XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s161.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s40.

P078
WPŁYW DŁUGOTRWAŁEGO STOSOWANIA BISFOSFONIANÓW NA STRUKTURĘ KOŚCI OCENIANY METODĄ SCYNTYGRAFICZNĄ I RADIOLOGICZNĄ

Paweł Kapuściński, Ewa Marcinowska-Suchowierska
Klinika Chorób Wewnętrznych SPSK Nr 1 im. Prof. W. Orłowskiego, CMKP, ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa

Bisfosfoniany, skuteczne inhibitory resorpcji kostnej są szeroko stosowane w różnych chorobach szkieletu prowadząc do zmniejszenia utraty masy kostnej.
Celem pracy była: 1)próba ilościowej oceny wychwytu 99mTc-MDP oraz 2)możliwości obrazowania zmian kostnych w scyntygrafii u psów leczonych różnymi bisfosfonianami. Badania przeprowadzono na 38 psach podzielonych na 5 grup, z których każda otrzymywała odpowiednio: 1) Etidronate(EHDP) 0,5mg/kg/d s.c, 2) EHDP 5,0mg/kg/d s.c., 3) Risedronate 0.5mg/kg/d p.o., 4) Alendronate 1,0mg/kg/d p.o., 5) 0,9% NaCl s.c. (kontrola) przez 12 miesięcy. Przed rozpoczęciem po 7 i 12 miesiącach leczenia wykonano zdjęcia radiologiczne kręgosłupa lędźwiowego, miednicy oraz żeber. Po 7 i 12 miesiącach leczenia wykonano scyntygramy kości z ilościową oceną wychwytu znacznika izotopowego. Scyntygramy wykonano po 5 minutach, 3 i 24 godzinach po dożylnym podaniu 8-10mCi 99mTc-MDP. Oceny ilościowej wychwytu znacznika dokonano w obszarze kręgów piersiowych Th1 – Th4 w projekcji P.A. Retencję znacznika w tym obszarze oznaczono w czasie 3 i 24 godzin od podania radioizotopu i określono jako odsetek pozostającej aktywności w porównaniu z wartościami uzyskanymi w 5 minucie po wstrzyknięciu. Wartości odczytów korygowano zgodnie z krzywą rozpadu promieniotwórczego radioizotopu. Dodatkowo 3 godziny po podaniu 99mTc-MDP wykonano scyntygramy klatki piersiowej oraz miednicy w projekcjach bocznych celem oceny ew. ognisk wzmożonego gromadzenia znacznika – odpowiadających złamaniom. Porównano wyniki zdjęć radiologicznych oraz scyntygrafii pod względem ilościowym i jakościowym. Ilościowa analiza wykazała znamienne zmniejszenie wychwytu 99mTc-MDP w 2 grupach psów leczonych EHDP po 7 miesiącach. Retencja znacznika była zmniejszona po 12 miesiącach leczenia u wszystkich psów otrzymujących bisfosfoniany w porównaniu z grupą kontrolną. Złąmania kostne znaleziono tylko w grupie psów leczonych wyższymi dawkami EHDP. Po 7 miesiącach scyntygramy wykazały 22 złamania żeber wśród tych psów. Radiogramy potwierdziły 13(59%) z 22 złamań. Po 12 miesiącach scyntygramy potwierdziły 48 złamań żeber tylko u psów otzrymujących wyższe dawki EHDP. W tym czasie radiogramy wykazały 43(89%) z 48 złamań. Wnioski: psy leczone bisfosfonianami potwierdziły zmniejszoną retencję znacznika potwierdzając wpływ bisfosfonianów na tempo obrotu i mineralizację kości. Złamania żeber wykazano jedynie w grupie psów leczonych wysokimi dawkami EHDP. Scyntygrafia u psów poddawanych długotrwałemu leczeniu bisfosfonianami jest bardziej czuła niż radiogramy w diagnozowaniu złamań.

P078
THE EFFECT OF PROLONGED BISPHOSPHONATE TREATMENT ON BONE ESTIMATED BY SCINTIGRAPHY AND RADIOGRAPHY

Paweł Kapuściński, Ewa Marcinowska-Suchowierska
Klinika Chorób Wewnętrznych SPSK Nr 1 im. Prof. W. Orłowskiego, CMKP, ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa, Poland

