1

STRESZCZENIA: I Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 6-8.10.05, Kraków

|

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy
XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
Kraków, 6-8 października 2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (suppl 1).

Streszczenia w załączniku

103_I_kongres_streszczenia.pdfDownload


NEW CHALLENGES IN THE TREATMENT OF OSTEOPOROSIS

|


I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)

 

L00
NEW CHALLENGES IN THE TREATMENT OF OSTEOPOROSIS
 
John A Kanis
WHO Collaborating Centre for Metabolie Bone Diseases, University of Sheffield, Medical School, Beech Hill Road, Sheffield S10 2RX, UK
 
The development of effective interventions for osteoporosis has had a significant impact on our ability to treat the disorder and decrease vertebral and non-vertebral fracture risk. A major problem that needs to be resolved is who best benefits from intervention, particularly in the absence of widespread screening policies with BMD. The resolution of the problem is to optimise fracture risk prediction.
 
The purpose of predicting fracture risk is to direct interventions to those most at need and to avoid unnecessary treatment. Since the determinants of osteoporotic fracture are multifactorial, risk prediction will always be imperfect.
 
Hip fracture prediction with BMD alone is at least as good as blood pressure readings to predict stroke. Like blood pressure tests, the test has high specificity, but its sensitivity (detection rate) for fracture outcome is low over most reasonable assumptions. When the WHO thresholds are used, the majority of fractures will occur in those individuals characterised to be at low risk.  The predictive value of BMD can be enhanced by the use of other factors such as biochemical indices of bone resorption and clinical risk factors. Clinical risk factors that contribute to fracture risk independently of BMD include age, previous fragility fracture, premature menopause, a family history of hip fracture neuromuscular incompetence and the prolonged use of corticosteroids. The presence of such factors increases fracture risk over and above that which can be explained on the basis of BMD. Therefore, diagnostic thresholds for osteoporosis using BMD differ from intervention thresholds. Intervention thresholds should be based on the absolute risk of fracture. In the absence of validated population screening strategies, a case finding strategy is recommended based on the finding of risk factors and the computation of fracture probability.
 
Because of the many techniques available for fracture risk assessment, the ten year probability of fracture is the desirable parameter to determine intervention thresholds. The setting of intervention thresholds is ultimately dependent on health economic considerations. When BMD is used as a test alone, an intervention threshold of –2.5 SD is cost-effective. In the presence of other independent risk factors less stringent criteria are appropriate so that intervention can be directed to individuals where hip fracture probability ranges from 2% to 10% (depending on age). These thresholds, derived from Sweden or the UK, require modification in different countries to take account of different costs and risks that vary markedly in different regions of the world.
 
 
L00
NOWE WYZWANIA W LECZENIU OSTEOPOROZY
 
John A. Kanis
WHO Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases, University of Sheffield, Medical School, Beech Hill Road, Sheffield S10 2RX, UK
 
Rozwój efektywnych interwencji leczniczych w osteoporozie ma istotny wpływ na naszą możliwość leczenia i obniżania ryzyka złamań kręgowych i pozakręgowych. Głównym problemem, który wymaga rozwiązania jest to, kto w najlepszy sposób skorzysta z interwencji leczniczej, szczególnie w obliczu braku polityki szerokich przesiewowych badań BMD. Rozwiązaniem problemu jest optymalizacja przewidywania ryzyka złamania.
 
Celem przewidywania ryzyka złamania jest bezpośrednia interwencja dla tych, którzy tego wymagają i unikniecie niepotrzebnego leczenia. Ponieważ determinanty złamań osteoporotycznych są wieloczynnikowe, przewidywanie ryzyka złamania będzie zawsze niedoskonałe.
 
Przewidywanie złamania kości udowej przy użyciu wyłącznie BMD jest co najwyżej tak dobre jak przewidywanie udaru na podstawie pomiarów ciśnienia krwi. Podobnie jak mierzenie ciśnienia pomiary BMD mają wysoką specyficzność, ale ich czułość (współczynnik wykrywania) w wykrywaniu złamań jest niska pomimo jak najbardziej racjonalnych założeń. Kiedy używamy kategorii diagnostycznych WHO większość złamań wystąpi u osób scharakteryzowanych jako te o niskim ryzyku złamania. Wartość prognostyczna BMD może zostać ulepszona przez użycie innych czynników, takich jak biochemiczne markery resorpcji kości oraz kliniczne czynniki ryzyka. Kliniczne czynniki ryzyka, które mają wartość w określaniu ryzyka złamania niezależnie od BMD to: wiek, wcześniejsze złamanie po niewielkim urazie, przedwczesna menopauza, złamania kości udowej w rodzinie, niewydolność nerwowo-mięśniowa oraz długotrwałe zażywanie leków kortykosteroidowych. Obecność takich czynników zwiększa ryzyko złamania ponad to, co można wyjaśnić na podstawie BMD. Dlatego też kategorie diagnostyczne osteoporozy przy użyciu BMD różnią się od kategorii interwencji leczniczej. Kategorie interwencji powinny opierać się na ocenie absolutnego ryzyka złamania. Jeżeli brak jest sprawdzonych populacyjnych strategii przesiewowych, rekomendowana jest analiza przypadków, oparta na znajdywaniu czynników ryzyka i obliczeniu prawdopodobieństwa złamania.
 
Z powodu obecności wielu sposobów oceny ryzyka złamania, 10-letnie prawdopodobieństwo złamania jest parametrem pożądanym do określenia progu interwencji leczniczej. Ustalenie progu interwencji leczniczej zależy ostatecznie od racji zdrowotno-ekonomicznych. Kiedy używamy wyłącznie badania BMD progiem interwencji jest odchylenie standardowe o –2.5 SD, który jest efektywny ekonomicznie. W obecności innych niezależnych od BMD czynników ryzyka bardziej odpowiednie są mniej restrykcyjne kryteria, według których leczenie może zostać skierowane do tych osób, u których prawdopodobieństwo złamania kości udowej waha się od 2% do 10% (w zależności od wieku). Ten sposób ustalania progu interwencji wywodzący się ze Szwecji czy też Wielkiej Brytanii wymaga modyfikacji w różnych państwach tak, aby uwzględnić różne koszty i niebezpieczeństwa, które znacznie wahają się w różnych rejonach świata.


STĘŻENIE MARKERÓW TWORZENIA I RESORPCJI KOŚCI U KOBIET W OKRESIE POMENOPAUZALNYM ZE ZMIANAMI (…)

|
 
 

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)

L01
STĘŻENIE MARKERÓW TWORZENIA I RESORPCJI KOŚCI U KOBIET W OKRESIE POMENOPAUZALNYM ZE ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI TRZONÓW KRĘGÓW LĘDŹWIOWYCH

Stanosz M.,1 Myśliwiec L.,1 Stanosz S. 2
1 Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej Pomorskiej Akademii Medycznej
2 Pracownia Menopauzy i Andropauzy Pomorskiej Akademii Medycznej, ul. Libelta 67a, 71-274 Szczecin

Słowa kluczowe: osteoartroza, estrogeny, prolaktyna, pirydynolina, dezoksypirydynolina

Wstęp
Osteoartroza jest schorzeniem uwarunkowanym genetycznie, które rozwija się na podłożu chorób wieloukładowych, obejmuje chrząstkę stawową, kości podchrzęstne, błonę maziową oraz struktury miękkie stawów. Osteoartroza jest najczęstszym schorzeniem stawów populacji ludzkiej, prowadzącym do inwalidztwa. Według Shurmy po 50 roku życia 80% ludzi ma już zmiany zwyrodnieniowe.
Cel
Ocena zależności między gęstością trzonów kręgów lędźwiowych a stężeniami pirydynolizy i dezoksypirydynoliny w moczu.
Materiał i metodyka
Badaniem objęto 50 kobiet w wieku 45-55 lat we wczesnym okresie pomenopauzalnym fizjologicznego przekwitania z negatywnym wywiadem chorobowym, które w zależności od stopnia mineralizacji trzonów kręgów lędźwiowych podzielono na dwie grupy. Grupa I kontrolna w wieku 51,1±3,3 obejmuje 24 kobiety z prawidłową mineralizacją ocenianą wartościami referencyjnymi aparatu. Grupę II, badaną w wieku 50,4±6,3 stanowiło 26 kobiet, u których gęstość stopień gęstości był powyżej wartości referencyjnych, ocenianej tomografem firmy Siemens Somaton Plus-4, techniką pojedynczej energii (SEQCT), a uzyskane wartości wyrażono w mg/cm3. Stężenia estradiolu i prolaktyny oznaczono radioimmunologicznie zestawami firmy bioMerieux, estronu metodą izotopową, osteokalcyny metodą immunoenzymatyczną Elisa, prokolagenu metodą izotopową, fosfatazę zasadową kostną metodą fotometryczną Chitachi. Stężenie całkowitej pirydynoliny i dezoksypirydynoliny w moczu porannym oznaczono metodą chromatografii cieczowej wysokociśnieniowej. Analizy statystyczne przeprowadzono za pomocą pakietu statystycznego Statistica Pl wersja 5 firmy StatSoft.
Wyniki
U kobiet z osteoartrozą stwierdzono znamienne obniżenie estradiolu (p<0,04) oraz znamienny wzrost stężenia prolaktyny (p<0,01). Stężenia gonadotropin i estronu nie wykazują różnic. W zakresie markerów tworzenia kości występuje znamienne obniżenie kostnej fosfatazy zasadowej (p<0,03), natomiast stężenia prokolagenu i osteokalcynuy nie wykazują różnic. Stężenia pirydynoliny (p<0,004) i dezoksypirydynoliny (p<0,02) u kobiet z osteoartrozą są znamiennie niższe w porównaniu z wartościami grupy kontrolnej.
Wnioski
1. Występowanie hyperprolaktynemii w zmianach zwyrodnieniowych trzonów kręgowych jest wskazaniem do stosowania środków dopaminergicznych w skojarzonym leczeniu osteoartrozy.
2. Brak korelacji liniowej między gęstością mineralną trzonów kręgów lędźwiowych a stężeniami pirydynoliny i dezoksypirydynoliny u kobiet z osteoartrozą sugeruje, że zaburzenia resorpcji nie są głównym czynnikiem patogennym tego schorzenia.

