Komentarz: Zasady kwalifikowania do przesiewowych badań densytometrycznych techniką DXA
Komentarz do artukułu:
Schwartz E.N., Steinberg D.M.:
„Zasady kwalifikowania do przesiewowych badań densytometrycznych techniką DXA”.
Medycyna po Dyplomie. VOL 16/NR 5/MAJ 2007
prof. dr hab. med. Roman Lorenc
Instytut „Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
Komentarz w załączeniu
Leczenie osteoporozy pomenopauzalnej – aktualny stan wiedzy
XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001
Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s21-22.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s1-s2.
III
Leczenie osteoporozy pomenopauzalnej – aktualny stan wiedzy
Delmas P.D.
University Claude Bernard and INSERM Research Unit 403, Lyon, France
Idea medycyny opartej na wiarygodnych badaniach naukowych powinna odnosić się do osteoporozy a skuteczność leczenie powinna być oceniana według zmniejszenia liczby złamań patologicznych w prospektywnych randomizowanych badaniach kontrolowanych placebo. Mimo, że sugeruje się wiele sposobów leczenia osteoporozy, tylko nieliczne wykazały skuteczność w zapobieganiu złamaniom.
Suplementacja wapnia i małych dawek wit. D wykazuje pewną wartość w leczeniu starszych kobiet z osteoporozą przebywających w instytucjach opiekuńczych, ale w większości przypadków jest niewystarczająca aby zmniejszyć ryzyko złamania.
W wielu krajach zachodnich hormonalna terapia zastępcza (HTZ) uważana jest za „złoty standard” w prewencji osteoporozy, jednakże skuteczność w zapobieganiu złamaniom jest oceniana głównie na podstawie badań kohortowych i kliniczno-kontrolnych. Głównym problemem w HTZ jest fakt, że pacjentki niechętnie przyjmują lek, co skutkuje zaprzestaniem terapii w przeciągu roku przez ok. połowę pacjentek. Obserwowany ostatnio rozwój preparatów do ciągłego stosowania łączonych z małymi dawkami estradiolu może znacząco zmniejszyć krwawienia z dróg rodnych i zwiększyć długoterminowo regularność przyjmowania leku. Są jednakże kobiety które nie mogą lub nie chcą stosować HTZ, głównie z obawy przed rakiem piersi i stąd potrzeba skutecznej alternatywy.
Rozwinięto niedawno nową grupę leków, selektywne modulatory receptorów estrogenowych (SERM). Pierwszym ogólnie dostępnym przedstawicielem tej grupy jest raloksyfen (Evista®). Raloksyfen zapobiega pomenopauzalnej utracie masy kostnej , indukuje wczesne (1 rok) i trwałe (do 4 lat) zmniejszenie nowych złamań kręgów (od 30 do 50%) u kobiet z osteoporozą, nie zmniejszając ilości innych złamań. W przeciwieństwie do HTZ raloksyfen nie powoduje przerostu endometrium i znacząco redukuje ryzyko wystąpienia raka piersi.
Najsilniejszym inhibitorem resorpcji kości używanym w wielu chorobach metabolicznych kości w tym w osteoporozie są bisfosfoniany. Etydronian, jako słaby bisfosfonian pierwszej generacji wykazał zdolność zapobiegania utracie masy kostnej u pacjentów z osteoporozą, ale brak jest przekonywujących dowodów na redukcje złamań osteoporotycznych. Alendronian (Fosamax®) jest pierwszym szeroko dostępnym bisfosfonianem dla którego istnieją pewne i przekonujące dowody co do skuteczność w zapobieganiu złamaniom. Podobną skuteczność wykazano ostatnio dla innego bisfosfonianu, rezydronianu (Actonel®). U pacjentów z osteoporozą obydwa redukują incydenty złamań kręgów o ok. 50 % i incydenty złamań obwodowych ( w tym szyjki kości udowej) o 30-50%. Skuteczność w prewencji złamań jest stała w różnych badaniach i pojawia się w przeciągu 12-18 miesięcy od rozpoczęcia leczenia, zależnie od typu złamania. Obydwa przeciwdziałają również pomenopauzalnej utracie masy kostnej u kobiet we wczesnym okresie pomenopauzalnym i stanowią interesującą alternatywę do HTZ dla kobiet, które nie chcą lub nie mogą jej stosować, szczególnie z powodu obawy przed rakiem piersi.
