XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W45

Prof. dr hab. med. WM. Kuś
Katedra i Klinia Ortopedii, ul. Lindley’a 4, 02-005 Warszawa

Złamanie bliższej nasady kości piszczelowej jest ciężkim urazowym uszkodzeniem narządu ruchu, które najczęściej prowadzi do niezborności powierzchni stawu kolanowego, wtórnej niestabilności, ograniczenia ruchów i bólu. Niezborność powierzchni stawowych doprowadza do zmian zwyrodnieniowych i upośledza wydolność chodu. Wszyscy autorzy są zgodni, że leczenie tego uszkodzenia jest trudne, a późne rokowanie wątpliwe lub złe. Opisujący te złamania dzielą się na zwolenników leczenia zachowawczego bądź operacyjnego. Ostatnio obserwujemy zwycięstwo koncepcji fizjologicznej nad mechaniczną. Wybór sposobu leczenia tych złamań nadal nie jest rozstrzygnięty, a pytanie czy leczyć zachowawczo czy operacyjnie jest wciąż aktualne.

Leczenia zachowawcze
Kształt bliższej nasady piszczeli można odtworzyć stosując podstawowe zasady nastawienia zachowawczego Kulenkampfa. Znacznie trudniej odtworzyć kształt powierzchni stawowej. Najlepiej zrobić to wyciągiem osiowym, a następnie stosując unieruchomienie gipsowe.

Leczenie czynnościowe
Liczne spostrzeżenia wskazują, że w stawowych złamaniach kłykci kości piszczelowej korzystny wpływ na końcowy wynik na wczesny ruch. Zwolennicy tego poglądu nie dążą do anatomicznego odtworzenia powierzchni stawowej. Rozpoczynając natychmiastowe usprawnianie uważają że, w tych złamaniach ruch jest najważniejszym czynnikiem leczenia. Czynnościowe leczenie złamań jest proste technicznie, skraca pobyt chorego w szpitalu, zapewnia szybki powrót chorego do pracy i nie daje wczesnych powikłań. Poleca go się u osób starych lub przewlekle chorych. Dobre wyniki czynnościowe nie upoważniają jednak do stosowanie tej metody we wszystkich przypadkach, a szczególnie tam gdzie istnieją warunki do odtworzenia kształtu powierzchni stawowej piszczeli.

Leczenie operacyjne.
Leczenie operacyjne dąży do anatomicznego odtworzenia powierzchni stawowej i przywrócenia prawidłowego kształtu bliższej nasady piszczeli. Wskazaniem do zabiegu operacyjnego są te złamania, które nie rokują zachowawczego nastawienia odłamów. Zabieg operacyjny powinien być przeprowadzony przez doświadczonego operatora z zachowaniem warunków pełnej aseptyki i odpowiedniego instrumentarium. Leczenie to powinno spełniać następujące warunki:

• 1 odtworzyć oś stawu
• 2 odtworzyć anatomiczny kształt powierzchni stawowej
• 3 zapewnić dobre wewnętrzne unieruchomienie odłamów umożliwiające natychmiastowe podjęcie ruchu w stawie kolanowym

Przy braku możliwości spełnienia powyższych warunków leczenie operacyjne jest przeciwwskazane.

Rycina: Artroskopia pozwala na leczenie złamań w obniżeniu powierzchni stawowych typu „korka od szampana” bez otwierania stawu. W tym celu opracowaliśmy metodę przedstawioną na rysunku.

Dnia 27 marca 2017 roku, po prawie dziesięciu latach przewodnictwa Fundacji (od 2008 roku), Prof John A. Kanis przekazał swoją funkcję nowemu Prezydentowi Elektowi

Profesor Kanis zrezygnował dnia 27 marca 2017 roku po prawie dziesięciu latach przewodnictwa Fundacji. Będzie on nadal odgrywał kluczową rolę w doradztwie IOF jako Honorowy Przewodniczący oraz członek Zarządu Komitetu Wykonawczego Fundacji, pozostając nadal redaktorem naczelnym czasopisma Osteoporosis International.

Profesor Cyrus Cooper skomentował:

„Mamy dużo wdzięczności wobec Profesora Kanisa, którego kadencja zapewniła wzrost oraz rozwój Fundacji pod wieloma względami. Dzięki temu przewodnictwu Fundacja stała się prawdziwą globalną jednostką o godnej reprezentacji w zarządzaniu. Fundacja to aktualnie wiodące źródło informacji dotyczące kości mające ogromny wpływ na naukę oraz propagowanie danej tematyki. Wraz z członkami społeczeństwa medycznego oraz licznymi programami światowej klasy IOF odgrywa kluczową rolę w edukacji medycznej, poszerzaniu wiedzy i kształtowaniu opinii publicznej. Wszystkie te osiągnięcia wynikają w głównej mierze z przewodnictwa Johna Kanisa trwającego od 2008 roku”

Profesor John A. Kanis po ogłoszeniu decyzji o rezygnacji ze stanowiska przewodniczącego IOF na spotkaniu Komitetu we Florencji otrzymał owację na stojąco, jako wyraz podziękowania za długoletnią pracę.

Profesor Cyrus Cooper prowadzi międzynarodowy program badań dotyczący epidemiologii zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego, głównie osteoporozy. Kluczowe prace badawcze obejmują wpływ czynników rozwojowych, które przyczyniają się do wzrostu ryzyka osteoporozy oraz złamań biodra w późnej dorosłości. Zajmuje się badaniami dotyczącymi niedoboru witaminy D u kobiet w ciąży, który jest powiązany z suboptymalnym wzrostem gęstości kości w dzieciństwie; pracą dotyczącą definicji oraz czynników ryzyka występowania złamań kręgosłupa; prowadzeniem randomizowanych badań dotyczących suplementacji wapniem i witaminą D u osób dorosłych jako strategii zapobiegania złamaniom biodra. Profesor Cooper formalnie został przewodniczącym International Osteoporosis Foundation, aktualnie pełni także rolę prezesa MRC Population Health Sciences Research Network oraz zastępcy dyrektora naukowego w University of Southampton Medical School, a także zastępcy redaktora naczelnego w czasopiśmie Osteoporosis International. Profesor Cyrus opublikował ponad 630 prac dotyczących tematyki osteoporozy oraz schorzeń reumatycznych oraz został  wyróżniony jako jeden z 400 najbardziej wpływowych naukowców biomedycznych na całym świecie i jeden z najwyżej wyróżnionych w dziedzinie zajmującej się kośćmi.

Inne zmiany organizacyjne obejmą komitet Doradców Naukowych IOF (CSA), gdzie przewodniczącym  CSA zostanie ówczesny wiceprzewodniczący- Profesor Serge Ferrarri. Rolę wiceprzewodniczącego będzie pełnić od teraz Profesor Nicholas Harvey.

P20

WIEDZA KOBIET KORZYSTAJĄCYCH Z BADAŃ DENSYTOMETRYCZNYCH NA TEMAT PROFILAKTYKI OSTEOPOROZY

Janiszewska M., Kulik T., Firlej E., Żołnierczuk-Kieliszek D.

Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Słowa kluczowe: osteoporoza, menopauza, poziom wiedzy, profilaktyka, badania densytometryczne

Wstęp. Osteoporoza jako choroba przewlekła stanowi ważny problem zdrowotny. Światowa Organizacja Zdrowia sklasyfikowała ją na 10 miejscu wśród chorób cywilizacyjnych i społecznych. Jest to choroba, której występowanie nasila się wraz z wiekiem, dotyczy całej populacji w różnych okresach życia, jednak grupą szczególnego ryzyka są kobiety w okresie menopauzy oraz osoby powyżej siedemdziesiątego roku życia.

Cel. Celem badania była ocena poziomu wiedzy kobiet poddających się badaniom densytometrycznym na temat profilaktyki osteoporozy. Zbadano również wpływ czynników socjodemograficznych na poziom wiedzy w zakresie profilaktyki osteoporozy.

Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 292 kobiet w wieku od 51 do 83 lat, będących pacjentkami placówek opieki zdrowotnej w Lublinie. Do badań zastosowano Test Wiedzy o Osteoporozie – OKT (revised 2011). Zgromadzony materiał poddano analizie opisowej i statystycznej. Zastosowano test Tukeya, test t-Studenta oraz analizę wariancji (ANOVA). Zastosowano oprogramowanie komputerowe IBM SPSS Statistics 19. Przyjęto poziom istotności p<0,05.

Wyniki. Wyniki. Respondentki prezentowały niski poziom wiedzy na temat roli aktywności fizycznej w aspekcie profilaktyki osteoporozy (M=9,97) oraz niską wiedzę w zakresie czynników ryzyka, badań przesiewowych i leczenia osteoporozy (M=7,87). Wiedza na temat zagadnień związanych z dietą bogatą w wapń pozostawała na średnim poziomie (M=14,03). Reasumując, badane prezentowały przeciętny jednak niewystarczający poziom ogólnej wiedzy na temat osteoporozy (M=16,13). Respondentki z wykształceniem wyższym, mieszkanki miast oraz kobiety mające bardzo dobre i dobre warunki socjalne posiadały znacząco wyższy poziom wiedzy na temat profilaktyki osteoporozy.

