24-25.03.2016, Abu Dhabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie

Centrum obrad:
Jumeirah at Etihad Towers

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www

L14

Denosumab a bisfosfoniany – podobieństwa i różnice

Osieleniec J. ¹, Czerwiński E. ^1,2

¹Krakowskie Centrum Medyczne, Kraków

²Zakład Chorób Kości i Stawów, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Słowa kluczowe: osteoporoza, bisfosfoniany, denosumab, skuteczność

Denosumab (DSB) i bisfosfoniany (BF) należą do grupy leków antyresorpcyjnych.

          Denosumab (DSB) jest ludzkim przeciwciałem monoklonalnym (IgG2), skierowanym przeciwko ligandowi RANK. Zablokowanie RANK-ligand uniemożliwia jego połączenie z receptorem RANK na powierzchni prekursorów osteoklastów i osteoklastów hamując tym samym powstawanie, funkcjonowanie i przeżycie osteoklastów.

W leczeniu osteoporozy DSB podawany jest podskórnie w dawce 60mg raz na 6 miesięcy. Efekt terapeutyczny w postaci obniżenia poziomu markerów niszczenia i tworzenia kości pojawia się już po dwunastu godzinach i trwa do 6 miesięcy, a okres półtrwania wynosi 26 dni. Po upływie 6 miesięcy od podania DSB jego stężenia są nieoznaczalne u 53% pacjentów.

          BF są prostymi związkami chemicznymi, pochodnymi kwasu pirofosforowego. Mechanizm działania BF wynika z ich bardzo dużego powinowactwa do hydroksyapatytu kości i zmniejszenia jego rozpuszczalności, co utrudnia adhezję i następnie resorpcję kości przez osteoklasty. Aktywność osteoklastów jest obniżona wtórnie, gdy BF jest resorbowany z hydroksyapatytem kości. BF podawane mogą być doustnie lub dożylnie. Stosowanie doustnych preparatów BF wiąże się ze zwiększonym ryzykiem powikłań ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego. BF wydalane są przez nerki i nie mogą być podawane u osób ze znacznie upośledzoną funkcją nerek (GFR< 30ml/min). DSB natomiast może być stosowany niezależnie od wydolności nerek.

          DSB powoduje zahamowanie resorpcji kości, zarówno beleczkowej, jak i korowej. Efekt antyresorpcyjny DSB jest silniejszy od BF, czego miarą są: mniejsza częstość aktywacji, niższa liczba osteoklastów, mniejsza powierzchnia resorpcyjna. Badania histomorfometryczne wykazały większą objętość kości beleczkowej i grubość kości korowej w grupie DSB w porównaniu do BF.

DSB w porównaniu do BF daje wyższy wzrost gęstości mineralnej kości (BMD) w całym szkielecie a zwłaszcza w kości korowej (szyjka kości udowej).

Pacjenci włączani do badań rejestracyjnych dla BP mieli wyjściowo wyższe ryzyko wystąpienia złamania niż chorzy biorący udział w badaniu rejestracyjnym DSB (FREEDOM).

Dla alendronianiu, risedronianiu i ibandronianiu (odpowiednio badania FIT, BONE, HIP) wszyscy chorzy przed włączeniem do badania mieli stwierdzone co najmniej jedno złamanie kręgu, dla zoledronianiu (badanie HORIZON) dotyczyło to 65% badanych. W badaniu FREEDOM tylko u 24% chorych stwierdzano złamanie kręgów przed włączeniem do leczenia, mimo to redukcja ryzyka złamania kręgosłupa u leczonych DSB przez 3 lata wyniosła 68%. Obniżenie ryzyka złamania kręgosłupa dla poszczególnych BF wynosiło: alendronian – 47%, risedronian – 49% , zoledronian – 70%.

U pacjentów z osteoporozą, ale bez przebytych złamań żaden z bisfosfonianów nie ma udowodnionego w badaniach rejestracyjnych wpływu na zmniejszenie ryzyka wystąpienia złamań pozakręgowych, takie dane posiada DSB, który zmniejsza ryzyko złamań pozakręgowych o 20% i złamań szyjki kości udowej o 40%.

Ciągłe stosowanie DSB przez 8 lat u 1742 kobiet (dane uzyskane z przedłużeniu badania FREEDOM) wiązało się z dalszym wzrostem BMD w zakresie kręgosłupa lędźwiowego i bliższego końca kości udowej (bkku), skumulowany przyrost BMD liczony dla 8 lat wyniósł 18,4 % w kręgosłupie i 8,3 % w bkku. Utrzymywał się efekt przeciwzłamaniowy DSB.

          W badaniach ‘head to head’ porównujących bezpośrednio DSB z obecnie stosowanymi BF wykazano większą skuteczność DSB w zwiększaniu BMD oraz obniżaniu stężenia markerów niszczenia kości zarówno u osób dotychczas nie leczonych BF (badanie DECIDE) jak też osób leczonych już alendronianem (badania STAND, TTI, TTR).

U osób leczonych alendronianem zmiana terapii na DSB była korzystniejsza niż kontynuowanie ALN (badanie STAND) czy zmiana alendronianiu na ibandronian (badanie TTI) lub risedronian (badanie TTR)

Efekt terapii skojarzonej teryparatydu z lekiem antyresorpcyjnym jest skrajnie różny dla BP i DSB. Jednoczesne stosowanie alendronianiu i teryparatydu nie przynosi dodatkowych korzyści w postaci zwiększenia BMD i nie jest zalecane (badanie PATH). W przeciwieństwie do bisfosfonianów terapia skojarzona DSB z teryparatydem daje wzrost BMD większy niż przy stosowaniu tych leków w monoterapii (badanie DATA i DATA-Extension). Wzrost ten dotyczy wszystkich lokalizacji szkieletu i jest większy niż obserwowany w rejestracyjnych badaniach klinicznych dla poszczególnych leków stosowanych w monoterapii.

L14 

Denosumab and bisphosphonates – similarities and dereferences

J.Osieleniec ¹, E.Czerwiński ^1,2

¹Cracow Medical Centre

²Department of Bone and Joint Diseases, Faculty of Health Sciences, Jagiellonian University Medical College

Key words: osteoporosis, bisphosphonates, denosumab, efficacy

Denosumab (DSB), and bisphosphonates (BF) belong to the group of antiresorptive medications.

Denosumab (DSB) is a human monoclonal antibody (IgG2) to RANK ligand. Blocking RANK-ligand prevents its connection to the RANK receptor on the surface of osteoclast precursors and osteoclasts, thereby inhibiting the formation, function and survival of osteoclasts.

