P08 MEDICO-SOCIAL IMPLICATIONS OF THE OSTEOPOROTIC PROXIMAL HIP FRACTURES

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:120-121.

P08

MEDICO-SOCIAL IMPLICATIONS OF THE OSTEOPOROTIC PROXIMAL HIP FRACTURES

Povoroznyuk V.V., Forosenko V.S.

Institute of Gerontology AMS Ukraine,

Ukrainian Scientific-Medical Centre for the Problems of Osteoporosis,

Kyiv, Ukraine

This work aimed to study medico-social implications of the osteoporotic proximal hip bone fractures and their efficient treatment by various methods. 193 patients with a given trauma and being treated in emergency hospital unit during 1996-2001-year period were examined.

Materials and methods. For treating hip bone neck medial fractures, the operational methods (osteosynthesis with screws and one-sided noncement endoprosthesing of the hip joint) were used. In the presence of contraindications (psychic disorders, decompensated cardiovascular and respiratory diseases, malignant tumors, etc.), an instantaneous fracture repositioning and an immobilisation by Whitman’s derotational plaster boot were performed. For treatment of fractures in the trochanter area, the skeletal traction or osteosynthesis with a bone plate were used. The effect of treatment was assessed according to clinical scale.

Results. 20% patients of total number died within study time, 87% of whom died during first year. Followings were the causes of deaths: 42% myocardial infarction; 42% hypostatic complications; 5% malignancy; 11% other causes. All of above patients presented medial fractures of femoral neck. Of them, 80% were treated by conservative methods (immobilisation by derotational plaster boot), 20% by means of an osteosynthesis with screws and one-sided noncement endoprosthesing of the hip joint.

Among 155 patients, 20 subjects with medial fractures of femoral neck were treated by conservative methods. Of them, 80% were 70-79-old subjects, 20% were persons aged 80 and over. The majority in this group were women (80%). Good results were observed in 5%, satisfactory in 15% and unsatisfactory in 80% of patients. The patients treated by an osteosynthesis with screws made 25%. Good results of treatment were found in 42%, satisfactory in 22%, and unsatisfactory in 36% of patients. Of note, the highest percentage of positive results of treatment was seen in the group of 50-49-year olds (75%), the lowest in the group of patients beyond 70 (nearly 50%). The group of patients with one-sided noncement hip joint (fracture) endoprosthesing was composed of 44 patients: 16 men (36%) and 28 women (64%). The patients were ascribed to following age groups: 50-59 years – 5 pts; 60-69 years – 11 pts. Good results of treatment were found in 37%, satisfactory in 48%, and unsatisfactory in 15%. In age group 50-59 years, the satisfactory and good results were found in 2 and 3 patients, respectively. In the group of 60-69-year olds there were good results in 2 pts, satisfactory in 6 pts and unsatisfactory in 3 pts. In age group 70-79 years, good results of treatment were found in 9 pts, satisfactory in 12 pts, and unsatisfactory in 4 pts. The group with fractures in the trochanter area included 45 patients, who were treated operationally and conservatively. When performing an osteosynthesis with a bone plate, the good results were seen in 81% and satisfactory in 19 %; while with a skeletal traction there were good results in 73% and satisfactory results in 27 %.

In conclusion, the findings of study indicate serious medico-social implications of the osteoporosis ands gravest complications – the proximal hip fractures. When choosing proper therapy tactics, one should take into account the patient’s age, type of fracture, overall health condition as well as the pronouncement of bone tissue structural-functional state disturbances.

Przednie międzytrzonowe usztywnienie kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego połączone ze (…)

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W79)

Przednie międzytrzonowe usztywnienie kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego połączone ze stabilizacją pedunkularną w leczeniu kręgozmyku cieśniowego

Smoczyński Andrzej, Drożdż Janusz, Smoczyński Maciej, Łuczkiewicz Piotr
Katedra i Klinika Ortopedii Akademi Medycznej w Gdańsku ul. Nowe Ogrody 4 80-803 Gdańsk

Przedstawiono wyniki operacyjnego leczenia kręgozmyku cieśniowego u 54 chorych, którym wykonano dwuetapową operację. W pierwszym etapie wykonano nastawienie kręgozmyku i stabilizację kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego za pomocą implantu pedunkularnego. W drugim etapie wykonano międzytrzonowe usztywnienie kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. Okres obserwacji wynosił od 1 roku do 10 lat, średnio 7,4 lat. U wszystkich badanych chorych uzyskano zrost usztywnienia kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i poprawę w dolegliwościach bólowych. W pracy zwróciliśmy szczególną uwagę na pooperacyjne odtworzenie wysokości międzytrzonowej usztywnianego segmentu ruchowego kręgosłupa powodujące odbarczenie otworu międzykręgowego w celu określenia wpływu zwężenia otworu międzykręgowego na wyniki kliniczne operowanych chorych.

Post EULAR & ACR 2016

2-3.12.2016, Poznań

Miejsce:
IBB Andersia Hotel,
pl. Andersa 3,
Poznań

Przewodniczący Komitetu Naukowego:
prof. dr hab. Włodzimierz Samborski

Organizator:
– Wydawnictwo Termedia

Partnerstwo merytoryczne i nadzór naukowy:
– Klinika Reumatologii i Rehabilitacji Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
– Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego

Wczesna rejestracja do 1.09.2016.

Biuro organizacyjne:
Wydawnictwo Termedia
ul. Kleeberga 2
61-615 Poznań
tel./faks +48 61 656 22 00
szkolenia@termedia.pl

Więcej informacji oraz rejestracja na stronie www.

NISKI POZIOM WITAMINY D PREDYKTOREM ZŁAMAŃ OSTEOPOROTYCZNYCH

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

P10

NISKI POZIOM WITAMINY D PREDYKTOREM ZŁAMAŃ OSTEOPOROTYCZNYCH

Wawrzyniak A., Marcinkowska M., Lucińska N., Drożdż P., Diakite O., Dytfeld J., Michalak M.

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Słowa kluczowe: witamina D, upadki

Wstęp. Upadki zaliczane są do wielkich problemów geriatrycznych. Mogą prowadzić do poważnych skutków klinicznych, utraty samodzielności, problemów emocjonalnych, a nawet śmierci. Ich częstość wzrasta wraz z wiekiem, zwiększa się u pacjentów instytucjonalizowanych. Wśród przyczyn wymienia się związane z wiekiem procesy inwolucji w tym szczególnie zmniejszenie się masy i siły mięśniowej, wiele schorzeń oraz stosowanych leków. Osobną grupę stanowią przyczyny zewnętrzne. Wśród chorych na osteoporozę zwykle koncentrujemy się na fakcie, że upadek jest najczęstszym mechanizmem prowadzącym do złamania. Głównym celem leczenia osteoporozy jest uchronienie pacjenta przed złamaniem kości. Zapobieganie upadkom jest więc równorzędnym z poprawą wytrzymałości kości sposobem jego osiągnięcia.

Cel. Porównanie zaopatrzenia w witaminę D chorych z upadkami i bez z poradni leczenia osteoporozy oraz porównanie częstości złamań.

Materiał i metody. U 372 kobiet z osteoporozą pomenopauzalną przeprowadzono wywiad dotyczący upadków, złamań niskoenergetycznych, zbadano parametry antropometryczne, wykonano badanie densytometryczne metodą DXA w kręgosłupie lędźwiowym (L1L4) i bliższym końcu kości udowej (BKKU), oceniono w surowicy krwi stężenie 25OHD.

Wyniki. W zależności od wywiadu dotyczącego upadków w ciągu roku pacjentki podzielono na 2 podgrupy, dodatni wywiad był u 106 osób, ujemny – u 268. Pacjentki z pierwszej grupy charakteryzowały niższe stężenia metabolitu witaminy D 25OHD 22,9 vs 24,9 ng/ml (p<0,001) oraz znamiennie częściej doznawały złamań pozakręgowych w porównaniu z tymi, którym w ciągu roku nie przydarzył się upadek (p<0,001). Natomiast liczba złamań kręgowych była zbliżona w obu podgrupach. Można to tłumaczyć innym mechanizmem urazów prowadzących do złamań. Trzony kręgowe ulegają niekiedy złamaniom w wyniku mniejszego nawet urazu niż upadek, np. podczas kaszlu, kichnięcia, zmiany pozycji z jednego boku na drugi w łóżku, kiedy oddziałują na nie siły skrętne. Wyniki badania gęstości mineralnej kości zarówno w obrębie odcinka lędźwiowego, jak i w BKKU były zbliżone w obu w grupach, co przy równocześnie obserwowanej różnicy w liczbie złamań, potwierdza tezę o niezależnym od masy kostnej wpływie upadków na ich występowanie.

Wnioski. 1. Upadki stanowią niezależny czynnik ryzyka złamań pozakręgowych.

2.Szacowanie zagrożenia złamaniem musi uwzględniać ryzyko upadków.

3. Znaczenie zapobiegania upadkom jest równie ważne w leczeniu osteoporozy jak wzmocnienie wytrzymałości kości.

P10

LOW VITAMIN D SERUM LEVEL AS PREDICTOR OF FALLS

Wawrzyniak A., Marcinkowska M., Lucińska N., Drożdż P., Diakite O., Dytfeld J., Michalak M.

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Key words: vitamin D, falls

Objectives. The most common mechanism leading to osteoporotic fracture is an injury related to fall. Falls are considered as geriatric giants. They can lead to serious clinical consequences, loss of independence, emotional problems, and even death. Their incidence increases with age, and is pronounced even more in institutionalized patients. One of the possible reasons for falls might be age-related muscle mass and strength decrease; there are also numerous external causes. The main goal of osteoporosis treatment is to prevent fracture, however preventing falls should be considered as equivalent to improving bone strength.

