PREVENTION OF SURGICAL JOINT REPLACEMENT IN THE LONG-TERM FOLLOW-UP OF RECENT DISEASE-MODIFYING [..]

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s110-111.

L45
PREVENTION OF SURGICAL JOINT REPLACEMENT IN THE LONG-TERM FOLLOW-UP OF RECENT DISEASE-MODIFYING DRUG TRIALS IN OSTEOARTHRITIS

Dr. Annefeld M.
Corporate Scientific Development, Rottapharm S.p.A., Via Valosa di Sopra, 9 Monza, Italy

Key words: osteoarthritis; glucosamine sulfate (GS); joint replacement

Glucosamine sulfate has been shown to prevent radiographic joint space narrowing (JSN) and to relieve symptoms of knee OA in two randomised, placebo-controlled, double-blind, 3-year trials (Reginster et al, Lancet 2001; Pavelka et al, Arch Intern Med 2002).
In order to establish whether the effects observed could predict longer-term benefit on hard clinical endpoints, systematic contact was attempted with all patients from the two studies, to assess the occurrence of lower limb OA-related surgery and evolution of joint structure changes. Around 80% of patients from the original cohorts could be retrieved after an average follow-up of about 5 years after the end of the trials.
In the first study there were 9/91 (9.9%) patients previously on glucosamine sulfate undergoing surgery, vs. 17/86 (19.8%) on placebo, with 11 and 20 events in the two groups, respectively, i.e. a 48% risk reduction on the drug: RR=0.52 (95% CI: 0.26 to 1.02, p=0.05). When the analysis was restricted to knee and/or hip replacements, the considerable 44% decrease in risk was of marginal statistical significance due to the low numbers (p=0.14). To increase this signal, the second study looked only at patients who had been in the trial for at least 12 months: 11/67 previously on placebo (16.4%) and 3/69 on glucosamine sulfate (4.3%) underwent total knee replacement, i.e. a 73% decrease in risk with previous exposure to the drug: RR=0.27 (0.08 to 0.91, p=0.021).
In both trials, patients previously receiving glucosamine sulfate still tended to have less JSN on the overall 8-year observation period. This was significant in the first study (p=0.018), where these glucosamine sulfate patients still exhibited also an improvement of pre-trial WOMAC symptom scores, better quality of life (SF-36) and a pharmacoeconomics questionnaire suggested use of fewer health resources during the previous year.
These data indicate that treatment of knee OA for up to 3 years with glucosamine sulfate may prevent joint surgery in the further follow-up and may modify the course of the disease as evaluated by hard clinical endpoints.

L45
ZAPOBIEGANIE ENDOPROTEZOPLASTYCE W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW W DŁUGOTERMINOWEJ OBSERWACJI WE WSPÓŁCZESNYCH BADANIACH KLINICZNYCH LEKÓW MODYFIKUJĄCYCH CHOROBĘ

Dr. Annefeld M.
Corporate Scientific Development, Rottapharm S.p.A., Via Valosa di Sopra, 9 Monza, Włochy

Słowa kluczowe: choroba zwyrodnieniowa stawów, siarczan glukozaminy (GS); endoprotezoplastyka

W 2 randomizowanych, kontrolowanych placebo, podwójnie zaślepionych, trzyletnich badaniach klinicznych (Reginster et al, Lancet 2001; Pavelka et al, Arch Intern Med 2002) wykazano, że siarczan glukozaminy w badaniu radiologicznym zapobiega zwężaniu szpary stawowej oraz zmniejsza dolegliwości spowodowane chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych.

Aby ustalić czy w punktach oceny końcowej zaobserwowane wyniki mogłyby zapowiadać długotrwałe korzyści, utrzymywano systematycznie kontakt z pacjentami z obu badań, w celu ustalenia częstości występowania zabiegów operacyjnych kończyn dolnych związanych z chorobą zwyrodnieniową, a także ewolucję zmian w strukturze chrząstki.
Po średnio 5-letnim okresie obserwacji po zakończeniu badań uzyskano dane od około 80% pacjentów z oryginalnych kohort. W pierwszym badaniu było 9/91 (9.9%) pacjentów wcześniej leczonych glukozaminą, którzy zostali poddani zabiegom operacyjnym, vs. 17/86 (19.8%) pacjentów z grupy placebo, z odpowiednio 11 i 20 zdarzeniami w obu grupach, to oznacza 48% redukcję ryzyka w grupie leczonej: RR=0.52 (95% CI: 0.26 do 1.02, p=0.05). Kiedy analiza była zawężona do endoprotezoplastyki kolana i/lub biodra brany pod uwagę 44% spadek ryzyka miał marginalną znamienność statystyczną ze względu na zbyt mała ilość danych (p=0.14). Aby zwiększyć oznaczalność w drugim badaniu poszukiwano tylko tych pacjentów, którzy byli włączeni do badania przez co najmniej 12 miesięcy: endoprotezoplastykę stawów przeszło 11/67 pacjentów z wcześniejszej grupy placebo (16.4%) i 3/69 z grupy siarczanu glukozaminy (4.3%), co oznacza 73% zmniejszenie ryzyka u osób wcześniej leczonych: RR=0.27 (0.08 do 0.91, p=0.021).
W obydwu badaniach klinicznych pacjenci wcześniej przyjmujący siarczan glukozaminy wciąż mieli mniejszą szerokość szpary stawowej w trakcie całego 8 letniego okresu obserwacji. Było to charakterystyczne w pierwszym badaniu (p=0.018), gdzie pacjenci z grupy siarczanu glukozaminy wciąż wykazywali także poprawę punktacji w badaniu przedklinicznym WOMAC, lepszą jakość życia (SF-36), a także kwestionariusz farmakoekonomiczny sugerował używanie mniejszej ilości środków leczniczych w ciągu ostatniego roku.
Te dane wskazują na to, że leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych do 3 lat siarczanem glukozaminy może zapobiegać endoprotezoplastyce stawów w długotwałym okresie obserwacji oraz może modyfikować przebieg choroby jak określono w punktach oceny końcowej.

L42 INIEKCJE DOSTAWOWE W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ – PLACEBO CZY LECZENIE?

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:99-100.

L42

INIEKCJE DOSTAWOWE W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ – PLACEBO CZY LECZENIE?

Jabłoński M.

Klinika Ortopedii i Rehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Najczęściej nie udaje się ustalić przyczyny zmian zwyrodnieniowych stawów, które szczególnie często lokalizują się w przedziale przyśrodkowym kolan kobiet po menopauzie. Stwierdzone w tych stanach niekorzystne zmiany właściwości reologicznych płynu stawowego m.in. wskutek zmniejszenia zawartości kwasu hialuronowego stały się przyczyną klinicznych prób zmniejszenia lub odwrócenia tych zaburzeń przez dostawowe podanie jego preparatów. Zmniejszenie objawów dysfunkcji po wstrzyknięciach dostawowych preparatów kwasu hialuronowego sprawiło, że tę metodę leczenia, zwaną wiskosuplementacją, stosuje się w lekarskiej praktyce reumatologicznej i ortopedycznej często. Jej uzasadnieniem są także wyniki randomizowanych prospektywnych badań wykazujących skuteczność takiego postępowania w stosunku do placebo w odniesieniu do stawu kolanowego. Innym sposobem próby modyfikacji przebiegu naturalnego choroby zwyrodnieniowej stawów są dostawowe wstrzyknięcia preparatów glikokortykosteroidów w zawiesinie mikrokrystalicznej o przedłużonym działaniu. Okres zmniejszenia dolegliwości bólowych w porównaniu z wiskosuplementacją podczas takiego leczenia zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego jest krótszy, a wielu autorów wskazuje na zagrożenia związane z katabolicznym wpływem glikokortykosterydów na tkanki łączne, w tym chrząstkę stawową. Wydaje się, że zjawiska występujące w innych dużych stawach uzasadniają ekstrapolację wyników badań nad stawami kolanowymi na inne.

L42

INTRAARTICULAR INJECTIONS FOR DEGENERATIVE JOINT DISEASE – A MERE PLACEBO?

Jabłoński M.

Klinika Ortopedii i Rehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Degenerative joint disease usually remains idiopathic. The typical example of this pathology occurs in medial compartment of the knee joint of postmenopausal women. The rheological properties of the synovial fluid decline in joint degeneration and presumably are related to decrease of hyaluronic acid content. So treatment with intraarticular injections of this substance seems to be justified. The early results, confirmed later by randomized controlled studies, encouraged clinicians of rheumatology and orthopedics to widely use this method of alleviating symptoms of pain and joint stiffness. Intraarticular injections of glicocorticosteroids, predominantly as microcrystalline suspension, are definitely less effective and carry burden of potentially serious local and general side-effects. Needles to say such treatments could be applied to other joints.