In the treatment of osteoporosis 60 mg of DSB are administered subcutaneously twice a year. The therapeutic effect understood as a as a reduction in markers of bone formation and resorption appears after twelve hours, and lasts up to 6 months and the half-life amounts to 26 days. After six months after DSB administration its concentration is undetectable in 53% of patients.

BF are simple chemical compounds, derivatives of pyrophosphoric acid. Their mechanism of action is the result of a very high affinity for bone hydroxyapatite and reduction of its solubility, which mitigates adhesion and subsequent bone resorption by osteoclasts. Osteoclast activity is secondarily reduced when BF is resorbed with bone hydroxyapatite. BF may be administered orally or intravenously. Oral BF are associated with an elevated risk of complications in the area of the upper gastrointestinal tract. BF are excreted by the kidneys and cannot be administered to patients with significantly impaired renal function (GFR <30ml / min). However, DSB can be used independently of renal function.

DSB inhibits bone resorption of  both trabecular and cortical bone. The anti-resorptive effect of DSB is stronger than in case of BF taking into account: reduced frequency of activation, a lower number of osteoclasts, a smaller surface of resorption. Histomorphometric studies have shown a greater trabecular bone volume and cortical thickness in the DSB group as compared to BF group.

DSB, in comparison to BF, gives a higher increase in bone mineral density (BMD) in the entire skeleton and especially the cortical bone (femoral neck).

Patients included in BP registration studies had a higher fracture risk at baseline than patients taking part in the DSB registration study (FREEDOM).

Upon inclusion into the alendronate, risedronate and ibandronate studies (respectively FIT, BONE and HIP studies) all patients and in zoledronate study (HORIZON) 65% of subjects had sustained at least one vertebral fracture. In the FREEDOM study only 24% of subjects had sustained a vertebral fracture upon entering the study. Nevertheless, the reduction of vertebral fracture risk in subjects treated with DSB for 3 years equaled 68%. Reduction of vertebral fracture risk in case of BF studies was: alendronate – 47%, risendronate – 49%, zolendronate – 70%.

No BP registration study has shown reduction of non-vertebral fractures risk in non-fractured patients with osteoporosis. Such data exist for DSB and indicates a 20% reduction of vertebral fractures risk and 40% of hip fractures risk.

A continuous 8-year DSB use in 1,742 women (data obtained from the FREEDOM extension study) demonstrated a further BMD increase at the lumbar spine and proximal femur (hip). The cumulative BMD increase counted for 8 years amounted to 18.4% at the spine and 8.3 % in the hip. The antifracture efficacy of DNB was sustained.

Existing  'head to head’ studies that directly compare DSB with the currently used BF show a higher DSB efficacy in terms of increasing BMD and reducing the levels of bone resorption  markers both in BF-naïve patients (DECIDE study) as well as subjects previously treated with alendronate (STAND study, TTI TTR).

In patients treated with alendronate the switch to DSB was more advantageous than the continuation of ALN (STAND study) or the switch from alendronate to ibandronate (TTI study) or risedronate (TTR study). 

The effect of combination therapy consisting of teriparatide and an antiresorptive drug is extremely different in case of BP and DSB. Concomitant use of alendronate and teriparatide does not bring benefits such as in increase in BMD and is not recommended (PATH study). However, polytherapy involving DSB and teriparatide produces an increase in BMD greater than when using these drugs in monotherapy (DATA study and DATA-Extension). The increase was observed in the entire skeleton and is greater than the increase observed in registration studies for each stand-alone drug.

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 57-58

L14

KONTROWERSJE WOKÓŁ SUPLEMENTACJI WAPNIEM I WITAMINĄ D

Marcinowska – Suchowierska E.

Klinika Medycyny Rodzinnej, Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości

Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Warszawa

Udokumentowano związek między podażą wapnia i witaminy D a wskaźnikami zdrowotnymi (stan kośćca, upadki, aktywność fizyczna, choroby układu sercowo-naczyniowego i nadciśnienie tętnicze, nowotwory, zespół metaboliczny, czynność układu immunologicznego, funkcje neuropsychologiczne, rzucawka w ciąży) na podstawie: danych mechanistycznych, badań na zwierzętach oraz u ludzi. Pytanie zasadnicze dotyczy optymalnej dawki wapnia i witaminy D potrzebnej nie tylko do promowania zdrowych kości, ale również optymalizacji innych wskaźników zdrowotnych przy jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka nadmiernej podaży (kamica nerkowa, miażdżyca, incydenty sercowo – naczyniowe) Trudność polega na tym, że u ludzi dysponujemy głównie badaniami obserwacyjnymi a nie z randomizacją, wskazującymi na zarówno korzystne, jak i niekorzystne oddziaływanie zwiększonej podaży wapnia i/lub witaminy D (w stosunku do zalecanych) na wskaźniki zdrowotne.

W wytycznych profilaktyki i leczenia osteoporozy zaleca się stosowanie wapnia w ilości co najmniej 1200 mg/d. najczęściej w połączeniu z witaminą D w ilości 800 IU/d. Podstawą tych zaleceń są wyniki metaanalizy badań z randomizacją, przeprowadzona przez Tanga i wsp., w których udokumentowano, że podaż wapnia 1200 mg/d samodzielnie lub w połączeniu z witaminą D 800 IU/d zmniejsza ryzyko złamań osteoporotycznych. Tak duża suplementacja wapnia, zwłaszcza u ludzi starych, zrodziła pytanie kliniczne; czy nie zwiększy się z tego powodu częstość występowania zawału serca i innych zdarzeń sercowo – naczyniowych w tej grupie osób? Przegląd systematyczny badań z randomizacją z ich metaanalizą przeprowadzony przez Bollanda (opublikowany w sierpniu 2010 roku) wskazuje, że podaż suplementów wapnia w ilości co najmniej 500 mg/d związana jest z 30% wzrostem częstości występowania zawału (P=0,035) i mniejszym (nieistotnym statystycznie) wzrostem ryzyka udaru mózgu (P=0,11) i umieralności (P=0,18). Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy we wzroście ryzyka łącznie zawału serca, udaru mózgu i/lub nagłego zgonu (P=0,057).