Bisphosphonates as potent inhibitors of bone resorption are widely used to prevent bone loss associated with various bone diseases. The aims of our study were to determine: 1) the retention of 99mTc-MDP in dogs treated with different bispho¬sphonates, 2) the frequency of spontaneous fractures in these dogs shown by bone scans and radiography. Mature female beagles (n=38) were assigned into 5 groups receiving: 1) Etidronate (EHDP) 0.5mg/kg/day s.c., 2) EHDP 5.0mg/kg/day s.c., 3) Risedronate 0.5mg/kg/day p.o., 4) Alendronate 1.0mg/kg/ day p.o., 5) Control – saline s.c. for 12 months. Skeletal radiographs of the lumbar spine, pelvis, ribs in ventro-dorsal and lateral views were obtained at baseline and after 7 and 12 months of treatment. Bone scans with semiquantitative body retention studies were performed after 7 and 12 months of treatment. The scans were obtained 5 minutes, 3h and 24h after i.v. injection of 8-10mCi of 99mTc-MDP. Regions of interest (ROI) were placed over the T1-T 4 vertebrae in the posterior projection. Retention of the tracer was calculated at 3h and 24h, and expressed as a percentage of activity found at 5 minutes after injection. Counts were corrected for radionuclide decay. Lateral images of the thorax and posterior images of the pelvis were obtained 3 hours after injection. Focal areas of increased uptake in bones were considered to be fractures. Bone scan results were compared with radiographs.
Semiquantitative study revealed decreased retention of 99mTc- MDP in two groups of dogs treated with EHDP after 7 months of treatment. Retention of radionuclide tracer after 12 months of treatment was decreased in all dogs receiving bisphosphonates in comparison to the control group. Bone fractures were found only in the group of dogs treated with the higher dose EHDP. During the 7th month of treatment bone scans revealed 22 rib fractures in all of these dogs. Radiographs revealed 13 (59%) of the 22 fractures. During the 12th month of treatment bone scans revealed 48 rib fractures only in dogs receiving the higher dose EHDP. At that time radiographs revealed 43 (89%) of the 48 fractures.
In conclusion: dogs treated with bisphosphonates showed decreased retention of tracer indicating a significant influence of bisphosphonates on bone turnover and mineralization. Multiple rib fractures were found only in the group treated with the higher dose of EHDP. Bone scintigraphy in dogs undergoing prolonged treatment with bisphosphonates was far more sensitive than radiographs in detecting fractures.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s162.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s40.

P079
OCENA GĘSTOŚCI MINERALNEJ WOKÓŁ ELEMENTÓW ENDOPROTEZY STAWU BIODROWEGO PO ALLOPLASTYKACH

R. T. Kukiełka, E. Czerwiński, J. Lorkowski
Klinika Ortopedii CMUJ 31-501 Kraków, ul. Kopernika 19

Alloplastyka całkowita stawu biodrowego jest powszechnie stosowaną metodą leczenia operacyjnego zmian zwyrodnieniowych oraz złamań szyjki kości udowej. Istotnym problemem jest planowanie zabiegu operacyjnego, prognozowanie wyników leczenia oraz wczesne wykrywanie powikłań. Badanie densytometryczne wokół elementów endoprotezy jest stosunkowo nową metodą pozwalająca na dokładną ocenę gęstości mineralnej wyrażoną w wartościach liczbowych g/cm2. Przeprowadzono analizę BMD u 33 pacjentów, w tym 24 po alloplastykach pierwotnych cementowych oraz 9 po rewizyjnych. W tej grupie było 27 kobiety i 6 mężczyzn w wieku od 45-84 lat. BMD oceniano przy użyciu densytometru DPX-IQ przy pomocy oprogramowania „Orthopedic hip”. U wszystkich pacjentów oceniono BMD wokół elementów trzpienia endoprotezy w strefach Gruena, przy czym w 3 przypadkach w tzw. rozszerzonych strefach Gruena. W 9 przypadkach stosując opcję Manual oceniano zmiany BMD w strefach panewki wg De Lee-Charnleya. Badania densytometryczne wykonywane były przed endoprotezoplastyką, następnie w 6 tyg., 3 msc., 6 msc oraz rok po alloplastyce. Okres obserwacji zmian gęstości mineralnej wynosił od 9 msc do 3,5 lat, średnio 21, 5 msc Stwierdzono początkowy spadek gęstości we wszystkich strefach od Gruena a w szczególności w strefach 1 i 7 o 13-25% Gruena, zwłaszcza w okresie od 3-6 msc, natomiast w następnych kontrolach dochodziło do normalizacji BMD. Pozostałe strefy trzpienia i strefy panewki nie wykazywały istotnych zmian w BMD. W badaniach przedoperacyjnych alloplastyk rewizyjnych stwierdzano statystycznie znaczące różnice w zakresie BMD w strefach obluzowanych w porównaniu do stref bez osteolizy. Wyniki badań jakkolwiek po krótkim okresie obserwacji, wskazują na celowość zastosowania pomiarów densytometrycznych zarówno w planowaniu przedoperacyjnym jak i prognozowaniu wyników leczenia przy alloplastykach stawów biodrowych .

