1

Rekordowa liczba abstraktów na WCO IOF 2018 w Krakowie!

Program Naukowy Kongresu w zakresie doniesień ustnych – kompletny. Organizatorzy informują o rekordowej, względem poprzednich edycji, liczbie zgłoszonych abstraktów – 1513 zgłoszeniach! 

Doniesienia zostaną zaprezentowane zarówno w formie wykładów jak i plakatów. Doniesienia ustne przedstawione zostanę w ramach 10 wykładów plenarnych, 4 wykładów specjalnych, 13 Sesji z Ekspertem, 7 sympozji ESCEO oraz 29 niesponosorowanych sympozji. Z uwagi na swój szeroki zakres tematyczny program adresowany jest do specjalistów różnych dziedzin medycyny. Uczestnicy liczyć mogą na 16 punktów edukacyjnych CME.

W ramach programu zaplanowano nastepujące sesje niesponsorowane:
Piątek 20.04.18
– Breast Cancer and Bone Health – Joint session of the Cancer & Bone Society (CABS) and IOF

– Sarcopenia: Problem-solving a new lifestyle disease

-Bone fragility in diabetes

– Treating Osteosarcopenia by Targeting Muscle and Bone: Actuality &  Perspectives

– Global Map of Dietary Calcium Intake reveals large geographic regions of low intake – a call to action

Sobota 21.04.18
– Complex Regional Pain Syndrome: Facts on Causes, Diagnosis and Therapy

– Achieving gender equity in musculoskeletal science – why it matters and how can we do it?

– Demonstrating fracture liaison service effectiveness – Use of fracture incidence & prescribing data to demonstrate clinical and cost effectiveness in a small population

– Mediterranean diet & musculoskeletal diseases

– DO-HEALTH: First results of a large European Trial

– ASBMR-IOF-ESCEO Symposium: Closing the Treatment Gap

– Clinical Application of Bone Markers

– Joint IOF ESCEO FFN Secondary Fracture Prevention / FLS

– Management of Bone Health Throughout Women’s Life Span. Gynecological Perspective on Effective Prevention of Osteoporosis Fragility Fracture

– Optimising bone health, muscle strength and balance in middle-aged women: new opportunities for long-term fracture prevention

– Musculo-skeletal Imaging by clinical microCT

– A contemporary approach in education: Developing the role of nurses working in secondary fracture prevention

Niedziela 22.04.18
– Taking care of the osteoporotic spine

– Optimisation of Fracture Liaison Services

– Impact of osteoporosis/osteopenia in management of osteoarthritis

– Novelty regarding the potential of nutritional interventional studies with or without exercise training to prevent muscle function in older adults

– Management of Osteoporosis – Closing the gap in the CEE countries

– Diabetes and Osteoporosis: A sweet relationship

– Management of Osteoporosis in Poland

– Physical activity and rehabilitation in osteoporosis and sarcopenia

– Identification of vertebral fractures in Fracture Liaison Services in the UK

– Rational approach to osteoporosis in Turkey

– Autoimmune Sarcopenia

– Non-irradiating evaluation of bone mineral mass at peripheral and axial sites

Więcej informacji oraz rejestracja pod adresem www.




IV Barbórkowe Spotkanie Geriatryczne

9.12.2017, Katowice
Miejsce spotkania:
Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego
ul. Zacisze 3,
Katowice

Uczestnikom konferencji przysługuje 7 punktów edukacyjnych.

Pełen progrma dostępny tutaj.

Rejestracja oraz więcej informacji pod adresem www.




Traumatologia w XXI wieku – co nowego?

06-08.10.2016, Rawa Mazowiecka
Temat konferencji:
„Współczesne doświadczenia oddziałów zabiegowych, centrów urazowych i pola walki.”

Organizatorzy:
– Sekcja Chirurgii Wojskowej
– Towarzystwo Chirurgów Polskich
– Wojskowy Instytut Medyczny

Centrum Kongresowe:
Ossa 1,
96-200 Rawa Mazowiecka 
tel 46 813 26 03

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.




CHOROBA METABOLICZNA KOŚCI WCZEŚNIAKÓW – PROBLEM NIEDOCENIANY PRZEZ NEONATOLOGÓW


VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

 


L57

 

CHOROBA METABOLICZNA KOŚCI WCZEŚNIAKÓW PROBLEM NIEDOCENIANY PRZEZ NEONATOLOGÓW

 

Michałus I.

Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości I Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

 

Słowa kluczowe: choroba metaboliczna kości wcześniaków, noworodki, wcześniactwo

 

Wstęp. Choroba metaboliczna kości wcześniaków jest zaburzeniem homeostazy gospodarki wapniowo-fosforowej występującym u noworodków urodzonych przedwcześnie. Ryzyko jej wystąpienia jest tym wyższe, im krótszy jest czas trwania ciąży i im mniejsza jest masa urodzeniowa, a więc dotyczy 20-30% urodzonych z masą ciała <1500g i aż 50-60% noworodków z urodzeniową masa ciała <1000g.

Wśród szeregu wczesnych i późnych powikłań wcześniactwa zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej zajmują szczególne miejsce, z uwagi na możliwość wystąpienia poważnych powikłań, takich jak zniekształcenia kośćca, czy skrócenie kończyn, będące konsekwencją złamań. Wśród objawów klinicznych na pierwszy plan wysuwają się: zahamowanie wzrastania, zmiany krzywiczopodobne oraz złamania patologiczne, które obserwuje się około 6-12 tygodnia życia. Odległymi skutkami tych zaburzeń z okresu noworodkowego może być osiągnięcie niższej szczytowej masy kostnej, a tym samym zwiększenie ryzyka osteoporozy w wieku dorosłym.

