1

III Międzynarodowy Kongres Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego

|

30.11-1.12.2017, Wrocław
Organizator i Główny Patron Naukowy:
– Polskie Towarzystwo Zdrowia Publicznego

Miejsce Spotkania:
Aula Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego
im. Piastów Śląskich we Wrocławiu,
ul. Borowska 211

Udział w Kongresie jest bezpłatny.

Szczegółowy program KOngresu dostępny tutaj.

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.



15th World Congress on Menopause

|

28.09-01.10.2016, Praga, Czechy

Centrum Kongresowe:
Prague Congress Centre
5. května 1640/65
140 00 Praha 4-Nu

W programie sesje tj.:
–

Terminy wczesnej rejestracji: I-02.02.2016, II-28.06.2016
Uczestnicy otrzymają punkty CME.
Oficjalnym językiem Kongresu będzie język angielski.

Więecj informacji oraz rejestracja na stronie www.



ZABURZENIA UKŁADU KOSTNEGO W CZASIE TRWANIA I PO LECZENIU W DZIECIŃSTWIE CHOROBY NOWOTWOROWEJ

|

 

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

L53

ZABURZENIA UKŁADU KOSTNEGO W CZASIE TRWANIA I PO LECZENIU W DZIECIŃSTWIE CHOROBY NOWOTWOROWEJ

 

Muszyńska-Rosłan K.

Klinika Onkologii i Hematologii Dziecięcej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku  

Słowa kluczowe: nowotwór, dzieci, leczenie, niska masa kostna, osteonekroza, złamania

 Osiągnięcia medyczne ostatnich lat pozwoliły na zwiększenie skuteczności leczenia przeciwnowotworowego, co znacznie zwiększa odsetek dzieci osiągających wiek dorosły. Modyfikacje protokołów terapeutycznych, leczenie skojarzone, chemio i megachemioterapia, udoskonalenie technik chirurgicznych oraz zastosowanie nowoczesnej radioterapii przyczyniły się do poprawy efektywności leczenia, stały się jednak odpowiedzialne za występowanie (zależnych od rodzaju i agresywności stosowanej w dzieciństwie terapii) odległych działań niepożądanych. Zmniejszenie lub zwolnienie mineralizacji układu kostnego w dzieciństwie często nie manifestuje się klinicznie, może mieć jednak wpływ na wystąpienie objawowej osteoporozy w wieku dojrzałym. Kompleksowe leczenie choroby nowotworowej, obejmujące chemio, radio i steroidoterapię wydaje się mieć istotny wpływ na zasoby mineralne układu kostnego. Z chemioterapią związane są zaburzenia odżywienia i wzrastania u dzieci, mielosupresja, częste uogólnione ostre i przewlekłe infekcje, nasilenie procesów katabolicznych ustroju, uszkodzenie śluzówek przewodu pokarmowego i zaburzenia wchłaniania, mogące mieć znaczenie w patogenezie zaburzeń mineralizacji układu kostnego. Najczęściej badaną grupą są pacjenci po leczeniu w dzieciństwie ostrej białaczki limfoblastycznej (z uwagi na stosowanie wszystkich potencjalnie szkodliwych dla układu kostnego rodzajów terapii), znacznie mnie doniesień dotyczy pacjentów po leczeniu chłoniaków i guzów litych. Doniesienia autorów bywają sprzeczne, część opisuje niską masę kostną (Z-score poniżej -2) u 8 do 70% pacjentów leczonych w dzieciństwie z powodu choroby nowotworowej, inni obserwują prawidłową mineralizację układu kostnego w tej populacji. Interesujący wydaje się również fakt, że częstość złamań w tej grupie pacjentów nie jest skorelowana z niską masą kostną. Zastosowanie najnowszych wytycznych ISCD w ocenie populacji dzieci z choroba nowotworową ma za zadanie ujednolicenie badań i prawidłową interpretację uzyskanych wyników.Odrębny problem stanowi występowanie martwicy jałowej kości w tej grupie pacjentów. Obserwacje kliniczne wskazują, iż nie jest to problem związany wyłącznie z steroidoterapią. Osteonekroza występuję również u dzieci leczonych wyłącznie chemioterapią lub w skojarzeniu z radioterapią. Wzrastająca częstość jej występowania wskazuje na istotny problem kliniczny. Przedstawiony przegląd aktualnych doniesień na temat zaburzeń w zakresie układu kostnego u pacjentów w trakcie i po leczeniu w dzieciństwie choroby nowotworowej  oraz doświadczenia własne być może pozwolą odpowiedzieć na pytanie, czy ryzyko osteoporozy, osteonekrozy w tej populacji pacjentów stanowi problem teoretyczny czy praktyczny i jak wyglądają standardy postępowania profilaktycznego i terapeutycznego.

 

L53

SKELETAL SYSTEM DISORDERS DURING AND AFTER TREATMENT OF CANCER IN CHILDHOOD

Katarzyna Muszyńska-Rosłan

Department of Pediatric Oncology and Hematology, Medical University of Bialystok

Key words: childhood cancer, treatment, low bone mass, osteonecrosis, fractures

 

Recent medical achievements have allowed to increase the effectiveness of anticancer therapy, which significantly increases the number of children who reach adulthood. The modifications of treatment protocols, combination therapies, chemotherapy, mega-chemotherapy, the improvement of surgical techniques, as well as the application of modern radiotherapy have all contributed to improve the effectiveness of treatment. However, they have become responsible for the occurrence of (depending on the type and therapy aggressiveness used in childhood) distant adverse side effects. The reduction or deceleration of skeletal system mineralization in childhood is seldom clinically manifested, though it may be linked with symptomatic osteoporosis in adulthood. Comprehensive treatment of cancer, including chemotherapy, radiotherapy and steroid therapy, seems to have a significant impact on the mineral resources of the skeletal system.  Chemotherapy is frequently associated with nutrition and growth disorders in children, myelosuppression, frequent general acute and chronic infections, catabolic processes intensification, damage of the gastrointestinal tract mucous membranes, and malabsorption, all of which might be crucial in the pathogenesis of skeletal mineralization disorders.

The most frequently tested group of patients consists of those who were treated for acute lymphoblastic leukemia (due to the use of all potentially harmful types of therapy to the skeletal system), significantly lower number of information is collected from patients treated for lymphomas and solid tumors. The reports presented by numerous researchers are contradictory. Some describe/notice low bone mass (Z-score under -2) in 8-70% of patients treated for cancer in childhood, while others observe proper mineralization of the skeletal system taking under consideration the same group of patients. It should be underlined that the fracture frequency in the same group does not correlate with low bone mass. The application of the latest ISCD guidelines in children with cancer is intended to unify research as well as to achieve correct interpretation of the obtained results.

A separate problem that should be addressed is avascular necrosis in this group of patients. Clinical observations indicate that this abnormality is not only connected with steroid therapy. Osteonecrosis can also be diagnosed in the children treated solely with chemotherapy or in a combination therapy with radiotherapy. The increasing frequency of its occurrence indicates a significant clinical problem.

The presented review of current literature about/on the skeletal system disorders in patients during and after treatment of cancer in childhood, as well as, the personal experience may provide the answers for the questions, whether the risk of Osteoporosis and Osteonecrosis in the selected group of patients is a theoretical problem or a practical one and what should/do prophylactic and therapeutic standards look like.



WPŁYW WZORÓW SPOŻYCIA WAPNIA Z PRODUKTÓW MLECZNYCH NA GĘSTOŚĆ MINERALNĄ TKANKI KOSTNEJ I WYSTĘPOWANIE RYZYKA ZŁAMANIA KOŚCI U KOBIET. PROJEKT MODAF

|


V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 98-99

 

L51

WPŁYW WZORÓW SPOŻYCIA WAPNIA Z PRODUKTÓW MLECZNYCH NA GĘSTOŚĆ MINERALNĄ TKANKI KOSTNEJ I WYSTĘPOWANIE RYZYKA ZŁAMANIA KOŚCI U KOBIET. PROJEKT MODAF

Wądołowska L., Sobaś K., Człapka-Matyasik M., Słowińska M., Szczepańska J., Niedźwiedzka E.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Słowa kluczowe: gęstość mineralna kości (BMD), produkty mleczne, ryzyko złamania kości, spożycie, wapń

Wstęp. Postawiono hipotezę, że większe spożycie produktów mlecznych i wapnia korzystnie wpływa na masę i skład ciała i zmniejsza ryzyko złamania kości.

Cel. Wyłonienie charakterystycznych wzorów spożycia wapnia z produktów mlecznych przez kobiety oraz porównanie występowania czynników ryzyka złamania kości o różnych wzorach spożycia wapnia.

