DŁUGOFALOWA OCENA GĘSTOŚCI KOŚCI U MŁODYCH DOROSŁYCH Z CELIAKIĄ

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s118.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s28.

P036

DŁUGOFALOWA OCENA GĘSTOŚCI KOŚCI U MŁODYCH DOROSŁYCH Z CELIAKIĄ

P.Dziechciarz¹, G.Matusik², A.Tałajko², A.Horvath¹, K.Bochenek¹, I.Łazowska¹, A.Radzikowski¹

¹ Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci Akademii Medycznej w Warszawie

² Zakład Biochemii Klinicznej Instytutu Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie

Cel: Długofalowa ocena wpływu nieprzestrzegania diety bezglutenowej na gęstość kości u młodych dorosłych z celiakią.

Pacjenci i metody: 26 (15K, 11M) pacjentów z rozpoznaną w dzieciństwie celiakią, w wieku 17-26 lat ( śr.21 lat) podzielono na 2 grupy: grupę A – 13 pacjentów przestrzegających od minimum 3 lat diety bezglutenowej i grupę B – 13 pacjentów nie przestrzegających diety bezglutenowej. W obu grupach na początku badania i po 5 latach przeprowadzono ocenę gęstości kości (BMD), całego ciała i odcinka L2L4 beztłuszczowej i tłuszczowej masy ciała kręgosłupa aparatem Lunar DPX-L metodą dwuwiązkowej absorpcjometrii promieniowania rentegenowskiego. W celu oceny przestrzegania diety bezglutenowej każdego roku oceniano obecność przeciwciał IgAEmA.

Wyniki: Nie zaobserwowano różnic pomiędzy badanymi grupami w zakresie wskaźników antropometrycznych.

Wyniki badań densytometrycznych przedstawiono w tabeli:

grupa	L2L4 (g/cm2)			Gęstość kości całego ciała (g/cm²)
grupa	Badanie I	Badanie II	p^*	Badanie I	Badanie II	p^*
A	1,174(0,13)	1,204(0,15)	NS	1,139(0,11)	1,165(0,11)	NS
B	1,196(0,22)	1,212(0,24)	NS	1,147(0,13)	1,163(0,15)	NS
p**	NS	NS		NS	NS

p – test t-Studenta dla zmiennych zależnych p -test t-Studenta dla zmiennych niezależnych

Wniosek: Nie stwierdza się statystycznie istotnych zmian gęstości kości wśród młodych dorosłych z celiakią, przestrzegających i nieprzestrzegających diety bezglutenowej.

P036
BONE MINERAL DENSITY IN YOUNG ADULT COELIACS – LONG TERM FOLLOW-UP STUDY

P. Dziechciarz¹, G. Matusik², A. Talajko², A. Horvath¹, K. Bochenek¹, I. Lazowska¹ A. Radzikowski¹,
1. Dept. of Ped. Gastroneterology & Nutrition Warsaw Univ. Medical School, ²Clinical Biochemic Division The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland

Aim: The assessment of long term effect of gluten ingestion on bone mineral density (BMD) in young adult coeliacs.

Patients and Methods: 26 (15 F,11 M) patients at a mean age of 21 y (17-26y) at the beginning of the study with diagnosed coeliac disease were divided into two groups: 13 patients on a gluten free diet (GFD)-group A, 13 asymptomatic coeliacs not willing to comply GFD-group B. Total body and lumbar (L₂-L₄) spine BMD and anthropometric measurements (total body mass, fat free mass and lean body mass) were measured using the Lunar DPX-L with dual energy X-ray absorptiometry at baseline and at 5 y (range 4,5-5,5 y). Detailed dietary inquiry, IgAEmA and/or duodenal biopsy were carried out every year to evaluate compliance to GfD. BMD measurements were expressed as mean ± SD in g/cm².

Results: There were no differences between group A and B regarding total body mass, fat mass and lean body mass at the initial and final examination. BMD results were as follows:

Group	Lumbar spine (g/cm²)			Total body (g/cm²)
Group	Initial	final	p*	Initial	final	p*
A	1,174±0,13	1,204±0,15	NS	1,139±0,11	1,165±0,11	NS
B	1,196±0,22	1,212±0,24	NS	1,147±0,13	1,163±0,15	NS
p**	NS	NS		NS	NS

p* – by paired t-test, p** – unpaired t-test

Using the paired t-test we had not observed any significant changes between initial and final BMD in groups A and B as well as for lumbar spine and total body. There was also no difference in lumbar spine and total between the two analyzed groups at the final and follow-up examination.

Conclusion: There are no long term changes of BMD in young adult coeliacs regardless of treatment with a GFD

ODLEGŁE WYNIKI BEZCEMENTOWEJ ALLOPLASTYKI STAWU BIODROWEGO W KOKSARTROZIE DYSPLASTYCZNEJ

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s173-174.

P45
ODLEGŁE WYNIKI BEZCEMENTOWEJ ALLOPLASTYKI STAWU BIODROWEGO W KOKSARTROZIE DYSPLASTYCZNEJ

Drobniewski M., Synder M.
Klinika Ortopedii i Ortopedii Dziecięcej II Katedry Ortopedii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Wojewódzkie Centrum Ortopedii i Rehabilitacji Narządu Ruchu im. dr Z. Radlińskiego ul. Drewnowska 75, 91 – 002 Łódź

Słowa kluczowe: rozwojowa dysplazja stawu biodrowego, koksartroza dysplastyczna, alloplastyka stawu biodrowego

Wstęp
Jedną z najczęstszych przyczyn powstawania wtórnych zmian zwyrodnieniowych stawów biodrowych jest rozwojowa dysplazja stawu biodrowego. W chwili obecnej, leczeniem z wyboru zaawansowanych postaci koksartrozy dysplastycznej jest zabieg chirurgiczny – endoprotezoplastyka.
Cel badań
Celem pracy jest ocena wyników leczenia zaawansowanej koksartrozy dysplastycznej metodą całkowitej bezcementowej alloplastyki stawu biodrowego wykonanej u chorych w wieku do 50 roku życia.
Materiał i metody badań
Analizie poddano 177 chorych, u których wykonano alloplastykę bezcementową w 220 dysplastycznych stawach biodrowych. Grupę kontrolną stanowiło 208 pacjentów, u których wykonano bezcementową alloplastykę stawu biodrowego o etiologii innej niż dysplazja. Średni wiek pacjentów w grupie badanej wynosił 38,3 lat, a w grupie kontrolnej 41,8 lat. Chorych w obu grupach oceniano na podstawia badania klinicznego i radiologicznego.
Wyniki badań
W grupie badanej uzyskano w 11,8% przypadków wynik bardzo dobry, w 27,7% wynik dobry, w 42,7% wynik dostateczny i w 17,8% przypadków wynik zły. W grupie kontrolnej wyniki te przedstawiały się odpowiednio: 43,0%, 31,1%, 15,9% i 10%. W 16,8% operowanych bioder w grupie badanej konieczne były zabiegi rewizyjne ( w grupie kontrolnej w 15,1% przypadków).
Wnioski
Koksartroza dysplastyczna jest trudną do leczenia chorobą stawu biodrowego i wymaga dużego doświadczenia od leczącego. Z tego powodu zabiegi operacyjne powinny być wykonywane w wyspecjalizowanych ośrodkach ortopedycznych. Przystępując do leczenia należy liczyć się z możliwością wystąpienia szeregu powikłań.

P45
LONG – TERM RESULTS OF UNCEMENTED TOTAL HIP ARTHROPALSTY IN DYSPLASTIC COXARTHROSIS

Aims: The purpose of the study was to evaluate the long-term results of uncemented total hip arthroplasty (THA) in young patients (below 50 years of age) with dysplastic coxarthrosis.
Material and Methods: In the last twenty years, 862 primary uncemented total hip arthroplasty (THR), were implanted in our Institution. This surgery was performed in 459 patients. From this group 220 hips in 177 patients (167 women and 10 men), who had dysplastic coxarthrosis, were included in our study. The left hip was operated in 66 and the right one in 68 patients. Bilateral surgery was performed in 43 cases. The means age at the time of hip surgery was 38, 3 years (range from 18 to 49 years). The mean follow-up was 9, 3 years (range from 2 years to 18, 6 years). In 167 (75, 8%) patients the operative treatment of DDH was performed during the early childhood (Colonna-Zahradnicek procedures, Dega, Pemberton and Salter pelvic osteotomies). Only 39 (17, 7%) patients were treated in the childhood conservatively by means of overhead extension, Frejka pillow or Pavlik harness. All patients were evaluated clinically and radiological. For clinical evaluation the classification system proposed by Merle d’Aubigne and Postel with Charnley modification was used. For radiological evaluation of the steam implantation the classification system proposed by De Lee and Charnley was used and for the cup implantation the system by Gruen and Moreland. The femoral head displacement prior to THA surgery was classified according to Crowe at all. classification.
Results: Based on above mentioned criteria in 26 hips (11,8%) the final result was graded as very good, in 61 cases (27,7%) as good, in 94 hips (42,7%) as satisfactory and in the remaining 39 cases (17,8%) the final result was poor. We observed a very strong correlation between clinical and radiological results. According to Crowe and all. classification, in class I we noted 19 (61,3%) very good , 11 (35,5%) good, 1 (3,2%) satisfactory results. In class II in 5 cases (6,6%) the results was very good, 25 (32,9%) good and in 39 (51,3%) satisfactory results. In class III only in 2 cases the final result was graded as very good, and good in 23 hips (25,8%). In class IV there was no very good result, and we observed 19 (21,4%) poor results. In analyzed group in 37 (16,8%) patients the revision hip surgery was necessary because of aseptic prosthesis loosening.
Conclusions: The treatment of dysplastic coxarthrosis by means of THA is difficult. The high level of experience is necessary to perform this type of surgery. This type of THA should be performed only in selected orthopaedic centers. Starting the surgery one has to think about complications.

