I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s181-182.

P53
OKOŁODOBOWE STĘŻENIA LEPTYNY I JEJ ROZPUSZCZALNEGO RECEPTORA A UKŁAD RANKL/RANK/OPG U KOBIET PO MENOPAUZIE Z OTYŁOŚCIĄ OLBRZYMIĄ

Ostrowska Z.1, Szapska B.1, Kos-Kudła B.2, Głogowska-Szeląg J.3, Marek B.3, Kajdaniuk D.3, Wołkowska K.1, Kobielski A.4, Świętochowska E.1
1 Zakład Biochemii Klinicznej,
2 Klinika Endokrynologii
3 Zakład Patofizjologii Katedry Patofizjologii i Endokrynologii
4 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Operacyjnego Leczenia Otyłości, Śląska Akademia Medyczna, Zabrze

Słowa kluczowe: Leptyna; sOB-R; OPG; sRANKL; Otyłość; Menopauza

Wstęp
Leptyna (LP), która odgrywa istotną rolę w regulacji apetytu i wydatkowania energii, może być potencjalnym mediatorem ochronnego wpływu tkanki tłuszczowej na tkankę kostną. Pomimo niejednoznacznych wyników badań uważa się, że LP może hamować tworzenie tkanki kostnej działając za pośrednictwem ośrodkowego układu nerwowego. Hormon ten, działając obwodowo, może także bezpośrednio stymulować zarówno tworzenie tkanki kostnej jak i jej resorpcję; ten ostatni efekt jest najprawdopodobniej realizowany za pośrednictwem systemu RANKL/RANK/OPG. Rezultat działania LP na tkankę kostną jest wypadkową, ośrodkowego (negatywnego) i obwodowego (pozytywnego) wpływu hormonu i zależy od stężenia LP we krwi oraz przepuszczalności bariery krew-mózg. Korzystny obwodowy efekt działania LP przeważa wówczas, gdy występuje ośrodkowa oporność na insulinę; stan taki stwierdza się w przypadku otyłości.
Cel pracy
Celem pracy było wykazanie, czy u kobiet po menopauzie z otyłością olbrzymią istnieje związek pomiędzy okołodobowymi stężeniami LP i jej rozpuszczalnego receptora (sOB-R) a osteoprotegeryną (OPG), jej rozpuszczalnym ligandem (sRANKL) oraz wskaźnikiem OPG/sRANKL.
Materiał i metody
Badaniami objęto 27 kobiet po menopauzie, w tym 12 z otyłością olbrzymią (BMI > 40 kg/m2) i 15 zdrowych z należną masą ciała (BMI 20 do 25 kg/m2).
Krew do oznaczeń stężenia LP, sOB-R, OPG i sRANKL pobierano w odstępach 3-godzinnych w ciągu doby. Oznaczenia wykonano w surowicy krwi metodą ELISA
Wyniki
U kobiet po menopauzie z otyłością olbrzymią wykazano istotny wzrost średniego dobowego stężenia LP oraz zmniejszenie okołodobowego stężenia sOB-R, OPG i sRANKL w porównaniu z grupą kontrolną. Obserwowano również istotne zmiany w wartościach amplitudy rytmów LP, OPG i sRANKL oraz stłumienie rytmu sOB-R. Zmianom tym towarzyszył istotny wzrost średniej wartości wskaźnika OPG/sRANKL. Okołodobowe stężenia LP korelowały ujemnie ze średnimi dobowymi stężeniami sOB-R i sRANKL a dodatnio z wskaźnikiem OPG/sRANKL. Natomiast okołodobowe stężenia sOB-R korelowały ujemnie z OPG i wskaźnikiem OPG/sRANKL
Wniosek
Wyniki naszych badań u kobiet po menopauzie z otyłością olbrzymią potwierdzają hipotezę, że leptyna może zmniejszać resorpcję kości i obrót kostny poprzez modulowanie układu OPG/sRANKL.

P53
CIRCADIAN CONCENTRATIONS OF LEPTIN AND ITS SOLUBLE RECEPTOR AND RANKL/RANK/OPG SYSTEM IN POSTMENOPAUSAL WOMEN WITH EXTREME OBESITY

Ostrowska Z.1, Szapska B.1, Kos-Kudła B.2, Głogowska-Szeląg J.3, Marek B.3, Kajdaniuk D.3, Wołkowska K.1, Kobielski A.4, Swiętochowska E.1
1 Division of Clinical Biochemistry
2 Clinic of Endocrinology
3 Division of Pathophysiology, Deparment of Pathophysiology and Endocrinology
4 Department and Clinic of General Surgery, Silesian Medical University, Zabrze, Poland

Keywords: Leptin; sOB-R; OPG; sRANKL; Obesity; Menopause

Introduction
Leptin (LP), which is known to regulate appetite and energy expenditures, may also contribute to mediate the effects of fat mass on bone tissue. Although reported data are somewhat conflicting, there some evidence that LP may decrease bone formation via a central nervous effect and may stimulate both bone formation and bone resorption via direct peripheral effects; the latter effect appear to be mediated through the RANKL/RANK/OPG system. The result of these central (negative) and peripheral (positive) effects may depend on serum LP levels and blood-brain barrier permeability. The two pathways could counterbalance each other, with the peripheral and positive effects being predominant when LP central resistance occurs with obesity onset.
Aim
The aim of the study was to prove if there were any connection between, changes in 24-h profile of LP, sOB-R and OPG, sRANKL serum concentrations and OPG/sRANKL ratio in postmenopausal women with extreme obesity.
Materials and methods
Studies were performed in 27 postmenopausal women (12 with morbid obesity – BMI > 40 kg/m2 and 15 healthy volunteers with correct body mass – BMI
20 to 25 kg/m2). Blood were collected every 3 hours within a day. LP, sOB-R, OPG and sRANKL were determined in serum with the use of ELISA method.
Results
Mean 24-hour concentration of LP was significantly higher in postmenopausal women with extreme obesity versus age-matched control group, while mean daily concentrations of sOB-R, OPG and sRANKL were significantly lower. Significant changes in the values of amplitude of LP, OPG and sRANKL rhythms were also found in obese women. Moreover, the abolition of circadian rhythm of sOB-R was observed. Daily concentrations of LP in obese women were negatively correlated with sOB-R and sRANKL and positively with OPG/sRANKL ratios. However, 24-hour levels of sOB-R were negatively correlated with OPG and OPG/sRANKL ratios.
Conclusion
Our results in postmenopausal women with extreme obesity confirm hypothesis that leptin may reduce bone resorption and slow bone turnover by regulating OPG/sRANKL system.