Materiał i metody. Badaniami objęto 712 kobiet w wieku 29-59 lat. Ocenę statusu tkanki kostnej wykonano u 170 kobiet. Metodą częstotliwości spożycia żywności (kwestionariusz ADOS-Ca) określono zwyczajowe spożycie wapnia z produktów mlecznych, a następnie z dziennej diety (DD; mg/osobę/dzień). Za pomocą analizy czynnikowej i skupień wyłoniono charakterystyczne wzory spożycia wapnia z produktów mlecznych przez kobiety. Gęstość mineralną tkanki kostnej (BMD, mg/cm2) i zawartość składników mineralnych kości (BMC, mg/cm) zmierzono metodą dwuenergetycznej absorpcjometrii rentgenowskiej (DXA). Badania zrealizowano w ramach projektu MODAF (Nr N N312 2862 33) finansowanego przez MNiSW

Wyniki. U kobiet wyłoniono 3 wzory spożycia wapnia, które nazwano: „mleczny z naturalnymi napojami mlecznymi” (S1; 19% próby), „przeciętny” (S2; 68%), „serowo-jogurtowy” (S3; 13%). Kobiety S1 miały najbardziej urozmaicony wzór spożycia produktów mlecznych, a średnia zawartość wapnia w ich DD wynosiła 1082 mg/dzień i była bliska ilości rekomendowanej. Mniej wapnia zawierały DD kobiet S3 (973 mg/dzień), a najmniej DD kobiet S2 (391 mg/dzień). Między kobietami z różnych grup wiekowych (29-39, 40-49, 50-59 lat) nie wykazano różnic w BMD i BMC. Status miesiączkowania kobiet nie wpływał na BMD i BMC. T-score BMD od -1 do -2,5 miało 6% kobiet, a poniżej -2,5 miał 1% kobiet. Najczęściej występującymi czynnikami zwiększającymi ryzyko złamania kości były u kobiet kolejno: bóle kostne (75%), niedostateczne spożycie wapnia z DD (42%) i palenie papierosów (25%). BMD kobiet bardziej zależało od występowania żywieniowych czynników ryzyka złamania kości niż pozażywieniowych. W analizie korespondencji stwierdzono, że wzory spożycia wapnia kobiet S1 i S3 były związane ze spożywaniem produktów mlecznych w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz wysokim BMD (górny tercyl). Kobiety S1 były w mniejszym stopniu obciążone czynnikami zwiększającymi ryzyko złamania, a częściej miały czynniki zmniejszające ryzyko złamania kości. Odwrotną zależność stwierdzono u kobiet S2. Więcej kobiet S1 w porównaniu z S2 spożywało codziennie produkty mleczne w wieku szkolnym (77% vs. 56%), a mniej kobiet S1 niż S2 aktualnie spożywało niedostateczną ilość wapnia z DD (5% vs 54%). Mniej kobiet S3 w porównaniu z S2 spożywało aktualnie soki wzbogacone w wapń (67% vs. 72%) i niedostateczną ilość wapnia z DD (10% vs. 54%).

Wnioski. Wyniki sugerują, że spożywanie przez kobiety dużych ilości różnorodnych produktów mlecznych i rekomendowanej ilości wapnia oraz codzienne spożywanie produktów mlecznych w dzieciństwie i młodości może korzystnie wpływać na gęstość tkanki kostnej i zmniejszać ryzyko złamania kości w dorosłości.

 

L51

EFFECTS OF PATTERNS OF CALCIUM INTAKE FROM DAIRY PRODUCTS ON BONE MINERAL DENSITY AND THE OCCURRENCE OF FRACTURE RISK IN WOMEN. THE MODAF PROJECT

Wądołowska L., Sobaś K., Człapka-Matyasik M., Słowińska M., Szczepańska J., Niedźwiedzka E.

Department of Human Nutrition, University of Warmia and Mazury, Olsztyn, Poland

Key words: bone mineral density (BMD), dairy products, fracture risk, intake, calcium

Objectives. It is hypothesised that a higher intake of dairy products and calcium has a favourable effect on body weight and composition and reduces the risk of fracture.

Aim. To distinguish characteristic patterns of calcium intake from dairy products by women and to compare the occurrence of fracture risk factors for different patterns of calcium intake.

Material and Methods. The research involved 712 women aged 29-59. The assessment of the bone tissue status was performed in 170 women. The food consumption frequency method (ADOS-Ca questionnaire) was used to determine the customary calcium intake from dairy products and then from daily diet (DD; mg/person/day). Using factor and cluster analyses, characteristic patterns of calcium intake from dairy products by women were determined. Bone mineral density (BMD, mg/cm2) and bone mineral content (BMC, mg/cm) were measured by dual-energy x-ray absorptiometry (DXA). The research was conducted as part of the MODAF project (No. N N312 2862 33) financed by the Ministry of Science and Higher Education

Results. Three patterns of calcium consumption were established for women, referred to as: “milk with natural milk beverages” (S1; 19% of the sample), “average” (S2; 68%), “cheese-yoghurt” (S3; 13%). S1 women revealed the most varied pattern of dairy product intake, and the average content of calcium in their DD was 1082 mg/day, close to the recommended amount. DD of S3 women contained less calcium (973 mg/day), and DD of S2 women contained the least (391 mg/day). No differences in BMD and BMC were found between women from various age groups (29-39, 40-49 and 50-59 years old). Menstruation status of women did not affect BMD or BMC. T-score BMD between -1 and -2.5 was found for 6% of women, and below 2.5 for 1% of women. The most frequently occurring factors increasing fracture risk in women were: bone pain (75%), insufficient calcium intake from DD (42%) and smoking (25%). BMD of women depended more on the occurrence of dietary factors of fracture risk than on non-dietary factors. A correspondence analysis revealed that patterns of calcium intake of S1 and S3 were related to consumption of dairy products at preschool and school age and to high BMD (upper tercile). S1 women were to a lesser degree burdened with factors increasing fracture risk and most frequently had factors reducing fracture risk. An opposite relation was found for S2 women. More S1 women in comparison to S2 consumed dairy products every day at school age (77% vs. 56%) and less S1 then S2 women currently consumed insufficient amounts of calcium in their DD (5% vs. 54%). Less S3 women in comparison to S2 women currently consumed juice enriched with calcium (67% vs. 72%) and had insufficient amounts of calcium in their DD (10% vs. 54%).

Conclusions. The results suggest that the consumption by women of large amounts of various dairy products and recommended amounts of calcium, as well as everyday consumption of dairy products in their childhood and youth can have a favourable effect on bone density and can reduce fracture risk in adulthood.



WARTOŚĆ PREDYKCYJNA ZŁAMAŃ OSTEOPOROTYCZNYCH METODY FRAX VS. GARVAN W OBSERWACJI 10-LETNIEJ

|


V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 99-100

P03

Wartość predykcyjna złamań osteoporotycznych metody FRAX vs. Garvan w obserwacji 10-letniej

Czerwiński E.1,2,3, Kumorek A.2,3,4, Broniewicz A.2, Amarowicz J.2

1Krakowskie Centrum Medyczne, Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl

2Zakład Chorób Kości i Stawów, WNZ, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

3Polskie Towarzystwo Osteoartrologii, Kopernika 32, 31-501 Kraków

4Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Słowa kluczowe: osteoporoza, ryzyko złamania, FRAX, BMD, BMI, czynniki ryzyka

 

Wstęp. Złamania od wielu lat pozostają najistotniejszym problemem osteoporozy. Identyfikacja chorych, którym zagraża złamanie, a zatem wymagają leczenia jest kluczowym zagadnieniem. Stosowane w tym celu badanie densytometryczne okazało się niewystarczające, jako że większość złamań występuje u osób nie spełniających densytometrycznego kryterium osteoporozy. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat powstało kilka narzędzi pozwalających obliczyć ryzyko złamania danej osoby w populacji. Wśród tych narzędzi na szczególną uwagę zasługuje kalkulator FRAX (rekomendowany przez WHO) oraz Garvan nomogram (uwzględniający upadki z ostatniego roku). Metoda FRAX umożliwia obliczanie ryzyka złamania w oparciu o BMI lub BMD i kliniczne czynniki ryzyka. Kalkulator stworzony przez Instytut Garvan nie wymaga tylu szczegółowych danych co FRAX.

Biorąc pod uwagę znaczne różnice zachodzące pomiędzy różnymi populacjami uznaliśmy za celowe weryfikację zastosowania tej metody w próbie populacji małopolskiej oraz porównanie jej z wynikami metody Garvan nomogram. Celem pracy była ocena skuteczności metod FRAX i Garvan w prognozowaniu złamania na podstawie 10-letniej obserwacji pacjentów w materiale własnym.

Materiał i metoda. W grupie ok. 100 000 pacjentów Krakowskiego Centrum Medycznego (KCM) wylosowano 6010 kobiet w wieku powyżej 50 r.ż., które w latach 2003-2007 zgłosiły się do KCM celem wykonania badania densytometrycznego. Podczas wizyty u lekarza pacjentki zostały przebadane oraz zebrano od nich szczegółowy wywiad chorobowy. Ostateczną grupę zrandomizowaną do badania stanowiło 239 pacjentek, u których przeprowadzono badania ankietowe poprzez wywiad telefoniczny z uwzględnieniem wystąpienia nowego złamania w 10-letnim okresie od czasu pierwszej wizyty w Krakowskim Centrum Medycznym. U wszystkich zrandomizowanych pacjentek obliczono 10-letnie ryzyko złamania za pomocą narzędzi FRAX i Garvan w oparciu o wstępny wywiad chorobowy zebrany przez lekarzy specjalistów.