Wnioski. Wnioski. Kobiety poddające się badaniom densytometrycznym posiadają niewystarczająca wiedzę na temat profilaktyki osteoporozy. Wzrost ogólnej świadomości zdrowotnej może przyczynić się do podejmowania starań celem obniżenia ryzyka późniejszych zachorowań.

P20

KNOWLEDGE OF WOMEN SCREENED BY BONE DENSITOMETRY ABOUT THE OSTEOPOROSIS PREVENTION

Janiszewska M., Kulik T., Firlej E., Żołnierczuk-Kieliszek D.

Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Key words: osteoporosis, menopause, level of knowledge, prophylaxis, DXA scan

Objectives. World Health Organization classified osteoporosis as 10^th for place amongst diseases associated with the progress of civilization of contemporary world. It is illness, for which the incidence intensifies along with age. Osteoporosis regards the entire population in different lifespan; however women in the postmenopausal age and the elderly over 70 year old appear to be most exposed to its development.

Aim. The aim of the research was to establish the level of the knowledge about the osteoporosis prevention among women screened by bone densitometry and to answer the question whether the level of the knowledge is dependent on socio-demographic factors.

Materials and methods. Question whether the level of the knowledge is dependent on socio-demographic factors.

The research was realized by means of survey method, a poll technique in 2014. The study involved 292 women aged 51-83. The purposive sampling was used. The examined women were patients undergoing bone densitometry in the healthcare centres in Lublin, a city in south-eastern Poland. The osteoporosis knowledge test (OKT, revised 2011) by Phyllis Gendler with own small modifications was used as a research tool. An original questionnaire consisting of 42 questions was also used. Gathered material was subjected to descriptive and statistical analysis. Tukey’s test, t-Student test and variance analysis (ANOVA) were all applied. A statistical significance level was set at α=0.05.

Results. Respondents presented the basic exercise knowledge (M=9.97) and low knowledge concerning risk factors, the screening and the treatment of osteoporosis (M=7.87). The calcium knowledge remained on the average level (M=14.03). To sum up, the examined women presented average, however insufficient level of the general knowledge about osteoporosis (M=16.13). Better educated women, cities inhabitants as well as women having very good or good social and welfare conditions showed a significantly higher level of knowledge about the osteoporosis prevention.

Conclusions. Even the women undergoing bone densitometry examination present insufficient knowledge about osteoporosis prevention.

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 122-123

P20

IMPLIKACJA STYMULACJI UKŁADU PRZEDSIONKOWEGO W TERAPII N.A.P. W LECZENIU OSTEOPOROZY I OGRANICZANIU RYZYKA UPADKÓW

Horst R.¹, Mętel S.^2,3, Trąbka R.^2,4, Maicki T. ^4,5, Szwarczyk R.⁵

¹University of Marburg, Physiotherapiepraxis und Weiterbildungsinstitut Ingelheim

²Zakład Fizjoterapii UJCM

³Katedra Fizjoterapii Krakowska Akademia

⁴Krakowskie Centrum Rehabilitacji

⁵Klinika Rehabilitacji UJCM

Słowa kluczowe: osteoporoza, przedsionek, terapia N.A.P.

Wstęp. Udowodniono, że ćwiczenia fizyczne są efektywne w leczeniu osteoporozy, np.: Tai Chi, trening równowagi, ćwiczenia z oporem. Jednak niewiele mówi się o potrzebie treningu układu przedsionkowego u tych pacjentów.

U osób starszych, powyżej 65 r.ż., o 45% zmniejsza się liczba rzęsek przedsionkowych. Wpływa to na kontrolę posturalną, ponieważ funkcją rzęsek przedsionkowych jako mechanoreceptorów, jest aktywacja antygrawitacyjnych synergii mięśniowych. Utrzymanie funkcji aferentnych, sensorycznych układów wejścia (przedsionkowego, wzrokowego, proprioceptywnego) jest niezbędne dla utrzymania równowagi. Strategie treningowe dla usprawnienia równowagi i zmniejszenia ryzyka upadków powinny uwzględniać stymulację układu przedsionkowego. Poprzez ograniczenie dopływu bodźców proprioceptywnych i wzrokowych zwiększone zostają wymagania dla układu przedsionkowego. Może to zostać osiągnięte przez wykorzystanie założenia terapii N.A.P.: selektywne kreowanie sytuacji terapeutycznej. Bodźce proprioceptywne mogą zostać ograniczone poprzez zastosowanie niestabilnego podłoża, wzrokowe przez polecenie pacjentowi, aby w trakcie wchodzenia po schodach niósł duży przedmiot albo poprzez zaciemnienie pomieszczenia.

Przy wyborze specyficznych strategii usprawniających uwzględnia się następujące założenia terapii N.A.P.

1. Zmiany strukturalne następują w trakcie wykonywania aktywności funkcjonalnych, np. podczas zmiany pozycji z siedzącej do stojącej. W tym przypadku pacjent uczy się osiowego ustawienia stawów (alignment), a na kości wywierany jest nacisk niezbędny do ich przebudowy.

2. Plastyczność struktur osiąga się dzięki procesom adaptacji, np. obciążenie barków pacjenta w trakcie przejścia z siadu do pozycji stojącej. Ponadto, w trakcie tej aktywności ruch głowy do przodu stymuluje zarówno układ przedsionkowy, jak i ekscentryczną kontrolę synergii wyprostnych wymagana dla kontroli posturalnej.

Ćwiczenie, które opisano powyżej, może być również w łatwy sposób wykonywane podczas zajęć grupowych, co pozytywnie wpływa na utrzymanie więzi społecznych. Trening na bieżni ruchomej, poprzez pozytywny efekt na funkcjonowanie płuc i serca, zwiększa wytrzymałość. Jednakże w tym przypadku układ przedsionkowy musi adaptować się inaczej w porównaniu do chodu w naturalnym środowisku.

Wnioski. Podczas opracowywania efektywnych strategii terapeutycznych dla pacjentów z osteoporozą należy wziąć pod uwagę wiele różnych aspektów. Trening siłowy, wytrzymałościowy i przedsionkowy podczas wykonywania aktywności funkcjonalnych zwiększa koordynację ruchową, jednocześnie wpływając na usprawnienie równowagi statycznej i dynamicznej. N.A.P. oferuje alternatywne strategie terapeutyczne zapobiegające upadkom.

P20

IMPLICATION FOR VESTIBULAR STIMULATION IN N.A.P.-TREATMENT OF OSTEOPOROSIS AND REDUCING RISK OF FALLING

Horst R.¹, Mętel S.^2,3, Trąbka R.^2,4, Maicki T. ^4,5, Szwarczyk R.⁵

¹University of Marburg, Physiotherapiepraxis und Weiterbildungsinstitut Ingelheim

²Zakład Fizjoterapii UJCM

³Katedra Fizjoterapii Krakowska Akademia

⁴Krakowskie Centrum Rehabilitacji

⁵Klinika Rehabilitacji UJCM

Keywords: osteoporosis, vestibular, N.A.P.therapy

Objectives. Physical exercise has proven to be effective in treatment of osteoporosis, for example: Tai Chi, resistance and balance training. However, little has been said about the need for vestibular training for these patients.

Elderly persons, over the age of 65, have a 45% loss of vestibular hairs. This has an effect on postural control, as the vestibular hairs function as mechanoreceptors for activation of antigravity muscle synergies. Function of sensory afferent input (vestibular, visual, proprioceptive) is essential for maintaining balance. Training startegies to improve balance and reduce risk of falling should entail stimulation of the vestibular system. By reducing proprioceptive and visual input, higher demands are placed on the vestibular system. This may be achieved by use of the N.A.P.-treatment principle: selective structuring of the therapy situation. Proprioceptive input can be reduced by using unstable surfaces, visual input by having the patient carry objects while climbing stairs or darkening the environment.

N.A.P. treatment principles are considered in chosing specific treatment strategies.

1. Structures are formed by functional activities, for example with the activity sit to stand. Here the patient can learn to keep his joints in alignment and the bones receive pressure needed for remodelling.

2. Plasticity of structures is achieved by the process of adaptation, for example by adding weight onto the patient´s shoulders while performing the activity sit to stand. Moving the head forward in space also stimulates the vestibular system as well as the eccentric control of the extensor synergies as needed for postural control.

Exercises, such as this, can easily be performed in larger groups, which has a positive effect on social interaction.

Treadmill training has a positive effect on lung and heart function for endurance. However, in this situation the vestibular system needs to adapt differently than for walking in a natural environment.

Conclusions. Many different aspects need to be taken into consideration for developing effective treatment strategies for patients with osteoporosis. Strength, endurance and vestibular training within functional activities enhance coordination and herewith static and dynamic balance. N.A.P. may offer, alternative treatment strategies to prevent falls.

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 127-128

P28

NAWRACAJĄCE ZŁAMANIA U DWOJGA DZIECI Z MUTACJĄ GENU LRP5

Rusińska A.¹, Borowiec M.², Młynarski W.², Antosik K.², Michałus I.¹, Golec J.¹, Chlebna-Sokół D.¹

¹Uniwersytet Medyczny w Łodzi Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości

²Uniwersytet Medyczny w Łodzi Klinika Onkohematologii i Diabetologii Dziecięcej

Słowa kluczowe: złamania, dzieci, genetyka
 

Wstęp. W ostatnich latach zwrócono uwagę na istotną rolę w procesach przebudowy kostnej szlaku Wnt/-katenina, który jest odpowiedzialny za różnicowanie i dojrzewanie osteoblastów. Kluczowym receptorem tego szlaku jest LRP5 (low-density lipoprotein receptor-related protein 5). W badaniach wieloośrodkowych u osób dorosłych udowodniono, iż polimorfizm w zakresie genu LRP5 jest związany z gęstością mineralną kości oraz ryzykiem złamania. Do tej pory nie było takich badań u dzieci.

