKAŹNIKA DEGRADACJI CHRZĄSTKI PO 12 MIESIĄCACH LECZENIA RALOKSYFENEM KOBIET Z GONARTROZĄ I OSTEOPENIĄ

Daniluk S.,1 Badurski J.E.,1 Busłowska J.,2 Holiczer W.,3 Dobreńko A.,1 Jeziernicka E.,1 Nowak N.1
1 Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2; Białystok
2 Szpital Wojewódzki w Białymstoku;
3 Politechnika Białostocka

Słowa kluczowe: gonarthritis, raloksyfen, markery kostne i chrzęstne

Większość leków antyresorpcyjnych stosowanych w osteoporozie hamuje wydalanie wskaźników degradacji chrząstki, a niektóre pobudzają chondrocyty i wywierają protekcyjny wpływ na eksperymentalne artropatie u zwierząt. Spośród nich, estrogeny i raloksyfen (RLX) z grupy SERM nie tylko hamują resorpcję kości, ale i oddziałują receptorowo na chondrocyty. O ile hamujący wpływ estrogenów i HRT na postęp osteoartrozy kolan jest już dobrze udokumentowany, o tyle brak doniesień o podobnym działaniu RLX.
Celem pracy była ocena wpływu 12-miesięcznego leczenia raloksyfenem kobiet w średnim wieku z osteopenią i chorobą zwyrodnieniową kolan (gonartrozą, ch.z.k.) na wskaźniki degradacji chrząstki i markery przebudowy kości.
Badanie przeprowadzono u 65 kobiet w wieku 52-79, średnio 65,4 lat, z rozpoznaną – wg kryteriów ACR i w 1-3 stopniu zaawansowania wg Kellgrena i Lawrensa – ch.z.k., z niską masą kostną (BMD o T-score pomiędzy –1.- i –2.5 w sz.k.u. i w kręgosłupie L1-L4), bez przeciwwskazań do leczenia raloksyfenem. Pacjentki losowo przydzielano do grupy kontrolnej (C), przyjmującej wapń z wit. D, bądź do grupy leczonej (E) j.w. plus 60 mg raloksyfenu, RLX (EVISTA f-my Eli Lilly) dziennie, w przybliżonym stosunku liczbowym 1:2. Uczestniczki obu grup przyjmowały wapń do dawki dziennej 1200 mg, witaminę D3 800 I.U, oraz w razie bólu, tramadol 1-2 x 50 mg/dobę. Ocenę wpływu RLX na chrząstkę stawową oparto o pomiary wydalania z moczem specyficznego dla chrząstki C-terminalnego tetrapeptydu kolagenu typu II (CTX-II) i w przeliczeniu na kreatyninę w moczy (CTX-II/Kr) oraz oligometrycznego białka macierzy chrzęstnej (COMP) metodą ELISA. Przebudowę kości monitorowano: izoenzymem kostnym fosfataza zasadowej (FOS), osteoprotegeryną (OP), C-terminalnym tetrapeptydem kolagenu typu I (CTX-I) i rozpuszczalnym aktywatorem receptora NF-kappa-B (sRANKL) metodą ELISA. Pacjentki badano i w/w wskaźniki badano przed i po 3, 6 i 12 miesiącach leczenia.
Wyniki: Regresyjna analiza zmian w czasie wykazała statystycznie znamienny spadek OP, CTX-II, CTX-II/Kr w grupie E, przy braku jakichkolwiek zmian markerów w C. Wobec stanu sprzed leczenia, spadek wydalania CTX-II jak i CTX-II/Kr po 12 miesiącach wyniósł odpowiednio30% i 40% w grupie E. Nie wykazano różnic w czasie i pomiędzy grupami C i E w markerach metabolizmu kostnego, ani ich korelacji z wskaźnikami degradacji chrząstki, ani w zachowaniu się COMP. Wykazano jednocześnie (1) istotne statystycznie różnice między średnimi indeksów klinicznych WOMAC i CTX-II i CTX-II/Kr w grupie E i C.
Wniosek: Statystycznie istotny spadek wydalania CTX-II i CTX-II/Kr, przy równoczesnym, znamiennym obniżeniu indeksu WOMAC u osób leczonych (E), wobec braku podobnych zmian w grupie kontrolnej (C), przemawia za leczniczym wpływie RLX na zmniejszenie degradacji chrząstki, przy równoczesnej poprawie funkcji kolan i zmniejszeniu dolegliwości. Nie ujawniła się interakcja pomiędzy metabolizmem chrząstki i kości.
Piśmiennictwo: 1. Badurski J., Daniluk S.: XIII Zjazd PTOA i PFO Kraków 2005.