Jakość życia w osteoporozie

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s140-141.

L43
JAKOŚĆ ŻYCIA W OSTEOPOROZIE

Horst – Sikorska W.
Zakład Medycyny Rodzinnej, Akademia Medyczna, Poznań

Rozwój medycyny, a zwłaszcza nowoczesne strategie diagnostyczne i terapeutyczne przyczyniły się do znacznego wydłużenia życia. Wzrost liczebności populacji osób starszych w społeczeństwach krajów rozwiniętych stanowi o pojawieniu się nowych lub zmiany skali występujących dotąd problemów medycznych. Leczenie schorzeń, dotyczących tej grupy wiekowej, oprócz skutecznych metod diagnostyki i terapii powinno łączyć się z zapewnieniem jak najwyższej jakości życia. Za efektywną terapię można uznać taką, w rezultacie, której wydłużenie życia będzie przebiegać równolegle z zapewnieniem jego wysokiej jakości.
Wśród licznych chorób dotykających populację osób starszych szczególnie często występuje osteoporoza. Dla przebiegu choroby duże znaczenie ma wczesne rozpoznanie i wprowadzenie optymalnego leczenia. Wg definicji IOF osteoporoza to uogólniona choroba szkieletu, charakteryzująca się zaburzoną mikroarchitekturą tkanki kostnej, zarówno w sensie ilościowym i jakościowym, zwiększająca ryzyko złamań kości. Liczne obserwacje kliniczne wskazują, że często pierwszym objawem osteoporozy jest wystąpienie niskoenergetycznego złamania kości. Szczególnie narażenie na takie złamanie, do którego dochodzi po zadziałania niewielkiej siły, np. upadek z własnej wysokości lub pod wpływem własnego ciężaru powoduje, że chory często nie identyfikuje poziomu ryzyka. Pacjenci z osteoporozą po prostu nie zdają sobie sprawy, że do złamania może dojść we własnym domu.
Według WHO jakość życia to optymalny poziom zdolności fizycznych, psychicznych i intelektualnych, pełnionych ról i funkcjonowania społecznego, percepcji stanu zdrowia, satysfakcji z życia oraz ogólnego dobrego samopoczucia u osoby z określoną chorobą. Osteoporoza jest chorobą przewlekłą, zmieniającą styl życia, a jej pojawienie zwiększa ryzyko złamania kości. W sposób bardzo wyraźny pogarsza jakość życia chorych. Ocena jakości życia wymaga holistycznego spojrzenia na stan pacjenta, które uwzględnia obok jego stanu fizycznego także stan psychiczny. Takie podejście do problemów medycznych jest nierozerwalnie związane z zasadami obowiązującymi w medycynie rodzinnej.
W ocenie jakości życia uwzględnia się aktualny poziom tej jakości w danym momencie choroby oraz monitorowanie, w jaki sposób zalecane postępowanie lekarskie przygotowuje pacjenta i jego rodzinę na prawdopodobne następstwa choroby i jej leczenia. Wartość własnej oceny jakości życia może mieć pozytywny lub negatywny wpływ na rokowanie w przypadku choroby.
Na jakość życia mają wpływ wszystkie zmiany dotyczące zdrowia, stanu fizycznego, psychicznego oraz możliwości realizowania własnych zamierzeń. W postrzeganiu jakości życia szczególne znaczenie ma odczuwanie bólu.
Złamanie kości w następstwie osteoporozy powoduje ból i może stać się przyczyną zaburzenia postawy, ograniczenia lub upośledzenia aktywności fizycznej. Stan taki utrudnia wykonywanie codziennych czynności i powoduje często uzależnienie chorego od pomocy ze strony rodziny lub innych osób. Niekorzystne objawy somatyczne mogą stać się przyczyną obniżonego nastroju, depresji, lęków oraz utraty energii życiowej. Ograniczenia aktywności lub konieczność korzystania z pomocy osób trzecich często są powodem niskiej samooceny pacjenta, obniżenia poczucia własnej wartości. Stan taki może doprowadzić do izolacji społecznej. Negatywne postrzeganie jakości życia w ocenia pacjenta, chorującego na osteoporozę ma wpływ na zwiększone ryzyko zgonu. Taka zależność została wykazana w doniesieniach różnych autorów oraz w badaniach własnych, dotyczących grupy chorych ze złamaniem niskoenergetycznym np. trzonów kręgowych lub bliższego końca kości udowej [Liliana Celczyńska-Bajew, Wanda Horst-Sikorska, Izabela Warmuz-Stangierska, Sebastian Dąbrowski. Jakość życia u kobiet z osteoporozą pomenopauzalną. Geriatr. Pol. 2006 T. 2 nr 3 s. 190-197].
Każde złamanie jest traumatycznym przeżyciem dla chorego, wiąże się bowiem z dolegliwościami bólowymi, ograniczeniem aktywności życiowej, długotrwałą i żmudną rehabilitacją. Jak wykazano każda lokalizacja osteoporotycznych złamań, poza złamaniem typu Colles’a, jest potencjalnie niebezpieczna nawet dla życia poszkodowanych.
Dla poprawy rokowania wśród chorych z osteoporozą ważne jest dokonywanie bieżącej oceny jakości życia. Wykazano, że pogorszenie tej wartości jest związane z niepełnosprawnością, koniecznością korzystania z opieki innych osób oraz ograniczeniem dotychczasowej aktywności życiowej.
Ocenie jakości życia służą temu liczne kwestionariusze. Mogą to być ankiety ogólne, oceniające samopoczucie chorego, wpływ choroby na jego funkcjonowanie, niezależnie od stopnia jej zaawansowania czy czynników demograficznych oraz społeczno – kulturowych. Bardziej szczegółowych informacji dostarczają kwestionariusze swoiste, opracowane dla poszczególnych jednostek chorobowych. Uwzględniają one najróżniejsze przejawy choroby oraz jej wpływ na poszczególne aspekty życia pacjenta. Dla oceny wpływu osteoporozy na jakość życia pacjenta służy polecany przez IOF kwestionariusz Qualeffo.
W ocenie jakości życia przez pacjenta, obok nagłego zdarzenia, jakim jest złamanie kości ważne znaczenie ma rodzaj terapii, a w zasadzie jej komfort lub uciążliwość. Leczenie złamania kości wiąże się z unieruchomieniem. Obarczone jest ono możliwością wystąpienia powikłań takich jak infekcje, odleżyny, powikłania zatorowo – zakrzepowe oraz zaniki mięśniowe. Załamanie kości zaopatrzone chirurgicznie skraca czas hospitalizacji chorego, a więc zmniejsza ryzyko tych niekorzystnych powikłań. Jednak chirurgiczne metody leczenia złamań również mogą stanowić dodatkowe źródło bólu, który wiąże się z zabiegiem operacyjnym czy gojeniem się rany. Zakres rehabilitacji po złamaniu kości, jak również ćwiczenia fizyczne wykonywane przez chorych po operacji mogą być źle odbierane z powodu nasilenia dolegliwości bólowych.
Pacjenci z dolegliwościami bólowymi, jak wspomniano wcześniej są grupą o wyraźnie zaniżonej ocenie jakości życia z wszystkimi konsekwencjami tego faktu. Jest to wskazówką, że leczenie przeciwbólowe obok leków zmniejszających ryzyko złamań powinno znajdować się w standardach postępowania u chorych z osteoporozą.
Leczenie osteoporozy powinno być prowadzone do końca życia. Dla pacjenta istotna jest prostota terapii, pozbawiona w miarę możliwości uciążliwości i ryzyka działań ubocznych. Dla utrzymania ciągłości leczenia niezbędna jest współpraca z lekarzem leczącym. Jest on dla pacjenta źródłem informacji o leczeniu, możliwych powikłaniach oraz działaniach niepożądanych leków. Poprawna komunikacja lekarz – pacjent, przebiegająca w atmosferze wzajemnego zaufania, przyczynia się do zrozumienia przez pacjenta celowości terapii osteoporozy. Polega ona na wspieraniu chorego w długoletnim leczeniu, poprzez wybór właściwej drogi motywacji. Jak wynika z badań przeprowadzonych wśród lekarzy rodzinnych w 5 krajach Europy (Wielka Brytania, Niemcy, Włochy, Hiszpania i Francja) 60% pacjentów leczonych bisfosfonianami przerywa terapię po pierwszym roku leczenia. Większość z lekarzy nie zna przyczyn przerywania przez ich pacjentów leczenia. Chorzy uważają, że najskuteczniejszym sposobem motywacji jest strategia podkreślania korzyści wynikających z proponowanej terapii. Niestety, jak wykazują badania lekarze raczej preferują „straszenie” powikłaniami choroby.
Poprawa wyników leczenia osteoporozy ma zatem większe szanse na powodzenie, o ile uda się włączyć do standardów terapii choroby zaleceń dotyczących badania stopnia jakości życia chorych, obowiązkowej analizy przyczyn jego niskiej oceny i podejmowania próby poprawy sytuacji dostępnymi metodami farmakologicznymi i niefarmakologicznymi.