Cel. Celem pracy była analiza genów LRP5 i COL1A1 u 2 pacjentów z nawracającymi złamaniami kości i niską masą kostną o nieustalonej etiologii.

Materiał i metody. Opis pacjentów i metody: 5-letnia dziewczynka oraz 14-letni chłopiec zostali przyjęci do szpitala z powodu nawracających niskoenergetycznych złamań kości. Pacjentka przebyła 3 złamania: w 15. i 18. miesiącu życia piszczeli lewej, następnie w 5. r.ż. przedramienia lewego. Pacjent doznał w sumie 5 złamań: pierwsze miało miejsce w 4. roku życia, ostatnie w 14. roku życia, złamania te dotyczyły kości przedramienia (3x), kości ramiennej, śródstopia. U żadnego z członków rodzin nie obserwowano złamań, ojciec pacjenta zgłaszał bóle kończyn i kręgosłupa, rozpoznano u niego skoliozę. W badaniu fizycznym u badanych pacjentów nie obserwowano istotnych odchyleń w zakresie układu ruchu. W badaniu densytometrycznym stwierdzono obniżoną gęstość mineralną kości – wskaźnik Z-score w projekcji AP Spine wynosił u dziewczynki: -2,1, u chłopca: -2,2. Wykluczono zaburzenia hormonalne oraz zespół złego wchłaniania i przewlekły stan zapalny jako przyczynę stwierdzonych nieprawidłowości kostnych. Przeprowadzono analizę genu LRP5 oraz COL1A1 metodą bezpośredniego sekwencjonowania. Badanie genu LRP5 wykonano następnie u rodziców obojga pacjentów i rodzeństwa chłopca.

Wyniki. W sekwencji genu LRP5 zidentyfikowano obecność mutacji. U dziewczynki była to mutacja V667M (c.2074 G>A, GTG>ATG), znana i opisana w literaturze jako związana ze zmiennością masy kostnej kręgów. U chłopca natomiast zidentyfikowano nową, dotychczas nie opisywaną w piśmiennictwie mutację R1146C (c.3436 C>T, CGC>TGC). Identyczną mutację stwierdzono u ojca pacjenta, nie stwierdzono natomiast obecności mutacji u pozostałych członków badanych rodzin. Nie zidentyfikowano mutacji genu COL1A1.

Wnioski.

• Mutacja genu LRP5 może być przyczyną nawracających złamań i niskiej masy kostnej u badanych pacjentów.

• Prawdopodobnym wydaje się, iż skolioza i bóle kostne u ojca pacjenta mają związek ze stwierdzoną również u niego mutacją genu LRP5. 

Praca finansowana w ramach grantu NN407 060 938.

P28

RECURRENT FRACTURES IN TWO CHILDREN WITH LRP5 MUTATION

Rusińska A.¹, Borowiec M.², Młynarski W.², Antosik K.², Michałus I.¹, Golec J.¹, Chlebna-Sokół D.¹

¹Uniwersytet Medyczny w Łodzi Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości

²Uniwersytet Medyczny w Łodzi Klinika Onkohematologii i Diabetologii Dziecięcej

Keywords: fractures, children, genetics

Objectives. In recent years, the important role in bone remodeling Wnt/-catenin pathway is highlighted. Key receptor of this pathway is LRP5 (low-density lipoprotein receptor-related protein 5). It was demonstrated in adults that polymorphism in LRP5 gene is associated with bone mineral density and fracture risk. So far no such studies were conducted in children.

Aim. The aim of the study was analysis of LRP5 and COL1A1 genes in a patient with recurrent fractures and low bone mass of unknown aetiology.

Materials and methods. Patients and methods. 5-year-old girl and 14-year-old boy were admitted to the hospital because of recurrent low-trauma fractures. The girl sustained 3 fractures: left tibia at 15 and 18 months of age followed by left forearm at the age of 5. The boy sustained 5 fractures: the first took place at the age of 4, the last at 14 years of age; it was fracture of forearm (three times), humerus, metatarsal bone. There was no fracture in the family members. The father of the boy suffered from pain in the extremities and in the spine; he was diagnosed with scoliosis. There were no abnormalities in the physical examination of the musculoskeletal system in the patients. In bone densitometry decreased bone mineral density we diagnosed: Z-score index in the AP Spine was -2.1 in the girl and -2.2 in the boy. Hormonal disorders, malabsorption syndrome, chronic inflammation, kidney and liver diseases were excluded. An analysis of the LRP5 and COL1A1 gene by direct sequencing was performed. LRP5 analysis was also conducted in the parents of both patients and siblings of the boy.

Results. We identified mutations in the LRP5 gene sequences. In the girl it was mutation V667M (c.2074 G>A, GTG>ATG), known and described in literature as associated with variability of vertebral bone mass. In the boy it was a new, not yet described in the literature, R1146C mutation (c.3436 C> T, CGC> TGC) in the LRP5 gene sequences. The same mutation was found in the patient’s father, but it was not present in other family members. We did not identify COL1A1 gene mutation.

Conclusions.

• LRP5 gene mutation may be the cause of recurrent fractures and low bone mass in the examined patients.

• It seems likely that the scoliosis, and bone pain in the boy’s father are also related to LRP5 mutation.

Acknowledgements. The study was financed as a grant NN407 060 938

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s100.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s22-23.

P018
MATEMATYCZNA ANALIZA MIKROSTRUKTURY KOSTNEJ PACJENTÓW Z PODEJRZENIEM OSTEOPOROZY; ZASTOSOWANIE ANALIZY FOURIEROWSKIEJ I FRAKTALNEJ DO CELÓW KLASYFIKACJI PRZY UŻYCIU ANALIZY DYSKRYMINACYJNEJ

Sławomir Chaberek
Zakład Diagnostyki Obrazowej, SPSK, Konarskiego 13, 05-400 Otwock,

Wstęp: Dostępne metody pomiaru zaniku struktury kostnej nie opisują faktycznego stanu mikrostruktury kostnej. Dzięki zastosowaniu algorytmów cyfrowego przetwarzania obrazów rentgenowskich możliwe jest opracowanie metod pozwalających na ocenę stanu mikrostruktury kostnej oraz automatyczną klasyfikację ze względu na rodzaj występujących zmian chorobowych.
Cel pracy: Celem pracy jest dokonanie automatycznej klasyfikacji mikrostruktury kostnej przy pomocy algorytmów analizy dyskryminacyjnej. Klasyfikacja będzie dokonywana w oparciu o zdefiniowany wektor cech obrazu mikrostruktury zawierający parametry wyznaczone na podstawie analizy widma FFT, analizy fraktalnej oraz histogramu obrazów makroradiograficznych.
Materiał i metoda: Analizie poddano grupę 170 pacjentów z podejrzeniem występowania osteoporozy oraz grupę kontrolną składającą się z 70 pacjentów (27 norma, 34 osteopenia, 10 osteoporoza). Wszystkim badanym wykonano zdjęcia makroradiograficzne obszaru szyjki kości udowej. Otrzymany obraz rentgenowski przetwarzano do postaci cyfrowej przy użyciu skanera. Jako obszar zainteresowania wybierano region trójkąta Warda. Każdy pacjent miał wykonane badanie densytometryczne metodą DXA umożliwiające dokonanie weryfikacji otrzymanych wyników analizy.
Wyniki: Zdefiniowane parametry opisujące mikrostrukturę kostną posłużyły do wyznaczenia współczynników funkcji klasyfikacyjnej na podstawie analizy grupy kontrolnej składającej się z trzech podgrup: normy, osteopenii i osteoporozy. Wyniki klasyfikacji nieznanych przypadków przedstawiono w postaci macierzy klasyfikacyjnej na podstawie której stwierdzono: 93% poprawnych klasyfikacji w grupie normy, 94% poprawnych klasyfikacji w grupie osteopenii oraz 93% poprawnych klasyfikacji w grupie osteoporozy. Całkowity procent poprawnych klasyfikacji wynosił 93% (p<0,05).
Podsumowanie: Przeprowadzone analizy potwierdzają możliwość dokonania dokładnej analizy oraz automatycznej klasyfikacji mikrostruktury kostnej na podstawie matematycznej oceny obrazu rentgenowskiego szyjki kości udowej.