P40
DEPRESSION OF CHONDRAL DEGRADATION MARKER RELEASE AFTER 12 MONTH OF RALOXIFENE TREATMENT IN WOMEN WITH OSTEOPENIA AND KNEE OSTEOARTHRITIS

Daniluk S.,1 Badurski J.E.,1 Busłowska J.,2 Holiczer W.,3 Dobreńko A.,1 Jeziernicka E.,1 Nowak N.1
1 Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2; Białystok, Poland
2 Szpital Wojewódzki w Białymstoku, Bialystok, Poland
3 Politechnika Białostocka, Poland

Keywords: gonarthritis, raloxifene, bone and cartilage markers

(English version of the abstract not submitted)

CZAS OCZEKIWANIA JAKO CZYNNIK WPŁYWAJĄCY NA POOPERACYJNĄ JAKOŚĆ ŻYCIA PACJENTÓW PODDANYCH […]

P39
CZAS OCZEKIWANIA JAKO CZYNNIK WPŁYWAJĄCY NA POOPERACYJNĄ JAKOŚĆ ŻYCIA PACJENTÓW PODDANYCH PIERWOTNEJ ENDOPROTEZOPLASTYCE STAWU BIODROWEGO

Stolarczyk A.1,2, Nagraba Ł.1, Mitek T.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie

Wstęp
Jak wynika z poruszającego ten temat piśmiennictwa światowego, ostateczny efekt kliniczny leczenia metoda protezoplastyki zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest czas od wystąpienia pierwszych objawów choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego do operacji.
Cel
Celem pracy jest ocena wpływu czasu oczekiwania na protezoplastykę od wystąpienia pierwszych objawów klinicznych choroby zwyrodnieniowej na pooperacyjną jakość życia.
Materiał metoda
Materiał pracy stanowili pacjenci poddani operacji totalnej protezoplastyki stawu biodrowego w okresie od stycznia 2001 do maja 2006 roku.
Retrospektywna analiza objęła dokumentację medyczną pacjentów ze szczególnym uwzględnieniem chorób przewlekłych oraz BMI. Jakość życia ocenioną używając skali WOMAC
Pacjentów podzielono na grupy w zależności od czasu oczekiwania na THR
Grupa I – czas oczekiwania do 1 roku
Grupa II – czas oczekiwania od 1 do 2 lat
Grupa III – czas oczekiwania od 2 do 3 lat
Grupa IV – czas oczekiwania powyżej 3 lat
Wszystkie grupy były porównywalne co do wieku i BMI.
Wyniki
W skali oceny jakości życia Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index pacjenci z grupy I uzyskali lepsze średnie wyniki niż pacjenci z grup II, III i IV.
Wnioski
Długi czas oczekiwania pacjentów cierpiących na chorobę zwyrodnieniową stawu biodrowego na pierwotną protezoplastykę stawu biodrowego istotnie negatywnie wpływa na efekty kliniczne leczenia.

P39
WAITING TIME FOR ELECTIVE TOTAL HIP ARTHROPLASTY: INFLUENCE ON POSTOPERATIVE QUALITY OF LIFE AND PASSIVE RANGE OF MOTION IN HIP JOINT

Stolarczyk A.1,2, Nagraba Ł.1, Mitek T.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie, Poland
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie, Poland

Introduction
The final clinical effect of total hip replacement is due to the time from occurrence of the first symptoms of degenerative joint disease of the hip to the operation and also a passive range of motion in hip joint. It is an objective element of evaluation measured during medical examination and complements the quality of life evaluation in global clinical effect assessment.
The aim of the study was to evaluate the influence of waiting time for elective total hip arthroplasty on patients’ postoperative quality of life and passive range of motion.
Materials
From January 2001 to May 2006 113 patients were included into study (67 females, 46 males) in the mean age 67 years (42-88).
Methods
Retrospective analysis included patients’ medical data with a special consideration of chronic diseases and BMI. Additional data was acquired through anamneses and surveys. Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index was used.
Patients were divided into groups according to waiting time for THR
Group I – waiting time up to 1 year
Group II – waiting time from 1 to 2 years
Group III – waiting time from 2 to 3 years
Group IV – waiting time above 3 years
Mean age and mean BMI of patients in all groups were comparable.
Results
In WOMAC scale patients of group I acquired better mean results than patients of groups II, III, and IV. In WOMAC scale evaluated pain intensity was higher when arthroplasty waiting time was longer than 1 year, but the difference in limb function in all groups did not show statistically significant.
Passive range of motion in hip joint evaluated by physical examination correlated with results acquired by patients in WOMAC index.
Conclusions
Prolonged waiting time for elective total hip arthroplasty has a negative influence on clinical effects of the treatment.
Waiting time for THR shorter than 1 year is a predictor of higher postoperative quality of life as well as better passive range of motion, whereas waiting time longer than 1 year is connected with worse clinical outcome. This is also true for waiting times of 1 to 2, 2 to 3 and above 3 years, what should be taken into consideration before the operation.