Aim. The aim of the study was to compare vitamin D supply among patients of osteoporosis outpatient clinic in terms of falls and prevalent fractures.

Materials and methods. 372 women with postmenopausal osteoporosis were interviewed for falls and low-energy fractures. Anthropometric parameters were examined, densitometry of the lumbar spine (L1-L4) and proximal end hip were performed using DXA method (Lunar, GE). Moreover, 25OHD serum level was evaluated (Elecsys).

Results. Depending on the reported falls frequency in last year, patients were divided into two subgroups: positive interview of falls – 106 patients, negative – 268 patients. Patients with falls in previous year were shown to have lower concentrations of 25OHD (22.9 vs 24.9 ng/ml, p<0.001) and more non-vertebral fractures (p<0.001), when compared to those who did not fall. However, the number of vertebral fractures was similar in both groups. This can be explained by a different mechanism of injury leading to fractures. Vertebral bodies might fracture because of minor injury, even less than the fall – e.g with coughing, sneezing, changing the position in bed (torsional forces). BMD in the hip and lumbar spine were not different between the groups, which indirectly proves that falls occur independently from BMD values.

Conclusions. 1. Falls are independent risk factor for non-vertebral fractures.

2. Estimating fracture risk must take into account the risk of falls.

3. Falls prevention in the treatment of osteoporosis is as important as enhancing bone strength.

OCENA ZGODNOŚCI WYNIKÓW RĘCZNEGO KALKULATORA FRAXTM Z WERSJĄ ONLINE

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 113-114

P10

OCENA ZGODNOŚCI WYNIKÓW RĘCZNEGO KALKULATORA FRAX^TM Z WERSJĄ ONLINE

Milert A.¹, Kumorek A.², Amarowicz J.¹, Borowy P.¹, Osieleniec J.², Holcman K.³, Lurzyńska M.³, Czerwiński E.^1,2, Górkiewicz M.⁴

¹Zakład Chorób Kości i Stawów, WNZ, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

²Krakowskie Centrum Medyczne, Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl

³Koło Naukowe Studentów KOSTEK przy Zakładzie Chorób Kości i Stawów, UJ CM

⁴Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Słowa kluczowe: osteoporoza, ryzyko złamania, FRAX, czynniki ryzyka

Wstęp. Algorytm FRAX dostępny on-line (http://www.shef.ac.uk/FRAX/) w formie kalkulatora, pozwala na obliczenie 10-letniego ryzyka złamania bkk udowej oraz głównych złamań osteoporotycznych. Jest to szczególnie przydatne w praktyce klinicznej, podczas podejmowania decyzji terapeutycznych dotyczących pacjentów z osteoporozą nie mniej jednak wymaga komputera podłączonego do sieci, ale zdarzają się sytuacje, gdy lekarz czy pacjent nie ma takiej możliwości. W tym celu opracowano ręczny kalkulator FRAX.

Cel. Celem badania jest weryfikacja wartości obliczeń dokonanych ręcznym kalkulatorem FRAX w porównaniu do obliczeń online.

Materiał i metody. 10-letnie ryzyko złamania oceniano przy pomocy wersji elektronicznej oraz papierowej u 600 pacjentek Krakowskiego Centrum Medycznego. Grupę badaną stanowiły kobiety powyżej 65 roku życia, mieszkające samodzielnie w Krakowie w środowisku domowym, które 10 lat temu zgłosiły się do tutejszej Poradni Leczenia Osteoprozy. Każda z osób uczestniczących w badaniu miała podczas wizyty przed 10 laty wykonywane badanie DXA szyjki kości udowej oraz przeprowadzoną ankietę KCM zawierającą pytania o czynniki ryzyka złamania osteoporotycznego uwzględnione w kalkulatorze FRAX. Po 10 latach skontaktowano się telefonicznie z tymi osobami i zapytano o przebyte złamania w ciągu ostatnich 10 lat.

Wyniki. Wyniki wstępnej analizy statystycznej uzyskanych wyników wskazują, że:

1. błędy popełniane podczas stosowania (tj. wprowadzania danych) wersji elektronicznej jak i papierowej nie przekraczają 5%,

2. różnice w uzyskanych wynikach między FRAX on-line i ręcznym kalkulatorem FRAX nie zmieniają decyzji terapeutycznej,

3. nie ma związku między uzyskanymi wynikami a osobą badającą.

Wnioski. Ręczny kalkulator FRAX jest wiarygodnym narzędziem do szacowania 10-letniego ryzyka złamania osteoporotycznego, przydatnym w praktyce klinicznej w przypadku braku dostępu do kalkulatora FRAX on-line.

P10

COMPARISON OF RESULTS OF THE HAND-HELD FRAX CALCULATOR AND THE ONLINE FRAX

Milert A.¹, Kumorek A.², Amarowicz J.¹, Borowy P.¹, Osieleniec J.², Holcman K.³, Lurzyńska M.³, Czerwiński E.^1,2, Górkiewicz M.⁴

¹Department of Bone and Joint Diseases, Faculty of Health Sciences, Jagiellonian University Medical College

²Krakowskie Centrum Medyczne, ul. Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl

³Students’ Scientific Association KOSTEK, Department of Bone and Joint Diseases, Faculty of Health Sciences, Jagiellonian University Medical College

⁴Epidemiology and Population Studies Department, Jagiellonian University Medical College

Keywords: osteoporosis, fracture risk, FRAX, risk factors

Introduction. FRAX algorithm available on-line (http://www.shef.ac.uk/FRAX/) in the form of a calculation tool, allows to calculate 10-year fracture probability of the proximal femur and major osteoporotic fractures. It is especially valuable in clinical practice when taking therapeutic decisions regarding osteoporotic patients. Nevertheless, it required access to a computer and internet connection but there are situations when a doctor or patient does not have such an opportunity and this is why the hand-held calculator was developedbuild.

Aim. The aim of the study was to compare the results of the hand-held and online FRAX calculator.

Materials and methods. 10-year fracture risk was evaluated in 600 patients of Krakowskie Centrum Medyczne by means of the online and hand-held FRAX calculator. The examined group consisted of community-dwelling women aged 65 and above living in Krakow who applied to the clinic 10 years ago when they underwent a DXA examination of femoral neck and filled in a survey regarding osteoporotic fracture risk factors identified in FRAX tool. After 10 years the patients were contacted and completed a telephone survey on the subject of past fractured.

Results. Results of the initial statistical analysis illustrate that:

1. errors committed when using (i.e. entering the data) the online and hand-held version do not exceed 5%;

2. differences in the results of online and hand-held FRAX do not change the therapeutic decision;

3. there is no relation between the results and the investigator.

Conclusions. Hand-held FRAX calculator is a reliable tool to evaluate 10-year osteoporotic fracture risk, which is very valuable in clinical practice when FRAX on-line is not at hand.

ZMIANY STĘŻEŃ WYBRANYCH PARAMETRÓW METABOLIZMU WAPNIOWEGO I MARKERÓW OBROTU KOSTNEGO PO SKUTECZNYM LECZENIU NADCZYNNOŚCI TARCZYCY

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 115-116

P18

ZMIANY STĘŻEŃ WYBRANYCH PARAMETRÓW METABOLIZMU WAPNIOWEGO I MARKERÓW OBROTU KOSTNEGO PO SKUTECZNYM LECZENIU NADCZYNNOŚCI TARCZYCY

Skowrońska-Jóźwiak E., Lewandowski K., Krawczyk-Rusiecka K., Głowacka E., Bienkiewicz M., Lewinski A.

Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Słowa kluczowe: nadczynność tarczycy, sklerostyna, osteokalcyna, CTX, PTH

Wstęp. Nadczynność tarczycy może prowadzić do rozwoju osteoporozy, przyspieszając metabolizm kostny.

Do uznanych markerów obrotu kostnego należą osteokalcyna (OC), marker kościotworzenia i C-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha kolagenu typu I (CTX), marker resorpcji kostnej. Sklerostyna jest jednym z ostatnio odkrytych białek kostnych hamujących proces kościotworzenia. PTH hamuje produkcję sklerostyny.

Cel. Celem pracy była ocena wpływu nadczynności tarczycy na stężenia sklerostyny, PTH, wapnia oraz markerów kostnych.

Materiał i metody. Do badania włączono 15 pacjentów (4 mężczyzn), średni wiek 51,8±15,3, średnie BMI 24,7±3,5, z nadczynnością tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa oraz wola guzkowego nadczynnego. Stężenia sklerostyny mierzono immunoenzymatycznie, a stężenia PTH, OC i CTX oceniano metodą elektrochemiluminescencyjną przy rozpoznaniu nadczynności tarczycy po 6-10 tygodniach leczenia farmakologicznego tiamazolem.

Wyniki. Zaobserwowano normalizację stężeń FT3 i FT4, której towarzyszyło znaczące obniżenie stężenia sklerostyny z 55,46±20,90 pmol/L do 35,73±15,70 pmol/L, p<0,0015) oraz OC od 32,76±20,64 ng/ml do 25,80±14,68 ng/ml (p<0,005) oraz zwiększenie stężenia PTH (od 22,49±9,76 ng/dL do 29, 07±16,76, p<0,009), nieznamienne statystycznie obniżenie stężenia CTX oraz wapnia. Stężenia OC korelowały ze stężeniami FT3 i FT4 przed rozpoczęciem leczenia (r=0,76; r=0,73). Dodatnią korelację wykazano także pomiędzy CTX a FT3 i FT4 (r=0,58 i r=0,53).