L01
THE CONCENTRATION OF FORMING AND RESORPTION MARKERS IN MENOPAUSAL PERIOD WOMEN WITH OSTEOARTROSIS CHANGES AT SPINAL VERTEBRAE

Stanosz M.,1 Myśliwiec L.,1 Stanosz S. 2
1 Department of Dental Surgery Pomeranian Academy of Medicine
2 Department of Menopause and Andropause Pomeranian Academy of Medicine

Keywords: osteoarthrosis, estrogens, prolactine, pirydynolin, dezoksypirydynolin

Introduction
Osteoartrosis is genetically determined disease, which develops on multisystem disease, spread on joint cartilage, overcartilage bone, synovitis and soft structures of the joint. Osteoartrosis is the most frequent disease in human being, which can conduct to invalid. 80% people after 50 years already suffer from osteoartrisis changes of the joint.
The aim of the work is the evaluation of relationship between mineral density of spinal vertebrae and pirydynolin and desoksypirydynolin concentration urine.
Material and methods
50 women were examined, aged 45-55 years old, in early, physiological postmenopausal period with negative disease problems. The women were enrolled in two groups in dependence of mineral density of spinal vertebrae. Group I, control, consisted of 24 women, aged 51,1±3,3 with physiological mineral density of spinal vertebrae. Group II, examined, consisted of 26 women, aged 50,4±6,3, which mineral density of spinal vertebrae was higher base on reference magnitude of the tomography Siemens Somoton Plus-4 Company, shown in mg/cm3.
The concentration of estradiol and prolaktyn evaluate radioimmunological bioMerieux method, estron isotope method, osteocalcyn immunoenzymatic Elisa method, procolagen isotope method, alkali bone phosphatase photometry method Chitachi. The concentration of total pirydynolin and dezoksypirydynolin at urine liquid chromatography method. Statistic analyses were performed using statistic packet Statistica Pl version 5 StatSoft company.
Results
In women with osteoartrosis the concentration of estradiol was decreased (p<0,04), prolaktyn was increased (p<0,01), concentration of gonadotropin and estron was the same in both groups. There was increase of alkali bone phosphatase (p<0,03), concentration of prokolagen and osteocalcyn are not changed. The concentration of pirydynolin (p<0,004) and dezoksypirydynolin (p<0,02) was increased in women with osteoartrosis in comparison to control group.
Conclusions
1. Hyperprolactynic problem is advisable to dopaminergic treatment in women with osteoatrisis syndrome of mineral density of spinal vertebrae.
2. There is no correlation between mineral density of spinal vertebrae and concentration of pirydynolin and dezoksypirydynolin in women with osteoartrosis, which suggested that resorption disease are not the main pathogenic factor of osteoartrosis disease.



OSTEOARTHRITIS AS A COMPONENT OF THE METABOLIC SYNDROME

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
 
L02
OSTEOARTHRITIS AS A COMPONENT OF THE METABOLIC SYNDROME
 
Korochina I.E.
Orenburg state medical academy, Orenburg, Novaya str., 23/1 – 37. 460050, Orenburg, Russia
 
Keywords: osteoarthritis, metabolic syndrome
 
Introduction
Osteoarthritis (OA) metabolic in its essence and degenerative on the physiological basis, remains one of the most widespread and mysterious rheumatic diseases (RD). A well-known association of the clinical and metabolic disturbances of carbohydrate and fat metabolisms, arterial hypertension, the disturbances of hemostasis, hyperglycemia, and microalbuminuria (metabolic syndrome (MS)), as a rule, is combined with OA, osteochondrosis (OH) or gout. The study of interrelation of these polyetiological RD and MS is urgent, since it will make it possible to estimate the possibility of adequate treatment in a new way.
Aim of the study
To estimate the special features of debut, clinical manifestations, roentgenological characteristics and interrelation of OA and MS.
Materials:
62 women of average age (49,8±2,9) with OA on the basis of MS have been examined.
Methods
Clinical questionnaires and objective inspection, roentgenography of the involved joints mainly of the knees and ankles, and/or the breast division of spine, bone densitometry, were carried out, functional and laboratory tests being used. The statistical processing is done. 
Results
Polyarticular OA defect, roentgenological stage 2,1±0,16 with the degree of the functional insufficiency of the joints – 1,8±0,10 were predominant. OH of the spine in all these patients was also confirmed roentgenologically, however clinical manifestations according to the place varied: 11 patients had defects of the neck division, and 14 had the breast defects. In 59 (95, 2%) patients burdened hereditary anamnesis of MS was revealed and in 60 (96,8%) – of RD. OP was determined densitometrically only in 5 patients of the studied cohort of the older age. This investigation and the analysis of the obtained data make it possible to note a number of the revealed regularities. Roentgenological stage of OA correlated with the mass index of the body, the manifestation of dyslipidemia, the level of glycemia and with the area under the sugar curve, age, metabolic electrocardiogram’s changes according to the ischemic type. The clinical „metamorphosis” was observed, in 16 (25,8%) patients the appearance and the progression of diabetic polineyropatia changed the „nature” of the painful syndrome – the load pain, characteristic of OA, became constant both at rest and at night with the increasing intensity. A larger number of joints progressively was implicated into the process, including the small joints of the hands. These phenomena increase the functional insufficiency of the involved joints and considerably decrease the quality of the patients life. 
According to the results of the conducted questioning, regularity in the priority of the appearance of clinical components of MS was revealed. It is most frequently demonstrated by obesity and by arterial hypertension. Then the appearance of combination of dyslipidemia, OH, and/or OA follows. Disturbance of tolerance to the carbohydrates and diabetes mellitus aggravates the clinical demonstrations of OA and is accompanied by its more frequent exacerbations. Ischamic heart disease with the progressive disturbances of carbohydrate metabolism and with their complications change clinical characteristics of „classical” OA.
Conclusion
OA is an obligatory component of MS. In these patients a number of clinical special features of OA were revealed.
 
 
L02
CHOROBA ZWYRODNIENIOWA JAKO SKŁADOWA ZESPOŁU METABOLICZNEGO
 
Korochina I.E.
Orenburg state medical academy,Orenburg,Russia, Novaya str.23/1-37. 460050,Orenburg, Rosja
 
Słowa kluczowe: choroba zwyrodnieniowa stawów, zespół metaboliczny
 
Wstęp
Choroba zwyrodnieniowa stawów (OA) jako uogólniona w swojej istocie i powstająca w skutek degeneracji naturalnych procesów fizjologicznych pozostaje jedną z najbardziej rozpowszechnionych i tajemniczych chorób reumatologicznych (RD). Dobrze znany związek klinicznych i metabolicznych zaburzeń węglowodanowych i tłuszczowych, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń hemostazy, hiperglikemi i mikroalbuminurii (zespół metaboliczny – MS) są z reguły powiązane z OA, osteochondrozą (OH) czy też dną moczanową.
Badanie wzajemnych relacji tych polietiologicznych jednostek chorobowych (RD i MS) jest istotne, ponieważ daje szansę odpowiedniego leczenia nowymi metodami.
Cel badania
Ocenić szczególne cechy początku, objawy kliniczne, charakterystykę radiologiczną oraz wzajemne relacje pomiędzy chorobą zwyrodnieniową stawów (OA) i zespołem metabolicznym (MS).
Materiał
Badane były 62 kobiety, w średnim wieku (49,8+/-2,9) z OA z zespołem metabolicznym (MS syndrome).
Metody
Wykonaliśmy kliniczny kwestionariusz i obiektywną kontrolę, zdjęcia rentgenowskie zajętych stawów kolanowych, stawów skokowych i/lub odcinka piersiowego kręgosłupa, densytometrię, testy czynnościowe i laboratoryjne. Wykonano obliczenia statystyczne.
Wyniki
Dominujące były wielostawowe uszkodzenia w OA, w radiologicznym stadium 2,1+/-1,6 ze stopniem niewydolności czynnościowej stawów -1,8+/-0,10. OH kręgosłupa u wszystkich pacjentów były także potwierdzane radiologicznie, jakkolwiek kliniczne objawy zależnie od miejsca badania były różne: 11 pacjentów miało uszkodzenia kręgosłupa szyjnego i 14 odcinka piersiowego. 59 (95,2%) pacjentów było obciążonych dziedzicznie MS z wywiadu , a 60 (96,8%) RD. OP stwierdzono densytometrycznie tylko u 5% pacjentów w badanej kohorcie osób w starszym wieku. To badanie i analiza otrzymanych danych pozwala stwierdzić wiele regularności. Radiologiczne stadium OA korelowało z indeksem masy ciała, występowaniem dyslipidemii, poziomem glikemii, powierzchnią poniżej krzywej cukrowej, wiekiem, metabolicznymi zmianami w EKG o typie niedotlenienia. Obserwowano kliniczną „metamorfozę”, u 16 (25,8%) pacjentów wystąpienie i postęp polineuropatii cukrzycowej zmienił „naturę” zespołu bólowego – ból obciążeniowy charakterystyczny dla OA stał się bólem zarówno spoczynkowym jak i nocnym i to o większym nasileniu. Większość stawów progresywnie wchodziła w ten proces, włączając w to małe stawy rąk. Ten fenomen powodował wzrost niewydolności funkcjonalnej zajętych stawów i znacząco obniżał jakość życia pacjentów. Zgodnie z wynikami wprowadzonymi w kwestionariusz stwierdzono regularność w kolejności występowania klinicznych komponent MS. Najczęściej dotyczyło to otyłości i nadciśnienia tętniczego. Kombinacja dyslipidemi, OH i/lub OA była na drugim miejscu. Zaburzenia tolerancji węglowodanów i cukrzyca pogarszały kliniczne objawy OA i współistniały z ich większą częstością zaostrzeń. Choroba niedokrwienna serca z narastającymi zaburzeniami metabolicznymi węglowodanów i z ich powikłaniami zmienia kliniczną charakterystykę klasycznej OA.
Wnioski
OA jest obligatoryjną komponentą MS. U tych pacjentów stwierdzono wiele klinicznie specyficznych cech OA.


ANALIZA ASOCJACJI GENÓW METABOLIZMU I STRUKTURY TKANKI KOSTNEJ Z GĘSTOŚCIĄ MINERALNĄ KOŚCI […]

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L03
ANALIZA ASOCJACJI GENÓW METABOLIZMU I STRUKTURY TKANKI KOSTNEJ Z GĘSTOŚCIĄ MINERALNĄ KOŚCI ORAZ WYSTĘPOWANIEM ZŁAMAŃ W POPULACJI POLSKIEJ
 
Horst-Sikorska W. 2, Kalak R. 1, Wawrzyniak A. 2, Marcinkowska M. 2, Celczyńska-Bajew L. 2, Słomski R. 1,3
1 Katedra Biochemii i Biotechnologii, Akademia Rolnicza, Poznań
2 Zakład Medycyny Rodzinnej, Akademia Medyczna, Poznań
3 Instytut Genetyki Człowieka PAN, Poznań
 