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s196-197.

P51
WPŁYW KADMU NA STRUKTURĘ I FUNKCJĘ PRZYTARCZYC – BADANIA W MODELU DOŚWIADCZALNYM NA ZWIERZĘTACH

Piłat-Marcinkiewicz B.1, Brzóska M. M.2, Lebda-Wyborny T.3, Sawicki B.1

1 Zakład Histologii i Embriologii, Akademia Medyczna w Białymstoku
2 Zakład Toksykologii, Akademia Medyczna w Białymstoku
3 Zakład Histologii i Embriologii, Śląska Akademia Medyczna w Katowicach-Ligocie

Słowa kluczowe: kadm, przytarczyce, parathormon, szczur

Wstęp i cel pracy
Ostatnie wyniki badań epidemiologiczych oraz doświadczalnych wskazują, iż nawet względnie niskie, długotrwałe narażenie na kadm stanowi czynnik ryzyka uszkodzeń układu kostnego. Mechanizmy oddziaływania kadmu na układ kostny pomimo wielu badań wciąż pozostają nie w pełni wyjaśnione. Przytarczyce, poprzez sekrecję parathormonu (PTH), uczestniczą w regulacji gospodarki wapniowej i metabolizmu tkanki kostnej. W związku z tym badając mechanizmy uszkadzającego wpływu kadmu na układ kostny wzięto pod uwagę również możliwości oddziaływania kadmu poprzez wpływ na przytarczyce.
Celem pracy była ocena struktury i funkcji przytarczyc w modelu doświadczalnym na samcach szczura stanowiącym odpowiednik niskiego i wysokiego narażenia na ten metal, które może mieć miejsce w życiu człowieka.
Materiał i metody
Zwierzęta narażano na kadm w postaci wodnych roztworów CdCl2 o stężeniu 1 i 50 mg Cd/dm3, podawanych jako jedyny płyn do picia przez 12 miesięcy. Szczury kontrolne pojono wodą niezanieczyszczoną kadmem. Do badań pobrano tarczyce wraz z przytarczycami oraz krew (na skrzep). Dokonano oceny struktury histologicznej przytarczyc w mikroskopie świetlnym. W przytarczycach wykrywano peptyd pokrewny do parathormonu (PTHrP) techniką immunohistochemiczną Avidin Biotin Peroxidase Complex (ABC) stosując swoiste przeciwciała królicze. Ponadto, w surowicy oznaczono stężenie PTH (zestawem ELISA, Immunotopics Inc.). Do oceny intensywności reakcji immunohistochemicznej (stosunek średniej gęstości optycznej mierzonego pola do jego powierzchni) na PTHrP użyto programu morfometrycznego Image Pro Plus 4.5 (Media Cybernetics).
Wyniki
W obrazie morfologicznym przytarczyc u zwierząt narażanych na kadm w obu stężeniach zaobserwowano poszerzone naczynia krwionośne oraz wyraźnie jasne, hipertroficzne komórki główne. W grupie narażanej na 50 mg Cd/dm3 zaobserwowano lokalne zmiany degeneracyjne tych komórek przy naczyniach krwionośnych. Zmiany w obrazie morfologicznym przytarczyc były bardziej nasilone przy wyższym poziomie ekspozycji. U zwierząt narażanych na 50 mg Cd/dm3 odnotowano wzrost intensywności odczynu immunohistochemicznego na PTHrP, czemu towarzyszył wzrost stężenia PTH w surowicy. Przy narażaniu na 1 mg Cd/dm3 intensywność odczynu immunohistochemicznego na PTHrP i stężenie PTH w surowicy nie odbiegały od wartości kontrolnych.
Wnioski
Wyniki badań wskazują, iż kadm, nawet w warunkach niskiego narażenia może powodować zmiany w strukturze przytarczyc, natomiast w warunkach wysokiego narażenia na ten metal dochodzi również do zmian degeneracyjnych oraz do zwiększenia syntezy i sekrecji PTH. Biorąc pod uwagę fakt, iż PTH jest silnym czynnikiem resorbującym tkankę kostną, na podstawie przeprowadzonych badań można wnioskować, iż wpływ kadmu na przytarczyce może być włączony w patomechanizmy oddziaływania tego metalu na układ kostny.

Badania częściowo finansowano w Grantu KBN (Nr 6PO5D 093 20).

P51
FFECT OF CADMIUM ON THE STRUCTURE AND FUNCTION OF THE PARATHYROID GLAND – STUDIES ON A RAT MODEL

Piłat-Marcinkiewicz B.1, Brzóska M. M.2, Lebda-Wyborny T.3, Sawicki B.1

1 Department of Histology and Embryology, Medical University of Białystok, Poland
2 Department of Toxicology, Medical University of Białystok, Poland
3 Department of Histology and Embryology, Silesian Medical University, Katowice-Ligota, Poland