Operacja rewizyjna w powikłaniach alloplastyki stawu biodrowego: problemy, rozwiązania i nauka z nich wypływająca

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (WI)

Prof. B. M. Wroblewski, Paul D. Siney, Patricia A. Fleming
Charnley Research Institute, Wrightington Hospital, Wigan, Lancs WN6 9EP.

Jako chirurgię rewizyjną określa się powtórne interwencje operacyjne w przypadkach pierwotnej alloplastyki biodra.
ZWICHNIĘCIE: Przeglądając ponad 14000 zabiegów artroplastyki niskotarciowej metodą Charnley’a stwierdzono, że powikłania wystąpiły w 0.63% przypadkach, z czego 0.11% prowadziło do zabiegu rewizyjnego. Przyczyny zostały zidentyfikowane jako: utrata działania przywodzicieli, skrócenie kończyny spowodowane wysokim położeniem panewki lub niskim odcięciem szyjki kości udowej, złym ustawieniem i orientacją komponentów. Nawrotowe nadwichnięcie z pewnością częściej występujące, ale trudniejsze do pewnego zdiagnozowania, doprowadzi do wytworzenia się nadżerek brzegu panewki i ostatecznie do trwałego zwichnięcia. Problemu tego nie rozwiązuje ani głowa w systemie blokowanym, ani jej duża średnica. Głowa w systemie blokowanym doprowadza do ograniczenia ruchów kątowych i poluzowania panewki. W badaniach prospektywnych przy użyciu głowy o średnicy 32 mm ilość przypadków zwichnięć porewizyjnych nie zmniejszyła się. Korzystny okazał się natomiast „ustawiony kątowo” kształt panewki. Ponieważ nie ma izolowanej przyczyny, nie ma również prostego rozwiązania i rewizja nawracającego zwichnięcia pozostaje problemem wystawiającym nas na dużą próbę. Ważne jest zwracanie uwagi na szczegóły oceny i gotowość do pełnej rewizji w czasie operacji, a postępowanie pooperacyjne może wymagać ograniczenia zakresu ruchów. Sedno poprawy leży w opanowaniu jednego wzoru i techniki operacyjnej oraz unikaniu jakiejkolwiek ekspozycji, która uszkodziłaby mięśnie pośladkowe.
ZAKAŻENIE: Przed wprowadzeniem sterylnego obiegu powietrza częstość głębokich zakażeń w artroplastyce niskotarciowej metodą Charnley’a (LFA-low-friction arthroplasty) wynosiła ponad 8%. Przy sterylnym obiegu powietrza, zwiększonej do 300/godz. liczbie wymian powietrza i kombinezonów na całe ciało częstość infekcji zmniejszyła się do 1.5%, ale nadal pozostała wyższa u pacjentów z cukrzycą, łuszczycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów lub wcześniejszą operacją stawu biodrowego. Dodatek cementu akrylowego zawierającego antybiotyk zmniejszył częstość infekcji do mniej niż 1 %.
Antybiotyki doustne lub dożylne mogą przynieść dalsze korzyści, jednak konieczna jest duża liczba przypadków, aby udowodnić ich skuteczność. W leczeniu głębokich zakażeń można stosować antybiotyki, chociaż trudno jest udowodnić korzyści z nich płynące wykorzystując jako punkt końcowy nie wystąpienie zdarzenia. W postępowaniu z głębokimi zakażeniami w odpowiednich przypadkach preferuje się jednoetapową rewizję, która przy siedmioletniej obserwacji kończy się sukcesem w 84 % przypadków.
ZŁAMANIE TRZPIENIA I OBLUZOWANIE KOMPONENTÓW: Przy stosowaniu techniki LFA metodą Charnley’a, nie wykonywano rewizji z powodu powyższych powikłań przez aż 6 lat od wprowadzenia techniki, czyli przez około 2500 zabiegów. (Ta obserwacja została wykorzystana do określenia ZŁOTEGO STANDARDU CHARNLEY’A) .
ZŁAMANIE TRZPIENIA: Częstość występowania przy oryginalnym kształcie trzpienia ze spłaszczoną częścią tylną sięgała 1.8%, z czego ponad 90 % uległo złamaniu w ciągu 11 lat przeprowadzania operacji u pacjentów z prawidłową aktywnością.
Problem wynikał z braku proksymalnego podparcia trzpienia przy dobrym umocowaniu dystalnym, siły skręcającej wyginającej mechanizm wywieranej przez przemieszczoną względem płaszczyzny szyjkę protezy i nacisku z kierunku przednio-górnego. Rozwiązaniem była operacja rewizyjna z dobrym proksymalnym mocowaniem.
Przez wprowadzenie ORTRON (DePuy) do produkcji trzpieni i zablokowanie jamy szpikowej przez korek kostny złamanie trzpienia zostało prawie wyeliminowane.
OBLUZOWANIE TRZPIENIA: W przeciwieństwie do złamań trzpienia proces ten mogą zwiastować wczesne radiologiczne oznaki postępującego osuwania się trzpienia jak odłamane fragmenty cementu lub oddzielenie pnia od cementu.
Jeśli proces ten postępuje, prowadzi do powstania jamistości w trzpieniu, utraty masy kości udowej (femoral bone stock) i złamań trzonu kości udowej. Chociaż obluzowanie w przeciwieństwie do złamania jest procesem rozciągniętym w czasie i nie występuje nagle, czas operacji rewizyjnej jest istotny, jeśli chce się uniknąć rozległego przeszczepu kostnego lub operacji jak przy guzach nowotworowych.
Prawidłowe otwarcie i preparowanie jamy szpikowej, centralne ułożenie trzpienia, wprowadzanie cementu pod wyższym ciśnieniem i unikane dystalnego podparcia trzpienia są w równym stopniu istotne dla uzyskania lepszych długoterminowych wyników.
Wydaje się, że po udoskonaleniu fiksacji trzpienia i wyeliminowaniu komplikacji w postaci złamania trzpienia głównym problemem jest obecnie proces ochrony przed ścieraniem części proksymalnej kości udowej w niektórych przypadkach pozostających w najdłuższej obserwacji. Badanie prospektywne dotyczące użycia trzpienia zwężającego się stopniowo w trzech wymiarach bez dystalnego podparcia cementowego dostarcza pasjonującego rozwoju, który jest wspierany przez rozległe dane eksperymentalne i doświadczenie kliniczne zdobyte na 1500 przypadkach wszczepionych od 1993 roku.
ZUŻYCIE I OBLUZOWANIE PANEWKI: Zużycie i obluzowanie panewki są obecnie z pewnością najważniejszymi problemami długoterminowymi. Chociaż mechanizmy uszkodzenia mogą wynikać jedne z drugich do najważniejszych należą ograniczenie ruchów kątowych przez konflikt i ścieńczenie szyjki oraz kątowe odchylenie panewki. Problem dodatkowo komplikuje uszkodzenie głowy metalowej komponenty kości udowej. Wprowadzenie materiałów ceramicznych (tlenek glinu i dwutlenek cyrkonu) do produkcji głowy komponenty udowej i polietylen z krzyżowymi wiązaniami chemicznymi wydaje się być bardzo obiecujący na podstawie 13 letniej obserwacji.
LFA metodą Charnley’a przetrwało próbę 37 lat zastosowania klinicznego. Powikłania, wyniki długoterminowe i badania eksplantowanych materiałów służą do ciągłego udoskonalania metody. Dalsze postępy czynione są tylko małymi krokami.
Postęp może zostać osiągnięty dzięki chirurgom świadomym zapotrzebowania, dzięki zaakceptowaniu przez pacjentów ograniczeń operacji i instytucjom umożliwiającym ten rodzaj leczenia godzącym się z częścią odpowiedzialności na nich przypadającą.