Wyniki. Średni wiek badanej grupy – 69,2 lat (53-91 lat, SD 6,2). Przebyte złamanie osteoporotyczne zgłosiło 16 osób. W badanym materiale 5-letnie ryzyko złamania bkk udowej wyniosło średnio 3,57%, 10-letnie – 6,74%, natomiast 5-letnie ryzyko jakiegokolwiek złamania osteoporotycznego – 11,09%, a 10-letnie – 21,5%. Obserwując średnie wartości Garvana w stosunku do złamań osteoporotycznych, które wystąpiły po 5 latach w badanej grupie oceniono występowanie różnic istotnych statystycznie w średnich wartościach. Obliczone metodą FRAX 10-letnie ryzyko głównego (major) złamania osteoporotycznego na podstawie BMI u wszystkich badanych wyniosło śr. 7,56% (od 2,3% do 31%, SD 4,29) i dla bkk udowej (hip) śr. 2,66 % (od 0,3% do 23%, SD 2,8). U 215 kobiet, u których dysponowano danymi BMD T-score szyjki k. udowej, średni FRAX major określono na poziomie 6,5% (2% – 36%, SD 4,09), a dla FRAX hip 1,87% (0,0% do 28%, SD 2,8).

Po średnio 5 latach obserwacji średnia wieku wyniosła 76,5 lat (61-99 lat, SD 6,2). Wystąpiło 216 złamań w okresie obserwacji. W grupie osób z nowym złamaniem wartości Garvan 5 years hip 7,79%, Garvan 10 years hip 14,41%, Garvan 5 years 18,14%, Garvan 10 years 33,21% w porównaniu do wartości w grupie bez nowych złamań: Garvan 5 years hip 3,28%, Garvan 10 years hip 6,21%, Garvan 5 years 10,61%, Garvan 10 years 20,69%. Wartości FRAX w grupie złamanych (N=224) FRAX PL bez BMD złamanie Maior 10,68%, FRAX PL bez BMD złamanie szyjki 4,71%, FRAX PL z BMD mg złamanie Maior 9,13%, FRAX PL z BMD mg złamanie szyjki 3,67%, FRAX PL BMD T-score złamanie Maior 9,59%, FRAX PL BMD T-score złamanie szyjki 4,0%. Odpowiednio wyniki FRAX w grupie bez nowych złamań FRAX PL bez BMD złamanie Maior 7,34% FRAX PL bez BMD złamanie szyjki 2,52%, FRAX PL z BMD mg złamanie Maior 6,07%, FRAX PL z BMD mg złamanie szyjki 1,60% , FRAX PL BMD T-score złamanie Maior 6,24%, FRAX PL BMD T-score złamanie szyjki 1,72%.

 

P03

The predictive value of FRAX and Garvan methods for osteoporotic fractures: a 10-year-old observation

Czerwiński E.1,2,3, Kumorek A.2,3,4, Broniewicz A.2, Amarowicz J.2

1Krakowskie Centrum Medyczne, Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl

2Zakład Chorób Kości i Stawów, WNZ, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

3Polskie Towarzystwo Osteoartrologii, Kopernika 32, 31-501 Kraków

4Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Keywords: osteoporosis, fracture risk, FRAX, BMD, BMI, risk factors

         Introduction. Fractures for many years have been considered the most important problem of osteoporosis. Identifying patients who are at risk of a fracture, and therefore require treatment, is the key issue. Densitometric examination that has been used for this purpose proved insufficient as majority of fractures occur in individuals not meeting the densitometric criterion for osteoporosis. Over the past several years several tools has been designed to calculate the fracture risk. Among these tools, a particular focus should be placed on the FRAX calculator (recommended by WHO) and Garvan nomogram (taking into account falls occurring in the last 12 months). FRAX calculates the risk of fracture by means of BMI or BMD and clinical risk factors. The Garvan calculator does not require as many details as FRAX. Taking into consideration significant differences between various populations we decided to analyse validity of both methods in a sample population of Lesser Poland. The purpose of this study was to evaluate the efficacy of the FRAX and Garvan tools in forecasting a fracture based on our own 10-year observational material.

            Materials and methods. From the group of about 100,000 patients Krakowskie Centrum Medyczne (KCM) we randomly selected a sample of 6010 women aged over 50 who in 2003-2007 had a densitometric examination performed in KCM. During a doctor  appointment patients were examined and a detailed medical history was obtained. The final randomised group of 239 patients were surveyed by telephone with a special focus on occurrence of new fractures in the 10-year period since the first visit in KCM. In all randomized patients had the 10-year fracture risk calculated by means of FRAX and Garvan tools based on the initial medical history compiled by specializing physicians.

            Results. The mean age of the study group was 69.2 years (53-91, SD 6.2). A prevalent osteoporotic fracture was reported by 16 patients. The 5-year hip fracture risk averaged 3.57%, the 10-year-old risk – 6.74%, while the 5-year risk of any osteoporotic fracture amounted to 11.09%, and the 10-year-old risk was 21.5%. The occurrence of statistically significant differences in average values was evaluated by means of comparing the average Garvan values against osteoporotic fractures that occurred in the 5-year observational period in the study group. The average value of FRAX 10-year risk of major osteoporotic fracture based on BMI in all patients was 7.56% (2.3%-31%, SD 4.29) and of hip 2.66% (0.3%-23%, SD 2.8). For 215 subjects for whom hip BMD T-score values were available the average FRAX major amounted to 6.5% (2%-36%, SD 4.09) and the FRAX for hip 1.87% (0,0%-28%, SD 2.8).

After an average of 5 years the average age of the subjects was 76.5 (61-99, SD 6.2). 216 fractures occurred during the observation period. In the group of patients with a new fracture the following values were recoded: 5-year hip Garvan 7.79%; 10-year hip Garvan 14.41%; 5-year Garvan 18.14%; 10-year Garvan 33.21% compared to the values in the group without new fractures: 5-year hip Garvan 3.28% hip; 10-year hip Garvan 6.21%; 5-year Garvan 10.61%; 10-year Garvan 20.69%. FRAX values in the group with a past fracture (N=224): major FRAX PL without BMD 10.68%, hip FRAX PL without BMD 4.71%, major BMD FRAX PL 9.13%, hip BMD FRAX PL 3.67%, major FRAX PL with BMD T-score 9.59%, hip FRAX PL with BMD T-score 4.0%. FRAX scores in the group with no new fractures: major FRAX PL without BMD 7.34%; hip FRAX PL without BMD 2.52%; major FRAX PL with BMD 6.07%; hip FRAX PL with BMD 1.60%; major FRAX PL with BMD T-score 6.24%; hip FRAX PL with BMD T-score of 1.72%.



ZMIANY W PŁYNIE STAWOWYM TOWARZYSZĄCE CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW

|

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s75.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s16.


L49
ZMIANY W PŁYNIE STAWOWYM TOWARZYSZĄCE CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW
Irena Zimmermann – Górska
Klinika Reumatologiczno – Rehabilitacyjna
Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Choroba zwyrodnieniowa stawów – osteoarthritis ( OA) jest to skojarzenie procesu niszczenia chrząstek stawowych i wtórnych zmian w nasadach kostnych, które prowadzi do uszkodzenia anatomicznego stawu, upośledzenia jego czynności i objawów bólowych. Zmianom może towarzyszyć proces zapalny w błonie maziowej wywołany przez reakcję immunologiczną na uwolnione antygeny chrząstki lub odczyn związany z obecnością kryształów.
Płyn stawowy ma przeważnie charakter niezapalny ( typ I ). W niektórych przypadkach jednak może nastąpić niewielki spadek lepkości i wzrost stężenia białka. Dochodzi również do zwiększenia liczby komórek, która jednak rzadko przekracza wartość 8000 w 1 mm3 – są to przeważnie limfocyty. Płyn zawiera często fragmenty chrząstki, włóknik i kryształy (dwuwodny pirofosforan wapnia, hydroksyapatyt).

L49
SYNOVIAL FLUID IN OSTEOARTHRITIS
Irena Zimmermann-Gorska,
Department of Rheumatology and Rehabilitation,
Karol Marcinkowski University of Medical Sciences in Poznan, Poland

Degenerative disease of joints involves a process of articular cartilage damage associated with secondary lesions in bone epiphyses, leading to anatomical damage of the joint, its impaired function and to pain. The lesions may be accompanied by an inflammatory process in the synovial membrane, reflecting immune reactions to the released cartilage antigens or a reaction to the presence of crystal. Synovial fluid exhibits a non – inflammatory character (type I). In some cases however, lowered viscosity and increased protein content may be observed as well as increased numbers of cells (up to 8000/mm3) mainly lymphocytes. In the sediment, fragments of destroyed cartilage, bone and calcium pyrophosphate or hydroxapatite crystals may be detected.



POLIMORFIZMY PVUII I XBAI GENU ER A WARTOŚCI BMD U DOROSŁYCH KOBIET I MĘŻCZYZN W POPULACJI POLSKIEJ

|

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s118-119.