Key words: Cadmium, parathyroid, parathormone, rat

Introduction and aim
Recent epidemiological and experimental data indicate that even relatively low chronic exposure to cadmium poses a risk for skeletal damage. Mechanisms of cadmium action on the skeleton, in spite of numerous studies, are still not completely explained. The parathyroid gland via parathormone (PTH) secretion is involved in the regulation of calcium and bone tissue metabolism. Thus, studying the mechanisms of cadmium influence on the skeleton we have also took into account the possibility of its action via parathyroid damage. The aim of the study was to estimate the structure and function of parathyroid on a male rat model corresponding to low and relatively high human exposure.
Material and methods
The animals were treated with cadmium in the form of an aqueous solution of CdCl2 at the concentration of 1 and 50 mg Cd/dm3, administered as the only drinking fluid, for 12 months. Control animals drank water free of cadmium. The thyroid lobes with parathyroids and blood from the heart (for cloth) were collected for analysis. Microscopic analysis of the parathyroids structure was perfomed in a light microscope. In the parathyroid gland, the parathyroid hormone-related protein (PTHrP) was detected immunohistochemically by Avidin Biotin Peroxidase Complex technique (ABC) with the use of specific rabbit antibodies. Moreover, serum PTH concentration was determined using Rat Intact PTH Elisa kit (Immunotopics Inc.). The intensity of the immunohistochemical reaction (ratio of the mean optic density of the measured object to its area) for PTHrP was estimated using a morphometric programme (Image Pro Plus 4.5 Media Cybernetics).
Results
In the morphological picture of the parathyroid gland in the animals exposed to cadmium dilatation of blood vessels and hipertrophia of the parathyroid chief cells were observed. Changes in the morphological picture of the parathyroid in the group exposed to 50 mg Cd/dm3 were more intensive than in those exposed to 1 mg Cd/dm3. The exposure to 50 mg Cd/dm3 led to an increase in the intensity of the immunohistochemical reaction for PTHrP and the serum PTH concentration. In the lower level of the exposure to cadmium, the intensity of immunohistochemical reaction for PTHrP and the serum PTH concentration did not differ compared to control.
Conclusions
The results seem to indicate that cadmium, even at low chronic exposure may lead to changes in the structure of the parathyroid, whereas high exposure to this metal also results in degenerative changes and in an increase in the synthesis and secretion of PTH. Taking into account the fact that PTH is a strong bone-resorbing factor, based on the study it may be concluded that cadmium influence on the parathyroid gland may be involved in the patomechanisms of its action in the skeleton.

This study was in part supported financially by the Grant (No. 6PO5D 093 20) from the Committee for Scientific Research (KBN, Poland).

Zachęcamy do zapoznania się z podsumowaniem Kongresu WCO-IOF -ESCEO 2016. Materiały, w formie slajdów w języku angielskim, dostępne są dla zalogowanych użytkowników portalu IOF. Ponadto opublikowany został program wstępny WCO-IOF-ESCEO we Florencji.


Wychodząc naprzeciw zaintersowanym uczestnikom, specjaliści wybrali naistotniejsze doniesienia i przedsatwili je w formie slajdów, opatrzonych komentarzami. Dodatkowe komentarze zawierają krótkie wywiady przeprowadzone ze specjalistami w swoich dziedzinach. Szczególną uwagę poswięcono sympozjom o tematyce:
– Cancer Treatment Induced Bone Loss (CTBIL) in Women with Breast Cancer
– Evaluation of Fracture Risk beyond DXA and BTMs

Dostępne dla zalogowanych użytkowników materiały skupiają się wokół najważniejszych tematów spotkania tj:
– Treatment of osteoporosis
– Fracture
– Vitamin D
– Sarcopenia
– Phosphate
– Epidemiology of osteoporosis

Program wstępny Kongresu w 2017 roku dostępny jest tutaj.

źródło: http://www.iofbonehealth.org/WCO-2016-congress-highlights

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s183-184.

P54
OCENA GOSPODARKI WAPNIOWEJ I MASY KOSTNEJ U OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ OLBRZYMIĄ

Czerwińska E.,1 Walicka M.,1 Tałałaj M.,1 Marcinowska-Suchowierska E.,1 Wasiak D.,2 Wierzbicki Z.,2 Rowiński W.2
1 Klinika Medycyny Rodzinnej i Chorób Wewnętrznych CMKP w Warszawie, ul. Czerniakowska 231
2Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej AM w Warszawie, ul. Nowogrodzka 59