BIOCHEMICZNE MARKERY OBROTU KOSTNEGO U PACJENTÓW Z OSTEOSARCOMA

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s188-189.

P43
BIOCHEMICZNE MARKERY OBROTU KOSTNEGO U PACJENTÓW Z OSTEOSARCOMA

Gajewska J.1, Ambroszkiewicz J.1, Rychłowska-Pruszyńska M.2, Laskowska-Klita T.1

1 Zakład Biochemii
2 Klinika Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa

Słowa kluczowe: markery obrotu kostnego, osteosarcoma, młodzież

Wstęp
U dzieci z chorobą nowotworową obserwowane są zaburzenia w układzie kostnym prowadzące do ostopenii, osteoporozy, a także złamań kości. Dane literaturowe wskazują, że ubytek masy kostnej może być skutkiem ubocznym terapii przeciwnowotworowej. Zmiany te stwierdza się u dzieci z nowotworami litymi w czasie leczenia i po jego zakończeniu, lecz niewiele jest danych dotyczących metabolizmu kostnego u tych chorych. Osteosarcoma (OS) jest pierwotnym nowotworem kości, którego szczyt zachorowalności przypada na drugą dekadę życia czyli okres intensywnego młodzieńczego wzrostu. Kompleksowe leczenie onkologiczne chorych z OS obejmujące chemioterapię w połączeniu z zabiegiem operacyjnym znacznie zwiększa szanse na ich całkowite wyleczenie, jednakże u około 20-30% pacjentów stwierdza się nawrót choroby.
Celem pracy było zbadanie biochemicznych markerów obrotu kostnego u pacjentów z osteosarcoma podczas terapii klinicznej.
Materiał i metody
Grupę badaną stanowiło 52 pacjentów (18 dziewcząt, 34 chłopców) w wieku 10 – 20 lat z osteosarcoma, leczonych w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie. W grupie kontrolnej było 70 (30 dziewcząt, 40 chłopców) zdrowych dzieci w wieku odpowiadającym grupie badanej. Pacjenci z OS otrzymywali w czasie chemioterapii adriamycynę, cisplatynę, metotreksat oraz ifosfamid według protokołu EORTC lub SFOP. Po chemioterapii wstępnej wykonywano zabieg operacyjny. W surowicy krwi pacjentów zbadano stężenie markerów kościotworzenia i resorpcji kości przed rozpoczęciem leczenia, podczas chemioterapii przed- i pooperacyjnej oraz po zakończonej terapii. Stężenie C-końcowego usieciowanego telopeptydu kolagenu typu I (CTX), osteokalcyny (OC) i aktywność kostnej frakcji fosfatazy alkalicznej (BALP) oznaczono przy użyciu metod immunoenzymatycznych ELISA.
Wyniki
Uzyskano zbliżone wartości badanych markerów obrotu kostnego u dziewcząt i chłopców z OS przed leczeniem w porównaniu do grupy kontrolnej. Natomiast podczas chemioterapii przed i pooperacyjnej stwierdzono obniżenie zarówno stężenia OC, CTX jak i aktywności BALP u tych chorych. Największe obniżenie około 50% stwierdzono dla BALP (54.2±38.9 vs 103.5±71.3 U/L, p<0.01) u chłopców z osteosarcoma. Natomiast u dziewcząt z OS obserwowano około 40% spadek stężenia OC (38.6±25 vs 62.7±45.4 μg/L, p<0.05). Po zakończeniu leczenia średnie wartości wszystkich badanych markerów były zbliżone do tych uzyskanych przed rozpoczęciem chemioterapii wstępnej.
Wnioski
Uzyskane wyniki wskazują, że chemioterapia działa supresyjnie na markery kościotworzenia i resorpcji kości u pacjentów z osteosarcoma. Zaburzony proces przebudowy kości u dzieci i młodzieży podczas długotrwałej chemioterapii może predysponować tych chorych do rozwoju osteoporozy i złamań patologicznych w wieku dorosłym. Stąd, wymagane jest dalsze monitorowanie tempa obrotu kostnego oraz gęstości mineralnej kości u pacjentów z osteosarcoma po zakończeniu leczenia przeciwnowotworowego.

P43
BIOCHEMICAL BONE TURNOVER MARKERS IN PATIENTS WITH OSTEOSARCOMA

Gajewska J.1, Ambroszkiewicz J.1, Rychłowska-Pruszyńska M.2, Laskowska-Klita T.1

1 Department of Biochemistry
2 Clinical Department of Paediatric Oncological Surgery, Institute of Mother and Child, Warsaw

Key words: bone turnover markers, osteosarcoma, adolescents

Bacground
In children with malignancies skeletal manifestations, such as osteopenia, osteoporosis and bone fractures have been frequently described. It has been suggested that antineoplastic treatments rather than the disease itself can impair the development of bone mass and density. Children with solid tumors have been demonstrated skeletal problems during therapy and after completion of treatment, but there have been only few studies on bone turnover in these patients. Osteosarcoma (OS) is a primary malignant bone tumor with the peak incidence in the second decade of life during the adolescent growth spurt. Complex oncological treatment consisted of chemotherapy combined with surgery which substantially increased the cure rate of patients with OS, but systemic recurrence developed in approximately 20-30% of patients. The aim of this study was the investigation of biochemical bone turnover markers in patients with osteosarcoma during clinical therapy.
Patients and methods
The studied group consisted of 52 patients (18 girls, 34 boys) aged 10 – 20 years with osteosarcoma treated at the Institute of Mother and Child in Warsaw. The control group consisted of 70 (30 girls, 40 boys) healthy age-matched children. Patients with OS were treated with chemotherapy based on doxorubicin, high-dose methotrexate, cisplatin and the addition of ifosfamide according to EORTC or SFOP protocols. After neo-adjuvant chemotherapy surgery was performed. All the patients were evaluated for the serum concentration of bone formation and resorption markers before treatment onset, during pre-and postoperative chemotherapy and at the end of the treatment. The concentrations of C-terminal cross-linked telopeptide of type I collagen (CTX), osteocalcin (OC) and the activity of bone alkaline phosphatase (BALP) were performed immunoenzymatically using ELISA kits.
Results
We observed similar values of studied bone markers in girl and boys at the time of diagnosis in comparison to their healthy counterparts. Next, during pre- and postoperative chemotherapy lower concentrations of OC, CTX and activity of BALP were obtained in patients with OS. Among studied markers we determined the most decreased for BALP about 50% in boys during chemotherapy in comparison to the time of diagnosis (54.2±38.9 vs 103.5±71.3 U/L, p<0.01). In girls with OS we observed about 40% decreased for OC concentration (38.6±25 vs 62.7±45.4 μg/L, p<0.05). At the end of the clinical treatment all studied markers were similar to those obtained before chemotherapy.
Conclusions
Our results indicate that chemotherapy treatment for osteosarcoma has the suppressive effect on bone formation and resorption markers. Impaired accumulation of skeletal mass in children and adolescents during longitudinal chemotherapy might predispose these patients to osteoporosis and pathological fractures later in adulthood. Evaluation of changes in bone turnover and bone mineral density in patients with osteosarcoma will be done.

P38 OCENA STANU KOŚĆCA U KOBIET Z REUMATOIDALNYM ZAPALENIEM STAWÓW

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:154-155.

P38

OCENA STANU KOŚĆCA U KOBIET Z REUMATOIDALNYM ZAPALENIEM STAWÓW

Rokita G.M.¹,Pluskiewicz W.², Halaba Z.P.³, Pyssa J.⁴

¹Poradnia Leczenia Osteoporozy, ul. Szkotnik 1, 33-100 Tarnów

²Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii, Zakład Chorób Metabolicznych Kości, Zabrze, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

³Szpital Specjalistyczny, Bytom

⁴Wydział Energetyki i Paliw, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Słowa kluczowe: RZS, gęstość mineralna kości, ilościowa metoda ultradźwiękowa, wskaźnik metakarpalny, osteoporoza.

Założenia i cel pracy. Wstępnym założeniem pracy była teza, że RZS wpływa negatywnie na stan szkieletu. Celem pracy była ocena wyników badań szkieletu wykonanych różnymi metodami: densytometryczną, radiologiczną i ultradźwiękową u kobiet chorych z RZS w porównaniu do analogicznych badań kobiet zdrowych.

Materiał kliniczny. Badaniami objęto 104 kobiety, w tym 62 kobiety chore z RZS z rozpoznaniem według kryteriów ACR z 1987 roku. Średni wiek kobiet chorych z RZS wynosił śr.56,5 ± 9,9 lat, czas trwania choroby wynosił 167,8 ± 126,1. 21 kobiet (34%) było w II okresie choroby wg Steinbrockera z umiarkowaną aktywnością procesu zapalnego. Aktywność choroby oceniano wg DAS 28. Grupę kontrolną stanowiło 42 ochotniczki z wykluczonym RZS oraz innymi chorobami lub/i terapią wpływającą na metabolizm kości. Średni wiek kobiet w grupie kontrolnej wynosił 54,2 ± 5,1 lat.