Jak wynika z badań prowadzonych w Klinice Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforowej i mineralizacji kośćca występują istotnie częściej u dzieci urodzonych przedwcześnie w porównaniu do noworodków donoszonych, a wcześniaki nie osiągają pełnej homeostazy układu kostnego w wieku skorygowanym „zero”. Liczne nieprawidłowości stwierdzone u wcześniaków, wskazują iż grupa ta powinna być objęta przesiewowo monitorowaniem stanu kośćca, aby zapobiec wystąpieniu powikłań ciężkich postaci choroby metabolicznej wcześniaków.

Wskazuje to na potrzebę zintensyfikowania profilaktyki zaburzeń mineralizacji kości u dzieci urodzonych przedwcześnie, z uwzględnieniem wskaźników dojrzałości noworodka.

 

 

Praca częściowo finansowana ze środków statutowych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi nr 503/01-090-02/503-01

 

 

 

L57

METABOLIC BONE DISEASE OF PREMATURITY – THE PROBLEM OF UNDERVALUED BY NEONATOLOGISTS

 

Michałus I.

Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości I Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

 

Key words: metabolic bone disease of prematurity, neonates, prematurity


Metabolic bone disease of prematurity is a disorder of calcium-phosphorus homeostasis occurring in infants born prematurely. The risk of its occurrence is the higher the shorter is the duration of the pregnancy and the lower is the birth weight, and therefore applies to 20-30% of neonates with birth weight <1500 g, and as much as 50-60% of neonates with birth weight <1000 g.

Among numerous early and late risks of prematurity, calcium-phosphate disorders take a special place, because of the potential serious complications such as bone deformations or shortening of the limbs, as a consequence of fractures. Among the clinical symptoms the inhibition of growth, rickets-like symptoms, and pathological fractures, are observed approximately 6-12 weeks of age. A lower peak bone mass, and thereby increase the risk of osteoporosis in adulthood may be long-term effects of these disorders from the neonatal period.

According to a study conducted in the Department of Pediatric Propedeutics and Bone Metabolic Diseases, disorders of calcium and phosphorus and bone mineralization occur significantly more frequently in preterm infants, compared to full-term newborns and premature babies do not reach full homeostasis of skeletal system in the age adjusted „zero”. Many disturbances found in premature babies indicate, that this group should be covered of bone condition monitoring to prevent complications of severe metabolic bone disease of prematurity. Results of study indicate the need to intensify prevention of bone mineralization disorders in children born prematurely with regard to the newborn’s maturity.

 

 

The study was supported by the statutory activity of Medical University of Lodz No 503/01-090-02/503-01




FEAR OF FALLS IS AN INDEPENDENT RISK FACTOR FOR FRACTURES


V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 103

 


L55

FEAR OF FALLS IS AN INDEPENDENT RISK FACTOR FOR FRACTURES

Yankovskaya L.

Keywords: fracture, fear of falls, risk factors

Objectives. Fractures of bones of the peripheral skeleton are due to the combination of a fall and reduced bone strength. Multiple falls can lead to the fear of falling syndrome which may become an accessory risk factor for falls.

Aim. The aim of the study was to establish the relationship between age, fear of falls with other risk factors and the chance of fracture in elderly people.

Materials and methods. A single screening study in a representative sample of 1417 individuals aged 65-74 years was performed. All subjects performed the adapted IOF osteoporosis risk test, which estimated risk factors for falls and fear of falling. The chair rising test (CRT) performance time was used as a criterion of muscle strength in lower extremities. The balance test (BT) in semitandem-tandem position performance time was used as a criterion of the capacity to maintain body balance and stability. Statistical analysis of the results was done with the help of the program «STATISTIKA 7.0».

Results. Variance analysis (ANOVA) showed that age was an independent factor contributing to reduced muscle strength in lower extremities according to Scheffe-test after 70 years (F=5,1; p<0.001), and according to LSD-test age (p<0,03) influences the performing of CRT after 67 years.

20% had a broken bone after a minor fall after 50 years, of these 58% had the fear of falling, while among individuals without a broken bone in history the fear of falling was lower – in 16% (p<0,0001). In the presence of the fear of falling the chance of fracture increases 7-fold in those with low traumatic fractures in past history as compared to those without fractures (Chi2=163,4; p<0,00001; odds ratio unit chains=6,9). We established relationships between fear of falling and insufficient (less than 10 minutes) daily stay in the fresh air (χ2=32,99; p<0,001), which may contribute to the development of vitamin D deficiency, between the fear of falling and low (less than 30 minutes) daily physical activity (χ2=42,22; p<0,001). Restriction of physical activity due to the fear of falls leads to progressive muscular atrophy and reduced muscular activity. This is confirmed by the revealed relationships between the time of CRT performance and patient’s physical activity (χ2=70,6; p=0,004), as well as between the time of CRT performance and daily stay in the fresh air (χ2=81,5; p=0,0003). Patients’ physical activity is related to the time of BT performance (χ2=63,2; p=0,002), and the time of BT performance has relationship with daily stay in the fresh air (χ2=66,9; p=0,0006) and fractures in the past history (χ2=61,5; p=0,003).

Conclusions. Age is an independent factor contributing to reduced muscle strength in lower extremities after 67 years. Individuals who have suffered low traumatic fractures develop the fear of falling syndrome which increases the chance of repeated fractures. The fear of falling in elderly people results in reduced daily physical activity and stay in the fresh air which contributes to reduced muscle strength and capacity to maintain balance and thus is an additional independent risk factor for falls and fractures.

 

L55

Lęk przed upadkiem jako indywidualny czynnik ryzyka złamania

Yankovskaya L.

Keywords: złamanie, lęk przed upadkiem, czynniki ryzyka

 




PROFILAKTYKA OSTEOPOROZY W SYSTEMIE ZDROWIA PUBLICZNEGO

 

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 105-106

 


P07

PROFILAKTYKA OSTEOPOROZY W SYSTEMIE ZDROWIA PUBLICZNEGO

Kulik T.

