Zachęcamy do zapoznania się z podsumowaniem Kongresu WCO-IOF -ESCEO 2016. Materiały, w formie slajdów w języku angielskim, dostępne są dla zalogowanych użytkowników portalu IOF. Ponadto opublikowany został program wstępny WCO-IOF-ESCEO we Florencji.


Wychodząc naprzeciw zaintersowanym uczestnikom, specjaliści wybrali naistotniejsze doniesienia i przedsatwili je w formie slajdów, opatrzonych komentarzami. Dodatkowe komentarze zawierają krótkie wywiady przeprowadzone ze specjalistami w swoich dziedzinach. Szczególną uwagę poswięcono sympozjom o tematyce:
– Cancer Treatment Induced Bone Loss (CTBIL) in Women with Breast Cancer
– Evaluation of Fracture Risk beyond DXA and BTMs

Dostępne dla zalogowanych użytkowników materiały skupiają się wokół najważniejszych tematów spotkania tj:
– Treatment of osteoporosis
– Fracture
– Vitamin D
– Sarcopenia
– Phosphate
– Epidemiology of osteoporosis

Program wstępny Kongresu w 2017 roku dostępny jest tutaj.

źródło: http://www.iofbonehealth.org/WCO-2016-congress-highlights

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s183-184.

P54
OCENA GOSPODARKI WAPNIOWEJ I MASY KOSTNEJ U OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ OLBRZYMIĄ

Czerwińska E.,1 Walicka M.,1 Tałałaj M.,1 Marcinowska-Suchowierska E.,1 Wasiak D.,2 Wierzbicki Z.,2 Rowiński W.2
1 Klinika Medycyny Rodzinnej i Chorób Wewnętrznych CMKP w Warszawie, ul. Czerniakowska 231
2Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej AM w Warszawie, ul. Nowogrodzka 59

Słowa kluczowe: homeostaza wapniowa, masa kostna, otyłość olbrzymia

Wprowadzenie
Osoby otyłe są predysponowane do rozwoju zaburzeń homeostazy wapniowej i zmian masy kostnej z powodu spożywania niezbilansowanej diety, unikania ekspozycji na słońce i małej aktywności fizycznej. Ustalono, że osoby z nadwagą mają większą masę kostną w porównaniu z osobami szczupłymi, natomiast wpływ otyłości, a zwłaszcza otyłości olbrzymiej na homeostazę wapniową i masę kostną nie jest jednoznaczny.
Cel pracy
ocena homeostazy wapniowej, zaopatrzenia organizmu w witaminę D, masy kostnej i przemian kostnych u osób z otyłością olbrzymią.
Materiał
Pacjenci z otyłością olbrzymią (BMI ≥ 40kg/m2) zakwalifikowani do operacji bariatrycznej z powodu braku redukcji masy ciała podczas leczenia zachowawczego otyłości. U osób tych wykluczono choroby nerek, wątroby, przyjmowanie leków wpływających na przebudowę tkanki kostnej. Badaniami objęto 56 osób (w tym 47 kobiet i 9 mężczyzn), średnia wieku wynosiła 35.7 lat, a średnia wartość BMI = 45.8 kg/m2.
Metody
U pacjentów wykonywano następujące badania: 1. stężenie w surowicy krwi: wapnia, biochemicznych markerów obrotu kostnego czyli wiązań sieciujących kolagen β-CrossLaps jako wskaźnika resorpcji kości oraz osteokalcyny jako wskaźnika kościotworzenia, 25(OH)witaminy D jako wykładnika zaopatrzenia organizmu w witaminę D i parathormonu jako wykładnika czynności przytarczyc 2. stężenie wapnia i kreatyniny w II porannej porcji moczu oraz wyliczono wskaźnik kalciurii (iloraz wapń / kreatynina – FUCa/Cr) 3. badanie densytometryczne z zastosowaniem dwuenergetycznej densytometrii DXA (Hologic Delphi 70620); określano masę tkanki tłuszczowej (FM) i jej procentową zawartość w organizmie (FM%), masę beztłuszczową (LM), zawartość składników mineralnych w kości (BMC) oraz gęstość mineralną kości (BMD) w obrębie kręgosłupa lędźwiowego, szyjki kości udowej i całego szkieletu (total body). Na podstawie ankiet żywieniowych oceniano spożycie wapnia.
Wyniki badań
U osób z otyłością olbrzymią stwierdzono (w nawiasach średnia ±SD oraz zakres normy):
1. prawidłowe stężenie wapnia w surowicy (9.00 ±0.68, N 8.5-10.5 mg/dl)
2. podwyższone stężenie PTH w surowicy (84.6 ±60.2, N 12-65 pg/dl), które dodatnio koreluje z BMI
3. obniżone stężenie 25(OH)D w surowicy (4.8 ±3.4, N 15-45 ng/ml)
4. prawidłowe stężenie β-CrossLaps (0.343 ±0.163, N 0.137-0.573 ng/ml)
5. obniżone stężenie osteokalcyny (13.5 ±5.8, N 15-46 ng/ml)
6. gęstość mineralna kości (BMD) i zawartość składników mineralnych w kości (BMC) w granicach normy ustalonej dla rasy, płci i wieku: średnia BMD w kręgosłupie lędźwiowym 1.02g/cm2 ±0.13, w szyjce kości udowej 1.14g/cm2 ±0.13, w całym szkielecie 1.18g/cm2 ±0.09
7. prawidłowy wskaźnik FUCa/Cr (0.09 ±0.06, N 0.04-0.12)
8. spożycie wapnia w diecie poniżej zalecanej dawki dziennej (śr 700 mg/dobę, RDA 1000 mg)
Wnioski
1. Otyłość olbrzymia sprzyja rozwojowi wtórnej nadczynności przytarczyc oraz ogólnoustrojowym niedoborom witaminy D,
2. Gęstość mineralna kości mieści się w granicach norm referencyjnych dla płci i wieku.
3. Osoby z otyłością olbrzymią powinny być suplementowane solami wapnia i preparatami witaminy D.