Wyniki przytoczonych badań są sprzeczne z rezultatami niektórych badań obserwacyjnych i interwencyjnych. Badania obserwacyjne sugerują, że wysokie spożycie wapnia może zmniejszać ryzyko rozwoju chorób naczyniowych. Badania interwencyjne wskazują natomiast, że suplementacja wapnia poprzez obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, korzystny wpływ na lipidy (wzrost HDL, obniżenie TCh) i obniżenie masy ciała, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób układu sercowo – naczyniowego. Udokumentowano jednak, że u osób z niewydolnością nerek (w populacji tak dializowanej, jak i bez dializ) podawanie wapnia (celem związania fosforanów) przyśpiesza kalcyfikację naczyń i zwiększa śmiertelność.

W sprawie stosowania suplementacji wapnia u osób z osteoporozą, po ukazaniu się pracy Bollanda stanowisko zajęło American Society of Bone and Mineral Research (ASBMR) (12.08.2010). ASBMR, podał, że u osób suplementowanych nie należy wapnia odstawiać, ponieważ ewentualne ryzyko związane ze stosowaniem suplementów wapnia nie przewyższa korzyści.

Należy podkreślić, że w świetle obecnej wiedzy o działaniu plejotropowym witaminy D i jej powszechnych niedoborach, które wiążą się ze zwiększoną częstością występowania choroby wieńcowej, niewydolności serca, udaru mózgu i choroby naczyń obwodowych, konieczność suplementacji nie budzi tylu kontrowersji. Pozostaje do ustalenia wielkość dawki zapewniającej optymalne stężenie 25(OH)D dla syntezy aktywnej formy witaminy niezbędnej dla ujawnienia jej korzystnego działania auto- i parakrynnego, czego wykładnikiem klinicznym będzie korzystne oddziaływanie na wskaźniki zdrowotne

L14

CONTROVERSIES RELATED TO CALCIUM AND VITAMIN D SUPPLEMENTATION

Marcinowska-Suchowierska E.

Department of Family Medicine, Internal Diseases and Metabolic Bone Diseases

Medical Center of Postgraduate Education (CMKP), Warsaw

The relation between intake of calcium and Vitamin D and indicators of general health condition (i.e., health of bone, number of falls, physical activity, cardiovascular diseases, hypertension, neoplasma, metabolic syndrome, immunological system, neuropsychological function, etc.) has been long shown based on mechanistical data from animal and human studies. The main question pertains not only to the optimal dose of calcium and Vitamin D for healthy bones, but also to improving other health indicators and decreasing the risk of too high intake (i.e., nephrolithiasis, arteriosclerosis, cardiovascular diseases). It is a difficult task because human studies are mainly observational in nature, without randomization, which results in finding out about benefits and limitations of increased (as compared to recommended) intake of calcium and Vitamin D on health indicators.

In the guidelines for prevention and treatment of osteoporosis it is recommended to take calcium in the amount of at least 1200 mg/day, most often in combination with Vitamin D in the amount of 800 IU/day. These recommendations are based on the results of meta-analysis of randomization studies done by Tang et al. which shows that the intake of 1200 mg/day of calcium alone or with 800 IU/day of Vitamin D decreases the risk of osteoporotic fractures. Such a large supplementation of calcium, especially in the elderly, raised the question of potentially increased number of heart attacks and other cardiovascular incidents in this population. A review of randomization studies with their meta-analysis done by Bolland (published in August 2010) shows that intake of calcium in the amount of at least 500 mg/day is related to a 35% increase in the frequency of heart attacks (P=0.035) and smaller (statistically insignificant) increase in the risk for stroke (P=0,11). The probability of increased risk for heart attack, stroke or sudden death was statistically insignificant (P=0,057).

The results of the above mentioned studies are not congruent with the results of come observational and interventional research. Observational studies suggest that high intake of calcium may decrease the risk for the development of vascular diseases. Interventional studies show that supplementation of calcium has, via a decrease in blood pressure, a beneficial influence on lipids (increased HDL, decreased TCh) and body mass decrease, as well as lower risk for cardiovascular diseases. It has been shown, however, that in patients with kidney insufficiency (those who undergo dialysis and those who do not) calcium supplementation (aimed at binding of phosphates) speeds up calcification of veins and increases mortality.

After the publication of Bolland’s article, the American Society of Bone and Mineral Research (ASBMR) took a position in relation to calcium supplementation in patients with osteoporosis (August 12, 2010). ASBMR recommended that patients who receive calcium supplementation should not stop the treatment as the potential risks do not exceed the benefits of supplementation.

It should be stated that today’s knowledge about the plejotropic influence of Vitamin D and the fact that its deficiency may lead to increased risk for cardiac insufficiency, stroke and insufficiency of arteries, the necessity of supplementation is not as controversial any more. What needs to be determined is the optimal dosage that results in concentration of 25(OH)D for Vitamin D that will promote its auto- and paracrinne influence, which will in turn affect positively health indicators.

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 52-53

L13

SPEKTRUM LECZNICZE RANELINIANU STRONTU

Lorenc R.S.

Zakład Biochemii, Radioimmunologii i Medycyny Doświadczalnej, Warszawa, Polska

Ranelinian strontu (SR) został zarejestrowany w Unii Europejskiej do leczenia osteoporozy pomenopauzalnej u kobiet i osteoporozy u mężczyzn, i jest to pierwszy lek przeciwko osteoporozie, który zmniejsza resorpcję tkanki kostnej i jednocześnie pobudza tworzenie nowej tkanki kostnej. Stront wykazuje wysokie powinowactwo do tkanki kostnej i jest preferencyjnie odkładany w nowo utworzonej tkance kostnej. Wzmacnia regenerację kości, co ma kluczowe znaczenie dla odnowy tkanki kostnej w czasie całego życia człowieka.

SR ma bezpośredni wpływ na komórki kości, modyfikując receptory wapnia. Pobudza tworzenie preosteoblastów i ich różnicowanie, co prowadzi do wytwarzania kolagenu typu I i mineralizacji osteoidu. Równocześnie SR modyfikuje aktywność szlaku ligandu RANK/RANK, opóźnia różnicowanie, zmniejsza aktywność osteoklastów i nasila ich apoptozę.

Wykazano, że podawanie SR w modelu szczura zwiększa objętość kości korowej i beleczkowej oraz zwiększa wytrzymałość mechaniczną kości. Badanie histomorfometryczne szczurów po owariektomii wykazało, że SR zmniejsza resorpcję kości o 30%, ale nie zmniejsza tworzenia kości beleczkowej. Dodatkowo stwierdzono zwiększoną wytrzymałość kości.