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Słowa kluczowe: osteoporoza, zdrowie publiczne, edukacja zdrowotna, prewencja
 

Wstęp. Zdrowie Publiczne jako dziedzina wiedzy i profilaktyki zajmuje ważną pozycję w systemie ochrony zdrowia obejmuje szeroki obszar działań dotyczących wszystkich aspektów zdrowia. Wpływa na kształt profilaktyki społecznej i zdrowotnej państwa.

Cel. W pracy zostanie przedstawiona realizacja profilaktyki osteoporozy jako kluczowego zadania systemu ochrony zdrowia publicznego.

Materiał i metody. Metodą badawczą była analiza wybranych pozycji piśmiennictwa.

Wyniki. Metodami oddziaływań na zdrowie są szeroko pojęta profilaktyka, promocja zdrowia, wychowanie zdrowotne i edukacja zdrowotna. Międzyobszarowe umiejscowienie zdrowia publicznego w medycynie i naukach społecznych pozwala na przygotowanie profesjonalistów, którzy posiadają wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania różnorodnych działań na rzecz prewencji chorób w tym osteoporozy.

Wnioski. Profilaktyka osteoporozy w systemie zdrowia publicznego może i powinna być realizowana na wielu poziomach i w wielu obszarach. Podstawowym jest poziom krajowy, związany z monitoringiem czynników ryzyka oraz przygotowaniem kadry medycznej. Drugi to poziom lokalny; odpowiedzialny za programy edukacyjne dla wszystkich grup społecznych: dzieci, młodzieży i osób dorosłych w zakresie kształtowania stylów życia, prawidłowych wzorców żywieniowych i aktywności fizycznej.

 

P07

PROPHYLAXIS OF OSTEOPOROSIS IN THE PUBLIC HEALTH SYSTEM

Kulik T.

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Keywords: public health, prophylaxis, education

Objectives. Public health, as a field of knowledge and prophylaxis, fulfills the important position in the system of the healthcare and covers wide area of action concerning all aspects of health. It influences the shape of the social prophylaxis and health prophylaxis of the state

Aim. This study will describe execution of the prophylaxis of osteoporosis as crucial task in the system of the public health.

Materials and methods. Analysis of chosen positions of literature and valid legal documents was a research method.

Results. A widely comprehended prevention, promotion of health, health education and a health up-bringing are methods of creating an impact on health. Multi-branch situating of the public health in medicine and the social science allows for preparing professionals who possess knowledge and skills essential to take diverse action for the prevention of illnesses including osteoporosis.

Conclusions. Prevention of osteoporosis in the system of public health can and should be carried out on many levels and in many areas. A national level, associated with the monitoring of risk factors and preparing the medical staff is basic. Secondly – acting at a local level; being responsible for educational programmes of all social groups: children, young people and adults about wanted dietary models, correct lifestyles and physical activity.




DOŚWIADCZENIA OŚRODKA W OSWESTRY W ZAKRESIE PRZESZCZEPÓW AUTOLOGICZNYCH CHONDROCYTÓW

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s79.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s17.

L53
DOŚWIADCZENIA OŚRODKA W OSWESTRY W ZAKRESIE PRZESZCZEPÓW AUTOLOGICZNYCH CHONDROCYTÓW

Roberts S.
Consultant Orthopaedic & Sports Injury Surgeon, The Robert Jones & Agnes Hunt Orthopaedic Hospital, Oswestry Shropshire SY10 7AG England

Autologiczne przeszczepy chondrocytów wykonywane są w specjalistycznym szpitalu ortopedycznym w Oswestry, w Anglii od 1997r. Zabieg przeprowadzono do tej pory u 87 pacjentów, z których wielu przebyło wcześniejszą, zakończoną niepowodzeniem operację z powodu defektu chrząstki. Używaliśmy komórek wyhodowanych we własnym akredytowanym laboratorium szpitalnym.
54 pacjentów widziano ponownie ponad rok po operacji. Nasze doświadczenia dotyczą w większości uszkodzeń kłykci kości udowej wielkości ok. 5 cm, ale zabiegi przeprowadzano dla znacznie większych uszkodzeń, jak również wybranych defektów kostki, biodra i łokcia. W niektórych przypadkach modyfikowaliśmy metodę Gothenburg, co dało nam możliwość artroskopowej inspekcji i naprawy niektórych łat okostnowych trzy tygodnie po szwie pierwszego etapu, jak również wykonania biopsji po roku. Łączyliśmy również ACT z autoprzeszczepami kostno-chrzęstnymi (mozaikoplastyka) do leczenia głębszych uszkodzeń obejmujących kość podchrzęstną.
Wyniki oceniono przy pomocy skali Lysholm, artroskopii i biopsji artroskopowej jak również MRI po roku i stanowią one część trwającego nadal projektu badawczego.


L53
THE OSWESTRY EXPERIENCE WITH AUTOLOGOUS CHONDROCYTE TRANSPLANTATION

Simon Roberts,
Consultant Orthopaedic & Sports Injury Surgeon, The Robert Jones & Agnes Hunt Orthopaedic Hospital, Oswestry Shropshire SY10 7AG, England

Autologous chondrocyte transplantation has been performed in the specialist orthopaedic hospital in Oswestry, UK since 1997. The procedure has now been performed in 87 patients many of whom had had unsuccessful preior surgery to treat chondral defects. We have used cells grown in the hospital’s own accredited laboratory. Fifty-four patients have been reviewed at more than one year after surgery.
Our experience is largely with femoral condylar defects of around five square centimetres, but the procedure has been performed for much larger lesions and also for selected defects in the ankle, hip and elbow. We have modified the original Gothenburg technique in some cases, allowing us the opportunity inspect and repair some of the periosteal patches arthroscopi- cally at three weeks after first stage suture as well as biopsying them at one year. We have also combined ACT with osteochon- dral autograft (mosaicplasty plugs) to treat deeper lesions involving the subchondral bone.
The outcomes have been assessed by Lysholm score, arthroscopy and arthroscopic biopsy as well as magnetic resonance imaging at one year and form part of an on-going research project.