P34 STOPIEŃ PRZESTRZEG ZALECEŃ PRZEWLEKŁEJ TERAPII ALENDRONIANEM 70 PRZEZ PACJENTKI LECZONE Z POWODU

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:150-151.

P34

STOPIEŃ PRZESTRZEGANIA ZALECEŃ PRZEWLEKŁEJ TERAPII ALENDRONIANEM 70 PRZEZ PACJENTKI LECZONE Z POWODU OSTEOPOROZY

Sewerynek E.^1,2, Stuss M.^1,2, Małkowski B.², Karzewnik E.³ i regionalna grupa programu Scholaris (Tabaszewska M., Lasota M., Krupińska G., Glądalska A.), Horst-Sikorska W.⁴

¹Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi;

²Poradnia Leczenia Osteoporozy Szpitala Klinicznego im. WAM w Łodzi;

³Poradnia Endokrynologiczna Wojewódzkiego Szpitala w Piotrkowie Tryb.

⁴Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Wstęp. Wykazano, iż ponad 50% pacjentów leczonych z powodu chorób przewlekłych, w tym osteoporozy, przerywa terapię w ciągu pierwszego roku jej stosowania. Problem ten narasta z czasem trwania obserwacji. Stwierdzono, iż 13% pacjentów z osteoporozą w ogóle nie rozpoczyna leczenia, a ponad 20% przerywa terapię w ciągu pierwszych 4 miesięcy trwania choroby. Wykazano, iż przestrzeganie przez pacjentów wprowadzonej terapii osteoporozy poprawia gęstość mineralną kości i zmniejsza ryzyko złamań.

Celem pracy była ocena, w rocznym badaniu prospektywnym, stopnia przestrzegania zaleceń terapii przewlekłej preparatem alendronian 70 przez pacjentki leczone z powodu osteoporozy.

Materiał i Metody. Ocenie poddano 153 pacjentki w wieku od 48 do 89 lat z rozpoznaną osteoporozą leczone alendronianem 70mg, jeden raz w tygodniu, przez okres roku. Wzięto pod uwagę czas trwania choroby, ciągłość i systematyczność przyjmowania leków oraz przyczynę przerwania stosowanego leczenia.

Wyniki. Ułatwienie pacjentowi kontaktu z lekarzem, stały dostęp do leku oraz częste wizyty w znaczny sposób poprawiają stosowanie się pacjentów do zaleceń. Podczas trwania badania przesterzeganie zasad terapii u wszystkich uczestniczek badania był wysoki i łącznie wyniósł 93,9%. Najczęstszą przyczyną przerwania leczenia były objawy niepożądane stosowanego preparatu. Wiek oraz wykształcenie nie miały wpływu na przestrzeganie terapii. Najgorsze wyniki uzyskano w grupie pacjentek leczonych z powodu osteoporozy dłużej niż 5 lat, szczególnie w podgrupie u której włączono alendronian 70 pierwszy raz lub podjęto leczenie po przerwie.

Omówienie. Uzyskane wyniki wskazują na fakt lepszego przestrzegania zaleceń lekarskich przez pacjentów leczonych z powodu osteoporozy w trakcie dobrego monitorowania i terapii preparatem cotygodniowym. Momentami krytycznymi decydującymi o przerwaniu leczenia były objawy uboczne związane z terapią.

Wnioski. Nie wszyscy pacjenci leczeni z powodu osteoporozy kontynuują zalecone leczenie. Im rzadziej podawany lek i lepsze monitorowanie tym większy odsetek pacjentek kontynuujących terapię co potwierdzono w przeprowadzonym badaniu.

P34

THE DEGREE OF COMPLIANCE TO RECOMMENDATIONS OF CHRONIC THERAPY WITH ALENDRONATE 70 IN PATIENTS TREATED FOR OSTEOPOROSIS

Sewerynek E.^1,2, Stuss M.^1,2, Małkowski B.², Karzewnik E.³ and regional group of Scholaris study (Tabaszewska M., Lasota M., Krupińska G., Glądalska A.), Horst-Sikorska W.⁴

¹Department of Endocrine Disorders and Bone Metabolism Medical University of Łódź;

²Outpatient Clinic of Osteoporosis in Łódź;

³Outpatient Clinic of Endocrinology in Piotrków;

⁴Family Medicine Department, University of Medical Sciences, Poznań

Introduction. It has been shown that more than 50% of subjects with chronic disease, including osteoporosis, discontinue treatment during its first year. This problem increases with the time of observation. Additionally, it has been observed that 13% of women, prescribed oral daily alendronate, did not even start the treatment, while 20% of patients discontinued the therapy during the first 4 months. Compliant patients have achieved increased bone mass density with a simultaneous decrease of fracture risk.