Słowa kluczowe: homeostaza wapniowa, masa kostna, otyłość olbrzymia

Wprowadzenie
Osoby otyłe są predysponowane do rozwoju zaburzeń homeostazy wapniowej i zmian masy kostnej z powodu spożywania niezbilansowanej diety, unikania ekspozycji na słońce i małej aktywności fizycznej. Ustalono, że osoby z nadwagą mają większą masę kostną w porównaniu z osobami szczupłymi, natomiast wpływ otyłości, a zwłaszcza otyłości olbrzymiej na homeostazę wapniową i masę kostną nie jest jednoznaczny.
Cel pracy
ocena homeostazy wapniowej, zaopatrzenia organizmu w witaminę D, masy kostnej i przemian kostnych u osób z otyłością olbrzymią.
Materiał
Pacjenci z otyłością olbrzymią (BMI ≥ 40kg/m2) zakwalifikowani do operacji bariatrycznej z powodu braku redukcji masy ciała podczas leczenia zachowawczego otyłości. U osób tych wykluczono choroby nerek, wątroby, przyjmowanie leków wpływających na przebudowę tkanki kostnej. Badaniami objęto 56 osób (w tym 47 kobiet i 9 mężczyzn), średnia wieku wynosiła 35.7 lat, a średnia wartość BMI = 45.8 kg/m2.
Metody
U pacjentów wykonywano następujące badania: 1. stężenie w surowicy krwi: wapnia, biochemicznych markerów obrotu kostnego czyli wiązań sieciujących kolagen β-CrossLaps jako wskaźnika resorpcji kości oraz osteokalcyny jako wskaźnika kościotworzenia, 25(OH)witaminy D jako wykładnika zaopatrzenia organizmu w witaminę D i parathormonu jako wykładnika czynności przytarczyc 2. stężenie wapnia i kreatyniny w II porannej porcji moczu oraz wyliczono wskaźnik kalciurii (iloraz wapń / kreatynina – FUCa/Cr) 3. badanie densytometryczne z zastosowaniem dwuenergetycznej densytometrii DXA (Hologic Delphi 70620); określano masę tkanki tłuszczowej (FM) i jej procentową zawartość w organizmie (FM%), masę beztłuszczową (LM), zawartość składników mineralnych w kości (BMC) oraz gęstość mineralną kości (BMD) w obrębie kręgosłupa lędźwiowego, szyjki kości udowej i całego szkieletu (total body). Na podstawie ankiet żywieniowych oceniano spożycie wapnia.
Wyniki badań
U osób z otyłością olbrzymią stwierdzono (w nawiasach średnia ±SD oraz zakres normy):
1. prawidłowe stężenie wapnia w surowicy (9.00 ±0.68, N 8.5-10.5 mg/dl)
2. podwyższone stężenie PTH w surowicy (84.6 ±60.2, N 12-65 pg/dl), które dodatnio koreluje z BMI
3. obniżone stężenie 25(OH)D w surowicy (4.8 ±3.4, N 15-45 ng/ml)
4. prawidłowe stężenie β-CrossLaps (0.343 ±0.163, N 0.137-0.573 ng/ml)
5. obniżone stężenie osteokalcyny (13.5 ±5.8, N 15-46 ng/ml)
6. gęstość mineralna kości (BMD) i zawartość składników mineralnych w kości (BMC) w granicach normy ustalonej dla rasy, płci i wieku: średnia BMD w kręgosłupie lędźwiowym 1.02g/cm2 ±0.13, w szyjce kości udowej 1.14g/cm2 ±0.13, w całym szkielecie 1.18g/cm2 ±0.09
7. prawidłowy wskaźnik FUCa/Cr (0.09 ±0.06, N 0.04-0.12)
8. spożycie wapnia w diecie poniżej zalecanej dawki dziennej (śr 700 mg/dobę, RDA 1000 mg)
Wnioski
1. Otyłość olbrzymia sprzyja rozwojowi wtórnej nadczynności przytarczyc oraz ogólnoustrojowym niedoborom witaminy D,
2. Gęstość mineralna kości mieści się w granicach norm referencyjnych dla płci i wieku.
3. Osoby z otyłością olbrzymią powinny być suplementowane solami wapnia i preparatami witaminy D.

P54
CALCIUM HOMEOSTASIS AND BONE MASS IN PATIENTS WITH MORBID OBESITY

Czerwińska E.,1 Walicka M.,1 Tałałaj M.,1 Marcinowska-Suchowierska E.,1 Wasiak D.,2 Wierzbicki Z.,2 Rowiński W.2
1Department of Family and Internal Medicine, Postgraduate Medical School
2 Department of General and Transplant Surgery, The Medical University of Warsaw; Poland

Keywords: calcium homeostasis, bone mass, morbid obesity

Introduction
Because of unbalanced diet, decreased sun exposure and low levels of physical activity, morbidly obese patients are known to have abnormal calcium metabolism, which might be detrimental to bone density. In contrast, small degree of overweight is reported to have positive influence on the skeleton through increased mechanical load, but data concerning influence of morbid obesity on bone mass are conflicting.
Aim
To determine calcium homeostasis, vitamin D supply, bone mass and bone turnover in patients with morbid obesity (BMI ≥ 40kg/m2).
Subjects
56 patients (47 women, 9 men) with morbid obesity, selected for the bariatric procedure of the stomach because of ineffectiveness of dietetic and pharmacological treatment of obesity, with mean age 35.7y and mean BMI 45.8kg/m2. Renal and hepatic diseases were excluded, as well as drug therapy which might influence bone metabolism.
Methods
Serum calcium, biochemical bone turnover markers (β-CrossLaps as a marker of bone resorption, osteocalcin as a marker of bone formation), 25(OH)D as a marker of vitamin D supply and PTH as a marker of parathyroid glands activity as well as urine Ca/Cr ratio (FUCa/Cr) were studied. Bone mineral density (BMD) of lumbar spine, proximal femur and total skeleton, bone mineral content (BMC), fat mass (FM), FM%, lean body mass (LM) were measured by dual energy X-ray absorptiometry (DXA) (Hologic Delphi 70620). Daily calcium intake was assesed based on information from a food questionnaire completed by each patient.
Results
In morbidly obese patients we found (mean ±SD and normal range):
1. normal serum calcium concentration (9.00± 0.68, N 8.5-10.5 mg/dl)
2. increased serum PTH concentration (84.6 ±60.2, N 12-65 pg/dl), with positive correlation to BMI
3. decreased serum 25(OH)D concentration (4.8 ±3.4, N 15-45 ng/ml)
4. normal serum β-CrossLaps concentration (0.343 ±0.163, N 0.137-0.573 ng/ml)
5. decreased serum osteocalcin concentration (13.5 ±5.8, N 15-46 ng/ml)
6. BMD and BMC within normal range for age and gender; BMD of lumbar spine 1.02g/cm2 ±0.13, proximal femur 1.14g/cm2 ±0.13, total skeleton 1.18g/cm2 ±0.09
7. FUCa/Cr within normal range (0.09 ±0.06, N 0.04-0.12)
8. calcium intake below recommended daily dose (700mg/day, RDA 1000mg)
Conclusions
1. Morbid obesity is accompanied by secondary hyperparathyroidism and vitamin D deficiency.
2. Bone mineral density in the morbidly obese is within normal range for age and gender.
3. Morbidly obese patients should be supplemented with calcium and vitamin D.

W ramach wspierania systemów prewencji złamań wtórnych International Osteoporosis Foundation uruchomia dwa nowe programy w obrębie inicjatywy Capture the Fracture: Mentorship Programme oraz IOF Summer Internship Programme.

Program Mentorship adresowany jest do jednostek zainteresowanych rozpoczęciem działalności systemu opartego na koordynatorze u siebie. Celem jest wspomożenie placówek rozpoczynających działalność i upowszechnienie praktyk stosowanych z sukcesami w innych krajach.
Z Programu można skorzystać w dwojaki sposób:
1. On-site training day (Jednodniowa wizyta szkoleniowa):
Wersja ta zakłada umożliwienie kandydatowi na koordynatora odbycie jednodniowej wizyty w wyróżniającym się (w obrębie inicjatywy Capture the Fracture) ośrodku FLS. W ramach wizyty kandydat otrzyma wszselki potrzebne materiały oraz certyfikat po zakończeniu wizyty. Koszty podróży koordynatora pokryje IOF. 
Liczba wizyt każdego roku będzie limitowana.