P54
CALCIUM HOMEOSTASIS AND BONE MASS IN PATIENTS WITH MORBID OBESITY

Czerwińska E.,1 Walicka M.,1 Tałałaj M.,1 Marcinowska-Suchowierska E.,1 Wasiak D.,2 Wierzbicki Z.,2 Rowiński W.2
1Department of Family and Internal Medicine, Postgraduate Medical School
2 Department of General and Transplant Surgery, The Medical University of Warsaw; Poland

Keywords: calcium homeostasis, bone mass, morbid obesity

Introduction
Because of unbalanced diet, decreased sun exposure and low levels of physical activity, morbidly obese patients are known to have abnormal calcium metabolism, which might be detrimental to bone density. In contrast, small degree of overweight is reported to have positive influence on the skeleton through increased mechanical load, but data concerning influence of morbid obesity on bone mass are conflicting.
Aim
To determine calcium homeostasis, vitamin D supply, bone mass and bone turnover in patients with morbid obesity (BMI ≥ 40kg/m2).
Subjects
56 patients (47 women, 9 men) with morbid obesity, selected for the bariatric procedure of the stomach because of ineffectiveness of dietetic and pharmacological treatment of obesity, with mean age 35.7y and mean BMI 45.8kg/m2. Renal and hepatic diseases were excluded, as well as drug therapy which might influence bone metabolism.
Methods
Serum calcium, biochemical bone turnover markers (β-CrossLaps as a marker of bone resorption, osteocalcin as a marker of bone formation), 25(OH)D as a marker of vitamin D supply and PTH as a marker of parathyroid glands activity as well as urine Ca/Cr ratio (FUCa/Cr) were studied. Bone mineral density (BMD) of lumbar spine, proximal femur and total skeleton, bone mineral content (BMC), fat mass (FM), FM%, lean body mass (LM) were measured by dual energy X-ray absorptiometry (DXA) (Hologic Delphi 70620). Daily calcium intake was assesed based on information from a food questionnaire completed by each patient.
Results
In morbidly obese patients we found (mean ±SD and normal range):
1. normal serum calcium concentration (9.00± 0.68, N 8.5-10.5 mg/dl)
2. increased serum PTH concentration (84.6 ±60.2, N 12-65 pg/dl), with positive correlation to BMI
3. decreased serum 25(OH)D concentration (4.8 ±3.4, N 15-45 ng/ml)
4. normal serum β-CrossLaps concentration (0.343 ±0.163, N 0.137-0.573 ng/ml)
5. decreased serum osteocalcin concentration (13.5 ±5.8, N 15-46 ng/ml)
6. BMD and BMC within normal range for age and gender; BMD of lumbar spine 1.02g/cm2 ±0.13, proximal femur 1.14g/cm2 ±0.13, total skeleton 1.18g/cm2 ±0.09
7. FUCa/Cr within normal range (0.09 ±0.06, N 0.04-0.12)
8. calcium intake below recommended daily dose (700mg/day, RDA 1000mg)
Conclusions
1. Morbid obesity is accompanied by secondary hyperparathyroidism and vitamin D deficiency.
2. Bone mineral density in the morbidly obese is within normal range for age and gender.
3. Morbidly obese patients should be supplemented with calcium and vitamin D.

W ramach wspierania systemów prewencji złamań wtórnych International Osteoporosis Foundation uruchomia dwa nowe programy w obrębie inicjatywy Capture the Fracture: Mentorship Programme oraz IOF Summer Internship Programme.

Program Mentorship adresowany jest do jednostek zainteresowanych rozpoczęciem działalności systemu opartego na koordynatorze u siebie. Celem jest wspomożenie placówek rozpoczynających działalność i upowszechnienie praktyk stosowanych z sukcesami w innych krajach.
Z Programu można skorzystać w dwojaki sposób:
1. On-site training day (Jednodniowa wizyta szkoleniowa):
Wersja ta zakłada umożliwienie kandydatowi na koordynatora odbycie jednodniowej wizyty w wyróżniającym się (w obrębie inicjatywy Capture the Fracture) ośrodku FLS. W ramach wizyty kandydat otrzyma wszselki potrzebne materiały oraz certyfikat po zakończeniu wizyty. Koszty podróży koordynatora pokryje IOF. 
Liczba wizyt każdego roku będzie limitowana.

Osoby zainteresowane wdrożeniem systemu FLS u siebie i odbyciem wizyty szkoleniowej proszone są o kontakt z Muriel Schneider pod adresem capturethefracture@iofbonehealth.org.