The aim of this study was to assess the adherence to alendronate 70 over the period of 12 months in women with postmenopausal osteoporosis.

Material and Methods. Based on a prospective study of 153 patients, the compliance to alendronate 70 therapy was assessed in postmenopausal women, observed during one year.

Results. Facilitation of patient’s contacts with physician, continuous access to prescribed medication and frequent visits considerably improve the patients’ adherence to prescribed recommendations. During the study period, the compliance of all the study participants was high, amounting to total score of 93.9%. The most common reasons for incompliance to treatment were adverse effects of applied agent. Neither the patients’ age nor education level had any effect on the actual compliance level. The lowest compliance was found in the group of patients treated for osteoporosis longer than 5 years, especially in the subgroup where alendronate 70 was either introduced for the first time or readministered after discontinuation.

Conclusions. The received results showed that the better adherence to alendronate 70 therapy could depend on good monitoring and less frequent dose regimen.

ISTOTNE POPRAWY WSKAŹNIKÓW WOMAC I LEQUESNE PO ROCZNYM LECZENIU RALOKSYFENEM KOBIET […]

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s168-169.

P41
ISTOTNE POPRAWY WSKAŹNIKÓW WOMAC I LEQUESNE PO ROCZNYM LECZENIU RALOKSYFENEM KOBIET Z OSTEOPENIĄ I CHOROBĄ ZWYRODNIENIOWĄ KOLAN

Badurski J.E.,1 Daniluk S., Holiczer W.,2 Dobreńko A., Nowak N., Jeziernicka E.
1Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w 15-461 Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2, Białystok
2 Politechnika Białostocka, Wydział Elektryczny, Zakład Aparatury Medycznej

Słowa kluczowe: gonarthritis, raloksyfen

Procesy resorpcji i tworzenia kości są ściśle ze sobą sprzężone. Poprzez hamowanie aktywności osteoklastów hamuje się równocześnie rekrutację, dojrzewanie i aktywność osteoblastów, które obciąża się odpowiedzialnością za degradację chrząstki w wyniku aktywacji RANK przez RANKL. Niewykluczone, że dzieje się to dzięki nadprodukcji w nich cytokin prozapalnych w kości podchrzęstnej.
Zrozumiałe zainteresowanie budzi zjawisko równoczesnego wzrostu resorpcji kości z nasileniem klinicznych objawów choroby zwyrodnieniowej u kobiet zaraz po wypadnięciu funkcji jajników. Kieruje to uwagę na rolę estrogenów w obu tych procesach. Od innych antyresorbantów odróżnia je możliwość oddziaływania poprzez receptory, które znajdują się zarówno w osteoblastach i osteoklastach jak i w chondrocytach. Podobnie jest w przypadku specyficznych modulatorów receptora estrogenowego (SERM) oddziaływujących na te same receptory w kości i chrząstce. Równocześnie wykazaliśmy hamowanie wydalania markerów degradacji chrząstki (CTX-II/Kr) pod wpływem 12-miesięcznego leczenia raloksyfenem kobiet z osteopenią i chorobą zwyrodnieniową kolan (ch.z.k.) (1). I o ile wpływ estrogenowej terapii zastępczej (HTZ) w hamowaniu postępu OA u kobiet po menopauzie został przekonująco udokumentowany, o tyle podobne działanie leków z grupy SERM, w tym najlepiej poznanego raloksyfenu (RLX), czeka na zbadanie.
Celem badania była ocena klinicznych parametrów bólowo-czynnościowych WOMAC i Lequesne u przed i po 12 miesiącach przyjmowania raloksyfenu.
Badanie przeprowadzono u 65 kobiet w wieku 52-79, średnio 65,4 lat, z rozpoznaną – wg kryteriów ACR i w 1-3 stopniu zaawansowania wg Kellgrena i Lawrensa – ch.z.k., z niską masą kostną (BMD o T-score pomiędzy –1.- i –2.5 w sz.k.u. i w kręgosłupie L1-L4), bez przeciwwskazań do leczenia raloksyfenem. Pacjentki losowo przydzielano do grupy kontrolnej (C), przyjmującej wapń z wit. D, bądź do grupy leczonej (E) j.w. plus 60 mg raloksyfenu, RLX (EVISTA f-my Eli Lilly) dziennie, w przybliżonym stosunku liczbowym 1:2. Uczestniczki obu grup przyjmowały wapń do dawki dziennej 1200 mg, witaminę D3 800 I.U, oraz w razie bólu, tramadol 1-2 x 50 mg/dobę. Kliniczną ocenę objawów ze strony kolan oparto o indeksy WOMAC (2) i Lequesne (3).
Wyniki wskazały na wybitnie znamienną poprawę indeksu WOMAC (p=0.002), zaś testu Lequesne na granicy istotności (p=0.05), a testowy poziom prawdopodobieństwa dla korelacji między CTX-II/Kr a indeksem WOMAC wyniósł p=0.058.
Wniosek: Raloksyfen podawany kobietom przez 12 miesięcy spowodował zmniejszenie degradacji chrząstki przy równoczesnej poprawie klinicznej mierzonej indeksami WOMAC, i w mniejszym stopniu, indeksem Lequesne. Przemawia to za przeciwartrotycznym działaniem raloksyfenu.
Piśmiennictwo: 1. Daniluk S., Badurski J., z wsp. XIII Zjazd PTOA i PFO Kraków 2005. 2. Bellamy N: WOMAC osteoarthritis index.University of Western Ontario,1995. 3. Lequesne M.: Semin Arthritis Rheum 1991,20:48.