Różne korzystne efekty kostne SR prowadzą do istotnej skuteczności klinicznej tego związku w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej i potencjalnie do istotnej przewagi terapeutycznej tego związku nad innymi metodami leczenia osteoporozy. W przeciwieństwie do teriparatydu, denosumabu i bisfosfonianów, SR równocześnie zwiększa tworzenie kości i zmniejsza resorpcję kości. Ranelinian strontu jest ważną terapią pierwszej linii. Już po 1. roku leczenia kobiet z osteoporozą pomenopauzalną ranelinian strontu był istotnie lepszy od alendronianu pod względem poprawy mikroarchitektury kości, na poziomie korowym i beleczkowym, prowadząc do zapobiegania złamaniom z powodu kruchości kości. Dodatkowo, nawet u pacjentów będących w dalszym ciągu w grupie wysokiego ryzyka złamań pomimo wcześniejszego długotrwałego leczenia bisfosfonianami, ranelinian strontu jest w stanie ponownie pobudzić proces tworzenia kości. W badaniach klinicznych fazy III pacjentek z pomenopauzalną osteoporozą ranelinian strontu wykazywał wczesną i długotrwałą skuteczność w zapobieganiu złamaniom kręgów, innych kości niż kręgów oraz biodra, oraz cechowała go dobra tolerancja w porównaniu z placebo. Większa gęstość mineralna kości (BMD) w trakcie leczenia ranelinianem strontu jest silnie powiązana ze zmniejszeniem ryzyka złamań i jest także czynnikiem predykcyjnym zmniejszenia tego ryzyka. Zdolność predykcyjna BMD jest szczególnie istotna, gdyż jest to wskaźnik zapobiegania złamaniom przez ranelinian strontu i będzie prawdopodobnie miała duże znaczenie dla poprawy motywacji pacjentów do długotrwałego leczenia ranelinianem strontu, co poprawi przestrzeganie zaleceń dotyczących leczenia i zwiększy odsetek pacjentów kontynuujących leczenie.

Ze względu na to, że osteoporoza wymaga długotrwałego leczenia u osób w podeszłym wieku, SR dzięki swojemu szybkiemu działaniu, udowodnionej zdolności do długotrwałego zmniejszania ryzyka złamań, szczególnie innych niż złamania kręgów, oraz korzystnemu profilowi bezpieczeństwa jest szczególnie odpowiedni dla kobiet w podeszłym wieku z osteoporozą oraz dla mężczyzn.

L13

THERAPEUTIC SPECTRUM OF STRONTIUM RANELATE

Lorenc R.S.

Department of Biochemistry, Radioimmunology and Experimental Medicine, Warsaw, Poland

         Strontium ranelate (SR) has been approved for the treatment of postmenopausal osteoporosis in women and male osteoporosis in the European Union, being the first antiosteoporotic agent to reduce bone resorption while promoting bone formation. Strontium has a high affinity for bone tissue and is preferentially deposited in newly formed bone. It enforces bone regeneration what is essential for bone reneval throughout life.

         SR has a direct effect on bone cells by modifying of calcium receptors. It stimulates formation of preosteoblasts and their differentiation, which results in production of type I collagen and mineralization of osteoid. At the same time SR modifies activity of RANK/RANK ligand pathway, delays differentiations , decreases activity of osteoclasts and increases their apoptosis.

         Administration of SR in rats model has shown an increase of cortical and trabecular bone volume as well as an increase of mechanical strength of the bone. A histomorphometric study of ovariectomized rats showed that SR decreases bone resorption by 30% but does not decrease trabecular bone formation. Moreover, an increase in bone strength was noted.

The various bone benefits of SR lead to marked clinical efficacy for the compound in postmenopausal osteoporosis and to potentially major therapeutic advantages for the compound over other antiosteoporotic therapies. Unlike Teriparatide, Denosumab and Bisphosphonates, SR simultaneously increases bone formation, while also reducing bone resorption. Strontium ranelate represents an important first-line therapy. After only 1 year of treatment, strontium ranelate is significantly superior to alendronate in improving, in women with postmenopausal osteoporosis, bone microarchitecture, at both cortical and trabecular levels, with subsequent benefit for the prevention of fragility fractures. Moreover, even in patients who are still at high risk of fractures despite previous long-term treatment with bisphosphonates, strontium ranelate is able to relaunch the process of bone formation. In phase III clinical trials of osteoporotic postmenopausal patients, strontium ranelate provided early and sustained efficacy in the prevention of vertebral, nonvertebral, and hip fractures, and good tolerability, compared with placebo. Increased BMD during strontium ranelate therapy is strongly associated with, and also predictive of fracture risk reduction. This predictive capacity of BMD measurements is particularly pertinent, being a marker of antifracture efficacy shown with strontium ranelate, and will probably be of major importance in encouraging long-term patient motivation with strontium ranelate therapy, thus improving compliance and persistence of patients.

Since osteoporosis requires long-term management in old age, SR because of its rapid action, proven long-term reduction in fracture risk, especially non-vertebral, and favorable safety profile is particularly suitable for elderly osteoporotic women as well as men.

X Sympozjum Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
IV Krakowskie Sympozjum Osteoporozy

Streszczenia opublikowano:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA PRAC – ABSTRACTS, s62-63.

R17
POSTĘPY W OZNACZENIACH ULTRASONOGRAFICZNYCH KOŚCI U DZIECI

Maciej Jaworski, Roman S. Lorenc.
Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej, Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, Al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa.