Wnioski. Przywrócenie stanu eutyreozy u pacjentów z nadczynnością tarczycy powoduje znaczące obniżenie stężenia sklerostyny i osteokalcyny. Opisane zjawisko może odzwierciedlać normalizację metabolizmu kostnego, ale jego przyczyna może być bardziej złożona i wymaga dalszych badań.

P18

CHANGES OF SELECTED PARAMETERS OF CALCIUM METABOLISM AND BONE MARKERS AFTER SUCCESSFUL TREATMENT OF HYPERTHYROIDISM

Skowrońska-Jóźwiak E., Lewandowski K., Krawczyk-Rusiecka K., Głowacka E., Bienkiewicz M., Lewinski A.

Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Keywords: sclerostin, osteocalcin, CTX, PTH

Objectives. Hyperthyroidism may lead to development of osteoporosis, enhancing bone metabolism. Osteocalcin (OC) is well known marker of bone formation, collagen type I crosslinked C-telopeptide I (CTX) is marker of bone resorption. Sclerostin is one of the newest bone proteins inhibiting bone formation. PTH inhibits sclerostin production.

Aim. The aim of the present investigation was to assess the influence of hyperthyroidism on concentration of sclerostin, PTH, calcium and bone markers.

Materials and methods. The study involved 15 patients (4 men), mean age 51.8±15.3, mean BMI 24.7±3.5, with hyperthyroidism due to Graves’ disease or toxic multinodular goitre. Serum sclerostin was measured by immunoassays, OC, CTX and PTH concentrations were measured by chemiluminescence at diagnosis of hyperthyroidism and after 6-10 weeks of treatment with thiamazole.

Results. After treatment normalization in free T3 and free T4 concentrations was found. It was accompanied by a marked decrease of serum sclerostin levels from 55.46±20.90 pmol/L to 35.73±15.70 pmol/L, p<0.0015) and OC levels from 32.76±20.64 ng/ml to 25.80±14.68 ng/ml (p<0.005) and increase of PTH concentrations (from 22.49±9.76 ng/dL to 29.07±16.76, p<0.009). Lowering of CTX and calcium levels have not reached the border of statistic significance. Positive correlation between OC and free F3 and free T4 before treatment was present (r=0,76; r=0,73). Positive correlation between CTX and free F3 and free T4 was shown before treatment (r=0,58 and r=0,53).

Conclusions. Normalization of free T3 and free T4 in patients treated from hyperthyroidism results in a significant decrease in serum sclerostin and OC concentrations. The above mentioned phenomenon may reflect lowering of bone metabolism, but its cause is, however, complex, and requires further study.

KOBIETY Z NISKIM WSKAŹNIKIEM MASY CIAŁA MAJĄ RÓWNIEŻ NISKĄ MASĘ KOSTNĄ. WYNIKI BADAŃ […]

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s90.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s20.

P008

KOBIETY Z NISKIM WSKAŹNIKIEM MASY CIAŁA MAJĄ RÓWNIEŻ NISKĄ MASĘ KOSTNĄ. WYNIKI BADAŃ EPIDEMIOLOGICZNYCH REGIONU PODLASKIEGO

N.A.Nowak(1), J.E.Badurski,(1), A.Dobrenko(1), J.Supronik(2) S.Daniluk(1), E..Z. Jeziernicka (1)

1.Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych, 15-461Białystok, Waryńskiego 6;
2. Oddział Chorób Wewnętrznych i Osteoartrologii Szpitala Śniadeckiego , Białystok.

Wprowadzenie: Niska masa ciała, poniżej 57 kg. w publikowanych badaniach epidemiologicznych jest uznawana za czynnik ryzyka osteoporozy. Podjęliśmy próbę oceny tego zjawiska w naszej populacji, w reprezentatywnej grupie kobiet, mieszkanek Białegostoku i okolicznych miejscowości, uczestniczek badania epoidemiologicznego. Celem niniejszego doniesienia jest porównanie wskaźnika masy ciała i gęstości masy kostnej.

Materiał i Metody: 727 kobiet , losowo dobranych, w wieku > 45 lat zgłosiło się na badania masy kostnej , które wykonaliśmy aparatem HOLOGIC QDR 4500SL, w szyjce kości udowej(sz.k.u.) i kręgosłupie lędźwiowym L1-L4, a także zmierzyliśmy wzrost i wagę pacjentek, obliczając wskaźnik masy ciała wg. wzoru: waga / wzrost(m) ² .

Wyniki przedstawiają, że kobiety z niskim BMI <20kg/m2, mają statystycznie znamiennie niższą masę kostną we wszystkich miejscach pomiaru w stosunku do kobiet z prawidłowym BMI.

Średni T-score	BMI>20 n=646	Niskie BMI <20n=81	p
T-score sz.k.u.	-1,12	-2,41	P=0,001
T-score total	-0,09	-1,79	P=0,000
T-score L1-L4	-1,13	-2,16	P=0,008

Wnioski: Wyniki tej analizy, podobnie do uzyskanych przez innych badaczy mogą wskazywać , że niska masa kostna częstsza jest u kobiet z niskim wskaźnikiem masy ciała .

P008
BIALYSTOK OSTEOPOROSIS STUDY (BOS): LOW BODY MASS INDEX (BMI) IS ASSOCIATED WITH LOWER BONE MINERAL DENSITY IN WOMEN

N. A. Nowak¹, J. E. Badurski¹, A. Dobrenko¹, J. Supronik², S. Daniluk¹, E. Z. Jeziernicka¹,
1. Centre of Osteoporosis and Osteo- Articular Diseases, Warynskiego 6/2, 15-461 Bialystok, Poland, 2. Dept. of Medicine and Osteoarthrology, Sniadecki Hospital, Bialystok, Poland

Introduction: Low weight below 57 kg is in some epidemiological studies recognised as a risk factor for osteoporosis. We have evaluated this finding in our population on a representative sample of women from the region of Bialystok representing inhabitants of the city and surrounding countryside. The aim of this report is to compare body mass index and bone mineral density.

Materials and Methods: 727 women aged 545 years were selected and randomised for our epidemiological study. The subjects underwent bone mineral density measurement (BMD) of the hip and spine by DXA using the QDR4500 Hologic apparatus. Weight, height and body mass index were then calculated.

Results showed, that women with a low body mass index, <20 kg/m² have a statistically significant lower mean bone mineral density in all three regions of the skeleton.

Mean BMD	BMI	Low BMI	^p
	> 20kg/m² n=646	< 20kg/m² n=81
T-score neck	-1,12	-2,41	p=0,001
T-score total	-0,09	-1,79	p=0,000
T-score L1-L4	-1,13	-2,16	p=0,008

Conclusions: This analysis strongly supports data from other populations indicating that low body mass index is also associated with low bone mass

FRACTURE PREVENTION IN OLDER PERSONS: A NEEDS ASSESSMENT AND SURVEY OF PATIENT AND PHYSICIAN […]

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s137-138.

P16
FRACTURE PREVENTION IN OLDER PERSONS: A NEEDS ASSESSMENT AND SURVEY OF PATIENT AND PHYSICIAN BARRIERS TO IMPLEMENTATION

Byszewski A.M.,1* Ho J.,2 Warman-Chardon J.,3 Power B.,4 Azad N.5
1,4,5 The Regional Geriatric Assessment Unit, The Ottawa Hospital, Ottawa, Ontario, Canada
2, 3The University of Ottawa, Department of Medicine, Ottawa, Ontario, Canada

Keywords: Osteoporosis, needs assessment, patient education, physician barriers

Introduction
Osteoporosis in the older person is a leading cause of loss of independence. Despite emerging new therapies, sub-optimal management is still an issue in patients discharged from acute care following fractures. The objective of this project was to develop an algorithm for the management of older persons with an acute fracture, to prepare a Patient Resource Kit and a fracture-specific medical discharge summary that is provided to family physicians on discharge from an acute setting for continuity of care. An evaluation was performed to examine the patient and physicians barriers for fracture prevention and strategies to optimize care.
Methods
a) Needs Assessment:
Interviews were conducted using standardized questionnaires with patients admitted with a fracture. A focus group was held to further assess patient needs and review relevance of different materials. A chart review was performed to assess the interventions performed during the hospital stay and the management offered. Discussions were also held with the interdisciplinary team members, including: the physiotherapist, occupational therapist, dietician, social worker, pharmacist and nursing staff.
b) Program evaluation:
1. Patient interviews were conducted at the patient’s home after discharge using a standardized questionnaire. All patients who met inclusion criteria were provided with a “Patient Resource Kit on fracture prevention” during their hospital stay.
2. Physician telephone survey: family physicians were contacted to
identify barriers in care of osteoporosis.
Results
This poster will present the process of the needs assessment, resource development and evaluation.
a) Based on the above needs assessment the following was developed:
1) A Patient Resource Kit on Fracture Prevention was developed and it contains five sections that cover the following: general information on osteoporosis-including local resources, calcium/Vitamin D supplements and osteoporosis treatments, exercise therapy, home safety and hip protectors.
2) An Algorithm for the interdisciplinary management of an acute fracture.
3) A Medical Discharge Summary form for the family physician who will provide ongoing care in the community, containing information relevant to fracture prevention.
b) Evaluation:
Interviews were conducted with 21 fracture prone patients (mean age 78) after discharge from hospital and 9 physicians.
Patient results: patients wanted more exercises during their hospital stay and written information on exercises and home safety information. The written information provided in the binder was rated overall at 7/10. Over 75% (15/21) of patients wanted further information about hip protectors.
Family Physician results: Suggestions included increased patient education on fracture prevention, continuing education programs in geriatrics, timely home care e.g. physiotherapy/occupational therapy interventions, and a fall prevention clinic. 3/9 physicians were familiar with recommending hip protectors.
Conclusions
A Needs Assessment conducted with patients and program staff can assist in developing resources that are patient specific and relevant to the care of those with fracture risk and raise the awareness of osteoporosis. Based on the program evaluation, patients requested more exercises while in hospital and more written instructions about exercises on discharge. Family physicians want more timely community allied health support, documentation about how to prescribe hip protectors, and more education on geriatric topics including fracture prevention.