P41
SIGNIFICANT IMPROVEMENT OF WOMAC AND LEQUESNE INDICES AFTER 1-YEAR RALOXIFENE TREATMENT IN WOMEN WITH OSTEOPENIA AND KNEE OSTEOARTHRITIS

Badurski J.E.,1 Daniluk S., Holiczer W.,2 Dobreńko A., Nowak N., Jeziernicka E.
1Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w 15-461 Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2, Białystok, Poland
2 Politechnika Białostocka, Wydział Elektryczny, Zakład Aparatury Medycznej, Białystok, Poland

Keywords: knee osteoarthritis, raloxifene

(English version of the abstract not submitted)

WYBRANE KLINICZNE CZYNNIKI RYZYKA WPŁYWAJĄCE NA CZĘSTOŚĆ TRANSFUZJI POOPERACYJNYCH […]

P40
WYBRANE KLINICZNE CZYNNIKI RYZYKA WPŁYWAJĄCE NA CZĘSTOŚĆ TRANSFUZJI POOPERACYJNYCH ORAZ NA POOPERACYJNĄ JAKOŚĆ ŻYCIA U PACJENTÓW NIEZANEMIZOWANYCH PODDANYCH PLANOWO TOTALNEJ ENDOPROTEZOPLASTYCE STAWU BIODROWEGO W MATERIALE KLINIKI ORTOPEDII I REHABILITACJI II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO AKADEMII MEDYCZNEJ W WARSZAWIE

Stolarczyk A.1,2, Nagraba Ł.1, Mitek T.1, Kołodziejski P.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie

Wstęp
Najskuteczniejszą metodą leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego jest totalna protezoplastyka stawu. Jest to złoty standard w leczeniu tej jednostki chorobowej. Mimo, że całkowita protezoplastyka stawu biodrowego wydawać się może bezpieczną metodą operacyjną to należy zauważyć, że dotyczy ona osób starszych, które obarczone są wieloma czynnikami ryzyka powikłań śródoperacyjnych. Najczęstszym powikłaniem śródoperacyjnym jest krwawienie.
Cel
Wyznaczenie czynników ryzyka wpływających istotnie statystycznie na częstość transfuzji pooperacyjnych po totalnej protezoplastyce stawu biodrowego.
Wpływ krwawień śródoperacyjnych na jakość życia pooperacyjnego.
Materiał
Materiał stanowili pacjenci Kliniki Ortopedii i Rehabilitacji II Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie od stycznia 2001 do października 2004. Do pracy zakwalifikowano 82 pacjentów, 56 kobiet oraz 26 mężczyzn, u których zastosowano dwa rodzaje protez – cementową i bezcementową. Wiek pacjentów wahał się od 42 do 88 lat (średnio 65 lat).
Metoda
Pacjentów podzielono na dwie grupy. Pierwsza z nich składała się z 32 pacjentów, u których zastosowano protezy bezcementowe. Drugą grupę stanowiło 50 pacjentów, którzy zostali poddani protezoplastyce cementowej. Jako czynniki ryzyka uwzględniono wiek, płeć, BMI oraz choroby przewlekłe. Porównano te czynniki z ilością transfuzji pooperacyjnych u pacjentów po protezoplastyce stawu biodrowego.
Ocena jakości życia za pomocą skal: Harris Hip Score, Oxford Hip Score, Postel Merle d’Aubigone (PMA) oraz Hospital for Special Surgery Score (HSS).
Wyniki
W pracy znaleziono kilka czynników ryzyka, które mają istotny wpływ na częstość transfuzji pooperacyjnych są to m.in. płeć żeńska, BMI > 25, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca.
Pacjenci, którym podczas operacji protezoplastyki stawu biodrowego musiano przetoczyć krew ocenili swoją jakość życia gorzej niż pacjenci bez nadmiernej utraty krwi.
Wnioski
Uwzględniając wyniki zaproponowaliśmy schemat postępowania pomagający w kwalifikowaniu pacjentów do odpowiedniego typu operacji protezoplastyki stawu biodrowego