Ultradźwiękowa aparatura do pomiarów kości jest w ostatnich latach coraz szerzej stosowana przede wszystkim w badaniach u osób dorosłych, ale także u dzieci i młodzieży. Celem pracy była weryfikacja tej metody w pomiarach u dzieci zdrowych i u dzieci z osteoporozą w przebiegu różnych schorzeń. W badaniach uczestniczyła grupa 899 dzieci zdrowych ze szkół warszawskich (7-18 lat) oraz 32 dzieci z wrodzoną _łamliwości_ kości (OI), 33 dzieci z idiopatyczną osteoporozą młodzieńczą (IJO; 19 faza ostra, 14 faza przewlekła) i 73 dzieci z hipercalcuri_ (HYP). Badania ultradźwiękowe kości piętowej (BUA, SOS i Stiffness) wykonano aparatem Achilles Plus, badania gęstości kości całego szkieletu (TBBMD) i kręgosłupa lędzwiowego (AP Spine BMD) metodą DEXA aparatem Lunar DPX-L.
U dzieci zdrowych zaobserwowano statystycznie znamienną przewagę chłopców 15, 16 i 17-letnich nad dziewczętami w wartościach BUA oraz Stiffness oraz trend do przewagi u chłopców 18-letnich. Obserwowano także wyższą dynamikę przyrostu SOS, BUA i Stiffness wraz z wiekiem u chłopców niż u dziewcząt. U dzieci z hipercalcurią stwierdzono znamienne obniżenie wartości Z-score dla SOS, oraz trend do obniżenia Z-score TBBMD. Z-score dla BUA i Stiffness były w normie (badania Ap Spine u tych dzieci nie wykonywano). U dzieci z OI i z IJO zaobserwowano znamienne obniżenie wartości Z-score zarówno dla SOS, BUA i Stiffness jak i AP Spine BMD oraz TBBMD, przy czym najniższe wartości obserwowano u dzieci z OI, pośrednie u dzieci z IJO-faza ostra, a najwyższe u dzieci z IJO-faza przewlekła. Otrzymane wyniki sugerują, że metoda ultradźwiękowa odzwierciedla zróżnicowanie w rozwoju kośca u chłopców i dziewcząt, oraz, że jest podobnie przydatna w diagnostyce wrodzonej łamliwości kości, idiopatycznej osteoporozy młodzieńczej i hipercalcurii jak metoda DEXA pomiaru gęstości kości.

R17
DEVELOPMENT OF ULTRASOUND BONE MEASUREMENTS IN CHILDREN

Maciej Jaworski, Roman S. Lorenc.
Department of Biochemistry and Experimental Medicine,
The Children’s Memorial Health Institute,
Al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa.

Ultrasound equipment for bone evaluation has been widespread introduced to medical practice only in adults. The aim of this study was evaluation of this method in children in two clinical situation: physiology and pathology. Group of 899 healthy children (7-18 yrs) was recruited from local schools. Three groups of diseased children: 32 with osteogenesis imperfecta (OI), 33 with idiopathic juvenile osteoporosis (IJO; 19-active phase, 14-chronic phase) and 73 with hypercalcuria (HYP) were also measured. Ultrasound measurements of os calcis (SOS, BUA and Stiffness) were done using Achilles Plus. Additionally total body BMD and lumbar (AP) spine BMD were measured using Lunar DPX-L apparatus (DEXA method) and compared with ultrasound data.
It was shown that BUA and Stiffness in healthy 15, 16 and 17 yrs boys were significantly greater than in age-matched girls (in 18 yrs only statistical trends were observed). SOS, BUA and Stiffness increase faster during adolescence in boys than in girls. SOS and TBBMD Z-scores for children with HYP were significantly lower than zero, when for BUA and Stiffness were normal (lumbar spine BMD was not measured in this group). All Z-scores in OI and IJO groups were significantly lower, however the lowest values were observed in OI group, intermediate in IJO-active phase and the highest in IJO-chronic phase group. It has been suggested that ultrasound method reflects sex differences of bone development during adolescence, and that clinical usefulness of ultrasound method is similar to DEXA method in diagnostic of hypercalcuria, osteogenesis imperfecta and idiopathic juvenile osteoporosis.

II Krakowskie Sympozjum – Osteoporoza w życiu, praktyce i teorii
Kraków 30.09 – 01.10.1995

Streszczenia:
Materiały kongresowe: REFERATY, s25.

PRZYDATNOŚĆ BADAŃ DENSYTOMETRYCZNYCH, ILOŚCIOWEJ TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ ORAZ TECHNIK ULTRADŹWIĘKOWYCH W DIAGNOSTYCE I MONITOROWANIU LECZENIA OSTEOPOROZY

R. S. Lorenc
Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa

Metody densytometryczne charakteryzują się wysoką czułością i specyficznością a nowe generacje wprowadzonych densytometrów odznaczają się także wysokiej jakości wynikami w zakresie powtarzalności i odtwarzalności prowadzonych ozna¬czeń. Są one wysoko użyteczne i znajdują coraz szersze zastosowanie w pracy kli¬nicznej.
Badania densytometryczne opierają się na interpretacji tzw, rzutu płaskiego na płaszczyznę a uzyskane wartości „gęstości” densytometrycznej oceniane są w g/cm2. Ograniczenia technik densytometrycznych przezwyciężają pojawiające nowe opcje diagnostyczne związane z zastosowaniem ultradźwięków i technik tomografii kompu¬terowej. W tym pierwszym przypadku zaistniała możliwość uzyskania nieinwazyjnej informacji odnośnie ryzyka złamań i jakości tkanki kostnej, w tym drugim odporności mechanicznej kości. Prowadzone szeroko badania z ich zastosowaniem rokują, że wyjdą one wkrótce z fazy eksperymentu klinicznego i znajdą szerokie zastosowanie w praktyce klinicznej.

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s103-104.
 

L11
WARTOŚĆ ROKOWNICZA KLINICZNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA WYSTĘPOWANIA ZŁAMAŃ NISKOENERGETYCZNYCH WŚRÓD KOBIET PO MENOPAUZIE

Marcinkowska M., Gowin E., Nosowicz W., Horst-Sikorska W.

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Słowa kluczowe: kliniczne czynniki ryzyka, złamanie niskoenergetyczne, osteoporoza