P079
EVALUATION OF BONE MINERAL DENSITY AROUND PROSTHESIS ELEMENTS AFTER TOTAL HIP ARTHROPLASTY

T. Kukietka, E. Czerwinski, J. Lorkowski,
Department of Orthopaedics, Med. Coll. Jagiellonian University, 31-501 Krakow, ul. Kopernika 19, Poland

Total hip arthroplasty is the most frequently used operative procedure for coxarthrosis and femoral neck fracture treatment.
The fundamental problems are planning of the operative procedure, prognosis of outcome (result prognostication) and early detection of complications. The densitometric examination around a steam and a cup of the prostheses is a modern method which allows precise analysis of bone mineral density (BMD) marked in numerical values (g/cm2). Bone mineral density was measured in 33 patients, of these 24 patients had primary cemented total hip arthroplasty and 9 patients had revision hip arthroplasty. In the studied group there were 27 females and 6 males, aged 45-84 years. BMD was evaluated using the DPX-IQ densitometer with 'Orthopedic hip’ software. In all patients BMD was estimated around the steam of prostheses in Gruen’s zones, but in 3 cases in the so-called broadened Gruen’s zones. In 9 cases with the application of the Manual option, bone mineral content was determined in Charlney-Lee zones in the acatabulum (cup). The densitometric examinations were performed before hip arthroplasty, and 6 weeks, 3 months, 6 months and a year after arthroplasty. The observation period was from 9 months to 3,5 years (av. 21,5 months). We found an initial decrease of about 13-25% in density in all Gruen’s zones, mainly in first and seventh zones, especially between 3-6 months, but in the following controls we observed a normalisation of BMD. In the remaining zones of the steam and cup there were no important changes of BMD. During preoperative examinations in cases of revision hip arthroplasty we observed statistically significant differences in BMD in the loose zones compared to zones without osteolysis.
In spite of a short period of observation, the results of our study show the usefulness of bone densitometry in both preoperative planning and outcome prognosis of hip arthroplasty.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s163.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s40.

P080
OCENA GĘSTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI WOKÓŁ BEZCEMENTOWEJ, POKRYTEJ HYDROKSYAPATYTEM, PROTEZY STAWU BIODROWEGO

Marek Tałałaj1, Włodzimierz Ozonek2, Paweł Kapuściński1, Aleksander Wielopolski2, Ewa Marcinowska-Suchowierska1, Kazimierz Rąpała2
1Klinika Chorób Wewnętrznych CMKP, ul.Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa,
2Klinika Ortopedii PSK Nr.2, CMKP Warszawa

Trzpienie protez stawu biodrowego mocowanych przy pomocy masy cementowej ulegają obluzowaniu po upływie 7-10 lat u około 20% pacjentów. Celem pracy była ocena, przy pomocy dwuenergetycznej densytometrii rentgenowskiej, czy zastosowanie pokrytych hydroksyapatytem, bezcementowych protez ABG pozwoli zapobiec procesowi obniżania gęstości mineralnej kości wokół trzpienia protezy.
110 pacjentów (67 kobiet, 43 mężczyzn) w wieku 21-69 lat, monitorowano prospektywnie przez okres co najmniej 12 miesięcy. U 89 spośród nich okres obserwacji przekroczył 2 lata, a u 56 pacjentów 3 lata od zabiegu operacyjnego. Badania densytometryczne wykonywano w okresie pierwszych 3 tygodni po operacji, a następnie po 3, 6, 12, 24 i 36 miesiącach od zabiegu. Analizowano gęstość mineralną kości (BMD) wokół części górnej protezy (analiza standardowa) oraz wokół całego jej trzpienia (strefy Gruena). Mierzono też co 12 miesięcy BMD w kręgosłupie lędźwiowym i bliższej nasadzie przeciwległej kości udowej oraz co 6 miesięcy biochemiczne markery przebudowy tkanki kostnej.
Wykazano, że w okresie pierwszych 3 miesięcy po operacji dochodzi do obniżenia BMD wokół trzpienia endoprotezy ABG o 2-9%. W kolejnych miesiącach BMD wzrastała stopniowo osiągając po 1-2 latach wartości zbliżone do wielkości początkowych, z wyjątkiem górno-przyśrodkowego obszaru kości udowej, gdzie obserwowano postępujący ubytek tkanki kostnej. Wykazano, że ubytek masy kostnej w pierwszych 3 miesiącach po operacji był wyższy u osób z szybszą przebudową szkieletu. Obserwowany w późniejszym okresie przyrost BMD był większy u mężczyzn niż u kobiet oraz u pacjentów z niższą początkową gęstością kości wokół protezy. Wzrost BMD był proporcjonalny do wzrostu i masy ciała pacjentów, natomiast nie korelował ze zmianami BMD w pozostałych obszarach szkieletu.