P16
ZAPOBIEGANIE ZŁAMANIOM U STARSZYCH LUDZI: OCENA POTRZEB ORAZ BADANIE ANKIETOWE I LEKARSKIE, BARIERY W REALIZACJI

Byszewski A.M.,1* Ho J.,2 Warman-Chardon J.,3 Power B.,4 Azad N.5
1,4,5 The Regional Geriatric Assessment Unit, The Ottawa Hospital, Ottawa, Ontario, Kanada
2, 3The University of Ottawa, Department of Medicine, Ottawa, Ontario, Kanada

Słowa kluczowe: osteporoza, ocena potrzeb, lekarskie bariery

Wstęp
Osteoporoza u starszych pacjentów jest główną przyczyną utraty ich niezależności. Pomimo pojawiania się nowych terapii, suboptymalne prowadzenie pacjentów wypisanych ze szpitala po złamaniu osteoporotycznym jest wciąż problemem. Celem tego projektu było stworzenie algorytmu prowadzenia starszych pacjentów z ostrymi złamaniami oraz przygotowanie „Zestawu Informacyjnego Pacjenta” oraz streszczenia wypisu ze szpitala opisującego złamanie, które zostaną dostarczone lekarzowi rodzinnemu w celu kontynuacji opieki nad pacjentem. Przeprowadzono ocenę w celu zbadania barier pacjenta i lekarza, spotykanych w prewencji złamań oraz strategii optymalizacji opieki.

Metody
a) Ocena potrzeb:
Przeprowadzono wywiad z pacjentami przyjętymi do szpitala ze złamaniem, stosując standaryzowany kwestionariusz. Grupa badana odbyła dalszą ocenę potrzeb i recenzję różnych materiałów informacyjnych. Wykonano zapis w karcie dla oceny interwencji przeprowadzonych w czasie pobytu w szpitalu oraz przeprowadzonego postępowania. Odbywały się interdyscyplinarne dyskusje w grupie, w skład której wchodzili: fizjoterapeuta, zawodowy terapeuta, dietetyk, pracownik socjalny, farmaceuta i pielęgniarki.
b) Ocena programu:
1. Wywiad z pacjentem był przeprowadzony w domu, po wypisaniu go ze szpitala, przy użyciu standaryzowanego kwestionariusza. Wszystkim pacjentom, którzy spełnili kryteria włączeniowe w trakcie pobytu w szpitalu dostarczono Zestaw Informacyjny Pacjenta w zapobieganiu złamaniom.
2. Ankieta telefoniczna lekarza: lekarz rodzinny kontaktuje się, aby zidentyfikować bariery w opiece nad pacjentami z osteoporozą.
Wyniki
Ten plakat będzie prezentował badanie oceny potrzeb, przydatność i ocenę materiałów informacyjnych.
a) Bazując na ocenie potrzeb wykonano kolejno:
1) Opracowany został Zestaw informacyjny Pacjenta w prewencji złamań, który zawierał pięć następujących działów: ogólne informacje o osteoporozie, włączając w to lokalne dane, suplementację wapniem i vit. D, leczenie osteoporozy, fizykoterapię, bezpieczeństwo w domu, ochraniacze biodra.
2) Algorytm interdyscyplinarnego prowadzenia pacjenta z ostrym złamaniem.
3) Formularz streszczenia wypisu ze szpitala dla lekarza rodzinnego, który będzie zapewniał ciągłą opiekę w środowisku, włączając w to informację związaną z prewencją złamań.
b) Ocena:
Zebrano wywiady u 21 pacjentów (średnia wieku 78 lat) po wypisie ze szpitala i od 9 -ciu lekarzy.
Wyniki pacjentów: pacjenci potrzebowali więcej ćwiczeń podczas pobytu w szpitalu i pisemnej informacji o ćwiczeniach i bezpieczeństwie w domu. Pisemna informacja dostarczona w oprawce była przyjęta przez 7/10 pacjentów. Ok.75%, 15/21 pacjentów życzyło sobie informacji na temat ochraniaczy biodra.
Wyniki lekarzy rodzinnych:
Sugestie obejmowały wzrost wiedzy pacjentów o zapobieganiu złamaniom, kontynuację edukacyjnych programów na oddziałach geriatrii, w czasowych domach opieki społecznej, na przykład: w zakładach fizykoterapii i klinikach prewencji. 3/9 lekarzy było przychylnie nastawionych do rekomendacji ochraniaczy biodra.
Wnioski
Ocena potrzeb przeprowadzona z pacjentami i obsługą programu może pomóc w opracowaniu środków, które są specyficzne dla danego pacjenta i związane z opieką nad osobami z ryzykiem złamań, podnoszą również świadomość na temat osteoporozy. Bazując na ocenie programu, pacjenci życzą sobie więcej ćwiczeń w szpitalu a podczas wypisu więcej instrukcji o ćwiczeniach. Lekarze rodzinni potrzebują więcej aktualności związanych ze środowiskowym wsparcia zdrowia, dokumentacji o tym jak przepisywać protektory biodra i więcej wiedzy na o problematyce geriatrycznej, włączając w to zapobieganie złamaniom.

MARKERY OBROTU KOSTNEGO U MĘŻCZYZN PO 60 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ, OSTEOPENIĄ [..]

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s159-160.

P15
MARKERY OBROTU KOSTNEGO U MĘŻCZYZN PO 60 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ, OSTEOPENIĄ I W NORMIE DENSYTOMETRYCZNEJ

Sufinowicz M.1, Nowak A.2, Osiński W.1, Maciaszek J.1, Salamon A.1, Stemplewski R.1, Szeklicki R.1

1 Zakład Teorii Wychowania Fizycznego i Antropomotoryki, Akademia Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego, ul. Królowej Jadwigi 27/39, 61-871 Poznań
2 Zakład Higieny, Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu

Słowa kluczowe: osteoporoza, DXA, markery obrotu kostnego, mężczyźni

Około 20 – 30% złamań kości spowodowanych osteoporozą dotyczy seniorów płci męskiej, u których zmiany w tkance kostnej przebiegają w odmienny sposób niż u kobiet.
Głównym celem badań była analiza stężeń markerów obrotu kostnego u starszych mężczyzn o różnym poziomie gęstości mineralnej kości (BMD). Materiał badawczy stanowiła grupa 84 mężczyzn po 60 roku życia ( = 69,14 ± 5,97 lat) pochodzących z Poznania.
Pomiaru BMD dokonano w Klinice Reumatologii i Immunologii Klinicznej Akademii Medycznej w Poznaniu stosując metodę DXA przy użyciu aparatury densytometrycznej produkcji Norland Medical Systems. Badanych podzielono na trzy grupy w zależności od poziomu BMD: Tscore1 – osteoporoza, Tscore2 – osteopenia, Tscore3 – norma. W celu dokonania oznaczeń biochemicznych u badanych pobierano krew z żyły odłokciowej, na czczo, między godziną 800 i 900 rano. W surowicy krwi żylnej oznaczano stężenie osteokalcyny (OC) stosując metodę immunoenzymatyczną ELISA i test firmy Quidel (USA) oraz stężenie C-końcowego telopeptydu kolagenu typu I (ICTP) za pomocą metody radioimmunologicznej i testu firmy Orion Diagnostica (Finlandia).
W analizach różnic pomiędzy grupami T-score1 a T-score2 stwierdzono wyższe i istotne statystycznie wartości stężeń markerów ICTP i OC w grupie z osteoporozą (p<0,05). Wynikać to może z nasilonych zmian w obrębie jednostek przebudowy kostnej (ang. bone remodeling unit – BRU). Procesy osteoklastyczne indukujące aktywność ICTP mogły mieć wpływ na zaangażowanie osteoblastów i wysokie wartości stężenia OC. Jednocześnie nie obserwowano korelacji pomiędzy wartościami BMD a stężeniem obu markerów obrotu kostnego.
Markery obrotu kostnego mogą służyć za niezależny, a jednocześnie czuły wskaźnik przemian kostnych, który może wspomóc diagnostykę zmian w tkance kostnej w prewencji i terapii osteoporozy.

