Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 701-715

Poszukiwanie genów osteoporozy w erze poznania ludzkiego genomu: postęp i wyzwania
(Searching for osteoporosis genes in the post-genome era: progress and challenges)
Qing-Yang Huang (1, 2, 3), Robert R. Recker (2) and Hong-Wen Deng (1, 2, 3)

1.  

    

   Laboratory of Molecular and Statistical Genetics, College of Life Sciences, Hunan Normal University, 410081 ChangSha, Hunan, People”s Republic of China

2. Osteoporosis Research Center, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 68131, USA
3. Department of Biomedical Sciences, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 

Abstrakt: Osteoporoza jest częstym schorzeniem układu kostnego, cechującym się niską gęstością mineralną kości (BMD – bone mineral density) zaburzeniami mikroarchitektury kostnej oraz zwiększonym ryzykiem złamań kości. Osteoporoza jest złożonym schorzeniem, kosztownym z punktu widzenia socjalnego i ekonomicznego. Identyfikacja genów odpowiedzialnych za wywołanie osteoporozy pozwoli na pełniejsze zrozumienie patogenezy tego schorzenia, opracowanie skuteczniejszych schematów diagnostycznych oraz strategii prewencji i leczenia. Badania mające na celu identyfikację genów osteoporozy skupiają się na modelach zwierzęcych, przesiewowych poszukiwaniach genów – kandydatów oraz na ocenie genów – kandydatów. Artykuł jest przeglądem obecnej wiedzy w zakresie mapowania i identyfikacji genów osteoporozy, z uwypukleniem loci genowych szczególnie podejrzanych o związek z rozwojem osteoporozy.

Słowa kluczowe: gęstość mineralna kości, genetyka, osteoporoza, złamania osteoporotyczne

Osteoporosis International, Czerwiec 2006

Wpływ inhibitorów cykoloksygenazy 2 na gęstość mineralną kości: wyniki Kanadyjskiego Wieloośrodkowego Badania Osteoporozy.

J.B.Richards,L.Joseph,K.Schwartzman,N.Kreiger,A.Tonenhouse, D.Goltzman.

Artykuł w załączeniu

Osteoporosis Int (2003) 14, 9 716 – 721

Porównanie wskaźnika ryzyka klinicznego i ilościowej ultrasonografii kości celem identyfikacji kobiet ze wzmożonym ryzykiem wystąpienia osteoporozy.
(Comparison of a simple clinical risk index and quantitative bone ultrasound for identifying women at increased risk of osteoporosis)

Qing-Yang Huang (1, 2, 3), Robert R. Recker (2) and Hong-Wen Deng (1, 2, 3)

(2) Osteoporosis Research Center, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 68131, USA

(3) Department of Biomedical Sciences, Creighton University, 601 N. 30th Street, Suite 6787, Omaha, NE 68131, USA

Osteoporoza jest obecnie narastającym problemem w krajach Azji, wczesna identyfikacja czynników ryzyka jest najbardziej efektywną metodą walki z tą chorobą w krajach rozwijających się. Pacjenci z obniżoną wartością BMD (gęstości mineralnej kości) cechuje wzrost ryzyka złamania kości. Jednakże w wielu regionach Azji dostęp do badań densytometrycznych jest ograniczony, metody, które charakteryzowałyby się niskim kosztem byłyby bardzo ważne w diagnostyce osteoporozy. Dokonaliśmy porównania dwóch metod: oceny ryzyka klinicznego (według OSTA- Osteoporosis Self-assessment Tool for Asians) oraz ilościowej ultrasonografii kości (QUS) celem identyfikacji pacjentów z niskim BMD – oceniono 722, pochodzące z południowych Chin, kobiety w okresie pomenopauzalnym, zamieszkujące Hong-Kongu. Do identyfikacji pacjentów z BMD szyjki kości udowej T-score ≤ –2,5 wykorzystywano osoby z wartością testu OSTA poniżej -1, czułość i swoistość takiej korelacji wynosiła odpowiednio 88 % i 54 %.

Przy optymalnym, T-score -2,35 dla QUS czułość i swoistość wynosiła odpowiednio 81 % i 65 %.