Kalcytonina donosowa jest bezpieczną alternatywą w leczeniu osteoporozy, ale dowody na jej działanie zapobiegające złamaniom są mniej przekonujące. Badanie PROOF sugeruje, że dawka 200j.m./dzień – ale nie inne dawki- redukuje ryzyko złamań kręgów o 30%, bez wpływu na złamania pozakręgowe. W przeciwieństwie do dużej liczby metod leczenia które mogą zahamować resorpcję kości, wykazano, że jedynie nieliczne metody stymulują tworzenie kości. Fluor jest silnym mitogenem dla osteoblastów i znacząco zwiększa masę szkieletu osiowego, ale nie redukuje częstości złamań kręgów. PTH znacząco zwiększa masę kostną a skuteczność antyzłamaniową dobowej podskórnej dawki 1-34 PTH wykazano ostatnio w trzeciej fazie dużego badania klinicznego z redukcją nowych złamań kręgów o 70%, a złamań pozakręgowych o 50%. Dalszej uwagi wymagają kombinacje leków antyresorpcyjnych i stymulujących tworzenie kości.
Podsumowując, pierwotna i wtórna prewencja złamań osteoporotycznych możliwa jest obecnie dzięki nowym, skutecznym metodom leczenia. Konieczna jest szersza wykrywalność osteoporozy, aby wprowadzić metody leczenia zmniejszające ilość złamań osteoporotycznych.
III
TREATMENT OF POSTMENOPAUSAL OSTEOPOROSIS –
STATE OF THE ART
P. D. Delmas,
University Claude Bernard and INSERM Research Unit 403, Lyon, France
The concept of evidence based medicine should be applied to osteoporosis, and treatments should be judged on their ability to decrease the incidence of fragility fracture in randomized placebo controlled prospective studies. Although many treatments have been suggested in osteoporosis, few have shown anti-fracture efficacy.
Calcium and low dose vitamin D supplementation are valuable in osteoporotic patients and in elderly institutionalized women but in most cases are not enough to decrease substantially fracture risk. In most western countries, hormone replacement therapy (HRT) is considered as the 'gold standard’ for the prevention of osteoporosis, although anti-fracture efficacy is mainly derived from cohort and case control studies. A major problem with HRT is the low compliance, resulting in cessation of treatment within one year in about half of patients. The recent development of combined continuous preparations with low doses of estradiol, can reduce significantly vaginal bleeding and are likely to improve long term compliance. There are, however, women who cannot or do not want to take HRT, especially because of the fear of breast cancer, and effective alternatives are necessary.
A new class of agents, the selective estrogen receptor modulators (SERMs) has been recently developed. The first agent in this class to be widely available is raloxifene (Evista1). Raloxifene prevents postmenopausal bone loss, induces an early (1 year) and sustained (up to 4 yr), reduction of new vertebral fracture (by 30 to 50%) in postmenopausal osteoporotic women, without reducing non vertebral fractures. In contrast to HRT,
Raloxifene does not stimulate the endometrium and reduces markedly the risk of breast cancer.
Bisphosphonates are the most potent inhibitors of bone resorption that have been used in a variety of metabolic bone diseases, including osteoporosis. Etidronate, a first generation and weak bisphosphonate, has been shown to prevent bone loss in osteoporotic patients, but there is no convincing evidence of reduction of osteoporotic fractures. Alendronate (Fosamax®)is the first bisphosphonate widely available for which there is consistent and convincing evidence of anti fracture efficacy. Similar efficacy has been shown more recently with another bisphosphonate, risedronate (Actonel1). In patients with osteo¬porosis, both reduce the incidence of vertebral fractures by about 50% and the incidence of non vertebral fractures (including the hip) by 30% to 50%. The antifracture efficacy is consistent across studies and occurs early, within 12 to 18 months of therapy according to the type of fracture. Both also prevent post-menopausal bone loss in early postmenopausal women, and represent an interesting alternative to hormone replacement therapy (HRT) in those women how cannot or do not want to take HRT, especially because of the fear of breast cancer.
Nasal calcitonin is a safe alternative for the treatment of osteoporosis, but the data demonstrating an anti-fracture efficacy are less convincing. The PROOF study suggests that the dose of 200 lU/day – but not other doses – reduces the risk of new vertebral fractures by 30%, without an effect on non vertebral fractures. Contrasting with the abundance of treatments that can inhibit bone resorption, few treatments have been shown to stimulate bone formation. Fluoride is a potent mitogen for the osteoblasts and increases markedly axial bone mass but does not reduce vertebral fracture rate. PTH increases markedly bone mass and the antifracture efficacy of daily s.c. injection of 1-34 PTH has been recently demonstrated in a large phase Ill clinical trial, with a 70% reduction of new vertebral fractures and a 50% reduction of non vertebral fractures Combinations of antiresorp-tive and bone forming agents deserve further attention.