Wstęp
Osteoporozę charakteryzują zmiany w kości polegające na jej zmniejszonej wytrzymałości, która zwiększa ryzyko złamań. Złamanie niskoenergetyczne, często jedyny objaw choroby, jest jednocześnie najpoważniejszym jej powikłaniem.
Cel pracy
Celem pracy była ocena wartości rokowniczej czynników ryzyka wystąpienia złamań osteoporotycznych w grupie kobiet po menopauzie.
Materiał i metoda
Badanie przeprowadzono na grupie 210 pacjentek po menopauzie z Poradni Endokrynologii i Osteoporozy SPSK 2 w Poznaniu. Analizowano kliniczne czynniki ryzyka wystąpienia złamania niskoenergetycznego takie jak: wiek, masa ciała, wzrost, wystąpienie złamania u pacjentki, wystąpienie złamania biodra u matki, stosowanie przewlekłej sterydoterapii, obecność rzs, aktualne palenie papierosów, nadużywanie alkoholu. U wszystkich pacjentek wykonano badanie densytometryczne w obrębie odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz bliższego końca kości udowej. Przy użyciu kalkulatora RB-10 obliczano 10-letnie ryzyko wystąpienia złamania.
Wyniki
Wiek badanych pacjentek wynosił od 51do 86 lat ( średnia wieku 69 lat), masa ciała od 36-85kg (średnio 59,4kg), wzrost 137-170cm (średnio 153,9cm). Obecne palenie papierosów deklarowało 21 badanych, przewlekłą sterydoterapię w wywiadzie podawało 5 chorych, złamanie biodra u matki zgłosiło 30 pacjentek,
U 71 kobiet stwierdzono złamanie jawne klinicznie, u 119 jakiekolwiek załamanie niskoenergetyczne (w tym jawne klinicznie oraz ubytek wzrostu ≥7cm świadczący o wystąpieniu złamania w obrębie kręgosłupa), u 91 pacjentek nie stwierdzono złamań osteoporotycznych.
10-letnie ryzyko wystąpienia jakiegokolwiek złamania w grupie pacjentek z przebytymi jawnymi klinicznie złamaniami, oceniane na podstawie analizy klinicznych czynników ryzyka, wyniosło 17,26%. Po uwzględnieniu wyników badania densytometrycznego L1-L4 wyniosło 30,35%, bkku 22,05%. Dla pacjentek ze stwierdzonym ubytkiem wzrostu, bez rozpatrywania badania densytometrycznego, 10-letnie ryzyko wystąpienia złamania było równe 15,76% uwzględniając wyniki badania densytometrycznego L1-L4 45,05%, bkku 24,21%. Dla pacjentek z przebytym złamaniem biodra kliniczne 10-letnie ryzyko złamania wyniosło 20,33%, natomiast oceniane w oparciu o badanie densytometryczne L1-L4 51,5%, a bkku 25,5%. 10-letnie ryzyko wystąpienia jakiegokolwiek złamania w grupie pacjentek bez złamania, oceniane wyłącznie na podstawie analizy klinicznych czynników ryzyka, wyniosło 9,7%,oceniane na podstawie badania densytometrycznego L1-L4 wyniosło 15,37%, bkku 14,2%.
Wnioski
1. Ocena wyłącznie klinicznych czynników ryzyka wystąpienia złamania niskoenergetycznego pozwala na wstępne wyodrębnienie pacjentek z grupy ryzyka.
2. Poszerzenie analizy o badanie densytometryczne pozwala z większą dokładnością ocenić 10-letnie ryzyko wystąpienia złamania.

L11
THE PROGNOSTIC RELEVANCE OF CLINICAL RISK FACTORS FOR LOW-ENERGY FRACTURES IN POSTMENOPAUSAL WOMEN

Marcinkowska M., Gowin E., Nosowicz W., Horst-Sikorska W.

Department of Family Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

Key words: clinical risk factors, low- energy fracture, osteoporosis

Introduction
Osteoporosis is characterized defects of bone microarchitecture and increased risk of fractures. A low – energy fracture is usually the only but the most severe sign of the disease.
The aim of the study
The aim of the study was the evaluation of prognostic significance of clinical risk factors for osteoporotic fractures in postmenopausal women.
Material and methods
The study group comprised 210 postmenopausal women from Endocrinology and Osteoporosis Outpatient Clinic. Clinical risk factors for low-energy fractures were analyzed such as: age, weight, height, fractures, hip fractures in mothers, long-term steroidotheraphy, RA, smoking, alcohol abuse. In all the patients BMD of the femoral neck and lumbar spine were evaluated by DXA (Lunar DPX-L). Ten – year risk of fractures was estimated according to RB-10 calculator.
Results
Age of the analyzed patients ranged from 51 to 86 years (average 69 years), weight from 36-85kg (average 59.4kg), height 137-170 (average153.9cm). Smoking declared 21 women, long term steroidotheraphy in 5, hip fractures in mothers of 30 patients. In 71 women clinically overt fractures were present, in 119 any low-energy fracture (clinically overt or height decrease more than 7cm which can be treated as a clinically silent vertebral body fracture), in 91 patients there were not any fractures. Ten-year risk for any fracture in patients with clinically overt fractures estimated according to clinical risk factors was 17.26%, after concerning results of BMD in lumbar spine it was 30.35% and in femoral neck- 22.05%. For the patients with height decrease clinical ten-year risk for fracture was 15.76%, with densitometry results in lumbar spine it was 45.05% and in femoral neck – 24.21%. For the patients after hip fracture clinical risk for fracture was 20.33%, regarding BMD results in lumbar spine it increases to 51.5% and in femoral neck to 25.5%. Ten year risk for any fracture in patients without fractures estimated on a basis on clinical factors was 9.7%, analyzed with densitometry in lumbar spine was 15.37% and in femoral neck 14.2%.
Conclusions:
3. Analysis of clinical risk factors for low-energy fractures alone may indicate patients with risk.
4. Risk factors assessment with consideration of bone mineral density measurement enables more accurate estimation of the fracture risk.

Konto zostało utworzone, a odsyłacz aktywacyjny przesłany na podany adres.

Ze względów bezpieczeństwa prosimy o kliknięcie odsyłacza, który będzie aktywacją konta.

Do tego czasu zalogowanie się będzie niemożliwe.

Calcified Tissue International 2001; 69: 121-129

Mechanizmy działania i wpływ terapeutyczny strontu na tkankę kostną
P.J. Marie, P. Ammann, G. Boivin, C. Rey

Streszczenie

Różnorodne czynniki regulujące o działaniu ogólnoustrojowym i miejscowym ściśle sterują procesami resorpcji i powstawania kości. Również substancje mineralne i pierwiastki śladowe wpływają na powstawanie i resorpcji kości, bezpośrednio i pośrednio oddziałując na komórki i substancję mineralną kości. Niektóre pierwiastki śladowe wykazujące bliskie pokrewieństwo chemiczne z wapniem, takie jak stront (Sr), w stężeniach wyższych od wymaganych fizjologicznie wywierają działanie farmakologiczne na kość. Stwierdzono, że stront wpływa na komórki kości na kilka różnych sposobów: oprócz aktywności antyresorpcyjnej wykazuje również wpływ anaboliczny na kość, co może w istotny sposób korzystnie oddziaływać na równowagę kostną u zdrowych zwierząt, a także u zwierząt z osteopenią. W związku z tym stront wzbudza też zainteresowanie jako potencjalny środek w leczeniu osteoporozy. W niniejszym przeglądzie podsumowano mechanizmy wpływu strontu na komórki kości, dowody na jego korzystny wpływ na masę kostną in vivo, a także potencjalne działania terapeutyczne w chorobach przebiegających z osteopenią.