AUC dla QUS wynosił 0,78 i nie był znacząco odmienny od wartości 0,8 otrzymanej dla OSTA. Zarówno OSTA jak i QUS korelowało znacząco z BMD szyjki kości udowej (odpowiednio 0,62 i 0,36, P<0,001). Przy zastosowaniu progów diagnostycznych, jak powyżej opisano, celem identyfikacji BMD T-score ≤ –2,5 dla kręgów lub szyjki kości udowej osiągnięto czułość i swoistość odpowiednio 79 % i 60 % dla OSTA oraz 69 % i 70 % dla QUS. Wykorzystanie jednocześnie OSTA oraz QUS pozwalało osiągnąć czułość wynoszącą 91 %, natomiast swoistość obniżyła się do wartości 44 %. Podsumowując, uważamy, iż OSTA jest tanią i efektywną metodą identyfikacji pacjentów ze wzmożonym ryzykiem wystąpienia osteoporozy w krajach rozwijających się, jego użycie ułatwi wybór pacjentów, którym należy wykonać densytometrię.

Słowa kluczowe:

Azja, ultrasonografia kości, wskaźnik ryzyka klinicznego

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 722 – 727

Śmiertelność i chorobowość związana z farmakologicznym leczeniem osteoporozy po złamaniach biodra
(Mortality and morbidity associated with osteoporosis drug treatment following hip fracture)
Marilyn W. Cree(1), Angela G. Juby (2) and Keumhee C. Carriere (1,3)

(1) Department of Mathematical and Statistical Sciences, University of Alberta, Edmonton, Alberta, Canada

(3) 632 Central Academic Building, Department of Mathematical and Statistical Sciences, University of Alberta, Edmonton, Alberta, T6G 2G1, Canada

Abstrakt: Nasze badanie oceniało farmakologiczne leczeniem osteoporozy po złamaniach biodra, z oceną jego zależności ze śmiertelnością i zachorowaniem pacjentów. Zgromadzono dane medyczne dotyczące grupy pacjentów powyżej 65 roku życia ze złamaniami biodra – dane dotyczyły okresu zarówno przed jak i po złamaniu biodra. Oceniano dane w okresie po złamaniu dotyczące stosowania przepisywanych lekarstw, korzystania z usług służby zdrowia. W trakcie badania dostępnych było 5 klas leków stosowanych w osteoporozie: hormonoterapia zastępcza (HTZ), bifosfoniany (BSP), kalcytonina, selektywni agoniści receptorów estrogenowych (SERM) i witamina D₃ (Rocaltrol). W okresie przed złamaniem 38 z 449 pacjentów (8 %) było leczonych lekami przeciw osteoporozie. W okresie po złamaniu 81 z 356 pacjentów (23 %) było leczonych lekami przeciw osteoporozie, z tej grupy 63 osoby przed złamaniem nie były leczone. Obie grupy, zarówno pacjentów leczonych jak i nieleczonych, cechowało podobne prawdopodobieństwo późniejszego złamania biodra (odpowiednio 6 % i 4 %) oraz złamania Colles’a (2%). Również odsetek hospitalizacji był podobny w obu grupach, dotyczyło to zarówno hospitalizacji krótkoterminowych (28 % – pacjenci leczeni, 27 % – pacjenci nieleczeni) jak i długoterminowych (odpowiednio 43 %, 37 %). Jednakże śmiertelność w grupie pacjentów leczonych była znacząco niższa. Niższa śmiertelność w grupie pacjentów leczonych oraz wiedza na temat redukcji złamań i wzroście gęstości mineralnej kości powodowanej przez leki antyresorpcyjne, skłania do przeprowadzenia randomizowanego badania celem potwierdzenia naszych przypuszczeń dotyczących celowości włączania leczenia antyresorpcyjnego pacjentom po złamaniu.

Słowa kluczowe: Osoby starsze, złamanie biodra, chorobowość, śmiertelność, osteoporoza, leczenie

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 728 – 733

Dowody na związek osteoporozy typu I ze wzrostem reaktywności kości na niedobór estrogenów.
(Evidence that type I osteoporosis results from enhanced responsiveness of bone to estrogen deficiency)
B. Lawrence Riggs (1, 4) , Sundeep Khosla (1), Elizabeth J. Atkinson (2), Colin R. Dunstan (3) and L. Joseph Melton III (1, 2)