P15
MARKERS OF BONE TURNOVER IN MEN OVER 60 YEARS OLD WITH OSTEOPOROSIS, OSTEOPENIA AND WITH NORMAL BONE DENSITY

Sufinowicz M.1, Nowak A.2, Osiński W.1, Maciaszek J.1, Salamon A.1, Stemplewski R.1, Szeklicki R.1

1 Department of the Theory of Physical Education and Anthropomotorics, University School of Physical Education in Poznań, ul. Królowej Jadwigi 27/39, 61-871 Poznań, Poland
2 Department of Hygiene, University School of Physical Education in Poznań, Poland

Key words: osteoporosis, DXA, markers of bone turnover, men

Nearly 20 – 30% of osteoporotic fractures affect male seniors. Although there are differences in progress of changes in bone tissue between men and women.
The aim of presented study was to compare the level of concentrations of bone turnover markers in elderly men with different level of bone mineral density (BMD). Participants were 84 men over 60 ( = 69,14 ± 5,97 years old) recruited from citizens of Poznań.
Measurements of BMD were taken in Clinic of Rheumatology and Clinical Immunology, Department of Rheumatology and Osteoporosis, University of Medical Sciences in Poznań using DXA method (Dual Energy X-ray Absorptiometry of Norland Medical Systems). Volunteers were divided into three groups taking into consideration their BMD: Tscore1 – osteoporosis, Tscore2 – osteopenia, Tscore3 – normal BMD.
The blood for biochemical analysis was taken from the ulnar vein in a fasting state (between 8 and 9 a.m.). Concentration of osteocalcin (OC) – bone formation marker was determined by immunoenzymatic ELISA method using Quidel test (USA). Concentration of carboxyterminal telopeptyd of type I collagen (ICTP) – the marker of bone resorption was measured by radioimmunological method and Orion Diagnostica test (Finland).
Significant differences were found between T-score1 and T-score2 groups. Higher values of concentration ICTP and OC markers in T-score1 group were observed (p<0.05).
The high level of ICTP and in consequence high values of OC may be a result of intensive changes in region of bone remodeling units – BRU. Simultaneously, there were no correlation between BMD values and concentrations of bone turnover markers.
Markers of bone turnover may be used as independent and sensitive indicator of changes in bone tissue which can be helpful in diagnostic, prevention and therapy of osteoporosis.

P09STATUS TK. KOSTNEJ W RELACJI DO AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I SPOŻYCIA PRODUKTÓW MLECZNYCH I WAPNIA […

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:121-122.

P09

STATUS TKANKI KOSTNEJ W RELACJI DO AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I SPOŻYCIA PRODUKTÓW MLECZNYCH I WAPNIA W PARACH RODZINNYCH MATKA-CÓRKA. BADANIA WSTĘPNE

Pabjan K.¹, Wądołowska L.², Słowińska M.A.², Człapka-Matyasik M.³, Niedźwiedzka E.²

¹Wydział Wychowania Fizycznego i Turystyki, Wszechnica Świętokrzyska, Kielce

²Katedra Żywienia Człowieka, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

³Katedra Higieny Żywienia Człowieka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań

Słowa kluczowe: gęstość mineralna kości (BMD), aktywność fizyczna, produkty mleczne, spożycie wapnia, matki, córki

Wstęp: Postawiono hipotezę, że istnieje podobieństwo pomiędzy matkami i córkami dotyczące relacji pomiędzy statusem tkanki kostnej, stylem życia i spożyciem produktów mlecznych i wapnia.

Cel: Analiza zróżnicowania gęstości mineralnej tkanki kostnej u par rodzinnych matka-córka w relacji do aktywności fizycznej i spożycia produktów mlecznych i wapnia.

Metodyka: Badaniami objęto 39 par rodzinnych matka-córka, w wieku odpowiednio 44.3+/-5.3 lat i 17.0+/-2.5 lat. Metodą częstotliwości spożycia żywności (kwestionariusz ADOS-Ca) określono zwyczajowe spożycie wapnia z produktów mlecznych, a następnie z dziennej racji pokarmowej (CRP, mg/osobę/dzień). Dla każdej osoby obliczono z-wartości indywidualnego spożycia wapnia i oceniono indywidualne ryzyko nieodpowiedniego spożycia wapnia z CRP (z-wartość<–1). Gęstość mineralną tkanki kostnej (BMD) i zawartość minerału kostnego (BMC) oznaczono metodą dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DXA). Aktywność fizyczną określono w MET-minutach/dzień używając kwestionariusza IPAQ. Pary rodzinne matka-córka podzielono na 3 podgrupy (T1, T2, T3) wg zakresów tercylowych BMD matek/córek (odpowiednio matki: T1:<358 mg/cm²; T2:358,5¸401,4 mg/cm²;
T3:> 401,4 mg/cm²; córki: T1:<303,6 mg/cm²; T2:303,6¸362,8 mg/cm²; T3:>362,8 mg/cm²).

Wyniki:Nie stwierdzono korelacji między matkami i córkami w spożyciu produktów mlecznych i wapnia, BMC, BMD i aktywności fizycznej. Nieodpowiednie spożycie wapnia z CRP (z-wartość<–1) miało 90% matek i 80% córek. Matki T3 i T2 spożywały istotnie więcej wapnia niż matki T1 (odpowiednio 858 i 711 vs. 217 mg/day), lecz nie różniły się poziomem aktywności fizycznej (średnio 2149 Met-minut/dzień). U matek wzrost gęstości mineralnej kości był związany z istotnym wzrostem (p trendu <0,05) spożycia sera dojrzewającego, jogurtu naturalnego, mleka w postaci napojów. Dwukrotnie więcej matek T3 niż matek T1 deklarowało codzienne spożywanie produktów mlecznych w wieku szkolnym (odpowiednio 85% vs. 42%). Córki T3 miały istotnie większą aktywność fizyczną niż córki T1 (odpowiednio 1969 vs. 1151 MET-minut/dzień), lecz u córek nie stwierdzono różnic w spożyciu wapnia z CRP (T1: 720 mg/dzień; T2: 1054 mg/dzień; T3: 655 mg/dzień). Małą aktywność fizyczną (<600 MET-minut/dzień) miało prawie 2 razy więcej córek niż matek (odpowiednio 23% i 13%), zaś ponad 3 razy więcej córek niż matek spożywało produkty wzbogacone w wapń (odpowiednio 69% vs. 18%).

Podsumowanie: Pomiędzy matkami i córkami nie stwierdzono podobieństwa w spożyciu produktów mlecznych i wapnia, aktywności fizycznej i statusie tkanki kostnej. Wyższej BMD matek sprzyjało większe spożycie produktów mlecznych i wapnia aktualnie i w przeszłości, zaś wyższej BMD córek – większy poziom aktywności fizycznej. Stwierdzone trendy wymagają potwierdzenia w próbie o większej liczebności.

Badania realizowano w ramach projektu MODAF (Nr N N312 2862 33) finansowanego przez MNiSW.

P09

STATUS OF BONE TISSUE IN RELATION TO PHYSICAL ACTIVITY AND CONSUMPTION OF DAIRY PRODUCTS AND CALCIUM IN MOTHER-DAUGHTER FAMILY PAIRS. PILOT STUDY

Pabjan K.¹, Wądołowska L.², Słowińska M.A.², Człapka-Matyasik M.³, Niedźwiedzka E.²

¹Faculty of Physical Education and Tourism, Holy Cross University of Kielce, Kielce, Poland

²Department of Human Nutrition, University of Warmia and Mazury, Olsztyn, Poland

³Department of Human Nutrition and Hygiene, Poznan University of Life Sciences, Poznań, Poland

Key words: bone mineral density (BMD), physical activity, dairy products, calcium intake, mothers, daughters

Rationale: A hypothesis of similarity between mothers and daughters as regards relations between the status of bone tissue, lifestyle and consumption of dairy product and calcium was put forward.

Objectives: The analysis of the diversity concerning bone mineral density in mother-daughter family pairs in relation to their physical activity and consumption of dairy products and calcium.

Methods: The research involved examination of 39 mother-daughter family pairs, aged 44.3+/-5.3 and 17.0+/-2.5, respectively. Using the food consumption frequency method (ADOS-Ca questionnaire), the customary intake of calcium in dairy products and subsequently, in a daily diet (DD, mg/person/day) was established. For each person the z-score of the calcium intake was calculated and then the personal risk of inadequate calcium intake from DD (z-score<–1) was assessed. Bone mineral density (BMD) and bone mineral content (BMC) was determined by dual-energy x-ray absorptiometry (DXA). Physical activity was expressed in MET-minutes/day, on the basis of the IPAQ questionnaire. The mother-daughter family pairs were divided into 3 groups (T1, T2, T3) according to tercile ranges of mothers’/daughters’ BMD (mothers: T1:<358 mg/cm²; T2:358.5¸401.4 mg/cm²; T3:>401.4 mg/cm²; daughters: T1:<303.6 mg/cm²; T2:303.6¸362.8 mg/cm²; T3:>362.8 mg/cm², respectively).

Results: There were no correlations between mothers and daughters in dairy products and calcium intake, BMC, BMD and physical activity. The inadequate calcium intake from DD (z-score<–1) was found in 90% of mothers and 80% of daughters. T3 and T2 mothers consumed significantly more calcium than T1 mothers (858 and 711 vs. 217 mg/day, respectively), but they did not differ in physical activity level (2149 MET-minutes/day on average). Among mothers the BMD increase was connected to the significant increase (p trend <0.05) of cheese, natural yoghurt and drank milk. Twice more T3 mothers than T1 mothers declared daily dairy products consumption in school age (85% vs. 42%, respectively).T3 daughters had a significantly higher level of physical activity than T1 daughters (1969 vs. 1151 MET-minutes/day, respectively), but no differences in daily calcium intake were found in daughters (T1: 720; T2: 1054; T3: 655 mg/day). Low physical activity (<600 MET-minutes/day) was demonstrated by almost twice as many daughters as mothers (23% and 13%, respectively) and calcium-fortified foods were consumed by over 3 times more daughters than mothers (69% vs. 18%, respectively).