P40
SELECTED CLINICAL RISK FACTORS AFFECTING THE FREQUENCY OF POSTOPERATIVE BLOOD TRANSFUSION AND THE QUALITY OF LIFE AFTER THE OPERATIONS IN THE NON-ANEMIC PATIENTS UNDERWENT ELECTIVE TOTAL HIP REPLACEMENT

Stolarczyk A.1,2, Nagraba Ł.1, Mitek T.1, Kołodziejski P.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie

Introduction
Total hip replacement is the most effective method used for treatment of degenerative hips arthritis. It is the standard for treatment this kind of disease entity.
Total hip replacement may occur the safety method but it has to be marked that it affects mainly aged people with a lot of intraoperative risk factors. The most common complication is bleeding.
Purpose
To determine the risk factors which positively correlate with the number of postoperative blood transfusion after total hip replacement.
The impact of intraoperative bleeding on the quality of life after the surgery.
Material
From January 2001 to September 2004 the consequtive patients were included into the study. 82 patients were qualified, 56 women and 26 men in the mean age 65 (42-88). There were used 2 kinds of prostheses- cemental and uncemental.
Method
The patients were divided into 2 groups. The first group included 32 patients followed uncemented total hip replacement. Second- 50 patients with cemented prostheses. Selected risk factors were: age, sex, BMI and chronic diseases. These risk factors were compared with the number of postoperative transfusions in the patients after total hip replacement. Moreover, the comparison included the quality of life (about 3 years after the operation) in the patients after postoperative blood transfusion and in the patients without any transfusion. There were used: Harris Hip Score, Oxford Hip Score, Postel Merle d’tubigone and Hospital for Special Surgery Score.
Results
Determined risk factors: sex(female), BMI>25, hypertension, ischemic heart disease, which have an important influence on the frequence of blood transfusion after the surgery.
Patients after blood transfusion during the total hip replacement estimated their quality of life much worse than those without excessive blood loss.
Conclusions
Taking the results into consideration, there was determined the special procedure which may help to qualify the patients for the proper type of total hip replacement.

P35 EFFECT OF ALENDRONATE IN POSTMENOPAUSAL WOMEN WITH SYSTEMIC OSTEOPOROSIS TREATMENT

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:151-152.

P35

EFFECT OF ALENDRONATE IN POSTMENOPAUSAL WOMEN WITH SYSTEMIC OSTEOPOROSIS TREATMENT

Povoroznyuk V.V., Orlyk T.V., Dzerovych N.I.

Institute of Gerontology AMS Ukraine,

Ukrainian Scientific-Medical Centre for the Problems of Osteoporosis, Kyiv, Ukraine

Objective. To evaluate the effect of alendronic acid 70 mg in treatment of systemic osteoporosis in postmenopausal women.

Object. 15 women with systemic osteoporosis without severe concurrent pathology, aged 50-80 years were inspected: average age – 66,3±2,5 years.

Methods.Bone mineral density (BMD) was defined with Dual-energy X-ray absorptiometer „Prodigy” (GE Medical systems). Examination was performed before onset of treatment and after a three, six, nine and twelve months treatment course. alendronic acid was taken in a dose of 70 mg per os once a week and 1 tablet of Calcemin-advance (Calcium – 500 mg, Vit. D – 400 IU) 2 times per day.

Results. BMD of spine significantly increased in comparison with indexes before treatment after three (t=3,76; p=0,002), six (t=2,95; p=0,01), nine (t=3,05; p=0,01) and twelve (t=3,95; p=0,007) months. BMD of femur (total) significantly increased in comparison with indexes before treatment after nine months (t=3,58; p=0,005). BMD of spine increased on 8,3% and BMD of femur (total) on 3,2% after twelve months. BMD of total body significantly increased in comparison with indexes before treatment after nine months (t=3,58; p=0,005).

Conclusions. It has been demonstrated that alendronic acid treatment significantly increases BMD of spine and femur.

SYNOVITIS IN KNEE OSTEOARTHRITIS – ULTRASOUND AND CLINICAL STUDY

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s169-170.