(3) Amgen Inc., One Amgen Center Drive, Thousand Oaks, CA 91320, USA

(4) Mayo Clinic, 200 First Street SW, North 6 Plummer, Rochester, MN 55905, USA

Abstrakt: Do rozwoju osteoporozy typu I dochodzi w ciągu 20 lat po menopauzie, ten typ osteoporozy jest związany z nadmierną utratą kości gąbczastej i złamaniami kręgów oraz nasady dalszej kości promieniowej. Może to być związane z niedoborem estrogenów oraz z dodatkowymi czynnikami predysponującymi do utraty masy kostnej. Jednym z takich czynników mógłby być znaczny niedobór hormonów płciowych, którego uprzednio nie można było wykluczyć, ponieważ testy o zadawalającej czułości były rzadko dostępne. Oceniliśmy 36 kobiet ze złamaniami kostnymi spowodowanymi osteoporozą pomenopazualną typu I oraz 36 kobiet w okresie pomenopauzalnym z użyciem nowych, bardzo czułych testów wykrywających stężenie estradiolu na poziomie 1 pg/ml, estronu 5 pg/ml, testosteronu 5 ng/dl. Celem oceny było stwierdzenie, czy istnieje związek osteoporozy typu I ze wzrostem reaktywności kości na niedobór estrogenów. W obu grupach stwierdzono podobny średni poziom hormonów płciowych we krwi, ale obrót kostny był zwiększony do 55 % u kobiet z I typem osteoporozy. Ponadto, porównując z grupą kontrolną, kobiety z osteoporozą cechowała 51 % wyższe (P<0,01) stężenie osteoprotegeryny we krwi, co prawdopodobnie było związane z kompensacyjną odpowiedzią na wzmożony obrót kostny U 14 kobiet z osteoporozą, terapia preparatami estrogenu, podawanymi w postaci plastrów, spowodowała obniżenie poziomu dezoxypyridinoliny, wskaźnika resorpcji kostnej o 58 % w porównaniu z grupą przyjmująca placebo (17 kobiet , p<001). Tak więc, porównując z grupą kontrolną (kobiet w okresie pomenopauzalnym), kobiety w okresie pomenopauzalnym z osteoporozą miały porównywalny poziom hormonów płciowych ale wyższy poziom obrotu kostnego reagujący na terapię estrogenami. Jest to zgodne z hipotezą mówiącą, iż duża utrata masy kostnej w osteoporozie typu I jest rezultatem gorszej reaktywności kości na niski poziom hormonów płciowych w okresie pomenopauzalnym.

Słowa kluczowe:

Utrata kości, estradiol, testosteron, estrogeny podawane przezskórnie

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 734 – 740

Występowanie osteoporozy wśród emigrantów z południowych i północnych Włoch: badanie przekrojowe, porównawcze.
(Prevalence of osteoporosis and fractures in a migrant population from southern to northern Italy: a cross-sectional, comparative study )
M. Varenna, L. Binelli, F. Zucchi, V. Rossi and L. Sinigaglia

Abstrakt: Celem badania była ocena, czy ludność migracyjna z południowego regionu Włoch cechuje się zróżnicowaniem w zakresie występowania osteoporozy i złamań kości w porównaniu z populacją mieszkańców Mediolanu, miasta na północy Włoch. Oceniano grupę 1764 kobiet w okresie pomenopauzalnym, urodzonych w południowych Włoszech, które przeniosły się do Mediolanu po 20 roku życia. Oceniane kobiet mieszkały w Mediolanie minimum 15 lat. Grupa ta została porównana do grupy 4018 kobiet w okresie pomenopauzalnym mieszkających od urodzenia w Mediolanie. Mierzono BMD (gęstość mineralną kości) odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wykorzystując metodę DXA. Wielozmienna analiza ukazała znacząco wyższy BMI, niższą częstość pomenopauzalnej HTZ, niższy poziom spożywanego wapnia w „Grupie Południowej” (SG). Badanie densynometryczne wykazało znacząco niższy poziom BMD w kręgosłupie lędźwiowym w SG (P<0,001), co wiązało się z częstszym występowaniem osteoporozy (30,5 % w stosunku do 24,9%; P < 0,001). Zgodnie z tymi wynikami procent kobiet z obecnym złamaniami niskoenergetycznymi kości po menopauzie był wyższy w SG (4,8 % w stosunku do 3,6 %; P = 0,01). Analiza logistyczna wielokrotnej regresji ukazała, iż osteoporoza mogła być przewidziana dzięki ocenie takich cech jak: wiek, lata po menopauzie, BMI, HTZ, spożycie wapnia, przynależność do grupie SG, co niezależnie podnosiło ryzyko osteoporozy 42 %. Wiek, lata po menopauzie, BMI, przynależność do SG znacząco wpływały na ryzyko złamań kości, jednakże ostatnia zmienna nie korelowała z ryzykiem złamań w sytuacji, kiedy oceniano też BMD. Wbrew wynikom uprzednich badań epidemiologicznych i pomiarów antropometrycznych, częstsze występowanie osteoporozy i ryzyko złamań dotyczyło grupy SG w porównaniu z grupą kontrolną. Różnice te nie mogą być tłumaczone jedynie różnicami w stylu życia. Nasze dane sugerują związek ze zmianą miejsca zamieszkania (zmiana czynników środowiskowych) koreluje z utratą masy kostnej i ryzykiem złamań kości.