In conclusion, the primary and secondary prevention of osteoporosis fractures is now possible, due to new efficient therapies. A broader detection of osteoporosis is necessary to implement therapeutic strategies in order to decrease the number of osteoporotic fractures.
7 Ogólnopolski Kongres Starzenia Się – Pacjent 65+ w codziennej praktyce
17-18.05.2019, Sopot
Miejsce:
Centrum Konferencyjne – Sopot
ul. Powstańców Warszawy 10
Kierownik Naukowy:
prof. dr hab. Tomasz Grodzicki
Organizator logistyczny i merytoryczny:
Wydawnictwo Termedia
Patronat merytoryczny i nadzór naukowy:
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum
Kontakt z organizatorem:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl
Więcej informacji oraz rejestracja pod adresem www.
XII Top Medical Trends
16-18.03.2018, Poznań
Przewodniczący Rady Naukowej:
Prof. dr hab. Jacek Wysocki
Centrum kongresowe:
Cnetrum Kongresowe Międzynarodowych Targów Poznańskich
Pawilon 15
W programie:
Sesja 1: Kardiologia
Sesja 2: Endokrynologia i diabetologia
Sesja 3: Hematologia
Sesja 4: Nefrologia
Sesja 5: Okulistyka
Sesja 6: Gastroenterologia i hepatologia
Sesja 7: Ortopedia
Sesja 8: Choroby zakaźne
Sesja 9: Nowe szczepionki
Sesja 10: Nagłe stany w POZ
Sesja 11: Ginekologia
Sesja 12: Onkologia
Sesja 13: Dermatologia
Sesja 14: Pumunologiai alergologia w przypadkach
Sesja 15: Choroby rzadkie
Sesja 16: Reumatologia
Sesja 17: Psychiatria
Sesja 18: Bóle głowy
Sesja 19: Medycyna rodzinna
Organizator:
Wydawnictwo Termedia
Patronat:
Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej
Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego im Piastów Śląskich we Wrocławiu
Uczestnicy otrzymają punkty edukacyjne.
Wczesna rejestracja do 2.02.2018.
Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.
TOP MEDICAL TRENDS 2017
17-19.03.2017, Poznań
Miejsce:
Centrum Kongresowe Międzynarodowych Targów Poznańskich,
pawilon 15
Organizator:
Wydawnictwo Termedia, wydawca czasopism Lekarz POZ i Top Medical Trends – Przewodnik Lekarza
Patronat naukowy:
– Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej
– Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Biuro organizacyjne:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl
Uczestnicy otrzymają punkty edukacyjne.
Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.
PRZEWLEKŁA CHOROBA NEREK A ZŁAMANIA KOŚCI
VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015
L05
Przewlekła choroba nerek a złamania kości
Więcek A.
Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Słowa kluczowe: przewlekła choroba nerek, osteodystrofia nerkowa, złamania kości
Częstość występowania przewlekłej choroby nerek (CKD) w ogólnej populacji wynosi obecnie około 12-15% i wzrasta znamiennie u osób starszych (do ok. 25-35% u osób po 65. r.ż.). Zaburzenia mineralizacji kości prowadzące do złamań są częstym następstwem CKD i przyczyniają się do zwiększenia chorobowości i śmiertelności tych chorych jak również istotnego zwiększenia kosztów ich leczenia. Patogeneza zmian kostnych u chorych z CKD jest obecnie dobrze poznana i obejmuje postaci ze zwiększonym obrotem kostnym (głównie wtórna nadczynność przytarczyc) oraz ze zmniejszonym obrotem kostnym (najczęściej tzw. adynamiczna choroba kości prowadząca do zwiększonego ryzyka zwapnienia ściany naczyniowej lub osteomalacja związana z dużym niedoborem witaminy D w organizmie). Ryzyko złamań kości u chorych z CKD jest jednak zawsze zwiększone, niezależnie od rodzaju zmian patologicznych w kościach. Należy również dodać, że chorzy z CKD są najczęściej w wieku podeszłym z towarzyszącymi zaburzeniami neurologicznymi, sercowo-naczyniowymi, niedokrwistością i sarkopenią, co znacznie zwiększa ryzyko upadków u tych chorych. Wykazano, że ryzyko złamań kości wzrasta wraz ze stopniem nasilenia niewydolności nerek, jednak średnio jest od 1,5 do 3,0 razy większe niż u osób bez przewlekłej choroby nerek. W diagnostyce zmian kostnych u chorych z CKD nadal tzw. „złotym standardem” jest badanie histo-morfometryczne bioptatu kości pobranej z talerza kości biodrowej. Istnieje jednak wiele markerów biochemicznych, które pozwalają ocenić stopień aktywności zmian w kościach u tych chorych oraz wiele nieinwazyjnych badań obrazowych. Leczenie zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej i zapobieganie złamaniom kości u chorych z CKD zależy od rodzaju istniejącej patologii kości i obejmuje analogi witaminy D (zwłaszcza te zmodyfikowane, zmniejszające ryzyko hiperkalcemii), bisfosfoniany, teriparatyd, czy też Denosumab. Należy jednak podkreślić, że te ostatnio wymienione preparaty nie są z reguły zalecane u chorych z wartościami eGFR <30ml/min. (najczęściej z powodu braku badań klinicznych u takich chorych). Duże nadzieje wiąże się również z kalcymimetykami (np. cynakalcet), które mogą być stosowane również u chorych leczonych hemodializami. Należy ponadto pamiętać, że postępowanie u tych chorych wymaga z reguły współpracy wielu specjalistów – nie tylko nefrologa, ale również endokrynologa, kardiologa, dietetyka i fizjoterapeuty.