P01
POLIMORFIZMY PVUII I XBAI GENU ER  A WARTOŚCI BMD U DOROSŁYCH KOBIET I MĘŻCZYZN W POPULACJI POLSKIEJ – BADANIE EPOLOS

Kruk M.,1 Jaworski M.,1 Łukaszkiewicz J.,9 Karczmarewicz E.,1 Biliński P.,2 Czerwiński E.,3 Lewiński A.,4 Marcinowska-Suchowierska E.,5 Milewicz A.,6 Spaczyński M.,7 Uitterlinden A.,8 Lorenc R.S.1 i grupa EPOLOS

1) Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
2) Orthopaedic and Traumatology Clinic, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, Poland
3) Dept. of Orthopaedics, Jagiellonian University, Cracow, Poland
4) Regional Centre of Menopause and Osteoporosis, Dept. of Thyroidology, Clinical Hospital No 3, Lodz, Poland.
5) Dept. of Internal Medicine, Postgraduate Medical Education Centre, Orłowski Hospital, Warsaw, Poland
6) Dept. and Clinic of Endocrinology and Diabetology, Wrocław University of Medicine, Wroclaw, Poland
7) Dept. of Gynecology and Obstetrics, Division of Gynecological Oncology, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences, Poznan, Poland
8) Department of Internal Medicine, Erasmus University, Rotterdam, The Netherlands
9) Department of Biochemistry, Pharmaceutical Division, Medical Academy, Warsaw, Poland

Wprowadzenie
Osteoporoza jest powszechną chorobą charakteryzującą się obniżonymi wartościami BMD, upośledzeniem mikroarchitektury kości oraz zwiększonym ryzykiem złamań. Pomimo, że choroba dotyczy głównie kobiet, cierpią na nią także mężczyźni. Czynniki genetyczne odgrywają ważną rolę w patogenezie osteoporozy i wiele doświadczeń wykazało istnienie związków między różnymi genami, a parametrami kostnymi. Gen kodujący receptor estrogenowy α (ERα), niezbędny do działania hormonów estrogenowych, jest jednym z najszerzej badanych genów kandydujących, mający wpływ na status kostny.
Cel
Celem badania było zidentyfikowanie relacji pomiędzy polimorfizmami PvuII i XbaI w obrębie genu ER i wartościami BMD u dorosłych mężczyzn i kobiet w populacji polskiej.
Metody
Grupa badana liczy 1426 osób, dorosłych mężczyzn i kobiet, w wieku 20 – 80 lat, wybranych losowo z populacji polskiej w 7 ośrodkach. DNA izolowano z krwi obwodowej przy użyciu zestawów Gentra Isolation Kit. Polimorfizmy genów badano z użyciem łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR). Do wyodrębnienia genotypów ERα zastosowano równocześnie dwa enzymy restrykcyjne: XbaI oraz PvuII. Wartości BMD mierzono w lokalizacjach biodrowych: Femoral Neck, Trochanter, Total Hip oraz w lokalizacji kręgosłupa lędźwiowego L2-L4, techniką DEXA (Lunar DPX-L). Z analiz (ANOVA) wykluczono pacjentów z chorobami układowymi.
Wyniki
Częstość występowania genotypów ER u kobiet była następująca: [px,px]26%, [px,PX]36,3%, [PX,PX]13,4%, [PX, Px]7,5%, [Px,px]14,8%, [Px,Px]2%; haplotypy: 1 (px) 51,5%, 2 (PX) 35,3%, 3 (Px) 13,2%, a u mężczyzn była: [px,px] 23,6%, [px,PX] 37,5%, [PX,PX] 16,3%, [PX,Px] 9,6%, [Px,px] 12,1%, [Px,Px] 0,9%; haplotypy: 1 (px)=48,4%, 2 (PX)=39,8%, 3 (Px)=11,8%). Haplotyp 4 (pX) nie został zidentyfikowany w populacji polskiej. Nie znaleziono znamiennych statystycznie zależności pomiędzy polimorfizmami PvuII i XbaI a różnicami w wartościach BMD u kobiet dla żadnej z lokalizacji. Analiza polimorfizmów genu ER u mężczyzn wykazała, że nosiciele haplotypu 2(PX) mają o 3,6% wyższe wartości BMD w lokalizacji Total Hip (p<0,04) i o 4,6% wyższe wartości BMD w lokalizacji Trochanter (p<0.01), po normalizacji na wiek. Żaden z badanych polimorfizmów nie był związany z BMD w lokalizacji kręgosłupa lędźwiowego L2-L4.
Wnioski
Haplotyp 2(PX) jest powiązany z wyższymi wartościami BMD u mężczyzn
w populacji polskiej w lokalizacjach biodrowych, ale nie w kręgosłupie lędźwiowym. Polimorfizmy PvuII i XbaI nie wykazują związków z wartościami BMD u kobiet w populacji polskiej zarówno w lokalizacjach biodrowych jak i kręgosłupie lędźwiowym.

*The EPOLOS Study group: Adamczewski Z.4), Bielecka L.1), Dańska A.7), Gesing A.4), Głoskowska-Koptas R.4), Jedziniak A.6), Jędrzejuk D.6), Karczmarewicz E.1), Kasprzyk M.3), Kobylińska M.1), Koptas W.4), Łukaszkiewicz J. 8), Marcinkowska M.4), Matusik H.1), Michalak M.7), Niżyńska A.6), Olejnik M.7), Olszewski K.2), Pawłowski P.2), Płudowski P.1), Sewerynek E.4), Skorupa E.1), Skowrońska-Jóźwiak E.4), Suchowierska J.5), Śniegowski M.2), Świerczyńska-Machura D.4), Tałałaj M.5), Wiktorska J.4), Wolański R.2), Zacharska G.5), Zasada K.4), Ziajska A.6), Zygmunt A.4)

Praca naukowa finansowana ze środków budżetowych na naukę w latach 2005-2006, jako projekt badawczy. Grant MNiI nr 2 P05A 142 28

P01
PVUII AND XBAI POLYMORPHISMS OF ER GENE AND BONE MINERAL DENSITY IN ADULT WOMEN AND MEN IN POLISH POPULATION – THE EPOLOS STUDY

Kruk M.,1 Jaworski M.,1 Łukaszkiewicz J.,9 Karczmarewicz E.,1 Biliński P.,2
Czerwiński E.,3 Lewiński A.,4 Marcinowska-Suchowierska E.,5 Milewicz A.,6
Spaczyński M.,7 Uitterlinden A.,8 Lorenc R.S.1 and the EPOLOS group.

1) Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
2) Orthopaedic and Traumatology Clinic, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, Poland
3) Dept. of Orthopaedics, Jagiellonian University, Cracow, Poland
4) Regional Centre of Menopause and Osteoporosis, Dept. of Thyroidology, Clinical Hospital No 3, Lodz, Poland.
5) Dept. of Internal Medicine, Postgraduate Medical Education Centre, Orłowski Hospital, Warsaw, Poland
6) Dept. and Clinic of Endocrinology and Diabetology, Wrocław University of Medicine, Wroclaw, Poland
7) Dept. of Gynecology and Obstetrics, Division of Gynecological Oncology, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences, Poznan, Poland
8) Department of Internal Medicine, Erasmus University, Rotterdam, The Netherlands
9) Department of Biochemistry, Pharmaceutical Division, Medical Academy, Warsaw, Poland

Introduction
Osteoporosis is common disease characterized by decreased values of bone mineral density (BMD), defects of bone microarchitecture and increased risk of fractures. Nevertheless the disease happens mostly in women even so men suffer osteoporosis as well. Genetic factors play important role in pathogenesis of osteoporosis and many studies demonstrated relationships between genes and bone status parameters. ERα gene is one of well investigated, candidate genes, attending bone status.
Objective
The aim of this study was to verify if polymorphisms of ER gene are accompanied by changes in BMD in women and men in polish population.
Methods
The study group comprised 1426 subjects, adult females and males, in age range 20-80 years, randomly selected in 7 centres from polish population. DNA was isolated from peripheral blood with using Gentra Isolation Kits. Polymorhisms were evaluated with RFLP technique, and determined by restrictive enzymes: PvuII and XbaI simultaneously. BMD of the Femoral Neck, Trochanter, Total Hip and Lumbar Spine L2-L4 were evaluated by DXA (Lunar DPX-L). Subjects with systemic disorders were excluded for statistical examination (ANOVA).
Results
The frequency of ESR1 genotypes in women was: [px,px]26%, [px,PX]36,3%, [PX,PX]13,4%, [PX, Px]7,5%, [Px,px]14,8%, [Px,Px]2%; haplotypes: 1(px) 51,5%, 2(PX) 35,3%, 3(Px) 13,2% and in men was: [px,px] 23,6%, [px,PX] 37,5%, [PX,PX] 16,3%, [PX,Px] 9,6%, [Px,px] 12,1%, [Px,Px] 0,9% haplotypes: 1(px)=48,4%, 2(PX)=39,8%, 3(Px)=11,8%; 4(pX) haplotype was not found. There was no observed statistically significant association between PvuII and XbaI and BMD values for any in women. Analysis of ER gene polymorphisms in men shown that carriers of PX(2) haplotype have statistically significant, 3,6% higher BMD values for Total Hip (p<0,04) and 4,6% for Trochanter (p<0,01), both normalized for age. None of investigated polymorphisms associated with BMD Lumbar Spine.
Conclusions
We conclude that the heliotype 2 (PX) is associated with higher BMD in men from the Polish population, in several hip locations, but not in lumbar spine. Polymorphisms PvuII and XbaI are not associated with both lumbar spine and hip locations BMD values in women from Polish population.

