1

L02 BONE MINERAL DENSITY IN YOUNG MALE PATIENTS AFTER THYROIDECTOMY

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:50-51.
 
 
L02
BONE MINERAL DENSITY IN YOUNG MALE PATIENTS AFTER THYROIDECTOMY
 
Rudenko E.1, Romanov G.2 
1 Belarusian Medical Academy for Postgraduate Education, Minsk, Belarus
2 Republican Research Center for Radiation Medicine and Human Ecology, Gomel, Belarus.
 
Keywords: bone density, thyroidectomy, male, thyroxine
 
Introduction, aim of the Study: Thyroidectomy with the following of thyroxine suppressive therapy can cause bone mass deficiency in male patients with thyroid carcinoma. The main aim of the study was to determine possible risk factors for bone mass loss after thyroidectomy due to thyroid carcinoma at male patients by suppressive thyroxin therapy.
Materials, methods. There were examined 86 male patients aged 20-38 who had undergone thyroidectomy on differentiated thyroid cancer and 64 healthy young males as a control group. All subjects included into the study lived on the territory of Gomel city and Gomel Region. BMD measurement was provided by ‘LUNAR Prodigy’ (“GE”, USA). BMD disorder diagnostics in the main group was provided on the base of BMD standard deviation in the control group by Z-score. Statistical analyses were conducted by SAS 9.3.1.program.
Results, conclusion. The provided calculations helped to divide the patients into 2 subgroups: subgroup 1- Z-score >-1,0 and subgroup 2 – Z-score <-1, 0. As a result there was revealed BMD decrease on forearm at 11,8% сases, on hip at 20,9% cases and on lumbar spine at 30,2% from the total number of the patients. So the data can show that the most number of the patients with the decreased BMD was revealed under the study of L1-L4.
The analysis includes the age of the patient, the number of previous traumatic fractures, the age at the moment of thryoidectomy, duration of L-T4 treatment, amount of operative treatment, dose of L-T4 mg/kg/day in order to reveal possible factors influencing on BMD. There was found the correlation of L1-L4 BMD and age at the moment of thyroidectomy which had polynomial character with the break point determined by Piecewise linear regression at the age around 18 years of old. The number of the patients with low BMD in lumbar spine increases from 14,0% in the group with disease duration less than 5 years up to 30,2% in the group with disease duration of more than 10 years.
Under the comparison of BMD values of various measure sites by Kruskal-Wallis test there was not revealed statistically significant differences of BMD parameters depending on TSH suppression level in young male patients.
By logistic regression method there was provided statistical processing of the data for Odds Ratio calculation. The statistically significant factors (p<0,05) of L1-L4 BMD decrease at young males after thyroidectomy are age at the moment of the operative treatment less than 14 years old (ОR=5,46; 95% CI: 1,87-15,97; р=0,002), disease duration after thyroidectomy of more than 10 years (ОR=5,72; 95% CI : 2,05-15,98; р=0,001) and BMI less than 23 kg/m2 (ОR=3,00; 95% CI; 1,14-7,88; р=0,026). At disease duration less than 5 years (ОR=0,08; 95% CI: 0,01-0,67; р=0,001) bone mass deficiency at young males after thyroidectomia is hardly probable.


POSTĘPY W LECZENIU ZABURZEŃ GOSPODARKI KOSTNEJ U CHORYCH Z NIEODWRACALNĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L05
POSTĘPY W LECZENIU ZABURZEŃ GOSPODARKI KOSTNEJ U CHORYCH Z NIEODWRACALNĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK
 
Nowak Z., Wańkowicz Z.
Klinika Nefrologii ze Stacją Dializ Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie
Kierownik Kliniki prof. dr .med. Zofia Wańkowicz
 
Słowa kluczowe: osteodystrofia nerkowa, osteoporoza wtórna, wtórna nadczynność przytarczyc
 
U chorych z przewlekłymi chorobami nerek obniżenie wartości filtracji kłębuszkowej poniżej 50-60 ml/min. znacząco zaburza homeostazę układu kostnego. Prowadzi to do powstawania nieprawidłowości ilościowych i jakościowych tkanki kostnej określanych zbiorczym mianem osteodystrofii nerkowej (ON).
Aktualnie stosowane metody leczenia ON u chorych z nieodwracalną niewydolnością nerek (NNN) oparte na wapniowych środkach wiążących fosforany w przewodzie pokarmowym i metabolitach witaminy D3 są niedoskonałe z uwagi na liczne działania uboczne uniemożliwiające długotrwałe stosowanie. Poważne zagrożenia wynikające z takiego leczenia to m.in.: wzrost częstości adynamicznej choroby kości i zwapnień przerzutowych odpowiadających za zwiększenie śmiertelności z powodu powikłań sercowo-naczyniowych. Ponadto tylko niewielki odsetek chorych leczonych tymi środkami osiąga założone cele lecznicze. Naturalnym więc odruchem są poszukiwania nowych narzędzi terapeutycznych. Wysiłki skierowane są przede wszystkim na poprawę efektywności leczenia wtórnej nadczynności przytarczyc. Można to uzyskać poprzez:
1. Zwalczanie hiperfosfatemii z zastosowaniem nowych środków wiążących fosforany w przewodzie pokarmowym. Duże nadzieje wiąże się z sewelamerem syntetycznym polimerem alliloaminy, węglanem lantanu, związkami żelaza.
2. Stosowanie nowych analogów witaminy D o mniejszych właściwościach działania hiperkalcemizującego i hiperfosftemicznego z zachowaniem działania hamującego wydzielanie parathormonu. Na przykład: paricalcitrol (19-nor-1,25(OH)2D2, oxacalcitrol (22-oxa-1,25(OH)2D3), doxecalciferol (1alfa(OH)D2, falekalcitrol (1,25(OH)2-26,27-F6-D3).
3. Stosowanie kalcymimetyków cinacalcet – substancji, które działając na receptory wapniowe zlokalizowane na powierzchni przytarczyc skutecznie hamują sekrecję parathormonu.
Ostatnio próbuje się także wykorzystać najnowsze zdobycze wiedzy na temat oddziaływań typu komórka-komórka pomiędzy osteoklastem i osteoblastem między innymi poprzez próby zastosowania rekombinowanej osteoprotegeryny (rhOPG) bądź białka morfogenetycznego kości BMP-7. Duże nadzieje wiąże się także z nowymi odkryciami dotyczącymi fosfatoniny (fibroblast growth factor 23 FGF-23) oraz inhibitora kalcyfikacji fetuiny A. U chorych z NNN podejmowane są także próby wykorzystania w leczeniu zaburzeń gospodarki kostnej preparatów dotychczas nie stosowanych w tej grupie chorych takich jak bisfosfoniany czy selektywne modulatory receptora estrogenowego SERM. Pewne nadzieje wiązane są także z preparatami o działaniu anabolicznym na kość jak np. statyny, fluorki.
Pełna ocena proponowanych metod leczenia wymaga jeszcze weryfikacji w niezależnych wieloośrodkowych badaniach, jednak wstępne doniesienia wydają się być obiecujące i dają nadzieję na poprawę skuteczności leczenia.
 
L05
ADVANCES IN MANAGEMENT OF BONE DISORDERS IN PATIENTS WITH IRREVERSIBLE RENAL FAILURE
 
Nowak Z., Wańkowicz Z.
Department of Renal Medicine and Dialysis Units, Military Institute of the Health Services, Central Clinical Hospital of the Department of National Defence, Warsaw, Poland
Head of the Department: prof. dr .med. Zofia Wańkowicz
 
Keywords: renal osteodystrophy, secondary osteoporosis, secondary, hyperparathyroidism
 
In patients with chronic kidney disease (CKD) when the glomerular filtration rate falls below 50-60ml, bone homeostasis is significantly affected. These quantitative and qualitative disturbances are called renal osteodystrophy (ROD).  
Current therapies of ROD which use calcium phosphate binders and vitamin D3 active metabolites have several serious adverse effects which make them impractical for prolonged use. Adynamic bone disease and metastatic calcification are most frequently reported to be responsible for an increased cardiovascular mortality rate. Moreover, in only small percentage of ROD patients is the therapeutic goal achieved. Consequently better therapies are sought and are aimed predominantly at secondary parathyroidsim. Several modalities have been proposed: They are as follows
1. Reduction in hyperphosphemia by new noncalcium containing phosphate binders. Sevelamer chydrochloride – a synthetic nonabsorbable polimer and lanthanum carbonate are among the most promising agents.
2. New vitamin D analogs with reduced hypercalciuric and phosphemic effect but preserved inihibitory action of PTH release. For example: paricalcitrol (19-nor-1.25(OH)2D2, oxacalcitrol (22-oxa-1.25(OH)2D3), doxecalciferol (1alfa(OH)D2, falekalcitrol (1.25(OH)2-26,27-F6-D3).
3. Calcimimetic agents are still another group which inhibits secretion of PTH by binding to the calcium receptors.
The most recent proposal involves the knowledge about cell-cell interaction. It uses osteoprotegrin, or bone morphogenetic protein (BMP-7) and affects interaction between osteoclasts and osteoblasts. There are also promising results with phosphatonins (FGF-23) or calcification inhibitor fetuin A. Some unorthodox therapies in CKD patients are based on the application of bisphosphonates, fluoride, statins, or selective estrogen receptor modulator (SERM).
The complete evaluation of all aforementioned therapies requires independent, multicenter studies but early results are promising.


Osteoporoza w prognostyce niepełnosprawności u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s92-94.