Ocena zmian w układzie kostno-mięśniowym u dzieci z niewydolnością podwzgórzowo-przysadkową (…)

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s68.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s14.

L43
Ocena zmian w układzie kostno-mięśniowym u dzieci z niewydolnością podwzgórzowo-przysadkową przed i w trakcie leczenia hormonem wzrostu
D. Januś1 , H. Dziatkowiak1, E. Czerwiński2, R. Kukiełka2
1. Klinika Endokrynologii Dzieci i Młodzieży, Kraków
2. Klinika i Katedra Ortopedii, Kraków

Adres do korespondencji: Klinika Endokrynologii Dzieci i Młodzieży, Polsko-Amerykański Instytut Pediatrii,
ul. Wielicka 256, 30-663 Kraków
Celem pracy jest ocena zaburzeń mineralnych kości oraz zmian składu ciała u dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki (snp) przed rozpoczęciem leczenia i w trakcie 2 letniego leczenia hormonem wzrostu.
Badaniem objęto 25 dzieci w wieku od 5 do 15 lat (6 dziewczynek i 19 chłopców) z snp. Badania densytometryczne całego ciała i kręgosłupa lędźwiowego w odc. L2-L4 metodą DEXA (DPX-IQ Lunar) wykonano przed leczeniem hormonem wzrostu (GH) oraz w odstępach 12 miesięcznych w ciągu 2 lat leczenia GH. Oceniono zmiany gęstości mineralnej całego kośćca i odcinka lędźwiowego L2-L4, BMI, beztłuszczowej masy ciała, zawartości tkanki tłuszczowej, składników mineralnych w całym kośćcu i w odcinku L2-L4 oraz całkowitą zawartość wapnia w kośćcu. Wiek kostny oceniono wg metody Greulich-Pyle, a pokwitanie płciowe oceniono wg skali Tannera.
Wyniki: W trakcie leczenia hormonem wzrostu zarówno u dziewczynek, jak i chłopców zaobserwowano znamienną poprawę gęstości mineralnej kości szczególnie w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, jak i znamienny wzrost zawartości beztłuszczowej masy ciała przy nieznamiennym zwiększeniu masy tłuszczowej. Zwiększeniu uległa również zawartość składników mineralnych w kośćcu. Wnioski: Dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki przed leczeniem hormonem wzrostu mają obniżoną gęstość mineralną kości w stosunku do wieku chronologicznego, wzrostowego i kostnego oraz słabo rozwiniętą masę mięśniową. Gęstość mineralna kości, jak i masa mięśniowa zwiększają się już po pierwszym roku leczenia hormonem wzrostu. W okresie pokwitania gęstość mineralna kości osiąga wartości zgodne z normą dla wieku kostnego.

L43
EVALUATION OF CHANGES IN THE MUSCULO-SKELETAL SYSTEM IN CHILDREN WITH HYPOTHALAMIC-HYPOPHYSEAL INSUFFICIENCY BEFORE AND AFTER GROWTH HORMONE TREATMENT

D. Janus1, H. Dziatkowiak1, E. Czerwinski2, R. Kukiełka2,
1Department of Pediatric and Adolescent Endocrinology, Krakow, 2Chair and Department of Orthopedics, Jagiellonian University, Krakow, Poland

The aim of the study is the evaluation of bone mineral disturbances and body composition changes in children with somatotropic hypopituitarism (SH) prior to and in the course of 2- year growth hormone therapy.
The study included 25 children aged 5-15 years (6 girls and 19 boys) with diagnosed somatotropin hypopituitarism. Total body and lumbar densitometry (L2-L4) employing the DEXA method (DPX-IQ Lunar) was performed before growth hormone (GH) therapy and every 12 months over a two-year treatment duration. The assessment included changes in skeletal and lumbar bone mineral density, BMI, lean body mass, fat tissue, total body and lumbar bone mineral content, as well as total bone calcium content. All children were subjected to auxologic evaluation every 3 months. Their bone age was assessed according to Greulich- Pyle, and pubertal stage according to Tanner.
Results: In the course of growth hormone treatment both girls and boys showed a significant improvement of bone mineral density, especially in the lumbar spine, as well as a significant increase of lean body mass and non-significant increase of fat body mass. An increase was also noted in skeletal bone mineral components.
Conclusions: Before GH treatment, children with somatotropic hypopituitarism show decreased bone mineral density for chronological, height and bone age, as well as poorly developed muscle mass. Bone mineral density and muscle mass increase already after the first year of growth hormone therapy. At puberty bone mineral density approximates values normal for bone age.

WCO-IOF-ESCEO 2018 – HIGHLIGHTS!

Zachęcamy do zapoznania się ze zbiorem najistotniejszych doniesień WCO-IOF-ESCEO 2018, przygotowanego przez International Osteoporosis Foundation.
Doniesienia zaprezentowano w formie pdf oraz krótkich filmów, na których omawiają je specjaliści w dziedzinie
osteoporozy i chorób mięsniowoszkieletowych. Materiały dostępne są pod adresem www.

Współczesne poglądy w ortopedii, traumatologii narządu ruchu i rehabilitacji

24.11.2017, Poznań

Miejsce spotkania:
Centrum Kongresowo-Dydaktyczne
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu,
ul. Przybyszewskiego 37A

Przewodniczący Komitetu Naukowego i Organizacyjnego:
Prof. dr hab n. med. Jacek Kruczyński

Program:

07:45-08:30	Rejestracja uczestników
08:30-08:50	Wykład inauguracyjny
08:50-10:45	Sesja I – Kręgosłup
08:50-09:10	Strategia w leczeniu skoliozy	Jacek Kaczmarczyk
09:10-09:30	Skolioza neurogenna – kiedy, co, jak	Jacek Kaczmarczyk
09:30-09:50	Małoinwazyjne metody leczenia „choroby dyskowej” z zastosowaniem nukleoplastyki	Łukasz Kubaszewski
09:50-10:10	Endoprotezoplastyka krążka międzykręgowego	Franciszek Tobjasz
10:10-10:30	Balans strzałkowy kręgosłupa	Wojciech Jurasz
10:30-10:45	Dyskusja
10:45-11:15	Przerwa na kawę
11:15-11:30	Infekcja po artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego. Jak postępować?	Jacek Kruczyński
11:30-13:00	Sesja II – Sesja partnerska z Polską Grupą AOTrauma
11:30-11:50	Ewolucja filozofii płyt blokowanych	Jarosław Brudnicki
11:50-12:10	Ewolucja filozofii gwoździ śródszpikowych	Paweł Ślęczka
12:10-12:30	Politrauma – zasady postępowania z pacjentem, strategia leczenia	Dariusz Larysz
12:30-13:00	Powikłania leczenia złamań – analiza przyczyn (z uwzględnieniem zasad AO) na podstawie przypadków	Jarosław Brudnicki, Dariusz Larysz, Paweł Ślęczka, Jacek Markuszewski
13:00-14:20	Przerwa na lunch
13:00-14:20	Sesja lunchowa firmy Stryker Biologiczna fiksacja – zastosowanie Tritanium 3D (30 minut) Gorące problemy chorób stawu biodrowego Zespoły bólowe wychodzące z tkanek miękkich okolicy stawu biodrowego – bez i po implantacji endoprotezy – Jan Blacha Konflikt udowo-panewkowy – co wiemy w roku 2017? – Jarosław Czubak Znaczenie kształtu trzpienia w aloplastyce bezcementowej stawu biodrowego – Andrzej Bohatyrewicz Dyskusja
14:20-14:40	Przyczyny naczyniowe bólów goleni u sportowców	Zbigniew Krasiński
14:40-17:00	Sesja III – Zmiany przeciążeniowe kończyn dolnych u biegaczy
14:40-15:00	Wprowadzenie	Jacek Kruczyński
15:00-15:30	Przeciążenia okolicy stawu kolanowego	Wojciech Widuchowski
15:30-16:00	Shin splints	Łukasz Paczesny
16:00-16:30	Zmiany zwyrodnieniowe ścięgna Achillesa	Bogusław Sadlik
16:30-17:00	Zmiany zwyrodnieniowe rozcięgna podeszwowego	Łukasz Kołodziej
17:00-17:15	Dyskusja
17:15-17:25	Uwagi końcowe i zakończenie Sympozjum – Jacek Kruczyński

Biuro organizacyjne:
Medisfera Marcin Zabawa
ul. Kraszewskiego 85C m. 7
05-400 Otwock,
tel. 502 646 723
e-mail: biuro@medisfera.pl

Kontakt w sprawach naukowych:
Prof. dr hab. n. med. Jacek Kruczyński

Kierownik Kliniki Ortopedii Ogólnej, Onkologicznej i Traumatologii
(Wydział Lekarski II)
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
ul. 28 Czerwca 1956 r. 135/147
61-545 Poznań
tel. 61 831 01 64
e-mail: ko3t@orsk.ump.edu.pl

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.

CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OSTEOPOROZY U PACJENTÓW Z CHOROBAMI ZAPALNYMI JELIT

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

L47

CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OSTEOPOROZY U PACJENTÓW Z CHOROBAMI ZAPALNYMI JELIT

Krela-Kaźmierczak I.¹, Szymczak A.¹, Michalak M.², Łykowska-Szuber L.¹, Eder P.¹, Linke K.¹, Horst-Sikorska W.³

¹Department of Gastroenterology, Human Nutrition and Internal Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

²Department of Computer Science and Statistics, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

³Department of Family Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

Słowa kluczowe: osteoporoza wtórna, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Wstęp. Osteoporoza wtórna jest mniej poznana i rzadziej diagnozowana, w schorzeniach gastroenterologicznych dotyka pacjentów z chorobami zapalnymi jelit (CZJ): chorobą Leśniowskiego-Crohna (CLC) i wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG). Może być między innymi wynikiem steroidoterapii. Stąd ważne jest ustalenie odrębnych zasad postępowania w osteoporozie wtórnej, zwłaszcza u młodych osób.

Cel. Ocena BMD oraz częstości występowania osteoporozy u chorych z CZJ i korelacja z leczeniem glikokortykosteroidami, BMI, oraz liczbą hospitalizacji.

Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 208 pacjentów: 103 z CLC w wieku 35,78±12,79 lat, w tym 51 kobiet w wieku 39,96±14,09 lat i 52 mężczyzn w wieku 31,67±9,86 lat i 105 pacjentów z WZJG w wieku 39,56±14,97 lat, w tym 56 kobiet w wieku 39,23±15,38 lat i 49 mężczyzn w wieku 39,94±14,64 lat. Densytometrię L2-L4 oraz szyjki kości udowej wykonano metodą DXA aparatem Lunar DPX-IQ. W analizie oceniono wartości: gęstości mineralnej kości (BMD), wskaźników T-score oraz Z-score. Każdy pacjent wypełnił kwestionariusz dotyczący przebiegu choroby. Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu programu Statistica PL10 software (StatSoft). We wszystkich testach jako znamienny uznano współczynnik korelacji p na poziomie p<0,05.

Wyniki. Średnia wartość BMD g/cm2w wynosiła: 1). w CLC – 1,107±0,180 w L2-L4 i 0,941±0,177 w neck, 2). we WZJG: 1,165±0,143 w L2-L4 oraz 0,982±0,158 w neck. Częstość występowania prawidłowej masy kostnej, osteopenii, osteoporozy oraz zaawansowanej osteoporozy wynosiła odpowiednio: 1). w CLC- I – w L2-L4 (T-score): n=51 (49,51%), n=40 (38,83%), n=8 (7,77%), n=4 (3,88%); II – w neck (T-score): n=60 (58,25%), n=37 (35,92%), n=5 (4,85%), n=1 (0,97%); 2). we WZJG: I – w L2-L4 (T-score): n=67 (65,05%), n=33 (32,04%), n=3 (2,91%), n=0 (0,00%); II – w neck (T-score): n=74 (70,48%), n=28 (26,67%), n=2 (1,90%), n=1 (0,95%). Zaobserwowaliśmy korelację pomiędzy BMD a BMI, czasem trwania choroby i liczbą hospitalizacji (p<0,005) w CZJ, korelację pomiędzy BMD a stosowaniem glikokortykosteroidów wykazano jedynie w grupie WZJG (p<0,005), ale nie wykazano u pacjentów z CLC (ns).

Wnioski. Osteoporoza i osteopenia jest częsta u pacjentów z chorobami zapalnymi jelit. Występowanie osteoporozy wzrasta wraz z czasem trwania choroby oraz liczbą hospitalizacji u pacjentów z CZJ. BMD koreluje ze stosowaniem glikokortykosteroidów u pacjentów z WZJG.

Badanie finansowane z projektu badawczego nr: NN 402 481 737.

L47

FREQUENCY OF OCCURRENCE OF OSTEOPOROSIS IN PATIENTS WITH INFLAMMATORY BOWEL DISEASE

Krela-Kaźmierczak I.¹, Szymczak A.¹, Michalak M.², Łykowska-Szuber L.¹, Eder P.¹, Linke K.¹, Horst-Sikorska W.³

¹Department of Gastroenterology, Human Nutrition and Internal Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

²Department of Computer Science and Statistics, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

³Department of Family Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland

Key words: secondary osteoporosis, Crohn’s disease, ulcerative colitis

Objectives. Secondary osteoporosis is less known and for this reason less frequently diagnosed. Osteoporosis in gastroenterology affects most commonly patients with Inflammatory Bowel Disease (IBD) – Crohn’s disease (CD) and ulcerative colitis (UC). Osteoporosis might result as complication of steroid therapy. It is also important to design separate guidelines for secondary osteoporosis management, specifically of those types associated with GI disorders found particularly in premenopausal women and young men.

Aim. Evaluation of BMD and frequency of occurrence of osteoporosis in IBD patients and correlations with corticosteroid intake, BMI and number of hospitalisations.

Materials and methods. The study group consisted of 208 patients: 103 with CD aged 35,78±12,79 years, including 51 women aged 39,96±14,09 years and 52 men aged 31,67±9,86 years and 105 patients with UC aged 39,56±14,97 years, including 56 women aged 39,23±15,38 years and 49 men aged 39,94±14,64 years. Densitometry of the L2-L4 assessment and of the femoral neck was carried out using the Dual Energy X-ray Absorptiometry (DXA-Lunar DPX-IQ) technique. The analysis took into account, the values of bone mineral density (BMD) as well as the T-score and Z-score indices. Each patient filled a specially designed questionnaire concerning the current progress of the disease. The statistical analysis was carried out using the Statistica PL10 software (StatSoft). A correlation coefficient level of p<0.05 was regarded as significant in all tests.

Results. The average BMD in cm2 in CD was: 1.107±0.180 in L2-L4 and 0.941±0.177 in the neck. The prevalence of normal BMD, osteopenia, osteoporosis and advanced osteoporosis in CD was: I – in L2-L4 (Tscore): n=51 (49,51%), n=40 (38,83%), n=8 (7,77%), n=4 (3,88%); II – in neck (Tscore): n=60 (58,25%), n=37 (35,92%), n=5 (4,85%), n=1 (0,97%). The average BMD in cm2 in UC was: 1.165±0.143 in L2-L4 and 0.982±0.158 in the neck. The prevalence of normal BMD, osteopenia, osteoporosis and advanced osteoporosis in CD was: I – in L2-L4 (Tscore): n=67 (65,05%), n=33 (32,04%), n=3 (2,91%), n=0 (0,00%) (Table2); II – in neck (Tscore): n=74 (70,48%), n=28 (26,67%), n=2 (1,90%), n=1 (0,95%). We observed correlation between BMD and body mass, duration of disease and number of hospitalization (p<0,005) in IBD, we didn’t observed correlation between BMD and corticosteroids intake in CD but we observed correlation between BMD and corticosteroids intake in UC (p<0,005)

Conclusions. Osteoporosis and osteopenia is frequent in patients with IBD. The incidence of osteoporosis increases with the duration of the disease and the number of hospitalizations in IBD patients. The BMD correlated with corticosteroids intake in UC patients.

WSKAZANIA DO ALOPLASTYKI W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO – ZAGADNIENIA FORMALNE

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 93

L46

WSKAZANIA DO ALOPLASTYKI W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO – ZAGADNIENIA FORMALNE

Górecki A., Małdyk P.

Szybko rosnące liczby pacjentów oczekujących na aloplastykę stawu biodrowego lub kolanowego i udowodniona skuteczność kliniczna tych operacji powodują wzrost liczby tego typu operacji wykonywanych w Polsce.

Powstała więc potrzeba połączenia w całość jako wytyczne funkcjonujących w naszym Kraju pojedynczych dokumentów opracowanych przez krajowego specjalistę w naszej dziedzinie, jak wskazania i przeciwwskazania do protezoplastyki stawu biodrowego i kolanowego, warunki kadrowo-lokalowe dla przeprowadzenia tych operacji oraz zasady postępowania okołooperacyjnego. Opracowanie miało służyć Krajowemu Nadzorowi Specjalistycznemu, Polskiemu Towarzystwu Ortopedycznemu i Traumatologicznemu, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, towarzystwom ubezpieczeniowym, a także ośrodkom przeprowadzającym omawiane operacje.