P018
MATHEMATICAL ANALYSIS OF BONE MICROSTRUCTURE OF PATIENTS WITH CLINICALLY SUSPICIOUS OSTEOPOROSIS USING FAST FOURIER TRANSFORMATION ANALYSIS AND FRACTAL DIMENSION
Slawomir Chaberek,
Department of Radiology, SPSK, Konarskiego 13, 05-400 Otwock, Poland

Introduction: Current methods that measure bone mass alone show a substantial overlap of the measurements of osteoporotic patients who fracture with those that do not. Algorithms of digital image processing used for X-ray image analysis provides additional diagnostic and prognostic factors of bone structure which are responsible for development of osteoporosis. Mathe¬ matical analysis could implement automatic analysis of the screening process to select patients to naturally occurring groups.
Purpose: This study was performed to evaluate osteoporotic changes using the 2D fast- Fourier Transformation spectrum analyses, image histogram analyses and morphological fractal dimension of planar macro-radiography examination.
Method and Materials: This study consisted of 170 patients with a clinical suspicion of osteoporosis and 70 patients as control; (this group consists of: normal 27, osteopenia 34, osteoporosis 10). All had macro-radiography (magnification 3x) planar X-ray study of both hips. All data were digitised and further analyses-selected region of interest that covered Ward’s triangle of the femoral neck was performed in each case. All patients had clinical suspicions verified using conventional densitometry (DXA).
The groups considered 'Neck’ T-score (WHO criteria of osteoporosis), making up the first group where T-score >1.5 (27 patients), second -2.5<-1.5 osteopenic (34 patients) and third T-score <-2.5 osteoporosis (10 patients).
Results: All parameters were evaluated using discriminant function analyses which select patients into three different groups: normal, osteopenic and osteoporotic. Classification matrix of selected groups was as follows: correct classification of the normal group 93%, osteopenic group 94% and osteoporo¬tic group 93%. Overall diagnostic accuracy of the test was 93%. Differences between groups of subjects were significant (chi test p< 0.05).
Conclusions: This study confirmed that quality analyses of trabecular bone structure of the hip described using digital image processing to analyses planar X-ray examination provides correct information about osteoporotic changes within the bone.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s150-151.

P26
BŁĘDY W INTERPRETACJI WYNIKÓW BADAŃ DENSYTOMETRYCZNYCH U DZIECI I ICH NASTĘPSTWA DLA PACJENTÓW

Kołłątaj W., Szewczyk L.
Klinika Endokrynologii i Neurologii Dziecięcej Akademii Medycznej w Lublinie, ul. Chodźki 2, 20-093 Lublin

Słowa kluczowe: dzieci, młodzież, densytometria, błędy, konsekwencje

Wstęp
Badania densytometryczne stały się nieodzownym elementem diagnostycznym wykorzystywanym w praktyce ortopedycznej i internistycznej.
Z uwagi na dane epidemiologiczne wskazujące, iż istotne problemy związane z nieprawidłową mineralizacją kości pojawiają się głównie w okresie menopauzy lub andropauzy, zdecydowana większość badań dotyczy osób w średnim lub zaawansowanym wieku.
Nadal brak nawyku (i często przekonania) wykonywania badań densytometrycznych w pediatrii. W skali naszego kraju jedynie nieliczne ośrodki pediatryczne mają możliwość wykonania oceny gęstości mineralnej tkanki kostnej u swoich pacjentów. W dysproporcji do możliwości szpitalnych oddziałów pediatrycznych i poradni przyszpitalnych pozostaje potencjał stosunkowo licznych prywatnych poradni i gabinetów oferujących możliwość odpłatnego wykonania tego typu badań.
Fakt, iż badania densytometryczne w pediatrii są dość dużą rzadkością, a tylko stosunkowo niewielka liczba lekarzy umie poprawnie zinterpretować wynik badania densytometrycznego, może stać się przyczyną poważnych błędów diagnostycznych.
Cel pracy
Celem pracy jest przedstawienie przypadków dokumentujących tezę, iż diagnostyka densytometryczna i leczenia zaburzeń mineralizacji tkanki kostnej powinny być prowadzone przez doświadczone zespoły lekarskie.
Materiał
Materiał stanowi dokumentacja medyczna obejmująca wyniki badań dostarczone przez pacjentów skierowanych do naszego ośrodka w celu weryfikacji rozpoznania i/lub kontynuacji leczenia zaburzeń mineralizacji tkanki kostnej.
Wyniki
W niniejszej pracy przedstawiamy przykłady błędów diagnostycznych popełnionych w następstwie nieprawidłowego wykonania lub zinterpretowania wyniku badania densytometrycznego:
1. Zaniżenie wyniku Z-score u pacjenta ze znacznym opóźnieniem rozwoju fizycznego (wiek sylwetki 3 lata przy wieku metrykalnym 7 lat).
2. Zawyżenie wyniku Z-score u pacjenta z zespołem Marfana
3. Znaczne zawyżenie wyniku BMD i Z-score u pacjentki, u której gips łokciowy rzutował się na L1 i L2. 4. Zaniżenie wyniku z powodu błędnego ustalenia pozycji markerów przestrzeni międzykręgowych (markery ustawione automatyczne i nie skorygowane ręcznie).
W przypadku pierwszego i ostatniego pacjenta błąd oceny spowodował podjęcie leczenie nieistniejących zaburzeń mineralizacji. W przypadku dwóch pozostałych- znacznie opóźnienie rozpoznania i leczenia.
Wnioski
Analiza posiadanej dokumentacji medycznej pozwala na konstatację, iż głównymi źródłami błędów w interpretacji wyników badań densytometrycznych są:
1.-nieumiejętne posługiwanie się normami densytometrycznymi (przede wszystkim nieuwzględnienie konieczności skorygowania wyniku Z-score u pacjentów u których wiek biologiczny znacznie odbiega od metrykalnego)
2.-nieumiejętna ocena poprawności projekcji i wiarygodności wykonanego badania densytometrycznego.

P26
MISINTERPRETATIONS OF DENSITOMETRY FINDINGS IN CHILDREN AND THE CONSEQUENCES TO PATIENTS

Kołłątaj W., Szewczyk L.
Department of Paediatric Endocrinology and Neurology, Skubiszewski Medical University
of Lublin, ul. Chodźki 2, 20-093 Lublin, Poland

Keywords: children, adolescents, bone densitometry, misdiagnosis, consequences.

Introduction
Bone densitometry has become the essential diagnostic tool used by orthopaedists and internists in their medical practices.
Because of epidemiologic data suggesting that the problems with bone mineralization come into sight mainly in grown up people, especially in the period of andropause and menopause, almost all densitometric procedures refer to rather elder people.
Densitometric investigations in paediatric practice are being proceeded rare, maybe it is a result of the lack of good medical standards.
Nowadays, in Poland, only some paediatric centres have possibilities to make good densitometric diagnoses. Of course, there are lots of commercial centres offering densitometric diagnoses, but there is the important problem which concerns the price and reliability of results of performed diagnostic procedures.
Because of the facts, the densitometric diagnoses are being performed in children rarely and only some paediatricians are able to interpret densitometric data properly, the risk of incidences of serious diagnostic mistakes should be considered.
Aim
We want to present examples of misdiagnoses to confirm the thesis, that densitometric diagnosis in children should be preformed by experienced medical teams.
Material
Our material consists of medical data brought by patients being admitted to the Department of Endocrinology because of diagnosed or suspected mineral bone content disturbances.
Results
We present some examples of such mistakes made because of improper densitometric examination or improper interpretation of densitometric results:
1. Understated Z-score value in the patent with considerable retarded physical development (anatomical and skeletal age: 3 years, calendar age: 7 years).
2. Overstated Z-score value in the patent with Marfan syndrome
3. Considerable overstated BMD and Z-score results in the girl with a plaster cast shadowing the L1 and L2 area. 4. Understated densitometric result because of improper localization of markers of scanned skeletal regions (outlines of scanning areas automatically positioned by Lunar software – auto-analysis; outlines non corrected by a physician performing bone mineral density examination)
In the cases of the first and the last mentioned patient, the mistakes caused misdiagnoses and mistreatments – attempting to cure non-existent disorders of bone mineralization. In the cases of two other patients –diagnoses and treatments were delayed.
Conclusions
The analysis of mentioned medical data suggests that the main causes of medical mistakes referring to the bone mineral density estimation results are as follows:
1.-incompetences in densitometric norm applications in paediatrics (uncritical use of Z-score data taken from patients with significant differences between biological and calendar ages)
2.-incompetences in checking the validity of densitometric examination (checking the validity of densitometric projection and localization of outlines of scanning areas).

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s169-171.

P25
MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA SYSTEMÓW ĆWICZEŃ FIZYCZNYCH W PROFILAKTYCE UPADKÓW OSÓB STARSZYCH