 
L02
OSTEOPOROZA W PROGNOSTYCE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI U CHORYCH NA REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW

Rupiński R.1, Zielińska A.1, Lewandowski Z.2, Filipowicz-Sosnowska A.1

1 Klinika Reumatologii, Instytut Reumatologii im. Eleonory Reicher w Warszawie,
ul. Spartańska 1, 02-637 Warszawa
2 Zakład Epidemiologii, Akademia Medyczna w Warszawie

Słowa kluczowe: osteoporoza, reumatoidalne zapalenie stawów, niepełnosprawność, jakość życia, HAQ, SF-36

Wstęp
Poszukiwanie predyktorów rozwoju niepełnosprawności ma szczególne znaczenie dla poprawy jakości życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (rzs). Rozpoznanie wtórnej osteoporozy ze względu na jej bezpośrednie powiązanie z wiekiem pacjenta, czasem trwania i aktywnością rzs, może dostarczać dodatkowych informacji o zwiększonym ryzyku zagrożenia chorego niepełnosprawnością.
Cel pracy
Celem pracy było określenie znaczenia rozpoznania osteoporozy w prognostyce niepełnosprawności u chorych na rzs.
Materiał i metody
Badaną grupę stanowiło 443 chorych z rozpoznaniem rzs (ACR 1987) hospitalizowanych w Klinice Reumatologii Instytutu Reumatologii im. Eleonory Reicher w Warszawie w okresie od stycznia 2001 do marca 2006. W ocenie niepełnosprawności oraz jakości życia uwzględniono kwestionariusze HAQ-DI (wskaźnik niepełnosprawności Kwestionariusza Oceny Zdrowia) i SF-36 (Kwestionariusz Oceny Jakości Życia SF-36). Analizę rozwoju niepełnosprawności przeprowadzono w grupach wyróżnionych ze względu na czas trwania choroby (do 2 lat – wczesne rzs, od 3 do 10 lat, powyżej 10 lat) oraz poziom niepełnosprawności (niski – HAQ-DI poniżej 1, średni – HAQ-DI od 1 do 2, wysoki – powyżej 2). Określono wpływ rozpoznania osteoporozy na ryzyko znalezienia się w grupie chorych ze średnim stopniem niepełnosprawności (w porównaniu z niskimi wartościami HAQ-DI) oraz w grupie z wysokim poziomem niesprawności (w stosunku do średnich wartości HAQ-DI), stosując analizę logistycznej regresji (System SAS). Ryzyko przedstawione w postaci ilorazu szans (OR) wyrażało siłę związku pomiędzy osteoporozą i zwiększonym ryzykiem znalezienia się grupie pacjentów o wyższym stopniu niepełnosprawności.
Wyniki
W badanej grupie 84,9% stanowiły kobiety. Średnie dla wieku, czasu trwania choroby, bólu (VAS), wskaźnika niepełnosprawności (HAQ-DI) i aktywności rzs (DAS28) oraz skali wydolności funkcjonalnej kwestionariusza SF-36, wynosiły odpowiednio: 57.0 lat, 10.8 roku, 56 mm, 1.6, 5.5 oraz 29.6. Osteoporozę rozpoznano u 127 chorych (28.7%). Osteoporoza okazała się być istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju niepełnosprawności u chorych z wyższym stopniem niepełnosprawności oraz średnim (OR=6.7, p<0.0001) i długim (OR=2.9, p<0.01) czasem trwania choroby. Osteoporoza nie była istotnym statystycznie predyktorem niepełnosprawności u pacjentów z niższym poziomem wydolności funkcjonalnej oraz krótkim (OR=2.7, p=0.39), średnim (OR=1.9, p=0.20), i długim (OR=0.7, p=0.58) czasem trwania rzs a także u chorych z wyższym poziomem niepełnosprawności i krótkim czasem trwania choroby (OR=2.5, p=0.20).
Wnioski
Uzyskanie informacji dotyczącej współistnienia osteoporozy w pewnych grupach chorych na rzs może być cennym narzędziem prognostycznym niepełnosprawności. Wydaje się, że diagnostyka osteoporozy w przypadku aktywnego rzs trwającego powyżej 2 lat może przynieść dodatkowe korzyści związane nie tylko z oceną stanu metabolicznego tkanki kostnej. Wczesna selekcja pacjentów, u których osteoporoza jako jeden z wykładników stale utrzymującej się wysokiej aktywności choroby prowadzi w konsekwencji do szybszego obniżenia jakości życia, może być istotnym czynnikiem poprawy wyników leczenia rzs.


L02
OSTEOPOROSIS IN THE PREDICTION OF DISABILITY IN RHEUMATOID ARTHRITIS PATIENTS

Rupiński R.1, Zielińska A.1, Lewandowski Z.2, Filipowicz-Sosnowska A.1

1 Department of Rheumatology, Prof. Eleonora Reicher Institute of Rheumatology in Warsaw
Spartańska 1, 02-637 Warsaw, Poland
2 Department of Epidemiology, Warsaw Medical Academy

Key words: osteoporosis, rheumatoid arthritis, disability, quality of life, HAQ, SF-36

Background
Seeking the predictors of disability in rheumatoid arthritis (RA) play a crucial role in the improvement of the patients’ quality of life. Diagnosis of the secondary osteoporosis, because of its connection with age, disease duration and activity, could bring some additional information about the increased risk of the disability.
Objective
The aim of the study was to assess the value of osteoporosis for the prediction of disability in RA patients.
Methods
443 patients hospitalized in the Department of Rheumatology of the Prof. Eleonora Reicher Institute of Rheumatology in Warsaw between January 2001 and March 2006 with the diagnosis of RA based on ACR 1987 criteria were included in a cross-sectional, observational study. HAQ-DI (Health Assessment Questionnaire – Disability Index) and SF-36 (Medical Outcome Study Short Form 36) questionnaires were the main diagnostic tools of the disability and quality of life. Separate multivariate logistic regression analyses (SAS-System) were conducted to assess osteoporosis as the risk factor of the disability progression in the groups of patients divided according to disease duration (less or equal than 2 years – early RA, between 3 and 10 years, more then 10 years) and the level of disability (lower – HAQ-DI less than 1, medium, high – HAQ-DI more than 2). Odds ratio (OR) was the measure of the relationship between osteoporosis and the risk of the higher disability level.
Results
The analysis comprised 443 patients (84.9% women, mean age – 57 years, disease duration – 10.8 years, VAS for pain – 56 mm, HAQ-DI – 1.6, DAS28 – 5.5 and Physical Functioning scale of the SF-36 – 29.6). Osteoporosis was diagnosed in 127 patients (28.7%). Osteoporosis turned out to be statistically significant risk factor of the disability development in RA patients with higher disability level and medium (OR=6.7, p<0.0001) or long (OR=2.9, p<0.01) duration of the disease. In four other groups – lower baseline disability level with short (OR=2.7, p=0.39), medium (OR=1.9, p=0.20) and long disease duration and higher disability level (OR=2.5, p=0.20) with short disease duration, no similar relationships were observed.
Conclusions
Diagnosis of the osteoporosis in some RA patients could play important role in the prediction of disability development. It is of special importance to pay attention to patients with active disease of more than 2 years in which the osteoporosis could be the prediction factor of the decreasing quality of life. The aim of such selection is to improve the disease outcome in RA.



grudzień/2009

|
E-biuletyn, grudzień/2009
Uwaga terminy!

19th IOF Advanced Training Course on Osteoporosis
2-4 lutego, 2010, Lyon, Francja

18 grudnia upływa termin wczesnej rejestracji – niższych opłat.
Polecamy ten Kurs, szczególnie dla osób zaawansowanych.

Rejestracji można dokonać na stronie http://www.iofbonehealth.org/ltc2010, gdzie dostępne są również szczegółowe informacje dotyczące kursu.

IOF Congress on Osteoporosis and 10th European Congress on Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (IOF WCO-ECCEO 10)
5-8 maja, Florencja, Włochy

Możliwość bezpłatnej rejestracji
IOF oferuje możliwość darmowej rejestracji dla 20 członków każdego ze zrzeszonych stowarzyszeń, w tym Polskiego Towarzystwa Osteoartrozy.
Zainteresowanych członków Towarzystwa prosimy o zgłoszenia do dnia 23.12.09 na adres stec@kcm.pl. Jeżeli liczba zgłoszeń przekroczy 20, decyzję o przekazaniu danych do IOF podejmie Zarząd PTOA. Przyzwoitość wymagałaby, by członkowie korzystający z bezpłatnego wpisowego mieli opłacone składki. Informacje pod adresem e-mail: jaskowiec@kcm.pl.

Wczesna rejestracja jest możliwa do dnia 15 stycznia, 2010 r. Link

Streszczenia prac należy przesyłać on-line na stronie:
http://www.iofwco-ecceo10.org/abstracts/.
Ostateczny termin nadsyłania streszczeń to 4 lutego, 2010.

Informacje o Kongresie IOF WCO-ECCEO 10
Program Kongresu będzie obejmował 12 sesji plenarnych, 20 sesji eksperckich, 7 sesji specjalnych i mini-sympozjów, a także 12 satelitarnych sesji sponsorowanych.

Więcej informacji oraz program wstępny Kongresu dostępne są na stronie IOF, lub bezpośrednio na stronie Kongresu.

PROGRESS IN OSTEOPOROSIS

Prof. E. Seeman ponownie zachęca do bezpłatnego korzystania z zeszytów „Osteoporosis on-line”. Aktualnie dostępny jest tom 10, wydanie 4 kwartalnika, w którym można znaleźć przegląd najnowszych doniesień z zakresu osteoporozy z ostatnich 3-4 miesięcy.
Darmowa rejestracja: Link.

NOWOŚCI NA POLSKIM PORTALU OSTEOPOROZY

Ręczny kalkulator FRAX®
Na Portalu dostępne są informacje dla lekarzy i pacjentów oraz instrukcja korzystania z ręcznego kalkulatora FRAX® Link.

Nordic Walking oraz tai chi
Zachęcamy do zapoznania się z nowymi ulotkami dotyczącymi Nordic Walking oraz tai chi w dziale poświęconym akcji „NIE ŁAM SIĘ”. Link.

Wśród naszych publikacji naukowych można również znaleźć artykuł na temat Nordic Walking: Kocur P., Wilk M. „Nordic Walking – nowa forma ćwiczeń w rehabilitacji”. Ukazał się on w piśmie Rehabilitacja Medyczna 2006, Tom 10, Nr 2, 9–14 i jest dostępny na portalu na stronie Link

Mogą Państwo również odwiedzić stronę CentrumNordicWalking.pl gdzie zamieszczone są informacje dotyczące Nordic Walking skierowane do wszystkich zainteresowanych.