Osteoporoza jest częstą chorobą charakteryzującą się zmniejszeniem gęstości mineralnej kości (BMD) i zaburzeniami mikroarchitektury tkanki kostnej, co prowadzi do występowania niskoenergetycznych złamań. Rozwój osteoporozy jest procesem wieloczynnikowym z udziałem zarówno czynników środowiskowych jak i genetycznych. Wykazano, że znaczna część zmienności gęstości mineralnej kości (aż do 80%) ma uwarunkowanie genetyczne. Poszukiwanie konkretnych genów wpływających na rozwój osteoporozy jest jednak trudne, ponieważ stan tkanki kostnej jest uwarunkowany wielogenowo i zależny od licznych czynników środowiskowych, które dodatkowo modyfikują wpływ podłoża genetycznego. Dotychczas wykonano badania licznych genów kandydujących, mogących mieć wpływ na rozwój osteoporozy, dla wielu różnych populacji. Nasze badania dotyczyły polimorfizmów genów osteoprotegeryny (OPG), transformującego czynnika wzrostu beta 1 (TGFB1), receptora witaminy D (VDR), receptora estrogenowego 1 (ESR1), kolagenu 1 alfa 1 (COLIA1) oraz czynnika morfogenetycznego kości 2 (BMP2) i obejmowały grupy 239 kobiet oraz 40 mężczyzn. Analizę asocjacji wykonano dla BMD odcinka lędźwiowego kręgosłupa (99 kobiet) oraz BMD szyjki kości udowej (163 kobiety). Wykonano również analizę asocjacji typu case-control dla wystąpienia złamania (łącznie 279 kobiet i mężczyzn). Stwierdzono efekt dawki allela „f” polimorfizmu FokI genu VDR dla odcinka lędźwiowego kręgosłupa. U homozygot „ff ” średnia BMD (skorygowana względem wieku, masy ciała i wzrostu) jest najniższa i wynosi 0,792 g/cm2, u heterozygot „Ff” wynosi 0,826 g/cm2, a u homozygot „FF” wynosi 0,875 g/cm2, (p=0,047). Efekt ten nie jest jednak widoczny dla BMD w obszarze szyjki kości udowej, gdzie z kolei stwierdzono asocjację haplotypu bAT polimorfizmów BsmI, ApaI, i TaqI genu VDR z niższą BMD. Również tu zaobserwowano efekt dawki haplotypu. Kobiety homozygotyczne dla bAT mają najniższą średnią BMD, która wynosi 0,671 g/cm2, u heterozygot posiadających tylko jedną kopię haplotypu bAT BMD wynosi 0,686 g/cm2, a u homozygot bez haplotypu bAT BMD wynosi 0,719 g/cm2, (p=0,031). Wpływ ten nie jest jednak widoczny w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. W przypadku analizy dla złamań asocjację zaobserwowano z haplotypem baT. Wśród osób homozygotycznych dla haplotypu baT osoby ze złamaniami stanowią ponad 41% grupy w porównaniu do 27% i 29% odpowiednio w grupach osób z jednym, lub bez haplotypu baT. Iloraz szans OR=1,9 p=0,026. Uzyskane wyniki sugerują wpływ polimorfizmów genu VDR na rozwój osteoporozy w populacji polskiej, nie są jednak zgodne przy porównaniu pomiędzy odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa a obszarem szyjki kości udowej. Również asocjacja z występowaniem złamań dotyczy innego haplotypu, niż asocjacja z niską gęstością mineralną kości. To zróżnicowanie nakazuje ostrożne podchodzenie do uzyskanych wyników.
 
 
L03
ASSOCIATION ANALYSIS OF GENES INVOLVED IN BONE METABOLISM AND STRUCTURE WITH BONE MINERAL DENSITY AND FRACTURES IN POLISH POPULATION
 
Horst-Sikorska W. 2, Kalak R. 1, Wawrzyniak A. 2, Marcinkowska M. 2, Celczyńska-Bajew L. 2, Słomski R. 1,3
1 Department of Biochemistry and Biotechnology, Agricultural University, Poznan, Poland
2 Department of Family Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland
3 Institute of Human Genetics, Polish Academy of Sciences, Poznan, Poland
 
Osteoporosis is a common disease characterized by decrease in bone mineral density (BMD) and microarchitectural deterioration of the bone structure leading to higher susceptibility to fractures. Development of osteoporosis is multifactorial process in which environmental and genetic factors play an important role. Recent studies have indicated that the majority (up to 80%) of the variability in bone mass and density is genetically determined. Molecular genetic basis of osteoporosis remains difficult to define because the bone mass, a major determinant of osteoporosis fracture risk, is quantitative trait, influenced by interaction between many genes and environmental factors. To date several candidate genes have been analyzed in relation to osteoporosis in many populations. We studied polymorphisms of osteoprotegerin gene (OPG), transforming growth factor beta 1 gene (TGFB1), vitamin D receptor gene (VDR), estrogen receptor 1 gene (ESR1), collagen type 1 alpha 1 gene (COLIA1) and bone morphogenetic protein 2 gene (BMP2) in group of 239 women and 40 men. Association analysis was done for lumbar spine (L1-L4) BMD (99 women), for femoral neck BMD (163 women) and for fracture occurrence (279 women and men). Allele dose effect for allel “f” (VDR FokI) at lumbar spine was observed. Homozygotes “ff” had lowest mean BMD (adjusted for age, body mass and height) – 0.792 g/cm2, heterozygotes “Ff” had intermediate BMD – 0.826 g/cm2 and homozygotes “FF” had highest BMD – 0.875 g/cm2, (p=0.047). This effect was not seen at femoral neck, where in turn allele dose effect for bAT haplotype (VDR BsmI, ApaI, TaqI) was observed. Homozygotes for bAT haplotype had lowest BMD - 0.671 g/cm2, heterozygotes possessing only one copy of bAT had intermediate BMD – 0.686 g/cm2 and homozygotes without bAT had highest BMD – 0.719 g/cm2, (p=0.031). This effect was not seen for bAT at lumbar spine. In case-control analysis of fracture, association with haplotype baT was observed. Prevalence of fractures in group homozygous for baT was: 41%, whereas in groups with one copy of baT and without baT was 27% and 29%, respectively. It equals to odds ratio OR=1.9, p=0.026. These results suggest influence of VDR gene polymorphism on osteoporosis development in Polish population, nevertheless, are not consistent between lumbar spine, femoral neck and fractures. This discrepancy shows that BMD might not be the major risk factor for fractures occurrence.
 


EVIDENCE OF AN ACUTE BIOCHEMICAL RESPONSE OF OSTEOCLASTS TO ENDOGENOUS PARATHYROID HORMONE (…)

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L04
EVIDENCE OF AN ACUTE BIOCHEMICAL RESPONSE OF OSTEOCLASTS TO ENDOGENOUS PARATHYROID HORMONE IN HEALTHY YOUNG MEN
 
Zikan V., Stepan J.J.
3rd Department of Internal Medicine, Charles University, Faculty of Medicine, Prague, Czech Republic
 
Keywords: calcium, C-telopeptide, EDTA, osteoclasts, parathyroid hormone
 
Aim
To test the hypothesis that osteoclasts working on bone surfaces are sensitive to minute changes in parathyroid hormone (PTH) concentrations, we measured the acute response of PTH and bone resorption marker to EDTA induced hypocalcemia in eight healthy young men.
Methods
After a standard breakfast (0600 a.m.) and following 3-h fast, blood samples were obtained before (09:00 a.m., baseline) and at 33, 45, 60, 90, 120 and 180 min after the beginning of infusion of sodium EDTA (10 mg/kg BW over a 30 min period) or 0.9 % NaCl solution (control period). Samples were analyzed for serum ionized calcium (ISA AVL 9180), serum C-terminal telopeptide of type I collagen (CTX; beta CrossLaps, Elecsys 1010 analyzer) and plasma intact PTH (Elecsys 1010 analyzer).
Results
EDTA infusion induced a significant decrease in serum ionized calcium (Ca) concentrations (p < 0.001; RM ANOVA) with a nadir of 1.23 ± 0,04 mmol/l at 33 min (mean decrease by 7.7 % below baseline). The recovery of serum Ca concentrations was slow and did not reach baseline concentrations during the remainder of the study period. Plasma PTH concentrations significantly increased (p < 0.001; RM ANOVA) to a peak of 101 ± 39.5 ng/l at 33 min (mean increase by 288 % above baseline). Thereafter, concentrations of plasma PTH returned quickly near to baseline (25.3 ± 6 ng/l), although a slightly higher concentrations of PTH than those at the baseline persisted throughout the remainder of the study period. The concentrations of bone resorption marker serum CTX did not significantly change during the first 45 min, although, concentrations tended to increase at 45 min after the start of EDTA infusion. The significant increase of serum CTX was observed at 60 min after the start of EDTA infusion and continued to rise until 90-120 min with subsequent plateau until 180 min (p < 0.001 RM ANOVA; p < 0.05 Tukey test). The CTX area under the curve after the EDTA infusion period was significantly larger than that after the control test period (p < 0.01; t-test).
In conclusion, our study provides an evidence of the osteoclasts response to acute endogenous PTH secretion in healthy young men.
 
 
L04
DOWODY NA SZYBKĄ ODPOWIEDŹ BIOMECHANICZNĄ OSTEOKLASTA NA ENDOGENNY PARATHORMON U ZDROWYCH MŁODYCH MĘŻCZYZN
 
Zikan V; Stepan J.J.
3rd Department of Internal Medicine, Charles University, Faculty of Medicine, Praga, Republika Czeska
 
Słowa kluczowe: wapno, C-telopeptyd, EDTA, osteoklasty, parathormon (PTH)
 
Cel
Aby sprawdzić hipotezę, że osteoklasty pracujące na powierzchni kości są czułe na minutowe zmiany stężenia PTH mierzyliśmy ostrą reakcję PTH i markerów resorpcji kości, indukując hipokalcemię EDTA u 8 młodych zdrowych mężczyzn.
Metody
Po standardowym śniadaniu (godz. 6.0 rano) i trzygodzinnej przerwie w jedzeniu pobrano próbki krwi (godz. 9.00 wyjściowa) i w 33, 45, 60, 90, 120 i 180 minucie po infuzji sodowego EDTA (10 mg/kg masy ciała wciągu 30 min) lub 0,9% NaCl (przedział kontrolny).W próbkach krwi oznaczano poziom zjonizowanego wapna w surowicy (ISA AVL 9180), surowiczy C-końcowy telopeptyd I typu kolagenu (CTX; beta CrossLaps, Elescys 1010 analyzer) i plazmatyczny nienaruszony PTH (Elecsys 1010 analyzer).
Wyniki
Infuzja EDTA powodowała znaczący spadek stężenia zjonizowanego wapnia (Ca) (p<0.001; RM ANOVA) w surowicy, z najniższą wartością 1.23+/-00,04 mmol/l w 33 min. (średni spadek o 7,7% poniżej wartości wyjściowej). Powrót wartości stężenia surowiczego Ca był wolny i nie osiągnął wartości stężenia wyjściowego do końca badania. Stężenie plazmatycznego PTH znacząco wzrosło (p<0.001; RM ANOVA) osiągając szczyt 101+/-39,5 ng/l w 33 min. (średni wzrost o.285 % ponad wartość wyjściową). Później stężenie plazmatycznego PTH powróciło szybko do wartości bliskiej wyjściowej (25,3+/-6 ng/l), jakkolwiek nieznacznie wyższe stężenie PTH niż to wyjściowe pozostawało do końca badania. Stężenie markera resorpcji kości, surowiczego CTX nie wykazywało znaczących zmian w ciągu pierwszych 45 min, jakkolwiek stężenie to miało tendencję do wzrostu w 45 minucie od początku infuzji EDTA. Znaczący wzrost surowiczego CTX był obserwowany w 60 min od początku infuzji EDTA i trwał do 90-120 min, z następowym plateau aż do 180 min (p<0.001 RM ANOVA; p<0.05 Tukey test).Obszar CTX pod krzywą po okresie infuzji był znacząco większy niż w badanym okresie kontrolnym (p<0.01; t-test)
Podsumowując, nasze badanie dostarczyło dowodów na istnienie odpowiedzi osteoklastów na ostre endogenne wydzielanie PTH u zdrowych młodych mężczyzn
 