Słowa kluczowe: epidemiologia, grupa etniczna, złamania, Włochy, badania migracyjne, osteoporoza

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 741 – 749

Efekt terapii łączonej raloksyfenem z monofluorofosforanem w porównaniu z monoterapią monofluorofosforanem u kobiet w okresie pomenopauzalnym z niską masą kostną: badanie randomizowane, kontrolowane.
(Effect of raloxifene combined with monofluorophosphate as compared with monofluorophosphate alone in postmenopausal women with low bone mass: a randomized, controlled trial)
Jean Yves Reginster (1, 8) , Dieter Felsenberg (2), Imre Pavo (3), Jan Stepan (4), Juraj Payer (5), Heinrich Resch (6), Claus C. Glüer (7), Dieter Mühlenbacher (3), Deborah Quail (3), Henry Schmitt (3) and Thomas Nickelsen (3)

(1) Bone and Cartilage Metabolism Research Unit, University of Liege, Liege, Belgium

(2) Centre of Muscle and Bone Research, University Hospital Benjamin Franklin, Free University Berlin, Germany

(3) Lilly Research Laboratories, Eli Lilly and Company, Indianapolis, Ind., USA

(4) Department of Internal Medicine 3, Charles University Faculty of Medicine, Prague, Czech Republic

(5) First Clinic of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Comenius University, Bratislava, Slovakia

(6) Department of Internal Medicine, St Vincent Hospital, Vienna, Austria

(7) Department of Radiology, University Hospital, Kiel, Germany

(8) WHO Collaborating Center for Public Health Aspects of Rheumatic Diseases, CHO Centre Ville, 45 Quai Godefroid Kurth, 4020 Liege, Belgium

Abstrakt: Raloksyfen efektywnie zmniejsza częstość złamań kręgów u pacjentek z osteoporozą pomenopazualną. Ostatnie badania sugerują, iż niskie dawki monoflurofosforanów (MFP) z dodatkiem wapnia obniżają częstość złamań kręgów u kobiet w okresie pomenopauzalnym z umiarkowaną osteoporozą. Celem badania było ocena terapii raloksyfenem i MFP u pacjentek w okresie pomenopauzalnym z osteopenią, osteoporozą oraz osteoporozą o znacznym nasileniu. Randomizowano 596 pacjentek w okresie pomenopauzalnym z osteopenią, osteoporozą oraz osteoporozą o znacznym nasileniu (średni T-score szyjki kości udowej -2,87 SD) podając jednej grupie 60 mg/dobę raloksyfenu i 20 mg/dobę MFP, drugiej 20 mg/dobę fluorku i placebo przez 18 miesięcy. Wszystkie pacjentki otrzymywały wapń (1000 mg/dobę) i witaminę D (500 IU/dobę). Po zakończeniu badania oceniano jako cel pierwszy zmiany w gęstości mineralnej kości (BMD) i jako drugi częstość złamań osteoporotycznych oraz poziom markerów biochemicznych. W grupie leczonej raloksyfenem i MFP w porównaniu do grupy leczonej MFP stwierdzono znacząco większą średnią wzrostu wartości BMD szyjki kości udowej (1,37 % w stosunku do 0,33 %; P=0,004), biodra (0,89 % w stosunku do -0,42 %; P<0,001) i kręgosłupa lędźwiowego (8,8 % w stosunku do 5,47 %; P<0,001). W grupie pacjentek leczonych raloksyfenem plus MFP doszło do 17 złamań osteoporotycznych u 16 osób, w porównaniu z 34 złamaniami u 22 pacjentek w grupie leczonej MFP (P=0,313). U jednej pacjentki leczonej raloksyfenem plus MFP doszło do wielokrotnych złamań osteoporotycznych, w grupie leczonej MFP takich złamań było osiem (P=0,020). Monoterapia MFP znacząca podnosiła poziom fosfatazy alkalicznej we krwi (ALP kostna) i C-końcowego telopeptydu kolagenu w moczu (U-CTX). Dodanie do terapii raloksyfenu osłabiało wzrost poziomu kostnej fosfatazy alkalicznej (nie mniej jednak pozostawał znaczący jak i również osłabiało wzrost U-CTX. Terapia raloksyfen plus MFP była generalnie dobrze tolerowana. Nasze badanie pokazało, iż u pacjentek w okresie pomenopauzalnym z osteopenią, osteoporozą oraz osteoporozą o znacznym nasileniu, terapia raloksyfen plus MFP w porównaniu do monoterapii MFP, poprawiała BMD, syntezę kostną, równowagę resorpcyjną i mogła obniżyć ryzyko wielokrotnych złamań osteoporotycznych.