PYTANIA DO EKSPERTA

Dział FAQ oczekuje na pytania do eksperta. Odpowiedzi publikowane są na naszym portalu. Pytania prosimy nadsyłać na adres kontakt@osteoporoza.pl.

NAJBLIŻSZE WYDARZENIA W KALENDARIUM

IOF Advanced Training Course on Osteoporosis
02-04 lutego 2010, Lyon, Francja

Kurs Pediatryczny „Wykorzystanie densytometrii w badaniach kości u dzieci” we współpracy z ISCD
27 lutego 2010, Warszawa

ISCD 16th Annual Meeting
10-13 marca, 2010, San Antonio, Texas

Clinical Osteoporosis 2010: An ISCD-NOF Symposium
10-13 marca, 2010, San Antonio, Texas

IBMS Davos Workshops
14-19 marca, 2010, Davos, Szwajcaria

Do Siego Roku!
Redakcja Portalu



L03 THE CONTRIBUTION OF CORTICAL VERSUS TRABECULAR BONE TO FEMORAL NECK STRENGTH

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:51-52.
 
 
 
L03
THE CONTRIBUTION OF CORTICAL VERSUS TRABECULAR BONE TO FEMORAL NECK STRENGTH
 
Holzer G. 
Department of Orthopaedics, Medical University of Vienna, Waehringer Guertel 18 – 20,
A – 1090 Vienna, Austria;
 
 
Keywords: osteoporosis, cortical bone, trabecular bone, hip fractures
 
Introduction: Osteoporosis, characterized by low bone mineral density and deterioriated microarchitecture of the bone, leads to decreased bone strength followed by an increase of bone fragility and rates of fractures. Hip fractures are caused by the both cortical thining and trabecular bone loss of the femoral neck. But what is the role of cortical bone as the relative contributions of cortical versus trabecular bone have not been established?
Aim of the Study: To test the contribution of cortical versus trabecular bone to bone strength at the femoral neck, the site of the most devastating fragility fractures.
Material & Methods: In one bone of a pair of eighteen human cadaver femurs (5 female; 4 male) trabecular bone was completely removed from the femoral neck providing one bone with intact and the other without any trabecular structure in the femoral neck. Bones were then biomechanically tested for forces to fracture using a Mechanical Testing System (MTS).
Results: Differences between forces needed to fracture excavated and intact femora (Δ F / F mean) was 7.0 % on the average (range: 4.6 – 17.3 %). Cross sectional area of spongiosa removed did not correlate with difference of fracture load (Δ F / F mean) nor did BMD.
Discussion: The relative contribution of trabecular bone versus cortical bone in respect to bone strength in the femoral neck seems to be marginal and explains the subordinate role of trabecular bone.
Conclusion: Our results will have impact on bone physiology as well as bone pathology: As far as the different functions of the two bone types are concerned: Cortical bone seems to be primarily responsible for load bearing and transmitting forces, whereas trabecular bone seems to build a framework supplying large surfaces to rapidly provide minerals and different cell types and their progenitors. Concerning osteoporosis, a new definition is needed and review of current diagnostic and therapeutic approaches.
 
 
L03
WPŁYW KOŚCI KOROWEJ I KOŚCI GĄBCZASTEJ NA WYTRZYMAŁOŚĆ SZYJKI KOŚCI UDOWEJ
 
Holzer G. 
Department of Orthopaedics, Medical University of Vienna, Waehringer Guertel 18 – 20,
A – 1090 Vienna, Austria;

 

Słowa kluczowe: osteoporoza, kość korowa, kośc gąbczasta, złamania biodra
 
Wprowadzenie: Osteoporoza, charakteryzująca się niską gęstością mineralną kości oraz upośledzoną jej mikroarchitektury, prowadzi do obniżenia wytrzymałości kości a co za tym idzie ich podatności na złamania. Złamania biodra spowodowane są zarówno scieńczeniem warstwy korowej jak też ubytkiem kości gąbczastej w szyjce kości udowej. Ale nie zostało dotąd ustalone jaka jest rola kości korowej tak samo jak jej względny udział w stosunku do kości gąbczastej.
Cel badania: Sprawdzenia udziału kości korowej i gąbczastej w wytrzymałości szyjki kości udowej, lokalizacji narażonej na najpoważniejsze w skutkach złamania niskoenergetyczne.
Materiał i metody: U jednej kości w każdej z dziewięciu par kości udowych pozyskanych z ludzkich zwłok (5 żeńskich, 4 męskie) kość gąbczastą całkowicie usunięto z szyjki tworząc tym samym pary z jedną kością nienaruszoną i drugą bez jakichkolwiek struktur gąbczastych w szyjce. Kości były następnie poddane biomechanicznemu badaniu wpływu sił łamiących z użyciem Mechanicznego Systemu Pomiarowego (Mechanical Testing System – MTS).
Wyniki: Różnice wielkości sił wymaganych do złamania obu rodzajów kości udowych (ΔF/F średnia) wynosiły od 4,6 do 17,3% – średnio 7,0%.
Powierzchnia przekroju usuniętej kości gąbczastej nie korelowała z różnicą w wielkości sił łamiących (ΔF/F średnia) ani z BMD.
Dyskusja: Względny udział kości gąbczastej w porównaniu do kości korowej w wytrzymałości szyjki kości udowej wydaje się być niewielki i tłumaczy tym samym podrzędną rolę kości gąbczastej.
Wnioski: Uzyskane wyniki dotyczą zarówno fizjologii kości jak też stanów patologicznych dopóki będzie się rozpatrywało różne funkcje dwóch rodzajów kości: kość korowa wydaje się być przede wszystkim odpowiedzialna za wytrzymałość i przenoszenie obciążeń podczas gdy kość gąbczasta tworzy szkielet zapewniający szybkie dostarczanie minerałów, różnego typu komórek oraz ich prekursorów. W kontekście osteoporozy konieczna jest nowa definicja oraz przegląd aktualnych metod diagnostycznych i leczniczych.
 


OSTEOPOROZA – WŁAŚCIWOŚCI PSYCHICZNE I FUNKCJONOWANIE PACJENTÓW W OBLICZU STRESU CHOROBY

|

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)

L06
OSTEOPOROZA – WŁAŚCIWOŚCI PSYCHICZNE I FUNKCJONOWANIE PACJENTÓW W OBLICZU STRESU CHOROBY

Dr. Eric Ender
Psycholog, Oddział Rehabilitacji Kardiologicznej, Szpitala w Viersen, Niemcy

Słowa kluczowe: właściwości psychiczne, typ osobowości C, zmaganie się ze stresem choroby, aspekty psychosomatyczne

Przedstawione zostaną właściwości psychiczne oraz zmaganie się ze stresem choroby i jej następstwami u chorych z rozpoznaniem osteoporozy. W wyniku analizy i interpretacji wyników badań dotyczących funkcjonowania pacjentów i radzenia sobie ze stresem choroby stawiane są hipotezy, że chorzy z rozpoznaniem osteoporozy posiadają właściwości psychiczne, które są rezultatem reaktywnych, wtórnych zmian właściwości osobowości w przebiegu choroby przewlekłej, której towarzyszy lęk, ból i cierpienie. Stawiana jest również hipoteza, że obserwowane strategie i style zmagania się z chorobą są rezultatem nasilania się i utrwalania właściwości psychicznych, które są typowe dla przedchorobowej osobowości chorych z osteoporozą. Właściwości te mieszczą się w charakterystyce tzw. typu osobowości C Eysencka, a w złożonej etiologii schorzenia występują również czynniki natury psychicznej nadające osteoporozie jakości psychosomatyczne.

L06
OSTEOPOROSIS – PSYCHOLOGICAL TRAITS AND FUNCTIONING OF PATIENTS COPING WITH THE ILLNESS

Eric Ender, PhD
Psychologist, Cardiologic Rehabilitation Department, Viersen Hospital, Germany

Keywords: psychological traits, type C personality, coping with the stress of illness, psychosomatic aspects

Psychological traits and coping with the stress of illness of patients with osteoporosis will be presented. As a result of an analysis and interpretation of research on patients with osteoporosis it was hypothesized that such patients have psychological traits that result from reactive personality changes following a protracted illness connected with anxiety, pain, and suffer. It was also hypothesized that the strategies and styles of coping with the illness result from intensifying and fixing of psychological traits typical for a preillness personality of patients with osteoporosis. These traits are typical for the type C personality described by Eysenck. It is postulated that etiology of osteoporosis includes psychosomatic elements.



Depresja jako problem pacjentów cierpiących na osteoporozę

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s94.


L03
DEPRESJA JAKO PROBLEM PACJENTÓW CIERPIĄCYCH NA OSTEOPOROZĘ

Chrzan B. R.

Przychodnia Specjalistyczno-Rehabilitacyjna „PULSANTIS” we Wrocławiu

Słowa kluczowe: depresja, osteoporoza

Osteoporoza stanowi poważny problem medyczny, ekonomiczny, społeczny i psychologiczny. Największymi problemami osteoporozy są złamania. Prowadzą one do inwalidztwa oraz wywołują depresję. W roku 1990 stwierdzono na świecie 1 600 000 złamań bliższego końca kości udowej, a według prognoz w roku 2050 będzie ich 6 260 000. Ilość chorych na depresję towarzyszącą chorobom somatycznym w ciągu ostatnich kilku lat wzrosła kilkukrotnie.
Celem pracy jest ocena częstości występowania zaburzeń depresyjnych oraz określenie stopnia depresji u pacjentów leczonych z powodu osteoporozy.
Materiał i metoda: badaniem objęto 200 chorych z rozpoznaniem osteoporozy leczonych w tutejszej placówce w latach 2006-7. Pacjenci wypełniali anonimowo ankietę Beck Depression Inventory. Udział w badaniu był dobrowolny.
Wyniki: spośród 200 chorych badanych z pomocą BDI 82% prezentowało zaburzenia depresyjne, 90% nie było świadomych obecności u siebie dodatkowego schorzenia, 8% leczyło się z powodu depresji. Depresja o łagodnym nasileniu występowała u 52% pacjentów, o średnim nasileniu u 48%. Osoby powyżej 65 roku życia prezentowały zaburzenia depresyjne 2 razy częściej niż w pozostałych grupach wiekowych. Nie zaobserwowano związku pomiędzy płcią, a depresją.
Wnioski: obecność osteoporozy przyczynia się do wystąpienia depresji o różnym nasileniu. Wiadomości uzyskane z ankiety przyczynią się w sposób istotny do rozumienia problemów trapiących chorych i wypracowania kompleksowego modelu postępowania obejmującego dodatkowo leczenie przeciwdepresyjne.