Słowa kluczowe: stront, kościotworzenie, osteopenia, resorpcja, kość

Tłumacznie artykułu w pełnej wersji umieszczone za zgodą wydawnictwa ©2001 Springer-Verlag New York Inc.
Wersja oryginalna dostępna na stronie:

http://springerlink.com/app/home/contribution.asp?wasp=f0gvvmyrqk2ncevwyjf6&referrer=parent&backto=issue,1,7;journal,43,113;searchpublicationsresults,1,2;

Osteoporosis Int (2003) 14, 9 716 – 721

Porównanie wskaźnika ryzyka klinicznego i ilościowej ultrasonografii kości celem identyfikacji kobiet ze wzmożonym ryzykiem wystąpienia osteoporozy.
(Comparison of a simple clinical risk index and quantitative bone ultrasound for identifying women at increased risk of osteoporosis)

Qing-Yang Huang (1, 2, 3), Robert R. Recker (2) and Hong-Wen Deng (1, 2, 3)

(2) Osteoporosis Research Center, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 68131, USA

(3) Department of Biomedical Sciences, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 68131, USA

Osteoporoza jest obecnie narastającym problemem w krajach Azji, wczesna identyfikacja czynników ryzyka jest najbardziej efektywną metodą walki z tą chorobą w krajach rozwijających się. Pacjenci z obniżoną wartością BMD (gęstości mineralnej kości) cechuje wzrost ryzyka złamania kości. Jednakże w wielu regionach Azji dostęp do badań densytometrycznych jest ograniczony, metody, które charakteryzowałyby się niskim kosztem byłyby bardzo ważne w diagnostyce osteoporozy. Dokonaliśmy porównania dwóch metod: oceny ryzyka klinicznego (według OSTA- Osteoporosis Self-assessment Tool for Asians) oraz ilościowej ultrasonografii kości (QUS) celem identyfikacji pacjentów z niskim BMD – oceniono 722, pochodzące z południowych Chin, kobiety w okresie pomenopauzalnym, zamieszkujące Hong-Kongu. Do identyfikacji pacjentów z BMD szyjki kości udowej T-score ≤ –2,5 wykorzystywano osoby z wartością testu OSTA poniżej -1, czułość i swoistość takiej korelacji wynosiła odpowiednio 88 % i 54 %.

Przy optymalnym, T-score -2,35 dla QUS czułość i swoistość wynosiła odpowiednio 81 % i 65 %.

AUC dla QUS wynosił 0,78 i nie był znacząco odmienny od wartości 0,8 otrzymanej dla OSTA. Zarówno OSTA jak i QUS korelowało znacząco z BMD szyjki kości udowej (odpowiednio 0,62 i 0,36, P<0,001). Przy zastosowaniu progów diagnostycznych, jak powyżej opisano, celem identyfikacji BMD T-score ≤ –2,5 dla kręgów lub szyjki kości udowej osiągnięto czułość i swoistość odpowiednio 79 % i 60 % dla OSTA oraz 69 % i 70 % dla QUS. Wykorzystanie jednocześnie OSTA oraz QUS pozwalało osiągnąć czułość wynoszącą 91 %, natomiast swoistość obniżyła się do wartości 44 %. Podsumowując, uważamy, iż OSTA jest tanią i efektywną metodą identyfikacji pacjentów ze wzmożonym ryzykiem wystąpienia osteoporozy w krajach rozwijających się, jego użycie ułatwi wybór pacjentów, którym należy wykonać densytometrię.

Słowa kluczowe:

Azja, ultrasonografia kości, wskaźnik ryzyka klinicznego

MEDICINA SPORTIVA Vol. 4 (Suppl. 1): S111 – S125, 2000

The influence of physical activity on bone mineral density in 50-77 years old women

Zbigniew Szyguła1, Dorota Kordiak-Drzał, Agnieszka Gujda

1Zakład Medycyny WF i Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego, Kraków

STRESZCZENIE

Celem pracy była ocena zależności pomiędzy gęstością mineralną kości (BMD) a aktywnością ruchową w różnych okresach życia. Badaniami objęto 198 kobiet w wieku 50-77 lat. Badania gęstości mineralnej kości przeprowadzono metodą absorpcjometrii wiązek promieniowania rtg o dwóch różnych energiach (DEXA). W zależności od miejsca pomiaru (kręgosłup, szyjka kości udowej – trójkąt Warda) badane podzielono na dwie grupy: grupę „kręgosłupy” – GR K (153 kobiety) i grupę „szyjki” – GR SZ (66 kobiet), a w obu grupach wyróżniono podgrupę kobiet z osteoporozą (K OP, SZ OP), podgrupę kobiet z osteopenią (K OSP, SZ OSP) i kobiety zdrowe (K N, SZ N). Znając aktualną wartość BMD wyznaczono także jej przewidywaną wielkość w 50 r.ż., czyli BMD₅₀. Wśród pacjentek przeprowadzono ankietę na temat aktywności ruchowej w trzech przedziałach czasowych: przed 25 r.ż., między 25 a 50 r.ż. oraz po 50 r.ż. Jako wskaźnik obciążenia mechanicznego kośćca wzięto pod uwagę także BMI (Body Mass Index).

W niniejszych badaniach nie wykazano żadnego związku pomiędzy poziomem aktywności ruchowej przed 25 r.ż. a gęstością tkanki kostnej, zarówno w odniesieniu do aktualnego wyniku badania densytometrycznego, jak i przewidywanego BMD w 50 r.ż.. Zaobserwowano natomiast w grupie „szyjki” dodatnią i statystycznie istotną korelację pomiędzy aktywnością ruchową od 25 r.ż. do 50 r.ż. a BMD (r = 0,37; p = 0,002) i T-score (r = 0,36; p = 0,003). U badanych w grupie „kręgosłupy” zależności te były nieznaczne, ale statystycznie istotne (p < 0,05). Ponadto stwierdzono istotną zależność (p < 0,001) pomiędzy BMI a gęstością tkanki kostnej odcinka lędźwiowego kręgosłupa (r = 0,40) oraz szyjki kości udowej (r = 0,47).