Mętel S.1, Milert A.2

1 Zakład Fizjoterapii Instytutu Fizjoterapii WOZ UJ CM
2 Zakład Chorób Kości i Stawów Instytutu Fizjoterapii WOZ UJ CM

Słowa kluczowe: upadki, osoby starsze, techniki ćwiczeń ruchowych

Wstęp
Powszechnie znany jest związek pomiędzy osłabieniem siły mięśniowej i równowagi ciała, a zwiększonym ryzykiem upadków występujących szczególnie u osób w starszym wieku. W badaniach nad wdrożeniem metod profilaktyki ruchowej wykorzystywane są najczęściej programy treningowe polegające na wykonywaniu ćwiczeń oporowych, uzupełnianych ćwiczeniami rozciągającymi, koordynacyjnymi i równoważnymi. Skuteczność tych programów jest jednak słaba. Może to wynikać z ich ograniczonego oddziaływania na złożony system kontroli sensomotorycznej oraz niewielkiej różnorodności ćwiczeń izolowanych. W badaniach ostatniej dekady podkreśla się możliwość stosowania w rehabilitacji geriatrycznej alternatywnych metod ćwiczeń fizycznych nakierowanych na kompleksowe usprawnianie neurofizjologicznych mechanizmów odpowiedzialnych za wykonanie ruchu.
Cel pracy
Celem pracy jest prezentacja wybranych metod kinezyterapeutycznych, kompleksowo oddziałujących na układ nerwowo-mięśniowy, mających zastosowanie w profilaktyce upadków osób starszych.
PNF (Proprioceptive Neuromuscular Facilitation). Metoda PNF znajduje szerokie zastosowanie w kinezyterapii pacjentów z zaburzeniami przewodnictwa nerwowego-mięśniowego. Poza typowymi ćwiczeniami bazującymi na naturalnej pracy mięśni w oparciu o synergizmy i ruchy wielopłaszczyznowe, metoda ta uwzględnia szczegółową analizę poszczególnych faz chodu. Indywidualnie prowadzone tzw. ćwiczenia funkcjonalne pozwalają nie tylko na zwiększenie siły mięśni kończyn dolnych, ale także na wyeliminowanie typowego dla osób starszych „chodu szurającego”, zwiększającego ryzyko potknięcia i upadku.
Trening sensomotoryczny. Trening sensomotoryczny to ćwiczenia koordynacji mięśniowej i kontroli posturalnej. Jest nakierowany na stymulację i łączne usprawnianie funkcji sensorycznej i ruchowej. Obejmuje stopniowe zwiększanie wymagań systemom kontrolnym pod warunkiem uzyskiwania bezpiecznych i kontrolowanych reakcji równoważnych. W ćwiczeniach wykorzystuje się podłoże niestabilne, co w efekcie systematycznego treningu powoduje zwiększenie dynamicznej kontroli stawów oraz równowagi ciała. Jest to trening funkcjonalny, gdyż podobnie jak w codziennej aktywności ruchowej, na podłożu niestabilnym nie jest możliwe zaplanowanie strategii reakcji równoważnych (sposobu wykonania ruchu). Wyniki najnowszych badań wskazują, że trening sensomotoryczny poprzez zwiększenie kontroli posturalnej może ograniczyć ryzyko upadków osób starszych.
Tai Chi. Tai Chi to wywodząca się z Chin forma ćwiczeń fizycznych i duchowych, polegającą na wykonywaniu płynnych ruchów przy zachowaniu prawidłowej postawy ciała w połączeniu z koncentracją umysłu i oddechem. Aktywność fizyczna jest każdorazowo generowana od środka tułowia, a wykonywane harmonijne ruchy tworzą układ charakterystyczny dla danej formy. W przeprowadzonych niezależnie, kontrolowanych badaniach z udziałem starszych osób stwierdzono, że pod wpływem wykonywania ćwiczeń Tai Chi ich równowaga dynamiczna ulega zwiększeniu, a tym samym ryzyko upadków maleje.
Pilates. Metoda Pilates należy do grupy tzw. Body-Mind Exercises. Zakłada zwiększenie siły oraz elastyczności mięśni całego ciała poprzez świadomą aktywację głębokich struktur mięśniowo-więzadłowych. Ich prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne dla właściwej stabilizacji i koordynacji podczas ruchów złożonych, zwłaszcza chodu i czynności życia codziennego. Każdy ruch w tym systemie jest poprzedzony uzyskaniem tzw. cylindra stabilizacji mięśniowej wokół kręgosłupa, a wykonanie ćwiczenia jest skoordynowane z oddychaniem. Podkreśla się bezpieczeństwo stosowania tej metody, dodatkowo wynikające z prowadzenie ruchów w umiarkowanym tempie, w fizjologicznym i bezbolesnym zakresie. System ćwiczeń Pilates, bazując na nauce prawidłowej postawy i biomechaniki ciała, może być wykorzystywany w prewencji upadków osób starszych.

P25
POSSIBILITIES OF USING EXERCISE MOVEMENT TECHNIQUES IN PREVENTION OF FALLS OF ELDERY PEOPLE

Mętel S.1, Milert A.2

1 Department of Physiotherapy, Institute of Physiotherapy, Faculty of Health Care, Jagiellonian University Medical College
2 Department of Bone and Joint Diseases, Institute of Physiotherapy, Faculty of Health Care, Jagiellonian University, Medical College

Keywords: falls, elderly people, exercise movement techniques

Introduction
The relationship between muscle weakness and lower body balance and the increased risk of falls particularly among elderly people is commonly known. In the studies on implementation of inactivity prevention methods, training programs involving resistance exercises supplemented by stretching, coordinating and balancing exercises are most frequently applied. However, effectiveness of these programs is poor. This may result from their limited influence on complex sensory-motor control system and little diversity of isolated exercises. The studies conducted over the last decade underline the feasibility of alternative methods of exercises in rehabilitation of elderly people, focused on the complex improvement of neuro-physiological mechanisms responsible for movement.
Purpose of the study
The purpose of the study is presentation of selected kinezytherapeutic techniques, having complex influence on neuro-muscular system, used in prevention of falls of eldery people.
PNF (Proprioceptive Neuromuscular Facilitation). The PNF method is widely used in kinezytherapy of patients with disturbances of neuro-muscular function. Besides the typical movements based on the natural muscle work on the basis of synergy and multi-plane exercises, this method accounts for the detailed analysis of walk-phases. The so called functional exercises, carried out individually, work to not only improve the strength of lower limbs but also eliminate the „shuffle-walk” typical for elderly people which increases the risk of stumbles and falls.
Sensory-motor training. Sensory-motor training comprises exercises of muscle coordination and posture control. It is focused on stimulation and improvement both of sensory and kinetic function. It includes the gradual increase of effort in control systems to train safe and controlled balance reactions. In this method an unstable base is used, which as a result of regular training, develops an increase in a dynamic joints control and body balance. This is functional training since, as in daily living activities, planning the strategy of the balance reaction (way of movement) on the unstable surface is not possible. The results of the newest studies indicate that sensory-motor training, by increasing posture control, may limit the risk of falls of elderly people.
Tai Chi. Tai Chi, originating from China, is a form of physical and mental exercises, which involves smooth movements while preserving correct body posture allied to concentration and proper breathing. Each time a physical activity is generated from the trunk, harmonious movements create the characteristic of a given form. Independently performed, controlled studies with the participation of the eldery have demonstrated that Tai Chi exercises increase their dynamic balance, and therefore reduce the risk of falls.
Pilates. The Pilates method belongs to the so called Body-Mind Exercises. Its aim is to increase the strength and elasticity of all body muscles by purposeful activation of deep tenomuscular structures. Proper tenomuscular functioning is necessary for correct stabilization and coordination during complex movements, particularly walking and daily living activities. In this system each movement is preceded by generating a so called cylinder of muscle stability around the spine and the exercises are coordinated with breathing. This method is regarded as safe and uses a moderate pace of exercises conducted in a painless range of movement. The Pilates method comprises instructions of correct posture and body mechanics and can be used in the prevention of falls in elderly people.

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W37
Stan Zemankiewicz, M.D., PhD. Bartow Orthopedics Norbert Paul Zemankiewicz,
D.O.M.S. Nova University

Przeanalizowaliśmy wyniki 25 rewizji alloplastyki stawu biodrowego w późnych infekcjach oraz niepowodzeniach endoprotezoplastyki. Przygotowaliśmy protokół dla postępowania w późnym septycznym powikłaniu alloplastyki całkowitej biodra. W 25 rewizjach osiągnęliśmy 100% wyników satysfakcjonujących po wymianie endoprotezy, zastosowaniu antybiotykoterapii oraz implantacji nowej endoprotezy. Czas obserwacji mieści się pomiędzy 1985 a 1999 rokiem. Większość pacjentów miała pierwotną alloplastykę w wieku od 65 do 70 lat, natomiast rewizje endoprotez w 25 przypadkach były wykonane u tych samych pacjentów w wieku od 79 do 102 lat.

Tegoroczny Światowy Kongres Osteoporozy pod wieloma względami okazał się rekordowy w stosunku do poprzednich.
Streszczenia z Kongresu dostępne są już w formie suplementu online Osteoporosis International.


