1

MARKERY OBROTU KOSTNEGO W PRZEWIDYWANIU ZŁAMAŃ

X Sympozjum Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
IV Krakowskie Sympozjum Osteoporozy

Kraków 23-26 września 1999

Streszczenia opublikowano:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA PRAC – ABSTRACTS, s67-68.

R19
MARKERY OBROTU KOSTNEGO W PRZEWIDYWANIU ZŁAMAŃ

Richard Eastell, Rosemary Hannon
Bone Metabolism Group, University of Sheffield,UK, Bone Metabolism Group, Division Clinical Sciences (NGHT), Clinical Sciences Centre, Northern General Hospital, Herries Road, Sheffield, S5 7AU, UK.

Markery biochemiczne obrotu kostnego mogą być stosowane w przewidywaniu ryzyka złamania oraz oceny tempa utraty masy kostnej u pacjentek po menopauzie.
Wysokie poziomy markery resopcji tj. wolna dezoksypyrydynolina i C-telopeptyd kolagenu typu I są związane ze zwiększonym ryzykiem złamania bliższego końca kości udowej u starszych kobiet. Te pomiary moga być stosowane w połaczeniu z oceną gestości mineralnej kości lub ilościowym badaniem ultradźwiekowym aby lepiej okreslić grupy wysopkiego ryzyka złamania. Problem z tym podewj\ściem jest, że nie został on jeszcze wprowadzony u kobiet w okresie okołomenopauzalnym i mężczyzn. Nie jest również łatwe wyłonienie pacjentów z wysokim obrotem kostnym, zarówno w pojedynczym pomiarzez kilku markerów kostnych, jak i przy kilku pomiarach tego samego markera kostnego.
Markery kostne są także używane w przewidywaniu utraty masy kostnej. Istnieje związek pomiędzy wysokimi poziomami markerów obrotu kostnegoi szybka utrata masy kostnej. Nie kest jednak pewnym, czy to podejście jest użyteczne u konkretnego pacjenta z powodu zmienności pomiedzy dniami w obrocie kostnym i bralu prezycji z utracie masy kostnej w kręgosłupie i bliższym odcinku kości udowej. Większość badań odnosi się do utraty masy kostnej w przedramieniu i związek wydaje się być istotny kobiet w okresie okołomenopauzaolnym, nie natomiast w póxnym okresie po menopauzie. Jest również możliwe, że niejktóre kobiety wchodza z okresu szybkiej utraty masy kostnej do okresu o wolniejszym spadku.
Zastosowanie markerów kostnych w przewidywaniu ryzykla złamań wydaje się być ekscytujący, ale jest nadal w trakcie oceny. Potrzbyujemy widzieć większość stałość wynikówna tym polu i potrzebuje identyfikować marktry , które są użyteczne w prezycyjnej klasyfikacji stanu obrotu kostnego pacjentów.

R19
MARKERS OF BONE TURNOVER IN FRACTURE PREDICTION

Richard Eastell, Rosemary Hannon
Bone Metabolism Group, University of Sheffield,UK, Bone Metabolism Group, Division Clinical Sciences (NGHT), Clinical Sciences Centre, Northern General Hospital, Herries Road, Sheffield, S5 7AU, UK.

Biochemical markers of bone turnover may be used to predict the risk of fracture and rate of bone loss in the postmenopausal woman. High levels of bone resorption markers, e.g. free deoxypyridinoline and C-telopeptides of type I collagen have been associated with increased risk of hip fracture in older women. These measurements can be used in combination with bone mineral density or quantitative ultrasound to better predict individuals at risk of fracture. The problem with this approach is that is has not be validated in perimenopausal women or men. It is also difficult to consistently classify individuals as high turnover, either at a single time point with measurement of several bone markers, or at serial time points with the same bone marker.

These markers have also been used to predict the rate of bone loss. There is an association between high bone turnover markers and rapid bone loss. It is uncertain whether this approach is useful in the individual because of the day-to-day variability of bone turnover and the imprecision of estimates of bone loss at the spine and hip. Most of the studies relate to bone loss from the forearm and the associations have been significant for perimenopausal women but not late postmenopausal women. It is also possible that some women change from a period of rapid loss to a period of slower bone loss.

The use of bone turnover markers to predict fracture and bone loss is exciting, but it is still under evaluation. We need to see more consistency of results in this field and need to identify markers that are useful at accuately classifying individuals by their turnover status.




OSTEOPOROZA JAKO EFEKT ZMIAN MINERALOGICZNYCH W KOŚCIACH

II Krakowskie Sympozjum – Osteoporoza w życiu, praktyce i teorii
Kraków 30.09 – 01.10.1995

Streszczenia:
Materiały kongresowe: REFERATY, s29.

OSTEOPOROZA JAKO EFEKT ZMIAN MINERALOGICZNYCH W KOŚCIACH

M. Pawlikowski
Pracownia Biomineralogii, Zakład Mineralogii, Petrografii i Geochemii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Al. Mickiewicza 30,30-059 Kraków

Zjawisko osteoporozy czyli niszczenia beleczek kostnych jest efektem poprze¬dzających zjawisk mineralizacji kości, czyli ich powstawania. Zjawisko tworzenia beleczek kostnych, a w szczególności mineralizacji kolagenu kostnego prowadzi do zmiany proporcji pomiędzy tkankami biologicznymi a apatytem kostnym na korzyść apatytu. W procesie tym ubywa komórek kostnych a te, które pozostają mają znacz¬nie bardziej utrudniony kontakt z systemem krwionośnym. Sytuacja ta jest związana z wydłużeniem średniej drogi transportu między komórkami a kanałami Haversa. Powoduje to zarówno gorsze odżywianie komórek kostnych, jak i znacznie gorsze odprowadzanie produktów życiowych (głównie C02 i H20) tych komórek do krwi żylniej. Oba zjawiska przyczyniają się do zmiany warunków fizyko-chemicznych w rejonie jamek kostnych. Przejawia się to głównie, dzięki podwyższonej zawartości CO2, spadkiem wartości pH płynów pozakomórkowych do wartości < 6.6. Przy takim spadku pH wykrystalizowany na włóknach kolagenowych apatyt zaczyna się rozpusz¬czać. Powoduje to niszczenie wiązań kolagen-apatyt czego skutkiem jest nie tylko rozpuszczanie apatytu lecz także niszczenie włókien kolagenowych, a więc cienienie a następnie zanik beleczek kostnych, jest to obserwowane rentgenologicznie jako zanik struktury gąbczastej lecz także może się przejawiać w cienieniu kości korowej.
Zjawisko osteoporozy poprzez osłabienie struktury wewnętrznej jest groźne nie tylko dla kości. W procesie osteoporozy z kości wyprowadzane są duże ilości Ca i P, które mogą dochodzić nawet do 1 kg w przeliczeniu na czyste pierwiastki. Pier¬wiastki te odkładają się częściowo w tkankach miękkich, naczyniach krwionośnych, chrząstce stawowej i in. sprzyjając mineralizacji czyli kalcyfikacji tkanek.
Dlatego też osteoporozę należy uznać za jeden z głównych procesów biologicznych przyczyniających się pośrednio do śmierci organizmu. Stąd też, walka z osteoporozą jest nie tylko walką o zdrowe kości, lecz o zdrowie całego organizmu. Znajomość przebiegu opisanych procesów daje podstawy do leczenia i profilaktyki osteoporozy.