POSTĘPY W LECZENIU ZABURZEŃ GOSPODARKI KOSTNEJ U CHORYCH Z NIEODWRACALNĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L05
POSTĘPY W LECZENIU ZABURZEŃ GOSPODARKI KOSTNEJ U CHORYCH Z NIEODWRACALNĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK
 
Nowak Z., Wańkowicz Z.
Klinika Nefrologii ze Stacją Dializ Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie
Kierownik Kliniki prof. dr .med. Zofia Wańkowicz
 
Słowa kluczowe: osteodystrofia nerkowa, osteoporoza wtórna, wtórna nadczynność przytarczyc
 
U chorych z przewlekłymi chorobami nerek obniżenie wartości filtracji kłębuszkowej poniżej 50-60 ml/min. znacząco zaburza homeostazę układu kostnego. Prowadzi to do powstawania nieprawidłowości ilościowych i jakościowych tkanki kostnej określanych zbiorczym mianem osteodystrofii nerkowej (ON).
Aktualnie stosowane metody leczenia ON u chorych z nieodwracalną niewydolnością nerek (NNN) oparte na wapniowych środkach wiążących fosforany w przewodzie pokarmowym i metabolitach witaminy D3 są niedoskonałe z uwagi na liczne działania uboczne uniemożliwiające długotrwałe stosowanie. Poważne zagrożenia wynikające z takiego leczenia to m.in.: wzrost częstości adynamicznej choroby kości i zwapnień przerzutowych odpowiadających za zwiększenie śmiertelności z powodu powikłań sercowo-naczyniowych. Ponadto tylko niewielki odsetek chorych leczonych tymi środkami osiąga założone cele lecznicze. Naturalnym więc odruchem są poszukiwania nowych narzędzi terapeutycznych. Wysiłki skierowane są przede wszystkim na poprawę efektywności leczenia wtórnej nadczynności przytarczyc. Można to uzyskać poprzez:
1. Zwalczanie hiperfosfatemii z zastosowaniem nowych środków wiążących fosforany w przewodzie pokarmowym. Duże nadzieje wiąże się z sewelamerem syntetycznym polimerem alliloaminy, węglanem lantanu, związkami żelaza.
2. Stosowanie nowych analogów witaminy D o mniejszych właściwościach działania hiperkalcemizującego i hiperfosftemicznego z zachowaniem działania hamującego wydzielanie parathormonu. Na przykład: paricalcitrol (19-nor-1,25(OH)2D2, oxacalcitrol (22-oxa-1,25(OH)2D3), doxecalciferol (1alfa(OH)D2, falekalcitrol (1,25(OH)2-26,27-F6-D3).
3. Stosowanie kalcymimetyków cinacalcet – substancji, które działając na receptory wapniowe zlokalizowane na powierzchni przytarczyc skutecznie hamują sekrecję parathormonu.
Ostatnio próbuje się także wykorzystać najnowsze zdobycze wiedzy na temat oddziaływań typu komórka-komórka pomiędzy osteoklastem i osteoblastem między innymi poprzez próby zastosowania rekombinowanej osteoprotegeryny (rhOPG) bądź białka morfogenetycznego kości BMP-7. Duże nadzieje wiąże się także z nowymi odkryciami dotyczącymi fosfatoniny (fibroblast growth factor 23 FGF-23) oraz inhibitora kalcyfikacji fetuiny A. U chorych z NNN podejmowane są także próby wykorzystania w leczeniu zaburzeń gospodarki kostnej preparatów dotychczas nie stosowanych w tej grupie chorych takich jak bisfosfoniany czy selektywne modulatory receptora estrogenowego SERM. Pewne nadzieje wiązane są także z preparatami o działaniu anabolicznym na kość jak np. statyny, fluorki.
Pełna ocena proponowanych metod leczenia wymaga jeszcze weryfikacji w niezależnych wieloośrodkowych badaniach, jednak wstępne doniesienia wydają się być obiecujące i dają nadzieję na poprawę skuteczności leczenia.
 
L05
ADVANCES IN MANAGEMENT OF BONE DISORDERS IN PATIENTS WITH IRREVERSIBLE RENAL FAILURE
 
Nowak Z., Wańkowicz Z.
Department of Renal Medicine and Dialysis Units, Military Institute of the Health Services, Central Clinical Hospital of the Department of National Defence, Warsaw, Poland
Head of the Department: prof. dr .med. Zofia Wańkowicz
 
Keywords: renal osteodystrophy, secondary osteoporosis, secondary, hyperparathyroidism
 
In patients with chronic kidney disease (CKD) when the glomerular filtration rate falls below 50-60ml, bone homeostasis is significantly affected. These quantitative and qualitative disturbances are called renal osteodystrophy (ROD).  
Current therapies of ROD which use calcium phosphate binders and vitamin D3 active metabolites have several serious adverse effects which make them impractical for prolonged use. Adynamic bone disease and metastatic calcification are most frequently reported to be responsible for an increased cardiovascular mortality rate. Moreover, in only small percentage of ROD patients is the therapeutic goal achieved. Consequently better therapies are sought and are aimed predominantly at secondary parathyroidsim. Several modalities have been proposed: They are as follows
1. Reduction in hyperphosphemia by new noncalcium containing phosphate binders. Sevelamer chydrochloride – a synthetic nonabsorbable polimer and lanthanum carbonate are among the most promising agents.
2. New vitamin D analogs with reduced hypercalciuric and phosphemic effect but preserved inihibitory action of PTH release. For example: paricalcitrol (19-nor-1.25(OH)2D2, oxacalcitrol (22-oxa-1.25(OH)2D3), doxecalciferol (1alfa(OH)D2, falekalcitrol (1.25(OH)2-26,27-F6-D3).
3. Calcimimetic agents are still another group which inhibits secretion of PTH by binding to the calcium receptors.
The most recent proposal involves the knowledge about cell-cell interaction. It uses osteoprotegrin, or bone morphogenetic protein (BMP-7) and affects interaction between osteoclasts and osteoblasts. There are also promising results with phosphatonins (FGF-23) or calcification inhibitor fetuin A. Some unorthodox therapies in CKD patients are based on the application of bisphosphonates, fluoride, statins, or selective estrogen receptor modulator (SERM).
The complete evaluation of all aforementioned therapies requires independent, multicenter studies but early results are promising.


OSTEOPOROZA – WŁAŚCIWOŚCI PSYCHICZNE I FUNKCJONOWANIE PACJENTÓW W OBLICZU STRESU CHOROBY

|

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)

L06
OSTEOPOROZA – WŁAŚCIWOŚCI PSYCHICZNE I FUNKCJONOWANIE PACJENTÓW W OBLICZU STRESU CHOROBY

Dr. Eric Ender
Psycholog, Oddział Rehabilitacji Kardiologicznej, Szpitala w Viersen, Niemcy

Słowa kluczowe: właściwości psychiczne, typ osobowości C, zmaganie się ze stresem choroby, aspekty psychosomatyczne

Przedstawione zostaną właściwości psychiczne oraz zmaganie się ze stresem choroby i jej następstwami u chorych z rozpoznaniem osteoporozy. W wyniku analizy i interpretacji wyników badań dotyczących funkcjonowania pacjentów i radzenia sobie ze stresem choroby stawiane są hipotezy, że chorzy z rozpoznaniem osteoporozy posiadają właściwości psychiczne, które są rezultatem reaktywnych, wtórnych zmian właściwości osobowości w przebiegu choroby przewlekłej, której towarzyszy lęk, ból i cierpienie. Stawiana jest również hipoteza, że obserwowane strategie i style zmagania się z chorobą są rezultatem nasilania się i utrwalania właściwości psychicznych, które są typowe dla przedchorobowej osobowości chorych z osteoporozą. Właściwości te mieszczą się w charakterystyce tzw. typu osobowości C Eysencka, a w złożonej etiologii schorzenia występują również czynniki natury psychicznej nadające osteoporozie jakości psychosomatyczne.

L06
OSTEOPOROSIS – PSYCHOLOGICAL TRAITS AND FUNCTIONING OF PATIENTS COPING WITH THE ILLNESS

Eric Ender, PhD
Psychologist, Cardiologic Rehabilitation Department, Viersen Hospital, Germany

Keywords: psychological traits, type C personality, coping with the stress of illness, psychosomatic aspects

Psychological traits and coping with the stress of illness of patients with osteoporosis will be presented. As a result of an analysis and interpretation of research on patients with osteoporosis it was hypothesized that such patients have psychological traits that result from reactive personality changes following a protracted illness connected with anxiety, pain, and suffer. It was also hypothesized that the strategies and styles of coping with the illness result from intensifying and fixing of psychological traits typical for a preillness personality of patients with osteoporosis. These traits are typical for the type C personality described by Eysenck. It is postulated that etiology of osteoporosis includes psychosomatic elements.



PROBLEMS IN BONE DENSITOMETRY IN CHILDREN

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L07
PROBLEMS IN BONE DENSITOMETRY IN CHILDREN
 
Ring E.F.J. 1, Stevens M. 2, Shaw N.J. 3, Adams J.E. 4
1 University of Glamorgan, UK
2 National Osteoporosis Society (NOS), UK
3 Birmingham Children’s Hospital, UK
4 University of Manchester – on behalf of the Bone Densitometry Forum (BDF) of the National Osteoporosis Society, UK
 
Keywords: Densitometry, paediatrics, methodology, imaging artefacts, ultrasonography
 
Introduction
The Bone densitometry Forum of the National Osteoporosis Society (NOS) in the UK consists of a national panel of experts in bone densitometry. This Forum has published several consensus reports, which are regularly reviewed and updated. These include guidance for the provision of a clinical bone densitometry service, Position Statements on the interpretation of dual energy X-ray absorptiometry (DXA) bone mineral density (BMD) scans, the use of peripheral X-ray absorptiometry and quantitative ultrasound (QUS) in clinical practice. The latest report is ‘A practical guide to bone densitometry in children’, which has been prepared by Prof. Judith Adams (Chair of the BDF) and Dr Nick Shaw (Chairman of the British Paediatric and Adolescent Bone Group), together with other expert contributors.
The Report
The report describes the latest approaches to bone densitometry methods that can be applied to children. The existing methods are designed for adults, and in the case of DXA there is a strong size dependency which limits the technique, particularly in children. The report describes these techniques and their application and execution in children, with the aim of raising the standard of bone density scanning in children and interpretation of results. The indications for using bone densitometry in children are described, together with separate advice on the use of DXA, QCT and QUS.
The artefacts, which can be found in neonates and young children, are illustrated, and recommendations are made on how to minimize movement artefacts in children at different ages.
The report emphasizes that T scores must not be used in children and that the World Health Organisation (WHO) definition of osteoporosis does not apply to children. The diagnosis of osteoporosis in children should not be made on the basis of densitometric criteria alone, and that Z scores must be interpreted in the light of the best available paediatric age- and sex-matched normal reference data. The reference database used should be cited in the report, as should any deviation from standard adult acquisition protocols, such as low-density software and manual adjustments to regions of interest. Methods for correcting for the size dependency of DXA in the spine and femoral neck (bone mineral apparent density BMAD) are provided. All of these factors will improve the interpretation of BMD in children, and must be standardized for each patient for any follow-up investigations. A comprehensive list of references up to the end of 2004 is provided.
Conclusions
The report brings together a number of critical issues that confront many bone densitometry centers that are asked to perform measurements on children. It points out that bone densitometry for clinical and diagnostic use should be performed in centers with a clinical team which has a specific interest and expertise in bone disease in children. Copies of this report can be obtained from Mr Martin Stevens, The National Osteoporosis Society, Camerton, Bath BA2 0PJ, UK (website www.nos.org.uk).
 