CHARAKTERYSTYKA KOŚCI BELECZKOWEJ W OPARCIU O ZAAWANSOWANĄ ANALIZĘ OBRAZÓW CT

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s1123-124.

P05
CHARAKTERYSTYKA KOŚCI BELECZKOWEJ W OPARCIU O ZAAWANSOWANĄ ANALIZĘ OBRAZÓW CT

Kubik T.,1 Głuszko P.,2 Rokita E.2
1 Instytut Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Reymonta 4, 30-059 Kraków
2 Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

Słowa kluczowe: obrazowanie CT, struktura kości beleczkowej, segmentacja

Pomiar powierzchniowej gęstości mineralnej kości (BMD) oparty na absorpcjometrii promieniowania rentgenowskiego dwóch energii (DXA) jest obecnie najczęściej używaną metodą diagnostyczną do oceny zmian osteoporotycznych. Metoda ta dostarcza użytecznej w praktyce klinicznej informacji w pojedynczym lub powtarzalnych pomiarach, lecz użycie BMD jako znacznika zmian w tkance kostnej jest obarczone różnymi wadami. Dlatego często pomiary własności tkanki kostnej są wykonywane w oparciu o technikę tomografii komputerowej wysokiej rozdzielczości (CT). W niniejszej pracy wykorzystano zaawansowaną analizę dwuwymiarowych (2D) obrazów kręgów uzyskanych techniką CT. Przyjęta hipoteza robocza zakłada, że architektura kości beleczkowej wewnątrz trzonu kręgu nie jest homogeniczna. W konsekwencji własności mechaniczne kręgu zależą od struktury w obszarze 'krytycznym’, który można zidentyfikować w oparciu o 2D obrazy tomograficzne.
Badaniom poddano serię 20 kręgów L3 pobranych od osób zmarłych płci męskiej. Pomiary BMD zostały wykonane densytometrem Lunar DPX-IQ. Następnie cały materiał został poddany badaniom tomografem komputerowym Somatom Sensation 10 przy wykorzystaniu ustawień parametrów w oparciu o protokół pomiaru: ucho wewnętrzne. Wszystkie obrazy uzyskano w płaszczyźnie prostopadłej do fizjologicznej osi kręgów. W kolejnym kroku została przeprowadzona segmentacja na kość beleczkową oraz szpik kostny w oparciu o algorytm wzrostu regionów. Na zakończenie dla każdego obrazu obliczono wartości następujących parametrów: charakterystyka eulera, prawdopodobieństwo dyskoneksji, średnica struktury, SV/GV (’star volume’ jamek szpikowych do całkowitej objętości), ilość punktów struktury, ilość wierzchołków struktury, ilość krawędzi struktury, ilość końców beleczek, ilość przecięć beleczek, ilość punktów prostych beleczek. Obliczenia wykonano wykorzystując własne oprogramowanie.
Uzyskane na podstawie obrazów 2D CT wyniki potwierdzają, że uwzględnione parametry różnicują między sobą poszczególne przekroje w kręgu. Największe zaobserwowane różnice dochodzą do 50%. Metoda wymaga dalszych badań w celu weryfikacji możliwości zastosowania w praktyce klinicznej.

P05
TRABECULAR BONE CHARACTERIZATION BASED ON ADVANCED ANALYSIS OF CT IMAGE

Kubik T.,1 Głuszko P.,2 Rokita E.2
1Institute of Physics of Jagiellonian University, Reymonta 4, 30-059 Krakow
2 Collegium Medicum of Jagiellonian University

Keywords: CT imaging, trabecular bone structure, segmentation

The established procedure for assessing osteoporosis-related changes in trabecular bone is a bone mineral density (BMD) measurement using dual energy x-ray absorptiometry (DXA). This method give clinically useful information in single or repeat measurements but the use of BMD as the marker of bone changes possesses some drawbacks. Therefore, bone samples are very often subjected to high resolution computed tomography (CT) examinations. In the present studies, we used the advanced analysis of the two-dimensional (2D) CT images of the vertebral bodies. Working hypothesis assumes that trabecular bone architecture within vertebral body is not homogeneous. The mechanical properties of the vertebra depends on the structure of a critical region which may be identified on the basis of 2D CT images.
The 20 lumbar vertebrae L3 harvested from human cadavers were used. The BMD measurements were performed using Lunar DPX-IQ densitometer. Next, all specimens were subjected CT method using Somatom Sensation 10 scanner with using parameter settings based on inner ear scanning protocol. All images were collected as perpendicural to the axis of vertebra. Segmentation of the each image into the trabecular bone and bone marrow was performed by region growing algorithm. Finally structural parameters: the euler characteristic, the probability of disconnection, the perimeter of structure, the mean star volume to global volume of marrow space, the number of structure points, the number of structure vertices, the number of structure egdes, the number of termini trabeculae, the number of cross trabeculae, the number of simple trabeculae were calculated. All calculations were performed with algorithms developed in our laboratories.
The examinations of 2D CT images confirmed that the parameters under consideration differ from section to section. The maximum observed discrepancies approach 50%. It means that the critical region may be easy to identified. The clinical applications of the described procedure needs further investigations.




BIOCHEMICZNE WSKAŹNIKI PRZEMIANY KOSTNEJ U KOBIET PO 60. ROKU ŻYCIA PODDANYCH SYSTEMATYCZNEMU […]

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s149-150.