        W dniach 23-26 marca odbył się we Florencji World Congress On Osteoporosis, Osteoarthritis and Musculoskeletal Diseases. W kongresie wzięło udział 4082 uczestników, zgłoszono 1436 abstraktów. W trakcie 4 dni trwania spotkania przyznano 601 nagród. Program obejmował wykłady plenarne, sesje specjalistyczne i spotkania z ekspertami. Dwa najistotniejsze doniesienia naukowe to: wyniki leczenia osteoporozy z zastosowaniem abaloparatydu oraz romososumabu, który jest częścią łańcucha parathormonu. Po 18 miesiącach leczenia abaloparatydem uzyskano redukcję liczby złamań kręgosłupa o 86%, pozakręgowych o 43% i o 70% procent osteoporotycznych złamań głównych. Po rocznym leczeniu romososumabem uzyskano wzrost BMD kręgosłupa o 13%, i redukcję złamań w jego kontynuacji denosumabem uzyskano wzrost BMD kręgosłupa o 13 % i redukcję złamań kręgowych o 73%. Poranna sesja w sobotę 25 marca rozpoczęła się wykładem autorstwa Cyrus Cooper, który omawiał znaczenie żywienia w zdrowiu kości. W pierwszej kolejności przedstawił potencjalne strategie zapobiegające wystąpieniu złamania na przestrzeni całego życia:
      a) osiągnięcie maksymalnej, genetycznie uwarunkowanej masy kostnej poprzez prawidłowy rozwój hormonalny w pierwszych 2 dekadach życia oraz stosowanie odpowiedniej diety i aktywności ruchowej
      b) opóźnienie utraty masy kostnej w wieku średnim i początkowym okresie starzenia się,
      c) zmniejszenie utraty masy kostnej w późniejszym życiu.
      Autor przypomniał, że przez całe życie kluczowymi komponentami diety powinny być: wapń i witamina D, ponadto: witaminy (B,C,E), magnez, cynk, polifenole, proteiny. Zwrócił uwagę jednak, że są one różnie powiązane z gęstością mineralną i ryzykiem złamania w dzieciństwie i dorosłym życiu. W kolejnym wykładzie prof. Dawson-Hughes podkreślała powiązanie pomiędzy witaminą D i ryzykiem upadku oraz, zwróciła uwagę, że obecnie trwają badania mające na celu ustalenie optymalnego dla profilaktyki upadków poziomu 25(OH)D w osoczu. Prof. Dawson-Hughes zaznaczyła również brak standaryzacji testów służących do oceny poziomu 25-hydroksy witaminy D. Próby ich zdefiniowania są jednym z ważniejszych wyzwań. Na zakończenie, zwrócono uwagę jak bardzo istotną kwestią jest zidentyfikowanie tej grupy populacji, który mógł by najbardziej zyskać na suplementacji wapniem i witaminą D.
      Podczas poprzedniego kongresu WCO sarkopenia została uznana za jeden z głównych problemów zdrowia publicznego, dlatego znacząca część sesji 25 marca została poświęcona mięśniom. Prof. Vellas podczas swojego wykładu plenarnego przedstawił leki, które potencjalnie mogą leczyć sarkopenię. Omówił działanie, będących obecnie w fazie badań, przeciwciał dla miostatyny, testosteronu, SARM, hormonu wzrostu, estrogenu i leptyny. W kolejnym wystąpieniu dr Beaudart, w oparciu o przeglądy systematyczne i metaanalizy wykazał związki pomiędzy sarkopenią a: umieralnością, spadkiem sprawności funkcjonalnej, upadkami i hospitalizacjami. Informacje te zostały potwierdzone w badaniu, którym objęci zostali pacjenci ze złamaniami biodra. W grupie z sarkopenią stwierdzono znaczące podwyższanie ryzyka niekompletnego odzyskania sprawności funkcjonalnej, w porównaniu z grupą bez sarkopenii. W innym niewielkim badaniu, przeprowadzonym na grupie pacjentów skierowanych na oddział ortogeriatryczny w następstwie złamania bkku, sarkopenia (stwierdzona wg. międzynarodowych i lokalnych kryteriów) nie miała wpływu na przewidywaną jednoroczną umieralność (predicted 1-year mortality). W kolejnym badaniu obejmującym 442 starsze osoby, sarkopenię powiązano z wyższymi kosztami podstawowej opieki zdrowotnej i leczenia szpitalnego, a także zinstytucjonalizowaną i niezinstytucjonalizowaną stałą opieką.
      Zespół kruchości (frailty) – definiowany jako syndrom geriatryczny charakteryzujący się zwiększoną wrażliwością na czynniki środowiskowe, był szeroko definiowany zarówno podczas prezentacji ustnych jak i sesji plakatowych. Z powodu braku jasnej i przyjętej definicji operacyjnej tego syndromu, jedna z prezentacji miała szczególne znaczenie. W badaniu kohortowym obejmującym 662 seniorów przebywających w domach opieki, Fanny Bucking oceniła stopień, w jakim dziesięć różnych definicji operacyjnych frailty jest w stanie przewidywać jednoroczną umieralność i ryzyko upadków. Autorka wykazała, że spośród ocenionych definicji operacyjnych, najbardziej predykcyjna w zakresie jednorocznej umieralności jest definicja Tilburga i „SHARE Frailty Instrument”, a w przewidywaniu upadków „Groningen Frailty Indicator”.

Członkowie Scientific Advisory Board, prowadzeni przez osoby Prof Rene Rizzoli oraz Prof Cyrusa Coopera, wybierali streszczenia do wystąpień ustnych spośród 1436 abstraktów, które zostały przyjęte. Streszczenia zostały opublikowane jako suplement Osteoporosis International (vol 28, supp 1) pod adresem www.

W trakcie 4 dni trwania spotkania przyznano 601 nagród. Wśród nich znalazły się:
• The 2017 ESCEO Medal of Excellence
• The ESCEO-IOF Herbert Fleisch Medal
• The IOF Medal of Achievement
• The IOF Olof Johnell Science Award
• The ESCEO-IOF-UCB Awards
• The IOF President’s Awards
• The IOF Committee of National Societies Award
• The ESCEO-AgNovos Healthcare Young Investigator Awards
• The Best CNS Booth
• The ESCEO-IOF Pierre Meunier Young Scientist Award
• The ESCEO-Eli Lilly Scholarships

W trakcie trwania Kongresu, dużą uwagę poświecano promocji kolejnego spotkania które odbędzie się już 19-22.04.2018 w Krakowie w Centrum Kongresowym ICE. W załączeniu znajduje się ulotka zawierająca najważniejsze zagadnienia jakie będą poruszane podczas spotkania oraz podstawowe informacje organizacyjne.

P21

SARCOPENIA IN UKRAINIAN WOMEN: ASSESSMENT AND DETERMINATION OF LEAN BODY MASS DEFICIENCY

Povoroznyuk V., Dzerovych N.

D.F. Chebotarev Institute of gerontology NAMS Ukraine, Kyiv, Ukraine 

Key words: sarcopenia, muscle mass, appendicular skeletal mass index, cutoff, women

Introduction. Sarcopenia is been defined as an age-related reduction in muscle mass, strength and performance. Muscle mass peaks by fourth decade and then decreases at the rate of 1% after the age of 50 years. Prevalence of sarcopenia varies widely (5-70%) according to age, sex, ethnicity and the criteria used for its definition [Marwaha R. et al., 2014].

The aim of this study was to evaluate the normative data of lean mass in the healthy Ukrainian women.

Materials and methods. 301 women aged 20-87 years (mean age – 57.6±0.9 yrs; mean height – 1.62±0.004 m; mean weight – 63.5±0.5 kg, body mass index – 24.2±0.2 kg/m²) were examined. No subject had any systemic disorders (endocrine, renal, hepatic et al.) or took medications known to affect the skeletal and muscle metabolism. The women were divided into the following age-dependent groups: 20-29 yrs (n=25), 30-39 yrs (n=27), 40-49 yrs (n=22), 50-59 yrs (n=62), 60-69 yrs (n=91), 70-79 yrs (n=59), 80-87 yrs (n=15). The lean and fat masses, bone mineral density (BMD) were measured by the DXA method (Prodigy, GEHC Lunar, Madison, WI, USA). Appendicular skeletal mass (ASM) was measured at all the four limbs with DXA. We’ve also calculated the appendicular skeletal mass index (ASMI) according to the formula: ASM/height (kg/m²). Low muscle mass values conform to the following definitions: European guidelines (ASMI <5.5 kg/m²) [Cruz-Jentoft A.J. et al., 2010], less than 20% of sex-specific normal population and two SD below the mean of the young adult Ukrainian females (20-39 yrs). “Statistika 6.0” © StatSoft, Inc. was used for data processing purposes.

Results. We observed a significant decrease of ASM with age (20-29 yrs – 16.5±0.4 kg, 30-39 yrs – 16.4±0.3 kg, 40-49 yrs – 17.0±0.5 kg, 50-59 yrs – 16.9±0.3 kg; 60-69 yrs – 16.5±0.2; 70-79 yrs – 15.8±0.3; 80-87 yrs – 15.3±0.3; F=2.7; p=0.01). The ASMI values corresponding to a cutoff of low muscle mass by the definitions used were as follows: <5.5 kg/m² (European guidelines), <5.7 kg/m² (<20^th percentile of sex specific population), <4.8 kg/m² (two SD below the mean of young Ukrainian females aged 20-39 yrs). The prevalence of low muscle mass in women aged 65 yrs and older based on the above three criteria was 12%, 16% and 1.7%, respectively. ASM was positively correlated with the total fat mass (r=0.20, p=0.0006) and BMD at all sites (BMD of spine (r=0.22, p=0.0002), BMD of femoral neck (r=0.29, p<0.0001)).

Conclusion. Peak muscle mass among the Ukrainian women is achieved in the fifth decade. The cutoff value of ASMI (<4.8 kg/m²) defined as two SD below the mean of reference young population was lower in this study compared with the Rosetta Study (<5.5 kg/m²). As for the sex specific cutoff (ASMI <5.7 kg/m²), this index was similar to the data of the Health ABC study (<5.67 kg/m²) [Cruz-Jentoft A.J. et al., 2010]. Appendicular skeletal mass was positively correlated with total fat mass and BMD at all sites.

P21 

SARKOPENIA w populacji UKRAIŃSKICH KOBIET: OCENA ORAZ OKREŚLENIE NIEDOBORU BEZTŁUSZCZOWEJ MASY CIAŁA

Povoroznyuk V., Dzerovych N.