L14 BONE AUGMENTATION IN OSTEOPOROSIS – AN UPDATE ON VERTEBROPLASTY AND KYPHOPLASTY

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:63-64.
 
 
L14
BONE AUGMENTATION IN OSTEOPOROSIS – AN UPDATE ON VERTEBROPLASTY AND KYPHOPLASTY
 
Maalouf G. 
Bellevue Medical Center – Achrafieh – Lebanon
 
The impact of osteoporosis on an ageing world population is becoming increasingly evident, resulting in fragility fracture involving mainly the spine. About 700,000 of these fractures are vertebral compression fractures, of which only about one-third are clinically diagnosed. In Sweden, a recent study has shown that in 2004 the total direct and indirect cost of vertebral fractures was on average €14.220, almost equal to a hip fracture, during the first 12 months. Approximately 40–50% of women above 80 years of age are reported to have suffered at least one vertebral fracture.
In most cases, pain resulting from the fracture can be handled by activity modification, external back braces and appropriate analgaesics.14 However, severe post-fracture back pain may impair mobility and further increase bone demineralisation, hence increasing the risk of future fractures. Although two-thirds of patients respond to non-operative treatment and improve within four to six weeks, some continue to suffer from pain that affects their daily life. Historically, fractures resulting in spinal instability and/or neurological deficits were managed by open surgery and fracture stabilization. However, due to the high risk posed by major open surgery in these elderly and often frail patients, minimally invasive techniques such as vertebroplasty and kyphoplasty have been developed to augment and stabilize vertebral compression fractures.
Conclusion: Vertebroplasty and kyphoplasty provide good lasting pain relief in patients with osteoporosis and vertebral compression fractures. Both procedures may result in complications such as cement leakage, which in most cases appears to be asymptomatic. The incidence of leakage seems to be lower in kyphoplasty than in vertebroplasty. New vertebral fractures adjacent to the augmented vertebra occur early, are frequent and may be the result of a modulus mismatch of the currently used polymer-based bone cements and the adjacent vertebrae.
Further clinical testing of existing and new injectable bone substitutes for vertebral fragility fractures, ideally in randomised controlled clinical studies, is needed. Cost utility studies taking into account patient-based outcomes are also required. Finally, the orthopaedic surgeon should not miss the opportunity provided by a fracture to begin secondary prevention of further fragility fractures, using evidence-based treatment guidelines and pharmacological treatment as well as non-medical treatments.
 
 
L14
UMACNIANIE KOŚCI W OSTEOPOROZIE – AKTUALNE DANE O WERTEBROPLASTYCE I KYFOPLASTYCE
 
Maalouf G. 
Bellevue Medical Center – Achrafieh – Libia
 
Problem osteoporozy w starzejącej się populacji światowej staje się coraz bardziej widoczny skutkując złamaniami niskoenergetycznymi głównie w obrębie kręgosłupa. Około 700 000 z tych złamań to kręgowe złamania kompresyjne, z których jedynie około jedna-trzecia jest zdiagnozowana. Ostatnie badania przeprowadzone w Szwecji ukazały, że całkowite koszty bezpośrednie i pośrednie złamań kręgowych wyniosły średnio 14.220 €, prawie tyle samo co złamanie bkku, przez pierwsze 12 miesięcy. Około 40-50% kobiet w wieku powyżej 80 lat zgłosiło wystąpienie co najmniej jednego złamania kręgowego.
W większości przypadków, ból wynikający ze złamania może być uśmierzany poprzez odpowiednią aktywność, gorsety zewnętrzne oraz odpowiednie analgetyki. Jakkolwiek jednak silny ból pleców po złamaniu może upośledzać ruchomość i w konsekwencji prowadzić do jeszcze większego obniżenia gęstości mineralnej kości a co za tym idzie do zwiększenia ryzyka kolejnych złamań. Pomimo, że dwie-trzecie pacjentów dobrze reaguje na leczenie nieoperacyjne i uzyskuje poprawę w przeciągu 4 do 6 tygodni, reszta pacjentów nadal cierpi z powodu codziennego bólu. Dawniej, złamania powodujące niestabilność kręgosłupa i/lub ubytki neurologiczne były leczone poprzez operacyjną stabilizację złamania. Z powodu wysokiego ryzyka jakie niosła za sobą otwarta operacja u starszych i często słabych pacjentów zostały rozwinięte minimalnie inwazyjne techniki takie jak wertebroplastyka oraz kifoplastyka w celu stabilizacji i leczenia kręgowych złamań kompresyjnych.
Wnioski: Wertebroplastyka i kifoplastyka dają długotrwały efekt przeciwbólowy u pacjentów z osteoporozą i złamaniami kompresyjnymi kręgów. Po obu zabiegach mogą pojawić się powikłania takie jak wyciek cementu, który jednak w większości wypadków pozostaje bezobjawowy. Częstość tych wycieków wydaje się być niższa w kifoplastyce niż wertebroplastyce. Nowe złamania kręgowe w miejscu zetknięcia ze wzmocnionym kręgiem pojawiają się wcześnie, są częste i mogą wynikać z niezgodności między współczynnikami obecnie używanego cementu opartego na polimerach oraz przyległych kręgów.
Konieczne są dalsze badania kliniczne, najlepiej randomizowane, nad obecnymi oraz nowymi substytutami kości stosowanymi w leczeniu osteoporotycznych złamań kręgowych. Należy również przeprowadzić badania kosztoefektywności. Podsumowując, chirurg-ortopeda powinien wykorzystać okazję jaką daje złamanie do rozpoczęcia wtórnej prewencji kolejnych złamań poprzez zastosowanie wytycznych medycyny opartej na faktach oraz leczenie farmakologiczne tak samo jak inne (nie medyczne) sposoby leczenia.
 




ROZPOZNAWANIE INDYWIDUALNEGO, BEZWZGLĘDNEGO, 10-LETNIEGO RYZYKA ZŁAMANIA […]

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L17
ROZPOZNAWANIE INDYWIDUALNEGO, BEZWZGLĘDNEGO, 10-LETNIEGO RYZYKA ZŁAMANIA Z UWZGLĘDNIENIEM REALIÓW POLSKICH
 