*The EPOLOS Study group: Adamczewski Z.4), Bielecka L.1), Dańska A.7), Gesing A.4), Głoskowska-Koptas R.4), Jedziniak A.6), Jędrzejuk D.6), Karczmarewicz E.1), Kasprzyk M.3), Kobylińska M.1), Koptas W.4), Łukaszkiewicz J. 8), Marcinkowska M.4), Matusik H.1), Michalak M.7), Niżyńska A.6), Olejnik M.7), Olszewski K.2), Pawłowski P.2), Płudowski P.1), Sewerynek E.4), Skorupa E.1), Skowrońska-Jóźwiak E.4), Suchowierska J.5), Śniegowski M.2), Świerczyńska-Machura D.4), Tałałaj M.5), Wiktorska J.4), Wolański R.2), Zacharska G.5), Zasada K.4), Ziajska A.6), Zygmunt A.4)

The Study financially supported from government sources in years 2005-2006, as research project. Grant MNiI nr 2 P05A 142 28



ROZKŁAD POLIMORFIZMU GENU VDR W GRUPIE PACJENTEK Z OSTEOPOROZĄ POMENOPAUZALNĄ

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s1146-147.

P01
ROZKŁAD POLIMORFIZMU GENU VDR W GRUPIE PACJENTEK Z OSTEOPOROZĄ POMENOPAUZALNĄ

Wawrzyniak A.1, Ignaszak-Szczepaniak M.1, Marcinkowska M.1, Celczyńska-Bajew L.1, Seremak-Mrozikiewicz A.2, Pieńkowski W.2, Mrozikiewicz P. M.3, Drews K.2, Horst-Sikorska W1.

1 Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej
2 Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
3 Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich w Poznaniu

Słowa kluczowe: polimorfizm genetyczny, gen VDR, osteoporoza, gęstość mineralna kości (BMD)

Wstęp
Osteoporoza to choroba metaboliczna kości prowadząca do zmian ilościowych i jakościowych kości a w konsekwencji do zwiększonego ryzyka złamań przy niewielkim urazie. Istotą leczenia tej choroby jest zapobieganie pierwszemu i kolejnym złamaniom niskoenergetycznym. Do czynników ryzyka należy wielkość masy kostnej, modyfikowalne kliniczne czynniki ryzyka złamań oraz wywiad rodzinny. Rozwój metod molekularnych spowodował, że ocena polimorfizmu genu receptora witaminy D przybliży ocenę ryzyka złamań w sposób bardziej precyzyjny od wywiadu rodzinnego.
Cel pracy
Celem pracy była ocena rozkładu polimorfizmu genu receptora witaminy D w grupie pacjentek z osteoporozą pomenopauzalną.
Materiał i metody
Badanie przeprowadzono wśród 208 chorych z pierwotną osteoporozą w wieku pomenopauzalnym (od 44 do 82 lat, średnio 59,9 lat) zgłaszających się do Poradni Leczenia Osteoporozy przy SPSK nr 2 oraz Pracowni Densytometrii SPZOZ Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Z badanej grupy wyuczono pacjentki z rozpoznaniem lub podejrzeniem wtórnych postaci osteoporozy. U wszystkich oprócz oceny klinicznej wykonano badanie gęstości densytometrycznej kości (BMD) w obrębie L1-L4 oraz badano polimorfizm BsmI genu VDR. DNA izolowano z leukocytów krwi obwodowej metodą z izotiocjanianem guanidyny. Polimorfizm BsmI oceniano przy pomocy metody PCR-RFLP przy zastosowaniu restryktazy BsmI.
Wyniki
W analizowanej grupie pacjentek złamania osteoporotyczne przebyło 49 osób, złamania u matek badanych zanotowano w 12 przypadkach. Średni wzrost badanych wynosił 160 cm (od 144 do 176cm), waga średnio – 64kg (przedział 41 -114kg), średni wiek menopauzy przypadał na 48,8 rok życia. Gęstość mineralna kości w odcinku L1-L4 kręgosłupa wynosiła w badanej grupie 0,907g/cm2. Badania genetyczne pozwoliły podzielić pacjentki na grupy o wariancie polimorficznym BB 42 osoby, Bb 83 badane oraz bb 83 osoby. BMD z odcinka L1- 4 wynosił w poszczególnych grupach odpowiednio 0,911g/cm2 , 0,918cm2 i 0,894cm2. Liczba złamań osteoporotycznych wynosiła odpowiednio 11 (26%) u pacjentek i 2 (5%) u ich matek dla homozygot BB, 15 (18%) u pacjentek i 5 (6%) matek dla heterozygot Bb i 23 (28%) u pacjentek i 5 (6%) u matek dla homozygot bb.
Wnioski
1. Polimorfizm bb wykazuje asocjację z niższą masą kostną i większą częstością złamań niskoenergetycznych.
2. Brak korelacji pomiędzy złamaniami niskoenergetycznymi u matek badanych w grupach o różnym wariancie polimorficznym.

P01
DISTRIBUTION OF VDR GENE POLYMORPHISM IN FEMALE PATIENTS WITH POSTMENOPAUSAL OSTEOPOROSIS

Wawrzyniak A.1, Ignaszak-Szczepaniak M.1, Marcinkowska M.1, Celczyńska-Bajew L.1, Seremak-Mrozikiewicz A.2, Pieńkowski W.2, Mrozikiewicz P. M.3, Drews K.2, Horst-Sikorska W1.

1 Department of Family Medicine, Poznan Univesity of Medical Sciences, Poland
2 Clinic of Perinatal Care and Women’ Diseases, Poznan Univesity of Medical Sciences, Poland
3 Research Institute of Medicinal Plants, Poznan, Poland

Key words: genetic polymorphism, osteoporosis, bone mineral density (BMD)

Backgrounds
Osteoporosis is a metabolic disorder of bone leading to quantitative and qualitative changes in bone tissue and in consequence to increased risk of osteoporotic fractures. The goal for osteoporosis treatment is to prevent first and next low-energy fractures. Risk factors are: bone mass, modifiable clinical risk factors for osteoporotic fracture and family history. Development of molecular methods showed that analysis of vitamin D receptor gene (VDR) polymorphism seems to be more useful in estimating risk of low energy fracture than family history.
The aim
of the study was to assess the distribution of VDR gene polymorphism in female patients with postmenopausal osteoporosis.
Material and methods
The study was conducted among 208 women with primary osteoporosis at postmenopausal age (44-82 years old, average: 59,9 y.) reporting to both Outpatient Clinic of Osteoporosis Treatment in Clinical Hospital No2 and Densitometry Unit in Gynaecological-Obstetric Clinical Hospital of Poznan University of Medical Sciences. Women with suspected or diagnosed secondary osteoporosis were excluded. After clinical assessment and BMD measurements in lumbar spine (L1-L4 region) BsmI polymorphism of VDR gene was analyzed. DNA was extracted from peripheral leucocytes using guanidine izotiocyanate. The BsmI polymorphism was determined by PCR -RFLP analysis using BsmI restriction endonuclease.
Results
In the studied group low-energy fractures were diagnosed in 49 women, in 12 cases history of fractures concerned mothers. The average height was 160 cm (range:144-176cm), weight: 64 kg (range 41-114kg), average menopausal age: 48,8 years. The average bone mineral density in L1-L4 region was 0,907g/cm2. BsmI polymorphism distribution was as follows: 42 of homozygotes BB, 83 of heterozygotes Bb and 83 of homozygotes bb. BMD value in lumbar spine for particular genotypes was respectively: 0,911g/cm2, 0,918cm2 and 0,894cm2. The distribution of osteoporotic fractures according to genotypes was respectively: 11 (26%) in BB individuals and 2 (5%) in their mothers, 15 (18%) in Bb and 5 (6%) in their mothers, 23 (28%) of bb cases and 5 (6%) in mothers.
Conclusions:
1. Polymorphism bb is associated with lower bone mass and higher incidents of low-energy fractures
2. There is no correlation between low-energy fractures in patients’ mothers and VDR gene polymorphic variant.



L48 N-BISPHOSPHONATES FRACTURE EFFICACY FOCUSING ON AN EXTENDED DOSING THERAPY WITH IBANDRONATE

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:106-107.
 