Osoby zainteresowane wdrożeniem systemu FLS u siebie i odbyciem wizyty szkoleniowej proszone są o kontakt z Muriel Schneider pod adresem capturethefracture@iofbonehealth.org.

2. CTF FLS Workshop (Warsztaty Capture the Fracture, Fracture Liaison Services):
Celem warsztatu jest przekazanie podstawowej wiedzy w zakresie wdrażania systemu FLS grupie aspirujących koordynatorów (15-20 oósb na grupę) w obrębie danego kraju. Program opierający się na ścisłej współpracy z lokalnymi Organizacjami i Towarzystwami, zostanie dostosowany do specyficznych warunków systemów opieki zdrowotnej, na terenie danego kraju. Współpraca zakłada zaaproszenie lokalnych ekspertów, celem wygłoszenia przez nich wykładów. Uczestnicy szkolenia otrzymają materiały oraz certyfikaty uczestnictwa.
Liczba dostępnych warsztatów w ciągu roku będzie ograniczona.

Towarzystwa, Organizacje lub placówki FLS (funkcjonujący dłuższy okres) zainteresowane współpracą przy organizacji podobnych warsztatów proszone są o kontakt z Muriel Schneider pod adresem capturethefracture@iofbonehealth.org.
 

Program IOF Summer Internship adresowany jest do młodych studentów, zainteresowanych 6 miesięcznym lub wakacyjnym stażem (w zakresie nauki, medycyny, komunikacji i orzecznictwa). Informacji w zakresie przebiegu stażu i dodatkowych informacji udziela ccoolen@iofbonehealth.org.

źródło: http://www.capturethefracture.org/announcing-new-capture-fracture-mentorship-programme

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s128.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s31.

P046
WPŁYW SPOŻYCIA WAPNIA W MŁODOŚCI I OKRESACH PÓŹNIEJSZYCH NA WYNIKI LECZENIA PREPARATEM OSSEINOWO-HYDROKSYAPATYTOWYM U KOBIET Z OSTEOPOROZĄ

Roman Lorenc1, Witold Tłustochowicz2, Krzysztof Hoszowski3, Jacek Łukaszkiewicz1, Patrick Biason4.
1Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, ,
2Centralny Wojskowy Szpital Kliniczny,
3Szpital Kolejowy.
4Institut de Recherche Pierre Fabre – Labege – France. Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej. Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa-Międzylesie, Polska,.

Niskiej masie kostnej będącej główną przyczyną problemów zdrowotnych u pacjentów z osteoporozą można zapobiegać, jak również można ją zwiększać stosując odpowiednie zabiegi profilaktyczne i lecznicze. Środki zawierające sole wapnia są obecnie w powszechnym użyciu, lecz Osteogenon (OHC) zastosowany w tym badaniu, zawiera nie tylko sole wapnia, lecz również inne minerały, białka i czynniki wzrostowe. Wpływ OHC na ewolucję masy kostnej badano w okresie 2 lat, w porównaniu z suplementacją węglanem wapnia (CC). Oba sposoby leczenia wspomagano witaminą D dla uniknięcia obniżonej absorpcji wapnia. W badaniu uczestniczyło 125 kobiet w wieku od 55 do 83 lat. Stwierdzono, że oba rodzaje leczenia miały dodatni wpływ na końcowe wartości BMD. Stwierdzono również, że wyniki leczenia OHC i CC zależą od spożycia wapnia jakie miało miejsce w okresie wzrostu i konsolidacji masy kostnej. Leczenie OHC wykazało znacząco wyższą skuteczność u pacjentów z niskim spożyciem wapnia. Obie terapie wywołały znaczący spadek stężenia markera resorpcji kostnej (NTx) i wzrost stężenia markera kościotworzenia (BGP).
Wyjaśnienie mechanizmu różnic w działaniu OHC i CC wymaga dalszych badań.

P046
THE IMPORTANCE OF PAST HISTORY OF CALCIUM SUPPLEMENTATION ON THERAPEUTIC EFFECT OF OSSEIN – HYDROXYAPATITE COMPOUND IN OSTEOPOROTIC FEMALES

Roman Lorenc1, Witold Tlustochowicz2, Krzysztof Hoszowski3, Jacek Lukaszkiewicz1, Patrick Biason4,
1The Children’s Memorial Health Institute,
2The Central Clinical Hospital Military School of Medicine,
3The Railway Hospital, 4Institut de Recherche Pierre Fabre – Labege – France.
1 Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa-Miedzylesie, Poland

Low bone mass, which is a main cause of health problems of osteoporotic patients, can be prevented or improved with appropriate treatment. Medications containing calcium salts are in general use now, but Osteogenone (OHC) used in this trial contains not only calcium salts, but other minerals, proteins and growth factors. Its effect on bone mass evolution over two years was compared to calcium carbonate (CC). Both treatments were supplemented with vitamin D to facilitate calcium absorption. The two-year studies with a participation of 125 postmenopausal women aged 55-83 years were undertaken. It was found, that both treatments had a beneficial effect on the final BMD values, as compared to the baseline values. It was also found, that the results of treatment were influenced by calcium intake during period of the bone mass increment and consolidation, OHC being more effective than CC in the patients with low calcium intake. Both treatments induced a significant fall in the bone resorption markers NTx and rise of the bone formation marker (osteocalcin).
The mechanism of different action of OHC in relation to CC requires further investigation.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s184-185.