L05
Chronic kidney disease and bone fracture
Więcek A.
Katedra I Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Key words: chronic kidney disease, renal osteodystrophy, bone fracture
Chronic kidney disease (CKD) is diagnosed in 12-15 % of subjects in general population and its presence seems to be significantly higher in elderly subjects (25-35% of subjects above 65 years of age). Bone fractures are directly related to the abnormalities of bone metabolism frequently found in patients with CKD and are responsible for high hospitalization rate and premature death. Two different forms of bone abnormities are now recognized in CKD patients: with increased (mostly secondary hiperparathyreoidism) and decreased (mostly adynamic bone disease) bone turnover. Risk of bone fracture is always increased in patients with CKD and is caused not only above mentioned abnormalities of bone turnover but also is related to the muscle weakness (sarcopenia), neurological and cardiovascular comorbidities which are typical for CKD and advanced age. Risk of bone fracture in CKD patients is 1.5-3.0 times higher than in general population. The “gold standard” for diagnosis of bone abnormalities in CKD patients is still bone biopsy and histo-morphometric examination. Treatment of bone disease in CKD patients is based on Vitamin D and calcium. Other drugs like bisphonates, teriparatyd or Denosumab are not recommended in CKD patients with GFR<30 ml/min. Finally the role of calcimimetics (e.g. cinacalcet) is very promising, however the role of this drug in the treatment of secondary hyperparathyreoidism and prevention of bone fraction in CKD patients needs to be still proven.
Nowości w Chorobach Wewnętrznych 2016
20.02.2016, Poznań
Organizator:
Wydawnictwo Termedia
Partnerstwo merytoryczne i nadzór naukowy:
Oddział Poznański Towarzystwa Internistów Polskich,
Katedra i Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Zaburzeń Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Uczestnicy konferencji otrzymają punkty edukacyjne.
Kontakt z organizatorem:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl
Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.
MIĘDZY DZIECIŃSTWEM A DOROSŁOŚCIĄ: PROBLEMY SZKIELETOWE I ZŁAMANIA PO ZAKOŃCZENIU WZROSTU
V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 47-48
L04
między dzieciństwem a dorosłością: problemy szkieletowe i złamania po zakończeniu wzrostu
Konstantynowicz J.
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Słowa kluczowe: szczytowa masa kostna, wiek rozwojowy, młodzi dorośli, osteoporoza młodzieńcza
Wstęp. Ponieważ nie dysponujemy obecnie jasno sprecyzowanymi wytycznymi International Society for Clinical Densitometry (ISCD) na temat diagnostyki osteoporozy u tzw. młodych osób dorosłych, problemy niskiej gęstości mineralnej kości (BMD), nadmiernej łamliwości, bólów szkieletowych w tej grupie wiekowej oraz późne konsekwencje osteoporoz wtórnych rozpoznanych w dzieciństwie stanowią pewną lukę poznawczą, a jednocześnie duże wyzwanie dla klinicystów. Okres życia przypisany formalnie opiece pediatrycznej zamyka się granicą wieku metrykalnego 18 lat, jednakże fizjologiczna akumulacja minerału szkieletowego trwa jeszcze długo po zakończeniu rozwoju fizycznego i wykracza poza fazę osiągania ostatecznego wzrostu. W świetle badań w różnych populacjach, uzyskiwanie szczytowej masy kostnej (peak bone mass, PBM) dokonuje się od końca drugiej do końca trzeciej dekady życia, obejmując zatem bardzo szeroki zakres wieku. Jednocześnie wiadomo, iż sama PBM nie zawsze odzwierciedla maksymalną wytrzymałość kości, czy też optymalną odporność mechaniczną na złamania, zaś proces modelowania tkanki kostnej (bone modeling) utrzymuje się długo poza okresem dojrzewania.