Conclusions: There was no similarity between mothers and daughters in dairy products and calcium intake, physical activity and bone tissue status. Higher BMD of mothers was favoured by higher consumption of dairy products and calcium, while higher BMD of daughters – by a higher level of physical activity.These trends require a confirmation on a bigger sample.

The study was completed under the MODAF project (No. N N312 2862 33) and funded by the Polish Ministry of Science and Higher Education.

Leczenie operacyjne zastarzałych złamań kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W80)

Daniel Zarzycki, Maciej Tęsiorowski, Wojciech Kącki, Barbara Jasiewicz, Ewa Lipik
Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum Klinika Ortopedii i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży 34-501 Zakopane Balzera 15

W pracy poddano ocenie wyniki leczenia operacyjnego 12 chorych z zastarzałym złamaniem kręgosłupa, operowanych średnio 3 lata od chwili urazu. Wcześniej leczonych zachowawczo było 9 chorych, a operacyjnie 3 chorych. Złamanie najczęściej dotyczyło kręgów Th12 i L1. Wskazaniami do zabiegu operacyjnego były: zespół pourazowego wąskiego kanału kręgowego, brak zrostu kostnego, niestabilność kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe oraz trwałe dolegliwości bólowe. Oceniano stan neurologiczny chorych, dolegliwości bólowe, sposób lokomocji, kyfotyzację kręgosłupa w miejscu urazu, wysokość złamanego trzonu kręgowego, zwężenie światła kanału kręgowego i zmiany zwyrodnieniowe, stabilność i zrost kostny kręgosłupa. Spondylodezę przednią wykonano u 2 chorych, spondylodezę przednią i tylną u 6, a spondylodezę tylną u 6 operowanych. Okres obserwacji wyniósł średnio 2 lata. Po leczeniu operacyjnym dolegliwości bólowe ustąpiły u 9 chorych, a znacznie się zmniejszyły u 3. Zmniejszenie objawów neurologicznych stwierdzono u 2 chorych, a poprawę lokomocji u 1 chorego. Zmniejszenie kifotyzacji wyniosło średnio 7o, a wysokość trzonu wzrosła o 15%. U wszystkich leczonych uzyskano stabilizację kręgosłupa i likwidację istniejącego stawu rzekomego. Uzyskane wyniki pozostały trwałe w okresie obserwacji. .
1. W zastarzałych złamaniach kręgosłupa leczeniem z wyboru jest zabieg operacyjny obejmujący uwolnienie rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych drogą korporektomii, laminotomii i foraminektomii oraz wykonanie spondylodezy przedniej i/lub tylnej za pomocą nowoczesnego instrumentarium. 2. Korekcja deformacji kręgosłupa jest trudna do uzyskania.

Nowa kampania IOF – „Protect your bones” Rugby Campaign

Najnowsza kampania, mająca na celu szerzenie świadomości odnośnie problemów złamań u osób starszych, podkreśla potrzebę dbania o kości u graczy w rugby.

Poprzez współpracę International Osteoporosis Foundation z Montpellier Herault Rugby Club oraz wysokiej sławy graczami z Republiki Południowej Afryki autorzy kampanii chcąc silniej rozpropagować wiadmość zawartą w głównym haśle Światowego Dnia Osteoporozy: „Love Your Bones: Protect Your Future”.

Kampania podkreśla jak ważne jest zagrożenie ze strony osteoporozy, a co za tym idzie jak istotne jest konsekwentne działanie w kierunku długoterminowej ochrony stanu kości. Z jednej strony wyróżnia ona siłę kobiet podejmujących aktywne działania mające na celu profilaktykę kostną. Z drugiej zaś publicznie zachęca odbiorców do brania osobistej odpowiedzialności za stan swojego układu kostnego. Zarówno poprzez prowadzenie zdrowego stylu życia jak i edukację na temat potencjalnych czynników ryzyka.

Kampania IOF Protect Your Bones Rugby odbędzie się w tym samym czasie co Puchar Świata w Rugby Kobiet (WRWC) w dniach 9-26 sierpnia 2017.

Celem zwiększenia grona odbiorców kampanii organizatorzy zaplanowali szkolenie w formie webinaru:
27.07.2017 (czwartek) – w godzinach 13.00-13:45 (CEST)
Prowadząca: Catherine Laverty (IOF Communication and Advocacy Manager)

Źródło: IOF newsletter

Plakaty promocyjne – IOF Rugby Download

OCENA STĘŻENIA WITAMINY D U MŁODYCH ZDROWYCH KOBIET: SKUTECZNOŚĆ SUPLEMENTACJI WITAMINĄ D

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

P11

OCENA STĘŻENIA WITAMINY D U MŁODYCH ZDROWYCH KOBIET: SKUTECZNOŚĆ SUPLEMENTACJI WITAMINĄ D

Sewerynek E.^1,2, Cieślak K.¹, Janik M.¹, Stuss M.^1,2

¹Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego; Uniwersytet Medyczny w Łodzi

²Poradnia Leczenia Osteoporozy Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM-CSW w Łodzi

Słowa kluczowe: witamna D, zdrowe kobiety

Wstęp. Wapń i witamina D są niezbędne dla właściwego przebiegu metabolizmu kostnego, procesów przebudowy kości, a także utrzymania optymalnej masy kostnej. Ponadto witamina D odpowiada również za regulację wzrostu komórek, właściwe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego oraz hamowanie stanu zapalnego. Wykazano także, że poza utrzymaniem właściwych stężeń wapnia i fosforanów w surowicy, witamina D może zapobiegać rakowi jelita grubego, prostaty oraz sutka. Uważa się również, że może ona pełnić istotną rolę w prewencji cukrzycy, niewydolności i choroby niedokrwiennej serca, chorób autoimmunologicznych (m.in.: stwardnienia rozsianego, przewlekłego zapalenia tarczycy, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego) oraz chorób psychicznych, takich jak depresja i schizofrenia.

Materiał i metody. Celem badania była ocena stężenia witaminy D w surowicy w grupie 106 kobiet, w wieku 20-30 lat i dodatkowo comiesięczna (przez 3 miesiące) analiza w/w stężenia w trakcie suplementacji wapniem (500 mg/dobę) oraz witaminą, w dawce: 1500 IU/dobę w grupie kobiet z początkowym stężeniem witaminy <20 ng/ml (Grupa 1) oraz 800 IU/dobę w grupie kobiet z początkowym stężeniem witaminy D ≥20 ng/ml (Grupa 2). Dodatkowymi parametrami podlegającymi ocenie były stężenia wapnia oraz natywnego parathormonu, które przeprowadzono na początku badania oraz po 3 miesiącach suplementacji. Badanie ukończyło 67 kobiet: 46 z Grupy nr 1 oraz 21 z Grupy nr 2.

Wyniki. Średnie stężenie witaminy D w całej populacji wyniosło 16,56 ng/ml oraz odpowiednio 12,6 ng/mL w Grupie 1 (<20 ng/mL) i 25,22 ng/mL w Grupie 2 (≥20 ng/mL). W wyniku zastosowanej podaży witaminy D odnotowano istotny statystycznie wzrost jej stężenia w całej populacji oraz w obu grupach, we wszystkich badanych punktach czasowych. Ponadto, w porównaniu do stężenia witaminy D po 1. miesiącu, zaobserwowano jego znamienny wzrost po 2. i 3. miesiącach w Grupie 1 (p<0,05) oraz po 3. miesiącach w całej populacji (p<0,001) i w Grupie 2 (p< 0,05). Pomimo, że nie było istotnych statystycznie różnic w stężeniu wapnia po 3 miesiącach, stwierdzono znamienny spadek PTH (p<0,05) w całej populacji oraz w Grupie 1.

Wnioski. W badanej populacji młodych kobiet stwierdzono niedobór witaminy D. Suplementacja wapniem i witaminą D spowodowała znaczący wzrost stężenia witaminy D w surowicy już po 1. miesiącu leczenia. W Grupie 1 po 3. miesiącach podaży 1500 IU witaminy D na dobę uzyskano dolną wartość przedziału optymalnego stężenia w/w witaminy w surowicy.

PODZIĘKOWANIA

Autorzy badania pragną podziękować firmie Axellus Polska Sp. z o.o. za umożliwienie przeprowadzenia badania.

P11

EVALUATION OF VITAMIN D CONCENTRATION IN A POPULATION OF YOUNG, HEALTHY WOMEN: EFFECTS OF VITAMIN D SUPPLEMENTATION

Sewerynek E.^1,2, Cieślak K.¹, Janik M.¹, Stuss M.^1,2

¹Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego; Uniwersytet Medyczny w Łodzi

²Poradnia Leczenia Osteoporozy Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM-CSW w Łodzi

Key words: vitamin D, healthy women

Objectives. Vitamin D and calcium are necessary for proper modelling and remodelling of osseous tissue and optimal bone mass depends on their appropriate supplementation. Vitamin D is also responsible for modulation of cell growth, neuromuscular and immune function, reduction of inflammation. Apart from maintaining adequate serum calcium and phosphate concentrations there is some evidence that vitamin D might help prevent colon, prostate, and breast cancers. It may also play an important role in the prevention and treatment of diabetes, ischaemic heart disease, chronic heart failure and autoimmune diseases (e.g. multiple sclerosis, chronic thyroiditis, ulcerative colitis) and mental illness such as depression and schizophrenia.