P080
EVALUATION OF BONE MINERAL DENSITY AROUND CEMENTLESS HIP PROSTHESIS WITH PROXIMAL HYDROXYAPATITE COATING

Marek Tałałaj1, Włodzimierz Ozonek2, Paweł Kapuscinski1, Aleksander Wielopolski2, Ewa Marcinowska-Suchowierska1, Kazimierz Rąpała2,
1. Department of Internal Medicine Czerniakowska 231, 00-416 Warsaw and
2. Department of Orthopedic Surgery, Postgraduate Medical Education Centre, Warsaw, Poland

Within 7-10 years following surgery of the stems of hip prostheses fixed with cement become loose in 20% of patients. The purpose of the study was to determine, by means of dual energy X-ray absorptiometry, whether the application of cement- less, hydroxyapatite coated ABG prostheses prevents bone mass loss next to their stems.
110 patients (67 women, 43 men) aged 21-69 years, were examined prospectively for at least 12 months. 89 patients completed 2-years, and 56 a 3-year observation period. DXA scans were performed within 3 weeks after surgery and then after 3, 6, 12, 24, 36 months following the procedure. BMD was determined in both standard and Gruen zones. BMD of the lumbar spine and of the opposite proximal femur were measured every year and biochemical markers of bone turnover every 6 months.
It was found that within the first 3 months following surgery BMD around the stems of the ABG prostheses decreased by 2¬9%. During the next months BMD had risen gradually and after 1¬2 years approached the baseline values, except for the upper medial aspect of the femur where a progressive reduction in BMD was observed.
It was found, that a decrease in BMD was significantly more pronounced in patients with higher bone turnover. An increase in BMD observed in the subsequent period was greater in men than in women as well as in patients with lower initial BMD values around the prostheses. Changes in BMD around the prostheses positively correlated with patients’ weight and height while they were independent of the changes in BMD in other parts of the skeleton.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s164.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
oraz
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s41.

P081
MODELLING OF BIOLOGICAL ACTIVITY OF TNFα AND ITS SOLUBLE RECEPTORS IN RHEUMATOID ARTHRITIS (MODELOWANIE AKTYWNOŚCI BIOLOGICZEJ TNF α I JEGO ROZPUSZCZALNYCH RECEPTORÓW W REUMATOIDALNYM ZAPALENIU STAWÓW)

Teresa Kokot, Małgorzata Muc-Wierzgoń, Ewa Nowakowska-Zajdel, Andrzej Kozowicz, Barbara Zubelewicz, Adam Sterno
5th Departement of Internal Diseases, Medical University of Silesia, Żeromskiego 7, 41-902 Bytom.

The presented study proposed to apply of non-linear dynamics and computer simulation to modify an approach to the biological role of TNFα and its soluble receptors. The aims of the study were as follows: 1/ to assess dynamics of time dependent variations of TNFα and its soluble receptors concentration in plasma in rheumatoid arthritis (III0), 2/to search for rules regulating the fluctuation (usually non-linear and dynamic) of these parameters, 3/ to determine the velocity of these processes applying characteristic coefficient defining time-dependent changes of TNF system, 4/ to describe the correlation between TNF α and sTNF-Rs concentration using non-linear differential equation, 5/ to work out a mathematical model of fluctuation in time of the cytokine and soluble receptors in analysed diseases. Mathematical modelling was based on clinical measurements of concentration of both TNF and soluble receptors in 45 patients with rheumatoid arthritis (III0 ).
Dynamic mathematical models were presented in the order of three non- linear differential equations, which regards rapid time-dependent changes in the number of TNF secreting cells, serum levels of TNF and sTNF-Rs fluctuations. Obtained data led to the following conclusions: 1/ Elevated values of TNF serum concentration of its soluble receptors in rheumatoid diseases, 2/ Application of the order of three differential equations in order to perform prognostic analysis of variations of cytokine serum concentration and its soluble receptors in a course of rheumatoid arthritis lead to creation of mathematical model which illustrates dynamic and non- linear fluctuation in time base , 3/ The analysis of obtained solutions makes possible to conduct a theoretical and clinical verification of these data, and moreover can be a vital factor in medical prognosis of survival time.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s165.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s41.

P082
KORELACJA MIĘDZY OBRAZEM KLINICZNYM, RADIOLOGICZNYM I ULTRASONOGRAFICZNYM STAWÓW KOLANOWYCH DZIECI CHORYCH NA HEMOFILIĘ

Anna Klukowska*, Zbigniew Czyrny**, Paweł Laguna***, Michał Brzewski****, Małgorzata Serafin-Król**, Roma Rokicka-Milewska*.
* Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii, Akademia Medyczna, Warszawa,00-576 ,ul.Marszalkowska 24.
** Zakład Diagnostyki Obrazowej, Akademia Medyczna, Warszawa.
*** Kliniczny Szpital Dziecięcy.
****Zakład Radiologii Pediatrycznej, Akademia Medyczna, Warszawa.