Problemem pozostaje więc nie tylko zmiana interpretacji pomiaru densytometrycznego (DXA) z zastosowania Z-score na aplikację T-score, lecz przede wszystkim identyfikacja przyczyn niskiej BMD, nadmiernej resorpcji kości lub powtarzających się złamań po przekroczeniu progu dorosłości. Oprócz dylematów administracyjnych (kontynuacja opieki przez specjalności inne niż pediatria) i kwestii dotyczących terminologii, istnieje jeszcze zasadnicza konieczność ustalenia algorytmów postępowania w przypadku osób młodych zagrożonych osteoporozą. Należy pamiętać, że dziewczęta i młode kobiety z niską BMD, nie mając szansy na zwiększenie masy kostnej przez kolejne etapy życia, stanowią grupę ryzyka przyszłej osteoporozy pomenopauzalnej. Podobnie, szereg schorzeń przewlekłych i czynników jatrogennych powodujących wtórną osteoporozę w okresie rozwojowym (choroby metaboliczne, genetyczne, zaburzenia odżywiania, celiakia, hipogonadyzm, niskorosłość i zespół Turnera, zaburzenia endokrynologiczne, farmakoterapia padaczki, steroidoterapia, niewydolność nerek, przeszczepy narządowe) przechodzi wraz z pacjentami w okres dorosłości. Sytuacja ta dyktuje konieczność stworzenia standardów diagnostyki, monitorowania i zindywidualizowanego leczenia młodych osób dorosłych zagrożonych osteoporozą.
L04
BETWEEN CHILDHOOD AND ADULTHOOD: BONE HEALTH AFTER COMPLETION OF GROWTH
Konstantynowicz J.
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Keywords: peak bone mass, childhood, young adults, pediatric osteoporosis
Objectives. The official position statement of the International Society for Clinical Densitometry (ISCD) does not clearly define recommendations regarding low bone mineral density (BMD), skeletal pain or fragility in young adults. There are no guidelines established for young male or female patients who suffered from pediatric secondary osteoporosis either. Although the age range typically assigned to pediatric care closes by 18th year of life, the physiological bone mineral accretion continues beyond the final height completion. Based on available evidence, peak bone mass (PBM) is achieved through second to the end of third life decade. However, the PBM alone does not necessarily reflect maximum bone strength or anti-fracture resistance, while bone modeling may be maintained after puberty. The major issue in young adults is not only an appropriate interpretation of DXA results (using or misusing
Z-scores and T-scores) but the detection of causal pathways of low BMD, increased bone resorption or repeated fractures in post-puberty. There is a need of new algorhythms and concepts regarding young adults at risk of osteoporosis. For example, some diagnostic procedures should be developed focusing on girls and young women with extremely low BMD as these female patients will not have possibility to increase their bone mineral accumulation and remain at risk of future postmenopausal osteoporosis. Furthermore, several chronic conditions and medical treatments used in childhood and adolescence implicate secondary osteoporosis and produce the burden of future osteoporosis and risk of fragility after the age of 18. These factors include chronic metabolic disorders, genetic diseases, eating disorders, celiac disease, hypogonadism and endocrine disorders, short stature and Turner syndrome, epilepsy treatment, prolonged steroid use, renal failure, transplant recipients and others). As all the above conditions are transferred into adulthood, standard diagnostic procedures, monitoring, preventive strategies and individualized management should be considered in the specific age group.
NOWE TRENDY W EPIDEMIOLOGII ZŁAMAŃ OSTEOPOROTYCZNYCH
V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2). str 42-43
L04
Nowe trendy w epidemiologii złamań osteoporotycznych
Borowy P.
Zakład Chorób Kości i Stawów, WNZ, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Krakowskie Centrum Medyczne, Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl
Słowa kluczowe: osteoporoza, epidemiologia, trendy sekularne
Złamania są najpoważniejszym skutkiem osteoporozy. Na całym świecie rocznie doznaje ich ok. 9 mln osób, a w Unii Europejskiej prawie 3,5 mln. Spośród nich najistotniejsze są złamania bkk udowej. Określane są determinantem choroby ze względu na swe skutki kliniczne, znaczenie ekonomiczne i ścisłą relację do BMD. Z powodu starzenia się społeczeństw na całym świecie prognozowano, że ich liczba będzie wzrastać 1-3% rocznie, a problem osteoporozy narastać.