Badurski J.E.
Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2, Białystok
 
Słowa kluczowe: osteoporoza, ocena ryzyka złamania
 
W miarę obniżenia wytrzymałości kości rośnie zagrożenie złamaniem. Do osłabienia tej wytrzymałości mogą przyczynić się: 1.za szybka, prowadząca do perforacji beleczek, i za wolna, powodująca nadmierną mineralizację i kruchość kości, przebudowa kości; 2. akumulacja mikrozłamań z zaburzoną ich samonaprawą; 3. krytycznie obniżona masa kości (BMD), i 4. nieoptymalna geometria i mikroarchitektura. O ile gęstość kości można zmierzyć densytometrycznie, o tyle o obniżeniu jakości kości informuje nas dopiero złamanie po niewielkim urazie, czyli „osteoporotyczne”. Badania epidemiologii złamań, konfrontujące je z masą kostną, przeprowadzone w ostatnim dziesięcioleciu w Ameryce, Europie, w tym również w Polsce, wykazały, że 55-75% złamań niskoenergetycznych miało miejsce u osób z BMD powyżej progu T-score –2.5, a więc wolnych od osteoporozy w myśl kryteriów densytometrycznych WHO/IOF.
Analiza masy kostnej vs liczba i częstotliwość złamań, wskazuje na następujące proporcje: Większą, bezwzględną liczbę złamań niskoenergetycznych odnotowuje się w grupie osób z BMD w zakresie osteopenii i normy. Ta grupa wiekowa (55-65 lat) jest znacznie liczniejsza niż starsza o 10-15 lat, gdzie częstotliwość złamań wprawdzie zwiększa się w miarę spadku masy kostnej, ale dotyka stale zmniejszającego się odsetka osób.
Diagnostyka indywidualnego obniżenia wytrzymałości kości, a więc zagrożenia złamaniem, z konieczności bazuje na pomiarze masy kostnej i odnotowaniu, znanych z badań epidemiologicznych, względnych czynników ryzyka złamań (wyrażanych liczbą RW), które mogą być zależne lub niezależne od spadku BMD. Te niezależne od BMD czynniki ryzyka samym swoim oddziaływaniem osłabiają wytrzymałość kości. Należą do nich: zaawansowany wiek, przebyte złamanie po niewielkim urazie, zaburzenia widzenia czy niewydolność nerwowo-mięśniowa zwiększająca podatność na złamania, glikokortykosteroidoterapia, złamania b.k.k.u. w rodzinie, niska waga ciała, nikotynizm, alkoholizm. Te „zależne” czynniki ryzyka dopiero wtedy są zagrożeniem, gdy towarzyszy i spadek masy kostnej: sama niska gęstość kości, płeć żeńska, rasa azjatycka i kaukaska, przedwczesna menopauza, pierwotna i wtórna amenorrhea, pierwotny i wtórny hipogonadyzm u mężczyzn, długie unieruchomienie, niskie spożycie wapnia w diecie, niedobory witaminy D.
            Niezależnie od oddziaływania jakichkolwiek czynników ryzyka, zagrożenie złamaniem rośnie z wiekiem w całej populacji, i nosi nazwę ryzyka populacyjnego (RP), wyrażonego liczbowo dotąd niestety tylko u kobiet i mężczyzn w Szwecji. Na nich opiera się, rekomendowany przez gremia międzynarodowe, sposób oceny indywidualnego, bezwzględnego, 10-letniego ryzyka złamania (RB-10) bądź bliższego końca kości udowej (b.k.k.u.), lub jakiegokolwiek złamania. RB-10 rośnie z wiekiem i w miarę wzrostu iloczynu oddziałujących RW. I na tym opiera się logika diagnostyki osteoporozy: wyrażony liczbą (i odczytany z tabeli) iloczyn RW (w tym również wynikający z obniżonej BMD) mnożymy przez RP-10 odpowiadającego wiekowi pacjenta, otrzymując RB-10. Np. RP-10 złamania b.k.k.u. kobiet w wieku 70 lat = 7.9. Pacjentka 70-letnia z przebytym złamaniem (RW=1.7) ważąca poniżej 58 kg (RW=1.8), obciążona jest RB-10 = (1.7×1.8 = 3.06 x 7.9 = 24.1) ponad 24 procentowym ryzykiem złamania b.k.k.u. w najbliższych 10 latach.
 




Czynniki wpływające na rozwój osteoporozy u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s107-108.


 

L14
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ROZWÓJ OSTEOPOROZY U CHORYCH NA REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW

Rupiński R., Szafraniec S., Filipowicz-Sosnowska A.

Klinika Reumatologii, Instytut Reumatologii im. Eleonory Reicher w Warszawie
ul. Spartańska 1, 02-637 Warszawa

Słowa kluczowe: osteoporoza, reumatoidalne zapalenie stawów, aktywność choroby, DAS28

Wstęp: Wtórna osteoporoza jest częstym i groźnym powikłaniem reumatoidalnego zapalenia stawów (rzs). W jej rozwoju czynniki związane z rzs mogą odgrywać nawet większą rolę od klasycznych czynników ryzyka osteoporozy pierwotnej.
Cel pracy
Celem pracy było określenie czynników mających istotne znaczenie w rozwoju osteoporozy u chorych na rzs, ze szczególnym uwzględnieniem klinicznej i laboratoryjnej aktywności procesu zapalnego.
Materiał i metody
Badaną grupę stanowiło 443 chorych z rozpoznaniem rzs (ACR 1987) hospitalizowanych w Klinice Reumatologii Instytutu Reumatologii w okresie od stycznia 2001 do marca 2006. Porównano dwie grupy chorych – z współistnieniem oraz bez rozpoznania osteoporozy. Uwzględniono dane demograficzne, kliniczną i laboratoryjną aktywność rzs, inne schorzenia współistniejące oraz poziom niepełnosprawności. W analizie statystycznej zastosowano test Manna-Whitneya dla zmiennych mierzalnych i porządkowych oraz testu chi-kwadrat dla zmiennych jakościowych (pakiet Statistica 6.0).
Wyniki
W badanej grupie chorych 84,9% stanowiły kobiety. Średnie dla wieku, czasu trwania choroby, liczby bolesnych i obrzękniętych stawów, czynnika reumatoidalnego (IgM-RF), wskaźnika niepełnosprawności (HAQ-DI) oraz aktywności rzs (DAS28), wynosiły odpowiednio: 57.0 lat, 10.8 roku, 11.2 i 3.8 stawów, 248 IU/L, 1.6 oraz 5.5. Osteoporozę rozpoznano u 127 chorych (28.7%). Grupa chorych z osteoporozą charakteryzowała się: przewagą kobiet (p<0.001), starszym wiekiem (64.4 vs 53.9 roku, p<0.0001), dłuższym czasem trwania choroby (14.1 vs 9.5 roku, p<0.0001), większą liczbą stawów bolesnych (12.2 vs 10.7, p=0.03), wyższym okresem radiologicznym (3.1 vs 2.4, p<0.0001) i funkcjonalnym (2.3 vs 1.7, p<0.0001) wg Steinbrockera, wyższym OB (45 vs 39 mm/h, p=0.03), wyższymi wskaźnikami HAQ-DI (2.0 vs 1.5, p<0.0001) i DAS28 (5.8 vs 5.3, p<0.001), wyższymi ocenami we wszystkich skalach VAS (p<0.001 dla bólu, p<0.0001 dla aktywności choroby i zmęczenia) a także obecnością powikłań agresywnego rzs (guzki reumatoidalne, amyloidoza, zespół Sjőgrena). Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w stężeniu CRP i IgM-RF, średniej dawce metotreksatu, glikokortysteroidów, liczbie stawów obrzękniętych, ocenie aktywności choroby wg obserwatora (VAS) oraz stanie majątkowym.
Wnioski
Potwierdzono kluczową rolę klinicznej i laboratoryjnej aktywności choroby w rozwoju wtórnej osteoporozy w przebiegu rzs. Leczenie ukierunkowane na obniżanie aktywności procesu zapalnego może mieć zatem istotne znacznie w zapobieganiu osteoporozie u chorych na rzs.

L14
FACTORS INFLUENCING OSTEOPOROSIS DEVELOPMENT IN RHEUMATOID ARTHRITIS PATIENT

Rupiński R., Szafraniec S., Filipowicz-Sosnowska A.