Słowa kluczowe: hemofilia, artropatia hemofilowa, ultrasonografia, chondromalacja, staw kolanowy, zapalenie błony maziowej.

Celem pracy była ocena obrazu klinicznego, radiologicznego i ultrasonograficznego ( USG) stawów kolanowych u chorych na ciężką postać hemofilii i choroby von Willebranda, ustalenie zależności między tymi obrazami oraz przydatności USG w ocenie zaawansowania artropatii hemofilowej. Badania przeprowadzono u 39 chłopców, uwzględniając jedynie tych, którzy przebyli wylewy do stawów kolanowych. Średni wiek dzieci wynosił 10,01±3,01 lat (od 2 do 16 lat). U pacjentów z niewielkimi (1-3 punkty) i średnio nasilonymi ( 4-7 punktów) zmianami radiologicznymi w kościach stawu kolanowego obserwowano zwiększenie ilości płynu, znaczny przerost i stan zapalny błony maziowej w badaniu USG. U chorych na hemofilię ze znacznie nasilonymi zmianami kostnymi (8-13 punktów) ilość płynu była zwykle prawidłowa, odczyn zapalny niewielki, natomiast utrzymywał się znaczny przerost błony maziowej. Ocenę radiologiczną artropatii hemofilowej przeprowadzono w oparciu o klasyfikację Petterssona i wsp. Stwierdzono dobrą korelację pomiędzy stopniem zniszczenia chrząstki widocznym w obrazie USG a zaawansowaniem zmian kostnych w badaniu radiologicznym. Ze wzrostem liczby przebytych wylewów krwi do stawu kolanowego nasilało się niszczenie chrząstki oraz kości stawu. Badanie USG stawu jest przydatne w ocenie płynu, błony maziowej oraz chrząstki stawu u chorych na hemofilię.

P082
CORRELATION BETWEEN CLINICAL, RADIOLOGICAL AND ULTRASONOGRAPHICAL IMAGE OF KNEE JOINTS IN CHILDREN WITH HAEMOPHILIA

Anna Klukowska1, Zbigniew Czyrny2, Pawet Laguna3, Michal Brzewski4, Malgorzata Serafin-Krol2, Roma Rokicka-Milewska1,
1. Department of Paediatrics, Haematology and Oncology, Medical Academy, Marszalkowska 24, 00-576 Warsaw, 2. Diagnostic Imaging Department, Faculty II, Medical Academy,3University Childrens Hospital, Warsaw,4Department of Paediatric Radiology, Medical Academy, Warsaw, Poland

The aims of the study were to evaluate the clinical, radiological and ultrasonographical images of knee joints in children with severe haemophilia and von Willebrand’s disease, to determine the correlation between these images and to assess the usefulness of ultrasonography (USG) in evaluating the intensity of haemophilic arthropathy. Thirty-nine boys were included in the study, all had a past history of knee bleeding. The average age of the children was 10,02±3,01 years. In patients with slight radiological changes in bones of the knee joint (1-3 points) and moderate changes (4-7 points), an increase in synovial fluid, considerable hypertrophy and inflammation of the synovium were observed on USG. In haemophilic patients with severe bone changes (8-13 points) fluid amount was usually normal and there was slight inflammation but considerable hypertrophy of the synovium. Radiological evaluation of haemophilic arthropathy was made according to the Pettersson et al. classification. A positive correlation between the degree of cartilage damage on USG and the progression of bone changes in radiographs was found. Cartilage and bone damage progressed with the increase in number of intraarticular haemorrhages into the knee joint . In our opinion USG is useful in evaluating fluid, synovium and cartilage of joints in haemophiliacs.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s166.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s41.

P083
CZY STAN UZĘBIENIA MŁODZIEŻY MA ZWIĄZEK Z MASĄ KOSTNĄ?