Jednakże badania epidemiologiczne wykazały, że liczba złamań może się zwiększać, zmniejszać lub utrzymywać na stałym poziomie w różnych krajach i różnym czasie. I tak w niektórych krajach zachodnich osiągnęła ona plateau w latach 90-tych i zaczęła się zmniejszać, np. w Finlandii w latach 1997 do 2004 spadek o 2,4% rocznie, Szwajcarii 1991 do 2000 -1,4%, USA 1995-2005 – spadek o 2,5%. Odwrotny efekt, tj. wzrost liczby złamań na 100 000 mieszkańców dalej utrzymuje się w Wielkiej Brytanii (2,0% rocznie w latach 1978-95), Hiszpanii (3,8% w okresie 1988 do 2002), w Niemczech (0,5% od 1995 do 2004). W UE dynamika przyrostu jest również bardzo różna. Od 4% w Bułgarii do 54% rocznie w Irlandii. Nie obserwowano podobnych trendów sekularnych dotyczących pozostałych złamań osteoporotycznych. Badając przyczyny tego zjawiska najszerzej podkreśla się starzenie jako główny negatywny czynnik trendów. W USA zmniejszenie liczby złamań autorzy uzasadniają efektem szeroko stosowanej terapii antyresorpcyjnej. Jednak wiele prac podkreśla niewystarczającą jakość dostępnych danych demograficznych. Rzetelne rejestry monitorujące złamania w Europie w 2007 roku miały tylko Dania, Finlandia, Wielka Brytania i częściowo Szwecja. W takiej sytuacji pośrednio o trendach wnioskować można na podstawie hospitalizacji i śmiertelności z powodu złamań. W USA od 1988 do 2005r. wykazano spadek hospitalizacji z powodu złamań bkku ze 123/100 tys. do 61,4/100 tys.
L04
Secular TRENDS in the epidemiology of osteoporotic fractures
Borowy P.
Cracow Medical Centre, Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl
Department of Bone and Joint Diseases, Jagiellonian University Collegium Medicum
Keywords: osteoporosis, epidemiology, secular trends
Fractures are the gravest consequence of osteoporosis. Every year approximately 9 million people worldwide suffer from a fracture including nearly 3.5 million in the European Union. Hip fracture is the most significant kind of fracture being a determinant of osteoporosis because of its clinical consequences, economic impact and the direct correlation with BMD. Due to the aging of population worldwide it is predicted that the number of fractures will grow 1-3% every year thus turning into increasing of the problem of osteoporosis.
However, epidemiological studies have shown that the number of fractures may increase, decrease or maintain the same level in different countries and at different times. And so in some western European countries it reached a plateau in the 1990’s and began to fall. For example, in Finland there was a 2.4% yearly fall between 1997 and 2004, in Switzerland in 1991-2000 there was a 1.4% decrease and in the United States between 1995 and 2005 there was a 2.5% decrease. Oppositely, an increase in the number of fractures per 100,000 of population still exists in the United Kingdom (2.0% per year from 1978 to 1995), Spain (3.8% between 1988 and 2002), and Germany (0.5% from 1995 to 2004). In the European Union the growth rate is also very varying – from 4% per year in Bulgaria to 54% in Ireland. No similar secular trends were observed when it comes to other osteoporotic fractures. Aging is most widely believed to be the major negative factor of these trends. In the United States the reduction of the fracture incidence is believed to be a result of widely prescribed antiresorptive therapy. However, many authors point to the fact of insufficiency of high quality demographic data. In 2007 in Europe only Denmark, Finland, the United Kingdom and, to some extent, Sweden possessed reliable monitoring records of fractures. In this situation, the trends can be indirectly inferred on the basis of hospitalizations and mortality rate attributed to fractures. In the United States between 1988 and 2005 the number of hospitalizations resulting from hip fractures dropped from 123/100,000 to 61.4/100.000.
Zasady profilaktyki, rozpoznawania i leczenia osteoporotycznych złamań kości 2012
Małdyk P, Górecki A, Czerwiński E.
E-biuletyn, grudzień/2012
20-21.09.2013
Już dzisiaj zapraszamy do udziału w nadchodzącym V Środkowo Europejskim Kongresie Osteoporozy i Osteoartrozy w Krakowie, 20-21 września 2013.