2. CTF FLS Workshop (Warsztaty Capture the Fracture, Fracture Liaison Services):
Celem warsztatu jest przekazanie podstawowej wiedzy w zakresie wdrażania systemu FLS grupie aspirujących koordynatorów (15-20 oósb na grupę) w obrębie danego kraju. Program opierający się na ścisłej współpracy z lokalnymi Organizacjami i Towarzystwami, zostanie dostosowany do specyficznych warunków systemów opieki zdrowotnej, na terenie danego kraju. Współpraca zakłada zaaproszenie lokalnych ekspertów, celem wygłoszenia przez nich wykładów. Uczestnicy szkolenia otrzymają materiały oraz certyfikaty uczestnictwa.
Liczba dostępnych warsztatów w ciągu roku będzie ograniczona.

Towarzystwa, Organizacje lub placówki FLS (funkcjonujący dłuższy okres) zainteresowane współpracą przy organizacji podobnych warsztatów proszone są o kontakt z Muriel Schneider pod adresem capturethefracture@iofbonehealth.org.
 

Program IOF Summer Internship adresowany jest do młodych studentów, zainteresowanych 6 miesięcznym lub wakacyjnym stażem (w zakresie nauki, medycyny, komunikacji i orzecznictwa). Informacji w zakresie przebiegu stażu i dodatkowych informacji udziela ccoolen@iofbonehealth.org.

źródło: http://www.capturethefracture.org/announcing-new-capture-fracture-mentorship-programme

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s128.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s31.

P046
WPŁYW SPOŻYCIA WAPNIA W MŁODOŚCI I OKRESACH PÓŹNIEJSZYCH NA WYNIKI LECZENIA PREPARATEM OSSEINOWO-HYDROKSYAPATYTOWYM U KOBIET Z OSTEOPOROZĄ

Roman Lorenc1, Witold Tłustochowicz2, Krzysztof Hoszowski3, Jacek Łukaszkiewicz1, Patrick Biason4.
1Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, ,
2Centralny Wojskowy Szpital Kliniczny,
3Szpital Kolejowy.
4Institut de Recherche Pierre Fabre – Labege – France. Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej. Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa-Międzylesie, Polska,.

Niskiej masie kostnej będącej główną przyczyną problemów zdrowotnych u pacjentów z osteoporozą można zapobiegać, jak również można ją zwiększać stosując odpowiednie zabiegi profilaktyczne i lecznicze. Środki zawierające sole wapnia są obecnie w powszechnym użyciu, lecz Osteogenon (OHC) zastosowany w tym badaniu, zawiera nie tylko sole wapnia, lecz również inne minerały, białka i czynniki wzrostowe. Wpływ OHC na ewolucję masy kostnej badano w okresie 2 lat, w porównaniu z suplementacją węglanem wapnia (CC). Oba sposoby leczenia wspomagano witaminą D dla uniknięcia obniżonej absorpcji wapnia. W badaniu uczestniczyło 125 kobiet w wieku od 55 do 83 lat. Stwierdzono, że oba rodzaje leczenia miały dodatni wpływ na końcowe wartości BMD. Stwierdzono również, że wyniki leczenia OHC i CC zależą od spożycia wapnia jakie miało miejsce w okresie wzrostu i konsolidacji masy kostnej. Leczenie OHC wykazało znacząco wyższą skuteczność u pacjentów z niskim spożyciem wapnia. Obie terapie wywołały znaczący spadek stężenia markera resorpcji kostnej (NTx) i wzrost stężenia markera kościotworzenia (BGP).
Wyjaśnienie mechanizmu różnic w działaniu OHC i CC wymaga dalszych badań.

P046
THE IMPORTANCE OF PAST HISTORY OF CALCIUM SUPPLEMENTATION ON THERAPEUTIC EFFECT OF OSSEIN – HYDROXYAPATITE COMPOUND IN OSTEOPOROTIC FEMALES

Roman Lorenc1, Witold Tlustochowicz2, Krzysztof Hoszowski3, Jacek Lukaszkiewicz1, Patrick Biason4,
1The Children’s Memorial Health Institute,
2The Central Clinical Hospital Military School of Medicine,
3The Railway Hospital, 4Institut de Recherche Pierre Fabre – Labege – France.
1 Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa-Miedzylesie, Poland

Low bone mass, which is a main cause of health problems of osteoporotic patients, can be prevented or improved with appropriate treatment. Medications containing calcium salts are in general use now, but Osteogenone (OHC) used in this trial contains not only calcium salts, but other minerals, proteins and growth factors. Its effect on bone mass evolution over two years was compared to calcium carbonate (CC). Both treatments were supplemented with vitamin D to facilitate calcium absorption. The two-year studies with a participation of 125 postmenopausal women aged 55-83 years were undertaken. It was found, that both treatments had a beneficial effect on the final BMD values, as compared to the baseline values. It was also found, that the results of treatment were influenced by calcium intake during period of the bone mass increment and consolidation, OHC being more effective than CC in the patients with low calcium intake. Both treatments induced a significant fall in the bone resorption markers NTx and rise of the bone formation marker (osteocalcin).
The mechanism of different action of OHC in relation to CC requires further investigation.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s184-185.