Department of Rheumatology, Prof. Eleonora Reicher Institute of Rheumatology in Warsaw
Spartańska 1, 02-637 Warsaw

Key words: osteoporosis, rheumatoid arthritis, disease activity, DAS28

Background
Secondary osteoporosis is a serious and frequent complication of the rheumatoid arthritis (RA). RA-specific factors could play even more significant role in the development of osteoporosis, compared with the classical risk factors of the primary osteoporosis.
Objective
The aim of the study was to determine the most important factors in the development of the osteoporosis in RA patients. Special attention was paid to the clinical and laboratory activity of the inflammatory process.
Methods
443 patients hospitalized in the Department of Rheumatology of the Prof. Eleonora Reicher Institute of Rheumatology in Warsaw between January 2001 and March 2006 with the diagnosis of RA based on ACR 1987 criteria were included in the study. Two groups of patients were compared – with or without concomitant secondary osteoporosis. Demographic, clinical and laboratory data were collected as well as the relevant medical history and disability level. Data were analyzed using Mann-Whitney-test or chi-square test (Statistica package 6.0).
Results
The analysis comprised 443 patients: 84.9% women, mean age – 57 years, disease duration – 10.8 years, tender joint count – 11.2, swollen joint count – 3.8, rheumatoid factor – 248 IU/L (IgM-RF), VAS for pain – 56 mm, HAQ-DI – 1.6 and DAS28 – 5.5. Osteoporosis was diagnosed in 127 patients (28.7%). The group of osteoporotic RA patient was characterized by: prevalence of women (p<0.001), older age (64.4 vs 53.9 years, p<0.0001), longer disease duration (14.1 vs 9.5 years, p<0.0001), higher tender joint count (12.2 vs 10.7, p=0.03), higher radiological (3.1 vs 2.4, p<0.0001) and functional (2.3 vs 1.7, p<0.0001) stage according to Steinbrocker, higher ESR (45 vs 39 mm/h, p=0.03), higher HAQ-DI (2.0 vs 1.5, p<0.0001) and DAS28 (5.8 vs 5.3, p<0.001), higher results in patients VAS scales (p<0.001 for pain and p<0.0001 disease activity and fatigue) and higher rate of complication of aggressive RA (rheumatoid nodules, amyloidosis, Sjőgren syndrome). No differences in CRP and IgM-RF, mean methotrexate and glucocorticoid doses, swollen joint count, physician’s VAS for disease activity and patient’s reported wealth, were observed in both groups.
Conclusions
The key role of disease activity of RA in the development of secondary osteoporosis was proved. It is supposed that the treatment of RA aimed at tight control of clinical and laboratory activity could be of great value in the prevention of the secondary osteoporosis in RA patients.




Występowanie osteoporozy wśród emigrantów z południowych i północnych Włoch: badanie przekrojowe, po

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 734 – 740

Występowanie osteoporozy wśród emigrantów z południowych i północnych Włoch: badanie przekrojowe, porównawcze.
(Prevalence of osteoporosis and fractures in a migrant population from southern to northern Italy: a cross-sectional, comparative study )
M. Varenna, L. Binelli, F. Zucchi, V. Rossi and L. Sinigaglia

 

Department of Rheumatology. Istituto Ortopedico „Gaetano Pini”, Via G. Pini 9, I-20122 Milan, Italy

 

 

M. Varenna


Abstrakt: Celem badania była ocena, czy ludność migracyjna z południowego regionu Włoch cechuje się zróżnicowaniem w zakresie występowania osteoporozy i złamań kości w porównaniu z populacją mieszkańców Mediolanu, miasta na północy Włoch. Oceniano grupę 1764 kobiet w okresie pomenopauzalnym, urodzonych w południowych Włoszech, które przeniosły się do Mediolanu po 20 roku życia. Oceniane kobiet mieszkały w Mediolanie minimum 15 lat. Grupa ta została porównana do grupy 4018 kobiet w okresie pomenopauzalnym mieszkających od urodzenia w Mediolanie. Mierzono BMD (gęstość mineralną kości) odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wykorzystując metodę DXA. Wielozmienna analiza ukazała znacząco wyższy BMI, niższą częstość pomenopauzalnej HTZ, niższy poziom spożywanego wapnia w „Grupie Południowej” (SG). Badanie densynometryczne wykazało znacząco niższy poziom BMD w kręgosłupie lędźwiowym w SG (P<0,001), co wiązało się z częstszym występowaniem osteoporozy (30,5 % w stosunku do 24,9%; P < 0,001). Zgodnie z tymi wynikami procent kobiet z obecnym złamaniami niskoenergetycznymi kości po menopauzie był wyższy w SG (4,8 % w stosunku do 3,6 %; P = 0,01). Analiza logistyczna wielokrotnej regresji ukazała, iż osteoporoza mogła być przewidziana dzięki ocenie takich cech jak: wiek, lata po menopauzie, BMI, HTZ, spożycie wapnia, przynależność do grupie SG, co niezależnie podnosiło ryzyko osteoporozy 42 %. Wiek, lata po menopauzie, BMI, przynależność do SG znacząco wpływały na ryzyko złamań kości, jednakże ostatnia zmienna nie korelowała z ryzykiem złamań w sytuacji, kiedy oceniano też BMD. Wbrew wynikom uprzednich badań epidemiologicznych i pomiarów antropometrycznych, częstsze występowanie osteoporozy i ryzyko złamań dotyczyło grupy SG w porównaniu z grupą kontrolną. Różnice te nie mogą być tłumaczone jedynie różnicami w stylu życia. Nasze dane sugerują związek ze zmianą miejsca zamieszkania (zmiana czynników środowiskowych) koreluje z utratą masy kostnej i ryzykiem złamań kości.

Słowa kluczowe: epidemiologia, grupa etniczna, złamania, Włochy, badania migracyjne, osteoporoza




Rewizja cementowych endoprotez stawów biodrowych połączona z zastosowaniem allogenicznych ubitych rozdrobnionych świeżo mrożonych przeszczepów kostnych

Dr Gösta Ullmark
Orthopaedic Department, Gävle Hospital, S-801 87 Gävle, Sweden Telephone: +46 26 15 44 45 Fax: +46 26 15 44 59 E-mail: gosta.ullmark@lg.se