Słowa kluczowe: raloksyfen, fluorki, BMD, markery kostne, złamania, osteoporoza

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 750 – 756

Efekt diety wzbogaconej na metabolizm kostny u starszych kobiet z niedowagą, z osteoporozą: badanie randomizowane, kontrolne
(Effects of dietary improvement on bone metabolism in elderly underweight women with osteoporosis: a randomised controlled trial)
Geeta Hampson (1) , Finbarr C. Martin (2), Kate Moffat (3), Sashie Vaja (1), Suki Sankaralingam (1), Joseph Cheung (1), Glen M. Blake (4) and Ignac Fogelman (4)

(1) Department of Chemical Pathology, 5th Floor, North Wing, St Thomas” Hospital, London, SE1 7EH, UK

(2) Elderly Care Unit, St Thomas” Hospital, London, SE1 7EH, UK

(3) Department of Dietetics, St Thomas” Hospital, London, SE1 7EH, UK

(4) Nuclear Medicine, Guy”s Hospital, London, UK

Abstrakt: Niedożywienie w starszym wieku przyczynia się do rozwoju osteoporozy i złamań kości. Celem badania była ocena efektu diety wzbogaconej na metabolizm kostny u starszych kobiet. Kontrolowane, randomizowane badanie trwało 12 miesięcy. Udział wzięło 71 chodzących kobiet w wieku ≥ 70 roku życia z BMI ≤ 21 kg/m² i osteoporozą. Pacjentki podzielono na 2 grupy, grupa 1 (n = 35) otrzymywała wapń (1 g) oraz witaminę D (800 jednostek cholekalciferolu), grupa druga oprócz wapnia i witaminy (w ilości jak grupa 1) otrzymywała od 1 do 2 kartonów odżywki w postaci napoju zawierającej 300 Kcal, 12 g białka 11,6 g tłuszczów i 36,8 g węglowodanów w przeliczeniu 1 na jeden karton (grupa 2: n=36). Masę ciała i inne parametry oraz BMD oceniano na początku i na końcu badania. Biochemiczne markery obrotu kostnego były mierzone na początku badania, a następnie w 1, 3, 6, 9 i 12 miesiącu. W grupie 2 znacząco wzrosła masa ciała (średnia [SD] grupa 1: 0,15 (2,45); grupa 2: 2,66 (2,8) kg; P<0,001) oraz wzrosła grubość tkanki tłuszczowej (grupa 1: –0,26 (1,8), grupa 2: 1,9 (1,7) kg; P<0.001). BMD kręgosłupa, szyjki kości udowej i biodra (total) nie zmieniły się znacząco, chociaż obserwowano pozytywna tendencję w zakresie BMD biodra w grupie 2 (grupa 1: –0,5 (5,2), grupa 2: 1,25 (3,3) %; P=0.13). Oceniając podgrupy, niezależnie od podziału grupowego ze względu na rodzaj leczenia, obserwowano znaczącą różnicę w BMD kręgosłupa lędźwiowego i biodra (total) przy porównaniu pacjentek, które cechował spadek masy ciała (A) do tych które cechowało utrzymanie lub wzrost masy ciała (B) [średnia (SD) % zmian w BMD kręgosłupa lędźwiowego; A: –1,64 (3,75), B: 0,96 (2,75) P=0,013, biodro (total) A: –2,09 (6,0), B: 1,04 (3,3), P=0,05)]. W grupie 2 obserwowano znaczący spadek CTX (marker resorpcji kostnej) we krwi (% spadek po 3 miesiącach: grupa 1: 1 (8,7); grupa 2 32 (5,8); P<0,01). Znacząco wzrósł poziom osteoprotegeryny (OPG) we krwi w grupie 2, z maksymalnym wzrostem (27 %) obserwowanym w 6 (P<0,01) i 9 miesiącu (P<0,05). Ponadto stwierdzono niewielki wzrost w poziomie kostnej fosfatazy alkalicznej w 12 miesiącu w grupie 2 (% wzrost – grupa 1: 5 (5); grupa 2: 17 (6); P=0,05). Poziom osteokalcyny we krwi wzrósł w 12 miesiącu w grupie 2 (P=0,01). Wzbogacona dieta w grupie starszych kobiet z niskim BMI jest związana z redukcją kostnej resorpcji z niewielkim również, pozytywnym efektem w zakresie syntezy kostnej.