Metody. Stan zdrowia oceniano na postawie ankiet, kwestionariusza oceny zdrowia HAQ, badań laboratoryjnych, radiologicznych, ultradźwiękowych i densytometrycznych. Pomiary gęstości mineralnej kości dotyczyły: kręgosłupa L1-L4, bliższego odcinka kości udowej (szyjka oraz całe biodro), dalszego odcinka kości przedramienia w 1/3 długości. Pomiary ilościową metodą ultradźwiękową (QUS) dotyczyły: nasad dystalnych paliczków proksymalnych (pomiar Ad-SoS) oraz kości piętowej (SOS, BUA, SI). Zdjęcia radiologiczne dłoni i stóp chorych kobiet posłużyły do określenia stopnia zaawansowania choroby wg kryteriów Steinbrockera. Wskaźnik Barnetta i Nordina (metacarpal index) służył do oceny nasilenia osteoporozy.

Wyniki. Wszystkie wartości wyników pomiarów densytometrycznych, ultradźwiękowych oraz wartość wskaźnika metakarpalnego były istotnie niższe u kobiet chorych z RZS względem wyników w grupie kontrolnej, zarówno w całej grupie, podgrupie kobiet miesiączkujących i w podgrupie kobiet po menopauzie (p<0,0001).

Wnioski. Uzyskane wyniki wykazują poważne zaburzenia stanu szkieletu u kobiet z RZS. Wszystkie wykonane badania szkieletu w porównywalny sposób były zdolne do wykrywania tych zaburzeń, co ma istotne znaczenie praktyczne. Duża częstość występowania niskich wyników densytometrycznych stanowi informację, że chore z RZS powinny być rutynowo poddawane badaniom diagnostycznym w kierunku osteoporozy, a w przypadku stwierdzenia odchyleń od stanu prawidłowego należy stosować leczenie w kierunku osteoporozy.

P38

THE ASSESSMENT OF BONE STATUS IN WOMEN WITH RHEUMATOID ARTHRITIS

Rokita G.M.¹,Pluskiewicz W.², Halaba Z.P.³, Pyssa J. ⁴

¹Outpatient Osteoporotic Clinic, ul. Szkotnik 1, 33-100 Tarnów, Poland

²Dept. and Chair of Internal Diseases, Diabetology and Nephrology, Metabolic Bone Diseases Unit, Medical University of Silesia, Katowice

³Specialistic Hospital, Bytom

⁴Faculty of Energy and Fuels, AGH University of Science and Technology, Krakow

Key words: rheumatoid arthritis, bone mineral density, quantitative ultrasound, metacarpal index, osteoporosis.

Objective and aim of the study. We assumed that rheumatoid arthritis negatively influence bone status. The aim of the study was to assess skeletal with the use of bone density measurements, quantitative ultrasound, radiography in women with rheumatoid arthritis in comparison to healthy controls.

Material. 62 women with rheumatoid arthritis recognized according to ACR recommendations from 1987 y. and 42 healthy controls (mean age 54,2± 5,1 years) were studied. Mean age of patients was 56,5 ± 9,9 years, and disease duration was 167,8±126,1 months. 21 (34%) women were in II stage of rheumatoid arthritis according to Steinbrocker stages. Disease activity was assessed using DAS 28.

Methods. We collected data in questionnaire HAQ, and laboratory, radiology, densitometric and ultrasound variables measurements were done. BMD measurements included spine, hip and forearm shaft, quantitative ultrasound measurements were performed in calcaneus and hand phalanges, hand and feet radiography allowed for estimation of disease activity, and metacarpal Barnett and Nordin index was calculated for second metacarpal bone.

Results. All measuredparameters were significantly lower in patients in comparison to controls in whole group, pre- and postmenopausal women (p<0,0001).

Conclusion. In womenwith rheumatoid arthritis skeletal status was seriously affected. All measurements performed comparably express changes of bone status. Therefore, patients with rheumatoid arthritis ought to be routinely screened towards osteoporosis, and adequate management should be used.

NEBIWOLOL ZAPOBIEGA ROZWOJOWI OSTEOPOROZY U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

P39

NEBIWOLOL ZAPOBIEGA ROZWOJOWI OSTEOPOROZY U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW

Pytlik M., Janas A., Folwarczna J., Cegieła U., Śliwiński L., Gryboś A.

Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Słowa kluczowe: nebiwolol, osteoporoza, owariektomizowane szczury, kości

Wstęp. Niedobór estrogenów u kobiet po menopauzie sprzyja rozwojowi osteoporozy oraz chorób układu sercowo-naczyniowego, a zwłaszcza nadciśnienia tętniczego. W terapii nadciśnienia tętniczego często stosuje się leki β-adrenolityczne. Nebiwolol jest selektywnym β1-adrenolitykiem nowej generacji, który w wyniku aktywacji śródbłonkowej syntazy tlenku azotu (eNOS) i syntezy NO wykazuje jednoczesne działanie wazodylatacyjne. Wcześniej opublikowane wyniki badań oddziaływania leków β-adrenolitycznych na tkankę kostną zwierząt eksperymentalnych i ludzi są sprzeczne, a wpływ nebiwololu na przebudowę tkanki kostnej w warunkach rozwijającej się osteoporozy nie był badany.

Cel. Celem pracy było zbadanie wpływu nebiwololu na wzrost i przebudowę tkanki kostnej u owariektomizowanych szczurów.

Materiał i metody. Badania przeprowadzono na 3-miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar, które podzielono na 4 grupy (n=9-10 w grupie): I – szczury kontrolne pozornie operowane (Sham), II – szczury kontrolne owariektomizowane, (OVX), III – szczury owariektomizowane, którym podawano nebiwolol w dawce 1 mg/kg po (OVX+N1), IV – szczury owariektomizowane, którym podawano nebiwolol w dawce 10 mg/kg po (OVX+N10). Obustronną owariektomię i operację pozorną wykonano 7 dni przed stosowaniem leku. Szczurom grup kontrolnych podawano wodę, natomiast szczurom grup III i IV nebiwolol w postaci wodnej zawiesiny, w objętości 2 ml/kg sondą dożołądkową codziennie przez 28 dni.

Wzrost i przebudowę tkanki kostnej oceniano w oparciu o badania makrometryczne (długość i średnicę w połowie długości kości piszczelowej i udowej) oraz histomorfometryczne obejmujące oznaczenia w trzonie kości piszczelowej i udowej (przyrostu kości na grubość, szerokości osteoidu od strony okostnej i śródkostnej, powierzchni przekroju poprzecznego trzonu, kory i jamy szpikowej) oraz w nasadzie i przynasadzie kości udowej (szerokości beleczek kostnych) i szerokości chrząstki nasadowej. Badano także masę kości, masę substancji mineralnych, stosunek masy substancji mineralnych/masy kości, zawartość wapnia i fosforu w zmineralizowanych kościach piszczelowych, udowych i w kręgach L-4 oraz stężenie wapnia, fosforu i cholesterolu w surowicy krwi.

Wyniki. Uzyskane wyniki wykazały, że niedobór estrogenów u szczurów obustronnie owariektoimizowanych spowodował znaczący wzrost procesów przebudowy kości z intensyfikacją resorpcji i kościotworzenia oraz zaburzeniem mineralizacji. Nebiwolol w dawce 1 mg/kg po nie zmieniał statystycznie znacząco wzrostu i przebudowy tkanki kostnej, natomiast w dawce 10 mg/kg po poprzez nasilenie procesów kościotworzenia zapobiegał rozwojowi zmian wywołanych deficytem estrogenów w wyniku obustronnej owariektomii u szczurów.

Wnioski. Podsumowując, uzyskane wyniki w modelu zwierzęcym osteoporozy sugerują, że nebiwolol stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz innych schorzeń układu krążenia u kobiet po menopauzie może wykazywać korzystny wpływ na procesy przebudowy kości i zmniejszać ryzyko rozwoju osteoporozy.

P39

NEBIVOLOL COUNTERACTS THE DEVELOPMENT OF OSTEOPOROSIS IN OVARIECTOMIZED RATS

Pytlik M., Janas A., Folwarczna J., Cegieła U., Śliwiński L., Gryboś A.

Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Key words: nebivolol, osteoporosis, owariectomized rats, bone

Objectives. Estrogen deficiency in postmenopausal women favors the development of osteoporosis and diseases of the cardiovascular system, especially hypertension. In the treatment of hypertension, β-blockers are often used. Nebivolol is a selective β1-blocker of new generation. Nebivolol, due to activation of endothelial nitric oxide synthase (eNOS) and the synthesis of NO, simultaneously exerts vasodilatory action. The previously published studies on the impact of β-blockers on the bone tissue of experimental animals and humans are conflicting, and the effect of nebivolol on bone remodeling in conditions of developing osteoporosis has not been studied.

Aim. The aim of the present study was to investigate the effect of nebivolol on bone growth and remodeling in ovariectomized rats.

Materials and methods. The experiments were performed on 3-month-old female Wistar rats, divided into 4 groups (n = 9-10 per group): I – Sham-operated control rats (Sham), II – Ovariectomized control rats (OVX), III – Ovariectomized rats administered nebivolol 1 mg/kg po (OVX + N1), IV – Ovariectomized rats administered nebivolol 10 mg/kg po (OVX + N10). Bilateral ovariectomy and sham operation was performed 7 days before the start of drug administration. The control rats were administered water, and rats of III and IV groups received nebivolol in the form of an aqueous suspension, by a stomach gavage, in a volume of 2 ml/kg, once daily for 28 days.