Streszczenia zjazdu PTOiTR – 2000

W29

Jakie są właściwości biomechaniczne łożyska wypełnionego ostatnio ubitymi przeszczepami? Kiedy i w jakiej ilości będzie wrastała tkanka kostna do łożyska wypełnionego rozdrobnionymi i ubitymi przeszczepami ? .
Przeszczepy allogenne kostne były rozdrobnione przy użyciu 2 różnych maszyn mielących. Maszyna mieląca Tracer daje nieco mniejsze kawałki, a maszyna mieląca Howex (Gavle, Szwecja) umożliwia powstanie nieco większych kawałków. W modelu in vitro każdy typ przeszczepu kostnego był ubijany. W momencie kiedy została uwolniona siła ubicia (wklinowania), naśladując sytuację wypychania wklinowywanej próbnej protezy przed cementowaniem składnika protezy, wykonywano pomiar odrzutu (odbicie) łożyska przeszczepu. Występowało znaczne odbicie do 1/3 grubości łożyska przeszczepu. Większe odbicie występowało, gdy stosowano małe kawałki kości w porównaniu z dużymi. To zjawisko zmniejsza przestrzeń dla płaszcza cementowego formowanego przez protezę próbną. W konsekwencji proteza próbna powinna być ponadrozmiarowa więcej niż 2mm po każdej stronie w porównaniu ze składnikami protezy. .
Inaczej in vitro model przeszczepu kostnego z tych samych dwóch różnych maszyn mielących testowano w odniesieniu do stabilności panewki. Stabilność testowana była także z zastosowaniem odtłuszczonych i nieodtłuszczonych przeszczepów kostnych. Panewka cementowana po zastosowaniu kawałków dużego rozmiaru zawierających naturalny tłuszcz szpikowy uległa rotacji (zwichnęła się) przy obciążeniu 3450 N. Te same kawałki, ale odtłuszczone wymagały do rotacji 7000 N. Kawałki mniejszego rozmiaru po odtłuszczeniu wymagały 1950 N do rotacji panewki. Wnioski: Przeszczepy większego rozmiaru częściowo odtłuszczone zabezpieczają przed rotacją panewki wcementowanej w łożysku przeszczepu. .
Dane histologiczne dotyczące przeszczepów kostnych w 31 próbkach pobranych od 19 pacjentów, 1 do 48 miesięcy po alloplastyce rewizyjnej i rozdrobnieniu i ubiciu przeszczepu w obrębie biodra, 2 przypadki po rewizji kolana z ubitymi przeszczepami. Po miesiącu stwierdzono obecność podścieliska włóknistego i trochę ostatnio uformowanej kości w łożysku przeszczepu. Po 4 miesiącach wiele martwych beleczek w obrębie łożyska przeszczepu posiadało warstwy żywej kości i osteoidu we wszystkich próbkach. Ten obraz stopniowego wrastania kości narastał w czasie i był prawie kompletny po 48 miesiącach.




Wyniki leczenia uszkodzeń urazowych narządu ruchu powstałych na tle osteoporozy w materiale własnym

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s37-38.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s6.

L13
Wyniki leczenia uszkodzeń urazowych narządu ruchu powstałych na tle osteoporozy w materiale własnym

Dariusz Chmielewski, Andrzej Górecki
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik: Prof. dr hab. med. Andrzej Górecki
Adres do korespondencji: 02-005 Warszawa, ul. Lindley’a 4

Złamania u osób z osteoporozą są stałym elementem zespołu objawów klinicznych tej jednostki chorobowej. W Warszawskiej Klinice Ortopedycznej obowiązuje schemat postępowania leczniczego w odniesieniu do uszkodzeń urazowych narządu ruchu na tle osteoporozy. Praca ta jest retrospektywną analizą wyników leczenia tym systemem w latach 1997 – 2000.
W okresie obserwacji leczyliśmy 1580 złamań nasady dalszej kości promieniowej u 1406 kobiet (88.99%) 174 mężczyzn (11.01%). Obowiązuje zasada leczenia zachowawczego. Przypadki pierwotnie niestabilne lub te, w których nie udało się uzyskać prawidłowego nastawienia odłamów po dwukrotnej pierwotnej repozycji leczono operacyjnie (110 przypadków -7%). Oceniano subiektywny wynik leczenia. Pacjenci wypełniali krótki kwestionariusz w obecności lekarza. Obiektywizowano odległy wynik leczenia – zrost kostny w obrazie RTG, który uzyskano we wszystkich przypadkach. W latach 1997-2000 leczono 64 pacjentów ze złamaniem kompresyjnym trzonów kręgowych. 51 osób zaopatrzono gorsetem Jevetta. Średni czas stosowania gorsetu 9,4 tyg. (5 – 13,2 tyg.). W latach 1997 – 2000 leczono 230 złamań końca bliższego kości udowej, gdzie obowiązuje zasada leczenia operacyjnego – zabieg wykonano u 216 osób (93,9%). 14 (6,1%) – leczono nieoperacyjnie. Bardzo dobry wynik czynnościowy (zgięcie stawu biodrowego powyżej 70 st., skrócenie nie większe niż 2 cm) osiągnięto w 28% przypadków. Dobry lub zadowalający wynik czynnościowy: powyższe warunki i niestałe, miernie nasilone dolegliwości bólowe – w 51% przypadków. W grupie 36 złamań końca bliższego kości ramiennej – 10 osób leczono operacyjnie – 8 zespolono sp. Rusha, w 2 przypadkach wykonano alloplastykę połowiczą stawu ramienno – łopatkowego.

L13
TREATMENT RESULTS OF TRAUMATIC INJURIES OF THE LOCOMOTOR SYSTEM RESULTING FROM OSTEOPOROSIS IN OWN MATERIAL

Dariusz Chmielewski, Andrzej Gorecki,
Department of Orthopaedics and Traumatology of the Locomotor System, Medical University of Warsaw 02-005 Warsaw/Poland, 4 Lindley Str., Poland

Fractures in patients with osteoporosis are a common clinical symptom of this disease. Within the Department of Orthopaedics of Warsaw Medical University there is a scheme of the therapeutic process regarding traumatic injuries of the locomotor system resulting from osteoporosis, This paper is a retrospective
Phantom. In this presentation the effect of low BMD on non-spine fracture risk, with and without adjustment for lifestyle and hormonal risk factors, will be discussed.
In the period of evaluation 1580 distal radius fractures in 1406 women (88.99%) and 174 men (11.01%) were treated. There is a rule of conservative treatment. Primary unstable cases, and those in which a primary satisfactory reduction was not successful after two, repeated maneuvers, underwent surgery (110 cases -7%). Subjective results of the treatment were evaluated.
64 patients with compressive vertebral fractures were treated in the years 1997-2000. 51 of them were supplied with a Jevett’s frame. The average duration of this immobilization was 9,4 weeks (5-13,2 weeks).
230 proximal femur fractures, in which surgical treatment is obligatory, were evaluated for the period of 1997-2000. 216 patients underwent surgery (93,9%). 14 (6,1%) were treated non-surgically. Very good functional results (hip flexion >70 deg., shortening <2 cm) were achieved in 28% of cases. Good or satisfactory results (above conditions and temporary pain) – in
51%.
In the group of 36 proximal humeral fractures, 10 patients were treated surgically – 8 underwent intramedullary nailing using the Rush method. Hemiarthroplasty of the shoulder joint was performed in 2 patients

 

 




VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej

 11-13.10.2019, Wrocław

Przewodniczący Komitetu Naukowego:
dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas
dr hab. n. med. Jarosław Drobnik, prof. PMWSZ

Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego:

dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas

Organizator merytoryczny:
Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej

Uczestnicy otrzymają punkty edukacyjne.

Wczesna rejestracja do 28.02.2019 oraz do 30.06.2019

Kontakt z Organizatorem:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.




Wiosenna Szkoła Tyreologii 2018

 22-23.06.2018, Gdynia

Centrum Kongresowe:
Hotel Nadmorski,
ul. Juliana Ejsmonda 2
Gdynia,


Kierownik Naukowy:
Prof. dr hab. Andrzej Lewiński 

Nadzór naukowy:
Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 
Polskie Towarzystwo Tyreologiczne

Organizator:
Wydawnictwo Termedia 

Wczena rejestracja do 28.02.2018.

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.




Jubileuszowa konferencja ortopedyczna z okazji 15-lecia SPORT-KLINIKI

19.05.2017, Katowice

Miejsce konferencji:
Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach
Pl. Sławika i Antalla 1
40-005 Katowice

Program dostępny tutaj.