P55
STATUS TKANKI KOSTNEJ U KOBIET Z NADWAGĄ I OTYŁOŚCIĄ

Przybyłowicz K.,1 Cichon R.,1,2 Wądołowska L.,1 Przybyszewska J.,2

1) Instytut Żywienia Człowieka Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
2) Katedra Żywienia i Dietetyki Akademii Medycznej w Bydgoszczy

Słowa kluczowe: kobiety okołomenopauzalne, sposób żywienia, stan tkanki kostnej, BMI

Wstęp
W przypadku chorób kośćca otyłość jest postrzegana jako czynnik ochronny. Kobiety po menopauzie z wyższym BMI mają wyższą gęstość mineralną kośćca, bo m.in. tkanka tłuszczowa przejmuje po menopauzie częściowo rolę gruczołu dokrewnego. Wynika z tego, że im więcej tkanki tłuszczowej i/lub mięśniowej, tym więcej krążących estrogenów u kobiet pomenopauzalnych. Ochronny wpływ tkanki tłuszczowej u kobiet otyłych wiąże się najprawdopodobniej ze zwiększeniem kościotworzenia lub obniżenia resorpcji kości, albo oba te procesy występują jednocześnie.
Cel pracy
Ocena BMI w zależności od stanu kośćca w kontekście występowania osteoporozy.
Materiał i metodyka
Badaniami objęto 277 kobiet w wieku 39-59 lat. Przeprowadzono pomiary masy ciała (kg) i wysokości (cm), a następnie na ich podstawie wyliczono wskaźnik BMI (kg/m2). Oceny stanu kośćca dokonano metodą ultrasonograficzną, polegającą na pomiarze średniej prędkości fali ultradźwiękowej przechodzącej w obrębie nasad dalszych paliczków proksymalnych za pomocą urządzenia DBM Sonic Bone Profiler, firmy Igea. Status tkanki kostnej wyrażono wskaźnikiem Z-score BMD. Analizę współzależności pomiędzy BMI a statusem tkanki kostnej przeprowadzono testem ANOVA. Obliczenia statystyczne wykonano przy pomocy programu komputerowego Statistica v. 6.0, przy poziomie istotności P≤0,05.
Wyniki
Analiza stanu tkanki kostnej wykazała u prawie połowy badanych kobiet nieprawidłowości wskazujące na osteopenię lub osteoporozę. W badanej populacji kobiet stwierdzono istotne różnice pomiędzy BMI kobiet o różnym statusie kośćca (p=0,047). Najniższy odsetek wartości prawidłowych oceny stanu kośćca zaobserwowano w grupie kobiet z nadwagą i otyłością.
Podsumowanie
Otyłość i nadwaga nie są czynnikami protekcyjnymi w odniesieniu do ryzyka osteoporozy w badanej populacji kobiet.

Badania finansowano w ramach projektu KBN Nr 3 P06T 03922

P55
BONE MINERAL STATUS IN WOMEN WITH OVERWEIGHT AND OBESITY

Przybyłowicz K.,1 Cichon R.,1,2 Wądołowska L.,1 Przybyszewska J.2

1 Instytut Żywienia Człowieka Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
2 Katedra Żywienia i Dietetyki Akademii Medycznej w Bydgoszczy

Keywords: peri-menopausal women, nutrition, bone mineral status, BMI

Introduction
Taking into consideration bones diseases, obesity is perceived as a protective factor. Women after menopause with higher BMI have higher bone mineral density, as i.a. fat tissue takes partly over the role of the endocrine gland. It stems from the fact that the more there is fat or/and muscles tissue in the body, the more there are estrogens circulating in women after menopause. The protective influence of the fat tissue for obese women is connected most probably with the increase of the bone creation or with decrease of the bone resorption, or those processes occur simultaneously.
Aim of the work
The BMI evaluation depending on bone mineral status when taking into consideration osteoporosis.
Materials and methods
The study involved 277 women aged 39-59. The measurements of body mass (kg) and height (cm) were completed based on which the BMI (kg/m2) was calculated. The evaluation of the bone mineral state was done ultrasonographically, that is measuring the mean ultrasonic wave speed crossing the further bottoms of the finger-joints, using the DBM Sonic Bone Profiler Igea apparatus. Bone mineral status was expressed by the Z-score BMD index. The analysis of the correlation between the BMI and bone mineral status was made using the ANOVA test. All statistical calculations were made using the Statistica v.6.0 computer program, at p0.05.
Results
The analysis of the bone tissue state showed irregularities indicating osteopeny or osteoporosis in almost half of the studied women. Significant differences were stated between the BMI and bone mineral status in the analyzed women’s population (p=0,047). The lowest percentage of regular skeleton state was found in the group of women with overweight and obesity.
Conclusion
Overweight and obesity are not factors protecting when osteoporosis risk is taken into consideration in the analyzed women’s group.

The research was financed within the 3 P06T 03922 KBN project.

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s197-198.

P52
WPŁYW TALIDOMIDU NA UKŁAD KOSTNY U SZCZURÓW OWARIEKTOMIZOWANYCH

Kaczmarczyk-Sedlak I., Trzeciak H. I.