Materials and methods. The goal of the study was an evaluation of serum vitamin D concentrations (vit. D) in 106 healthy women, aged 20–30 years plus a monthly evaluation – for 3 months – of the effects of calcium (500 mg) and vit. D (1500 IU) administration in women with baseline values of vit. D <20 ng/ml (Group 1) plus the effects of 800 IU/day dose in women with the baseline value of D ≥20 ng/ml (Group 2). Additionally, calcium and PTH concentrations were assessed at the study onset and after the 3-month supplementation. Sixty-seven (67) women completed the study, forty-six (46) of the first group and twenty-one (21) from the second group.

Results. The mean vit. D concentration in entire study group was 16.56 ng/ml, being 12.6 ng/ml in the Group 1 (<20 ng/mL) and 25.22 ng/ml in the Group 2 (≥20 ng/mL). In the course of vit. D administration, its concentration increased statistically significantly, both in the entire group and in the subgroups, at all time points vs the study onset. Moreover, in comparison with vit. D concentrations after 1 month, its increase was statistically significant after 2 and 3 months in the Group 1 (p<0.05) and after 3 months both in the entire population (p<0.001) and in Group 2 (p<0.05). Although there were no differences in calcium concentration after the 3 months, a statistically significant drop of PTH (p<0.05) was recorded in the entire population and in the Group 1.

Conclusions. A deficiency of vitamin D was observed in the studied population of young women. A supplementation with calcium plus vitamin D brought about an increase of vitamin D concentration already in the 1st month of administration. A lower limit of vitamin D optimal range concentration was achieved in the Group 1 after 3 months of vitamin D administration in the 1500 IU/day dose.

ACKNOWLEDGEMENTS

The study was supported by Axellus LLC (Poland).

KWALIFIKACJA DO BADANIA W KIERUNKU OSTEOPOROZY – CZY EDUKACJA JEST SKUTECZNA? PROGRAM POMOST

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 114-115

P11

KWALIFIKACJA DO BADANIA W KIERUNKU OSTEOPOROZY – CZY EDUKACJA JEST SKUTECZNA? PROGRAM POMOST

Przedlacki J.^1,2, Księżopolska-Orłowska K.², Grodzki A.¹, Celej M.¹, Twardowska M.², Kaczmarska D.², Szuba P.²

¹Krajowe Centrum Osteoporozy, Warszawa;

²Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, WUM

Słowa kluczowe: osteoporoza, diagnostyka, FRAX

Wstęp. Jednym z elementów prawidłowego postępowania w osteoporozie jest właściwa kwalifikacja do badania w kierunku tej choroby. Ze względu na ograniczony dostęp do metod diagnostycznych, w tym densytometrii, badania powinny być wykonywane jedynie u osób, u których występuje do tego uzasadnienie. Nasze wcześniejsze obserwacje z lat 2006/2007 wykazały, że wielu pacjentów kierowanych do Krajowego Centrum Osteoporozy (KCO) nie miało wskazań do diagnostyki w kierunku osteoporozy.

Cel. Celem pracy była ocena zasadności pierwszorazowego skierowania pacjentów do specjalistycznego centrum osteoporozy w 2 rocznych okresach obserwacji: 2006/2007 i 2008/2009. Procentowy wzrost liczby uzasadnionych wskazań mógłby świadczyć o skuteczności prowadzonej w Polsce edukacji w tym względzie, a jego brak powinien mobilizować środowiska opiniotwórcze do bardziej skutecznego działania, głównie wśród Lekarzy Rodzinnych.

Materiał i metody. Badanie będące fragmentem programu POMOST przeprowadzono w grupie pacjentów dotychczas nieleczonych lekami o aktywności przeciwzłamaniowej. Zostali oni skierowani po raz pierwszy do KCO głównie przez Lekarzy Rodzinnych w ramach umowy z NFZ z regionu województwa mazowieckiego w okresie 1 roku 2006/2007 (950 pacjentów; 128 mężczyzn i 828 kobiet, w wieku 63,5±9,6 lat) i w analogicznym okresie 2008/2009 (1764 pacjentów; 201 mężczyzn i 1563 kobiety, w wieku 62,7±10,7 lat). Nie są znane autorom pracy stosowane przez lekarzy kierujących metody kwalifikacji pacjentów do badania, zwłaszcza w drugim okresie obserwacji, kiedy znana już była metoda FRAX®. Przy analizie zasadności wskazań do kwalifikacji do badania wykorzystano metodę jakościową stosowaną w KCO, przyjmując za wskazanie: przebyte złamanie osteoporotyczne kości, przebyte złamanie biodra u rodziców, przewlekłe leczenie glikokortykoidami, wiek: dla kobiet 65 lat, a dla mężczyzn 70 lat, wczesną menopauzę (<45 r.ż.) i rozpoznanie RZS. W przypadku metody FRAX (ocena kliniczna, bez wyniku badania DXA) stosowano wersję brytyjską, a za próg kwalifikujący do rozpoczęcia badań przyjęto 10-letnie ryzyko złamania głównych kości (10-RZ) >10% (średnie i wysokie ryzyko), jak proponują niektóre towarzystwa osteoporotyczne. W okresie 2006-2009 odbywały się w Polsce krajowe i międzynarodowe zjazdy poświęcone osteoporozie, liczne szkolenia, ukazywały się publikacje dotyczące postępowania w osteoporozie, została opracowana metoda FRAX.

Wyniki. W 2006/2007 roku 576 pacjentów spośród 950 skierowanych do KCO (60,6%) miało wskazania do rozpoczęcia badania wg metody jakościowej, a w 2008/2009 roku 1050 spośród 1764 (59,5%) (NS). W 2006/2007 roku 10-RZ wynosiło 9,8±7,0% (635 pacjentów z niskim 10-RZ, 236 ze średnim i 79 z wysokim), w 2008/2009 roku 9,4±6,3% (1227 pacjentów z niskim 10-RZ, 408 ze średnim i 129 z wysokim). Zgodnie z metodą FRAX w 2006/2007 roku kryteria kwalifikacji do badania w kierunku osteoporozy (10-RZ>10%) spełniło 315 pacjentów spośród 950 (33,2%), a w 2008/2009 roku 537 spośród 1764 (30,4%) (NS).

Wnioski. W okresie pomiędzy 2006/2007 i 2008/2009 rokiem, pomimo prowadzonych wielu działań edukacyjnych nie osiągnięto postępu w kwalifikacji pacjentów do diagnostyki osteoporozy. Jednym z tego powodów może być brak jednolitej powszechnie zaakceptowanej propozycji postępowania w osteoporozie wypracowanej przez całe środowisko osteoporotyczne w Polsce i zbyt słaby przepływ informacji do Lekarzy Rodzinnych głównie kierujących pacjentów do specjalistycznych centrów osteoporozy. Konieczne są dalsze wysiłki edukacyjne na tym polu.

P11

QUALIFICATION FOR DIAGNOSIS OF OSTEOPOROSIS – IS EDUCATION EFFECTIVE? POMOST STUDY

Przedlacki J.^1,2, Księżopolska-Orłowska K.², Grodzki A.¹, Celej M.¹, Twardowska M.², Kaczmarska D.², Szuba P.²

¹Krajowe Centrum Osteoporozy, Warszawa;

²Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, WUM

Keywords: osteoporosis, diagnostics, FRAX

Objectives. Appropriate qualification for diagnosis of osteoporosis is important. Diagnostics ought to be performed in patients with reasonable indications only because of the restricted availability of some procedures, bone densitometry among other. Our previous observations (2006/2007) showed that significant number of patients did not have any indication for diagnosis whichever method was used.

Aim. The aim of the study was to assess the frequency of reasonable indications for the diagnostic procedures in patients referred to the osteoporosis center first in two 1-year periods, 2006/2007 and 2008/2009. The increase of the number of reasonable indications could express the effective education in this field but the lack of it ought to mobilize our environmental multipliers for more effective efforts among Family Doctors especially.

Materials and methods. The study is the part of the POMOST study and was performed in patients not treated with antifracture medicines. They were referred to National Center of Osteoporosis (KCO) mainly by Family Doctors from mazovian region during 2006/2007 (950 patients; 128 males and 828 females, aged 63.5±9.6 years) and 2008/2009 (1764 patients; 201 males and 1563 females, aged 62.7±10.7 years). We don’t know the methods of qualification for diagnosis of osteoporosis used by Family Doctors, especially in the second period when FRAX was known already. We used in KCO qualitative method of qualification for diagnosis of osteoporosis; criterions for diagnosis were: osteoporotic bone fracture in past, hip fracture in parents in past, chronic treatment with corticosteroids, age 65 years in females and 70 years in males, early menopause (<45 years), diagnosis of rheumatoid arthritis. We used British version of FRAX (without DXA results), and 10-year fracture risk of the main bones (10-FR) >10% (medium and high 10-FR) was taken as the indication for diagnosis, as was proposed by our polish osteoporosis societies. There were many different forms of osteoporosis education between 2006 and 2009: national and international congresses, educational meetings, medical publications, FRAX tool was proposed.

Results. In 2006/2007 576 patients among 950 (60.6%) referred to KCO had indication for diagnostic procedures based on our qualitative method, and in 2008/2009 1050 among 1764 (59.5%) (NS). In 2006/2007 10-FR was 9.8±7.0% (635 patients with low 10-FR, 236 with medium and 79 with high), and in 2008/2009 9.4±6.3% (1227 patients with low 10-FR, 408 with medium and 129 with high). According to FRAX, 315 patients among 950 (33.2%) in 2006/2007, and 537 among 1764 (30.4%) in 2008/2009 (NS) met diagnostic criterions for osteoporosis (10-RZ>10%).