Bone growth and remodeling were assessed based on the macrometric (length and diameter in the half-length of the tibia and femur) and histomorphometric studies, including determination of bone transverse growth and osteoid width on the periosteal and endosteal side, cross-sectional area of the marrow cavity and cortical bone in the tibial and femoral diaphysis, as well as of the width of epiphyseal cartilage and trabeculae in the femoral epiphysis and metaphysis. Bone mass, bone mineral mass, and bone mineral mass/bone mass ratio, content of calcium and phosphorus in the bone mineral of the tibia, femur and L-4 vertebra, and serum levels of calcium, phosphorus and cholesterol were also investigated.

Results. The results showed that estrogen deficiency in bilaterally ovariectomized rats caused a significant increase in bone remodeling processes, with the intensification of bone resorption and bone formation, and mineralization disorders. Nebivolol at a dose 1 mg/kg po did not statistically significantly affect bone growth and remodeling, whereas, at a dose of 10 mg/kg po, nebivolol prevented the development of changes induced by estrogen deficiency, intensifying the processes of bone formation.

Conclusions. In conclusion, the results, obtained in an animal model of osteoporosis, suggest that nebivolol used in the treatment of hypertension and other cardiovascular diseases in post-menopausal women may have beneficial effects on bone remodeling processes and reduce the risk of development of osteoporosis.

WPŁYW TALIDOMIDU NA HISTOMORFOMETRYCZNE PARAMETRY KOŚCI W OSTEOPOROZIE WYWOŁANEJ ZAPALENIEM U SZCZURÓW

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 145-146

P39

WPŁYW TALIDOMIDU NA HISTOMORFOMETRYCZNE PARAMETRY KOŚCI W OSTEOPOROZIE WYWOŁANEJ ZAPALENIEM U SZCZURÓW

Kaczmarczyk-Sedlak I.¹, Batoryna O.², Sedlak L.¹, Wojnar W.¹

¹Katedra Farmakognozji i Fitochemii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Sosnowiec, Polska

²Katedra Farmakoligii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Sosnowiec, Polska

Słowa kluczowe: kości, szczury, talidomid, zapalenie

Wstęp. Do tej pory nie opracowano zadowalających metod leczenia osteoporozy będącej konsekwencją stanu zapalnego.

Cel. Celem pracy była ocena wpływu talidomidu na rozwój osteoporozy indukowanej zapaleniem.

Materiał i metody. Talidomid był stosowany w dawce 15 lub 60 mg/kg po u szczurów z osteoporozą wywołaną zapaleniem. Badano histomorfometryczne parametry kości piszczelowej (szerokość osteoidu, przyrost trzonu na grubość, powierzchnię przekroju poprzecznego jamy szpikowej i kory) i kości udowej (szerokość beleczek, szerokość chrząstki wzrostu).

Wnioski. Talidomid (60 mg/kg po) hamuje rozwój osteoporozy wywołanej zapaleniem u szczurów.

P39

EFFECTS OF THALIDOMIDE ON HISTOMORPHOMETRIC PARAMETERS OF BONES IN INFLAMMATION-INDUCED OSTEOPOROSIS IN RATS

Kaczmarczyk-Sedlak I.¹, Batoryna O.², Sedlak L.¹, Wojnar W.¹

¹Katedra Farmakognozji i Fitochemii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Sosnowiec, Polska

²Katedra Farmakoligii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Sosnowiec, Polska

Keywords: bone, rats, thalidomide, inflammation

Objectives. Methods used in the treatment of osteoporosis induced by inflammation are not effective enough.

Aim. The aim of the study was to investigate the effects of thalidomide on the development of inflammation-induced osteoporosis.

Materials and methods. Thalidomide was administered to the rats with inflammation-induced osteoporosis at doses of 15 or 60 mg/kg po. Histomorphometric parameters of the tibia (width of osteoid, diaphysis transverse growth, area of the transverse cross-sectional of the bone marrow cavity and the cortical bone) and the femur (width of trabeculae, width of epiphyseal cartilage) were studied.

Conclusions. Thalidomide (60 mg/kg po) inhibited the development of osteoporosis caused by inflammation in rats.

GĘSTOŚĆ KOŚCI ORAZ SZYBKOŚĆ OBROTU KOSTNEGO W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA WYRÓWNANIA CUKRZYCY

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s119.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s28.

P037
GĘSTOŚĆ KOŚCI ORAZ SZYBKOŚĆ OBROTU KOSTNEGO W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA WYRÓWNANIA CUKRZYCY

Barbara Katra, Jacek Sieradzki, Ewa Kawalec
Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

WSTĘP: Wpływ hiperglikemii na gęstość kości i szybkość obrotu kostnego nadal pozostaje w sferze badań. Wyjaśnienie ewentualnych zależności może być podstawą do wdrażania postępowania zapobiegawczego w warunkach złej kontroli metabolicznej cukrzycy.
CEL PRACY: Ocena wpływu wyrównania cukrzycy na gęstość kości oraz procesy tworzenia i resorpcji tkanki kostnej. MATERIAŁ I METODY: Przebadano grupę 62 osób z cukrzycą typu 1, 2 i MODY, w wieku od 17- 80 rż.. Oceniano gęstość kości, obrót kostny i wyrównanie cukrzycy ( na podstawie HbA1c) na początku badania oraz po 3- 15 miesiącach (średnio 6.8). Gęstość kości określano w obrębie kręgosłupa lędźwiowego, szyjki kości udowej i przedramienia z zastosowaniem metody densytometrycznej DEXA (Aparat DPX firmy Lunar) oraz oceniano strukturę tkanki kostnej w obrębie pięty, stosując metodę ultradźwiękową (Aparat Achilles plus firmy Lunar). Procesy tworzenia i resorpcji kostnej określano na podstawie wartości markerów kostnych: osteokalcyny, izoenzymu kostnego fosfatazy zasadowej, dezoksypirydynoliny oraz usieciowanego telopeptydu z N- końca łańcucha kolagenu (Ntx). U wszystkich osób przeprowadzono badania w kierunku obecności późnych powikłań cukrzycy. WYNIKI: U 48 osób uzyskano poprawę wyrównania cukrzycy, na początku badania średnia HbA1c- 10.72, w badaniu kontrolnym: 7.67. 14 osób nie uzyskało poprawy kontroli metabolicznej cukrzycy- stwierdzono pogorszenie wskaźnika HbA1c z wartości wyjściowej 8.35 do 9.49 w badaniu kontrolnym. Nie stwierdzono istotnie statystycznej zmiany gęstości kości w badaniu kontrolnym w grupie która uzyskała poprawę kontroli metabolicznej, jak i w grupie z pogorszeniem wyrównania cukrzycy. Stwierdzono znamienną statystycznie zmianę stężenia frakcji kostnej fosfatazy alkalicznej (p= 0,0299) oraz granicznie znamienną zmianę stężenia dezoksypirydynoliny (p=0,0541).
WNIOSKI: Długotrwałe wyrównanie cukrzycy sprzyja poprawie gospodarki kostnej.

P037
BONE MINERAL DENSITY AND SPEED OF BONE TURNOVER DEPENDING IN DIABETIC CONTROL
Barbara Katra, Jacek Sieradzki, Ewa Kawalec,
Department of Metabolic Diseases, Collegium Medicum UJ, Krakow, Poland

Introduction: The action of hypoglycemia on bone mineral density and speed of bone turnover is still under research. An explanation of this relationship may prove to be the basis for implementing of preventative measures in cases of poor metabolic control of diabetes.
Aim of the study: To evaluate the influence of diabetic control on bone mineral density and the bone formation and resorption processes.
Material and Methods: A group of 62 patients with type 1 and 2 diabetes mellitus and MODY aged between 17 and 80 were examined. Bone mineral density, bone turnover and diabetic control (based on HbA1c) were evaluated at baseline and then after 3-15 months (av. 6.8). Bone mineral density was measured in the spine, femoral neck and forearm regions by the DEXA method on the Lunar DPX apparatus. Bone structure in the heel was also evaluated using the Lunar Achilles apparatus. Bone formation and resorption processes were evaluated by the levels of bone markers: osteocalcin, bone-specific alkaline phosphatase, deox- ypiridinoline and N terminal type 1 collagen peptides (NTX). All subjects were evaluated for late diabetic complications.
Results: In 48 subjects an improvement of diabetic control was observed. At the beginning of the study an average HbA1c was 10.72, in the follow-up – 7.67. 14 subjects did not achieve an improvement of diabetic control and the HbA1c changed from 8.35 to 9.49 in the follow-up. We did not observe a statistically significant change in bone mineral density in either group of patients. A statistically significant change was seen in the level of bone-specific alkaline phosphatase (p=0.0299) and also a margin¬al significant change in deoxypiridinoline (p=0.0541).
Conclusion: Long term diabetic control improves bone metabolism.

MANAGEMENT OF PATIENTS WITH CONCOMITANT OSTEOARTHROSIS AND OSTEOPOROSIS: A DENSITOMETRIC STUDY

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s174-175.