Katedra Farmakologii, Śląska Akademia Medyczna, ul. Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec, Polska

Słowa kluczowe: kość, osteoporoza, owariektomia, szczur, talidomid

Talidomid jest lekiem, z którym wiąże się wielkie nadzieje, pomimo udowodnionego wcześniej działania teratogennego, m.in. w zakresie układu kostnego. Jednak wpływ talidomidu na procesy remodelacji tkanki kostnej nie został poznany. Lek jest stosowany m.in. w sarkoidozie, w trądzie, w aftowym zapaleniu jamy ustnej, świerzbiączce. Pojawiło się wiele doniesień naukowych o korzystnym działaniu tego leku w szpiczaku mnogim, w nowotworach i w innych schorzeniach.
Celem pracy było zbadanie wpływu talidomidu na rozwój osteoporozy indukowanej owariektomią u szczurów.
Badania były przeprowadzone na szczurach szczepu Wistar (205±10 g), które podzielono na 5 grup: I – sham-szczury pozornie operowane, II – szczury owariektomizowane (OVX), III – OVX + talidomid (15 mg/kg p.o.), IV – OVX + talidomid (30 mg/kg p.o.), V – OVX + talidomid (60 mg/kg p.o.). Lek był stosowany raz dziennie przez 4 tygodnie.
U szczurów oznaczono zawartość substancji mineralnych i zawartość wapnia w kości udowej, piszczelowej i kręgu L-4. Badano także parametry histomorfometryczne kości udowej (szerokość beleczek, szerokość chrząstki nasadowej) oraz kości piszczelowej (szerokość osteoidu, przyrost kości na grubość, powierzchnię przekroju poprzecznego trzonu i jamy szpikowej). Ponadto badano wytrzymałość mechaniczną trzonu i szyjki kości udowej.
Obustronna owariektomia wywołała osteoporotyczne zmiany w kościach szczurów, które częściowo ustępowały po zastosowaniu talidomidu w dawce 15 mg/kg p.o. (zmniejszenie szerokości osteoidu, zmniejszenie powierzchni przekroju poprzecznego jamy szpikowej, zwiększenie szerokości beleczek kostnych, wzrost siły złamania szyjki kości udowej). Talidomid podany owariektomizowanym szczurom w dawce 30 mg/kg p.o. nie wpływał na tkankę kostną w zakresie badanych parametrów. Talidomid zastosowany w dawce 60 mg/kg p.o. powodował nasilenie zmian osteoporotycznych (zwiększenie powierzchni przekroju poprzecznego jamy szpikowej oraz zmniejszenie szerokości beleczek kostnych). Reasumując, wpływ talidomidu na tkankę kostną zmienioną osteoporotycznie zależy od dawki.

Badania były finansowane w ramach grantu No 2 P05D 021 29 Ministerstwa Nauki i Informatyzacji.

P52
EFFECT OF THALIDOMIDE ON THE SKELETAL SYSTEM IN OVARIECTOMIZED RATS

Kaczmarczyk-Sedlak I., Trzeciak H. I.

Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec, Poland

Key words: bone, osteoporosis, ovariectomy, rat, thalidomide

Thalidomide is a drug which was withdrawn from the market because of its severe teratogenicity. In spite of this, research into thalidomide was not halted, and the drug has been established to be effective for the treatment of various diseases, including leprosy, multiple myeloma, AIDS, aphthous stomatitis, sarcoidosis, atoptic dermatitis, tumors of various organs and many other diseases.
The effect of thalidomide on the skeletal system has not been recognized.
The aim of the present study was to examine the effect of thalidomide on bone remodeling in bilaterally ovariectomized rats.
The experiments were carried out on Wistar rats (205±10 g), divided into 5 groups: I – sham-operated control rats, II – ovariectomized control rats (OVX), III – OVX + thalidomide (15 mg/kg p.o.), IV – OVX + thalidomide (30 mg/kg p.o.), V – OVX + thalidomide (60 mg/kg p.o.). The drug were administered once a day for 4 weeks.
Bone mass, content of mineral substances and calcium were examined in the tibia, femur and L-4 vertebra. Histomorphometric parameters of the tibia (width of osteoid, transverse growth, area of the transverse cross section of the bone marrow cavity and the cortical bone) and the femur (width of trabeculae, width of epiphyseal cartilage) were studied. In the femur, mechanical properties were studied.
Bilateral ovariectomy induced osteoporotic skeletal changes in mature female rats, which were partially counteracted by administration of thalidomide in dose 15 mg/kg p.o.
Thalidomide (30 mg/kg p.o.) did not affect the investigated parameters. Thalidomide (60 mg/kg p.o.) caused intensification of the osteoporotic changes.

This study was supported by grant No 2 P05D 021 29 from the Ministry of Science and Informatization, Poland.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s129.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
oraz
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s31.

P047
PATIENT ADHERENCE TO BISPHOSPHONATE THERAPY (STOSOWANIE SIĘ PACJENTÓW LECZONYCH BISFOSFONIANAMI DO ZALECEŃ)

Wojciech P. Olszynski1, Rolf J. Sebaldt2, Jonathan D. Adachi2, Jacques Brown3, David A. Hanley4, Alan Tenenhouse5, John Caminis5, Annie Petrie2, Alexandra Papaioannou2, Greg Stephenson6, Charles H. Goldsmith2.

1University of Saskatchewan,
2McMaster University,
3Laval University,
4University of Calgary,
5McGill University, 6Procter & Gamble Pharmaceuticals. Suite 103 – 39 Twenty-Third Street East, Saskatoon, Saskatchewan, CANADA S7K 0H6.