D.F. Chebotarev Institute of gerontology NAMS Ukraine, Kyiv, Ukraine

Słowa kluczowe: sarkopenia, masa mięśniowa, appendicular skeletal mass index, punkt odcięcia, kobiety

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 124-125

P21

OCENA RYZYKA UPADKÓW U CHORYCH Z WYBRANYMI ENDOKRYNOPATIAMII

Zygmunt A.^1,2, Szymanek M.¹, Wojciechowska-Durczyńska K.^1,2, Zasada K.^2,3, Kokoszko A.^2,3, Fabiś J.⁴, Lewiński A.^1,2

¹Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi;

²Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi

³Zakład Endokrynologii Onkologicznej, Katedra Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi;

⁴Klinika Artroskopii, Chirurgii Małoinwazyjnej i Traumatologii Sportowej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Słowa kluczowe: Ryzyko upadków, nadczynność tarczycy, niedoczynność tarczycy, zespół metaboliczny

Wstęp. Upadki są znanym czynnikiem ryzyka złamań osteoporotycznych. Częstość upadków zwiększa się z wiekiem, jednakże mogą one wynikać także z innych czynników takich jak masa ciała, osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia równowagi, zaburzenia czynności narządów zmysłu.

Tyreotoksykoza nasila procesy resorpcji kości i może prowadzić do osteoporozy. W niedoczynności tarczycy oraz w zespole metabolicznym nie obserwuje się ubytku masy kostnej, jednakże w niedoczynności tarczycy stwierdzano zwiększoną częstość złamań, a w zespole metabolicznym – niedobór witaminy D.

Cel. Celem pracy była ocena ryzyka upadków u osób z wybranymi, najczęstszymi endokrynopatiami.

Materiał i metody. Przebadano 70 kobiet, pacjentek Kliniki Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, chorujących na nadczynność tarczycy (Grupa I, n=20), niedoczynność tarczycy (Grupa II, n=20) oraz zespół metaboliczny (Grupa III, n=30). Średnia wieku wyniosła odpowiednio (50,0 vs. 40,8 vs. 51,1 lat).

Badanie polegało na wypełnieniu ankiety dotyczącej stanu zdrowia oraz przeprowadzeniu testu Tinetti, oraz testu „wstań i idź”.

Wyniki. Wartość testu Tinetti wynosiła w pozycji siedzącej odpowiednio (13,8 vs. 13,1 vs. 11,8), a w trakcie chodzenia (10,8 vs. 10,6 vs. 9,6). Wartości testu „wstań i idź” wyniosły odpowiednio (8,2 vs. 8,4 vs. 9,8). Największe ryzyko upadków stwierdzono w grupie osób z zespołem metabolicznym (Grupa III). W grupie tej odnotowano także największą liczbę złamań osteoporotycznych.

Wnioski. Nadczynność tarczycy, choć kojarzy się z przyczyną osteoporozy wtórnej, nie jest jedyną endokrynopatią, o której należy myśleć w diagnostyce osteoporozy. Otyłość występująca często w zespole metabolicznym może wpływać na ogólną sprawność i koordynację ruchową pacjentów, przyczyniając się do zwiększonego czynnika ryzyka upadków i złamań.

P21

ASSESSMENT OF THE RISK OF FALLING IN PATIENTS WITH SELECTED ENDOCRINOPATHIES

Zygmunt A.^1,2, Szymanek M.¹, Wojciechowska-Durczyńska K.^1,2, Zasada K.^2,3, Kokoszko A.^2,3, Fabiś J.⁴, Lewiński A.^1,2

¹Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi;

²Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi

³Zakład Endokrynologii Onkologicznej, Katedra Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi;

⁴ Klinika Artroskopii, Chirurgii Małoinwazyjnej i Traumatologii Sportowej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Keywords: risk of falling, hyperthyroidism, hypothyroidism, metabolic syndrome

Objectives. Falling is a known risk factor of osteoporotic fractures. Incidence of collapses increases with age, however, they may also result from other factors such as body mass, muscle weakness, disturbances of balance, disfunction of sense organs.

Thyreotoxicosis enhances the proccesses of bone resorption and may lead to osteoporosis. In the hypothyroidism and metabolic syndrome there is no bone mass loss, however an increased incidence of fractures is observed in hypothyroidism, and a vitamine D deficiency – in metabolic syndrome.

Aim. The aim of our work was to evaluate the risk of falling in patients with selected, the most frequent endocrinopathies.

Materials and methods. The sudy population consisted of 70 women, hospitalized in Endocrynology and Metabolic Diseases Clinic, Medical University of Lodz, suffering from hyperthyroidism (Group I, n=20), hypothyroidism (Group II, n=20) and metabolic syndrome (Group III, n=30). The mean age of patients was 50,0 vs 40,8 vs 51,1 years respectively.

The study was based on filling a questionnaire concerning health status and performing Tinetti test, and „stand up and go” test.

Results. The values of Tinetti test in sitting position were 13,8 vs 13,1 vs 11,8 respectively, and during walking 10,8 vs 10,6 vs 9,6. The values of „stand up and go” test were 8,2 vs. 8,4 vs. 9,8 respectively. The greatest risk of falling was observed in the group of patient with metabolic syndrome (Group III). In this group the largest number of osteoporotic fractures was also noted.

Conclusions. Although it is hyperthyroidism that is associated with the cause of secondary osteoporosis, it is not the only endocrinopathy that should be considered in the diagnosis of osteoprosis. Obesity, frequently occuring in metabolic syndrome, may affect the general mobility and coordination, resulting in the increased risk of falling and fractures.

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 20-21.09.2013

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2013, vol 15 (Suppl. 2).str 128-130

P29

WPŁYW NOWYCH BISFOSFONIANÓW NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I STRUKTURALNE TKANKI KOSTNEJ OWIEC

Nikodem A.¹, Piątek A.², Bieżyński J.², Kiełbowicz Z.², Filipiak J.¹, Pezowicz C.¹

¹Zakład Inżynierii Biomedycznej i Mechaniki Eksperymentalnej, Wydział Mechaniczny, Politechnika Wrocławska

²Katedra i Klinika Chirurgii, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Słowa kluczowe: osteoporoza, bisfosfoniany, właściwości mechaniczne
 

Wstęp. Tkanka kostna jest materiałem, który potrafi dopasowywać swoją strukturę wewnętrzną do panujących warunków obciążeń. W tkance prawidłowej ciągłe procesy budowy, niszczenia i odbudowy tkanki wzajemnie się równoważą i uzupełniają, jednak w przypadku zaburzenia tej równowagi może dojść do zmian o charakterze chorobowym. Osteoporoza jest uogólnioną chorobą szkieletu polegającą na zmniejszeniu gęstości mineralnej kości oraz zmianie jej mikrostruktury, prowadzącej do wzmożonej łamliwości oraz do zwiększonego ryzyka złamań. Leczenie osteoporozy jest trudne i długotrwałe, a leki podawane pacjentom powinny być dobrze przyswajalne i bezpieczne. Jednym z najnowocześniejszych leków stosowanych w terapii OP są bisfosfoniany (BS). Sam mechanizm działania BS jest dość skomplikowany, dzięki powinowactwu do jonów wapnia, mają one możliwość absorpcji na powierzchni hydroksyapatytu, co tłumaczy efekt antyresorpcyjny. Ponadto, jak pokazują ostatnie doniesienia, główną wadą stosowanych obecnie BS jest bardzo niska wchłanialność z przewodu pokarmowego, a dodatkowo mogą one wywołać niepożądane efekty uboczne. Dlatego mając na uwadze efekt stosowanych związków i ich potencjał, poszukuje się nowych leków opartych o BS, które można by wykorzystać, zapewniając lepsze efekty i poprawiając bezpieczeństwo i zdrowie pacjentów, w terapii przeciw OP.

Cel. Głównym celem badań było określenie właściwości mechanicznych kości, na różnym poziomie organizacji, pochodzących z różnych regionów układu kostnego badanych owiec (kręgosłup, kości śródstopia, kość ramienna oraz kość udowa). W terapii zastosowano bisfosfoniany, przygotowane w Zakładzie Chemii Bioorganicznej Politechniki Wrocławskiej.

Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiło 21 owiec, które podzielono na 3 grupy. Każda z grup zawierała 7 owiec, z których 1 owca stanowiła próbę kontrolną negatywną, jedna próbę kontrolną pozytywną, a 5 grupę badawczą. Aby u owiec uzyskać obraz kliniczny podobny do osteoporozy owce grupy kontrolnej pozytywnej oraz badawczej poddano zabiegowi owariektomii, a także podano im metyloprednizolon. Następnie grupie badawczej przez okres 10 tygodni bezpośrednio do żwacza podawano 35 mg bisfosfonianu (BS). Podawane BS są analogiem strukturalnym komercyjnego BS inkadronianu. W czasie doświadczenia krew zwierząt poddano badaniom hormonalnym i biochemicznym. Po kolejnych trzech miesiącach owce poddano eutanazji. Próbki do badań mechanicznych przygotowano z rejonów: nasady bliższej kości udowej, ramiennej oraz trzonów kręgów kręgosłupa lędźwiowego. Próbki wycinano z prędkością 1 mm/s za pomocą przecinarki precyzyjnej Accutom–5, STRUERS^®. Do czasu pomiaru próbki przechowywano w temperaturze –20°C w podwójnym opakowaniu foliowym. Właściwości mechaniczne tkanki kostnej określono w jednoosiowym teście na ściskanie, z użyciem maszyny 858 MTS MiniBionix.