L03
DEPRESSION AS A PROBLEM OF PATIENTS SUFFERING FROM OSTEOPOROSIS

Chrzan B. R.

Medical Centre”Pulsantis” in Wroclaw, Poland

Key words: depression, osteoporosis

Osteoporosis is a serious medical, economic, social and psychological problem. The most acute problems of osteoporosis are fractures. They lead to disability and evoke depression. In 1990 1,600,000 fractures of the femoral bones were diagnosed all over the world and, according to the forecasts, there will be 6,250,000 cases in 2050. The number of patients suffering from depression associated with somatic diseases increased by several times in recent years. The purpose of the present work is evaluation of the frequency of depression disorders and determining the degree of depression in patients treated for osteoporosis.
Materials and methods: 200 patients diagnosed with osteoporosis were examined. The patients were treated in this hospital in the period from 2006 to 2007 and filled anonymously the Beck Depression Inventory questionnaire. Participation in the survey was voluntary.
Results: from among 200 patients examined by BDI 82% showed depression disorders, 90% were not aware of their additional ailment, 8% were treated for depression. Weak symptoms of depression were found in 52% patients, medium symptoms in 48%. Persons aged over 65 years showed depression disorders twice as frequently as other age groups. No relation between the patients’ gender and depression was found.
Conclusions: osteoporosis contributes to depressions of various intensities. Information obtained from the survey would significantly contribute to understanding the problems tormenting the patients and to work out a complex model of treatment covering the antidepression therapy.




RĘCZNY KALKULATOR FRAX

|

FRAX® – nowe narzędzie w diagnostyce osteoporozy

Informacja dla pacjentów

 E. Czerwinski 1,2 , J. Osieleniec 2  

1 Zakład Chorób Kości i Stawów, WOZ, Coll. Med. Uniwersytetu Jagiellońskiego

2 Krakowskie Centrum Medyczne, ul. Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl

 

Podstawy naukowe utworzenia FRAX®

Niska masa kostna (BMD) będąca dotychczas podstawowym kryterium rozpoznawania osteoporozy okazała się być istotnym, lecz nie jedynym czynnikiem ryzyka złamań, gdyż z jednej strony zachodzi liniowa zależność pomiędzy spadkiem BMD i ryzykiem złamania, a z drugiej 55-70% złamań występuje u osób, u których na podstawie badania densytometrycznego nie rozpoznano osteoporozy [1,2].

Z tego powodu grupa ekspertów WHO pracująca pod przewodnictwem Prof. Kanisa w 2008 r. opublikowała raport dotyczący postępowania w osteoporozie, w którym wyróżniono najistotniejsze kliniczne czynniki ryzyka złamań tj. małą wartość wskaźnika masy ciała (BMI <20 kg/m2), przebyte złamanie niskoenergetyczne, złamanie bkku u rodziców, palenie papierosów, przyjmowanie glikokortykosteroidów, alkoholizm, reumatoidalne zapalenia stawów.[3]

Następnie opracowano algorytm FRAX (WHO Fracture Risk Assessment Tool) udostępniony w internecie (http://www.shef.ac.uk/FRAX/) na podstawie, którego możemy obliczyć ryzyko złamania bliższego końca kości udowej lub innego istotnego złamania osteoporotycznego  ciągu kolejnych 10 lat  nawet nie znając wyniku badania densytometrycznego, jedynie na podstawie znajomości klinicznych czynników ryzyka złamania i znajomości BMI badanej osoby.

 

Ręczny kalkulator FRAX®

 

Obecnie w Polsce stworzone zostało bardzo proste narzędzie będące modyfikacją kalkulatora internetowego, tzw. ręczny kalkulator FRAX, umożliwiające obliczenia (w ciągu 30 sekund) wartości 10 – letniego ryzyka złamania.

Jeżeli posiadamy wynik badania densytometrycznego bkku wybieramy opcję z BMD, jeżeli takiego wyniku nie mamy wybieramy wariant z BMI (kalkulator umożliwia także obliczenie BMI pacjenta). Na tarczy kalkulatora w pierwszej kolejności odnajdujemy przedział wiekowy, następnie tak przesuwamy mniejszą tarczą kalkulatora, aby w górnym okienku ukazał się albo wynik BMI lub wynik T-score, jeżeli obliczamy ryzyko na podstawie BMD.

Następnie wybieramy liczbę klinicznych czynników ryzyka złamania (wymienione są na kalkulatorze) i odczytujemy odpowiedni wynik 10 letniego ryzyka złamania.

Kolorowe diagramy naniesione na tarczach kalkulatora pozwalają nam zakwalifikować osobę, dla której dokonujemy obliczeń do jednej z 3 grup: wysokie ryzyko złamania- wskazane od razu rozpoczęcie leczenia, pośrednie ryzyko złamania – wskazana dalsza diagnostyka (np. wykonanie badania densytometrycznego jeżeli obliczaliśmy FRAX tylko na podstawie BMI), lub niskie ryzyko złamania- bez konieczności leczenia.

Ogólnie osoby z dużym lub pośrednim ryzykiem powinny się zgłosić do swojego lekarza celem weryfikacji rozpoznania i ustalenia dalszego postępowania.

 

 

 

  1. Siris ES, Chen YT, Abbott TA et al.: Bone mineral density thresholds for pharmacological intervention to prevent fractures. Arch Intern Med. 2004 May 24;164(10):1108-12.
  2. Kanis JA.: Diagnosis of osteoporosis and assessment of fracture risk. Lancet (2002) 359: 1929-1936 2003.
  3. Kanis J.A; Word Health Organisation Scientific Group: Assessment of osteoporosis at primary health-care level. Technical Report. WHO Collaborating Centre, University od Sheffield, UK, 2008.
  4. Kanis J. A.,  Burlet  N., Cooper C. et al. on behalf of the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO). European guidance for the diagnosis and management of osteoporosis in postmenopausal women. Osteoporos Int (2008) 19:399–428

 

Ręczny Kalkulator FRAX – zdjęcieDownload


L04 NISKIE WYDALANIE CYTRYNIANÓW Z MOCZEM JAKO POTENCJALNY CZYNNIK RYZYKA ŁAMLIWOŚCI KOŚCI […]

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:52-53.
 
 
 
L04
NISKIE WYDALANIE CYTRYNIANÓW Z MOCZEM JAKO POTENCJALNY CZYNNIK RYZYKA ŁAMLIWOŚCI KOŚCI U DZIECI I MŁODZIEŻY Z HIPERKALCIURIĄ
 
Konstantynowicz J.1, Porowski T.2, Abramowicz P.1, Bialokoz-Kalinowska I.1, Piotrowska-Jastrzebska J.1, Kaczmarski M.3
 
1 Klinika Pediatrii i Zaburzeń Rozwoju Dzieci i Młodzieży,
2 Klinika Pediatrii i Nefrologii,
3 Klinika Pediatrii Gastroenterologii i Alergologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

 
Słowa kluczowe: BMD, cytryniany, hiperkalciuria, pediatria, zaburzenia metaboliczne, złamania
 
Wstęp. Z danych opublikowanych opartych na badaniach w populacjach ludzi dorosłych wynika, że hiperkalciuria idiomatyczna może być związana nie tylko z ryzykiem kamicy nerkowej lecz również z obniżeniem gęstości mineralnej kości (BMD). Jednakże bardzo niewiele wiadomo na temat powiązań między hiperkalciuria, kamieniami układu moczowego, szczawianami w moczu, cytrynianami w moczu a ryzykiem złamań w okresie rozwojowym. Celem tego przekrojowego badania było zbadanie zależności między powyższymi parametrami metabolicznymi, BMD i występowaniem złamań u dzieci i młodzieży z hiperkalciurią.
Materiał i metody: Badania ankietowe, wywiad i dokumentację medyczną zastosowano w celu ustalenia ilości i okoliczności złamań u 40 dzieci i młodzieży (26 chłopców, 14 dziewcząt) w wieku 3,5-18lat (średnia ± SD: 14,9 ± 3,3) z hiperkalciurią i/lub obecnością kamieni układu moczowego (87,5% grupy badanej). Pod uwagę wzięto jedynie złamania potwierdzone badaniem RTG. Przeprowadzono badania antropometryczne oraz pomiary densytometryczne metodą DXA (dual energy X-ray absorptiometry) w celu oceny składowych ciała (body composition), zawartości minerału szkieletowego (bone mineral content, BMC) oraz BMD w zakresie całego ciała i trzonów kręgów L1-L4. Kamicę diagnozowano w oparciu o wysokorozdzielcze techniki USG. Wydalanie Ca, fosforanów, kwasu moczowego, oxalurię (szczawianurię) oraz cytraturię oceniano w 24-godzinnej zbiórce moczu (DZM).
Wyniki: Średnia wartość Z-score dla BMD kręgów wynosiła -1,08 ± 1,09. Obniżoną BMD (Z-score poniżej -2,0) stwierdzono u 9 osób (22% grupy). Spośród wszystkich badanych dzieci 13 (32,5%; chłopcy/dziewczęta: 10/3) doznało w sumie 20 złamań niskoenergetycznych z lokalizacją w szkielecie obwodowym (przedramię, nadgarstek, piszczel, łokieć). Osoby ze złamaniami wykazywały znamiennie niższą cytraturię (467 ± 296 mg/g kreatyniny / dobę) w porównaniu z osobami bez złamań (484 ± 266 mg/g; p = 0,02). Wydalanie moczowe cytrynianów korelowało dodatnio z BMD (również po normalizacji na lean mass i cechy antropometryczne) jednak tylko u dzieci i młodzieży ze złamaniami w wywiadzie (r = 0,76  p = 0,04). Nie zaobserwowano takiej zależności u dzieci bez złamań. W całej grupie nie stwierdzono związków między kalciurią, oxalurią, urikozurią, fosfaturią a masą kostną lub złamaniami.
Wnioski: Obniżona gęstość mineralna kości u dzieci z hiperkalciurią nie jest związana ani z kalciurią ani z wydalaniem szczawianów, chociaż mała liczebność grupy badanej ogranicza uniwersalność tych wniosków. Uzyskane wyniki wskazują natomiast, że hipocytraturia może stanowić, przynajmniej częściowo, ciekawy niezależny metaboliczny czynnik ryzyka zarówno zmniejszonej szczytowej masy kostnej jak i nadmiernej łamliwości kości w okresie rozwojowym.
 