Udział w konferencji jest bezpłatny. Informujemy, że ze względu na ograniczoną liczbę miejsc,
o zakwalifikowaniu uczestnika na konferencję będzie decydować kolejność zgłoszeń.

Każdy uczestnik otrzyma 5 punktów edukacyjnych.

Kontakt z organizatorem ds naukowych:
Klinika Chirurgii Endoskopowej Sp. z o.o.
ul. Bankowa 2
44-240 Żory
sekretariat tel. 32 475 93 15
e-mail: info@sport-klinika.pl

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.




Złamania okołoprotezowe stawu biodrowego. Zasady leczenia

14-15.04.2016, Warszawa

Przewodniczący Komitetu Naukowego:
Prof. dr hab. med. Wojciech Marczyński

Przewodniczący Komitetu Orgniazacyjnego:
dr n. med. Jerzy Białecki

Tytuły bloków tematycznych:
– Epidemiologia złamań okołoprotezowych stawu biodrowego w obrębie kości udowej i panewki
– Zaburzenia obrotu kostnego na podłożu hormonalnym
– Pierwotne obluzowanie endoprotezy a mechanika złamań
– Podziały złamań okołoprotezowych panewki i kości udowej
– Biologiczne kryteria sposobów postępowania w złamaniach okołoprotezowych
– Strategia postępowania w złamaniach okołoprotezowych w zależności od typu złamania
– Biologiczne i biomechaniczne wskazania i przeciwwskazania do realoplastyk
– Czynniki ryzyka powikłań zapalnych w protezoplastykach wg Consensusu Filadelfijskiego
– Diagnostyka przed-, śród- i pooperacyjna aseptycznego czy septycznego złamania okołoprotezowego
– Sposoby leczenia złamań okołoprotezowych aseptycznych i septycznych
– Powikłania leczenia złamań okołoprotezowych
– Profilaktyka zapaleń pooperacyjnych
– Prezentacja leczenia złożonych złamań okołoprotezowych, panewkowych i udowych, zadawanie pytań    diagnostycznych, leczniczych i co dalej?
– Podsumowanie – zakończenie konferencji

Organizator:
– Klinika Ortopedii CMKP Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Prof. Adama Grucy w Otwocku

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.




OSTEOPOROZA U MĘŻCZYZN



VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015


L18

Osteoporoza u mężczyzn

Misiorowski W.

Klinika Endokrynologii CMKP w Warszawie

Słowa kluczowe: osteoporoza, mężczyźni, rozpoznawanie, leczenie

Wraz ze starzeniem się populacji, osteoporoza u mężczyzn staje się coraz ważniejszym problemem zdrowia publicznego. Utrata masy kostnej u starzejących się mężczyzn szacowana jest na około 1% rocznie, zaś jeden na pięciu mężczyzn po pięćdziesiątce dozna w swoim życiu złamania osteoporotycznego. 30% wszystkich złamań bliższego końca kości udowej (BKKU) występuje się u mężczyzn. Z niewyjaśnionych do końca przyczyn, śmiertelność w konsekwencji złamania BKKU, ale także kręgosłupa i innych dużych złamań osteoporotycznych jest u mężczyzn jest około 2-krotnie większa, niż u kobiet. Chociaż świadomość problemu osteoporozy u mężczyzn wzrasta, jednak nadal  wiedza na ten temat, oraz praktyczne jej zastosowanie pozostaje niedostateczne. Wyrazem tego jest m.in. wyraźnie mniejszy odsetek mężczyzn, którym proponowana jest diagnostyka czy leczenie osteoporozy. Patogeneza osteoporozy u mężczyzn jest heterogenna, wieloczynnikowa. Najważniejszymi czynnikami patogenetycznymi determinującymi ryzyko osteoporozy u mężczyzn są czynniki genetyczne oraz obniżanie się wraz z wiekiem stężeń hormonów płciowych. Wydaje się także, że większą rolę u mężczyzn odgrywają wtórne, często mnogie przyczyny zaniku kostnego. Aktualne badania nad znaczeniem czynników genetycznych nie tylko nie potwierdziły istnienia pojedynczego „genu osteoporozy”, ale coraz mocniej akcentują złożoność i wielogenowe uwarunkowania takich cech jak BMD czy ryzyko złamań, a także ich zróżnicowanie płciowe.

O ile gęstość mineralna kości wykazuje u mężczyzn korelację ze stężeniem estradiolu, a nie testosteronu, to jednocześnie ryzyko złamań koreluje ze stężeniem estradiolu jedynie w zakresie wartości skrajnie niskich (pokastracyjnych): poniżej 16-20 pg/ml. Wydaje się więc, że istnieje progowa wartość stężenia estradiolu u mężczyzn, konieczna dla prawidłowego funkcjonowania metabolizmu kostnego, powyżej której estradiol nie odgrywa już kluczowej roli w ochronie mężczyzny przed osteoporozą.

Stężenie testosteronu w szerokim zakresie wykazuje odwrotną korelację z ryzkiem złamań, co może wiązać się nie tylko z bezpośrednim anabolicznym wpływem androgenów na masę kostną, ale także na apozycję okołookostnową i wzrost wymiarów kości starzejącego się mężczyzny, korzystny z punktu widzenia biomechaniki złamań. Androgeny działają także pośrednio, poprzez wpływ na czynniki pozaszkieletowe takie jak masa i siła mięśniowa, równowaga czy ryzyku upadków.

Trzema najważniejszymi wtórnymi przyczynami osteoporozy są nadużywanie alkoholu, przewlekłe leczenie glikokortykoidami i wtórny hipogonadyzm, ze szczególnym uwzględnieniem coraz większej grupy zagrożonych największym ryzykiem złamań mężczyzn z ostrym hipogonadyzmem indukowanym leczeniem ablacyjnym (kastracja chirurgiczna lub farmakologiczna, terapia antyandrogenowa) raka gruczołu krokowego.

Dziesięcioletnie prawdopodobieństwo złamania może u mężczyzn być szacowane z wykorzystaniem kalkulatora FRAX™, uwzględniając kluczowe czynniki ryzyka identyczne jak u kobiet. Podkreślenia wymaga fakt, że podobnie jak u kobiet, ryzyko złamań następnych jest istotnie zwielokrotniane przez dokonane złamanie osteoporotyczne. Dlatego, podobnie jak u kobiet, u mężczyzn należy dochować jak największej staranności w identyfikacji subklinicznych złamań kręgów, rozszerzając diagnostykę o badania rtg kręgosłupa lub morfometrię densytometryczną (VFA).

Liczba leków zarejestrowanych do leczenia osteoporozy u mężczyzn jest mniejsza, niż dla kobiet, zaś jakość dowodów na ich skuteczność przeciwzłamaniową – gorsza. Leczenie testosteronem u mężczyzn z hipogonadyzmem powoduje wzrost gęstości mineralnej kości, masy mięśniowej i poprawę składu ciała. Efekt ten jest jednak ograniczony do chorych z wyjściowymi stężeniami testosteronu w surowicy poniżej 2,0 ng/ml (7,5 nmol/l). Nie ma jednak dokumentacji wpływu leczenia testosteronem na ryzyko złamań. Podobnie jak u kobiet, bisfosfoniany stanowią podstawę leczenia osteoporozy u mężczyzn. Rejestrację w tym wskazaniu uzyskały alendronian, ryzedronian i kwas zoledronowy. Ponadto, teryparatyd (1-34rhPTH) został zarejestrowany do leczenia „ciężkiej” osteoporozy u mężczyzn: po złamaniach, z licznymi czynnikami ryzyka lub nieskutecznością wcześniejszej terapii. Rejestracja ranelinianu strontu do leczenia osteoporozy u mężczyzn zbiegło się z ujawnieniem niekorzystnego działania tego leku w zakresie ryzyka sercowo naczyniowego, co w znaczny sposób ograniczyło możliwość jego stosowania w szczególnie narażonej na chorobę wieńcową i zawały serca populacji starzejących się mężczyzn. Pierwotna rejestracja denosumabu do leczenia osteoporozy u mężczyzn leczonych ablacyjnie z powodu raka prostaty uzyskała obecnie rozszerzenie na całą, szeroko traktowaną populację mężczyzn z osteoporozą.