W badaniach retrospektywnych występują bardzo duże trudności w ocenie aktywności ruchowej w przeszłości i być może dlatego nie udało się wykazać związku pomiędzy aktywnością ruchową przed 25 r.ż. a gęstością kości u badanych kobiet. Zanotowano natomiast małą, ale statystycznie istotną zależność pomiędzy aktywnością ruchową w okresie od 25 do 50 r.ż. a aktualną oraz przewidywaną w 50 r.ż. gęstością tkanki kostnej w trójkącie Warda u kobiet w grupie „szyjki”. Wyniki te mogą wskazywać na korzystny wpływ aktywności związanej z wykonywanym zawodem, jako dominującej w tym okresie aktywności ruchowej, na gęstość szyjki kości udowej.

Słowa kluczowe: gęstość kości, aktywność ruchowa, badania retrospektywne, badania ankietowe

ABSTRACT

The aim of the paper was to find out if there is any relationship between bone mineral density (BMD) and past physical activity in 153 women 50-77 years old. Measurements were obtained using dual-energy X-ray absorptiometry (DXA). Depending on the region being measured (lumbar spine or proximal femur – Ward’s triangle), all participants were divided to two group: “spine” group – K (n = 153) and “femoral neck” group – SZ (n = 66). Additionally both groups were subdivided according to BMD to separate normal healthy women (K N, SZ N) from those with osteoporosis (K OP, SZ OP) or osteopenia (K OSP, SZ OSP). Knowing present BMD we calculate expected bone mineral density at the age of 50 – BMD₅₀. Physical activity before the age of 25, between age 25 and 50, as well as before the age of 50 was assessed by questionnaire. Body Mass Index (BMI) was calculated for all participants to account for the mechanical loading imposed on the skeleton.

            We found no relationship between the level of physical activity before age 25, and present (BMD) or expected bone mineral density at 50 years of age (BMD₅₀). A positive and statistically significant correlation was found between the level of physical activity during the 25 to 50 year period and BMD (r = 0,37; p<0,002) and T-score (r = 0,36; p < 0,003) in the “femoral neck” group. Relationships for the “spine” group were weaker but still significant (p < 0,05). However, a significant (p < 0,001) correlation between BMI and BMD in the lumbar spine (r = 0,40) as well as Wadr’s triangle (r = 0,47) was found.

It is extremely difficult to assess the level of physical activity in a retrospective study, which may explain why we found no correlation between physical activity before the age of 25 and BMD. However, our results show a weak but statistically significant correlation between the level of physical activity during the 25 to 50 year period, and present (BMD) as well expected bone mineral density at age 50 (BMD₅₀) in Ward’s triangle. The results also indicate positive role of occupational activity – activity dominating between the ages of 25 and 50 – on BMD in femoral neck region.

Key words: bone density, physical activity, retrospective study, questionnaire

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W34

E.de THOMASSON, O. GUINGAND, R.TERRACHER, C.MAZEL
Department de Chirurgie Orthopedique et Traumatologique, France

Dokonaliśmy prospektywnej analizy wyników 190 rewizyjnych alloplastyk stawu biodrowego u 171 kolejnych pacjentów operowanych w naszym ośrodku pomiędzy styczniem 1995 a marcem 1999. Pacjenci zostali podzieleni na 4 grupy w zależności od: wieku w czasie zabiegu operacyjnego ( > lub< 75 lat) i typu wykonywanego zabiegu (rewizja obu elementów lub rewizja ograniczona do panewki). Zanotowano 90 powikłań u 71 pacjentów, a w 24 przypadkach konieczna była powtórna interwencja. Dwie trzecie (64/90) były związane z procedurą chirurgiczną (śródoperacyjne złamania uda lub perforacje, zwichnięcia, infekcja), zaś jedna trzecia (26/90) była związana z powikłaniami ogólnymi (niewydolność serca, zakrzepica żył głębokich, zator płucny). .
Średni czas trwania i średnie krwawienie było znamiennie wyższe w przypadkach całkowitej rewizji w porównaniu z izolowaną rewizją panewki (sigma> 1.96). .
Powikłania zagrażające życiu wystąpiły u 3.6% i były przyczyną śmierci 1,6% pacjentów. Czynnikami ryzyka okazały się wiek 75 lat i powyżej (p<0,05) i wynik 3 w skali ASA (p<0,01). U pacjentów w wieku 75 lat i powyżej częściej występowały złamania uda i perforacje (p<0,05) niż u młodszych pacjentów. .
Podsumowanie: Chirurgia rewizyjna biodra pociąga za sobą wysoki stopień powikłań. Decyzja dotycząca zabiegu powinna uwzględniać przeszkody i stan zdrowia pacjenta, szczególnie w przypadku starszych i wielokrotnie operowanych osób.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s34.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
oraz
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s5.

L10
PRODIGY Quantitative Lateral Vertebral Assessment (LVAq) – Accuracy and Precision
(Ilościowa ocena projekcji bocznej kręgosłupa (LVAq) aparatem prodigy – dokładność i precyzja)
Dave Pankratz (1), Joe Bisek (1), Howard Barden (1), Rob Washenko (1), Kenneth Faulker (1), Jef Van Dam (2)

¹GE Lunar Corporation, Madison, Wisconsin, USA,
²LUNAR Europe, Belgium, Europe, GE Lunar Corporation, 726 Heartland Trail, Madison, WI, USA 53717

Low bone density and prevalent vertebral fractures, the classic hallmark of osteoporosis, are associated independently with a dramatically increased risk of future vertebral and non-vertebral fractures. The advent of the GE LUNAR PRODIGY bone densitometer has made accurate measurement of vertebral deformities a reality through its quantitative assessment application, LVAq. The PRODIGY utilizes a narrow-angle (4^o) fan-beam to acquire high-resolution dual-energy images, which can be used for qualitative and quantitative determination of deformation as well as lateral spine BMD. Scans of the lumbar spine can be acquired in less than 90 seconds and the lumbar and thoracic spine in about 180 seconds. Accuracy of the LVAq measurements were determined by comparing LVA results with biomechanical measurement of vertebral heights in vitro. Error was found to be less than 1 mm. We also compared PRODIGY LVAq with GE LUNAR EXPERT-XL morphometry data using the European COMAC phantom, and a GE LUNAR lateral spine phantom. Excellent comparability was found (r = 0.99, p = 0.3), which indicates the large EXPERT-XL morphometry reference data can be used. Vertebral height precision in vivo was determined from repeat observations of 5 patients with repositioning. Semi-automated analysis tools were used to calculate intra- and inter-individual variation using four different operators (untrained, following written procedures) measuring ten vertebral bodies multiple times.

These results indicate the precision error is comparable to that of repeat measurements using standard lateral radiographs (%CV=3-4%).