Conclusions. There was no improvement in qualification for diagnostic procedures between 2006/2007 and 2008/2009, despite many educational efforts in Poland. One its explanation may be the lack of widely accepted proposition of diagnostic procedures developed by all osteoporosis societies and probable too weak transmission of information to Family Doctors who refer the patients to specialist centers mainly. There is a need for further educational effort.

INTERLEUKINA-6, OSTEOPROTEGERYNA, SRANKL W PATOLOGII METABOLIZMU KOSTNEGO U PACJENTÓW Z CHOROBĄ LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA I WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 116-117

P19

INTERLEUKINA-6, OSTEOPROTEGERYNA, SRANKL W PATOLOGII METABOLIZMU KOSTNEGO U PACJENTÓW Z CHOROBĄ LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA I WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO

Krela-Kaźmierczak I.¹, Łykowska-Szuber L.¹, Szymczak A.¹, Eder P.¹, Michalak M.², Linke K.¹, Horst-Sikorska W.³

¹Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego, Poznań

²Katedra i Zakład Informatyki i Statystyki, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego, Poznań

³Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego, Poznań

Słowa kluczowe: osteoporoza, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, interleukina-6, osteoprotegeryna, s-RANKL

Wstęp. Interleukina-6 nasila rozwój progenitorów osteoklastów. Jest jedną z cytokin prozapalnych nasilających osteoklastogenezę, modulującą działanie s-RANKL przeciwstawne do działania osteoprotegeryny, która ma działanie kościotwórcze. Choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego) są schorzeniami powodującymi rozwój patologii kostnej (osteopenii oraz osteoporozy), których patogeneza nie jest do końca poznana. Podnosi się znaczenie układu osteoprotegeryna-sRANKL, które mogą być modulowane przez cytokiny, szczególnie przez interleukinę-6, której stężenie w surowicy koreluje negatywnie z BMD. Pacjenci z chorobami zapalnymi jelit w okresie remisji mają wyższe BMD.

Cel. Celem pracy była ocena gęstości mineralnej kości (BMD) i występowania osteopenii i osteoporozy oraz oznaczenie stężenia interleukiny-6 (IL-6), osteoprotegeryny (OPG), białka s-RANKL (s-RANKL) u pacjentów z chorobami zapalnymi jelit w odniesieniu do grupy kontrolnej oraz ocena zależności między IL-6, OPG i s-RANKL a BMD. Ocena wpływu czasu trwania choroby na BMD.

Materiał i metody. Grupę badaną stanowili chorzy Kliniki Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych UM w Poznaniu: 37 z chorobą Leśniowskiego-Crohna (I-L-C) w wieku średnim 31,7 lat SD 8,0 w tym 15 kobiet i 22 mężczyzn, 37 z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (II-CU) w wieku średnim 40,6 lat SD 15,1 w tym 21 kobiet i 16 mężczyzn, oraz 37 zdrowych (III-K) ochotników w wieku średnim 29,6 lat SD 8,0 w tym 18 kobiet, 19 mężczyzn, którzy stanowili grupę kontrolną. U wszystkich wykonano densytometrię kręgosłupa L1-L4 oraz szyjki kości udowej metodą DXA. Stężenia IL-6, OPG, s-RANKL oznaczono w surowicy krwi metodą ELISA. Zebrano ankietę dotyczącą przebiegu choroby.

Wyniki. Średnia gęstość mineralna kości (BMD w g/cm²) wynosiła w grupie I-L-C w L2-L4: 1,109+/-0,193 w neck: 0,922+/-0,202, II–CU w L2-L4: 1,168+/-0,155 w neck: 0,965+/-0,160, III-K w L2-L4: 1,224+/-0,084 w neck: 1,0859+/-0,159. Występowanie osteoporozy i osteopenii w badanych grupach chorych wynosiło w grupie I-L-C – 18,92% i 32,43% w L2-L4; 13,51% i 35,13% w neck, II-CU – 2,7% i 37,84% w L2-L4; 2,7% i 29,73% w neck. BMD neck oraz T-score w I-L-C różni się istotnie od III-K (p<0,05=0,0007), ale nie różni się istotnie od II-CU. Średnie stężenia IL-6 (pg/ml), OPG (pmol/l), s-RANKL (pmol/l) wynosiły odpowiednio w grupie I-L-C – 6,73+/-5,23; 8,76+/-3,22; 284,87+/-213,05, II-CU, – 4,91+/-4,61; 6,02+/-2,51; 223,81+/-118,14, III-K – 1,40+/-1,31; 9,42+/-2,10; 236,84+/-111,63. Stężenie IL-6 korelowało ujemnie z T-score w neck dla całej grupy, w grupie I-L-C wykazano istotną korelację dodatnią (p<0,05) pomiędzy stężeniem OPG a IL-6. Czas trwania choroby w latach wynosił odpowiednio w grupie I-L-C -8,05+/-5,29, II-CU 8,03+/-7,92 korelował z T-score i Z-score neck. Podobną korelację wykazano dla liczby hospitalizacji.

Wnioski. Częstość występowania osteopenii i osteoporozy u chorych z chorobami zapalnymi jelit jest duża i wzrasta wraz z czasem trwania choroby i liczby hospitalizacji. Chorzy z chorobą Leśniowskiego-Crohna są bardziej narażeni na patologię układu kostnego. Interleukina-6 jako cytokina prozapalna może modulować gęstość mineralną kości w zakresie szyjki kości udowej, co może indukować ubytek masy kostnej, szczególnie w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna.

Projekt: NN 402 481 737

P19

INTERLEUKIN-6, OSTEOPROTEGERIN, SRANKL IN PATHOLOGY OF BONE METABOLISM IN PATIENTS WITH LEŚNIOWSKI-CROHN DISEASE AND ULCERATIVE COLITIS

Krela-Kaźmierczak I.¹, Łykowska-Szuber L.¹, Szymczak A.¹, Eder P.¹, Michalak M.², Linke K.¹, Horst-Sikorska W.³

¹Department of Gastroenterology and Human Nutrition, University of Medical Sciences, Poznań, Poland

²Department of Computer Science and Statistics, University of Medical Sciences Poznań, Poland

³Department of Family Medicine University of Medical Sciences, Poznań, Poland

Keywords: osteoporosis, Leśniowski-Crohn disease, ulcerative colitis, interleukin-6, osteoprotegerin, sRANKL

Objectives. Interleukin-6 induce progenitors of osteoclast and ist one of proinflammatory cytokines, responsible for bone loss. Interleukin -6 modulate s-RANKL and osteoprotegerin. Inflammatory Bowel Disease (IBD – Leśniowski-Crohn Disease and Ulcerative Colitis) are pathology related to bone resorption cased osteoporosis and osteopenia, but mechanism is still perfectly unknown. The s-RANKL/osteoprotegerin system, probably modulates by proinflammatory cytokines. The main cytokine appears to be IL-6, which serum concentration negatively correlated with BMD. IBD patients in remission had higher BMD.

Aim. Evaluation of Bone Mineral Density (BMD), IL-6, sRANKL and OPG in patients with IBD and in control group and evaluation correlation between IL-6, OPG, s-RANKL and BMD. Evaluation of influence disease duration on BMD.

Materials and methods. We assess: disease duration, number of hospitalization, Bone Mineral Density (BMD) by Dual Energy X-ray Absorptiometry (DXA) using LUNAR DPX, IL-6, s-RANKL, OPG serum concentrations by ELISA in Leśniowski-Crohn Group (I-L-C) n=37 mean age 31.7 years SD 8.0 15 female and 22 male, in ulcerative colitis group (II-CU) n=37 mean age 40.6 years SD 15.1 21 female and 16 male and control group (III-C) n=37 mean age 29.6 years SD 8.0 18 female, 19 male.

Results. Mean BMD (g/cm²) in group I-L-C in L2-L4: 1.109+/-0.193 in neck: 0.922+/-0.202 , II-CU in L2-L4: 1.168+/-0.155 in neck:0.965+/-0.160, III-C in L2-L4: 1.224+/-0.084 in neck:1.0859+/-0.159. Prevalence of osteoporosis and osteopenia in I-L-C – 18.92% and 32.43% in L2-L4; 13.51% and 35.13% in neck, II-CU – 2.7% and 37.84% in L2-L4; 2.7% and 29.73% in neck. BMD neck and T-score in I-L-C differ significantly with III-C (p<0.05=0.0007) but not differ with II-CU. Mean serum concentration of: IL-6 (pg/ml), OPG (pmol/l), s-RANKL (pmol/l): I-L-C– 6.73+/-5.23; 8.76+/-3.22; 284.87+/-213.05, II-CU – 4.91+/-4.61; 6.02+/-2.51; 223.81+/-118.14, III-C – 1.40+/-1.31; 9.42+/-2.10; 236.84+/-111.63. Serum concentrations of IL-6 correlated negative with T-score in neck for all group and in I-L-C group we observed positive correlation IL-6 and OPG. Duration of disease (in years) were: I-L-C -8.05+/-5.29, II-CU 8.03+/-7.92 and correlated with neck T-score and Z-score. Similar correlation was for number of hospitalizations.

Conclusions. Prevalence of osteopenia and osteoporosis in patients with IBD is frequent and increase with disease duration and number of hospitalizations. Patients with Leśniowski-Crohn disease have higher probability of bone resorption. Interleukin-6 as proinflammatory cytokines may modulated BMD in neck especially in Leśniowski-Crohn disease and induce decrease of BMD.

Project: NN 402 481 737