P46
MANAGEMENT OF PATIENTS WITH CONCOMITANT OSTEOARTHROSIS AND OSTEOPOROSIS: A DENSITOMETRIC STUDY

Smiyan S.I., Savochkina N.L., Barladyn O.R., Slaba U.S., Hrymalyuk N.V.
2nd Department of Internal Medicine, Ternopil Medical University, Ukraine

Keywords: osteoporosis, osteoarthritis, calcium, vitamin D3

Until recently it has been considered that osteoarthritis (OA) and osteoporosis (OP) do not coexist. Now there is an increasing number of data, according to which the prevalence of OP in OA ranges from 36.4 to 43.4 %.
Our purpose was (1) to establish risk factors of OP in patients with OA, (2) to study the diagnostic value of bone mineral density (BMD) assessment in lumbar spine and femoral bone, and (3) to evaluate the efficacy of chondroitin sulfate, glucosamine, and calcium – vitamin D3 supplements in complex management of OA.
A total of 196 patients with OA were screened for OP by means of dual photon X-ray densitometry (Lunar, Corp.). Thirty patients with osteodeficiency were given a modified therapy with calcium and vitamin D3 supplements. A cohort of 30 patients who were not taking calcium and vitamin D3 supplements represented a control group.
Osteodeficiency was diagnosed in 42.7 % of patients with OA. Of them, 64.4 % of patients had a reduction of BMD in lumbar spine and 100 % had a reduced femoral BMD. Patients with normal BMD at L1-L4 level had signs of spondyloarthritis. The risk factors for OP were reduced body mass index and postmenopausal state in women. In patients with OA whose body mass index was above 20, no signs of osteoporosis were revealed.
After 6 months follow-up, the use of calcium and vitamin D3 supplements resulted in a 2.9±0.3 % BMD increase in patients with osteopenia, and a 1.2±0.4 % BMD increase in patients with osteoporosis. In patients with osteopenia treated with chondroitin sulfate and glucosamine, BMD did not change significantly, and decreased by 3.1±0.2 % in patients with osteoporosis.
Thus, the revealed prevalence of OP in patients with OA implies the need for the early diagnosis and adequate therapy of this condition. In all patients with spondyloarthritis, femoral BMD should be measured. Low body mass index and postmenopausal state are significant risk factors of OP in patients with OA. Overweight seems to play an osteoprotective role in patients with OA. Calcium and vitamin D3 supplements proved to be effective in patients with OA and osteopenia, while in patients with OA and osteoporosis the efficacy of these supplements was insufficient, implying the need for more potent osteoprotective agents.

P46
POSTĘPOWANIE U PACJENTÓW ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ OSTEOPOROZĄ I ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI: BADANIA DENSYTOMETRYCZNE

Smiyan S.I., Savochkina N.L., Barladyn O.R., Slaba U.S., Hrymalyuk N.V.
2nd Department of Internal Medicine, Ternopil Medical University, Ukraina

Słowa kluczowe: osteoporoza, choroba zwyrodnieniowa stawów, wapno, witamina D3

Do niedawna uważano, ze choroba zwyrodnieniowa (OA) i osteoporoza (OP) nie współistnieją. Obecnie wzrasta ilość danych, według których występowanie OP i OA wynosi 36.4 – 43.4%.
Naszym celem było (1) ustalić czynniki ryzyka OP u pacjentów z OA, (2) zbadać wartość diagnostyczną oceny BMD w kręgosłupie lędźwiowym i kości udowej oraz (3) ocenić skuteczność siarczanu chondroityny, glukozaminy oraz suplementacji wapnia i witaminy D3 w kompleksowym leczeniu OA.
Przebadano 196 pacjentów z OA w kierunku OP metodą densytometrii rentgenowskiej podwójnej wiązki (Lunar Corp.). 30 pacjentów z obniżoną gęstością mineralną otrzymało modyfikowaną terapię z suplementami wapnia i witaminy D3. Kohorta 30 pacjentów, którzy nie przyjmowali suplementacji stanowiła grupę kontrolną.
Obniżenie gęstości mineralnej kości zdiagnozowano u 42.7% pacjentów z OA. 64.4% z nich miało obniżone BMD w kręgosłupie lędźwiowym, zaś 100% miało obniżone BMD w bliższym końcu kości udowej.
Pacjenci z prawidłowym BMD w odcinku L1-L4 mieli oznaki choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Czynnikami ryzyka OP było obniżone BMI oraz okres pomenopauzalny u kobiet. U pacjentów z OA z BMI ponad 20 nie wykazano objawów osteoporozy.
Po 6 miesiącach obserwacji zażywanie suplementacji wapnia i witaminy D3 spowodowało wzrost BMD u pacjentów z osteopenią o 2.9±0.3 % oraz u pacjentów z osteoporozą o 1.2±0.4 %. U pacjentów z osteopenią leczonych siarczanem chondroityny i glukozaminy BMD nie zmieniło się znacząco, zaś zmniejszyło się o 3.1±0.2 % u pacjentów z osteoporozą.
Wykazane przez nas występowanie OP u pacjentów z OA stanowi potrzebę wczesnej diagnostyki i odpowiedniej terapii tego stanu. U wszystkich pacjentów ze spondyloartrozą należy dokonać pomiaru BMD w bliższym końcu kości udowej. Niskie BMI oraz menopauza są istotnymi czynnikami ryzyka OP u pacjentów z OA. Nadwaga zdaje sie chronić ptrzed osteoporozą pacjentów z OA. Udowodniono, że suplemantacja wapnia i witaminy D3 jest efektywna u pacjentów z OA i osteopenią, podczas gdy jest niedostateczna u pacjentów z OA i osteoporozą, co implikuje użycie silniejszych leków przeciwosteoporotycznych.

CHEMICAL COMPOSITION OF BONE REGENERATE UNDER INFLUENCE OF “OSTEIN”

P44
CHEMICAL COMPOSITION OF BONE REGENERATE UNDER INFLUENCE OF “OSTEIN”

Luzin V. I., Ivchenko V. K., Ivchenko D. V., Skorobogatov A. N., Andrieieva O. V.

Lugansk State Medical University. Lugansk, Ukraine

Key words: rats, bone defects, bone regeneration, biological hydroxyapatite, “Ostein”

Introduction, aim of the study
The biogenic material “Ceramic hydroxyapatite” (OC) is widely used for replacement of the removed pathological formations, but still the exact data of it’s influence on bone formation and it’s interaction with new-forming bone tissue has not been presented. Our study therefore is aimed at investigation of chemical composition of bone regenerate under influence of “Ostein” after experimental operations for plastics of bone defects with ceramic hydroxyapatite (OC015).
Materials, methods
For the purposes of the study we selected 126 non-linear rats with the initial mass of 130-150 grams and separated them into three groups. First group comprised intact animals, another groups were operated on for through perforation of both tibiae thus modeling a routine bone tissue removal. In the third group we administered intragastric (via catheter) “Ostein”, a new calcium drug. Upon expiration of each observation term (7, 15, 30, 60, 90 and 180 days) the bones were excised for further analysis.
Results, conclusions
During observation the intact animals exhibited decrease of water percentage from 31.69±0.69% to 26.25±0.81%, organic substances also decreased from 27.09±0.31% to 24.08±0.55% and mineral share on the contrary increased 41.22±0.72% to 49.68±0.55% which is fully compliant with previously described age dynamics in bone contents. In the second group regenerate changed similar to the first group: water amount exceeded the same value of the control group and percentage decreased gradually from 41.78±0.43% to 31.80±0.44%, minerals amount was higher than control group values and percentage increased from 33.02±0.39 to 40.20±0.44%. Alongside with this by the 7th day organic substances amount was lower than in control group by 7.01% and by the 15th and the 30th days exceeded control values by 6.70% and 9.82% respectively. In later terms no significant deviations from control values were observed. In the third group dynamic changes were generally the same as in the second yet deviations were expressed in another way. Water amount exceeded the values of the first group only by the 7th and 15th days – by 27.21% and 9.56% respectively that is lower than second group values. Minerals amount was lower than in the control group in the period from the 7th to the 30th day of observation by 11.25%, 15.19% and 11.38% and organic substances amount exceeded the control values in the period from the 15th to the 60th days – by 13.23%, 17.82% and 5.16% respectively which is much higher. Like in the previous group no significant differences from the control group were found in later terms.
The data show that calcium drug “Ostein” used for treatment of bone defects has a positive effect on chemical content of bone regenerate and optimizes regeneration processes though the data require verification using histological and X-ray scattering methods.

P39 WPŁYW STANDARDOWO STOS. METOTREKSATU I KORTYKOSTEROIDÓW NA WYSTĘPOWANIE ZŁAMAŃ U KOBIET […]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:155-156.

P39

WPŁYW STANDARDOWO STOSOWANEGO METOTREKSATU I KORTYKOSTEROIDÓW NA WYSTĘPOWANIE ZŁAMAŃ U KOBIET CHORYCH NA REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW (RZS)

Leszczyński P.

Oddział Reumatologii i Osteoporozy Szpital im. J. Strusia w Poznaniu

Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej, Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Słowa kluczowe: metotreksat, sterydy, RZS, złamania

Cel pracy. Ocena wpływu standardowego stosowania metotreksatu (MTX) i kortykosteroidów (KS) na występowanie osteoporotycznych złamań trzonów kręgowych oraz złamań pozakręgowych w grupie kobiet chorych RZS.