Wyniki. Wyniki badań biochemicznych, szczególnie poziomu fosfatazy alkalicznej, wskazują spadek wartości po podaniu metyloprednizolonu, a gwałtowny wzrost po podaniu bisfosfonianów. W badaniach próbek tkanki kostnej zaobserwowano spadek zarówno w wartości gęstości, wytrzymałości oraz energii odkształcenia u owiec po owariektomii i znaczny wzrost tych wartości dla owiec poddanych terapii BS. Podobne zależności uzyskano dla każdego z badanych bisfosfonianów. Ponadto, tkanka po owariektomii zmniejsza swoją gęstość i staje się bardziej anizotropowa, podczas gdy po zastosowaniu terapii z użyciem BS, staję się gęstsza i bardziej izotropowa.

Wnioski. Podsumowując, na podstawie zaprezentowanych wyników można jednoznacznie stwierdzić duży wpływ terapii na parametry mechaniczne kości na różnych poziomach organizacji.

P29

EFFECT OF NEW BISPHOSPHONATES ON MECHANICAL AND STRUCTURAL PROPERTIES OF OVINE TRABECULAR BONE

Nikodem A.¹, Piątek A.², Bieżyński J.², Kiełbowicz Z.², Filipiak J.¹, Pezowicz C.¹

¹Zakład Inżynierii Biomedycznej i Mechaniki Eksperymentalnej, Wydział Mechaniczny, Politechnika Wrocławska

²Katedra i Klinika Chirurgii, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Keywords: osteoporosis, bisphosphonates, mechanical properties

Objectives. Bone tissue can adjust internal structure to the existing loading condition. In healthy tissue the remodeling processes: resorption and bone deposition, determined by the activities of two principle cell types, osteoclasts and osteoblasts which are mutually balanced and complementary. Capability to adapt bone’s structure to load condition may have adverse consequences and lead to pathological changes when balance between processes of bone remodeling is disturbed.

Osteoporosis (OP) is a chronic, metabolic disease of the skeleton, characterised by reduced amount of bone mass, disturbed bone microarchitecture, and, consequently, lowered mechanical resistance to loads and traumas, which ultimately leads to an increased risk of fractures. Progressive bone loss in osteoporosis results from bone resorption in excess of bone formation. Nowadays, one of the main pharmacological measures in the treatment of osteoporosis are bisphosphonates.

Bisphosphonates are a class of chemicals that share a basic phosphate-carbon-phosphate core and bind strongly to calcium. Although the precise mechanism of action is not completely understood, these agents strongly inhibit osteoclast-mediated bone resorption. In clinical trials, oral bisphosphonates have been found to increase bone mineral density (BMD) and decrease fracture risk in the majority of the treated postmenopausal osteoporosis.

Aim. The main goal of this study was to determine the mechanical properties and elemental content of bone tissue derived from sheeps which were applied different new formulae of biphosphonates. The bishophonate, were specially prepared by Department of Bioorganic Chemistry at Wroclaw University of Technology and named using internal number of protocols.

Materials and methods. The studies was carried out on 21 sheeps, which were divided into 3 group. Each group consists of 7 sheeps, where 1 sheep was a negative control subject, 1 was a positive control subject (after ovariectomy) and 5 sheeps were receiving treatment with bisphosphonates. After ovariectomy, methylprednisolone was given to the sheep, then for 10 weeks 35 mg of bisphosphonates were given directly into the rumen. During the treatment hormone and biochemistry were conducted. Samples for mechanical tests were taken after 3 months from femur, tibia epiphysis and bodies of lumbar spines. The specimens were cut out at a speed of 1mm/s using Accutom–5, STRUERS^® automatic precision cutter. Until the readying of the specimens, each of the test preparations was stored at a temperature of –20°C in a double plastic packaging. The mechanical properties were measured in uniaxial compression test using 858 MTS MiniBionix material testing machine.

Results. The results indicate a significant drop in all groups, in values of biochemical indicators of bone metabolism, especially in alkaline phosphatase after the dose of methylprednisolone and rapid growth after bisphosphonates. The same relation in mechanical properties, especially in strength and in density is observed. Using different content of bisphosphonates in all groups, we obtain the same trends. The results obtained from present study confirms that bisphosphonates can change the density of the trabecular bone but have significant influence on the strength of bone.

Conclusions. In conclusion, based on presented results is possible to determine the impact of treatment on bone mechanical properties at various levels of the organization.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s101.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s23.

P019
KORELACJA POMIĘDZY PARAMETRAMI TRANSFORMATY FOURIERA OBRAZU RENTGENOWSKIEGO MIKROSTRUKTURY KOŚCI GĄBCZASTEJ A WARTOŚCIĄ BMD

Sławomir Chaberek
Zakład Diagnostyki Obrazowej, SPSK, Konarskiego 13, 05-400 Otwock

Cel pracy: Celem pracy jest przedstawienie parametrów mikrostruktury kostnej wyznaczonych w oparciu o dwuwymiarową transformatę Fouriera obrazu rentgenowskiego, wymiar fraktalny i analizę histogramu mikroradiograficznych obrazów struktury kości gąbczastej. Wyznaczone parametry zostały porównane z wartością BMD badanych próbek kostnych przy użyciu współczynnika liniowej korelacji Pearsona.
Materiał i Metoda: Analizie poddano 40 obrazów mikroradiograficznych próbek kostnych główki kości udowej. Wszystkie próbki pochodziły z ujednoliconego anatomicznie obszaru główki kości udowej. Próbki miały kształt cylindra o średnicy 10mm i wysokości 12mm. Obraz mikroradiograficzny badanej struktury rejestrowano na filmach mammograficznych. Do obrazowania wykorzystano mikrorogniskową lampę rentgenowską o ognisku 13m. Powiększenie obrazu mikroradiograficznego wynosiło 5x, przy rozdzielczości geometrycznej 40pl/mm. Dla każdego preparatu wyznaczono parametry obrazu w oparciu o analizę widma dwuwymiarowej transformaty Fouriera, analizę fraktalną obrazu oraz histogram. Dla poszczególnych parametrów wyznaczone zostały wartości średnie oraz odchylenia standardowe. Przy użyciu aparatu LUNAR DPXL, stosując oprogramowanie „small animals”, dokonano metodą DEXA pomiarów densytometrycznych badanych próbek
Wyniki: Otrzymano wysokie korelacje pomiędzy parametrami zdefiniowanymi na podstawie widma energetycznego FFT a wartością BMD – |r|=0.880 (p<0,01). Korelacja pomiędzy wartością wymiaru fraktalnego a BMD wynosiła: |r|=0.822 (p<0.01). W analizie rozkładu histogramu najwyższe korelacje otrzymano pomiędzy wartością gradientu intensywności a wartością BMD – |r|=0.867 (p<0.01), najniższy współczynnik korelacji zanotowano dla wartości odchylenia standardowego histogramu – |r|=0.734 (p<0.01).
Podsumowanie: Praca wykazała, że prezentowane analizy struktury kości gąbczastej pozwalają na opis jej stanu klinicznego. Matematyczna analiza może okazać się bardzo dobrą metodą szybkiej oceny mikrostruktury kostnej. Przedstawione parametry są podstawą do zdefiniowania wektora cech obrazu mikrostruktury kostnej.

P019
CORRELATION BETWEEN FAST FOURIER TRANSFORMATION PARAMETERS OF RADIOGRAPHIC IMAGES OF TRABECULAR BONE MICROSTRUCTURE AND BMD
Slawomir Chaberek,
Department of Radiology SPSK; Konarskiego 13, 05-400 Otwock; Poland

Purpose: The aim of this study was to present parameters of bone microstructure. The method was based on the: 2 dimensional FFT analysis, fractal dimension and analysis dis¬tribution histogram of intensity microradiographic image of trabecular bone microstructure. We compared all parameters with BMD using correlation analysis (Pearson’s linear correlation coefficient).
Materials and Methods: We analysed 40 microradiograms of femoral head trabecular bone obtained from 40 patients. All samples were obtained from the same area of the femoral head. The samples were cylinders with a 10 mm diameter and a height of 12 mm, they were extracted by a trepan. Microradiograms were registered on mammographic films. For imaging we used a microfocal X-ray tube (focus diameter 13mm, 25kV). Magnification microradiograms was 5x and spatial resolution 40 pl/mm. Image parameters was evaluated in each case and used: 23 – 2D FFT parameters; fractal dimension; image histogram parameters: mean, energy, entropy, gradient, skews, kurtosis, standard deviation. For all parameters were computed mean and standard deviation. All samples had standard DEXA technique studies using 'small animals’ software on the LUNAR DPXL.
Results: We obtained high correlation between parameters of bone microstructure described by FFT energy spectrum and BMD – Irl=0.880 (p < 0,01). Correlation between fractal dimension and BMD was lrl=0.822 (p<0.01). In the analysis distribution histogram of intensity a high correlation was found between gradient intensity and BMD – lrl=0.867 (p<0.01), a small correlation between standard deviation intensity and BMD – lrl=0.734 (p<0.01) was also found.
Conclusion: The study shows that the presented analysis of trabecular bone microstructure described morphological trabe- cular bone fractures. There is great necessity of a method of non¬destructive investigation of bone microstructure. The presented image parameters were treated as the image descriptors and were set into the feature vector for discriminant analysis.