 
L07
PROBLEMY DENSYTOMETRII KOŚCI U DZIECI
 
Ring E.F.J. 1, Stevens M. 2, Shaw N.J. 3, Adams J.E. 4
1 University of Glamorgan, Wielka Brytania
2 National Osteoporosis Society (NOS), Wielka Brytania
3 Birmingham Children’s Hospital, Wielka Brytania
4 University of Manchester – on behalf of the Bone Densitometry Forum (BDF) of the National Osteoporosis Society, Wielka Brytania
 
Słowa kluczowe: densytometria, pediatria, metodologia, artefakty w badaniu densytometrycznym, ultrasonografia
 
Wprowadzenie
Forum densytometrii kości Krajowego Towarzystwa Osteoporozy (National Osteoporosis Society – NOS) w Wielkiej Brytanii składa się z krajowego panelu ekspertów w dziedzinie densytometrii kości. Forum to opublikowało szereg konsensusów, które są regularnie rewidowane i aktualizowane. Zawierają one wytyczne dotyczące dostępności klinicznej densytometrii kości, stanowisko dotyczące interpretacji pomiarów gęstości mineralnej kości (BMD) metodą dwuenergetycznej absorpcjometrii rentgenowskiej (DXA), użycie obwodowej absorpcjometrii rentgenowskiej oraz ilościowej ultrasonografii (QUS) w praktyce klinicznej. Ostatnim opracowaniem jest raport “Praktyczny przewodnik densytometrii u dzieci” przygotowany przez Prof. Judith Adams (Przewodniczącą Forum) i dr Nicka Shaw (Przewodniczącego British Paediatric and Adolescent Bone Group) przy udziale innych ekspertów.
Raport
Raport opisuje najnowsze podejście do metod densytometrii kości, które mogą mieć zastosowanie u dzieci. Istniejące metody są stworzone dla dorosłych i w przypadku DXA istnieją duże ograniczenia w zastosowaniu u dzieci. Raport opisuje te techniki i ich zastosowanie oraz wykonywanie u dzieci, co ma na celu poprawienie standardów pomiarów i interpretacji wyników gęstości mineralnej kości u dzieci. Opisane są wytyczne wykonywania densytometrii kości u dzieci wraz z osobnymi poradami dotyczącymi używania DXA, QCT i QUS.
Przedstawione są artefakty, które są widoczne u noworodków i małych dzieci oraz rekomendacje jak zminimalizować artefakty wynikające z ruchów u dzieci w różnym wieku. Raport podkreśla, że wskaźniki T-score nie mogą być używane w przypadku dzieci i że definicja WHO nie ma u nich zastosowania. Diagnostyka osteoporozy u dzieci nie powinna opierać się wyłącznie na podstawie samych kryteriów densytometrycznych i wskaźniki Z-score muszą być interpretowane w świetle najlepszych dostępnych pediatrycznych danych referencyjnych uwzględniających wiek i płeć. Używana baza referencyjna powinna być cytowana w raporcie, podobnie jak jakiekolwiek odstępstwo od standardowego protokołu wykonywania pomiarów u dorosłych, takie jak oprogramowanie do niskiej gęstości oraz manualne dopasowanie badanych odcinków szkieletu. Przedstawione są również metody korygowania zależności rozmiaru od DXA dla kręgosłupa i szyjki kości udowej (bone mineral apparent density BMAD). Wszystkie te czynniki poprawią interpretację BMD u dzieci i muszą być standaryzowane dla każdego pacjenta przy jakichkolwiek kolejnych badaniach. Raport zawiera także wyczerpującą listę pozycji bibliograficznych do 2004 roku.
Wnioski
Raport podsumowuje liczne krytyczne zagadnienia, z jakimi styka się wiele ośrodków densytometrii kości, w których zleca się wykonanie pomiarów u dzieci. Podkreśla on, że densytometria kości dla użytku klinicznego i diagnostycznego powinna być wykonywana w ośrodkach, których zespoły poświęcają szczególną uwagę i specjalizują się w chorobach kości u dzieci. Kopie raportu można uzyskać u pana Martina Stevensa, The National Osteoporosis Society, Camerton, Bath BA2 0PJ, UK (strona: www.nos.org.uk).
 


WYTYCZNE INTERPRETACYJNE OZNACZEŃ DENSYTOMETRYCZNYCH U DZIECI

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L08
WYTYCZNE INTERPRETACYJNE OZNACZEŃ DENSYTOMETRYCZNYCH U DZIECI
 
Lorenc R.S., Kryśkiewicz E., Karczmarewicz E.
 
Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej, Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa
 
Interpretacja oznaczeń densytometrycznych u dzieci jest dużo trudniejsza niż u dorosłych. Głównym tego powodem jest wzrastanie oraz dojrzewanie dzieci. W szkielecie procesy te nie zachodzą równomiernie, co stanowi dodatkowy problem. Przyrost minerału kostnego u dzieci jest wynikiem jego akumulacji oraz powiększania się kości zarówno na długość jak i objętość. Procesy te są zależne od wieku chronologicznego, wieku kostnego, płci, masy ciała, ale także czynników środowiskowych, schorzeń oraz obciążeń mechanicznych.
 
Przy opracowywaniu wyników densytometrycznych u dzieci należy używać Z-score, zaś diagnostyka schorzeń kostnych poza informacjami pochodzącymi z oznaczeń densytometrycznych wymaga uwzględnienia geometrii kości, jej wielkości, stopnia dojrzałości dziecka i szkieletu, składu ciała, odżywienia i schorzeń. Przy interpretacji oznaczeń densytometrycznych należy brać również pod uwagę dane antropometryczne, jak wzrost, waga, ale również wiek kostny oraz stopień dojrzałości płciowej. Ponadto, zgodnie z teorią mechnostatu, pomocne są informacje dotyczące masy mięśniowej. Dzieci z zaburzeniami wzrostu wykazują często niższe wartości BMD w stosunku do równowiekowej grupy kontrolnej. Dlatego w nowszych oprogramowaniach aparatury DXA istnieje możliwość trójstopniowej normalizacji wyniku: wzrostu na wiek, BMC na wzrost oraz powierzchni na wzrost. Istotny w interpretacji oznaczeń densytometrycznych jest dobór odpowiednich danych referencyjnych. Techniką używaną najczęściej w diagnostyce jest dwuwiązkowa densytometria (DXA). Ma ona wiele pozytywów (powtarzalność pomiaru, niskie dawki promieniowania), ale też i ograniczenia, z których na plan pierwszy wysuwa się oparcie oznaczeń struktury trójwymiarowej, jaką jest kość, na dwuwymiarowości pomiaru. Rozwiązaniem tego problemu w pewnym stopniu stało się zastosowanie modeli matematycznych umożliwiających przeliczenie BMD na jednostki objętości oraz uzupełnienie oznaczeń pomiarami QCT i pQCT, gdzie wynik wyrażony jest w gramach na centymetry sześcienne uwzględniając budowę przestrzenną kości.
 
 
L08
GUIDELINES OF DENSITOMETRIC MEASUREMENTS INTERPRETATION IN CHILDREN
 
Lorenc R.S., Kryśkiewicz E., Karczmarewicz E.
 
Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
 
Interpretation of densitometric measurements in children is more complicated than in adults because of steady growth of children and puberty over expressed by heterogeneity of skeletal development. Bone mineral accrual throughout childhood and adolescence involves changes in bone size, geometry, and mineral content. Obtained results are additionally affected by age, sex, body mass, height, bone age, environmental factors and illnesses, and mechanical loading. In children data evaluation exclusively Z-scores should be used. The diagnosis of osteoporosis in children should be not only limited to densitometric criteria. Moreover, in diagnostic, helpful are the factors like bone geometry, bone size, pubertal stage, skeletal maturity, and body composition. Important for evaluation are anthropometrical variables like: weight and height, but also skeletal age, and pubertal stage. Furthermore, the functional association between muscle and bone through a regulatory mechanism (mechanostat) should be considered. Additionally, children with growth abnormalities often show deficient BMD for chronological age. That might be a reflection of growth irregularities rather than poor bone mineralization. For this reason, in newer software for DXA appeared the possibility of adjusting body size using three-step assessment: height for age, BMC for height and bone area for height. Very important thing is use of appropriate reference data. The most commonly used technique for the assessment of bone mineral content has became densitometric measurement with the use of DXA, mainly because of its measuring repeatability and low radiation dose. However, DXA is a projection technique, and its measurements are based on the two dimensional assessment of a three dimensional structure without taking to consideration potential changes in children three skeletal functions: the size of the bone, the volume of the bone examined and its mineral density. This problem may be solved by developing of mathematical models that account for the dimensions of the bone and applying of QCT and pQCT where is measured true volumetric bone mass expressed as grams per cubic centimeters.