To assess adherence with bisphos¬phonate (B) therapy, either etidronate (E) or alendronate (A), initiated in patients with osteoporosis (OP), we analyzed CANDOO, our prospective observa¬tion¬al database of OP and osteopenia patients seen at our Canadian tertiary care sites. All patients in CANDOO initially seen in Jan/95 or later, who started E or A on or after their initial clinic visit and who were seen at least once in clinic after initiating B were in¬cluded. There were 1176 patients (1037 women) in the E group and 1003 (855 women) in the A group. At the start of B, patients in the E group were slightly older than those in the A group (65 vs 61, p<0.001) but the 2 groups had a similar prevalence of prior vertebral fracture (23% vs 20%, n.s.), and similar lumbar spine bone mineral den¬sity (LS-BMD) t-scores (-2.46 vs –2.48). Using survival curve analysis, at 3, 6, 9 and 12 months after start of B therapy, 97%, 94%, 91% and 88% of patients in the E group and 91, 86%, 83% and 80% of patients in the A group were still continuing therapy. The difference between the survival curves is statistically significant (logrank p=0.036). Compliance diverges within the first 3 months, but the rate of subsequent discontinuation is similar in both groups at 1% of the initial cohort each month. We conclude that an adherence rate of 80-88% after 1 year can be attained with B therapy in a tertiary care setting. The determinants of B adherence need to be established.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s185-186.

P56
OSTEOPROTEGRYNA, SRANKL, TNF-, INTERLEUKINA-6 W PATOLOGII I REGULACJI GĘSTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI U KOBIET Z OTYŁOŚCIĄ

Krela-Kaźmierczak I., Łykowska-Szuber L., Linke K.
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Żywienia Człowieka AM, Poznań

Słowa kluczowe: Osteoporoza, otyłość, sRANKL, TNF-alpha

Wstęp
Otyłość jest czynnikiem protekcyjnym dla BMD, lecz mechanizm tego zjawiska pozostaje niejasny. sRANKL jest czynnikiem stymulującym osteoklasty. Il-6 i TNF- podwyższają ekspresję sRANKL a obniżają ekspresję OPG na osteoblastach.
Cel pracy
Ocena: Tkanki tłuszczowej Fat Mass -(FM), Masy ciała szczupłego -Lean Body Mass (LBM), Wskaźnika masy ciała – Body Mass Index -BMI, Gęstości mineralnej kości – Bone Mineral Density (BMD), – rozpuszczalnego aktywatora receptora jądrowego ligandu NF-kappa B – soluble Receptor Activator of Nuclear (NF)-kB Ligand sRANKL, Osteoprotegryny – OPG, Interleukiny-6 – Il-6 i Czynnika martwicy nowotworów- Tumor Necrosis Factor -TNF- u kobiet otyłych.
Materiał i metody
Oceniano: FM, LBM, BMI(kg/m2) metodą bioelektrycznej impedancji -Bodystat 1500; BMD mierzono metodą DEXA-LUNAR DPX-IQ. Stężenie: sRANKL, OPG, Il-6i TNF- w surowicy oznaczono metodą ELISA. Grupy badane: I kobiety otyłe z prawidłowym BMD (n=15) w wieku średnim 394,9 lat II kobiety z prawidłowym BMI i z osteoporozą: (n=15) w średnim wieku 557,7 lat.
Wyniki
BMI:I 30,323,77; II 25,33,46.BMD (g/cm2) L2-4: I 1,2260,09 (T-score: 0,630,49), II 0,8860,075 (T-score:–2,540,65)(p<0,05). FM(kg):I-31,817,88 II 22,596,25(p<0,01). LBM(kg) I 55,2412,79; II 41,486,34 kg (p<0,01). Stężenie [c] w surowicy: sRANKL(pmol/l) I 0,30,34 II 0,460,74(p<0,05); OPG (pmol/l) –I 1,380,93 II 3,051,57(p<0,01); TNF- (pg/ml) I 33,3328,79; II 42,4639,72 (NS); Il-6 (pg/ml):I 3,081,36 II 13,9311,63(p<0,01).
Wnioski
Kobiety otyłe mają wyższe BMD, FM, LBM niż kobiety z osteoporozą i prawidłową masą ciała. OPG, sRANKL, IL-6 są wyższe u kobiet z osteoporozą niż u kobiet z otyłością co jest prawdopodobnie spowodowane podwyższonym metabolizmem kostnym w tej grupie. Stężenie TNF- nie różni się istotnie w obu grupach badanych . W otyłości zaobserwowano niższe stężenia OPG niż w osteoporozie, co może być czynnikiem redukcji BMD.

P56
SOLUBLE RECEPTOR ACTIVATOR OF NUCLEAR FACTOR (NF)-KB LIGAND (SRANKL), OSTEOPROTEGRIN (OPG), TUMOR NECROSIS FACTOR ALPHA (TNF-ALPHA) AND INTERLEUKIN-6 (IL-6) IN REGULATION OF BONE MINERAL DENSITY (BMD) IN OBESE AND OSTEOPOROTIC WOMEN

Krela-Kaźmierczak I., Łykowska-Szuber L., Linke K.,
Department of Gastroenterology and Human Nutrition, University of Medical Sciences, Poznań, Poland