Zespół ortopedów z udziałem krajowego specjalisty w zakresie ortopedii i traumatologii narządu ruchu oraz Prezesa PTOiTr zebrał obowiązujące do tej pory w naszym Kraju ogólne zasady kwalifikowania i realizacji planowej aloplastyki stawu biodrowego i kolanowego.

Wytyczona ścieżka kwalifikacyjno-operacyjna obejmuje skierowanie przez lekarza POZ pacjenta na kwalifikację do specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu, procedurę konsultacji i wpisania pacjenta na listę oczekujących na operację w ośrodku, który przeprowadza takie operacje oraz tryb i warunki planowego przyjęcia do szpitala, a także zasady opieki pooperacyjnej – łącznie z oceną przed- i pooperacyjną pacjenta wg skali Harrisa.

W opracowaniu ujęto wymagania kadrowe i lokalowe dla ośrodków przeprowadzających operacje pierwotne i rewizyjne, także z uwzględnieniem liczby wykonywanych operacji przez ośrodek.

Wszelkie procedury przedoperacyjne, typ wszczepianej protezy oraz postępowanie pooperacyjne zależą od standardów obowiązujących w ośrodku leczącym, co należy podkreślić. Obowiązkowymi są jednak profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo – zatorowej oraz profilaktyka antybiotykowa, zgodnie z obowiązującymi oficjalnymi „Zasadami” w tych zakresach.

Opracowanie uzupełnione o dodatkowe dane w wyniku współpracy Zespołu Ortopedów i Przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia i NFZ, jak np. kody ICD-9 i ICD-10 oraz inne informacje, wydane zostanie w formie dokumentu prawnego Ministra Zdrowia. Obligatoryjne wprowadzenie do praktyki treści dokumentu we wszystkich zakładach opieki zdrowotnej powinno doprowadzić do optymalizacji wydatków finansowych na tę grupę leczonych, do poprawy wyników leczenia oraz zmniejszenia liczby powikłań. Dokument będzie także posiadał wartość sądowo-lekarską.

L46

INDICATIONS FOR ALLOPLASTY IN HIP AND KNEE OSTEOARTHRITIS -PRACTICAL ISSUES

Górecki A., Małdyk P.

PRAKTYCZNE ASPEKTY NISKIEJ MASY SZKIELETOWEJ I ZŁAMAŃ KOŚCI W OKRESIE ROZWOJOWYM

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 92-93

L49

PRAKTYCZNE ASPEKTY NISKIEJ MASY SZKIELETOWEJ I ZŁAMAŃ KOŚCI W OKRESIE ROZWOJOWYM

Konstantynowicz J.

Klinika Pediatrii i Zaburzeń Rozwoju Dzieci i Młodzieży, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Uniwersytecki Dziecięcy Szpital Kliniczny, ul. Waszyngtona 17, 15-274 Białystok

Masa kostna, utożsamiana zazwyczaj z gęstością mineralną kości (BMD) w pomiarze densytometrycznym stanowi zaledwie jedną spośród kilku mierzalnych komponent/ cech szkieletu, przy czym nie badanie DXA daje możliwości oceny struktury tkanki kostnej. W praktyce idealne byłoby rutynowe identyfikowanie cech jakościowych, geometrii i wytrzymałości tkanki kostnej, a także wskaźników obrotu kostnego, prowadzące do ustalenia ryzyka złamania w okresie wzrostu, lecz ich przydatność w pediatrii jest ograniczona albo ze względu na inwazyjność (QCT) i małą dostępność (MRI) albo trudności interpretacyjne (ilościowe techniki ultradźwiękowe QUS; markery resorpcji i kościotworzenia). Zgodnie z wytycznymi ISCD niska masa kostna (low bone mass) w densytometrii dzieci i młodzieży określana jest jako wartość pomiaru odpowiadająca wskaźnikowi Z-score poniżej -2,0 w standardowych lokalizacjach: kręgach L1-L4 i/lub całym szkielecie, lecz wynik taki w znacznym stopniu zależy od cech antropometrycznych i stopnia dojrzałości płciowej, a zatem nie przesądza o rozpoznaniu osteoporozy w wieku rozwojowym. Złamania w pierwszych dwóch dekadach życia, zwłaszcza w okresie okołopokwitaniowym, wynikają przede wszystkim z dużej aktywności sportowej, przez co są często uznawane za zjawisko niegroźne lub niemal „fizjologiczne”, a z pewnością nie nasuwają skojarzenia z przyczyną chorobową. Nie opublikowano dotychczas ani metody oceny ryzyka złamań, ani skutecznego modelu predykcyjnego dla dzieci i młodzieży. Ponadto, podobnie jak u osób dorosłych, znaczna część populacji wieku rozwojowego doświadcza złamań niskoenergetycznych mimo prawidłowej BMD, a więc mieszczącej się w przedziale wyższym niż -2,0 SD. Jednak z drugiej strony, zarówno same złamania jak i sama niska BMD (Z-score <-2,0) mogą stanowić maskę schorzeń przewlekłych, mogą niezależnie sugerować obecność ogólnoustrojowych przyczyn metabolicznych, endokrynnych, gastroenterologicznych, niedoborów, specyficznych i rzadkich chorób genetycznych. Rozpoznanie osteoporozy u dzieci powinno zatem opierać się na łącznej ocenie klinicznych czynników ryzyka: tj. liczby i okoliczności złamań niskoenergetycznych, potencjalnych lub jawnych przyczyn chorobowych i jatrogennych (osteoporoz wtórnych), cech fenotypowych oraz elementów stylu życia, w połączeniu z badaniem DXA. Powtarzające się złamania istotne klinicznie (każdy powtórny epizod złamania u dziecka) nie mogą być traktowane jako zjawisko przejściowe i fizjologiczne, lecz – po niezbędnym zaopatrzeniu ortopedycznym – powinny skłaniać do podjęcia diagnostyki metabolicznej i prewencji nowych złamań. Szczególnej zaś uwagi klinicystów wymaga współistnienie u dzieci i młodzieży złamań wielokrotnych z obniżoną BMD w regionie L1-L4. Standard postępowania w takich przypadkach powinien obejmować: ocenę gospodarki wapniowo-fosforanowej i dobowej kalciurii, stężenie 25-OH-D, aktywność fosfatazy alkalicznej (ALP) i PTH, skrining w kierunku celiakii, hipogonadyzmu i zaburzeń hormonalnych, a następnie działania interwencyjne, czyli korektę niedoborów pokarmowych (energia, wapń), systematyczne wyrównywanie deficytu wit. D, promocję bezpiecznej aktywności ruchowej oraz monitorowanie dynamiki przyrostu masy kostnej metodą DXA w odstępach zależnych od tempa wzrastania (lecz nie rzadziej niż raz na rok).

L49

PRACTICAL APPROACH TO LOW BONE MASS AND BONE FRAGILITY IN CHILDREN

Konstantynowicz J.

Departament of Pediatrics and Developmental Disorders, Medical University of Białystok, Children’s Teaching Hospital In Bialystok, ul. Waszyngtona 17, 15-274 Białystok, Poland