P42
SYNOVITIS IN KNEE OSTEOARTHRITIS – ULTRASOUND AND CLINICAL STUDY

Milutinovic S.R., Zlatkovic-Svenda M.I.
Institute of Rheumatology, Belgrade, Serbia and Montenegro

Objectives
1. To determine the frequency of clinical synovitis and synovitis using ultrasound (US) imaging in patients with knee osteoarthritis (KO) 2. To correlate ultrasound findings of synovitis with disease duration, US cartilage thickness, VAS and body-mass index (BMI) in patients with KO.
Method
Patients with KO (70 joints) underwent a detailed clinical assessment by two rheumatologists, and also were scanned by one ultrasonographist, who evaluated synovitis of suprapatelar recessus and Baker’s cyst, as well as cartilage thickness. Patological US findings of synovitis was classified as effusion with synovial hypertrophy and effusion without synovial hypertrophy. Cartilage thickness was classified as normal or reduced. Computer statistical program SPSS 10.0 was used to calculate the data (Wilcoxon test and Spearman correlation).
Results
The study involved 55-f and 15-m, mean age 60,56± 13,01 years, an average disease duration was 7,42 years. Clinical synovitis was identified in 19 (27,14 %) joints. US detected: synovitis in 59 (84,28 %) joints without synovial hypertrophy, while synovial hypertrophy was present in 4 (5,71 %). Baker’s cyst enlargement was clinically found in 7 (10%) joints. US verificated Baker’s cyst enlargement without synovial hypertrophy in 32 (45,7 %), with synovial hypertrophy in 9 (12,86 %) joints and cyst rupture was found in 1 (1,4 %) joint, which makes statistically significant difference between these findings (p<0,01). Correlation betweeen disease duration and ultrasound findings of efusion in suprapatelar recessus was statistically significant (r=0,413 p=0,001). On the contrary, correlation betweeen disease duration and the Baker’s cyst presence was not statistically significant ( r=0,189 p=0,117). Correlation of US cartilage reduction and US findings of synovitis in suprapatelar recessus and Baker’s cyst was significant (r= 0,264, p=0,027; r=0,316 p=0,008), as well as correlation between VAS and findings of synovitis in suprapatelar recessus and Baker’s cyst (p<0,01). Correlation was not found between BMI and parameters mentioned above.
Conclusion
considering the fact that synovitis was more often found by US evaluation than by clinical examination, we made a conclusion that subclinical synovitis is more common in patients with KO than usually expected. Our results demonstrated that synovitis correlates with disease duration, VAS and cartilage reduction.

P42
ZAPALENIE BŁONY MAZIOWEJ W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWU KOLANOWEGO – BADANIE ULTRASONOGRAFICZNE I KLINICZNE

Milutinovic S.R., Zlatkovic-Svenda M.I.
Institute of Rheumatology, Belgrad, Serbia i Czarnogóra

Cele
1. Określenie częstości klinicznego zapalenia błony maziowej i zapalenia błony maziowej rozpoznawanego przy użyciu obrazowania metodą ultrasonograficzną u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych. 2. Skorelowanie wyników ultrasonograficznego badania zapalenia błony maziowej z długością choroby, grubością chrząstki w USG, wizualnej analogowej skali bólu (VAS) oraz indeksu masy ciała (BMI) u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych.
Metoda
Pacjenci z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych (70 stawów) zostało poddanych gruntownej ocenie klinicznej przeprowadzonej przez 2 reumatologów oraz badaniu USG, w którym ocenione zostało zapalenie błony maziowej zachyłka nadrzepkowego oraz cysty Bakera, jak również grubość chrząstki. Patologiczne wyniki badania USG zapalenia błony maziowej zostały sklasyfikowane jako: wysięk z hipertrofią maziówkową oraz wysięk bez hipertrofii maziówkowej. Grubość chrząstki oceniono jako normalną lub zmniejszoną. Do obliczeń użyto komputerowego programu statystycznego SPSS 10.0 (test Wilcoxona i korelacja Spearmana).
Wyniki
W badaniu udział wzięło 55 kobiet i 15 mężczyzn w średnim wieku 60,56± 13,01 lat. Średni czas trwania choroby wynosił 7,42 lata. Kliniczne zapalenie błony maziowej stwierdzono w 19 (27,14 %) stawach. Badanie ultrasonograficzne wykazało zapalenie błony maziowej w 59 (84,28 %) stawach bez hipertrofii maziówkowej, podczas gdy hipertrofia maziówkowa obecna była w 4 (5,71 %) przypadkach. Powiększenie cysty Bakera stwierdzono klinicznie w 7 (10%) przypadkach. Badanie USG zweryfikowało powiększenie cysty Bakera bez hipertrofii maziówkowej w 32 (45,7 %), a z hipertrofią maziówkową w 9 (12,86 %) stawach, zaś pęknięcie cysty stwierdzono w 1 (1,4 %) stawie, co czyni statystycznie znamienną różnicę pomiędzy wynikami (p<0,01). Korelacja pomiędzy długością choroby a wynikami badania USG wysięku w zachyłku nadrzepkowym była statystycznie znamienna ( r=0,189 p=0,117). Korelacja pomiędzy wynikami redukcji chrząstki w USG oraz wynikami badania USG zapalenia błony maziowej w zachyłku nadrzepkowym i cyscie Bakera była znamienna (r= 0,264, p=0,027; r=0,316 p=0,008), jak również korelacja pomiędzy wizualną analogową skala bólu (VAS) oraz wynikami badania USG zapalenia błony maziowej w zachyłku nadrzepkowym i cyście Bakera (p<0,01). Nie stwierdzono korelacji pomiędzy indeksem masy ciała (BMI) a powyższymi parametrami.
Wnioski
Biorąc pod uwagę fakt, ze zapalenie błony maziowej jest częściej stwierdzane w badaniu ultrasonograficznym niż w ocenie klinicznej wnioskujemy, że subkliniczne zapalenie błony maziowej jest częstsze u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów niż się zazwyczaj przewiduje. Nasze badania wskazują na to, że zapalenie błony maziowej jest skorelowane z długością choroby, skalą VAS oraz redukcją chrząstki.