Keywords: Osteoporosis, obesity, sRANKL, TNF-alpha

Introduction
Abnormalities in the balance of sRANKL/RANK/OPG system lead to severe disturbances of bone remodeling. Obesity is a protecting factor for BMD, but the mechanism is still unclear.
RANKL is a member of Tumor Necrosis Factor (TNF) Family in the main stimulatory factor for formation of nature osteoclast. Stimulators of the osteoclastogenesis such Il-6 and TNF-alpha increase the expression of sRANKL and decrease OPG expression in osteoblast. In reduction FM in obesity treatment by low caloric diet is risk of LBM with BMD reduction.
The aim and methodes
The aim of the study was evaluation: Fat Mass (FM), Lean Body Mass (LBM), BMI in Body Composition by bioelectrical impedance methods using Bodystat 1500; Bone Mineral Density (BMD) by Dual Energy X-ray Absorptiometry (DEXA) using LUNAR DPX-IQ, RANKL, OPG, Il-6 and TNF-alpha serum concentrations was measured by ELISA Kit. I OBESITY GROUP – 15 women mean age 394,9 II OSTEOPOROTIC GROUP – 15 women mean age 557,7.
Results
BMI – I -30,323,77; BMI -II –25,33,46. BMD (g/cm2) L2-4 was normal in obese women:1,2260,09 (T-score 0,630,49) and lower in osteoporotic women: 0,8860,075 (T-score –2,540,65) (p<0,05). Obesity group have higher FM (31,817,88 kg) than osteoporotic group –FM (22,596,25kg)(p<0,01).LBM –I – 55,2412,79 kg; LBM –II – 41,486,34 kg (p<0,01). Serum concentration of: sRANKL(pmol/l)- I – 0,30,34 II– 0,460,74(p<0,05); OPG (pmol/l) –I – 1,380,93 II – 3,051,57(p<0,01); TNF-a(pg/ml) – I- 33,3328,79 II – 42,4639,72 (NS); Il-6 (pg/ml) – I – 3,081,36 II –13,9311,63 (p<0,01).
Conclusions
Obese women have higher BMD, FM, LBM than osteoporotic women. OPG, sRANKL are higher in osteoporosis than in obesity what is probably caused by high bone metabolism. Il-6 is higher in osteoporosis. TNF-a no differ in osteoporotic and obese women. In obesity we observed lower OPG than in osteoporosis, what may be a risk of BMD resorption.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s130-131.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s31.

P048
INTERMITTENT CYCLIC THERAPY WITH ETIDRONATE PREVENTS CORTICOSTEROID-INDUCED BONE LOSS: THREE YEARS OF FOLLOW-UP (PRZERYWANA, CYKLICZNA TERAPIA ETYDRONIANEM ZAPOBIEGA POSTEROIDOWEJ UTRACIE MASY KOSTNEJ – TRZY LATA OBSERWACJI)

Wojciech P. Olszynski1, Rolf J. Sebaldt2, Jonathan D. Adachi2, Annie Petrie2, Greg Stephenson3, Charles H. Goldsmith2.

1University of Saskatchewan,
2McMaster University,
3Procter & Gamble Pharmaceuticals. Suite 103 – 39 Twenty-Third Street East, Saskatoon, Saskatchewan CANADA S7K 0H6

We determined the effectiveness of 3 years of intermittent cyclic therapy with etidronate (ICT-E) in preventing bone loss in patients receiving corticosteroid (CS) therapy. We analyzed the clinical records of patients seen at our tertiary care Osteoporosis Centre, whose data are routinely collected prospectively into a standardized database.
Patients treated with CS for at least 3 years were selected for the study group if they were concomitantly treated with ICT-E. A comparison (Comp) group was selected of CS-treated patients who were treated with no bone-active therapy other than calcium and vitamin D. Patients were excluded if they had known causes of secondary osteoporosis, were treated with any other bone-active therapy within the preceding 2 years or did not have a bone mineral density (BMD) determination at baseline and after approximately 1, 2 and 3 years of follow-up.
There were 24 and 37 patients in the ICT-E and Comp groups. The groups were comparable in baseline age, 60;16 vs 55;14 yrs (mean;SD), and mean CS dose during the study period (prednisone 13 vs 10 mg/day). The groups differed in prior duration of CS therapy, respectively 11;11 vs 3;4 yrs. In the ICT-E group, LS-BMD increased significantly relative to baseline at each yearly follow-up time point, by +3.8;5.8%, p=0.006 (1 yr), +5.0;8.0%, p=0.006 (2 yr) and +5.2;9.8%, p=0.01 (3 yr). In the Comp group, LS-BMD changed by -3.6;6.4% (p=0.0005), -3.2;7.8% (p=0.007) and -1.3;9.1% (p=0.3), respectively. The differences in these percent changes between the two groups were significant at each time point, p=0.00003 (1 yr), p=0.0002 (2 yr) and p=0.01 (3 yr). These data suggest that ICT-E is an effective treatment for CS-induced osteoporosis over a period of 3 years of continuing CS therapy. These findings extend the conclusions of controlled trials conducted over shorter periods of CS therapy.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s186-187.