P55
STATUS TKANKI KOSTNEJ U KOBIET Z NADWAGĄ I OTYŁOŚCIĄ

Przybyłowicz K.,1 Cichon R.,1,2 Wądołowska L.,1 Przybyszewska J.,2

1) Instytut Żywienia Człowieka Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
2) Katedra Żywienia i Dietetyki Akademii Medycznej w Bydgoszczy

Słowa kluczowe: kobiety okołomenopauzalne, sposób żywienia, stan tkanki kostnej, BMI

Wstęp
W przypadku chorób kośćca otyłość jest postrzegana jako czynnik ochronny. Kobiety po menopauzie z wyższym BMI mają wyższą gęstość mineralną kośćca, bo m.in. tkanka tłuszczowa przejmuje po menopauzie częściowo rolę gruczołu dokrewnego. Wynika z tego, że im więcej tkanki tłuszczowej i/lub mięśniowej, tym więcej krążących estrogenów u kobiet pomenopauzalnych. Ochronny wpływ tkanki tłuszczowej u kobiet otyłych wiąże się najprawdopodobniej ze zwiększeniem kościotworzenia lub obniżenia resorpcji kości, albo oba te procesy występują jednocześnie.
Cel pracy
Ocena BMI w zależności od stanu kośćca w kontekście występowania osteoporozy.
Materiał i metodyka
Badaniami objęto 277 kobiet w wieku 39-59 lat. Przeprowadzono pomiary masy ciała (kg) i wysokości (cm), a następnie na ich podstawie wyliczono wskaźnik BMI (kg/m2). Oceny stanu kośćca dokonano metodą ultrasonograficzną, polegającą na pomiarze średniej prędkości fali ultradźwiękowej przechodzącej w obrębie nasad dalszych paliczków proksymalnych za pomocą urządzenia DBM Sonic Bone Profiler, firmy Igea. Status tkanki kostnej wyrażono wskaźnikiem Z-score BMD. Analizę współzależności pomiędzy BMI a statusem tkanki kostnej przeprowadzono testem ANOVA. Obliczenia statystyczne wykonano przy pomocy programu komputerowego Statistica v. 6.0, przy poziomie istotności P≤0,05.
Wyniki
Analiza stanu tkanki kostnej wykazała u prawie połowy badanych kobiet nieprawidłowości wskazujące na osteopenię lub osteoporozę. W badanej populacji kobiet stwierdzono istotne różnice pomiędzy BMI kobiet o różnym statusie kośćca (p=0,047). Najniższy odsetek wartości prawidłowych oceny stanu kośćca zaobserwowano w grupie kobiet z nadwagą i otyłością.
Podsumowanie
Otyłość i nadwaga nie są czynnikami protekcyjnymi w odniesieniu do ryzyka osteoporozy w badanej populacji kobiet.

Badania finansowano w ramach projektu KBN Nr 3 P06T 03922

P55
BONE MINERAL STATUS IN WOMEN WITH OVERWEIGHT AND OBESITY

Przybyłowicz K.,1 Cichon R.,1,2 Wądołowska L.,1 Przybyszewska J.2

1 Instytut Żywienia Człowieka Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
2 Katedra Żywienia i Dietetyki Akademii Medycznej w Bydgoszczy

Keywords: peri-menopausal women, nutrition, bone mineral status, BMI

Introduction
Taking into consideration bones diseases, obesity is perceived as a protective factor. Women after menopause with higher BMI have higher bone mineral density, as i.a. fat tissue takes partly over the role of the endocrine gland. It stems from the fact that the more there is fat or/and muscles tissue in the body, the more there are estrogens circulating in women after menopause. The protective influence of the fat tissue for obese women is connected most probably with the increase of the bone creation or with decrease of the bone resorption, or those processes occur simultaneously.
Aim of the work
The BMI evaluation depending on bone mineral status when taking into consideration osteoporosis.
Materials and methods
The study involved 277 women aged 39-59. The measurements of body mass (kg) and height (cm) were completed based on which the BMI (kg/m2) was calculated. The evaluation of the bone mineral state was done ultrasonographically, that is measuring the mean ultrasonic wave speed crossing the further bottoms of the finger-joints, using the DBM Sonic Bone Profiler Igea apparatus. Bone mineral status was expressed by the Z-score BMD index. The analysis of the correlation between the BMI and bone mineral status was made using the ANOVA test. All statistical calculations were made using the Statistica v.6.0 computer program, at p0.05.
Results
The analysis of the bone tissue state showed irregularities indicating osteopeny or osteoporosis in almost half of the studied women. Significant differences were stated between the BMI and bone mineral status in the analyzed women’s population (p=0,047). The lowest percentage of regular skeleton state was found in the group of women with overweight and obesity.
Conclusion
Overweight and obesity are not factors protecting when osteoporosis risk is taken into consideration in the analyzed women’s group.

The research was financed within the 3 P06T 03922 KBN project.

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s197-198.

P52
WPŁYW TALIDOMIDU NA UKŁAD KOSTNY U SZCZURÓW OWARIEKTOMIZOWANYCH

Kaczmarczyk-Sedlak I., Trzeciak H. I.

Katedra Farmakologii, Śląska Akademia Medyczna, ul. Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec, Polska