POSTĘPOWANIE OPERACYJNE W ZŁAMANIU KOŚCI ŁÓDECZKOWATEJ JAKO LECZENIE Z WYBORU A WTÓRNE LECZENIE […

P41
POSTĘPOWANIE OPERACYJNE W ZŁAMANIU KOŚCI ŁÓDECZKOWATEJ JAKO LECZENIE Z WYBORU A WTÓRNE LECZENIE OPERACYJNE

Stolarczyk A.1,2, Karliński M.1, Nagraba Ł.1, Mitek T.1, Siuda M.1

1 Klinika Ortopedii i Rehabilitacji II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie
2 Zakład Rehabilitacji Klinicznej Oddziału Fizjoterapii II Wydział Lekarski Akademia Medyczna w Warszawie

Słowa kluczowe: kość łodeczkowata, leczenie operacyjne

Wstęp
Złamanie kości łódeczkowatej jest najczęściej występującym uszkodzeniem kości nadgarstka i stanowi 2-7% wszystkich złamań. Dotyczy głównie młodych, zdrowych, prowadzących aktywny tryb życia mężczyzn. Ocena radiograficzna tego urazu jest trudna i często może być negatywna. Również obecne wytyczne i wskazania co do strategii postępowania w tym złamaniu nie są do końca spójne. Generalnie, opatrunek gipsowy jest zalecany w przypadku złamań bez przemieszczenia oraz klinicznie podejrzanych, ale radiologicznie nie potwierdzonych złamaniach. Otwarte nastawienie i wewnętrzna fiksacja jest leczeniem z wyboru dla przemieszczonych złamań i pozostaje opcją dla złamań nieprzemieszczonych. Celem pracy była ocena i porównanie postępowania operacyjnego w złamaniu kości łódeczkowatej jako leczenia z wyboru do wtórnego leczenia operacyjnego.
Materiał i metody
Badanie przeprowadzono w WSzZ w Kielcach. Obejmowało ono grupę 23 osób (22 mężczyzn; wiek 17-50 lat). Kryterium włączającym do badania były: złamania kości łódeczkowatej, wiek>=17 oraz zastosowanie leczenia operacyjnego. Dostępne dane pacjentów jak i wpisy do książek operacyjnych zostały retrospektywnie przeanalizowane. Oceny typu złamania w oparciu o obrazową dokumentację radiologiczną dokonano wykorzystując zmodyfikowaną skalę Herbert’a, klasyfikację Russe i prostą klasyfikację anatomiczną.
Wyniki
W przebadanej grupie pierwotnemu zabiegowi operacyjnemu poddanych zostało 10 pacjentów, w 13 przypadkach był on wtórny do leczenia zachowawczego. Zdjęcia rentgenowskich wykonywano rutynowo w trzech projekcjach (PA, boczne i skośne). W większości pierwotnych zabiegów operacyjnych założono prostą śrubę dociskową z dobrym śródoperacyjnym efektem. Prawa ręka częściej operowana była wtórnie do leczenia zachowawczego. Dodatkowa resekcja kości łódeczkowatej była przeprowadzona wyłącznie w pojedynczych przypadkach zabiegu wtórnego. Podobne obserwacje poczyniono względem stosowania autoprzeszczepu.
Wnioski
W złamaniu kości łódeczkowatej liczba pierwotnych, jak i wtórnych zabiegów operacyjnych wydaje się być zbliżona. Można przypuszczać, że poprzez podniesienie czułości technik diagnostycznych lub/i rozszerzenie wskazań do pierwotnego zabiegu operacyjnego, uzyska się zmniejszenie częstości zrostów powikłanych, zwłaszcza stawu rzekomego.