Słowa kluczowe: Starsze kobiety, niedożywienie, wskaźniki obrotu kostnego, osteoporoza, osteorpotegeryna.

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 757 – 760

Identyfikacja czynników ryzyka złamań kości u pacjentów ze złamaniem dalszego końca kości przedramienia
Identification of risk factors for future fracture in patients following distal forearm fracture
D. Mulherin, S. Williams, J. A. Smith, J. Edwards, T. P. Sheeran and T. Price

Department of Rheumatology, Cannock Chase Hospital, Brunswick Road, Cannock, Staffordshire, WS11 2XY, United Kingdom

Abstrakt: Celem dla krajowych systemów zdrowotnych na całym świecie jest opracowanie strategii rozpoznania osób narażonych na wystąpienie niskoenergetycznych złamań. Sukces albo porażka narodowych strategii będzie zależeć od wielu lokalnych czynników, przeprowadzenia wielu badań, biorąc pod uwagę niedostateczną świadomość o profesjonalną jak i społeczną. Ważnym czynnikiem jest identyfikacja z ryzykiem złamań oraz ich właściwe leczenie. W badaniu oceniano efektywność opieki pielęgniarskiej w ocenie kobiet po złamaniach dalszego końca kości przedramienia, ze zwróceniem uwagi na czynniki ryzyka dla kolejnych złamań. Oceniano 202 kobiety, w wieku 69 lat (50-91 rok życia), z obecnym złamaniem dalszego końca kości przedramienia w przeciągu 9 miesięcy. 42 kobiety nie brały pełnego udziału w badaniu: były one znacząco starsze od pozostałej grupy (P<0,002). 148 pacjentek poddano ocenie ryzyka złamań, ryzyka złamań biodra i badaniu ultrasonograficznemu kości piętowej: 107 kobiet zostało poddanych badaniom w szpitalu, 41 kobiet wymagało wizyty i pomiarów w miejscu zamieszkania – druga grupa była znacząco starsza (P<0,0002). Ze 148 pacjentek 76 (51 %) miało jeden lub więcej czynnik ryzyka upadku: grupa ta cechowała się znacząco starszym wiekiem ( P<0,0002) i częściej wymagała wizyt domowych (P<0,002). 27 (18 %) pacjentek cechowało wzmożone ryzyko złamania biodra w przyszłości : również ta grupa cechowała się znacząco starszym wiekiem ( P<0,0002) i częściej wymagała wizyt domowych (P<0,0005). 91 pacjentek (61 %) miało w ocenie T-score kości piętowej poniżej T-score – 2,0 i było kierowanych do badania DXA: również ta grupa cechowała się znacząco starszym wiekiem ( P<0,0002) i częściej wymagała wizyt domowych (P<0,05). W badaniu DXA stwierdzono osteoporozę u 47 osób (52 %) cechujących się niskim spadkiem T-score, osteopenię u 31 osób, prawidłową gęstość kości u 13 osób. Z 76 pacjentów z obecnym ryzykiem upadku, 31 (41 %) miało osteoporozę (wg DXA), z grupy pacjentów cechujących się ryzykiem złamania biodra, 12 (44 %) miało osteoporozę. Tylko 9 pacjentek (22 %), które wymagały wizyt domowych, nie miało czynników ryzyka upadku ani ryzyka złamania biodra oraz miało prawidłową gęstość kości, w porównaniu do 45 pacjentek (42 %) poddawanych badaniu w szpitalu. Badanie pokazało efektywność oceny ryzyka złamań kości w populacji, która już miała złamanie kości, problemem jest brak korzystania z takiej oceny pacjentów największego ryzyka.

Słowa kluczowe:

Densytometria kostna, upadek, kobieta, złamanie przedramienia, osteoporoza, ryzyko.

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 761-767

Gęstość mineralna kości i metabolizm kostny u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne
Bone mineral density and bone metabolism in Duchenne muscular dystrophy
M. L. Bianchi (1) , A. Mazzanti (2), E. Galbiati (1), S. Saraifoger (1), A. Dubini (1), F. Cornelio (2) and L. Morandi (2)

(1) Bone Metabolic Unit, Istituto Auxologico Italiano IRCCS, via L. Ariosto 13, 20145 Milano, Italy