Materiał i metody. Badaniami objęto 133 kobiety chore na RZS rozpoznane zgodnie z kryteriami ACR. Średni wiek chorych wynosił 50.3 ± 13.1 lat natomiast czas trwania choroby wynosił 7,6 ± 6,8 lat. Chorzy byli leczeni przewlekłe KS oraz MTX odpowiednio: 4,0 ± 3,0 lat w średniej dobowej dawce 7,7 ± 2,4 mg na dobę i 4,3 ± 3,4 lat w średniej tygodniowej dawce 12,6 ± 2,8 mg na tydzień. Grupę kontrolną odpowiednią do płci i wieku stanowiło 141 kobiet. Złamania trzonów kręgowych oceniono metodą automatycznej morfometrii VFA (ang. Vertebral Fracture Assessment) przy użyciu aparatu Lunar Prodigy Advance (GE, Madison, WI, USA) z oprogramowaniem enCore natomiast złamania pozakręgowe wykorzystując wnikliwą ankietę personalną oraz dokumentację medyczną pacjentów.

Wyniki. W grupie (n=93) stosujących przewlekle zarówno KS jak i MTX stwierdzono 19 (20,4%) złamań trzonów kręgowych i 15 (16,1%) złamań pozakręgowych natomiast jakiekolwiek złamanie wykazano u 34 osób (36,6%); odpowiednio p=0,012, p=0,006, p=0,041 pomiędzy grupami. W grupie chorych stosujących KS (n=107) jakiekolwiek złamanie obserwowano u 40 osób (37,4%), a w grupie nie stosującej (n=26) jedynie u 4 osób (15,4%) p=0,032. W przypadku stosowania MTX odpowiednio wykazano obecność jakiegokolwiek złamania u 21 osób (19,6%) i u 16 (61,5%) osób nie stosujących MTX (p=0,000).

Wnioski. Standardowe stosowanie średnich dawek metotreksatu i małych dawek kortykosteroidów może mieć istotny wpływ na ryzyko wystąpienia jakiegokolwiek złamania osteoporotycznego w stosunkowo młodej grupie kobiet chorych na RZS.

P39

INFLUENCE OF STANDARD METHOTREXATE AND CORTICOSTEROIDS USE ON FRACTURE RISK IN FEMALE RHEUMATOID ARTHRITIS PATIENTS.

Leszczyński P.

Department of Rheumatology and Osteoporosis, Szpital im. J. Strusia, Poznań, Poland

Department of Rheumatology and Clinical Immunology, University School of Medical Sciences, Poznań, Poland

Key words: metotrexate, corticosteroids, RA, fractures

Objective. To analyze influence of standard methotrexate and corticosteroids use on fracture risk in female rheumatoid arthritis patients.

Patients and methods. Study was carried out in 133 female RA patients who were diagnosed according ACR criteria. Average age was 50.3 ± 13.1 years and disease duration was 7,6 ± 6,8 years. All patients were on chronic corticosteroids and on methotrexate; respectively 4,0 ± 3,0 years and 4,3 ± 3,4 years. Average doses were respectively 7,7 ± 2,4 mg prednisone daily and 12,6 ± 2,8 mg methotrexate weekly. The control group consists of 141 healthy women. Vertebral fractures were diagnosed by automatic morphometry with densitometric method VFA (Vertebral Fracture Assessment) using Lunar Prodigy Advance (GE, Madison, WI, USA) densitometer with enCore software. Non-vertebral fractures were detected using special questionnaire and other medical documentation.

Results. In the study group of 93 RA female patients who were on chronic corticosteroids and on chronic methotrexate 19 (20,4%) patients with vertebral fractures and 15 (16,1%) patients with non-vertebral fractures were founded. Any fractures were detected in the group of 34 (36,6%) patients (p=0,012, p=0,006, p=0,041 respectively between groups). In the group on chronic corticosteroids (n=107) any fractures were observed in 40 (37,4%) patients and in the group (n=26) without corticosteroids only in 4 (15,4%) patients; p=0,032. In patients on chronic methotrexate use any fractures where found in 21 (19,6% ) as compare to never use in 16 (61,5%); p=0,000.

Conclusions. Standard chronic methotrexate use medium weekly dose and standard chronic corticosteroids use in low dose may have an influence on any osteoporotic fractures in quite young female RA patients.

WPŁYW WYCIĄGU Z WIERZBOWNICY DROBNOKWIATOWEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOŚCI U SZCZURÓW

VI Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 25-26.09.2015

P40

WPŁYW WYCIĄGU Z WIERZBOWNICY DROBNOKWIATOWEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOŚCI U SZCZURÓW

Piskorz S., Cegieła U., Pytlik M., Śliwiński L., Miozga R.

Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Słowa kluczowe: właściwości mechaniczne kości, wyciąg z wierzbownicy drobnokwiatowej, szczury orchidektomizowane, niedobór androgenów

Wstęp. Łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH – bening prostatic hyperplasia) jest jedną z najczęstszych chorób rozwijających się, podobnie jak osteoporoza inwolucyjna, wraz z wiekiem u mężczyzn. Za podstawową w profilaktyce oraz wspomagającą klasyczną farmakoterapię BPH uznaje się fitoterapię. Do najczęściej stosowanych należą leki zawierające ekstrakty z dojrzałych owoców palmy sabalowej (Serenoa repens) i kory śliwy afrykańskiej (Pygenum africanum), a obecnie także z wierzbownicy drobnokwiatowej (Epilobium parviflorum). Ich działanie antyandrogenowe związane z hamowaniem 5α-reduktazy oraz przeciwzapalne, wynikające z obniżenia aktywności enzymów pozapalnych i stężenia prostaglandyn, przypisuje się głównie frakcji lipidowo-sterolowej ekstraktów zawierającej fitosterole, głównie β-sitosterol i oenoteinę B.

Cel. Celem pracy było zbadanie wpływu wyciągu z wierzbownicy drobnokwiatowej na właściwości mechaniczne kości u szczurów z obecnością oraz z deficytem androgenów wywołanym orchidektomią.

Materiał i metody. Trzymiesięczne szczury szczepu Wistar były orchidektomizowane (ORX) lub operowane pozornie (Sham) w znieczuleniu ogólnym ketaminą i ksylazyną, a po 7. dniach zostały podzielone na sześć grup (n=10): szczury kontrolne operowane pozornie, szczury operowane pozornie otrzymujące wyciąg z wierzbownicy drobnokwiatowej w dawce 50 lub 100 mg/kg, szczury kontrolne orchidektomizowane, szczury orchidektomizowane otrzymujące wyciąg z wierzbownicy drobnokwiatowej w dawce 50 lub 100 mg/kg. Wyciąg z wierzbownicy drobnokwiatowej był podawany dożołądkowo sondą raz dziennie, przez 7 tygodni (6 dni w tygodniu). Właściwości mechaniczne przynasady kości piszczelowej oraz trzonu i szyjki kości udowej, a także masa kości i minerału były oceniane po 8 tygodniach od wykonania operacji ORX lub Sham.

Wyniki. Niedobór androgenów wywołany orchidektomią istotnie zmniejszał masę kości i minerału, powodując istotne osłabienie właściwości mechanicznych przynasady kości piszczelowej oraz szyjki i trzonu kości udowej.

Wpływ wyciągu z wierzbownicy drobnokwiatowej na kości był zależny od poziomu androgenów. Stosowanie wyciągu z wierzbownicy drobnokwiatowej u szczurów orchidektomizowanych przeciwdziałało zmianom indukowanym niedoborem androgenów zapobiegając pogorszeniu właściwości mechanicznych przynasady kości piszczelowej i szyjki kości udowej oraz zmniejszało niekorzystny wpływ orchidektomii na właściwości mechaniczne trzonu kości udowej. Natomiast u szczurów z obecnością androgenów nie wpływało istotnie na właściwości mechaniczne badanych kości.

Wnioski. Podsumowując, stosowanie wyciągu z wierzbownicy drobnokwiatowej wpływa korzystnie na właściwości mechaniczne kości u szczurów z niedoborem androgenów.

P40

EFFECTS OF EPILOBIUM PARVIFLORUM EXTRACT ON BONE MECHANICAL PROPERTIES IN RATS

Piskorz S., Cegieła U., Pytlik M., Śliwiński L., Miozga R.

Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Key words: bone mechanical properties, Epilobium parviflorum extract, orchidectomized rats, androgen deficiency

Objectives. Benign prostatic hyperplasia (BPH) is one of the most common diseases, developing, similarly to involutional osteoporosis, with age in men. Phytotherapy is used in the BPH prophylaxis, and, supportively, during its classical pharmacological treatment. Drugs containing extracts of the ripe fruit of saw palmetto (Serenoa repens) and the bark of African plum (Pygenum africanum), and now also Epilobium parviflorum extract, belong to the most commonly used ones. Their antiandrogenic action related to the inhibition of 5α-reductase and anti-inflammatory activity resulting from a reduction of activity of pro-inflammatory enzymes and concentration of prostaglandins, are mainly attributed to the lipid-sterol fraction of the extracts, which contains phytosterols, mainly β-sitosterol and oenothein B.

Aim. The aim of the present study was to investigate the effect of the extract of Epilobium parviflorum on bone mechanical properties in rats with the presence of androgens and in androgen deficit induced by orchidectomy.

Materials and methods. Three-month-old Wistar rats were orchidectomized (ORX) or sham-operated (Sham) under ketamine-xylazine anesthesia, and, after 7 days, divided into 6 groups (n=10): sham-operated control rats, sham-operated rats receiving the extract from Epilobium parviflorum at a dose of 50 or 100 mg/kg, orchidectomized control rats, orchidectomized rats receiving the extract from Epilobium parviflorum at a dose of 50 or 100 mg/kg. The extract was administered by a gastric tube once daily, for 7 weeks (6 days a week). Bone mechanical properties of the tibial metaphysis and femoral diaphysis and neck, and mass of bone and bone mineral, were determined after 8 weeks of ORX or sham operation.