 
L48
N-BISPHOSPHONATES FRACTURE EFFICACY FOCUSING ON AN EXTENDED DOSING THERAPY WITH IBANDRONATE
 
Epstein S.  
Mt Sinai School of Medicine, New York, USA
 
Background: Osteoporosis is a common, chronic condition in elderly women, associated with decreased bone strength and an increased risk of fractures.As the incidence of osteoporosis fractures continues to rise, it is imperative that health care professionals consider all therapies effective in reducing the risk of fracture for patients and the burden for healthcare resources.   
The bisphosphonates provide the largest anti-resorptive efficacy of all therapeutic options for the treatment of osteoporosis, with some bisphosphonates providing BMD increases of 7–8% and bone marker suppression in the order of 60–70%. In addition, bisphosphonates can reduce the rate of new vertebral fractures by 50–62%.
Ibandronate (Boniva) is a potent and effective n-containing bisphosphonate which is approved in many countries for the treatment of osteoporosis. Extensive preclinical studies in vitro and in animals demonstrated its efficacy and potency in inhibiting bone resorption and preserving and restoring bone mass at all sites both in trabecular and cortical bone. It acts like other N-containing bisphosphonates on the Mevalonic acid pathway inhibiting key enzymes such as farnesyl diphosphatase which in turn induces osteoclast apoptosis and disrupting the cytoskeletal structure of osteoclasts. Ibandronate because of its potency and bioavailability can be administered either daily weekly or monthly and even intravenously.
The phase 1 and 2 trials demonstrated safety and tolerability but it was the pivotal BONE trial in post menopausal women with osteoporosis that allowed approval by regulatory authorities. This trial conducted internationally used oral 2.5 mg daily ibandronate against a placebo. Both groups received calcium and vitamin D supplements. The primary endpoint of significant fracture reduction was met with ibandronate reducing fracture rates by 52-62 % in the spine. The trial was not designed to reduce hip or non vertebral fracture reduction and the placebo group in fact had a very low incidence of incident fractures especially when compared to other trials. However a post hoc analysis in those patients at high risk in the BONE trial demonstrated an approximately 60% reduction of non vertebral fractures when the T score was below -3 SD’s. The drug was also shown to be safe and well tolerated.
Previously the FDA and other authorities had allowed the process of “bridging“ to be used for converting daily to weekly dosing for other bisphosphonates, alendronate and risedronate provided bioequivalence could be shown with the adjusted dosing . Likewise bridging was employed in the MOBILE trial to convert the daily dosing of 2.5 mgs daily to 150 mgs/monthly orally with a 1 hour waiting interval before eating. BMD gains and bone marker reductions were compared and shown to be equivalent and in fact were significant better than the daily dosing in the 2 and 3 year extension studies.There are now 5year extension data showing the continous increase of BMD with both the oral and IV dosing regimens This was the first time that it was shown that a bisphosphonate could be administered with such an extended dosing interval and still demonstrate efficacy. Safety and tolerability was similar between daily and monthly except for flu like reactions with the monthly which did not influence the drop out rate and was transient. Recently an IV preparation was also approved based on BMD and bone marker reductions compared to the monthly and this dose is 3mg/3 monthly given IV over 20 seconds. This drug is of great benefit to those patients on a multitude of drugs or who for some reason cannot tolerate or are excluded because of oesophageal/upper GI problems from taking the drug orally. A head to head comparison trial MOTION comparing alendronate 70mgs1x weekly against ibandronate 1x monthly showed non inferiority as compared to alendronate in BMD increases and bone turnover marker reductions. A recent meta analysis comparing high dose (>10.8mgs annual exposure)ibandronate vs low dose provided significant (38%) non vertebral fracture reduction.
 This in summary physicians and patients now have the option of choosing a convenient, effective, safe and well tolerated drug given at extended dose intervals either 1x monthly orally or 3 monthly intravenously for treating osteoporosis.
Conclusions: Bisphosphonates are the first line therapy for patients with osteoporosis; development of intermittent regimens with the newer bisphosphonates appear to be a promising alternative to daily or weekly treatment.
 
 
L48
WPŁYW N-BISFOSFONIANÓW NA ZŁAMANIA W PRZYPADKU WYDŁUŻONEGO OKRESU DAWKOWANIA NA PRZYKŁADZIE IBANDRONIANU
 
Epstein S.  
Mt Sinai School of Medicine, New York, USA
 
Wprowadzenie: Osteoporoza jest częstą, przewlekłą dolegliwością u starszych kobiet, związaną z obniżoną wytrzymałością kości i zwiększonym ryzykiem złamań. Ponieważ częstość złamań osteoporotycznych cięgle wzrasta, bardzo istotnym jest by osoby zatrudnione w służbie zdrowia uwzględniali wszystkie terapie skutecznie zmniejszające ryzyko złamania u pacjentów oraz obciążenia budżetowe z tym związane.
Bisfosfoniany zapewniają największą skuteczność antyresorpcyjną we wszystkich opcjach leczenia osteoporozy, zwiększającymi w przypadku niektórych bisfosfonianów BMD o 7-8% oraz supresję markerów kostnych w zakresie 60-70%. Dodatkowo, bisfosfoniany mogą redukować częstość nowych złamań kręgowych o 50-62%.
Ibandronian (Bonviva) jest silnie i efektywnie działającym n-bisfosfonianem akceptowanym w leczeniu osteoporozy w wielu krajach. Rozległe badania przedkliniczne in vitro oraz na zwierzętach prezentują jego skuteczność i potencjał w hamowaniu resorpcji kości oraz w ochronie i zachowywaniu masy kostnej zarówno w kości korowej jak i gąbczastej. Jego działanie polega, jak w przypadku innych n-bisfosfonianów, na hamowaniu kluczowych enzymów w ścieżce kwasu mewalonowego takich jak dwufosfataza farnesylu, która indukuje apoptozy osteoklastów oraz niszczy strukturę ich cytoszkieletu. Ze względu na swój potencjał oraz biodostępność, ibandronian może być podawany zarówno dziennie, tygodniowo, miesięcznie a nawet dożylnie.
Fazy 1 i 2 badań pokazały bezpieczeństwo i tolerowalność ale przede wszystkim badanie BONE było kluczowym badaniem u kobiet z osteoporozą pomenopauzalną umożliwiające aprobatę przez autorytety. W tym międzynarodowym badaniu stosowano dzienną dawkę doustną  2,5 mgibandronianu przeciw placebo. Obie grupy otrzymywały suplementy wapnia i witaminy D. Pierwszym objawem znacznego obniżenia częstości złamań była spowodowana ibandronianem redukcja wskaźnika złamań w kręgosłupie o 52-62%. Badanie nie miało w zamiarze redukcji złamań biodra lub pozakręgowych i grupa placebo faktycznie miała bardzo niską częstość złamań incydentalnych, zwłaszcza w porównaniu do innych badań. Jakkolwiek jednak analiza wielokrotnych porównań u pacjentów z wysokim ryzykiem w badaniu BONE wykazała około 60% redukcję złamań pozakręgowych podczas gdy wskaźnik T-score był poniżej – 3 SD. Lek poza tym okazał się bezpieczny i dobrze tolerowany.
            Poprzednio FDA oraz inne autorytety zezwoliły na proces „mostkowania” w celu przekonwertowania dawkowania dziennego na tygodniowe dla pozostałych bisfosfonianów, wykazano biorównoważność alendronianu oraz rizendronianu widoczną przy zastosowaniu odpowiedniego dawkowania.
Podobnie mostkowanie zostało wprowadzone w badaniu MOBILE by przekonwertować dzienną dawkę. Zyski BMD oraz redukcja markerów kostnych zostały porównane i okazały się być równorzędne oraz znacząco lepsze niż w przypadku dawkowania dziennego w 2 i 3-letnich przedłużeniach badań. Obecnie 5-letnie rozszerzenie badań pokazało ciągły wzrost BMD w dawkowaniu doustnym oraz dożylnym. Był to pierwszy przypadek ukazujący, że bisfosfonian może być podawany z taką przerwą i wciąż efektywnie działać. Bezpieczeństwo i tolerowalność była podobna przy dawkowaniu dziennym i miesięcznym z wyjątkiem reakcji grypopochodnych w dawkowaniu miesięcznym, które nie eliminowały z badani i miały charakter przejściowy. Ostatnio dawkowanie dożylne również zostało zaaprobowane na podstawie wzrostu BMD i redukcji markerów kostnych w porównaniu do dawkowania miesięcznego i dawka ta wynosi 3mg/3miesiące podawana dożylnie przez ponad 20 sekund. Lek ten jest korzystny u pacjentów zażywających dużo innych leków lub też u tych, którzy nie tolerują lub, z powodu problemów z przełykiem czy górnym odcinkiem przewodu pokarmowego, są wykluczeni z podawania doustnego. Bezpośrednie porównanie w badaniu MOTION 70mg alendronianu 1 x na tydzień z ibandronianem 1 x miesięcznie pokazało nie gorszą skuteczność w porównaniu do alendronianu we wzroście BMD oraz redukcji obrotu kostnego. Ostatnia meta-analiza porównująca wysoką dawkę ibandronianu (>10,8mg rocznie) z niską dawką ukazała znaczące obniżenie częstości złamań pozakręgowych. Podsumowując, lekarze oraz pacjenci leczeni na osteoporozę mogą wybrać wygodne, efektywne, bezpieczne i dobrze tolerowane lekarstwo podawane w rozszerzonych odstępach czasu zarówno 1x miesięcznie lub dożylnie raz na 3 miesiące.
Wnioski: Bisfosfoniany są terapią pierwszorzędową dla pacjentów z osteoporozą, rozwinięcie okresowego dawkowania nowszych bisfosfonianów wydaje się obiecującą alternatywą dla terapii dziennej lub tygodniowej.