 
L04
POTENTIAL ROLE OF URINARY CITRATE AND CALCIUM EXCRETION IN THE PATHOGENESIS OF FRAGILITY FRACTURES AMONG CHILDREN AND ADOLESCENTS
 
 

Konstantynowicz J.1, Porowski T.2, Abramowicz P.1, Bialokoz-Kalinowska I.1, Piotrowska-Jastrzebska J.1, Kaczmarski M.3

 

 

 

1 Department of Pediatrics and Auxology,

 

2 Department of Pediatric Nephrology,

3 Department of Pediatric Gastroenterology and Allergology – Bone Densitometry Unit, Medical University of Bialystok, Bialystok, Poland

 
Key words: BMD, children, citrarturia, fractures, hypercalciuria, oxalate, urinary excretion
 
Introduction. Published data suggest that idiopathic hypercalciuria may infer not only an increased risk of nephrolithiasis but also may be associated with reduced bone mineral density (BMD) in adults. However, little is known about relationships between hypercalciuria, urinary calculi, urinary oxalate, citraturia, and fracture risk in children. The aim of this cross-sectional study was to evaluate associations between hypercalciuria, urinary oxalate and citrate, BMD and fractures in hypercalciuric children.
Methods: A questionnaire and medical records were studied to evaluate history of fractures, which were documented by X-ray examination (radiographs). Bone densitometry based on dual energy X-ray absorptiometry (DXA) was used to assess body composition, bone mineral content (BMC) and BMD in the total body and lumbar spine L1-L4 in 40 children and adolescents (26 boys, 14 girls) aged 3.5-18years (mean±SD: 14.9±3.3) with hypercalciuria and/or urinary calcium oxalate stones (87.5% of the sample). Urolithiasis was diagnosed using high resolution ultrasound examination. Urinary calcium, phosphate, uric acid excretion, oxaluria, citraturia were invetsigated in the 24-hour urine collections.
            Results: Mean Z-score for spine BMD was -1.08 ±1.09. Decreased BMD (Z-score below -2.0) was found in 9 subjects (22.5% of the sample). Of all studied children, 13 (32.5%; boys/girls: 10/3) sustained 20 low-energy fractures located in the peripheral skeletal sites (forearm, wrist, tibia, ankle). Subjects with fractures had significantly lower citraturia rate (467 ± 296 mg/g creatinine/24h) compared with those fracture-free (484 ± 266 mg/g creatinine/24h) (p=0.02). Urinary citrate excretion was positively correlated with BMD (adjusted for age, anthropometry and lean body mass) only in the fractured children (r=0.76 p=0.04), however, no such correlation was observed in children without fractures. No associations were found between calciuria, oxaluria, uricosuria, phosphaturia and bone mass or fractures.
            Conclusions: Deficits in BMD among hypercalciuric children and adolescents are common although not associated with calciuria or oxaluria. Small sample size in this study, however, limits inferences that could be drawn. Our findings suggest that prolonged hypocitraturia may be, at least partly, an independent risk factor of both reduced peak bone mass and an increased fragility during growth. Whether the life-long risk of osteoporotic fractures attributable to low citrates will be sustained in these patients is not clear.
 


PROBLEMS IN BONE DENSITOMETRY IN CHILDREN

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L07
PROBLEMS IN BONE DENSITOMETRY IN CHILDREN
 
Ring E.F.J. 1, Stevens M. 2, Shaw N.J. 3, Adams J.E. 4
1 University of Glamorgan, UK
2 National Osteoporosis Society (NOS), UK
3 Birmingham Children’s Hospital, UK
4 University of Manchester – on behalf of the Bone Densitometry Forum (BDF) of the National Osteoporosis Society, UK
 
Keywords: Densitometry, paediatrics, methodology, imaging artefacts, ultrasonography
 
Introduction
The Bone densitometry Forum of the National Osteoporosis Society (NOS) in the UK consists of a national panel of experts in bone densitometry. This Forum has published several consensus reports, which are regularly reviewed and updated. These include guidance for the provision of a clinical bone densitometry service, Position Statements on the interpretation of dual energy X-ray absorptiometry (DXA) bone mineral density (BMD) scans, the use of peripheral X-ray absorptiometry and quantitative ultrasound (QUS) in clinical practice. The latest report is ‘A practical guide to bone densitometry in children’, which has been prepared by Prof. Judith Adams (Chair of the BDF) and Dr Nick Shaw (Chairman of the British Paediatric and Adolescent Bone Group), together with other expert contributors.
The Report
The report describes the latest approaches to bone densitometry methods that can be applied to children. The existing methods are designed for adults, and in the case of DXA there is a strong size dependency which limits the technique, particularly in children. The report describes these techniques and their application and execution in children, with the aim of raising the standard of bone density scanning in children and interpretation of results. The indications for using bone densitometry in children are described, together with separate advice on the use of DXA, QCT and QUS.
The artefacts, which can be found in neonates and young children, are illustrated, and recommendations are made on how to minimize movement artefacts in children at different ages.
The report emphasizes that T scores must not be used in children and that the World Health Organisation (WHO) definition of osteoporosis does not apply to children. The diagnosis of osteoporosis in children should not be made on the basis of densitometric criteria alone, and that Z scores must be interpreted in the light of the best available paediatric age- and sex-matched normal reference data. The reference database used should be cited in the report, as should any deviation from standard adult acquisition protocols, such as low-density software and manual adjustments to regions of interest. Methods for correcting for the size dependency of DXA in the spine and femoral neck (bone mineral apparent density BMAD) are provided. All of these factors will improve the interpretation of BMD in children, and must be standardized for each patient for any follow-up investigations. A comprehensive list of references up to the end of 2004 is provided.
Conclusions
The report brings together a number of critical issues that confront many bone densitometry centers that are asked to perform measurements on children. It points out that bone densitometry for clinical and diagnostic use should be performed in centers with a clinical team which has a specific interest and expertise in bone disease in children. Copies of this report can be obtained from Mr Martin Stevens, The National Osteoporosis Society, Camerton, Bath BA2 0PJ, UK (website www.nos.org.uk).
 
 
L07
PROBLEMY DENSYTOMETRII KOŚCI U DZIECI
 
Ring E.F.J. 1, Stevens M. 2, Shaw N.J. 3, Adams J.E. 4
1 University of Glamorgan, Wielka Brytania
2 National Osteoporosis Society (NOS), Wielka Brytania
3 Birmingham Children’s Hospital, Wielka Brytania
4 University of Manchester – on behalf of the Bone Densitometry Forum (BDF) of the National Osteoporosis Society, Wielka Brytania
 
Słowa kluczowe: densytometria, pediatria, metodologia, artefakty w badaniu densytometrycznym, ultrasonografia
 
Wprowadzenie
Forum densytometrii kości Krajowego Towarzystwa Osteoporozy (National Osteoporosis Society – NOS) w Wielkiej Brytanii składa się z krajowego panelu ekspertów w dziedzinie densytometrii kości. Forum to opublikowało szereg konsensusów, które są regularnie rewidowane i aktualizowane. Zawierają one wytyczne dotyczące dostępności klinicznej densytometrii kości, stanowisko dotyczące interpretacji pomiarów gęstości mineralnej kości (BMD) metodą dwuenergetycznej absorpcjometrii rentgenowskiej (DXA), użycie obwodowej absorpcjometrii rentgenowskiej oraz ilościowej ultrasonografii (QUS) w praktyce klinicznej. Ostatnim opracowaniem jest raport “Praktyczny przewodnik densytometrii u dzieci” przygotowany przez Prof. Judith Adams (Przewodniczącą Forum) i dr Nicka Shaw (Przewodniczącego British Paediatric and Adolescent Bone Group) przy udziale innych ekspertów.
Raport
Raport opisuje najnowsze podejście do metod densytometrii kości, które mogą mieć zastosowanie u dzieci. Istniejące metody są stworzone dla dorosłych i w przypadku DXA istnieją duże ograniczenia w zastosowaniu u dzieci. Raport opisuje te techniki i ich zastosowanie oraz wykonywanie u dzieci, co ma na celu poprawienie standardów pomiarów i interpretacji wyników gęstości mineralnej kości u dzieci. Opisane są wytyczne wykonywania densytometrii kości u dzieci wraz z osobnymi poradami dotyczącymi używania DXA, QCT i QUS.
Przedstawione są artefakty, które są widoczne u noworodków i małych dzieci oraz rekomendacje jak zminimalizować artefakty wynikające z ruchów u dzieci w różnym wieku. Raport podkreśla, że wskaźniki T-score nie mogą być używane w przypadku dzieci i że definicja WHO nie ma u nich zastosowania. Diagnostyka osteoporozy u dzieci nie powinna opierać się wyłącznie na podstawie samych kryteriów densytometrycznych i wskaźniki Z-score muszą być interpretowane w świetle najlepszych dostępnych pediatrycznych danych referencyjnych uwzględniających wiek i płeć. Używana baza referencyjna powinna być cytowana w raporcie, podobnie jak jakiekolwiek odstępstwo od standardowego protokołu wykonywania pomiarów u dorosłych, takie jak oprogramowanie do niskiej gęstości oraz manualne dopasowanie badanych odcinków szkieletu. Przedstawione są również metody korygowania zależności rozmiaru od DXA dla kręgosłupa i szyjki kości udowej (bone mineral apparent density BMAD). Wszystkie te czynniki poprawią interpretację BMD u dzieci i muszą być standaryzowane dla każdego pacjenta przy jakichkolwiek kolejnych badaniach. Raport zawiera także wyczerpującą listę pozycji bibliograficznych do 2004 roku.
Wnioski
Raport podsumowuje liczne krytyczne zagadnienia, z jakimi styka się wiele ośrodków densytometrii kości, w których zleca się wykonanie pomiarów u dzieci. Podkreśla on, że densytometria kości dla użytku klinicznego i diagnostycznego powinna być wykonywana w ośrodkach, których zespoły poświęcają szczególną uwagę i specjalizują się w chorobach kości u dzieci. Kopie raportu można uzyskać u pana Martina Stevensa, The National Osteoporosis Society, Camerton, Bath BA2 0PJ, UK (strona: www.nos.org.uk).
 