Główne tematy:
Osteoporoza
Osteoartroza i inne choroby kości i stawów
Tematy wolne
Komitet Naukowy (lista częściowa):
J.Kanis, S.Papapoulos, J.Badurski, E.Czerwiński, E.Marcinowska-Suchowierska, R.Lorenc
Ważne daty: | |
Nadsyłanie streszczeń | 15.04.13 |
Wczesna rejestracja | 30.06.13 |
Rezerwacja hoteli (gwarantowana) |
15.08.13 |
Rejestracja online oraz dodatkowe informacje: link
Capture the Fracture jest globalną akcją prowadzoną przez International Osteoporosis Foundation, a mającą na celu zredukowanie liczby wtórnych złamań poprzez promowanie wprowadzania i realizacji Fracture Liaison Services (FLS).
W grudniowym biuletynie Kampanii pojawiły się m.in. informacje na temat uruchomienia strony internetowej dedykowanej akcji, działalności Międzynarodowej Koalicji Partnerów oraz Wytycznych Najlepszej Praktyki (Best Practice Framework). Pełne tłumaczenie biuletynu jest już dostępne na naszej stronie pod adresem link
W dniach 16-17.11.2012r. w Warszawie odbyła się I Ogólnopolska Konferencja Pielęgniarek „NIE ŁAM SIĘ” organizowana przez Polskie Towarzystwo Osteoartrologii przy wsparciu firmy Amgen. Celem spotkania było zwiększenie świadomości środowiska pielęgniarskiego dotyczącej problemów i konsekwencji związanych z osteoporozą. W trakcie dwóch dni wykładów i warsztatów zostały przybliżone zagadnienia dotyczące osteoporozy, takie jak diagnostyka, upadki, leczenie i profilaktyka, ale także nowa koncepcja działania na oddziałach ortopedycznych i traumatologicznych, czy aspekty psychologiczne opieki nad przewlekle chorymi pacjentami i rola pielęgniarek w procesie komunikacji terapeutycznej z pacjentem. Pełna treść sprawozdania dostępna pod adresem link
W roku 2013 przypada jubileusz 100-lecia polskiej ortopedii. Aby odpowiednio uczcić tą okrągłą rocznicę, w dniach 20-22 czerwca 2013r. w Poznaniu odbędą się Dni Ortopedyczne 100–lecia Ortopedii Polskiej. W planach m.in. sesje naukowe, seminaria i warsztaty. Więcej szczegółów na link
ECHA ASBMR
25-26.01.2013, Łódź
Zdrowe Kości 2013
8-9.03.2013, Poznań
Top Medical Trends 2013
15-17.03.2013, Poznań
XXIV Wielodyscyplinarne Forum Osteoporotyczne
11.05.2013, Warszawa
22nd IOF Advanced Training Course on Osteoporosis
30.01-1.02.2013, Genewa, Szwajcaria
Osteoporosis & other metabolic bone diseases
20-23.03.2013, Oxford, Wielka Brytania
IOF-ECCEO 13
17-20.04.2013, Rzym, Włochy
red wydania mgr Kamila Boczoń
KLINICZNE ZASTOSOWANIE GESTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI I INNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA
X Sympozjum Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
IV Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 23-26 września 1999
Streszczenia opublikowano:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA PRAC – ABSTRACTS, s40-42.
R8
KLINICZNE ZASTOSOWANIE GESTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI I INNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA
John A Kanis,
Centre of Metabolic Bone Diseases (WHO Collaborating Centre),
University of Shieffield Medical School, Beech Hill Road, Sheffield S10 2RX, UK
Ocena gęstości mineralnej kości stanowi kamień milowy w diagnostyce osteoporozy. Osteoporoza została zdefiniowana jako stan, w którym dochodzi do odchylenia standardowego większego niż 2 i 1/2 w porównaniu do grupy młodych zdrowych kobiet. Podobne wartości BMD mogą być również stosowane w identyfikacji osteoporozy u mężczyzn. Pomiary gęstości mineralnej kości dostarczają ważnych informacji co do prawdopodobieństwa wystąpienia złamań w przyszłości.