Wyniki totalnej kłykciowej alloplastyki kolana

|

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W67)

Marcin Kowalski, Andrzej Górecki, Wojciech Maria Kuś
Katedra i Klinika Ortopedii Akademii Medycznej w Warszawie 02-005 Warszawa ul.Lindley’a 4

W latach 1983-1996 operowano w Warszawskiej Klinice Ortopedycznej 140 osoby, stosując wszczepy kondylarne kolana. Do badania kontrolnego zgłosiły się 83 osoby, 79 kobiet i 9 mężczyzn, po średnim okresie obserwacji 30 miesięcy ( od 10 do 120 miesięcy). 17 chorych miało operowane oba stawy kolanowe. Łącznie wszczepiono 100 protez; 59 typu AGC (59%), 29 typu Hungerford (29%)oraz 12 typu PFC (12%). Wiek chorych wahał się od 54 do 84 lat i średnio wynosił 67,1 roku. .
W ocenianej grupie wskazania do zabiegu w 76 przypadkach stanowiły zmiany zwyrodnieniowe kolan, w 22 reumatoidalne zapalenie stawów. .
W kontrolnym badaniu klinicznym posłużono się czynnościową skalą wydolności kolana HSS ( Hospital for Special Surgery ), oceniając ból, zakres ruchu, możliwość poruszania się chorego, siłę mięśniową oraz stabilność kolana. .
Ocenę radiologiczną oparto na radiogramach wykonanych w pozycji przednio-tylnej przy obciążeniu kończyn oraz w projekcji bocznej. Analizowano ustawienie elementów protezy, obecność linii radioprzeziernych oraz oś kończyny. .
W ocenie przedoperacyjnej funkcję stawu kolanowego oceniono jako dostateczną w 6 przypadkach (6%), w pozostałych 94 jako złą (94%)..
Posługując się skalą HSS stwierdzono w ocenie pooperacyjnej średnią wartość 82,6 pkt na 100 możliwych przy wartości średniej 37 pkt przed operacją, odnotowując wzrost o 45 pkt. W badaniu pooperacyjnym chorych uzyskano 45 wyniki bardzo dobre (45%), 48 dobrych (48%), 4 zadawalające (4%) oraz dwa niedostateczne (2%)..
Powyższe wyniki nie odbiegają od wyników publikowanych przez innych autorów.



7th CENTRAL EUROPEAN CONGRESS ON OSTEOPOROSIS AND OSTEOARTHRITIS – 27/28.09.2019, Krakow

|

 We are happy to announce that the 7th Central European Congress will take place in Krakow at Auditorium Maximum in 2019.
The Polish Osteoarthrology Society has been organizing congress and other scientific meetings organization since 1994. Over 3000 physicians and other medical specialisations had participated in our Congresses. 
During every meeting original papers and poster are being presented and expert sessions take place. 

List of invited lecturers includes scientists well known in the field of bone and muscle research like:
Prof/Prof Kanis JA, Papapoulos SE, Reginster J-Y, McCloskey E, Rizzoli R, Cummings SR, Maalouf G, Resch H, Gluer CC and others.    

REJESTRACJA DOSTEPNA TUTAJ / REGISTRATION AVAILABLE HERE

Complete list of our meetings is available at www. 
Photo galleries from all mettings are availiable at www.

Main topics of the upcoming Congress include:
– Osteoporosis, 
– Osteoarthritis, 
– Sarcopenia. 

Additional information regarding the upcoming 7th Congress:
Organizing Committee
7th Central European Congress on Osteoporosis and Osteoarthritis
ul. Kopernika 32,
31-501 Krakow  
tel. +48 12 430 3220 
fax. +48 12 430 3217
e-mail: krakow@osteoporoza.pl


I announcement – ENGDownload
I komunikat – PLDownload


VI Konferencja Post EULAR & ACR

|

1-2.12.2017, Poznań

Miejsce:
IBB Andersia Hotel,
pl. Andersa 3,
Poznań

Przewodniczący Komitetu Naukowego:
prof. dr hab. Włodzimierz Samborski

Partnerstwo merytoryczne i nadzór naukowy:
Klinika Reumatologii i Rehabilitacji Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
oraz
Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego

Organizator:
Wydawnictwo Termedia

Wczesna rejestracja do 31.08.

Biuro organizacyjne:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl

Rejestracja oraz dodatkowe informacje dostępne są na stronie www.



V Jubileuszowy Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej

|

30.09-02.10.2016, Wrocław

Przewodniczący Komitetu Naukowego:
dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas
dr hab. n. med. Jarosław Drobnik, prof. PMWSZ

Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego:
dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas

Organizator:
Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej

Biuro organizacyjne:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl

Uczestnicy otrzymają punkty edukacyjne.
Przyjmowanie streszczeń do 15.02.2016.

Wczesna rejestracja do 31.01.2016 (II termin wczesnej rejestracji 30.06.2016)

Tematy przewodnie:
Kardiologia
Diabetologia
Choroby naczyń
Nefrologia
Pulmonologia i alergologia
Gastroenterologia i hepatologia
Reumatologia i ortopedia
Rehabilitacja
Dermatologia
Okulistyka
Otolaryngologia
Psychiatria
Neurologia
Onkologia
Zdrowie publiczne
Medycyna i prawo
Leczenie bólu w POZ
Medycyna paliatywna
Uzależnienia
Opieka nad pacjentem w wieku podeszłym
Opieka nad dzieckiem w POZ
Szczepienia dzieci i dorosłych
Medycyna podróży
Komunikacja lekarz-pacjent
Organizacja opieki zdrowotnej
Warsztaty: EKG, spirometria, USG

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.



OSTEOPOROZA WTÓRNA W PRZEBIEGU WYBRANYCH CHORÓB RZADKICH

|

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

L54

OSTEOPOROZA WTÓRNA W PRZEBIEGU WYBRANYCH CHORÓB RZADKICH

Rusińska A.

Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Słowa kluczowe: osteoporoza, choroby rzadkie

 

Wstęp. Choroby rzadkie to bardzo rzadko występujące schorzenia, uwarunkowane najczęściej genetycznie, o przewlekłym i często ciężkim przebiegu, w około połowie przypadków ujawniające się w wieku dziecięcym. Zgodnie z definicją chorób rzadkich zalecaną w Unii Europejskiej, w tym w Polsce, chorobę uznaje się za rzadką jeśli dotyka ona nie więcej niż 5 na 10 000 osób. Dotychczas wykryto ponad 6 tysięcy chorób rzadkich, a nowe choroby z tej grupy są regularnie opisywane w piśmiennictwie. Sumarycznie cierpi na nie aż od 6 do 8% populacji, stanowią więc poważny problem zdrowotny.

Wyniki. Wiele z tych chorób dotyczy w sposób bezpośredni układu szkieletowego i objawia się między innymi osteoporozą, deformacjami kostnymi, złamaniami. W niektórych przypadkach defekt genetyczny lub problem metaboliczny leżący u podłoża choroby rzadkiej dotyka bezpośrednio gospodarki wapniowo-fosforanowej, w innych zaburzenia kostne są wtórne do stosowanego przewlekłego leczenia bądź deficytów neurologicznych i unieruchomienia. W prezentacji omówione zostaną wybrane choroby rzadkie manifestujące się między innymi objawami kostnymi, przedstawione będą również przykłady pacjentów Kliniki.

Wnioski. Zaprezentowane zostaną zalecenia dotyczące wskazań do oceny układu kostnego i gospodarki wapniowo-fosforanowej u pacjenta z chorobą rzadką.

Praca częściowo finansowana w ramach grantu NN407 060 938 oraz z funduszu statutowego nr 503/1-090-02/503-01.

 

 

L54

SECONDARY OSTEOPOROSIS IN THE COURSE OF SELECTED RARE DISEASES

Rusińska A.

Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Key words: osteoporosis, rare diseases

Objectives. Rare diseases are predominantly genetically conditioned very rare diseases, with a chronic and often severe course, and in about half of cases manifesting in childhood. According to the definition of rare diseases recommended in the European Union, including Poland, the disease is considered to be rare when they affect not more than 5 per 10 000 people. More than 6,000 rare diseases have been detected so far, and new diseases from this group are regularly described in the literature. Globally, from 6 to 8% of the population suffer from these diseases and therefore they are a serious health problem.

Results. Many of these conditions are connected directly with skeletal problems which involve, among others, osteoporosis, bone deformities and fractures. In some cases, genetic defect or a metabolic problem underlying the rare disease, directly affects the calcium-phosphate metabolism. In other cases, bone disturbances are secondary to either of the chronic treatment or to neurological disorders and immobilization. Selected rare diseases manifested by skeletal symptoms will be discussed in the presentation on the basis of the report of patients hospitalized in our Department.