Wpływ alendronianu i raloksyfenu na własności mechaniczne kości udowej u owariektomizowanych (…)

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s95-96.

 

L04
WPŁYW ALENDRONIANU I RALOKSYFENU NA WŁASNOŚCI MECHANICZNE KOŚCI UDOWEJ U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW

Pytlik M., Krajeńska K., Śliwiński L., Nowińska B., Folwarczna J., Cegieła U., Kaczmarczyk-Sedlak I., Janiec W., Trzeciak H. I.

Katedra i Zakład Farmakologii, Śląska Akademia Medyczna, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec

Słowa kluczowe: alendronian, raloksifen, osteopenia, owariektomia, szczur

Alendronian, aminobisfosfonian o silnym działaniu antyresorpcyjnym, jest szeroko stosowany w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej. Raloksyfen, selektywny modulator receptorów estrogenowych, redukuje utratę kości i zapobiega złamaniom u kobiet po menopauzie. Dotychczas nie zostały poznane skutki jednoczesnego podawania alendronianu i raloksyfenu na układ kostny w warunkach niedoboru estrogenów.
Celem pracy było zbadanie wpływu alendronianu i raloksyfenu stosowanych jednocześnie na własności mechaniczne kości udowej u obustronnie owariektomizowanych szczurów.
Badania przeprowadzono na 3 miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar, które podzielono na 5 grup: I – kontrolna pozornie operowana, II – kontrolna owariektomizowana, III – owariektomizowana, której podawano alendronian (3mg/kg p.o.), IV – owariektomizowana, której podawano raloksyfen (5 mg /kg p.o.) V – owariektomizowana, której podawano alendronian (3mg/kg p.o.) i raloksyfen (5 mg /kg p.o.). Obustronna owariektomia była wykonana 4 dni przed stosowaniem leków. Leki podawano raz dziennie sondą dożołądkowo (alendronian w godzinach rannych natomiast raloksifen w godzinach popołudniowych) przez 28 dni.
Badania własności mechanicznych kości udowej obejmowały oznaczenia: w trzonie (maksymalnej siły wytrzymywanej przez trzon, siły łamiącej trzon, odkształcenia trzonu przy maksymalnej sile, sztywności strukturalnej trzonu) natomiast w szyjce kości udowej (siłę powodującą jej złamanie). Badano także masę kości, zawartość substancji mineralnych i wapnia w kościach piszczelowej, udowej.
Uzyskane wyniki wykazały, że niedobór estrogenów powoduje rozwój osteopenii z pogorszeniem własności mechanicznych trzonu i szyjki kości udowej.
Alendronian lub raloksyfen stosowane oddzielnie hamują rozwój osteopenii w układzie kostnym u owariektomizowanych szczurów i w niewielkim stopniu poprawiają parametry wytrzymałościowe trzonu i szyjki kości udowej.
Alendronian stosowany jednocześnie z raloksyfenem u owariektomizowanych szczurów powoduje statystycznie istotną poprawę własności mechanicznych szyjki i trzonu kości udowej w porównaniu z grupą kontrolną owariektomizowaną. Ponadto siła łamiąca szyjkę kości udowej była statystycznie znacząco większa w odniesieniu do wyników grupy otrzymującej alendronian oddzielnie, natomiast maksymalna siła wytrzymywana przez trzon była statystycznie istotnie większa w porównaniu do wyników grupy otrzymującej tylko raloksyfen.
Jednoczesne stosowanie alendronianu i raloksifeneu u owariektomizowanych szczurów wykazuje silniejsze działanie prewencyjne na rozwój osteopenii niż podawanie każdego tych leków osobno.

L04
EFFECT OF CONCURRENT ADMINISTRATION OF ALENDRONATE AND RALOXIFENE ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF THE FEMUR IN OVARIECTOMIZED RATS

Pytlik M., Krajewska K., Śliwiński L., Nowińska B., Folwarczna J., Cegieła U., Kaczmarczyk-Sedlak I., Janiec W., Trzeciak H. I.

Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska, 41-200 Sosnowiec, Poland

Key words: alendronate, raloksifen, osteopenia, ovariectomy, rat

Alendronate, an aminobisphosphonate with potent antiresorptive activity, is used in the treatment of postmenopausal osteoporosis. Raloxifene is a selective estrogen receptor modulator. It reduces bone loss and prevents fractures in postmenopausal women. The effect of concurrent administration of alendronate and raloxifene on the osseous system in estrogen deficiency has not been exhaustively studied.
The aim of the present study was to investigate the effect of concurrent administration of alendronate and raloxifene on mechanical properties of the femoral bone in bilaterally ovariectomized rats.
The experiments were carried out on 3-month-old Wistar rats, divided into 5 groups: I – sham operated control rats, II – ovariectomized control rats, III – ovariectomized rats, which were administered alendronate (3 mg/kg p.o.), IV – ovariectomized rats, which were administered raloxifene (5 mg/kg p.o.), V- ovariectomized rats, which were administered alendronate (3 mg/kg p.o.) and raloxifene (5 mg/kg p.o.). The bilateral ovariectomy was conducted 4 days before the start of drug administration. The drugs were administered to the rats by daily oral gavage (alendronate in the morning, raloxifene in the afternoon) for 28 days.
The mechanical properties of the whole femur (the ultimate load, the breaking load, the deformation at ultimate load, the extrinsic stiffnes) and the femoral neck (the load causing the fracture) were studied. Bone mass, bone mineral and calcium content were examined in tibia, femur and L-4 vertebra.
Estrogen deficiency resulted in the development of osteopenia with worsening of the mechanical properties.
Alendronate or raloxifene, administered separately, inhibited the development of osteopenia and slightly improved the investigated mechanical parameters.
Concurrent administration of alendronate and raloxifene caused statistically significant improvement of the mechanical properties of the femoral neck and of the whole femur in comparison with the ovareictomized control rats. Moreover, the load at fracture of the femoral neck was significantly greater than in rats receiving alendronate alone and the ultimate load was significantly greater than in rats receiving raloxifene alone.
Concurrent administration of alendronate and raloxifene had stronger antiosteopenic effect than each of drugs alone.



L05 IDENTIFICATION OF VERTEBRAL FRACTURES

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:53-55.
 

 
L05
IDENTIFICATION OF VERTEBRAL FRACTURES
 
Ring E.F.J.1, Peel N.S.A.2 
1 Medical Imaging Research Unit, Faculty of Advanced Technology, University of Glamorgan, Pontypridd UK
2 Metabolic Bone Centre, Northern General Hospital, Sheffield, UK
 
 
Key words: osteoporosis, vertebral fracture, radiographs, DXA, VFA
 
Introduction: Vertebral fractures are the most common osteoporotic fracture; between 30-50% are asymptomatic and so may not be diagnosed. They are powerful predictors of future fracture (vertebral fractures X5; hip fracture X2). Although all vertebral fractures change the shape of vertebrae, not all vertebrae that are changed in shape are fractured (deformity). Other pathologies (short vertebral height, spondylosis, Scheuermann’s disease, metastases, myeloma) cause vertebral deformity. More sophisticated imaging methods (radionuclide scans [RNS], magnetic resonance imaging [MRI] and computed tomography [CT} are helpful in differentiating fractures due to more sinister pathologies, and differentiate acute from chronic vertebral fractures.
Spinal radiographs are the most widely used imaging technique to diagnose vertebral fractures. With the introduction of Picture Archiving and Communication Systems (PACS) in radiology departments the electronic images are easier to analyze for changes in vertebral shape. CT and MRI also have the potential to identify vertebral fractures incidentally when scans are performed for other clinical indications. Dual energy X-ray absorptiometry (DXA) for bone mineral density (BMD) may identify vertebral fractures, and if present spinal radiographs should be suggested. With technical developments in DXA (improved image spatial resolution, faster scanning) it is now feasible to obtain images of the entire spine (postero-anterior PA and lateral) for vertebral fracture analysis (VFA).
Methods: IVA has advantages over spinal radiography (lower radiation dose [approximately 40µSv compared to 700-2000µSv], vertebrae from T4-L4 visualised on single image, less effect of parallax and both BMD and VFA performed on same equipment). Dual energy VFA images are superior in visualising thoracic vertebrae. A number of different ways of defining vertebral fractures are used These included morphometry (six points placed on superior and inferior endplates at anterior, mid and posterior points and change in shape described as wedge, endplate or crush fractures. The limitation of this method is that it only describes change in shape which will include some pathologies which are not fractures. Other methods take into account not only change in shape but also visual features that suggest fractures rather than deformities (semi-quantitative [SQ] and algorithm based qualitative [ABQ] methods). Prevalence will be different when using these various methods. Severity can be graded (mild grade 1; moderate grade 2 and severe grade 3); more severe fracture grading indicates higher risk of future vertebral fracture.
Studies have shown that VFA is a reliable way of excluding a vertebral fracture if image quality is good and all vertebrae T4-L4 are visualized. There is reasonable concordance identifying grade 2 and 3 fractures by VFA and radiographs, but not with grade 1 mild fractures, with more being identified on radiographs on which superior image quality enables differentiate of fractures from deformities.
Conclusion: VFA shows promise in identifying vertebral fractures and may identify fractures fortuitously that are asymptomatic, so influencing therapeutic intervention to reduce future fracture risk.
 