P57
SYSTEM STABILIZACYJNY „INTEGRACJA” W LECZENIU ZŁAMAŃ OKOŁOPROTEZOWYCH TRZONU KOŚCI UDOWEJ

Wroński S., Kaleta M., Gaździk T.S., Gajda T.
Katedra i Oddział Kliniczny Ortopedii Śląskiej Akademii Medycznej
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. T. S. Gaździk
Adres korespondencyjny: ul. Gospodarcza 51, 41 – 214 Sosnowiec

Słowa kluczowe: endoprotezoplastyka biodra, złamania okołoprotezowe, INTEGRACJA

Wstęp
Złamania trzonu kości udowej w najbliższym otoczeniu trzpienia endoprotezy stanowią jedno z najtrudniejszych wyzwań w chirurgii ortopedycznej.
Cel pracy
Celem pracy jest ocena opracowanego i produkowanego w Polsce (BHH Mikromed) systemu stabilizacji INTEGRACJA.
Materiał i metody
Ten sposób zespalania złamań stosujemy w Klinice Ortopedii Śl. AM od 1999 r. Składa się on z dwóch rodzajów płyt metalowych – z otworami dostosowanymi do śrub AO, znajdującymi się na jednym tylko ramieniu płyty oraz bez otworów. Płyty pozbawione otworów oraz jedno z ramion płyt otworowych, na powierzchni przylegającej do kości zaopatrzone są w stalowe kolce rozmieszczone w 2 rzędach. Ramię otworowe przytwierdzane jest do trzonu kości udowej śrubami AO, natomiast ramię zawierające kolce stabilizuje się specjalnymi, półkolistymi obejmami. Opisaną metodą leczyliśmy dotychczas 14 chorych w wieku 55 – 90 lat (średnio 72 lata), w tym 11 kobiet i 3 mężczyzn. Wskazaniem do zabiegu były złamania trzonu kości udowej poniżej lub w najbliższym sąsiedztwie wierzchołka trzpienia endoprotezy. Po wykonaniu otwartej repozycji i stabilizacji złamania systemem INTEGRACJA, szczelinę przełomu obkładano dużą ilością przeszczepu kości mrożonej gąbczastej z Banku Tkanek i 2 – 3 gąbkami Garamycynowymi. W typowy sposób zamykano ranę zakładając 2 dreny Redona. Nie stosowano dodatkowego unieruchomienia zewnętrznego. W okresie pooperacyjnym wszyscy chorzy otrzymywali profilaktykę przeciwzakrzepową (Enoksaparyna lub Nadroparyna) przez min. 40 dni oraz przez 5 dni Cefamandol w dawce 4 x 2g iv. Pionizację i usprawnianie kończyny rozpoczynano w drugiej dobie po zabiegu.
Wyniki
U wszystkich chorych uzyskano stabilne zespolenie złamania, które umożliwiało wczesne uruchamianie chorych. Zrost kostny uzyskiwano po ok. 4 – 6 miesiącach. Nie odnotowano destabilizacji zespolenia, braku zrostu, czy też powikłań infekcyjnych.
Wnioski
W naszej ocenie system INTEGRACJA jest wyjątkowo skuteczną i prostą metodą leczenia złamań okołoprotezowych trzonu kości udowej.

P57
INTEGRACJA® STABILISATION SYSTEM IN THE TREATMENT OF PERIPROSTHETIC FRACTURES OF FEMORAL BONE SHAFT

Wroński S., Kaleta M., Gaździk T.S., Gajda T.
Departament and Clinic Of Orthopaedics Silesian Medical Academy In Katowice, Poland

Keywords: hip arthroplasty, periprosthetic fractures, INTEGRACJA

Introduction
Femoral bone shaft fractures around endoprosthesis stem constitute one of the greatest challenges in orthopedic surgery.
Goal
The aim of the study is to investigate INTEGRACJA stabilizing system designed and produced in Poland by BHH Mikromed.
Methods
This method of fracture stabilisation has been applied since 1999. It consists of two types of metal plates – with holes fit to AO screws, located on one arm of the plate and without holes. The plates with no holes and one arm of the plates with holes on the surface adjoining the bone have steel spikes located in two rows. The arm with holes is fixed to femoral bone shaft with AO screws and the arm with spikes is stabilized with special semicircular clamping rings.
We have treated 14 persons (55-90 years old – average age: 72, including 11 women and 3 men) with the method described above. The therapeutic indication included femoral bone shaft fracture below or near the endoprosthesis stem top. After performing open repositioning and the stabilization of the fracture with INTEGRACJA system, the fracture gap was covered with a considerable amount of frozen cancellous bone graft from the Tissue Bank and 2-3 Garamycin sponges. The wound was closed typically with 2 Redon’s drains. No additional external immobilization was applied. In the postoperative period all subjects received antithrombotic prophylaxis (Enoxaparin or Nadroparin) for a minimum of 40 days and Cefamandol for 5 days (4 x 2g iv). Assuming of erect position and limb rehabilitation begun on the second day after surgery.
Results
In all subjects a stable fracture contact was achieved, which enabled early mobilization of the patients. Bone union was achieved after 4-6 months. No union destabilization, no-union of fractured bone or infectious complication was observed.
Conclusions
We believe INTEGRACJA system is an exceptionally effective and simple method in the treatment of periprosthetic fractures of femoral bone shaft.

            Wstęp: Wyniki dotychczas przeprowadzonych badań udokumentowały wzajemne powiązania między występowaniem otyłości i zaburzeniami mineralizacji kości u osób dorosłych, chociaż mechanizmy przyczynowo-skutkowe nie zostały do końca poznane. Natomiast istnieje bardzo niewiele danych na temat zależności dotyczących oceny gęstości mineralnej kości (BMD) i łamliwości kości w przypadku zaburzeń lipidowych i/lub otyłości w populacji wieku rozwojowego. Celem tego przekrojowego badania było określenie związków między otyłością, poziomem cholesterolu i jego frakcji w surowicy a masą kostną z uwzględnieniem występowania złamań wśród dzieci i młodzieży.