STĘŻENIE OSTEOPROTEGERYNY I LEPTYNY W SUROWICY KRWI DZIECI Z SAMOISTNĄ OSTEOPOROZĄ I OSTEOPENIĄ

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L09
STĘŻENIE OSTEOPROTEGERYNY I LEPTYNY W SUROWICY KRWI DZIECI Z SAMOISTNĄ OSTEOPOROZĄ I OSTEOPENIĄ
 
Chlebna-Sokół D., Rusińska A., Michałus I., Loba-Jakubowska E., Olszowiec M.
Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, SP ZOZ USK nr 4 im. Marii Konopnickiej w Łodzi, 91-738 Łódź, ul. Sporna 36/50
 
Słowa kluczowe: osteprotegeryna, leptyna, osteoporoza, osteopenia
 
Wstęp
W poszukiwaniu przyczyn samoistnej osteoporozy i osteopenii prowadzone są wielokierunkowe badania nad czynnikami mogącymi mieć wpływ na procesy metabolizmu kostnego. Wśród tych czynników wymienia się coraz częściej osteoprotegerynę – inhibitor różnicowania i aktywacji osteoklastów z rodziny TNF oraz leptynę, której wpływ na masę kostną został zauważony. Badania takie dotychczas prowadzone były głównie u dorosłych.
Celem pracy jest ocena zależności pomiędzy stężeniem osteoprotegeryny i leptyny, a gęstością mineralną kośćca u dzieci z samoistną osteoporozą i osteopenią.
Materiał i metody
Badaniami objęto 80 pacjentów w wieku 5 – 18 lat. W grupie tej było 50 dzieci z samoistnym obniżeniem gęstości mineralnej kośćca (18 z osteoporozą i 32 z osteopenią) oraz 30 z prawidłową mineralizacją, uznanych za zdrowe, które stanowiły grupę porównawczą. Gęstość mineralną kośćca oceniano na podstawie badania densytometrycznego metodą absorpcjometrii promieniowania X o podwójnej energii (DXA) aparatem DPX firmy Lunar w programie total body i spine. Osteoporozę rozpoznawano, gdy przy współistnieniu innych objawów klinicznych wskaźnik Z-score znajdował się poniżej -2,0, a osteopenię dla wartości Z-score –1,0 do –2,0. U wszystkich dzieci oznaczono stężenie osteoprotegeryny (OPG) oraz receptora osteoprotegeryny sRANKL w surowicy krwi, a u 21 z nich dodatkowo stężenie leptyny metodą immunoenzymatyczną ELISA. Obliczono również wskaźnik osteoprotegeryna/receptor osteoprotegeryny sRANKL. Analizę statystyczną przeprowadzono w programie Statistica 6.1 za pomocą testu korelacji r Spearmanna, a porównanie pomiędzy grupami metodą analizy wariancji.
Wyniki
Badania wykazały najniższe średnie wartości dla osteoprotegeryny w grupie dzieci z osteoporozą (3,02 pmol/l) natomiast w pozostałych grupach: 3,89 u dzieci z osteopenią oraz 3,74 u dzieci zdrowych. Stężenie receptora osteoprotegeryny sRANKL wynosiło odpowiednio 0,31 vs 0,25 vs 0,36, natomiast wskaźnik osteoprotegeryna/receptor osteoprotegeryny sRANKL w badanych grupach wynosił odpowiednio 9,4 vs 21,6 vs 14,2. Istotną statystycznie różnicę pomiędzy grupami stwierdzono w zakresie wskaźnika osteoprotegeryna/receptor osteoprotegeryny sRANKL. Stężenie leptyny oznaczono pilotażowo u 21 dzieci (7 z osteoporozą, 10 z osteopenią i 4 zdrowych). Analiza wewnątrzgrupowych korelacji wykazała istotną statystycznie dodatnią zależność pomiędzy jej stężeniem a vBMD oraz BMD w programie spine.
Wnioski
1. Przeprowadzone badania wskazują, iż stężenie osteoprotegeryny i jej receptora może mieć udział w zaburzeniach mineralizacji kośćca u dzieci.
2. Na podstawie wstępnej oceny wykazano istotną zależność pomiędzy BMD kręgosłupa oraz objętościową gęstością mineralną a stężeniem leptyny w surowicy.
3. Celem potwierdzenia uzyskanych spostrzeżeń badania powinny być przeprowadzone na większej liczbie pacjentów.
 
Praca finansowana ze środków budżetowych Ministerstwa Nauki i Informatyzacji jako projekt badawczy Nr 3P05E 05624.
 
 
L09
SERUM OSTEOPROTEGERIN AND LEPTIN CONCENTRATION IN CHILDREN WITH PRIMARY OSTEOPOROSIS AND OSTEOPENIA
 
Chlebna-Sokół D., Rusińska A., Michałus I., Loba-Jakubowska E., Olszowiec M.
Department of Paediatric Propedeutics and Bone Metabolic Diseases, Medical University of Lodz, 36/50 Sporna St., 91-738 Lodz, Poland
 
Keywords: osteoprotegerin, leptin, osteoporosis, osteopenia
 
Introduction
Searching for the causes of primary osteoporosis and osteopenia, multidirectional studies were carried out on the factors which may affect bone metabolism processes. Among these factors, more and more frequently, osteoprotegerin is enumerated – an inhibitor of differentiation and activation of osteoclasts from the TNF family and leptin the effect of which on bone mass was recognized. So far, such studies have been carried out mainly in adults.
The aim of the study was to assess the dependence between osteoprotegerin and leptin concentration and bone mineral density in children with primary osteoporosis and osteopenia.
Material and methods
The study comprised 80 patients, aged 5 – 18 years. Fifty children demonstrated primary decrease of bone mineral density (18 with osteoporosis and 32 with osteopenia) and 30 with normal mineralization, accepted as healthy and included into comparative group. Bone mineral density was estimated on the basis of densitometry by dual X-ray absorptiometry (DXA) with DPX Lunar in total body and spine program. Osteoporosis was diagnosed when with coexisting other clinical symptoms, Z-score was below –2,0 and osteopenia for Z-score values between –1,0 to –2,0. Serum concentration of osteoprotegerin (OPG) and osteoprotegerin receptor sRANKL was determined in all children and in 21 of them additionally leptin concentration by immunoenzymatic method ELISA. Osteoprotegerin/osteoprotegerin receptor sRANKL index was also calculated. Statistical analysis was performed in Statistica 6.1 program with r Spearmann correlation test and comparison between the groups by variance analysis method.
Results
The lowest mean values of osteoprotegerin were observed in the group of children with osteoporosis (3,02 pmol/l), whereas in the remaining groups: 3,89 in children with osteopenia and 3,74 in healthy subjects. Osteoprotegerin receptor sRANKL concentration was respectively: 0,31 vs 0,25 vs 0,36, whereas osteoprotegerin/osteoprotegerin receptor sRANKL index demonstrated the following values in the investigated groups: 9,4 vs 21,6 vs 14,2, respectively. Statistically significant difference between the groups was found in the range of osteoprotegerin/osteoprotegerin receptor sRANKL. Pilot determination of leptin concentration was performed in 21 children (7 with osteoporosis, 10 with osteopenia and 4 healthy); the analysis of correlations within the groups showed statistically significant positive dependence between its concentration and vBMD and BMD in spine program.
Conclusions
1. The concentration of osteoprotegerin and its receptor may take part in bone mineralization disturbances in children.
2. Basing on the initial estimation, significant dependence was demonstrated between spine BMD and volumetric mineral density and serum leptin concentration.
3. To confirm the observations, investigations should be carried out on a larger number of patients.    
 
Acknowledgements
The study was financed by Ministry of Science and Computerization, grant No 3P05E 05624.


STAN KOŚĆCA I BADANIA LABORATORYJNE U DZIEWCZĄT Z JADŁOWSTRĘTEM PSYCHICZNYM: BADANIE PROSPEKTYWNE

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L10
STAN KOŚĆCA I BADANIA LABORATORYJNE U DZIEWCZĄT Z JADŁOWSTRĘTEM PSYCHICZNYM: BADANIE PROSPEKTYWNE
 
Oświęcimska J. 1, Ziora K. 1, Pluskiewicz W. 2, Geisler G. 1, Broll-Waśka K. 1, Karasek D. 2, Dyduch A. 1
1 Katedra i Klinika Pediatrii, Nefrologii i Endokrynologii Dzieci, Zabrze, Śląska Akademia Medyczna, Katowice
2 Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii, Zakład Chorób Metabolicznych Kości, Zabrze, Śląska Akademia Medyczna, Katowice
 
Słowa kluczowe: jadłowstręt psychiczny, gęstość mineralna kości, ilościowa metoda ultradźwiękowa
 
W prospektywnej pracy badaniom poddano 18 dziewcząt w wieku 11,5 – 18,1 lat (średnio 15,9 ± 1,9 lat) z jadłowstrętem psychicznym. Średni czas trwania choroby przed hospitalizacją wynosił 14,9 ± 13,6 miesięcy. Badania szkieletu obejmowały: pomiar gęstości mineralnej kości (BMD, g/cm2) kręgosłupa (k-BMD) oraz całego szkieletu (TB-BMD) aparatem DPX-L (Lunar, USA); pomiar ilościową metodą ultradźwiękową paliczków dłoni (Ad-SoS) aparatem DBM Sonic 1200, (IGEA, Włochy). Wykonano następujące badania laboratoryjne: osteokaclcyna, kostna frakcja fosfatazy alkalicznej, ICTP, całkowity i zjonizowany wapń w surowicy, fosforany, wydalanie wapnia/kretyniny, LH, FSH, estradiol. Wszystkie badania wykonano wyjściowo, po 7,8 ± 2.4 i 19,4 ± 5,6 miesięcy od rozpoczęcia terapii obejmującej dietę wysokokaloryczną, witaminy i psychoterapię. Kryterium wyleczenia był przyrost indeksu masy ciała o co najmniej 10% oraz powrót miesiączek przez co najmniej 3 kolejne miesiące. 9 pacjentek spełniło te kryteria, a 9 nie. Średnie wartości TB-BMD i Ad-SOS były stabilne podczas obserwacji, a k-BMD obniżył się nieznamiennie. Stosując pojęcie minimalnej znamiennej zmiany (Least Significant Change -LSC) wzrost Ad-SoS, k-BMD i TB-BMD obserwowano odpowiednio u 3, 4 i 6 pacjentek, a liczba pacjentek ze spadkiem wyniosła 1, 7, 4. Średnie wartości Z-score dla TB-BMD i Ad-SOS były istotnie wyższe niż wyjściowe (odpowiednio -0,67 ± -0,98 vs. –1,06 ± -1,00 i 0,26 ± 1,75 vs. –0,50 ± 0,88). Wartość Z-score k-BMD obniżyła się nieznamiennie. Obserwowano znamienny wzrost kostnej fosfatazy alkalicznej i osteocalcyny, które były wyjściowo poniżej wartości prawidłowych. Wysokie wyjściowe wartości ICTP obniżyły się nieznamiennie i uzyskały wartości prawidłowe. Niskie wyjściowe wartości LH i estradiolu znormalizowały się. Wyniki badań szkieletu oraz badań laboratoryjnych nie różniły się pomiędzy pacjentkami wyleczonymi, a niewyleczonymi poza istotnie niższymi wartościami Z-score dla kręgosłupa i całego szkieletu.
Podsumowując, jadłowstręt psychiczny u dziewcząt istotnie wpływa na stan szkieletu oraz metabolizm kostny.
 