 

L18

Osteoporosis in the aging male

Misiorowski W.

Klinika Endokrynologii CMKP w Warszawie

Key words: osteoporosis, aging males, diagnosis, treatment


While most studies of osteoporosis have focused on post­menopausal women, older men are also at increased risk of fragility fractures. Bone loss in aging men is estimated at about 1% per year, and one in five men over fifty will experience an osteoporotic fracture. 30% of all fractures of the proximal femur (hip) occurs in men. From the end of unexplained causes mortality as a result of hip fractures, but also the spine and other large osteoporotic fracture is approximately 2-fold higher in men than in women.

The pathogenesis of osteoporosis in men is heterogeneous, multifactorial. The most important pathogenetic factors determining the risk of osteoporosis in men are genetic factors, and sex hormone concentrations decrease with ageing. It also seems, that a greater role in men play a secondary, often multiple causes of bone loss. Current research on the importance of genetic factors not only confirmed the existence of a single „gene for osteoporosis,” but increasingly emphasize the complexity and polygenic traits conditions such as BMD or fracture risk, as well as their sexual differentiation. While bone mineral density in men correlates with the concentration of estradiol but not testosterone, the risk of fractures correlates with the concentration of estradiol only in the range of extremely low (castrate) values: <16-20 pg/ml. So it seems, that there is a threshold value of the concentration of estradiol in men, essential for the proper functioning of the metabolism of bone, above which estradiol no longer plays a key role in protecting men against osteoporosis. The concentration of testosterone in a wide range has an inverse correlation with fractures risk, which may result not only from direct anabolic effect of androgens on bone mass, but also from androgen-induced periosteal apposition and increase in the dimensions of the of male bone, preferred from the viewpoint of fracture biomechanics. Androgens also act indirectly, through the influence on factors such as muscle mass and strength, balance and risk of falling. The three most important secondary cause of osteoporosis include alcohol abuse, chronic treatment with glucocorticoids and secondary hypogonadism, with particular emphasis on increasing group of men with acute hypogonadism resulting from androgen deprivation therapy [either bilateral orchiectomy, or now more commonly gonadotropin-releasing hormone (GnRH)] for prostate cancer.

Ten-year probability of fracture in men can be estimated using the FRAX™, calculator, including the key risk factors the same as in women. It should be emphasized that, as in women, the risk of subsequent fractures is significantly amplified by previous osteoporotic fracture. Therefore, just like women, men should keep the greatest diligence in identifying subclinical vertebral fractures, extending diagnosis of X-ray examination of the spine or vertebral fractures assessment (VFA).

Many studies have demonstrated that

testosterone replacement increases bone mineral density in men with hypogonadism. However, bone density did increase only in men with pretreatment serum testosterone concentrations below 2.0 ng/dL (7.5 nmol/l). There is no evidence for anti-fracture effect of testosterone treatment. Similarly to women, bisphosphonates are the standard therapy of osteoporosis in men. For this indication alendronate, risedronate and zoledronic acid have been approved. PTH 1-34 (teriparatide) has been approved by the FDA for use in men at „high-risk” for fracture, including those with a previous osteoporotic fracture, multiple risk factors for fracture, or failed previous treatment. Registration of strontium ranelate for the treatment of osteoporosis in men coincided with the disclosure of adverse effects of this drug in terms of cardiovascular risk, which significantly reduced the possibility of its use in aging men population, particularly vulnerable for coronary artery disease and myocardial infarction. The original registration of denosumab for the treatment of osteoporosis in androgen deprivation therapy-treated men with prostate cancer, now received an extension on the whole population of men with osteoporosis, which creates new, first-line drug in this indication.




FRAX – 2 YEARS OF EXPERIENCE WORLD WIDE

 

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 63


L18

FRAX – 2 YEARS OF EXPERIENCE WORLD WIDE

Kanis J.A.

WHO Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases, University of Sheffield Medical School, UK

FRAX® is a computer based algorithm (http://www.shef.ac.uk/FRAX) that calculates the 10-year probability of a major fracture (hip, clinical spine, humerus or wrist fracture) and the 10-year probability of hip. Fracture risk is calculated from age, body mass index and dichotomized risk factors comprising prior fragility fracture, parental history of hip fracture, current tobacco smoking, long-term oral glucocorticoid use, rheumatoid arthritis, other causes of secondary osteoporosis and alcohol consumption. Femoral neck bone mineral density (BMD) can be optionally input to enhance fracture risk prediction. Fracture probability is computed taking both the risk of fracture and the risk of death into account. Fracture probability differs markedly in different regions of the world [Kanis et al, 2002a] so that FRAX is calibrated to those countries where the epidemiology of fracture and death is known (currently more than 30 countries). In addition to the web site, FRAX has been incorporated into the software of densitometers and is available as an application for the i-phone/i-pod.

A major clinical application of FRAX has been its incorporation into clinical guidelines to provide intervention thresholds for treatment. The setting of intervention thresholds varies from country to country since it will depend on the importance of osteoporosis, the heath care budget allocated, current practice guidelines and health economic considerations. Several approaches have been used in the development of assessment guidelines. In the UK, intervention thresholds have set by age based on the fracture probability equivalent to that of women with a history of a prior osteoporosis related fracture. In North America, FRAX-based intervention thresholds for men and women with osteopenia have been set on the basis of cost-effectiveness. Irrespective of the manner whereby thresholds are derived, the development of guidelines based on fracture probability identifies more women at high risk who would benefit from treatment then previous guidelines and conversely, avoids unnecessary treatment in those at low risk.

 

L18

FRAX – 2 LATA DOŚWIADCZEŃ NA CAŁYM ŚWIECIE

Kanis J.A.

WHO Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases, University of Sheffield Medical School, UK

FRAX® jest algorytmem komputerowym (http://www.shef.ac.uk/FRAX), który pozwala na oszacowanie 10-letniego prawdopodobieństwa złamania głównego (bkku, kręgosłup, kość ramieniowa, nadgarstek) oraz 10-letnie prawdopodobieństwo złamania bkku. Ryzyko złamania jest wyliczane na podstawie wieku, BMI, dychotomicznych czynników ryzyka, wśród których wymienia się: wcześniejsze złamanie osteoporotyczne, obecność złamań bkku u rodziców, aktualny status palenia tytoniu, długoterminowe stosowanie glikokortykosteroidów, rzs, inne przyczyny wtórnej osteoporozy, spożywanie alkoholu. Znana wartość gęstości mineralnej szyjki kości udowej (BMD) zwiększa możliwość predykcji ryzyka złamania. Prawdopodobieństwo złamania jest wyliczane komputerowo w oparciu o ryzyko złamania oraz ryzyko zgonu. Prawdopodobieństwo złamania różni się znacząco w zależności od regionu świata [Kanis et al, 2002a] dlatego też FRAX jest kalibrowany dla krajów, w których znane są epidemiologia złamań oraz zgonów (obecnie jest to więcej niż 30 krajów). Oprócz strony internetowej, FRAX został dołączony do oprogramowań densytometrów, oraz jest dostępny jako aplikacja w i-phone/i-pod.