P04
BIOCHEMICZNE WSKAŹNIKI PRZEMIANY KOSTNEJ U KOBIET PO 60. ROKU ŻYCIA PODDANYCH SYSTEMATYCZNEMU WYSIŁKOWI FIZYCZNEMU

Nowak A., Wieczorek A., Michalak E., Pospieszna B., Karolkiewicz J., Pilaczyńska-Szcześniak Ł., Laurentowska M.

Katedra Fizjologii, Biochemii i Higieny, Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu

Słowa kluczowe: markery obrotu kostnego, IGF-1, wysiłek fizyczny

Kontrola przebudowy kości jest procesem złożonym, na który poza czynnikami ogólnoustrojowymi istotny wpływ mają bodźce mechaniczne powstające w wyniku aktywności fizycznej. Celem badań była ocena wpływu systematycznego treningu na metabolizm tkanki kostnej u kobiet po 60. roku życia.
Badania przeprowadzono u 15 kobiet – członków Stowarzyszenia Uniwersytetu Trzeciego Wieku, w wieku średnio 65 lat, deklarujących dobry stan zdrowia i nie stosujących hormonalnej terapii zastępczej. W okresie 8 tygodni badane poddane były treningowi na ergometrze rowerowym. Trening składał się z 40. minutowych sesji (w tym 30 minut pracy z obciążeniem) powtarzanych trzy razy w tygodniu, podczas których badane wykonywały wysiłek fizyczny o intensywności 70-80% progu wentylacyjnego. Przed rozpoczęciem oraz po 4 tygodniach treningu przeprowadzono jednorazowy test wysiłkowy o wzrastającej intensywności w celu wyznaczenia progu wentylacyjnego. W celu dokonania oznaczeń biochemicznych u badanych pobierano krew z żyły odłokciowej, na czczo, między godziną 800 i 900 rano, przed rozpoczęciem oraz po 8 tygodniach treningu. W surowicy krwi żylnej oznaczano aktywność kostnej frakcji fosfatazy zasadowej (bALP) – markera syntezy tkanki kostnej i stężenie C-końcowego usieciowanego telopeptydu kolagenu typu I (CTX) – markera resorpcji kostnej stosując metodę immunoenzymatyczną ELISA oraz testy firmy Quidel (USA). Metodą radioimmunologiczną oznaczano stężenie insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1) i białka wiążącego – IGFBP-3 oraz stężenie insuliny przy użyciu testów firmy BioSource Europe S.A. (Belgia). Badania wykonano za zgodą Bioetycznej Komisji Badań Naukowych przy Akademii Medycznej w Poznaniu.
Analiza porównawcza stężeń wskaźników biochemicznych odnotowanych przed i po zakończeniu programu treningowego wykazała istotny wzrost aktywności bALP (p<0,05) oraz zmniejszenie stężenia IGF-1 (p<0,01) i insuliny (p<0,05). Stężenie CTX i IGFBP-3 nie uległo istotnej zmianie.
Prezentowane badania wykazały, że 8. tygodniowy trening ergometryczny przyczynił się do zwiększenia aktywności bALP przy niezmienionym tempie resorpcji kostnej. Ponadto systematyczna aktywność fizyczna doprowadziła do obniżenia stężenia IGF-1, co mogło mieć bezpośredni związek z obniżeniem stężenia insuliny.

P04
BIOCHEMICAL INDICES OF BONE TURNOVER IN WOMEN AFTER 60 YEARS OF AGE SUBJECTED TO THE SYSTEMATIC PHYSICAL EXERCISE

Nowak A., Wieczorek A., Michalak E., Pospieszna B., Karolkiewicz J., Pilaczyńska-Szcześniak Ł., Laurentowska M.

Chair of Physiology, Biochemistry and Hygiene, University School of Physical Education in Poznań, Poland

Key words: bone turnover markers, IGF-1, physical exercise

The bone remodeling is multifactorial process which is controlled by metabolic factors as well as mechanical stress appearing during physical activity. The purpose of the study was to examine the effect of regular training on bone tissue metabolism in women after 60 years of age.
The study was performed on 15 female subjects – members of the University of Third Age. Participants had an average age of 65, declared good health condition and did not use hormonal replacement therapy. Subjects performed 8 weeks of the cycle ergometer physical workout. The training consisted of 40 minutes sessions of physical exercise (30 minutes with workload at the level of 70-80% of ventilatory threshold intensity) repeated three times per week. Before and after the training program subjects underwent a ventilatory threshold estimation during physical test with increased intensity. Before both tests, in a fasting state (between 8 and 9 a.m.) the blood was taken from the ulnar vein for biochemical analysis. In the blood serum samples activity of: bone alkaline phosphatase (bALP) – bone formation marker and concentration of the C-terminal telopeptide of collagen I (CTX) – the marker of bone resorption, were determined by an immunoenzymatic ELISA method using Quidel Corporation tests (USA). Concentrations of insulin-like growth factor 1 (IGF-1), insulin-like growth factor binding protein (IGFBP-3) and insulin were analyzed using the radioimmunoenzymatic tests produced by BioSource Europe Ltd. (Belgium).
The study protocol was approved by the appropriate Committee of Ethics in Scientific Research.
The comparative analysis of biochemical indices measured before and after the training program shows that the systematic exercise caused the significant increase of bALP activity (p<0,05) and the decrease of IGF-1 (p<0,01) and insulin concentrations (p<0,05). Levels of CTX and IGFBP-3 were not significantly changed.
This study showed that eight weeks of ergometer training contributed to the increase of bALP activity without significant changes in the bone resorption rate. Moreover, systematic physical effort caused the decrease of IGF-1 concentration which could be associated with the reduction of insulin level.




L53IMPACT OF HYPOGONADISM ON BONE MIN. DENSITY IN PATIENTS WITH SECONDARY HYPERPARATHYROIDISM (ESRD)

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:112.
 