(2) Istituto Nazionale Neurologico C. Besta, Milano, Italy

Abstrakt: Jak do tej pory przeprowadzono niewiele badań dotyczących gęstości mineralnej kości i metabolizmu kostnego u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne (DMD). DMD jest ciężką postępującą chorobą układu mięśniowego prowadząca do śmierci w młodym wieku. Brak jest leczenia przyczynowego, zastosowanie kortykosteroidów spowalnia postęp choroby. Jednakże przedłużona sterydoterapia jest obciążona wysokim ryzykiem rozwoju osteoporozy. Celem obecnego badania była ocena gęstości mineralnej kości i hormonów wapniotropowych w grupie dzieci z obecnym DMD leczonych i nieleczonych kortykosteroidami. Gęstość mineralna kości była oceniana poprzez DXA kręgosłupa lędźwiowego i dla całego ciała. Oceniano poziom wapnia, fosforu, poziom markerów obrotu kostnego oraz hormonów wapniotropowych. W badaniu uczestniczyło 32 dzieci z rozpoznaną DMD: 21 w trakcie długotrwałej terapii prednizolonem, 10 dzieci nie przyjmujących sterydów. U wszystkich pacjentów gęstość mineralna kości była niższa niż charakterystyczna dla wieku, niższa w grupie przyjmującej sterydy. BMD kości tułowia i kończyn dolnych było bardziej obniżone niż dla kończyn górnych, zwłaszcza w grupie przyjmującej sterydy. Obserwowano wyraźne obniżenie BMD, hipokalciurię, obniżenie poziomu witaminy D, wzrost markerów obrotu kostnego, zwłaszcza w grupie przyjmującej sterydy. Podsumowując u pacjentów z DMD stwierdzono obniżony poziom BMD, zaburzenia gospodarki wapniowej, które pogarszały się w trakcie stosowania sterydoterapii. Dlatego niezbędna jest stała kontrola BMD i parametrów gospodarki wapniowej u pacjentów z DMD, zwłaszcza obecnie, kiedy sterydoterapia jest stosunkowo często stosowana w leczeniu DMD.

Słowa kluczowe: gęstość mineralna kości, markery obrotu kostnego, kortykosteroidy, dystrofia mięśniowa Duchenne, parathormon, metabolity witaminy D

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 768-772

Wpływ siły mięśniowej, aktywności fizycznej i masy ciała na masę kostną w badaniu populacyjnym 1004 kobiet w starszym wieku
Influence of muscle strength, physical activity and weight on bone mass in a population-based sample of 1004 elderly women

P. Gerdhem , K. A. M. Ringsberg, K. Åkesson and K. J. Obrant

Department of Orthopaedics, Malmö University Hospital, SE-205 02 Malmö, Sweden

ność fizyczna jest związana z większą masą kostną I mniejszym ryzykiem złamania kości, jest więc zalecana w starszym wieku celem zmniejszenia ryzyka złamań kości. Celem badania była ocena wpływu takich czynników jak aktywność fizyczna, siła mięśniowa, masa mięśniowa i masa ciała na masę kostną kobiet w starszym wieku. Oceniano wpływ siły mięśni izometrycznych uda, poziom aktywności fizycznej (oceniany przez pacjentkę), budowę ciała i masę ciała na gęstość mineralną kości (BMD) – w ocenie DXA dla całego ciała, biodra i kręgosłupa. W badaniu brały udział 1004 kobiety, wszystkie powyżej 75 roku życia, uczestniczące w badaniu OPRA (Malmö Osteoporosis Prospective Risk Assessment). Aktywność fizyczna i siłą mięśniowa wpływały 1-6 % na zmienność masy kostnej, podczas gdy masa ciała i korelujące z nią zmienne jak np. masa tkanki tłuszczowej, beztłuszczowa masa ciała w znacznie większym stopniu wpływały na zmienność masy kostnej. Wykorzystując model regresji krokowej wykazano, iż zmienną o największym wpływie na masę kostna jest masa ciała (15-32 % w zależności od miejsca pomiaru masy kostnej). Wyniki naszego badania sugerują, iż u kobiet w starszym wieku główne czynniki ochraniające przed złamaniami kości, związane z aktywnością fizyczną nie działają w mechanizmie wzrostu masy kostnej. Utrzymanie lub nawet wzrost masy ciała ma prawdopodobnie korzystny wpływ na układ kostny, jednakże nadmierny wzrost masy ciała może mieć niekorzystny efekt na zdrowie. Trening fizyczny może mieć korzystny wpływ u starszych kobiet, ponieważ poprawia równowagę koordynację, mobilność i w ten sposób wpływa na zmniejszenie ryzyka złamań kości.