 
L10
SKELETAL STATUS AND LABORATORY INVESTIGATIONS IN GIRLS WITH ANOREXIA NERVOSA: A LONGITUDINAL STUDY
 
Oświęcimska J. 1, Ziora K. 1, Pluskiewicz W. 2, Geisler G. 1, Broll-Waśka K. 1, Karasek D. 2 Dyduch A. 1
1 Department and Clinic of Pediatrics, Nephrology and Children`s Endocrinology, Zabrze, Silesian School of Medicine in Katowice, Poland
2 Department and Clinic of Internal Diseases, Diabetology and Nephrology – Metabolic Bone Diseases Unit, Zabrze, Silesian University of Medicine in Katowice, Poland
 
Keywords: anorexia nervosa, bone mineral density, quantitative ultrasounds
 
In the longitudinal study the skeletal status was assessed in 18 adolescent girls aged 11.5 – 18.1 years (mean 15.9 ± 1.9 years) with anorexia nervosa (AN). Mean duration of the disease prior to hospitalization was 14.9 ± 13.6 months. Measurements of bone mineral density (BMD, g/cm2) at the spine (s-BMD) and total body (TB-BMD) using DPX-L (Lunar, USA); quantative ultrasound (QUS) of the hand phalanges by DBM Sonic 1200, (IGEA, Italy); bone turnover markers (osteocalcin, bone alkaline phosphatase, ICTP), and laboratory investigations (serum total and ionised calcium, serum phosphate, urine calcium/creatinine ratio, LH, FSH, estradiol) were performed at baseline, 7.8 ± 2.4 and 19.4 ± 5.6 months after the treatment was started. Treatment consisted of hypercaloric diet, vitamins and psychotherapy. The patient was considered as recovered if her BMI at follow-up increased at least 10% from baseline and menses occurred at 3 consecutive months. Nine subjects recovered whereas 9 of them remained non-recovered. The mean values of TB-BMD and Ad-SOS measurements were stable during a period of observation while the mean values of s-BMD decreased non-significantly. Using the Least Significant Change (LSC) values for skeletal measurements an increase in Ad-SoS, s-BMD and TB-BMD were noted in 3, 4 and 6 subjects, respectively. A respective numbers of subjects with a decrease were 1, 7 and 4. The mean Z-scores for TB-BMD and Ad-SOS were significantly higher at baseline vs. third value (-0.67 ± -0.98 vs. –1.06 ± -1.00 and 0.26 ± 1.75 vs. –0.50 ± 0.88 respectively). Z-scores for s-BMD decreased non-significantly. Changes in s-BMD and TB-BMD correlated positively with changes in weight, height and BMI. Among bone turnover markers we observed significant increase in bALP and non-significant increase in osteocalcin serum concentrations which were below normal ranges for age, sex and Tanner stage at baseline. High baseline serum ICTP concentration decreased non-significantly reaching normal ranges during the observation. Low baseline serum LH and estradiol concentrations typical for AN normalised during the treatment. There were no significant differences in densitometric and biochemical parameters between recovered and non-recovered subgroups, spine and TB-Z-scores were lower in non-recovered subgroup.
We conclude that AN seriously affects skeletal status and bone metabolism in adolescent girls.
 


ZASTOSOWANIE SUPLEMENTACJI PREPARATÓW WAPNIA I WITAMINY D3 ORAZ CYKLICZNEJ (…)

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L11
ZASTOSOWANIE SUPLEMENTACJI PREPARATÓW WAPNIA I WITAMINY D3 ORAZ CYKLICZNEJ ESTROGENOWO-PROGESTERONOWEJ TERAPII ZASTĘPCZEJ U DZIEWCZĄT Z JADŁOWSTRĘTEM PSYCHICZNYM
 
Roztoczyńska D. 1, Dziatkowiak H. 1, Starzyk J. 1, Czerwiński E. 2
1 Klinika Endokrynologii Dzieci i Młodzieży Polsko-Amerykański Instytut Pediatrii CMUJ, Wielicka 265, 30-663 Kraków
2 Krakowskie Centrum Medyczne, Kopernika 32, 31-501 Kraków
 
Słowa kluczowe: anorexia nervosa, osteoporoza
 
Celem pracy jest ocena wpływu suplementacji preparatów wapnia i witaminy D3 oraz cyklicznej estrogenowo-progesteronowej terapii zastępczej u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym. Materiał
Analizowano 36 dziewcząt z J.P. w wieku średnio 15,3 lat. W chwili rozpoczęcia obserwacji jedna z dziewcząt miesiączkowała, u 8 nie wystąpiła pierwsza miesiączka, u 27 rozpoznano wtórny brak miesiączki trwający średnio 11,14 miesięcy. Wskaźnik masy ciała (BMI) wynosił średnio 15,95 kg/m2, trzyletni okres obserwacji zakończyło 33 dziewczęta. Wyodrębniono dwie grupy dziewcząt: grupę I (n-16), która nie wymagała farmakologicznego leczenia osteoporozy oraz grupę II (n-20), która otrzymała farmakologiczne leczenie osteoporozy.
Metody
U wszystkich chorych przed leczeniem oraz co 6 miesięcy wykonywano badanie przedmiotowe oraz pomiary antropometryczne. Co 12 miesięcy oceniono gęstość mineralną kręgosłupa w odcinku L2-L4, (DXA, Lunar DPX – IQ). Co 6 miesięcy pobierano krew w celu wykonania badań hormonalnych i biochemicznych. W surowicy oznaczono stężenie estradiolu, LH, FSH, PTH, IGF-I oraz kortyzolu. Badania biochemiczne służyły do oceny przemiany wapniowo-fosforanowej. Wszystkie dziewczęta były leczone dietetycznie i psychologicznie. U dziewcząt z prawidłową gęstością mineralną kości nie stosowano farmakologicznego leczenia osteoporozy (grupa I). U dziewcząt z niską gęstością mineralną kości, zastosowano suplementację preparatów wapnia i witaminy D3, a w przypadku wtórnego braku miesiączki trwającego 12 miesięcy hormonalną terapię zastępczą (grupa II).
Wyniki
Dziewczęta, w grupie I były młodsze, miały krótszy czas trwania braku miesiączki i wyższe wartości wskaźnika Z-score, mimo to po zakończeniu leczenia obniżyły gęstość mineralną kości. Natomiast dziewczęta w grupie II były starsze i pomimo niższych początkowo wartości Z-score oraz dłuższego czasu trwania wtórnego braku miesiączki poprawiły gęstość mineralną kości. Analiza wyników badań u wszystkich chorych wykazała, że czynnikiem decydującym o gęstości mineralnej kości u chorych na J.P. jest czas trwania braku miesiączki.
Wnioski
Skrócenie czasu trwania wtórnego braku miesiączki, suplementacja preparatów wapnia i witaminy D3, jak również leczenie hormonalne decydują o poprawie gęstości mineralnej kości u chorych z J.P.
 
 
L11
CALCIUM, VITAMIN D3 SUPPLEMENTATION AND CYCLIC ESTROGEN-PROGESTERONE THERAPY IN GIRLS WITH ANOREXIA NERVOSA
 
Roztoczyńska D.1, Dziatkowiak H. 1, Starzyk J. 1, Czerwiński E. 2
1 Department of Pediatric Endocriynology Polish-American Children Hospital Jagiellonian University CMUJ, Wielicka 265, 30-663 Krakow, Poland
2 Krakowskie Centrum Medyczne, Kopernika 32, 31-501 Krakow, Poland
 
Keywords: anorexia nervosa, osteoporosis
 
The aim of this study is an analysis of factors determining mineral bone density, such as body mass index (BMI) duration of secondary amenorrhea, Calcium, Vitamin D3, supplementation and cyclic estrogen-progesterone therapy in girls with anorexia nervosa.
Material
The analysis included 36 anorectic girls at the mean age of 15.3 years. The mean body mass index was 15.95 kg/m2. Of this group, at the beginning of the observation period, one patient still menstruated despite her body mass loss, eight girls were pre-menarche, and the remaining 27 patients has secondary amenorrhea of the mean duration of 11.14 months. The 3-year observation period was accomplished in 33 girls. All the patients were subjected to dietary treatment and psychotherapy. In 20 patients additional pharmacotherapy of osteporosis was introduced Calcium and vitamin D3 preparations; girls with secondary amenorrhea persisting for 6-12 months received cyclic estrogen-progesterone substitution therapy. Those patients were further divided into two subgroups: Group I ( n-16) – patients without pharmacotherapy of osteoporosis, and group II (n-20)– patients on pharmacotherapy.
Methods
Physical examination for BMI evaluation, laboratory and hormonal tests was performed every 6 months. Calcium-phosphate and bone metabolism were assessed in all the patients based on analysis of PTH and alkaline phosphatase levels, serum calcium and phosphours, 24-hour calciuria, as well as the values of osteogenesis and bone resorption markers. Hormonal testes included: estradiol, LH, FSH, IGF-I and cortisol serum levels, and cortisol in 24 hours urine collection. Bone mineral density was determined in all the girls prior to follow-up and during the 3-year therapy. Spine densitometry in the AP projection was performed every 12 months, using Lunar unit. The following indices were assessed: BMD, BMC, BMAD and Z score.
Results
At the beginning of the follow-up and in subsequent years, no significant differences in biochemical and hormonal parameters were found between subgroups. On the other hand, differences were noted with respect to treatment. In girls without pharmacotherapy for osteoporosis (I), which were significantly younger, with a shorter duration of secondary amenorrhea and with initially higher bone mineral density, the value of Z-score decreased in three consecutive years of therapy. Girls on pharmacotherapy for osteoporosis (II) were significantly older and – despite their significantly longer duration of secondary amenorrhea and lower Z-score values – an increase in their mineral bone density was noted after three years of treatment.
Conclusion
Bone density in anorectic patients depends mainly on the duration of secondary amenorrhea. Calcium and vitamin D3 supplementation, as well as cyclic estrogen – progesterone therapy are indicated in prevention and treatment of osteoporosis in anorectic patients.
 


GĘSTOŚĆ MINERALNA KOŚCI WOKÓŁ BEZCEMENTOWEJ, POKRYTEJ HYDROKSYAPATYTEM, PROTEZY ABG STAWU BIODROWEGO

|
I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005
 
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)
 
 
L12
GĘSTOŚĆ MINERALNA KOŚCI WOKÓŁ BEZCEMENTOWEJ, POKRYTEJ HYDROKSYAPATYTEM, PROTEZY ABG STAWU BIODROWEGO
 
Tałałaj M. 1, Obrębki M. 2, Paczyńska M. 1, Marcinowska-Suchowierska E. 1, Rąpała K. 2
1 Klinika Medycyny Rodzinnej i Chorób Wewnętrznych CMKP, Szpital im. prof. W.Orłowskiego, ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa
2 Klinika Ortopedii CMKP, Warszawa
 