Absorcjometria podwójnej energii promieniowania jest doskonałym badaniem diagnostycznym w przypadku stawu biodrowego, natomiast wyniki T-score z innych miejsc nie mogą być używane wymiennie. Przy diagnozowaniu innych miejsc stosujemy inne techniki pomiaru. Możliwość przewidzenia wystąpienia jakichkolwiek złamań staje się w dużym stopniu bardziej prawdopodobna, gdy pomiar ujawnia obniżenie gęstości mineralnej kości o 1.6 odchylenia standardowego. Prawdopodobieństwo prawidłowej oceny ryzyka złamań danej części kośćca jest większe gdy dokonamy pomiaru densytometrycznego tej określonej części szkieletu. Ograniczenia wszystkich tych metod świadczą, że nie powinny być one stosowane samodzielnie w badaniach przesiewowych, ani też w diagnostyce osteoporozy i określania progu interwencji leczniczej. Jednakże w przypadku osobników z niską masą kostną lub innymi czynnikami ryzyka interwencja terapeutyczna może przynieść korzyści. Dlatego jest sprawą bardzo istotną, aby pod uwagę brać inne czynniki ryzyka przy ocenie konkretnych osobników. Jest to szczególnie ważne, gdy dostarczają one konkretnych informacji o innych czynnikach ryzyka niezwiązanych z oceną gęstości mineralnej kości. Informacje o tych właśnie czynnikach ryzyka otrzymać możemy dzięki oznaczaniu biochemicznych markerów przemian kostnych, korzystaniu z nieabsorpcjometrycznych technik, takich jak techniki ultradżwiękowe oraz braniu pod uwagę innych czynników wpływających na ryzyko złamań. Należą tu przypadki złamań w przeszłości, przypadki złamań odnotowane u członków rodziny, czy też niski BMI (Body Mass Index). Kombinacja oceny ryzyka w oparciu o wartość gęstości mineralnej kości (jak i bez jej uwzględnienia) stała się istotna w ustalaniu wytycznych klinicznych w krajach europejskich, Dalekiego Wschodu oraz USA.
R8
CLINICAL USE OF BONE MINERAL DENSITY AND OTHER RISK FACTORS
John A. Kanis,
Centre for Metabolic Bone Diseases (WHO Collaborating Centre), University of Sheffield Medical School, Beech Hill Road, Sheffield S10 2RX, UK
The assessment of bone mineral density forms the cornerstone for the diagnosis of osteoporosis. Osteoporosis is defined as a bone mineral density that lies 2˝ standard deviations or more below the average for the young healthy female population. Similar absolute BMD values can be used to identify osteoporosis in men. Bone mineral density measurements provide important information concerning the future likelihood of fractures. Dual energy X-ray absorptiometry at the hip is the gold-standard for the diagnosis of osteoporosis and T-scores derived from other sites cannot be used interchangeably. Other sites and indeed other validated techniques can be used for the assessment of risk. Their ability to predict (any) fracture risk is broadly similar and risk increases approximately 1.6 fold for each standard deviation decrease in measurement. The gradient of risk is improved by measuring sites of clinical relevance (eg hip for hip fracture). Limitations in all these tests mean, however, that these techniques cannot be used alone for widespread screening, nor too is the diagnosis of osteoporosis necessarily an intervention threshold. Indeed, individuals with low bone mass and other risk factors may benefit from intervention. It is, therefore, important to utilise other risk factors in the assessment of individuals, particularly those that have been shown to provide information independently of bone mineral density. Those of value include biochemical markers of bone turnover, non-absorptiometric techniques such as ultrasound and the use of clinical risk factors that provide independent contributions to risk. Examples include a prior history of fracture, a family history of fracture and a low body mass index. The combinations of risk assessments with and without bone mineral density have been utilised in the development of practice guidelines in Europe, the Far East and the United States.
ZABURZENIA GĘSTOŚCI MIENERALNEJ DALSZEGO ODCINKA KOŚCI PROMIENIOWEJ PO ZłAMANIU TYPU COLLESA
ZABURZENIA GĘSTOŚCI MIENERALNEJ DALSZEGO ODCINKA KOŚCI PROMIENIOWEJ PO ZłAMANIU TYPU COLLESA
Doniesienie wstępne
E.Czerwinski, W.Gołda, R.T.Kuklełka
Klinika Ortopedii Collegium Medicum UJ, Kraków ul. Kopernika 19a
Analizie poddano wyniki badań densytometrycznych kości przedramienia u 206 pa¬cjentów w wieku od 21 do 87 średnio 60,0, którzy doznali w przeszłości złamanie nasady dalszej kości promieniowej typu Collesa. Otrzymane wyniki porównano z pomiarami wykonanymi na kończynie zdrowej (niezlamanej) oraz z grupą kontrolą pacjentów, u których na podstawie wywiadu wykluczono złamanie kości przedramie¬nia.
Stwierdzono podwyższone wartości gęstości mineralnej (BMD) w odcinku ultradistal po stronie złamania w porównaniu do drugiej kończyny. Różnice te zmniejszały się w miarę upływu czasu od złamania.
DIAGNOSTYKA BIOCHEMICZNA W OSTEOPOROZIE
Kraków 19.09.1994
Streszczenia:
druk organizatorzy sympozjum – Oddział Krakowski Polskiej Fundacji Osteoporozy i Sekcja Osteoartrologii PTL.