Kliniczne zastosowanie FRAX ma głównie na celu włączenie metody do klinicznych wytycznych, aby umożliwić wyznaczenie progu leczenia. Ustalenie progu leczenia jest zależne od kraju, ponieważ brane są pod uwagę: nasilenie osteoporozy, budżet przydzielony na opiekę zdrowotną, aktualne wytyczne oraz przesłanki ekonomiczne. Wykorzystano kilka metod w celu udoskonalenia wytycznych postępowania. W Wielkiej Brytanii, próg interwencji został wyznaczony na podstawie wieku w oparciu o prawdopodobieństwo złamania równoważne grupie kobiet z poprzednim złamaniem osteoporotycznym. W Ameryce Północnej ze względu na koszty ustalono próg interwencji dla kobiet i mężczyzn z osteopenią oparty o wyniki z FRAX. Niezależnie od sposobu wyznaczenia progu interwencji, przekształcenie wytycznych w oparte o prawdopodobieństwo złamania, spowoduje identyfikację większej liczby kobiet z wyższym ryzykiem, które będą czerpały korzyści z leczenia oraz odwrotnie, uniknie się niepotrzebnego leczenia kobiet z niższym ryzykiem.




POWIKŁANIA PO BISFOSFONIANACH


V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 57-58

L17

POWIKŁANIA PO BISFOSFONIANACH

Sewerynek E.

Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Słowa kluczowe: powikłania, objawy uboczne, bisfosfoniany, osteoporoza

Wstęp. Bisfosfoniany to dinozaury w leczeniu osteoporozy; stosowane są najdłużej i wciąż stanowią pierwszą linię terapeutyczną. Występują 3 generacje o coraz silniejszym działaniu antyresorpcyjnym. Mimo ich najdłuższego stosowania wciąż pojawiają się nowe bisfosfoniany o coraz rzadszym sposobie stosowania. W ten sposób można unikać objawów niepożądanych, z których najczęstsze to objawy ze strony przewodu pokarmowego. Bisfosfoniany stosowane są w osteoporozie pomenopauzalnej i u mężczyzn, posteroidowej oraz miejscowej, w chorobie Pageta, w szpiczaku mnogim, przerzutach nowotworowych do kości, hiperkalcemii nowotworowej i w badaniach diagnostycznych, np. scyntygrafii kości.

Cel. Obecnie najpopularniejszą i najlepiej tolerowaną formą podawania tych leków jest postać doustna, przyjmowana raz w tygodniu lub raz w miesiącu. Coraz częściej w przypadku nietolerancji doustnych form podawane są formy dożylne (1x co 3 m-ce lub 1x w roku). Najdłuższe obserwacje podawania alendronianu i risedronianu potwierdzają, że leki z tej grupy w istotny sposób zwiększają gęstość mineralną kości, znacznie zmniejszając ryzyko złamania biodra, kręgów oraz okolicy przedramienia.

Materiał i metody. Po podaniu doustnym występować mogą objawy niepożądane: nietolerancja ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego: zgaga, nudności, wymioty, luźne stolce, biegunki, zaparcia. Możliwe pojawienie się nadżerek i owrzodzeń. Po podaniu dożylnym pamidronianu: przejściowa gorączka, mialgia, limfopenia. Sporadycznie bezobjawowa hipokalcemia, przemijająca leukopenia, łagodne zapalenie żyły, bardzo rzadko powikłania oczne. Po dożylnym podaniu zoledronianu, zwłaszcza przy pierwszym podaniu występują: bóle mięśniowe, gorączka, wymioty, zaparcia, męczliwość, bóle kostne. Dlatego podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Wyniki. Martwica kości żuchwy i szczęki (BON – ang. Bisphosphonate-induced osteonecrosis of jaw) to bardzo rzadkie powikłanie przy długim przyjmowaniu bisfosfonianów, zwłaszcza gdy bisfosfoniany podawane są w grupie pacjentów nowotworowych, przyjmujących steroidy lub inne leki immunosupresyjne (np. szpiczak mnogi, rak piersi i prostaty).

Wnioski. Atypowe złamania są powikłaniem wynikającym z adynamicznej choroby kości w przebiegu długiego leczenia lekami antyresorpcyjnymi. Znajomość występowania objawów ubocznych umożliwia wprowadzenie zaleceń w celu ich eliminacji, np. przerw w ich stosowaniu (drug holiday).

 

L17

COMPLICATIONS AFTER BISPHOSPHONATE THERAPY

Sewerynek E.

Department of Endocrine Diseases and Bone Metabolism, Medical University of Lodz

Keywords: complications, adverse events, bisphosphonates, osteoporosis

Objectives. Bisphosphonates are dinosaurs in the treatment of osteoporosis; they have been applied the longest, being still the first-line therapy. There have been 3 generations of bisphosphonates, each subsequent one characterised by a stronger, anti-resorptive activity. Despite their position of the longest used therapy in osteoporosis, new bisphosphonates have still been developed with more and more rare application protocol. In this way, adverse effects may be avoided, out of which, gastric effects are most frequently observed. Bisphosphonates are used in postmenopausal osteoporosis, as well as in osteoporosis in men, both post-steroid and local, in Paget’s disease, multiple myeloma, neoplastic metastases to bone tissue, neoplastic hypocalcaemia and in diagnostic examinations, e.g. bone scintigraphy.

Aim. At present, the most common and best tolerated administration protocol assumes oral intake, either once a week or once a month. In case of intolerance to oral administration, intravenous injections (once per 3 months or once a year) are more and more common. The longest follow up periods of alendronate and risendronate therapies confirm that medications of this group increase bone mineral density, considerably diminishing the risk of femoral, vertebral or antebrachial fractures.

Material and methods. Following oral administration, side effects may occur, including intolerance of the upper gastric tracts, such as heartburn, nausea, vomiting, loose stools, diarrhoeas and constipations. Following an intravenous administration of pamidronate, transient fever, myalgia or lymphopenia may occur; erosions and ulcerations are also possible. Sporadically, asymptomatic hypocalcemia, transient leucopenia and benign phlebitis may be observed, while visual disorders are extremely rare. After an intravenous administration of zoledronate, especially after the first infusion, myalgia, fever, vomits, constipations, fatigability and osteodynia may occur. Therefore, non-steroidal anti-inflammatory drugs are applied.

Results. Bisphosphonate-induced osteonecrosis of jaw (BON) is a very rare complication, observed after long bisphosphonate therapy, especially when bisphosphonates are administered in neoplastic patients with combined steroid or immunosuppressive therapies (e.g. in multiple myeloma, breast or prostate cancer).

Conclusions. Atypical fractures are complications, resulting from adynamic bone disease in the course of long-term treatment with antiresorptive drugs. A thorough knowledge of adverse effects after bisphosphonate therapy enables a timely introduction of appropriate recommendations to eliminate or diminish them, e.g. drug holiday.