 
Słowa kluczowe: proteza stawu biodrowego, gęstość mineralna kości
 
Wstęp
Proteza stawu biodrowego jest często wszczepiana pacjentom ze złamaniami zlokalizowanymi w okolicy bliższej nasady kości udowej oraz u chorych z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi stawów biodrowych. Jednym z najczęstszych późnych powikłań tego typu zabiegów jest postępujący ubytek tkanki kostnej wokół protezy prowadzący do dolegliwości bólowych i wtórnych złamań kości. U pacjentów z protezami cementowymi drobne cząsteczki metalu i masy cementowej stymulują sekrecję cytokin prozapalnych przez makrofagi i nasilają osteoklastyczną resorpcję tkanki kostnej. Stosowane w ostatnich latach protezy bezcementowe, pokryte w swej proksymalnej części hydroksyapatytem mają wiązać się z tkanką kostną, ograniczać reakcję zapalną i opóźniać lizę kości wokół ich trzpieni.
Celem pracy było określenie czy zastosowanie pokrytych hydroksyapatytem bezcementowych protez ABG pozwoli zapobiec ubytkowi masy kostnej w sąsiedztwie trzpienia protezy.
Materiał i metodyka
Spośród 112 pacjentów włączonych do badania, 38 pacjentów (25 kobiet i 13 mężczyzn), w wieku 25-69 lat (średnio 44 lata) obserwowano prospektywnie przez okres co najmniej 7 lat. Badania densytometryczne metodą DXA wykonywano w okresie pierwszych 3 tygodni po operacji, a następnie po 3, 6, 12, 24, 36 i 84 miesiącach od zabiegu. Określano gęstość mineralną kości (BMD) wokół górnej części protezy (analiza standardowa) oraz wokół całego jej trzpienia (strefy Gruena). Mierzono też bezpośrednio po operacji oraz po 1, 2, 3 i 7 latach BMD w kręgosłupie lędźwiowym i bliższej nasadzie przeciwległej kości udowej, a także stężenia Ca, P i aktywność ALP w surowicy krwi oraz FUCa/Kr.
Wyniki
U pacjentów ze wszczepioną endoprotezą ABG stwierdzono obniżenie BMD wokół trzpienia protezy o 2-12% w okresie pierwszych 3 miesięcy po operacji. Obniżenie BMD było większe u kobiet niż u mężczyzn, u pacjentów z szybszą przebudową szkieletu i nie korelowało ze zmianami BMD w pozostałych obszarach szkieletu. W kolejnych miesiącach gęstość mineralna kości wzrastała stopniowo osiągając po 2 latach wartości zbliżone do wielkości początkowych, z wyjątkiem górno-przyśrodkowego obszaru kości udowej (7. strefa Gruena), gdzie obserwowano postępujący ubytek tkanki kostnej.
W okresie kolejnych 5 lat wartość BMD wokół całego trzpienia protezy obniżyła się o 1-10%, z wyjątkiem obszaru krętarza większego (1. strefa Gruena).
Wnioski
Zastosowanie bezcementowych, pokrytych hydroksyapatytem protez ABG nie zapobiega obniżaniu BMD wokół trzpienia protezy.
 
 
L12
BONE MINERAL DENSITY AROUND CEMENTLESS ABG HIP PROSTHESIS WITH PROXIMAL HYDROXYAPATITE COATING
 
Tałałaj M. 1, Obrębki M. 2, Paczyńska M. 1, Marcinowska-Suchowierska E. 1, Rąpała K. 2
1 Department of Family and Internal Medicine, Postgraduate Medical Ed. Centre, Warsaw, Poland
2 Department of Orthopedic Surgery, Postgraduate Medical Ed. Centre, Warsaw, Poland
 
Keywords: hip prosthesis, bone mineral density
 
Introduction
Hip prosthesis is often implanted in patients with hip fractures and with advanced arthrosis of hip joints. One of the most often late complications of that treatment is progressive bone loss around the prosthesis, resulting in pain and secondary bone fractures. In patients with hip prostheses fixed with cement small particles of metal and cement stimulate secretion of inflammatory cytokines by macrophages and increase osteoclastic bone resorption. Cementless prostheses with proximal hydroxyapatite coating that have been used last years are expected to bind with bone tissue, reduce the inflammatory reaction and retard bone lysis around the stems.
The aim of the study was to determine, whether the employment of cementless, hydroxyapatite coated ABG prostheses prevents bone mass loss next to their stems.
Material and methods
Out of 112 patients included into the study, 38 patients (25 women and 13 men), aged 25-69 years (mean age 44 years) were observed prospectively for at least 7 years. DXA scans were performed within 3 weeks after the operation and then after 3, 6, 12, 24, 36 and 84 months following the procedure. BMD surrounding both upper part of the prosthesis (standard zones) and its whole stem (Gruen zones) was determined. Directly following the operation and then after 1, 2, 3, and 7 years of the study measurements of BMD of the lumbar spine and of the opposite proximal femur as well as serum concentrations of Ca, P, ALP activity, and FUCa/Kr were performed.
Results
The patients after ABG prosthesis implantation showed a decrease in BMD around the prosthetic stem by 2-12% within the first 3 months following the operation. The decrease in BMD was more pronounced in women than in men, in patients with higher bone turnover, and was independent of the changes in BMD in other parts of the skeleton. During the next months BMD was raising gradually and after two years approached the baseline values with exception of upper medial part of the femur (7th Gruen zone) where progressive reduction in BMD was observed. Over the next 5 years BMD around the prosthetic stem decreased by 1-10% except of the region of greater trochanter (1st Gruen zone).
Conclusions
Implantation of cementless ABG hip prostheses with proximal hydroxyapatite coating does not prevent bone mass loss next to their stems.


ZMIANY MINERALIZACYJNE TKANKI KOSTNEJ OKOLICY PROTEZY STAWU KOLANOWEGO W OCENIE DXA

|
 

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1)

L13
ZMIANY MINERALIZACYJNE TKANKI KOSTNEJ OKOLICY PROTEZY STAWU KOLANOWEGO W OCENIE DXA

Gajda T., Gaździk T.S., Kaleta M., Wroński S.
Katedra i Oddział Kliniczny Ortopedii Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach

Słowa kluczowe: endoprotezoplastyka kolana, densytometria, gęstość kości

Wstęp
Badanie densytometryczne z użyciem dwoistej wiązki promieni rentgenowskich (DXA) jest aktualnie najbardziej dostępnym sposobem monitorowania tkanki kostnej w dowolnie wybranym odcinku szkieletu. Szerokie zastosowanie znalazło ono dla oceny stanu kości po zabiegach alloplastyki stawu biodrowego. Niewiele publikacji dotyczy zmian mineralizacyjnych w okolicy tkanki kostnej po zabiegach protezoplastyki kolana.
Cel pracy
Celem pracy jest dokonanie prospektywnej analizy dynamiki zmian mineralizacyjnych tkanki kostnej u pacjentów z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych poddanych zabiegowi alloplastyki.
Materiały i Metoda
W Katedrze i Oddziale Klinicznym Ortopedii Śląskiej Akademii Medycznej wykonujemy badania densytometryczne tkanki kostnej wokół implantowanych protez stawu kolanowego.
Grupę badaną stanowiło 76 pacjentów – 59 kobiet oraz 17 mężczyzn. Wiek badanej grupy wahał się pomiędzy 46 a 83 rokiem życia, średnio 69 roku. Pacjentów podzielono na podgrupy biorąc pod uwagę płeć, wiek, masę ciała oraz wskaźnik masy ciała (BMI).
Implantowano protezy typu PFC firmy Johnson&Johnson (u 35 chorych) oraz AGC II Biomet Merck (u 41). Każdy pacjent miał wykonanych pięć badań DXA przy użyciu aparatu Lunar DPX-L: przed zabiegiem operacyjnym, w 2 i 5 tygodniu oraz w 3 i 6 miesiącu po zabiegu operacyjnym. Podczas analizy wszystkich badań wyznaczono cztery własne strefy badania (ROI)- jedną w obrębie dalszej nasady kości udowej oraz trzy zlokalizowane w bliższej nasadzie kości piszczelowej.
Ocenie poddano ewolucję zmian wartości gęstości mineralnej kości (BMD) w poszczególnych obszarach badania, w każdej podgrupie. Analizowano również dynamikę zmian w stosunku do badania w 14 dobie.
Wyniki
• W 14 dobie po zabiegu, stwierdziliśmy przyrost wartości BMD we wszystkich czterech strefach ROI w stosunku do badania przed operacją.
• W całej grupie badanej największy spadek BMD w 6 miesiącu po zabiegu operacyjnym miał miejsce w okolicach pod plateau komponenty piszczelowej, natomiast najmniejszy spadek BMD zaobserwowaliśmy w okolicy dalszej nasady kości udowej ponad protezą.
• Najmniejsze wahania BMD odnotowano u pacjentów najmłodszych.
• Większe spadki wartości BMD w odniesieniu do badania w 14 dobie miały miejsce w podgrupie kobiet.
• Podobne zjawisko zaobserwowano w podgrupie pacjentów najlżejszych oraz o najmniejszych wartościach BMI.
Wnioski
• Badanie densytometryczne stawu kolanowego po wykonanej alloplastyce pozwala śledzić dynamikę zmian mineralizacyjnych tkanki kostnej zachodzących wokół implantu.
• Zamiany mineralizacyjne tkanki kostnej w otoczeniu protezy stawu kolanowego zależne są od płci, wieku, wzrostu, masy ciała i wskaźnika BMI.

L13
THE DXA EVALUATION OF BONE MINERALIZATION CHANGES WITHIN THE AREA OF KNEE JOINT PROSTHESIS

Gajda T., Gaździk T.S., Kaleta M., Wroński S.
Department and Clinic of Orthopaedics, Silesian Medical Academy in Katowice, Poland

Keywords: knee arthroplasty, DXA, bone mineral density

Introduction
Densitometry using dual energy X-ray Absorptiometry (DXA) is currently the most accessible way of monitoring bone tissue condition at any chosen skeleton section. DXA found a wide application in valuation of bone condition after alloplastic hip joint replacements. There are very few publications on bone tissue mineralization changes in the knee joint area after it’s arthroplasty.
Aim
The goal of this research is prospective analysis of bone tissue mineralization within the group of patients with advanced degenerative knee joint disease that underwent knee arthroplasty.
Methods
In our Orthopaedics Department we carry out densitometric examinations in the area of knee joint implants since 2002.
The research group consisted of 76 patients – 59 female and 17 male. The average age of patients waved from 46 to 83, average 69. Patients were divided into subgroups considering sex, age, body mass and body mass index (BMI).
We implanted PFC Johnson&Johnson prostheses (35 patients) and AGC II Biomet Merck (41 patients). Each of the patients underwent 5 DXA procedures using Lunar DPX-L equipment: before the operation, 2 and 5 weeks after, 3 and 6 months after arthroplasty.
During the analysis 4 examination areas were marked out – one on the distal base of femur and three located on the proximal base of tibia.
We evaluated the bone mineral density (BMD) changes within marked out zones in every subgroup. We evaluated as well the dynamics of changes in 14 days.
Results
• 14 days after the arthroplasty we found out BMD value increment in each of the four marked out zones compared to the value before the procedure.
• In the research group the biggest BMD value fall, 6 months after the procedure, occurred beneath the tibial component plateau, while the smallest BMD value fall was observed within the distal femoral base area above prosthesis.
• The smallest BMD value fluctuations were noticed in youngest patients group.
• Bigger BMD value falls, 14 days after the procedure, occurred within the female group.
• Same occurrence was observed in the lightest group and with the lowest BMI.
Conclusions
• The knee joint densitometry after arthroplasty allows monitoring the dynamics of mineralization changes occurring round the implant.
• Bone tissue mineralization changes within knee joint area depend on sex, age, height, body mass and BMI.