Słowa kluczowe: kość, osteoporoza, owariektomia, szczur, talidomid

Talidomid jest lekiem, z którym wiąże się wielkie nadzieje, pomimo udowodnionego wcześniej działania teratogennego, m.in. w zakresie układu kostnego. Jednak wpływ talidomidu na procesy remodelacji tkanki kostnej nie został poznany. Lek jest stosowany m.in. w sarkoidozie, w trądzie, w aftowym zapaleniu jamy ustnej, świerzbiączce. Pojawiło się wiele doniesień naukowych o korzystnym działaniu tego leku w szpiczaku mnogim, w nowotworach i w innych schorzeniach.
Celem pracy było zbadanie wpływu talidomidu na rozwój osteoporozy indukowanej owariektomią u szczurów.
Badania były przeprowadzone na szczurach szczepu Wistar (205±10 g), które podzielono na 5 grup: I – sham-szczury pozornie operowane, II – szczury owariektomizowane (OVX), III – OVX + talidomid (15 mg/kg p.o.), IV – OVX + talidomid (30 mg/kg p.o.), V – OVX + talidomid (60 mg/kg p.o.). Lek był stosowany raz dziennie przez 4 tygodnie.
U szczurów oznaczono zawartość substancji mineralnych i zawartość wapnia w kości udowej, piszczelowej i kręgu L-4. Badano także parametry histomorfometryczne kości udowej (szerokość beleczek, szerokość chrząstki nasadowej) oraz kości piszczelowej (szerokość osteoidu, przyrost kości na grubość, powierzchnię przekroju poprzecznego trzonu i jamy szpikowej). Ponadto badano wytrzymałość mechaniczną trzonu i szyjki kości udowej.
Obustronna owariektomia wywołała osteoporotyczne zmiany w kościach szczurów, które częściowo ustępowały po zastosowaniu talidomidu w dawce 15 mg/kg p.o. (zmniejszenie szerokości osteoidu, zmniejszenie powierzchni przekroju poprzecznego jamy szpikowej, zwiększenie szerokości beleczek kostnych, wzrost siły złamania szyjki kości udowej). Talidomid podany owariektomizowanym szczurom w dawce 30 mg/kg p.o. nie wpływał na tkankę kostną w zakresie badanych parametrów. Talidomid zastosowany w dawce 60 mg/kg p.o. powodował nasilenie zmian osteoporotycznych (zwiększenie powierzchni przekroju poprzecznego jamy szpikowej oraz zmniejszenie szerokości beleczek kostnych). Reasumując, wpływ talidomidu na tkankę kostną zmienioną osteoporotycznie zależy od dawki.

Badania były finansowane w ramach grantu No 2 P05D 021 29 Ministerstwa Nauki i Informatyzacji.

P52
EFFECT OF THALIDOMIDE ON THE SKELETAL SYSTEM IN OVARIECTOMIZED RATS

Kaczmarczyk-Sedlak I., Trzeciak H. I.

Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec, Poland

Key words: bone, osteoporosis, ovariectomy, rat, thalidomide

Thalidomide is a drug which was withdrawn from the market because of its severe teratogenicity. In spite of this, research into thalidomide was not halted, and the drug has been established to be effective for the treatment of various diseases, including leprosy, multiple myeloma, AIDS, aphthous stomatitis, sarcoidosis, atoptic dermatitis, tumors of various organs and many other diseases.
The effect of thalidomide on the skeletal system has not been recognized.
The aim of the present study was to examine the effect of thalidomide on bone remodeling in bilaterally ovariectomized rats.
The experiments were carried out on Wistar rats (205±10 g), divided into 5 groups: I – sham-operated control rats, II – ovariectomized control rats (OVX), III – OVX + thalidomide (15 mg/kg p.o.), IV – OVX + thalidomide (30 mg/kg p.o.), V – OVX + thalidomide (60 mg/kg p.o.). The drug were administered once a day for 4 weeks.
Bone mass, content of mineral substances and calcium were examined in the tibia, femur and L-4 vertebra. Histomorphometric parameters of the tibia (width of osteoid, transverse growth, area of the transverse cross section of the bone marrow cavity and the cortical bone) and the femur (width of trabeculae, width of epiphyseal cartilage) were studied. In the femur, mechanical properties were studied.
Bilateral ovariectomy induced osteoporotic skeletal changes in mature female rats, which were partially counteracted by administration of thalidomide in dose 15 mg/kg p.o.
Thalidomide (30 mg/kg p.o.) did not affect the investigated parameters. Thalidomide (60 mg/kg p.o.) caused intensification of the osteoporotic changes.

This study was supported by grant No 2 P05D 021 29 from the Ministry of Science and Informatization, Poland.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s129.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
oraz
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s31.

P047
PATIENT ADHERENCE TO BISPHOSPHONATE THERAPY (STOSOWANIE SIĘ PACJENTÓW LECZONYCH BISFOSFONIANAMI DO ZALECEŃ)

Wojciech P. Olszynski1, Rolf J. Sebaldt2, Jonathan D. Adachi2, Jacques Brown3, David A. Hanley4, Alan Tenenhouse5, John Caminis5, Annie Petrie2, Alexandra Papaioannou2, Greg Stephenson6, Charles H. Goldsmith2.

1University of Saskatchewan,
2McMaster University,
3Laval University,
4University of Calgary,
5McGill University, 6Procter & Gamble Pharmaceuticals. Suite 103 – 39 Twenty-Third Street East, Saskatoon, Saskatchewan, CANADA S7K 0H6.

To assess adherence with bisphos¬phonate (B) therapy, either etidronate (E) or alendronate (A), initiated in patients with osteoporosis (OP), we analyzed CANDOO, our prospective observa¬tion¬al database of OP and osteopenia patients seen at our Canadian tertiary care sites. All patients in CANDOO initially seen in Jan/95 or later, who started E or A on or after their initial clinic visit and who were seen at least once in clinic after initiating B were in¬cluded. There were 1176 patients (1037 women) in the E group and 1003 (855 women) in the A group. At the start of B, patients in the E group were slightly older than those in the A group (65 vs 61, p<0.001) but the 2 groups had a similar prevalence of prior vertebral fracture (23% vs 20%, n.s.), and similar lumbar spine bone mineral den¬sity (LS-BMD) t-scores (-2.46 vs –2.48). Using survival curve analysis, at 3, 6, 9 and 12 months after start of B therapy, 97%, 94%, 91% and 88% of patients in the E group and 91, 86%, 83% and 80% of patients in the A group were still continuing therapy. The difference between the survival curves is statistically significant (logrank p=0.036). Compliance diverges within the first 3 months, but the rate of subsequent discontinuation is similar in both groups at 1% of the initial cohort each month. We conclude that an adherence rate of 80-88% after 1 year can be attained with B therapy in a tertiary care setting. The determinants of B adherence need to be established.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s185-186.