J. Konstantynowicz1, T. Sierpińska2, M. Kaczmarski3, J. Piotrowska-Jastrzębska1, M. Gołębiewska2
1Zakład Propedeutyki Pediatrii AMB,
2Zakład Protetyki Instytutu Stomatologii AMB,
3III Klinika Chorób Dzieci AM w Białymstoku ul. Waszyngtona 17, 15-274 Białystok

Zęby są najbardziej zmineralizowaną strukturą organizmu. Dotychczas nie badano zależności pomiędzy staniem uzębienia a masą kostną. Celem pracy była ocena stanu uzębienia w odniesieniu do zasobów mineralnych szkieletu u młodzieży.
MATERIAŁ i METODY. Zbadano 123 zdrowe osoby (80 M i 43 F) w wieku 14-19 lat (średnio 16,4 lat), których masa ciała i wzrost mieściły się w przedziale 3-97 percentyl. W stomatologicznym badaniu klinicznym oceniano stan uzębienia, wykorzystując liczbę PUW [zęby z próchnicą (P) + zęby usunięte (U) + zęby wypełnione (W)] dla każdej osoby oraz obecność lub brak wady zgryzu. W badaniu ankietowym uwzględniono również higienę jamy ustnej (w skali 3-stopniowej) i spożycie słodyczy. Wszystkie osoby poddano pomiarom antropometrycznym (masa ciała, wzrost, wskaźnik masy ciała – BMI) oraz densytometrycznym metodą dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DEXA) przy pomocy systemu DPX-L (LUNAR), oceniając gęstość mineralną szkieletu (Total BMD) i kręgów L2-L4 w projekcji AP (Spine BMD). Analiza statystyczna: test Wilcoxona i test U Manna-Whitneya.
WYNIKI Stwierdzono dodatnią korelację liczby PUW z wiekiem chronologicznym oraz stopniem dojrzałości płciowej wg Tannera u chłopców (r=0,2 p=0,03 i r=0,26 p=0,03). Nie wykazano zależności statystycznej między PUW i gęstością mineralną kości. Występowanie wady zgryzu było wyraźnie skojarzone z niższą całkowitą masą szkieletową (r=-0,24 p=0,008) w całej badanej populacji. Częste spożywanie dużych ilości słodyczy miało istotny związek z wyższymi wartościami masy ciała oraz BMI (r=0,29, p=0,001), natomiast ujemnie korelowało z Total BMD (r = -0,21, p=0,024) i Spine BMD (r= – 0,26, p=0,004).
WNIOSKI: 1. W grupie osób po zakończonym okresie pokwitania stan uzębienia nie wykazuje związku z masą całego szkieletu i gęstością kręgosłupa lędźwiowego. 2. Młodzież z wadą zgryzu może być zakwalifikowana do grupy ryzyka niższej masy kostnej. 3. Nadmierne spożywanie słodyczy przez młodzież stanowi jeden z czynników zagrożenia osteopenią.

P083
DENTAL STATE IS NOT RELATED TO LOW BONE MASS IN ADOLESCENTS

J. Konstantynowicz1, T. Sierpińska2, M. Kaczmarski3, J. Piotrowska-Jastrzębska1, M. Gołębiewska2
1. Department of Pediatrics and Auxology,
2. Department of Prosthetic Dentistry, 33rd Department of Pediatrics, Medical Academy, Waszyngtona 17, 15-274 Białystok, Poland

Teeth are the most mineralised tissue in human body. There is no published data about the connection between state of dentition and bone density in adults and adolescents. The aim of the study was to estimate the state of dentition in relation to bone mineral status in adolescents.
Materials and Methods: 123 healthy subjects (80M, 43F) aged 14-19 y (mean age: 16,4 y), ranged between 3rd and 97th percentile for body weight and height underwent a clinical examination by a dentist. Dental status was assessed using DMF (decayed + missed + filled) for each person, as well as the presence of malocclusion. Dental hygiene based on a 3-stage score and consumption of sweets/candies were also investi¬gated. In all subjects, anthropometric measurements (height, weight, Body Mass Index) and assessment of pubertal stage according to Tanner were performed. Densitometric evaluation was carried out by means of dual-energy X-ray absorptiometry (DEXA) with the DPX-L densitometer (LUNAR) in the total body and lumbar spine (AP L2-L4) for quantitative assessment of bone mineral density (BMD). Statistical analysis based on the Wilcoxon and U Mann Whitney test.
Results: A positive correlation was found for DMF and chronological age (r=0,2 p=0,03) and Tanner stages in boys (r=0,26 p=0,03) but not in girls. There was no statistical association between DMF and BMD. Appearance of malocclusion was associated with a lower total BMD in the studied group (r =—0,24 p=0,008). Frequent and excessive consumption of sweets showed a substantially significant connection with higher body weight and, especially, higher value of BMI (r=0,29 p=0,001) but it correlated negatively with Total BMD (r=-0,21 p=0,03) and Spine BMD (r=-0,26 p=0,004).
Conclusions: State of dentition based on DMF calculation does not show significant association with total bone mass and lumbar spine density in the postpubertal group. Adolescents with malocclusion should be qualified to the risk group of lower skeletal mass. Excessive consumption of sweets among adoles¬cents seems to be one of numerous factors threatening osteopenia.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s167.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s41-s42.