 
L05
ROZPOZNAWANIE ZŁAMAŃ KRĘGOWYCH
 
Ring E.F.J.1, Peel N.S.A.2 
1 Medical Imaging Research Unit, Faculty of Advanced Technology, University of Glamorgan, Pontypridd UK
2 Metabolic Bone Centre, Northern General Hospital, Sheffield, UK
 
 
Słowa kluczowe: osteoporoza, złamanie kręgowe, radiogramy, DXA, VFA
 
Wstęp: Złamania kręgowe są najczęściej występującymi złamaniami osteoporotycznymi; w 30 do 50% bezobjawowymi i w związku z tym nie rozpoznawalnymi. Są bardzo dobrym czynnikiem przewidującym następne złamanie ( złamania kręgowe X5, złamanie biodra X2). Pomimo, iż wszystkie złamania kręgowe zmieniają kształt kręgu, nie wszystkie kręgi o zmienionym kształcie są złamane (deformacje). Inne schorzenia (mała wysokość kręgu, spondyloza, ch. Sheuermanna, nowotwory) mogą powodować deformacje kręgów. Bardziej wyszukane sposoby obrazowania takie jak skanowanie izotopowe (RNS), jądrowy rezonans magnetyczny (MRI) oraz tomografia komputerowa (CT) są pomocne w różnicowaniu złamań spowodowanych bardziej poważnymi schorzeniami oraz w różnicowaniu złamań kręgowych w fazie ostrej od tych w fazie przewlekłej.
Radiogramy kręgosłupa są najczęściej stosowaną techniką obrazowania diagnozującą złamania kręgowe. Wraz z wprowadzeniem systemu PACS (Picture Archiving and Communication System) na oddziałach radiologicznych analiza zmian obrysu kręgów na radiogramach elektronicznych stała się dużo łatwiejsza. CT i MRI dodatkowo są w stanie wykryć złamanie kręgowe przypadkowo podczas obrazowania podyktowanego innym podejrzeniem. Absorpcjometria podwójnej energii promieniowania rentgenowskiego (DXA) mierząca gęstość mineralną kości (BMD) może identyfikować złamania kręgowe i jeśli wskazuje na możliwość złamania należy zasugerować badanie radiologiczne kręgosłupa. Z powodu ulepszeń technicznych techniki DXA (ulepszona rozdzielczość przestrzenna obrazu, szybsze skanowanie) obecnie możliwe jest pozyskanie obrazu całego kręgosłupa (projekcja przednio-tylna AP oraz boczna) w celu analizy złamania kręgowego (vertebral fracture analisys-VFA).
Metody: IVA ma przewagę nad radiografią kręgosłupa (mniejsza dawka promieniowania [około 40µSv w porównaniu z 700-2000µSv], kręgi T4-L4 ukazane na pojedynczych obrazach, mniejszy efekt paralaksy oraz BMD wraz z VFA wykonane na tym samym sprzęcie). Obrazy VFA w technice DXA są lepsze w obrazowaniu złamań odcinka piersiowego. Istnieje dużo sposobów określania złamań kręgowych. Należy do nich morfometria (sześć punktów na górnych i dolnych blaszkach granicznych, w części przednij, środkowej i tylnej trzonu oraz zmiany w kształcie opisywane jako sklinowacenie lub zmiażdżenie. Ograniczenie tej metody polega na tym, iż obrazuje ona jedynie zmiany kształtu, które mogą być objawami innych patologii nie będących złamaniami. Inne metody biora pod uwagę nie tylko zmiany kształtu lecz również optyczne cechy sugerujące złamanie zamiast deformacji (metody półilościowe [SQ] lub oparte na algorytmie jakościowym [ABQ]). Częstość występowania stwierdzona na podstawie użycia ww. metod będzie się różniła w zależności od użytej metody. Ciężkość złamań może być stopniowana (stopień łagodny 1; stopień średni 2; stopień ciężki 3); poważniejsze stopnie złamań wskazują wyższe ryzyko złamań kręgowych w przyszłości. Badania pokazują, że VFA jest skuteczną metodą wykluczania złamań kręgowych jeżeli jakość obrazowania jest dobra oraz wszystkie kręgi z zakresu T4-L4 są zobrazowane. Panuje umiarkowana zgodność co do identyfikacji stopni 2 i 3 poprzez VFA i radiogramów lecz nie tyczy się to stopnia 1 złamań łagodnych, które są częściej identyfikowane na radiogramach, na których lepsza jakość obrazu pozwala na różnicowanie złamań od deformacji.
Wnioski: VFA jest obiecującą metodą identyfikacji złamań kręgowych i może przypadkowo wykrywać złamania bezobjawowe wpływając tym samym na skuteczną interwencję w celu minimalizacji ryzyka kolejnych złamań.
 


WYTYCZNE INTERPRETACYJNE OZNACZEŃ DENSYTOMETRYCZNYCH U DZIECI

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L08
WYTYCZNE INTERPRETACYJNE OZNACZEŃ DENSYTOMETRYCZNYCH U DZIECI
 
Lorenc R.S., Kryśkiewicz E., Karczmarewicz E.
 
Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej, Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa
 
Interpretacja oznaczeń densytometrycznych u dzieci jest dużo trudniejsza niż u dorosłych. Głównym tego powodem jest wzrastanie oraz dojrzewanie dzieci. W szkielecie procesy te nie zachodzą równomiernie, co stanowi dodatkowy problem. Przyrost minerału kostnego u dzieci jest wynikiem jego akumulacji oraz powiększania się kości zarówno na długość jak i objętość. Procesy te są zależne od wieku chronologicznego, wieku kostnego, płci, masy ciała, ale także czynników środowiskowych, schorzeń oraz obciążeń mechanicznych.
 
Przy opracowywaniu wyników densytometrycznych u dzieci należy używać Z-score, zaś diagnostyka schorzeń kostnych poza informacjami pochodzącymi z oznaczeń densytometrycznych wymaga uwzględnienia geometrii kości, jej wielkości, stopnia dojrzałości dziecka i szkieletu, składu ciała, odżywienia i schorzeń. Przy interpretacji oznaczeń densytometrycznych należy brać również pod uwagę dane antropometryczne, jak wzrost, waga, ale również wiek kostny oraz stopień dojrzałości płciowej. Ponadto, zgodnie z teorią mechnostatu, pomocne są informacje dotyczące masy mięśniowej. Dzieci z zaburzeniami wzrostu wykazują często niższe wartości BMD w stosunku do równowiekowej grupy kontrolnej. Dlatego w nowszych oprogramowaniach aparatury DXA istnieje możliwość trójstopniowej normalizacji wyniku: wzrostu na wiek, BMC na wzrost oraz powierzchni na wzrost. Istotny w interpretacji oznaczeń densytometrycznych jest dobór odpowiednich danych referencyjnych. Techniką używaną najczęściej w diagnostyce jest dwuwiązkowa densytometria (DXA). Ma ona wiele pozytywów (powtarzalność pomiaru, niskie dawki promieniowania), ale też i ograniczenia, z których na plan pierwszy wysuwa się oparcie oznaczeń struktury trójwymiarowej, jaką jest kość, na dwuwymiarowości pomiaru. Rozwiązaniem tego problemu w pewnym stopniu stało się zastosowanie modeli matematycznych umożliwiających przeliczenie BMD na jednostki objętości oraz uzupełnienie oznaczeń pomiarami QCT i pQCT, gdzie wynik wyrażony jest w gramach na centymetry sześcienne uwzględniając budowę przestrzenną kości.
 
 
L08
GUIDELINES OF DENSITOMETRIC MEASUREMENTS INTERPRETATION IN CHILDREN
 
Lorenc R.S., Kryśkiewicz E., Karczmarewicz E.
 
Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
 
Interpretation of densitometric measurements in children is more complicated than in adults because of steady growth of children and puberty over expressed by heterogeneity of skeletal development. Bone mineral accrual throughout childhood and adolescence involves changes in bone size, geometry, and mineral content. Obtained results are additionally affected by age, sex, body mass, height, bone age, environmental factors and illnesses, and mechanical loading. In children data evaluation exclusively Z-scores should be used. The diagnosis of osteoporosis in children should be not only limited to densitometric criteria. Moreover, in diagnostic, helpful are the factors like bone geometry, bone size, pubertal stage, skeletal maturity, and body composition. Important for evaluation are anthropometrical variables like: weight and height, but also skeletal age, and pubertal stage. Furthermore, the functional association between muscle and bone through a regulatory mechanism (mechanostat) should be considered. Additionally, children with growth abnormalities often show deficient BMD for chronological age. That might be a reflection of growth irregularities rather than poor bone mineralization. For this reason, in newer software for DXA appeared the possibility of adjusting body size using three-step assessment: height for age, BMC for height and bone area for height. Very important thing is use of appropriate reference data. The most commonly used technique for the assessment of bone mineral content has became densitometric measurement with the use of DXA, mainly because of its measuring repeatability and low radiation dose. However, DXA is a projection technique, and its measurements are based on the two dimensional assessment of a three dimensional structure without taking to consideration potential changes in children three skeletal functions: the size of the bone, the volume of the bone examined and its mineral density. This problem may be solved by developing of mathematical models that account for the dimensions of the bone and applying of QCT and pQCT where is measured true volumetric bone mass expressed as grams per cubic centimeters.