Conclusions. Recommendations for the evaluation of skeletal system and indices calcium-phosphate metabolism in a patient with a rare disease will be presented.

Acknowledgements. The study was partly financed as a grant NN407 060 938 and 503/1-090-02/503-01.



EFEKTYWNOŚĆ UZUPEŁNIANIA NIEDOBORÓW WITAMINY D U OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ POPRZEZ STYMULACJĘ JEJ SYNTEZY SKÓRNEJ PROMIENIAMI UVB W PORÓWNANIU Z PODAŻĄ DOUSTNĄ W ZALECANEJ DAWCE

|


V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 99-100

 


L52

EFEKTYWNOŚĆ UZUPEŁNIANIA NIEDOBORÓW WITAMINY D U OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ POPRZEZ STYMULACJĘ JEJ SYNTEZY SKÓRNEJ PROMIENIAMI UVB W PORÓWNANIU Z PODAŻĄ DOUSTNĄ W ZALECANEJ DAWCE

Wąsowski M., Marcinowska-Suchowierska E.

Klinika Medycyny Rodzinnej, Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości CMKP

Słowa kluczowe: witamina D, otyłośc, synteza skórna witaminy D

Wstęp. U osób otyłych niedobory witaminy D są częstsze, niż w populacji osób z należną masą ciała. Przyczyn upatruje się w zmniejszeniu biodostępności witaminy D spowodowanym wzrostem jej magazynowania w tkance tłuszczowej i/lub niedostatecznej syntezie skórnej wit. D. Ze względu na niekorzystne następstwa niedoboru wit. D wyjaśnienia wymaga sposób suplementacji wit. D z uwzględnieniem masy ciała i efektywności syntezy skórnej.

Cel. Ocena efektywności uzupełniania niedoborów witaminy D u osób otyłych poprzez stymulację jej skórnej syntezy promieniami UVB lub podaż doustną w zalecanej dawce z uwzględnieniem masy ciała.

Materiał i metody. Do badań zakwalifikowano osoby otyłe (OBE) z BMI > 30 kg/m2 (n = 39, 24 kobiet, 15 mężczyzn, średnia wieku 40,9 lat). U 19 osób (12 kobiet, 7 mężczyzn, średnia wieku 38,5 lat), stosowano suplementację witaminy D poprzez jej skórną syntezę (OBE-UVB), a 20 osobom (12 kobiet, 8 mężczyzn, średnia wieku 43,3 lata) podawano doustnie witaminę D (OBE-DOUSTN). Grupę kontrolną (KONTR) stanowiły osoby zdrowe z należną masą ciała (n=30, 23 kobiety, 7 mężczyzn, średnia wieku 30,6 lat), u których stymulowano UVB syntezę skórną witaminy D (n=15) (UVB-KONTR) lub podawano ją doustnie (KONTR-DOUSTN). Witaminę D doustnie podawano w ilości 15 IU/kg m.c.: grupa OBE 1350-2500 IU, grupa KONTR 800-1000 IU. Czas podaży wynosił 4 dni i równał się czasowi naświetlań UVB.

Metodyka: U wszystkich osób oznaczono stężenie 25-hydroksy witaminy D (25OHD) w krwi przed naświetlaniem UVB oraz po 4, 7, 14 i 21 dniach. Następnie lampą Medisun 700 naświetlano całą powierzchnię ciała promieniowaniem UVB 311 nm przez 4 kolejne dni. Przed właściwym naświetlaniem ustalano indywidualną dawkę rumieniową (MED). W celu wyłączenia wpływu promieniowania słonecznego badania prowadzono od początku listopada do końca marca.

Wyniki. Średnie stężenie 25(OH)D wynosiło w grupie OBE 16,16 ng/ml, a KONTR, 18,06 ng/ml. Dane te wskazują na obecność niedoborów witaminy D w grupie OBE – nieco większe aniżeli u osób z prawidłową masą ciała. Stymulacja syntezy skórnej witaminy D, promieniami UVB spowodowała wzrost stężenia 25(OH)D w surowicy krwi zarówno w grupie OBE-UVB, jak i KONTR-UVB, który był proporcjonalny do czasu naświetlań. Wzrosty stężenia 25(OH)D w stosunku do wartości wyjściowej obserwowano w obu grupach, były największe w 14. dniu po naświetlaniu (OBE-UVB 6,32 ng/ml, w KONTR-UVB 5,92 ng/ml). Przyrosty 25(OH)D w grupie OBE-UVB nie różnią się istotnie w odniesieniu do wartości wyjściowych uzyskanych w grupie UVB-KONTR, co wskazuje, że synteza skórna witaminy D u osób otyłych nie jest zaburzona. Czas naświetlań skóry promieniami UVB, zapewniający znamienny wzrost stężeń 25(OH)D (w stosunku do wartości wyjściowych) wynosi łącznie ok. 12 minut. Analiza przyrostów stężeń 25(OH)D w surowicy krwi w poszczególnych przedziałach czasowych wykazała, że były one większe w grupie OBE-UVB w porównaniu z grupą OBE-DOUSTN.

Wnioski. 1. Synteza skórna witaminy D u osób otyłych jest efektywna. 2. Czas naświetlania UVB, zapewniający znamienny wzrost 25(OH)D w stosunku do wartości wyjściowych, wynosi łącznie ok.12 min. 3. Suplementacja doustna witaminy D w zalecanej dawce z uwzględnieniem masy ciała u osób otyłych wydaje się być mniej skuteczną metodą uzupełniania niedoborów witaminy D, aniżeli stymulacja jej syntezy promieniowaniem UVB.

 

L52

THE EFFECTIVENESS OF VITAMIN D DEFFICIENCY SUPPLEMENTATION IN OBESE PATIENTS BY STIMULATION OF CUTANEOUS SYNTHESIS WITH UVB IRRADIATION COMPARED WITH ORAL SUPPLEMENTATION IN RECOMMENDED DOSE

Wąsowski M., Marcinowska-Suchowierska E.

Klinika Medycyny Rodzinnej, Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości CMKP

Keywords: obesity, vitamin D, cutaneous synthesis of vitamin D

Objectives. Vitamin D deficiency is a more common phenomenon in obese patients. This is most likely due to the fact that bioavailability of vitamin D is decreased because of its increased storage in fat tissue and decreased cutaneous synthesis. The consequences of vitamin D deficiency are serious and thus it is necessary to explain methods of supplementation that take into consideration body mass and the effectiveness of cutaneous synthesis.

Aim. The purpose of this study was to determine how effective is the cutaneous sythesis of vitamin D in obese patients via UVB cutaneous synthesis stimulation or via oral intake in the recommended dose based on body weight.

Materials and methods. 39 obese patients with BMI > 30 kg/m2 (n=39, 24 women, 15 men, mean age 40.9y) were qualified for the study. 19 patients (12 women, 7 men, mean age 38.5y) received vitamin D supplementation by the UVB cutaneuos synthesis stimulation (OBE-UVB), and the other 20 patients (12 women, 8 men, mean age 43.3y) received oral dose of vitamin D (OBE-DOUSTN). The control group (KONTR) was composed of healthy people with normal weight (n=30, 23 women, 7 men, mean age 30.6y) who also were irradiated with UVB (UVB-KONTR) or were given oral dose of vitamin D (KONTR-DOUSTN). Vitamin D were given with the dose per kg of body weight (15 IU/kg): OBE 1350-2500 IU, KONTR 800-1000 IU. The oral dosing and the UVB irridation lasted four days.

25(OH)D concentration was measured before the irridation or oral dosing and 4, 7, 14, 21 days afterwards. Then in use of Medisun 700 lamp the whole body was irradiated with UVB 311 nm for 4 days. Minimal erythema dose (MED) was established for each patient. The studies were performed from November to March to minimalise the influence of sun exposure.

Results. Mean concentration of 25(OH)D in obese patients was 16.16 ng/ml, and in control 18.06 ng/ml. These data show that vitamin D deficiency is slightly higher in OBS than in the control group. The stimulation of the vitamin D cutaneous synthesis by the UVB irradiation led to increase of 25(OH)D concentrations in both groups. It was proportional to the time of UVB radiation. The increase of 25(OH)D in the relation to the starting value was observed in both groups, the largest one in 14 day after exposure (in OBE-UVB 6.32 ng/ml, in KONTR-UVB 5.92 ng/ml). The increases after UVB irradiation in obese (OBE-UVB group) did not differ substantialy from these in normal weight (KONTR-UVB). This suggests that cutaneous synthesis of vitamin D is effective. The increase of 25(OH)D in obese was slightly higher than in the group with normal weight.

Conclusions. 1. The cutaneous synthesis of vitamin D in obese is effective. 2. UVB exposure time, that guarantees an increase of 25 (OH) D in relation to starting values, is about 12 minutes. 3. Based on the analysis of 25(OH)D concentrations it seems, that oral supplementation of vitamin D in the recommended dose for 4 days in obese patients is less effective than the cutaneous synthesis in the same time.