P084
PANORAMICZNE INDEKSY ŻUCHWY A GĘSTOŚĆ MINERALNA (BMD) ŻUCHWY ORAZ UOGÓLNIONA OSTEOPENIA OCENIANE RENTGENOWSKĄ ABSORPCJOMETRIĄ DWUWIĄZKOWĄ (DXA) I ILOŚCIOWĄ METODĄ ULTRADŹWIĘKOWĄ (QUS)

Wojciech Pluskiewicz1, Bogna Drozdzowska1, Barbara Tarnawska1, Mariusz Michno2, Aleksandra Michno2.
1Śląska Akademia Medyczna w Katowicach.
2NZOZ, Rybnik. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, ul.3 Maja 13/15, 41-800, Zabrze.

Celem pracy była ocena korelacji panoramicznych indeksów żuchwy (Mandibular Cortical Index-MCI, Panoramic Mandibular Index-PMI, Mandibular Ratio-MR)z BMD [g/cm2] biodra (neck-BMD, Wards-BMD, troch-BMD; CV%=2,5%) i żuchwy (m.-BMD; CV%=2,06%) metodą DXA (Lunar DPX-L) oraz z parametrami ultradźwiękowymi kości piętowej (Achilles Lunar: prędkość fali ultradźwiękowej-SOS [m/s],CV%=0,22% i jej tłumienie-BUA [dB/MHz], CV%=1,8%, wskaźnik wytrzymałości-SI [%]) i paliczków dłoni (DBM Sonic 1200: SOS zależna od amplitudy–Ad-SoS [m/s], CV%=0,64%) w grupie 36 zdrowych, bezzębnych kobiet po menopauzie (średni wiek 60,4+/-6,9lat). Na podstawie MCI kobiety podzielono na 3 podgrupy (C1,C2,C3). Wartości wszystkich parametrów malały w podgrupach od C1 do C3. Najwięcej znamiennych statystycznie różnic zanotowano między podgrupą C1 a C3. MCI korelowało dodatnio z wiekiem i ujemnie z PMI, m.-BMD, Wards-BMD, Ad-SoS, podczas braku znamiennych korelacji PMI i MR z parametrami oceniającymi stan szkieletu (z wyjątkiem PMI z m.-BMD). Wnioski: MCI jest w stanie rozróżnić osoby zdrowe i z osteopenią wśród pomenopauzalnych bezzębnych kobiet. MCI znamiennie koreluje z pomiarami kości głównie o budowie zbitej mierzonymi metodą DXA i QUS. Kobiety zakwalifikowane do podgrupy C3 MCI mają większą skłonność do osteoporozy niż kobiety należące do podgrupy C1 czy C2. Wysoka zgodność pomiędzy 2 osobami oceniającymi MCI (92-100%) potwierdza przydatność diagnostyczną MCI w praktyce klinicznej. PMI i MR nie powinny być wykorzystywane jako wskaźniki stanu szkieletu u bezzębnych kobiet po menopauzie. Nie korelują one znamiennie z uogólnioną osteopenią, chociaż ich wartości wykazują tendencje spadkowe w podgrupach od C1 do C3, podobnie do parametrów mierzonych DXA i QUS.

P084
PANORAMIC-BASED MANDIBULAR INDICES IN RELATION TO MANDIBULAR BONE MINERAL DENSITY (BMD) AND SKELETAL OSTEOPENIA ASSESSED BY DUAL-ENERGY X-RAY ABSORPTIOMETRY (DXA) AND QUANTITATIVE ULTRASOUND (QUS)

Wojciech Pluskiewicz1, Bogna Drozdzowska1, Barbara Tarnawska1, Mariusz Michno2, Aleksandra Michno2,
1Silesian School of Medicine,
2NZOZ, Rybnik. Clinic of Internal Dis., Maja 13/15 str., 41-800 Zabrze