 

L53
IMPACT OF HYPOGONADISM ON BONE MINERAL DENSITY IN PATIENTS WITH SECONDARY HYPERPARATHYROIDISM (ESRD)
 
Bucuras D., Marginean O., Militaru A.  
University of Medicine and Pharmacy “Victor Babes” Timisoara, Romania
 
Key words: DXA, ESRD PATIENTS hypogonadism, Hyperparathyroidism
 
Backround: Hypogonadism is associated with low bone mass, in men and women. ESRD is associated with a lot of hormonal effects on the hypothalamic-hypophisis-gonadic axes. We studied the relationship between hypogonadism and BMD, bone turnover and bone loss in patients with ESRD.
Methods Material: The study group comprised patients, diagnosed with secondary hyperparathyroidism, form all of the chronic hemodialised patients treated in the Haemodialysis and Renal Transplantation Center form the County Hospital nr.1. We diagnosed secondary hyperparathyroidism by means of repeated iPTH values (> 3xUNL), increased bone turnover markers. We also measured LH,FSH,PRL, Total testosterone and estradiol levels. Gynecological and urological evaluation were also done. BMD was meassured with DXA (anteroposterior technique, Delphi W device, Hologic Inc.).
Results: From the total of 66 (36 men, 30 women) cases with secondary hyperparathyroidism, with a mean age 44,32 years, beeing in the hemodialisis treatment for a perioad of 49,6 ± 43,72 months, 31 (46,9%) had hypononadism. 39% of men had secondary partial testosteron deficiency, 26,6% of the females had secondary amenoreea due to hyperprolactinemia and uremia, and 9 women were in natural menopause.
In the condition of unsignificant difference of age, hemodialisis lenght, BMI, there were significat difference regarding BMD as meassured by DXA in hypogonadal compared with eugonadal patients (spine: 0,811 ±0,117 g/cm2 versus 0,918 ± 0,154, T = -4,298, p = 0,00006, total hip: 0,720±0,13 versus 0,844±0,113, T = -4,101, p=0,00011). Fig 1 and 2. Sexual steroid deprivation, both in women and men, is associated with lower DMO. The difference is more important at lombar spine level.
The risc of having bone demineralisation is higher in hypogonadal patientsal spine level (OR =1,038) or osteoporosis (OR = 3,98) compared with hip level (osteopenia: OR = 1,3, osteoporosis OR= 1,904)
Conclusion: Physiological or secondary hypogonadism impaires BMD in patients with secondary hyperparathyroidism. The effect is independent of age of the subject, BMI, or lenghts of hemodialisis.
 




Złamania śródstawowe bliższej nasady kości piszczelowej w materiale Oddziału (…)

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W59)

Złamania śródstawowe bliższej nasady kości piszczelowej w materiale Oddziału Urazowo-Ortopedycznego Centrum Rehabilitacji w Konstancinie
Jarosław Krawczyk, Paweł Michalski
Centrum Rehabilitacji im. Prof. M. Weissa w Konstacinie ul. Wierzejowskiego 12, 00-511 Konstancin Dyrektor Centrum dr n. med. Janusz Garlicki

W pracy przedstawiono wyniki leczenia złamań nasasady bliższej piszczeli w naszym oddziale w latach 1996-1999. Leczono 84 chorych w wieku od 21 do 76 lat (średnia 51 lat). Okres obserwacji wynosił od 9 miesięcy do 3 lat (średnio 16 miesięcy). Zachowawczo leczono 38 osób, operacyjnie 46. Z pośród leczonych zachowawczo 19 przypadków to chorzy z obniżeniem powierzchni stawowej do 4 mm. Pozostałe 19 to chorzy, u których uzyskano zadawalające nastawienie zachowawcze oraz chorzy z przeciwskazaniami ogólnymi do zabiegu operacyjnego nie wyrażający zgody się na proponowane leczenie operacyjne. .
U 46 operowanych zabieg wykonano w ciągu 5 dni od urazu, polegał on na odtworzeniu powierzchni stawowej. Wykonano osteotomię w warstwie podchrzęstnej, z uniesieniem kłykcia lub fenestrację przynasady z podbiciem tkanki gąbczastej nasady. Do stabilizacji stosowano druty Kirschnera, śruby gąbczaste oraz pręty Rusha. Po operacji zakładano opatrunek gipsowy udowy na okres 3-5 tygodni, a następnie 3 tygodniowe leczenie czynnościowe w oddziale. .
Dobry wynik i bardzo dobry wynik leczenia uzyskano w 52 przypadkach. .
Zły wynik leczenia u 11 chorych dotyczył przypadków ze znacznymi zmianami zwyrodnieniowymi przed urazem i chorych, którzy nie wyrazili zgody na proponowane leczenie operacyjne. W czterech przypadkach doszło do znacznej utraty nastawienia, pomimo prawidłowej korekcji we wczesnych tygodniach pooperacyjnych. .
Dobre wyniki czynnościowe uzyskano po wykonaniu operacji rekonstrukcyjnych i planowo przeprowadzonym leczeniu czynnościowym.




Knee & Ankle Current Concept

7-8.10.2016, Kraków

Miejsce konferencji:
Hotel Park Inn by Radisson
ul. Monte Cassino 2,
Kraków

Szczegółowy program oraz rejestracja na stronie www.




KLASYCZNE I NOWE ZASTOSOWANIE DENSYTOMETRII W KLINICE PEDIATRYCZNEJ


VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

 

L58

KLASYCZNE I NOWE ZASTOSOWANIE DENSYTOMETRII W KLINICE PEDIATRYCZNEJ 

Jaworski M.

Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”

Słowa kluczowe: DXA dzieci gęstość kości, skład ciała


Wstęp. Klasyczne zastosowanie densytometrii w pediatrii obejmuje pomiary gęstości kości w lokalizacji całego kośćca, kręgosłupa lędźwiowego i bliższej części kości udowej. Są one jednak ograniczone możliwością właściwego pozycjonowania pacjenta. Nowością w tym zakresie są pomiary dystalnego odcinka kości udowej w projekcji bocznej, które mogą być wykonywane u pacjentów z niedowładami i przykurczami, uniemożliwiającymi wykonanie badania w pozycji „na plecach”.

Cel. Nowe zastosowania densytometrii obejmują oznaczenia składu tkanek miękkich, z uwzględnieniem ilości tkanki kostnej w stosunku do ilości tkanki mięśniowej oraz oznaczenia wieku kostnego. Możliwości pomiarowe metody DXA zostały rozszerzone w ostatnim czasie także o oznaczenia ilości tłuszczu trzewnego i opcje pomiarowe dla noworodków oraz dla osób o bardzo dużych rozmiarach ciała: otyłych i bardzo wysokich. 

 

 

L58

CLASSIC AND NEW APPLICATION OF DENSITOMETRY IN PEDIATRICS

Jaworski M.

Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”

Key words: DXA children, bone mineral density, body composition


Objectives. Classic using of DXA method in pediatrics involve total body, AP spine and proximal femur bone mineral density measurements. However, it is limited possibility of doing such a measurements in disabled patients. The novelty in this field is proximal lateral femur measurement which could be done in disabilities.

Aim. New applications of densitometry concern body composition, with emphasis on relationship between muscle mass and bone mass, and determination of bone age. In past few years, DXA possibilities were extended also to visceral adipose tissue quantification and to measure infants, and persons with enormous body mass or height.




AKTUALNE REZULTATY OPERACYJNEGO LECZENIA ZŁAMANIA BLIŻSZEGO KOŃCA KOŚCI UDOWEJ (B.K.K.U.).

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 103-104

 

L56

AKTUALNE REZULTATY OPERACYJNEGO LECZENIA ZŁAMANIA BLIŻSZEGO KOŃCA KOŚCI UDOWEJ (B.K.K.U.).

Marcinkowska M., Dytfeld J., Wawrzyniak A., Horst-Sikorska W.

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Słowa kluczowe: złamanie bliższego końca kości udowej, leczenie chirurgiczne

Wstęp. Niskoenergetyczne złamania kości są konsekwencją osteoporozy, a dodatkowo zwiększają ryzyko wystąpienia kolejnych złamań. Zdarzenia te powodują przejściowe lub trwałe ograniczenie sprawności i niezależności chorych oraz zwiększają śmiertelność w każdej grupie wiekowej zarówno kobiet jak mężczyzn. Rokowniczo najbardziej obciążające jest złamanie b.k.k.u. W badaniach własnych prowadzonych w latach 2003- 2006 w rocznej obserwacji podobnej grupy chorych stwierdzono 43% śmiertelność wśród pacjentów po złamaniu b.k.k.u.

Cel. Celem pracy była ocena wpływu wybranych parametrów przed i po złamaniu na rokowanie co do przeżycia 12 miesięcy po operacyjnym leczeniu złamania bkku.

Materiał i metody. Badaną grupę stanowiło 120 kobiet w wieku od 55 do 90 lat (średnio 76,9) leczonych operacyjnie z powodu złamania niskoenergetycznego b.k.k.u. poddane obserwacji w latach 2008-2010. Autorską ankietę dotyczącą stanu zdrowia, stylu i jakości życia przeprowadzono w trakcie pobytu na oddziale, ok. 4 tygodni po powrocie do domu oraz w rok po złamaniu. Ankietę wypełniali pacjenci, ewentualnie z pomocą lekarza, a informacje dotyczące czasu wdrożenia leczenia operacyjnego od momentu wystąpienia złamania uzyskiwano z dokumentacji medycznej. Ocenie poddawano następujące parametry z okresu przed złamaniem: aktywność, samoobsługę lub konieczność czasowego lub stałego korzystania z pomocy osób drugich, samodzielne mieszkanie lub dzielenie lokalu z innymi osobami. Analizowano także czas od momentu złamania do wdrożenia leczenia operacyjnego. Nie analizowano metod leczenia zabiegowego.

Wyniki. Po analizie podzielono chore na 2 grupy. Grupę A stanowiły pacjentki, które przeżyły 12 miesięczny okres obserwacji po złamaniu bkku, grupę B kobiety, które zmarły. W trakcie rocznej obserwacji zmarło 25 kobiet, co stanowiło 20,8 % badanej grupy. Średni wiek pacjentek z grupy A wynosił 73 lata, w grupie B 80,5 roku.

Z grupy A 95% badanych zgłaszało, iż przed zdarzeniem były w pełni samodzielne wobec 72% kobiet grupy B.

W okresie przed złamaniem samodzielnie mieszkało 33% badanych z grupy A wobec 47% z grupy B.

Czas od momentu złamania b.k.k.u. do czasu wdrożenia leczenia operacyjnego w grupie A wynosił do 72h w 75,8% pacjentów dla porównania w grupie B 68%. Powyżej 7 dni po zdarzeniu operowanych było 6,3% pacjentek grupy A vs 16% w grupie B.

Wnioski. 1. Wykazano zmniejszenie śmiertelności pacjentek po złamaniu bkku w porównaniu do stanu z lat 2003-2006. 2. Aktywność i samodzielność w przeciwieństwie do samotnego zamieszkania są korzystnymi czynnikami prognostycznymi. 3. Wczesna interwencja chirurgiczna ma znaczenie dla poprawy rokowania

 

L56

CURRENT RESULTS OF SURGICAL TREATMENT OF HIP FRACTURES

Marcinkowska M., Dytfeld J., Wawrzyniak A., Horst-Sikorska W.