P56
OSTEOPROTEGRYNA, SRANKL, TNF-, INTERLEUKINA-6 W PATOLOGII I REGULACJI GĘSTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI U KOBIET Z OTYŁOŚCIĄ

Krela-Kaźmierczak I., Łykowska-Szuber L., Linke K.
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Żywienia Człowieka AM, Poznań

Słowa kluczowe: Osteoporoza, otyłość, sRANKL, TNF-alpha

Wstęp
Otyłość jest czynnikiem protekcyjnym dla BMD, lecz mechanizm tego zjawiska pozostaje niejasny. sRANKL jest czynnikiem stymulującym osteoklasty. Il-6 i TNF- podwyższają ekspresję sRANKL a obniżają ekspresję OPG na osteoblastach.
Cel pracy
Ocena: Tkanki tłuszczowej Fat Mass -(FM), Masy ciała szczupłego -Lean Body Mass (LBM), Wskaźnika masy ciała – Body Mass Index -BMI, Gęstości mineralnej kości – Bone Mineral Density (BMD), – rozpuszczalnego aktywatora receptora jądrowego ligandu NF-kappa B – soluble Receptor Activator of Nuclear (NF)-kB Ligand sRANKL, Osteoprotegryny – OPG, Interleukiny-6 – Il-6 i Czynnika martwicy nowotworów- Tumor Necrosis Factor -TNF- u kobiet otyłych.
Materiał i metody
Oceniano: FM, LBM, BMI(kg/m2) metodą bioelektrycznej impedancji -Bodystat 1500; BMD mierzono metodą DEXA-LUNAR DPX-IQ. Stężenie: sRANKL, OPG, Il-6i TNF- w surowicy oznaczono metodą ELISA. Grupy badane: I kobiety otyłe z prawidłowym BMD (n=15) w wieku średnim 394,9 lat II kobiety z prawidłowym BMI i z osteoporozą: (n=15) w średnim wieku 557,7 lat.
Wyniki
BMI:I 30,323,77; II 25,33,46.BMD (g/cm2) L2-4: I 1,2260,09 (T-score: 0,630,49), II 0,8860,075 (T-score:–2,540,65)(p<0,05). FM(kg):I-31,817,88 II 22,596,25(p<0,01). LBM(kg) I 55,2412,79; II 41,486,34 kg (p<0,01). Stężenie [c] w surowicy: sRANKL(pmol/l) I 0,30,34 II 0,460,74(p<0,05); OPG (pmol/l) –I 1,380,93 II 3,051,57(p<0,01); TNF- (pg/ml) I 33,3328,79; II 42,4639,72 (NS); Il-6 (pg/ml):I 3,081,36 II 13,9311,63(p<0,01).
Wnioski
Kobiety otyłe mają wyższe BMD, FM, LBM niż kobiety z osteoporozą i prawidłową masą ciała. OPG, sRANKL, IL-6 są wyższe u kobiet z osteoporozą niż u kobiet z otyłością co jest prawdopodobnie spowodowane podwyższonym metabolizmem kostnym w tej grupie. Stężenie TNF- nie różni się istotnie w obu grupach badanych . W otyłości zaobserwowano niższe stężenia OPG niż w osteoporozie, co może być czynnikiem redukcji BMD.

P56
SOLUBLE RECEPTOR ACTIVATOR OF NUCLEAR FACTOR (NF)-KB LIGAND (SRANKL), OSTEOPROTEGRIN (OPG), TUMOR NECROSIS FACTOR ALPHA (TNF-ALPHA) AND INTERLEUKIN-6 (IL-6) IN REGULATION OF BONE MINERAL DENSITY (BMD) IN OBESE AND OSTEOPOROTIC WOMEN

Krela-Kaźmierczak I., Łykowska-Szuber L., Linke K.,
Department of Gastroenterology and Human Nutrition, University of Medical Sciences, Poznań, Poland

Keywords: Osteoporosis, obesity, sRANKL, TNF-alpha

Introduction
Abnormalities in the balance of sRANKL/RANK/OPG system lead to severe disturbances of bone remodeling. Obesity is a protecting factor for BMD, but the mechanism is still unclear.
RANKL is a member of Tumor Necrosis Factor (TNF) Family in the main stimulatory factor for formation of nature osteoclast. Stimulators of the osteoclastogenesis such Il-6 and TNF-alpha increase the expression of sRANKL and decrease OPG expression in osteoblast. In reduction FM in obesity treatment by low caloric diet is risk of LBM with BMD reduction.
The aim and methodes
The aim of the study was evaluation: Fat Mass (FM), Lean Body Mass (LBM), BMI in Body Composition by bioelectrical impedance methods using Bodystat 1500; Bone Mineral Density (BMD) by Dual Energy X-ray Absorptiometry (DEXA) using LUNAR DPX-IQ, RANKL, OPG, Il-6 and TNF-alpha serum concentrations was measured by ELISA Kit. I OBESITY GROUP – 15 women mean age 394,9 II OSTEOPOROTIC GROUP – 15 women mean age 557,7.
Results
BMI – I -30,323,77; BMI -II –25,33,46. BMD (g/cm2) L2-4 was normal in obese women:1,2260,09 (T-score 0,630,49) and lower in osteoporotic women: 0,8860,075 (T-score –2,540,65) (p<0,05). Obesity group have higher FM (31,817,88 kg) than osteoporotic group –FM (22,596,25kg)(p<0,01).LBM –I – 55,2412,79 kg; LBM –II – 41,486,34 kg (p<0,01). Serum concentration of: sRANKL(pmol/l)- I – 0,30,34 II– 0,460,74(p<0,05); OPG (pmol/l) –I – 1,380,93 II – 3,051,57(p<0,01); TNF-a(pg/ml) – I- 33,3328,79 II – 42,4639,72 (NS); Il-6 (pg/ml) – I – 3,081,36 II –13,9311,63 (p<0,01).
Conclusions
Obese women have higher BMD, FM, LBM than osteoporotic women. OPG, sRANKL are higher in osteoporosis than in obesity what is probably caused by high bone metabolism. Il-6 is higher in osteoporosis. TNF-a no differ in osteoporotic and obese women. In obesity we observed lower OPG than in osteoporosis, what may be a risk of BMD resorption.