Słowa kluczowe: masa ciała, masa kostna, siła mięśniowa, aktywność fizyczna

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 773-779

Rola fizykoterapii u pacjentów po złamaniach osteoporotycznych
Critical appraisal of physical rehabilitation measures after osteoporotic vertebral fracture

Mehrsheed Sinaki

Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Mayo Clinic, 200 First Street, Rochester, MN 55905, USA

Abstrakt: Osteoporoza jest schorzeniem asymptomatycznym, aż do momentu złamania kości. Złamania kręgów, często nie dają objawów i są diagnozowane przypadkowo, przy okazji badań radiologicznych. Obecność złamań kręgów u pacjentów z nieobecnymi w wywiadzie innymi czynnikami, mogącymi mieć związek ze złamaniami, są patognomiczne dla osteoporozy kręgosłupa. Osteoporotyczne złamania kręgów i kyfotyczna postawa nie są już objawami, co do których brak jest zupełnie skutecznych metod terapeutycznych. Ćwiczenia fizyczne obniżają ryzyko złamań kręgów. Edukacja propriocepcyjna przyczynia się do poprawy świadomości na temat utrzymywania prawidłowej postawy, równowagi, ruchu. Celem artykułu jest ocena roli fizykoterapii u pacjentów po złamaniach osteoporotycznych.

Słowa kluczowe: równowaga, złamanie, propriocepcja stawowa, rehabilitacja w przebiegu osteoporozy

Osteoporosis Int (2003) 14, 9: 780 – 784

Złamania w przebiegu osteoporozy: niewykorzystane możliwości interwencji
Osteoporotic fracture: missed opportunity for intervention
Leah Port (1), Jacqueline Center (1), N. Kathy Briffa (2), Tuan Nguyen (1), Robert Cumming (3) and John Eisman (1)

(1) Bone and Mineral Research Program, Garvan Institute of Medical Research, St Vincent”s Hospital, 384 Victoria Street, 2010 Sydney, NSW, Australia

(2) Curtin University of Technology, Sheraton Park, WA, Australia

(3) Department of Public Health, University of Sydney, Sydney, NSW, Australia

Abstrakt: Ponieważ złamania kości są związane ze wzrostem ryzyka kolejnych złamań, pacjenci z obecnymi w wywiadzie, przebytymi złamaniami stanowa grupę, która powinna być celem terapeutycznym redukcji prawdopodobieństwa złamań w przyszłości. Celem badania była ocena czy uprzednie złamania kości w przebiegu osteoporozy wpływają na rodzaj terapii pacjentów ze złamaniami biodra. Wszystkie złamania biodra były zaopatrywane w dwóch największych Szpitalach Uniwersyteckich, Uniwersytetu Nowa Południowa Walia, Sydney, Australia, w ciągu 12 miesięcy pomiędzy lipcem 1997 roku a czerwcem 1998 roku, dane odtwarzano retrospektywnie na podstawie dokumentacji medycznej. Oceniano rozkład demograficzny, częstość, lokalizacje złamań, rodzaj terapii przy zgłoszeniu się do szpitala. Stwierdzono 348 bezurazowych złamań biodra w ciągu 12 miesięcy. 45 % pacjentek z grupy 251 kobiet i 30 % z grupy 97 mężczyzn ze złamaniem biodra w przebiegu osteoporozy podawało w wywiadzie obecność wcześniejszego złamania kości, u 19 % kobiet i 8 % mężczyzn były to złamania biodra. Z grupy pacjentów z obecnymi uprzednio złamaniami, tylko 18 % kobiet i 7 % mężczyzn, stosowało terapię antyosteoporotyczną. Nawet wśród pacjentów z obecnymi wcześniej złamaniami biodra, tylko 21 % kobiet i żaden z mężczyzn stosowało właściwą terapię. Duży odsetek pacjentów cierpiących z powodu złamania biodra, podawał objawy sugerujące złamanie. Pomimo faktu, iż większy odsetek pacjentów z obecnymi w wywiadzie wcześniejszymi złamaniami otrzymywał terapie niż było to w grupie bez takiego wywiadu, generalnie jednak odsetek terapii był za niski i większość pacjentów wysokiego ryzyka nie otrzymywała terapii, która jak wiemy, obniżyłaby ryzyko następnych złamań.

Słowa kluczowe:

Osteoporoza, złamanie biodra, wcześniejsze złamania, terapia antyosteoporotyczna

Osteoporosis International, Wrzesień 2006

Program Osteoporozy Posterydowej (Glicocorticoid-Induced Osteoporosis Program- GIOP) :nowy, kompleksowy i zakończony sukcesem program opieki nad pacjentem ,z poprawą wyników po roku .

E.D.Newman,C.K.Matzko,T.P.Olenginski,J.L.Perruquet,T.M.Harrington,G.Maloney-
Saxos,T.Culp,G.C.Wood.

Streszczenie w załączeniu