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Keywords: hip fracture, surgical treatment

Objectives. Low-energy fractures pose serious clinical consequence of osteoporosis and are risk factor for subsequent fractures. They cause suffer, limit patient’s fitness and independence and increase the mortality in each age group, both in men and women. The most relevant prognostic factor is a hip fracture. In own studies (between 2003 – 2006) 43% annual mortality rate in patients after surgical treatment of hip fracture was observed.

Aim. The aim of this study was to assess the contribution of selected factors present both before and after hip fracture on the prognosis for 12–month survival after surgical treatment of hip fracture.

Materials and methods. The study group consisted of 120 women aged 55 to 90 years (mean 76.9) treated surgically for low-energy hip fracture and monitored in 2-year period (2008-2010). The source of data on health status and quality of life from before and after the event was the authors’ questionnaire completed by patients. It was conducted during hospital stay, appr. one month after returning home and a year after the fracture. Information concerning the time period from onset of fracture to implementation of surgical treatment was obtained from medical records. The following parameters were assessed: mortality, independent and lonely living before the injury and the time from fracture to implementation of treatment.

Results. In a year after fracture 25 (20.8%) women died. Subsequent analyses were made in two groups: A – patients who survived a 12-month observation period after hip fracture, and B – women who have died.

The mean age of patients in group A was 73 years, in group B 80.5 years.

95% of group A reported that prior to the event they had been fully independent. 72% of group B patients had not required additional assistance of third parties before fracture. 33% of group A and 47% in group B lived alone before fracture. Time from the fracture to implementation of surgical treatment was 72h in 75.8% of patients in group A and 68% in group B. In 6.3% of the patients in group A vs 16% in group B surgery was performed more than 7 days after the event.

Conclusions. 1. There is shown a reduction in mortality of patients after hip fracture in comparison to the years 2003-2006. 2. Self-reliance before hip fracture is the favourable predictor of 12 month’ survival after hip fracture 3. Early surgery helps to improve survival rates.

 




SKUTECZNOŚĆ LECZENIA DENOSUMABEM W ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA 25 OH D W SUROWICY


V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 106


P08

SKUTECZNOŚĆ LECZENIA DENOSUMABEM W ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA 25 OH D W SUROWICY

Wawrzyniak A.1, Marcinkowska M.1, Michalak M.2, Ignaszak-Szczepaniak M.1

1Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

2Katedra i Zakład Informatyki i Statystyki UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Słowa kluczowe: osteoporoza, skuteczność leczenia

Wstęp. Warunkiem skuteczności i bezpieczeństwa terapii przeciwosteoporotycznych jest wyrównanie gospodarki wapniowej możliwe przez zapewnienie leczonym optymalnych stężeń aktywnych metabolitów witaminy D. Za takie uznaje się stężenia 25 OH D w surowicy krwi wyższe od 30 ng/ml.

Cel. Celem pracy była ocena skuteczności leczenia osteoporozy denosumabem w zależności od stężenia 25 OH D.

Materiał i metody. W grupie 64 kobiet w wieku 45-88 lat (średnio 73,5) leczonych z powodu osteoporozy denosumabem analizowano roczną zmianę BMD w obrębie BKKU i L1-L4 mierzoną metodą DXA przy pomocy aparatu Lunar oraz występowanie złamań niskoenergetycznych w trakcie terapii w podgrupach zależnych od zmierzonego w surowicy krwi stężenia witaminy 25 OH D. Pacjentki podzielono w zależności od poziomu witaminy 25 OH D na podgrupy: 25 OH D <9 ng/ml, 10-19 ng/ml, 20-29 ng/ml oraz ≥30 ng/ml.

Wyniki. Podgrupy nie różniły się istotnie pod względem wieku, wagi, wzrostu, BMI ani ∆BMD. Z powodu niskiej liczebności (3 osoby) pierwszej podgrupy połączono ją z drugą (25 OH D <19 ng/ml). Poziom witaminy 25 OH D <19 ng/ml obserwowano u 20 osób, 20-29 ng/ml u 31, ≥30 ng/ml u 15 leczonych. W podgrupach tych wystąpiło odpowiednio: 1, 7 i 3 złamania.

Wnioski. 1. W badanej grupie nie było różnic w skuteczności terapii denosumabem (∆BMD L1-L4, BKKU ani w liczbie nowych złamań) zależnych od poziomu 25 OH D.

2. Jedyną zmienną różnicującą pacjentki ze złamaniami i bez nich w trakcie terapii była BMD w BKKU.

 

P08

THE EFFICACY AND TREATMENT WITH DENOSUMAB DEPENDING ON 25 OH D LEVEL

Wawrzyniak A.1, Marcinkowska M.1, Michalak M.2, Ignaszak-Szczepaniak M.1

1Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

2Katedra i Zakład Informatyki i Statystyki UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Keywords: osteoporosis, treatment efficacy
 

         Calcium and vitamin D are essential for efficacy and safety in osteoporosis treatment. 25 OH D is regarded as the optimal level if it’s above 30 ng/ml.

         Aim. The aim of this paper is to assess if the efficacy of denosumab varies according to 25 OH D level.

         Material and Methods. The changes of BMD (hip and L1-L4) and new fractures were analyzed in group of 64 osteoporotic women aged 45-88 years (mean 73.5) treated with denosumab after one-year therapy. The subjects were divided into three sub-groups according to 25 OH D level

         Results. The sub-groups didn’t differ in terms of age, weight, height, BMI and BMD.

25 OH D ≤19 ng/ml was observed in 20 patients, 20-29 ng/ml in 31 patients and ≥30 ng/ml in 15 patients. 1, 7 and 3 new fractures occurred in the sub-groups respectively.

         Conclusions 1. There were no differences in the efficacy (Δ BMD hip, L1-L4 number of new fractures) during 1 year denosumab treatment, according to 25 OH D level in the analyzed group.

         2. There are no significant differences between the participants with fractures and those without, apart from BMD in hip.