Results. Androgen deficiency induced by orchidectomy significantly reduced mass of bone and bone mineral, causing significant weakening of mechanical properties of the tibial metaphysis and the femoral neck and diaphysis.

The effect of the extract of Epilobium parviflorum bone was dependent on the level of androgens. Administration of the extract of Epilobium parviflorum counteracted the changes induced by androgen deficiency in orchidectomized rats, preventing the worsening of the mechanical properties of the tibial metaphysis and femoral neck, and reduced the unfavorable impact of orchidectomy on mechanical properties of the femoral diaphysis. However, in rats with the presence of androgens, it did not significantly affect mechanical properties of the examined bones.

Conclusions. In conclusion, the use of the extract of Epilobium parviflorum favorably affects bone mechanical properties in rats with androgen deficiency.

MORPHOMETRIC RESEARCH OF TRABECULAR BONE LV VERTEBRA

V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 146

P40

MORPHOMETRIC RESEARCH OF TRABECULAR BONE LV VERTEBRA

Luzin V.¹, Yeryomin A.², Fomina K.³, Zakharov A.⁴

¹Prof. of Human anatomy, State Institution

²Assoc. Prof. of Human anatomy, State Institution

³Assoc. Prof. of Human anatomy, State Institution

⁴Assoc. Prof. of Hystogy, Cytology and Embriology, State Institution

Keywords: lumbar vertebra, morphometry

Aim. To study morphometric characteristics of spongy bone of lumbar vertebrae.

Materials and methods. 102 human preparations of LV vertebra were used in the work. We took samples of spongy bone in the following areas: supero-anterior, supero-inferior, postero-superior, postero-inferior, lateral and central zones of the vertebral body. Then, every blocks were photographed in various projections using Videopresenter Svp-5500. Next, we determined the classical morphometric characteristics of trabeculae of samples by using the Morpholog program. The data were processed using methods of variation statistics.

Results. Every area of the body LV vertebra has inherent features of architectonics. Anterior zones are particularly different because they contain a group of inclined trabeculae (lamellae) in the form of a wedge. During the research of sizes of trabecule, we found the average length of the vertical and horizontal trabeculae 1328,5 ± 112,5 mm and 1053,7 ± 97,5 microns.

Conclusions. Trabeculae of different areas of the body of the fifth lumbar vertebrae have different morphometric parameters. Wedge of trabeculae, located in front of the body, is particularly interesting. These features are determined by various functional loads.

OCENA DYNAMIKI ZMIAN KOSTNYCH U CIĘŻARNYCH Z CUKRZYCĄ TYPU 1

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s120-121.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s28-29.

P038
OCENA DYNAMIKI ZMIAN KOSTNYCH U CIĘŻARNYCH Z CUKRZYCĄ TYPU 1

I. Trznadel-Morawska, B. Katra, A. Hebda-Szydło, J. Sieradzki
Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Collegium Medicum UJ, Kraków

Ciąża wywiera wpływ diabetogenny, który wyraża się przemijającymi zaburzeniami przemiany węglowodanów różnego stopnia ( cukrzyca ciężarnych, występowaniem trwałej cukrzycy i pogorszeniem przebiegu już istniejącej). Cukrzyca typu 1 wywiera wpływ destrukcyjny na strukturę kostną zwłaszcza w pierwszych latach jej trwania w związku z niedoborem insuliny, często kwasica cukrzycową przy rozpoznaniu i niewyrównaniem metabolicznym. W cukrzycy ciążowej na stan kości wpływają zmiany hormonalne w ciąży, a w przyszłości rodzaj powstałych zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Na stan masy kostnej w ciąży wpływają czynniki resorpcyjne kości wydzielane przez łożysko jak kortyzol , którego wydzielanie jest pobudzane przez wytwarzany w łożysku ACTH , z drugiej strony w ciąży dochodzi do wzrostu hormonu wzrostu, estrogenów oraz insulinooporności poza receptorowej i hiperinsulinemii .Wobec braku badań nad wpływem ciąży u chorych z cukrzycą na stan masy kostnej podjęto prace której celem jest : 1) ocena wpływu ciąży u chorych z cukrzycą na stan masy kostnej 2) ustalenie optymalnego modelu suplementacji wapnia i witaminy D. Materiał i metody: 1)badaniem objęto 15 ciężarnych z cukrzyca typu1 trwającą 10 lat w czasie ciąży i 3 miesiące po porodzie 2) oceny masy kostnej dokonano przy pomocy ultradźwiękowego aparatu Achilles.3)oceny wyrównania cukrzycy dokonano przy pomocy 7 punktowego profili glikemmii, HbA1c i fruktozaminy 4)w celu oceny zachowania się masy kostnej wykonano oznaczenie markerów kostnych resorpcji DPX (dezoksypirydynoliny), NTX (N końcowy telepeptyd kolagenu ) i tworzenia – izoenzym fosfatazy zasadowej, osteokalcyna 5)ocenę gospodarki wapniowo fosforanowej dokonano przy pomocy poziomu wapnia całkowitego i zjonizowanego oraz fosforu w surowicy krwi 6) oceniono przewlekłe powikłania cukrzycy. Wyniki: Uzyskano wyrównanie cukrzycy na poziomie normoglikemii w ciąży i 3 miesiące po porodzie ( średnia HbA1c w ciąży wynosiła 6.3% , po porodzie 6.8 %, średnia dobowa glikemia odpowiednio 6.3 mmol/l i 6.8 mmol/l / .Średnia wartość T score wyniosła w ciąży –0,66 SD , po porodzie –0.32 SD. Średni czas trwania cukrzycy 10 lat. Średnia wartość poziomu Ca całkowitego 2,30 mmol/l, zjonizowanego 1,10 mmol)l i fosforu 1.o5 mmol/l w ciąży odpowiednio 2,37 mmol/l, 0,9 mmol /l i 1.13 mmol/l. Analizie poddano także zależność średniej dobowej glikemii oraz HbA1c z parametrami oceny masy kostnej SOS [speed of sound, (m/s) ] i BUA [broadband ultrasound attenuation, (dB/MHz)] oraz zachowania markerów kostnych w ciąży i po porodzie. Wnioski: Wyrównanie cukrzycy w ciąży na poziomie normoglikemii przyczynia się do utrzymania stanu masy kostnej w ciąży i po porodzie. Nie stwierdzenie zmian parametrów gospodarki wapniowo/fosforanowej w trakcie ciąży i trzy miesiące po porodzie wskazuje na potrzebę jej monitorowania i ewentualną suplementację .

P038
THE DYNAMICS OF BONE CHANGES IN PREGNANT WOMEN WITH TYPE 1 DIABETES MELLITUS
I. Trznadel-Morawska, B. Katra, A. Hebda-Szydlo. J. Sieradzki,
Department of Metabolic Diseases, Collegium Medicum UJ, Krakow, Poland

Pregnancy has a diabetogenic influence, which is characterized by short standing disturbances in carbohydrate metabolism (diabetes in pregnancy, persisting diabetes and exacerbation of existing diabetes). Type 1 diabetes mellitus has a destructive influence on bone structure especially in the first years where an insulin deficit, quite often ketoacidosis and the lack of metabolic control is observed. In Pregnancy induced diabetes hormonal changes occurring in this state influence the state of the bones, but in the future will influence the type of metabolic carbohydrate disturbances. The state of the bone mass in pregnancy is influenced by bone resorptive factors secreted by the placenta, e.g. cortisol, secreted as a response to ACTH produced by the placenta. On the other hand in pregnancy there is an increase in growth hormone and estrogen secretion, extra receptor insulin resistance and hyperinsulinaemia. Because of the lack of research on the influence of diabetes in pregnancy and its influence on the state of the bone mass we have decided to answer the following aims: 1) evaluate the influence of pregnancy induced diabetes on bone mass, 2) establish an optimal model of calcium and vitamin D supplementation.
Materials and Methods: 1) 15 pregnant subjects with a 10 history of type 1 diabetes mellitus were recruited into the study. The control group consisted of 10 subjects. The patients were examined both during pregnancy and then again 3 months after delivery. 2) Bone mineral density was evaluated by the Achilles ultrasound apparatus. 3) The level of diabetic control was evaluated with the aid of the 7-point glycemia profile, HbA1c and fructosamine. 4) In order to see the bone status, bone resorption markers DPX, NTX , bone specific AP and osteocalcin were evaluated. 5) Serum levels of total and ionized calcium and phosphate were evaluated to have an insight into the calcium- phosphorous metabolism. 6) An estimation of chronic diabetic complications was undertaken.
Results: Diabetic control was achieved during pregnancy and 3 months afterwards (av. HbA1c during pregnancy was 6.3%, after pregnancy 6.8%, average daily glycemia was suitably 6.3 and 6.8 mmol/l. The average T-score during pregnancy was 0.66 SD, and after birth -0.32 SD. The average level of total calcium was 2.30 mmol/l, ionized calcium 1.10mmol/l, phosphorous 1.05 mmol/l. During pregnancy these results were as follows; 2.37 mmol/l, 0.9 mmol/l, 1.13mmol/l. The level of daily diabetic control and HbAlc was analyzed in respect to parameters of bone density SOS (m/s) and BUA (dB/MHz) and bone markers during pregnancy and after birth.
Conclusions: Good diabetic control at the level of normo- glycemia contributes to the maintenance of bone status during and after pregnancy.