Częstość złamań a polimorfizm genu kolagenu typu I (Colia1) u dzieci leczonych z powodu (…)

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s96-97.

 

L05
CZĘSTOŚĆ ZŁAMAŃ A POLIMORFIZM GENU KOLAGENU TYPU I (COLIA1) U DZIECI LECZONYCH Z POWODU CHORÓB NOWOTWOROWYCH

Muszyńska-Rosłan K., Sawicka-Żukowska M., Panasiuk A., Krawczuk-Rybak M.

Klinika Onkologii dziecięcej Akademii Medycznej w Białymstoku

Słowa kluczowe: złamania, polimorfizm kolagenu typu I, choroba nowotworowa u dzieci

Polimorfizm pojedynczego nukleotydu G na T w pierwszym intronie genu kolagenu typu I alfa 1 (COLIA1) od czasu odkrycia przez Granta i wsp., czyli od połowy lat 90-tych, wielokrotnie łączony był z częstszym występowaniem złamań. Większość prac dotyczyła populacji kobiet w wieku okołomenopauzalnym, nieliczne – dzieci, zaś sporadycznie opisywano populacje dzieci leczonych z powodu chorób przewlekłych, u których ocena wpływu pojedynczego czynnika genetycznego na właściwości mechaniczne tkanki kostnej jest utrudniona ze względu na skomplikowane leczenie, jak również niekorzystne czynniki środowiskowe mu towarzyszące.
Celem pracy była ocena częstości występowania złamań oraz próba oceny wpływu genotypu COLIA na ich częstotliwość w populacji dzieci leczonych z powodu chorób nowotworowych.
Pacjenci: Badaniem objęto 171 dzieci, podopiecznych Kliniki Onkologii Dziecięcej w Białymstoku, leczonych z powodu ostrych białaczek (n=75, średni wiek w momencie rozpoznania 9,84 ±4,4 lat), chłoniaków ziarniczych i nieziarniczych (n=48, 13,33 ±3,9 lat) oraz guzów litych (n=47, 12,73 ±4,54). Grupę kontrolną utworzono z 51 zdrowych dzieci (średni wiek 11,81 ±4,46 lat) z regionu północno-wschodniej Polski.
Metody: Polimorfizm genu COLIA1 oznaczano za pomocą metody fragmentów restrykcyjnych. Dane dotyczące złamań uzyskiwano z wywiadu oraz dokumentacji medycznej.Wszystkie złamania były udokumentowane radiologicznie.
Wyniki: W grupie badanej występowanie złamań wykazano u 58 dzieci, co stanowiło 33,9% całej grupy, w porównaniu do 17,5% w grupie kontrolnej. W podgrupach w zależności od diagnozy złamania wystepowały u 28 pacjentów z rozpoznaniem ostrych białaczek (37,3% dzieci leczonych z powodu białaczek), u 11 z chłoniakami złośliwymi (22,9%) i u 18 (38,2%) z guzami litymi. U 16 dzieci złamanie pojedynczej kości wykazano w wywiadzie na długo przed rozpoczęciem leczenia. W 6 przypadkach dzieci z ostrą białaczką stwierdzono w momencie diagnozy kompresyjne złamania kręgów. W grupie badanej nie stwierdzono zależności pomiędzy obecnością określonego genotypu COLIA1 a występowaniem złamań.
W grupie kontrolnej stwierdzono natomiast istotnie częstsze występowanie niekorzystnego genotypu Ss w grupie dzieci z przebytymi złamaniami niż w grupie bez złamań (p=0,0038), czego nie obserwowano u dzieci chorych.
Wnioski: Liczba złamań była wyższa w grupie badanej niż w grupie kontrolnej. Na częstość występowania złamań u dzieci leczonych z powodu choroby nowotworowej wpływa przede wszystkim proces zasadniczy i obciążające leczenie. Ocena wpływu pojedynczych czynników genetycznych na częstość występowania złamań u tych pacjentów jest bardzo utrudniona ze względu na sumujące się niekorzystne działanie czynników środowiskowych.

L05
FRACTURES RATE AND COLLAGEN TYPE I (COLIA1) GENE POLYMORPHISM IN CHILDREN WITH CANCER

Muszynska-Roslan K., Sawicka-Zukowska M., Panasiuk A., Krawczuk-Rybak M.

Department of Pediatric Oncology Medical University of Bialystok, Poland

Key words: bone mineral density, collagen type I, childhood acute lymphoblastic leukemia

Single nucleotide polymorphism (G for T) in the first intron of type I collagen gene, since study of Grant et al, has been associated with higher fracture rate. Most of the studies were conducted on population of menopausal women. Rarely data was based on children, and only few on children with chronic diseases, where treatment and its complication (adverse effects), as well as other environmental factors, affect analysis of a single genetic factor on bone properties.
The aim of the study was to assess fractures rate and its relation to COLIA1 gene polymorphism in children with (different types of) cancer.
Patients
The study group consisted of 171 children treated at Department of Paediatric Oncology in Bialystok. 75 subject were diagnosed with acute lymphoblastic lekaemia (ALL, mean of age at diagnosis 9,84 4,4 years), 48 with lymphomas (NHL and LGR, mean age 13,33 3,9) and 47 had solid tumors (ST, mean of age 12,73 4,54). The control group consisted of 51 healthy children (mean of age 11,81 4,46 years) form the north- eastern region of Poland.
Methods
COLIA1 gene polymorphism was examined with restriction fragment length polymorphism (RFLP) method. Information on age at the time of fracture, trauma severity and anatomical location was obtained from a detailed questionnaire and medical records. All fracture events were documented by X-ray examination.
Results
There was 58 fractures (33.9%) in the study group, in comparison to 17.5% in control group. After dividing it according to diagnosis, there were 28 (37.3%) in patients treated for ALL, 11 (22.9%) for lymphomas and 18 (38.2%) for solid tumors. In 16 cases single fractures occurred long time before the disease and its treatment. 6 subjects had vertebral compression fractures at the time of diagnosis. We did not find any correlation between COLIA1 gene polymorphism and rate of fractures in examined group. In control group fractures occurred more often in subjects with Ss genotype (p=0.0038).
Conclusions
The number of fractures was higher in patients treated for cancer than in healthy peers. Fracture rate in studied population of children seems to be related mainly with neoplastic process itself and its treatment. Analysis of single genetical factor and its influence on occurrence of fractures is difficult in patients with various number of potential negative factors affecting acquisition of bone mineral density.




L06 CELE I ZADANIA SEKCJI CHORÓB METABOLICZNYCH KOŚCI DZIECI I MŁODZIEŻY (SEKCJI PEDIATRYCZNEJ PFO)

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:55.
 
 
L06
CELE I ZADANIA SEKCJI CHORÓB METABOLICZNYCH KOŚCI DZIECI I MŁODZIEŻY (SEKCJI PEDIATRYCZNEJ PFO)
 
Chlebna-Sokół D. 
Przewodnicząca Zarządu Sekcji Chorób Metabolicznych Kości Dzieci i Młodzieży przy Polskiej Fundacji Osteoporozy
Kierownik Kliniki Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
 
 
Sekcja Chorób Metabolicznych Kości Dzieci i Młodzieży została powołana w dniu 14.06.2008r. przez Zarząd Główny Polskiej Fundacji Osteoporozy. Sekcja działa na podstawie Statutu Polskiej Fundacji Osteoporozy oraz Regulaminu Sekcji.
Aktualną siedzibą Sekcji jest Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości w Łodzi, co wiąże sie z miejscem pracy Przewodniczącej Zarządu.
Celem Sekcji jest działalność naukowa, popularyzatorska i profilaktyczno-lecznicza zmierzająca do zapobiegania chorobom inwolucyjnym układu ruchu poprzez wczesne rozpoznawanie i leczenie zaburzeń metabolizmu kostnego u dzieci i młodzieży.
Cel ten realizowany jest poprzez:
-           Prowadzenie badań naukowych w populacji wieku rozwojowego z zakresu chorób metabolicznych kości
-           Opracowanie wytycznych dotyczących leczenia i profilaktyki chorób metabolicznych kości u dzieci i młodzieży zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną
-           Popularyzację wiedzy z zakresu chorób metabolicznych kości dzieci i młodzieży:
Członkami Sekcji mogą być lekarze różnych specjalności zajmujący się leczeniem i profilaktyką chorób metabolicznych kości, a także przedstawiciele nauk podstawowych oraz innych zawodów i specjalności związanych z medycyną, profilaktyką zdrowotną, polityką zdrowotną, opieką nad chorymi dziećmi.
Zebranie założycielskie Sekcji Chorób Metabolicznych Kości Dzieci i Młodzieży odbyło się14 czerwca 2008 roku w Łodzi. Dokonano na nim wyboru organów statutowych Sekcji, w tym władz Sekcji (Zarząd) oraz Zespołów: Naukowo-Konsultacyjnego i Badawczo-Organizacyjnego.
Zespół: Naukowo-Konsultacyjny jest organem o uprawnieniach opiniodawczych.
Zespół Badawczo-Organizacyjny planuje i organizuje wykonanie badań o charakterze naukowym.
Pierwsze posiedzenie naukowe Sekcji Chorób Metabolicznych Kości Dzieci i Młodzieży odbyło się dnia 10 stycznia 2009 roku w Łodzi. Podczas zebrania zaprezentowano referaty naukowe dotyczące złamań kości u dzieci, wrodzonej łamliwości kości a także witaminy D. Zaplanowano ogólnopolskie, wieloośrodkowe projekty badawcze odnoszące się do uwarunkowań złamań kości u dzieci oraz oceny zaopatrzenia populacji wieku rozwojowego w witaminę D.
Sekcja objęła patronat nad Sesją Naukową: „Osteoporoza u dzieci i młodzieży” podczas III Środkowo Europejskiego Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy w Krakowie.