Densitometric measurement of Bone Mineral Density (BMD) is regarded as one of the routine methods for the assessment of skeletal health, however DXA scans do not allow insight into bone structure or quality. Clinical use of a variety of diagnostic methods would considerably improve the evaluation of bone metabolism and the risk of fragility in pediatric population, but most of the sophisticated techniques have never been implemented in routine management of children due to high radiation exposure (QCT), unavailability (MRI) or other limitations and difficulties in interpretation (QUS, bone turnover markers). The official position statement of the International Society for Clinical Densitometry (ISCD) does clearly define low bone mineral density (BMD) obtained from DXA standard locations in pediatric subjects scan as an individual Z-score below -2.0. Noticeably, there is a strong association between body size, anthropometric features and pubertal stage and the BMD during growth, therefore, even a decreased lumbar or total BMD in children and adolescents does not predestinate the diagnosis of osteoporosis. So far, no uniform and effective assessment method has been developed for predicting the risk of pediatric fractures. Fractures during the first two life decades are common and, particularly in the peripubertal period, are result of an extensive activity and sport-related injury, and are usually regarded minor and insignificant events reflecting trivial fragility. Furthermore, majority of fractures in pediatric population occur in individuals whose BMD remains within normal range (i.e. in those with Z-score higher than -2.0 for age and sex). On the other hand, fragility fractures alone or low bone mass alone (Z-score <-2.0) may independently suggest general metabolic disorder or may mask undetected chronic diseases (endocrine, gastrointestinal, specific nutritional deficits, rare genetic disorders). The diagnosis of osteoporosis in pediatrics should always include combined evaluation of both clinical risk factors (phenotype, occurrence of low-energy fractures, apparent or subclinical chronic conditions, life style and iatrogenic factors leading to secondary osteoporosis) and the comprehensive interpretation of DXA results. Repeated clinically significant fractures during growth (each new fracture in a child) should never be neglected or regarded as a transient/ irrelevant condition. Re-fracture following appropriate orthopedic care should stimulate clinicians to undertake further diagnostic steps and prevention. A special consideration should be made in case of repeated fractures coincident with extremely low lumbar spine BMD in children and adolescents. The proposal of standard management may include: routine laboratory investigation of calcium/ phosphate metabolism, 24-h calciuria, 25-hydroxyvitamin D level, alkaline phosphatase and PTH concentrations, screening onto celiac disease, eating disorders, hypogonadism and endocrine disorders and next, subsequent targeted intervention focused on nutritional habits (management of energy and calcium deficits), continuous correction of vit. D deficiency – if needed, promotion of systematic and safe physical activity, and individualized monitoring of BMD accrual using serial DXA scans according to growth velocity (at least once a year).

6th Asia -Pacific Osteoporosis Meeting – IOF Regionals

11-13.09.2016, Singapur

ALLOPLASTYKA STAWU KOLANOWEGO – WSKAZANIA I WYNIKI LECZENIA

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s111-113.

L47
ALLOPLASTYKA STAWU KOLANOWEGO – WSKAZANIA I WYNIKI LECZENIA

Tadeusz S. Gaździk
Katedra i Oddział Kliniczny Ortopedii Śląskiej AM, Sosnowiec

Słowa kluczowe: alloplastyka kolana, wyniki leczenia

Pomysł uzyskania poprawy ruchomości stawu kolanowego poprzez zastąpienie uszkodzonych jego powierzchni narodził się w XIX wieku. Rozwój nowoczesnych, całkowitych protez stawu kolanowego rozpoczął się jednak dopiero przed 40 laty. W chwili obecnej stosowane są różnego typu implanty (jednoprzedziałowe, kłykciowe, związane) w zależności od stanu klinicznego oraz stopnia zniekształcenia stawu. Najprościej protezy stawu kolanowego można podzielić na odtwarzające powierzchnie stawowe oraz zawiasowe. Te dwie grupy protez można dalej dzielić. Wśród protezy odtwarzających powierzchnie stawowe można wyróżnić implanty jednoprzedziałowe oraz kłykciowe. Te ostatnie mogą być zakładane z zachowaniem, resekcją oraz substytucją więzadeł krzyżowych. Protezy zawiasowe mogą być wolne i związane. Wolne umożliwiają pewien zakres ruchów rotacji oraz przemieszczeń szpotawych i koślawych. Protezy związane posiadają stałą, sztywną oś ruchów. W ostatnich latach dobre wyniki kliniczne uzyskano po zastosowaniu protez jednoprzedziałowych u wybranych grup chorych, implanty związane lub zawiasowe stosowane są w operacjach rewizyjnych oraz w przypadku znacznego zaburzenia struktury i funkcji stawu. W niektórych przypadkach, zarówno w czasie alloplastyk pierwotnych, jak i rewizyjnych stosuje się protezy wykonywane dla konkretnego chorego. Protezy kłykciowe mogą być osadzane na cemencie lub techniką bezcementową.
Głównym wskazaniem do wykonania alloplastyki stawu kolanowego jest konieczność zniesienia dolegliwości bólowych spowodowanych przez zawansowane zmiany zwyrodnieniowe, w przypadku braku lub obecności znacznego zniekształcenia stawu. Zawsze konieczne jest precyzyjne wykluczenie innych przyczyn dolegliwości bólowych kończyny i kolana (bólów korzeniowych, biodra lub chorób naczyń krwionośnych). Przed leczeniem operacyjnym konieczne jest wyczerpanie możliwości postępowania zachowawczego poprzez podawanie środków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, fizykoterapię oraz zmianę sposobu życia. Ponieważ alloplastyka stawu kolanowego posiada ograniczoną żywotność, która w znacznym stopniu zależy od poziomu aktywności fizycznej, wykonuje się głównie u osób starszych. Oczywiście jest ona wskazana również u młodych chorych w przypadku znacznego ograniczenia funkcji stawu lub przy zajęciu przez proces chorobowy licznych stawów.
Główne przeciwwskazania do alloplastyki stawu kolanowego to: przebyte lub aktywne ropne zapalenie, ogniska zapalne w innych okolicach organizmu, uszkodzenie lub znaczne zaburzenie funkcji aparatu wyprostnego kolana, tyłowygięcie stawu w następstwie osłabienia siły mięśniowej oraz obecność niebolesnej dobrze funkcjonującej artrodezy. Najczęstsze powikłania alloplastyki kolana to: choroba zakrzepowo-zatorowa, infekcje, obluzowanie aseptyczne, ból.
W chwili obecnej dobre wyniki po alloplastyce kolana uzyskuje się po 10 latach w 92-96% przypadków, a po 15 i 20 latach odpowiednio u 95% i 91% chorych.

L47
KNEE ARTHROPLASTY – INDICATIONS AND RESULTS OF TREATMENT

Tadeusz S. Gaździk
Katedra i Oddział Kliniczny Ortopedii Śląskiej AM, Sosnowiec, Poland

Key words: knee arthroplasty, results of treatment

The concept of improving knee joint function by modifying the articular surfaces has received attention since the 19th century. The evolution of total knee replacement is in its modern form about 40 years old. A range of protheses (unicondylar, bicondylar, and hinged) were used according to the preoperative condition and deformity. Most simply, a prothesis can be a surface replacement or a constraint design. These two categories may be further subdivided. Surface replacements comprise unicondylar and bicondylar designs. Bicondylar protheses can be cruciate ligament retaining, cruciate ligament excising, or cruciate ligament substituting. Constrained protheses can be loose or rigid. Loose designs allow some degree of rotation and varus-valgus rock. Rigid designs have a fixed-axis metal hinge. In recent years, successful results have been obtained with unicondylar protheses in selected patients, and the use of both constrained and hinged protheses have found a place in the surgical armamentarium for revision and complex primary surgery. In same cases are needed custom protheses for primary and revision surgery. Total condylar protheses can be cemented or cementless designs.
The primary indication for total knee arthroplasty is to relieve pain caused by severe arthritis, with or without significant deformity. Other sources of knee and leg pain (radicular pain, hip pain, vascular disease) must be sought and systematically excluded. Before surgery is considered, conservative treatment measures should be exhausted, including anti-inflammatory medications and activity modifications. Because knee replacement has a finite expected survival that is adversely affected by activity level, it generally is indicated in older patients with more sedentary lifestyles. It is clearly indicated in younger patients who have limited function because of systemic arthritis with multiple joint involvement.
Contraindications to total knee arthroplasty include recent or current knee sepsis, a remote source of ongoing infection, extensor mechanism discontinuity or severe dysfunction, recurvatum deformity secondary to muscular weakness, and the presence of a painless, well functioning arthrodesis. Most frequent complications of total knee arthroplasty are: thromboembolism, infection, aseptic failure, pain.
Long-term series have documented the longevity of the original condylar prothesis to be 92 -96% at 10 years, 95% at 15 years and 91% at 21 years.

L43 PESRPEKTYWY ZASTOSOWANIA NOWYCH TERAPII W LECZENIU CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:100.

L43

PESRPEKTYWY ZASTOSOWANIA NOWYCH TERAPII W LECZENIU CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW

Filipowicz-Sosnowska A.