KINEZYTERAPIA W OSTEOPOROZIE

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s175-176.

P47
KINEZYTERAPIA W OSTEOPOROZIE

Atarowska M., Samborski W., Sobieska M., Gajewska E.
Klinika Fizjoterapii, Reumatologii i Rehabilitacji, Poznań

Słowa kluczowe: osteoporoza, kinezyterapia, aktywność fizyczna, ćwiczenia fizyczne, masa kostna, siła mięśni

Czynności obciążające stanowią najważniejszy dla rozwoju i przebudowy kości czynnik egzogenny, przy braku których nie występują mechaniczne naprężenia działające na kość oraz nie działają mięśnie przeciwstawiające się sile grawitacji. Do związanych z małą aktywnością fizyczną czynników sprzyjających osteoporozie należy tym samym długotrwałe unieruchomienie (zarówno miejscowe, jak ogólne, w tym spowodowane innymi chorobami). Pomimo braku jednoznacznych dowodów aktywność fizyczna przynosi wymierne korzyści
w postaci zwiększenia masy kostnej i poprawy siły mięśni, jak również poprawę samopoczucia i ogólnego stanu zdrowia. Analogicznie konsekwencją unieruchomienia jest spadek masy kostnej, czemu zapobiec może codzienna mobilizacja.
Celem kinezyterapii jest poprawa bądź utrzymanie w optymalnym stanie: struktury kości, funkcji mięśni, koordynacji i zakresu ruchów w obrębie stawów, jak również wpływ na stan układu krążeniowo-oddechowego. Ćwiczenia zarówno indywidualne, jak grupowe, korygujące postawę ciała, koordynacyjne, oporowe, w odciążeniu oraz oddechowe pozwalają te cele osiągnąć.

P47
KINETIC THERAPY IN OSTEOPOROSIS

Atarowska M., Samborski W., Sobieska M., Gajewska E.
Clinical Departament of Physiotherapy, Rheumatology i Rehabilitation, Poznań, Poland

Keywords: ostheoporosis, kinetic therapy, physical activity, exercises, body mass, muscle strengh

The ballasting actions are the most important exogenous factor influencing the development and proper structure of the bone. The lack of this factor causes no mechanical tension in the bone and no muscles opposition against gravitation. Another factor associated with low activity that favors ostheoporosis is long lasting immobilization (local, general, caused by other diseases). Even though we don’t have unambiguous proves physical activity brings measurable advantages such as increase of the bone mass and improvement of muscle strength, as well as better feeling and general condition. By analogy the consequence of immobilization is decrease of the bone mass, which can be prevented by everyday mobilization.
The aim of kinetic therapy is an improvement or keeping of an optimal state: the structure of the bone, muscle function, coordination and the range of the movement of joints as well as the influence on cardio-pulmonary system. Exercises both individual and in the group, body posture correcting, body posture co-ordinating, resistance exercises, exercises in relieve and respiratory exercises allow to achieve these aims

WPŁYW SUPLEMENTACJI DIETY DŁUGOŁAŃCUCHOWYMI KWASAMI TŁUSZCZOWYMI OMEGA-3 NA EKTOPOWĄ OSTEOINDUKCJĘ

P45
WPŁYW SUPLEMENTACJI DIETY DŁUGOŁAŃCUCHOWYMI KWASAMI TŁUSZCZOWYMI OMEGA-3 NA EKTOPOWĄ OSTEOINDUKCJĘ

Dębiński A., Nowicka G., Włodarczyk M.

Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie

Słowa kluczowe: ektopowe tworzenie kości, kwas eikozapentaenowy, kwas dokozaheksaenowy, histomorfometria, szczur

Zwiększenie dobowego spożycia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3, poprzez wzrost spożycia ryb lub suplementację tymi kwasami, odgrywa istotną rolę w profilaktyce chorób układu krążenia. Choroba niedokrwienna serca rozwija się najczęściej w tej samej grupie wiekowej co osteoporoza. Sądzi się, iż nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 mogą mieć istotne znaczenie nie tylko w zapobieganiu chorobom układu krążenia lecz także osteoporozy. Powstające z długołańcuchowych kwasów tłuszczowych eikozanoidy, poprzez wpływ na tworzenie i resorpcję kości są wielofunkcyjnymi regulatorami obrotu kostnego. Należące do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 kwas eikozapentaenowy (C 20:5 EPA) oraz kwas dokozaheksaenowy (C 22:6 DHA) wpływając na rodzaj syntetyzowanych eikozanoidów mogą zmieniać metabolizm tkanki kostnej.
Celem pracy było zbadanie wpływu suplementacji diety długołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi omega-3 na tworzenie i resorpcję ektopowo indukowanej tkanki kostnej u samicy szczura.
Materiał i metody
Badania wykonano na 20 samicach szczura podzielonych na 2 grupy. Grupa badana otrzymywała dwa razy w tygodniu 350 mg komercyjnie dostępnego suplementu nienasyconych kwasów tłuszczowych o zawartości 18% EPA i 12% DHA oraz grupa kontrolna- bez suplementacji. Po 10 dniach od rozpoczęcia doświadczenia wszystkim szczurom wszczepiono w mięsnie klatki piersiowej zdewitalizowaną macierz kostną w celu wywołania ektopowej indukcji tkanki kostnej. Po ośmiu tygodniach pobierano wszczepy oraz krew do badań biochemicznych. Wszczepy utrwalano, odwadniano i zatapiano w metakrylanie metylu bez uprzedniej dekalcyfikacji. W preparatach tkankowych histomorfometrycznie oceniano odsetek nowoutworzonej tkanki kostnej jako odsetek całego wszczepu (B.Ar/T.Ar) oraz liczbę osteoklastów w 1 mm2 wszczepu (N.Oc/T.Ar). W surowicy oznaczono stężenie wapnia, fosforanów nieorganicznych, aktywność fosfatazy alkalicznej całkowitej oraz stężenie cholesterolu.
Wyniki
Stwierdzono znamiennie wyższą ilość nowoutworzonej tkanki kostnej w grupie badanej w porównaniu do grupy kontrolnej (B.Ar/T.Ar = 24,66,4% vs 16,55,1%; p<0,01). Stwierdzono znamiennie niższą liczbę osteoklastów w grupie badanej w porównaniu do grupy kontrolnej (N.Oc/T.Ar = 1,7±0,4 vs. 2,350,55 mm-1; p<0.05). W grupie badanej stwierdzono znamiennie niższe stężenie wapnia (2,41± 0,10 vs. 2,700,15 mmol/L; p<0,0001) oraz znamiennie niższe stężenie cholesterolu (2,730,28 vs. 3,020,21 mmol/L; p<0,02).
Wnioski
Suplementacja diety długołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi omega-3 zwiększa tworzenie i jednocześnie zmniejsza resorpcję indukowanej ektopowo tkanki kostnej.

P45
EFFECT OF DIET SUPPLEMENTATION WITH LONG-CHAIN OMEGA-3 FATTY ACIDS ON ECTOPIC BONE INDUCTION

Dębiński A., Nowicka G., Włodarczyk M.

National Food and Nutrition Institute, Warsaw, Poland

Key words: ectopic bone formation, eicosapentaenoic acid, docosahexaenoic acid, histomorphometry, rat

Enhance of daily intake of omega-3 polyunsaturated fatty acids is important factor for cardiovascular disease prevention. Osteoporosis as well as coronary heart disease occur in this the same life period. Is has been suggested that unsaturated ω-3 fatty acids may be important factor not only for cardiovascular disease prevention but also for osteoprosis prevention. Eicosanoids, synthesized from long-chain unsaturated fatty acids, are multifunctional bone metabolism modulators. Eicozapentaenoic acid (EPA, C 20: 5) and docosahexaenoic acid (DHA, C 22: 6) which belong in the omega-3 family of polyunsaturated fatty acids influence eicosanoids synthesis and may have effects on bone metabolism.
The aim of presented study was detection of effects of diet supplementation with long-chain ω-3 fatty acid on bone formation and bone resorption in ectopic osteogenesis.
Materials and methods
A total of 20 female rats were divided into two groups: study group and control group. The study group received twice on week 350 mg of commercially available unsaturated fatty acids supplement containing 18% EPA and 12% DHA. Ectopic bone formation was induced 10 days after the start of treatment. In all animals devitalised bone matrix grafts were implanted, intramuscularly into two thorax regions. Eight weeks later the ossicles were removed and prepared, without decalcification, for histomorphometric analysis. The percents of bone area to total graft area (B.Ar/T.Ar) and osteoclast number to total graft area (N.Oc/T.Ar) were measured by histomorfometry. The following biochemical markers were measured: calcium, inorganic phosphate, total alkaline phosphatase, and cholesterol level.
Results
Bone formation, estimated as bone area and osteoid perimeter, were higher in study group as compared to control group (B.Ar/T.Ar = 26.6±6.4 % vs. 16.5±5.1 %; p<0.01). Osteoclast number were lower in study group too (N.Oc/T.Ar = 1.7±0.4 vs.2.35±0.55 mm-1; p<0,05) We found lower calcium concentration (2.41±0.10 vs. 2.70±0.15 mmol/L; p<0.0001) and lower cholesterol level (2.73±0.28 vs. 3.03±0.21mmol/L; p<0.02) in study group as compared to control group.
Conclusion
Diet supplementation with long-chain omega-3 fatty acids increase new bone formation and decrease bone resorption in bone matrix grafts.