Klinika i Poliklinika Reumatologii Instytutu Reumatologii im.Prof.E.Reicher w Warszawie

Choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoartroza) jest najczęściej występującą chorobą stawów, istotną przyczyną niepełnosprawności i poważnym problemem społeczno-ekonomicznym. Głównymi szybko działającymi lekami, zalecanymi w rekomendacjach leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów są leki przeciwbólowe (acetaminofen) oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Leki wolnodziałające dzielą się na leki: modyfikujące objawy choroby i modyfikujące przebieg choroby wpływające prospektywnie na zahamowanie progresji zmian radiologicznych. Doniesienie jest przeglądem literaturowym ostatnich badań nad skutecznością nowych terapii stosowanych w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Aktualne badania nad stosowaniem siarczanu glukozaminy (GUIDE Study) wykazały istotnie większą jego skuteczność w eliminacji objawów choroby w porównaniu z acetaminofenem i placebo. Siarczan glukozaminy stosowany w tym badaniu był lekiem przepisywanym na recepty, mimo że wiele preparatów glukozaminy jak chlorowodorek glukozaminy są traktowane jako suplement diety, posiadają inny skład i inny sposób dawkowania. Wyniki badań nad innymi preparatami glukozaminy, przeprowadzone zostały na małych grupach chorych i na ogół nie są powtarzalne, co wiąże się z różnicami farmaceutycznymi i farmakologicznymi.

W randomizowanych, międzynarodowych, podwójnie zaślepionych badaniach klinicznych wykazano, że diacereina wykazała dużą skuteczność jako lek modyfikujący objawy choroby u chorych z nasiloną bolesnością stawów kolanowych. W innym badaniu (STOPP Study) wykazano, znamienną redukcję minimalnego zwężenia szerokości szpary stawowej w grupie chorych z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych, otrzymujących siarczan chondroityny w porównaniu z chorymi otrzymującymi placebo (0<0,0001). Odsetek chorych z progresją radiologiczną był istotnie mniejszy w grupie otrzymującej siarczan chondroityny w porównaniu z grupą otrzymującą placebo (28% vs 41%). Nasilenie bólu zmniejszyło się istotnie u chorych leczonych siarczanem chondroityny w porównaniu z grupą przyjmującą placebo ( p<0,01). Wyniki tych badań wskazują, że długotrwały efekt stosowania siarczanu chondroityny jest skuteczny jako lek modyfikujący objawy choroby i modyfikujący strukturę chrząstki. Szereg badań podnosi rolę zapalenia w destrukcji stawów u chorych na chorobę zwyrodnieniową. Interleukina 1 (IL-1) odgrywa istotną rolę w progresji zmian stawowych. Antagonista receptora IL-1 (IL-1Ra), anakinra okazała się skuteczna w leczeniu zmian zapalnych i destrukcji stawów u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (rzs). Ostatnio przeprowadzono szereg badań nad skutecznością dostawowego stosowania anakinry u chorych z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych, jednak wyniki tych badań są kontrowersyjne. Inne doniesienia wskazują, że kolejnym kandydatem do leczenia choroby zwyrodnieniowej rąk jest dipiridamol stosowany w skojarzeniu z małymi dawkami prednisolonu (CRX-102). Preparat ten wykazał statystycznie istotną przewagę w zmniejszeniu bólu i zapalenia w osteoporozie rąk w porównaniu z placebo. Kolejne badania nad nowymi cząsteczkami mogą przynieść znaczący przełom w leczeniu tej ciężkiej prowadzącej do niepełnosprawności choroby.

L43

PERSPECTIVES OF APPLICATION OF NEW THERAPIES IN TREATMENT OF OSTEOARTHRITIS

Filipowicz-Sosnowska A.

Klinika i Poliklinika Reumatologii Instytutu Reumatologii im.Prof.E.Reicher w Warszawie

(English version of the abstract not submitted)

Bisfosfoniany – terapia ciągła i przerywana

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s141.

L44
BISFOSFONIANY – TERAPIA CIĄGŁA I PRZERYWANA

Bolanowski M.

Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Słowa kluczowe: osteoporoza, bisfosfoniany, złamania, farmakoekonomika

W leczeniu osteoporozy podstawowe znaczenie mają leki hamujące wzmożoną resorpcję kości. Spośród nich bisfosfoniany charakteryzują się najsilniejszym działaniem antyresorpcyjnym, hamują utratę masy kostnej i zmniejszają ryzyko złamań kości. Wchłanianie bisfosfonianów z przewodu pokarmowego jest niewielkie i może być dodatkowo upośledzone przez równoczesne podawanie innych leków i minerałów. Stąd, doustne przyjmowanie tych leków wiąże się z koniecznością przestrzegania zaleceń umożliwiających optymalizację ich wchłaniania z przewodu pokarmowego oraz uniknięcie miejscowych działań niepożądanych. Terapia ciągła wiąże się ze wzrostem częstości objawów niepożądanych i jej przerwaniem przez część leczonych. Zmniejszenie częstości podawania bisfosfonianu umożliwia poprawę tolerancji leczenia przy porównywalnym efekcie przeciwzłamaniowym. Przyszłość leczenia osteoporozy należy wiązać z leczeniem przerywanym, ale należy także uwzględnić ekonomikę farmakoterapii (skuteczność przeciwzłamaniowa, koszty leczenia, refundacja leków).

L44
BISPHOSPHONATES – CONTINUOUS AND INTERMITTENT THERAPY

Bolanowski M.

Department of Endocrinology, Diabetology and Isotope Therapy, Medical University Wrocław, Poland

Key words: osteoporosis, bisphosphonates, fractures, pharmacoeconomics

Antiresorptive drugs are most important in the osteoporosis treatment. Among them, bisphosphonates have the most potent antiresorptive activity, they decrease bone loss and reduce fractures’ risk. Bisphosphonates’ absorption from the alimentary tract is low and may be additionally disturbed by concomittant therapy and minerals. Hence, oral bisphosphonates ingestion is connected with some limitations leading to optimalization of their absorption within gastrointestinal system and avoiding of their local adverse events. During continuous therapy there is an increase of the number of side effects and some patients stop their treatment. Decrease of the frequency of bisphosphonate administration improves the medication tolerance while the antifracture effect remains similar. The future of osteoporosis therapy should be connected with intermittent therapy, with regard to pharmacoeconomics (antifracture eficacy, costs of therapy, reimbursement of medication).

Zastosowanie tylnej spondylodezy międzytrzonowej w leczeniu chorób i urazowych uszkodzeń (…)

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W82)

Zastosowanie tylnej spondylodezy międzytrzonowej w leczeniu chorób i urazowych uszkodzeń kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego
Piotr Godlewski, Tomasz Mazurkiewicz, Krzysztof Gawęda
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii AM w Lublinie 20-950 Lublin, Jaczewskiego 8

W lubelskiej Klinice Ortopedii i Traumatologii w latach 1994-1998 wykonano 23 chorym tylną spondylodezę międzytrzonową zmodyfiko-wanym zestawem PLIF. Wskazaniem do spondylodezy u 15 pacjentów były kręgozmyki segmentów L4/L5 i L5/S1 i u 8 leczonych urazowe uszkodzenia części piersiowo-lędźwiowej kręgosłupa. W tej grupie chorych spondylodezę międzytrzonową poprzedzała rekonstrukcja złamanego trzonu sposobem Daniaux. Technika operacyjna tylnej spondylodezy zestawem PLIF wymaga wykonania szerokiej laminekto-mii sięgającej do podstaw łuków. Po odchyleniu opony i zabezpieczeniu korzeni nerwowych nawierca się frezem o średnicy od 10 do 14 mm dwa otwory na poziomie szczeliny międzytrzonowej. Usunięcie pozostałych fragmentów krążków międzykręgowych poprzedza wprowadzenie przeszczepów w wywiercone otwory. Przeszczepy uformowane w kształcie kołków pobiera się frezem koroniastym z grzebienia talerza kości biodrowej. Tylna spondylodeza międzytrzonowa zestawem PLIF nie przedłuża znacznie zabiegu operacyjnego i uwalnia od potrzeby wykonywania spondylodezy międzytrzonowej z dojścia przedniego. Tylna spondylodeza w jedno lub dwusegmentowych stabilizacjach transpedikularnych w leczeniu kręgozmyków lub urazowych uszkodzeń kręgosłupa okazuje się nie w pełni skuteczna. Autorzy przedstawiają technikę operacyjną oraz wczesne wyniki leczenia z analizą wgajania przeszczepów na podstawie badań radiologicznych, tomograficznych oraz densytometrycznych. Omówiono również przyczyny i rodzaje powikłań. U jednej chorej obserwowaliśmy przemieszczenie jednego przeszczepu do kanału kręgowego z drażnieniem korzenia co wymagało zabiegu rewizyjnego w celu usunięcia przemieszczonej części przeszcze-pu. Uszkodzenie opony podczas wykonywania spondylodezy wystąpiło u 3 operowanych osób. Mimo zeszycia opony u jednej chorej płynotok ustał dopiero po 2 tygodniach.