The panoramic-based indices (Mandibular Cortical Index-MCI, Panoramic Mandibular Index-PMI, Mandibular Ratio-MR) were used in a group of 36 healthy, postmenopausal, edentulous women (mean age 60.4 +/- 6.9 y.) to determine whether they correlate with BMD [g/cm2] of the mandible and hip, and with ultrasound parameters of the calcaneus and phalanges. Basing on MCI women were divided into 3 subgroups (C1,C2,C3). BMD of the hip (neck-BMD, Wards-BMD, troch-BMD; CV% = 2.5%) and mandible (m.-BMD; CV% = 2.06%) were measured by DXA. QUS of the calcaneus using Achilles (Speed of Sound-SOS[m/s]CV% = 0.22%; Broadband Ultrasound Attenuation-BUA [dB/MHz] CV%=1.8%; Stiffness Index-SI [%]) and the phalanges (amplitude dependent speed of sound-Ad-SoS [m/s]; CV% = 0.64%) using the DBM Sonic 1200 were measured. All parameters decreased in subgroups from C1 to C3 with the most significant or borderline significant differences between the C1 and C3 subgroups. MCI correlated positively with age and negatively with PMI, m.-BMD, Wards-BMD and Ad-SoS, while PMI and MR did not correlate with any skeletal parameter except for a correlation of PMI with m.-BMD.
In conclusion: MCI is able to distinquish normal and osteopenic postmenopausal edentulous women. It correlates significantly with DXA and QUS measurements of mostly cortical bones. Subjects classified into cortex group C3 have a higher tendency to be osteoporotic than subjects classified into cortex groups C1 or C2. Positive agreement between two observers confirms the diagnostic efficacy of MCI in clinical practice. PMI and MR should not be used as indicators of skeletal status in a population of postmenopausal edentulous women. They do not correlate significantly with skeletal osteopenia, although they reveal a tendency to decrease in subgroups C1-C3 of the mandibular cortex, just as skeletal parameters measured by DXA and QUS.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s168.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s42.

P085
CYFROWA OCENA STRUKTURY BELECZKOWEJ KOŚCI SZCZĘK PO ZASTOSOWANIU WYBRANYCH BIOMATERIAŁÓW U PACJENTÓW Z CHOROBAMI PRZYZĘBIA

D. Gałecka-Wanatowicz1 ,I. Kołodziej1, T. Majchrzak2, E. Czerwiński2, M. Chomyszyn-Gajewska1.
1 Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Coll. Med. UJ,
31-155 Kraków, ul. Montelupich 4
2 Klinika Ortopedii Szpitala Uniwersyteckiego, Kraków

Choroby przyzębia dość często doprowadzają do ubytków kostnych. Ocena wgajania się zastosowanych do ich wypełniania biomateriałów na podstawie badania radiologicznego jest trudna.
W pracy przedstawiono możliwość zastosowania cyfrowego odczytu struktury beleczek kostnych.
20 pacjentów w wieku od 32-55 lat, u których stwierdzono ubytki pionowe kości w przebiegu schorzeń przyzębia zastosowano leczenie chirurgiczne. W ubytki kostne wprowadzono wybrane biomateriały. Celem wykonywanych zabiegów była poprawa jakości i odbudowa struktury kości, zniszczonej przez proces zapalny.
Zastosowano następujące typy materiałów wszczepowych:
– mieszaninę -TCP (fosforan trójwapniowy) z HA-p (hydroksyapatyt)
– bioszkła.
Badanie radiologiczne, wewnątrzustne metodą izometrii Cieszyńskiego przeprowadzono przed wykonaniem wszczepu i 12 miesięcy po zabiegu.
Zdjęcia radiologiczne digitalizowano, zapisywano w formacie bitmapy w 256 odcieniach szarości, a następnie poddano algorytmowi programu Trabecula o ustalonych parametrach. Celem oceny jakościowej zregenerowanej struktury kostnej posłużono się definicją beleczki radiologicznej wg Czerwińskiego.
Uzyskane rezultaty oceny jakościowej i ilościowej beleczek potwierdziły celowość wykonywanych zabiegów chirurgicznych, a zastosowanie przedstawionej metody badania pozwala na obiektywną ocenę skuteczności leczenia.

P085
DIGITAL ASSESSMENT OF TRABECULAR STRUCTURE OF THE MAXILLARY BONES AFTER APPLICATION OF CHOSEN BIOMATERIALS IN PATIENTS WITH PERIODONTAL DISEASES

D. Gałecka-Wanatowicz1, I. Kołodziej1, T. Majchrzak2, E. Czerwiński2, M. Chomyszyn-Gajewska1,
1. Katedra i Zaklad Stomatologii Zachowawczej Coll. Med. UJ, 31-155 Krakow, ul. Montelupich 4,
2. Klinika Ortopedii Szpitala Uniwersyteckiego, Krakow, Poland

Periodontal diseases quite often lead to bony defects. Radi¬ological assessment of defect healing after filling with biomater¬ials is difficult. In this paper the possibility of using a digitalized reading of the trabecuar structure is introduced. In 20 patients aged 32-55 years in whom vertical defects were evident as a result of periodontal disease were treated surgically. Selected biomaterials were inserted into the bone defects. The reason for surgical treatment was to improve the quality and reconstruct the bone structure damaged by the inflammatory process.
The following graft materials were used: – a mixture of b-TCP (Tricalcium phosphate) with HA-p (hydroxyapatite) – bioglass.
An intraoral radiological examination using the Cieszyinski isometric method was carried out before grafting and again after 12 months. The radiograph images were digitalized, saved as bitmaps in a 256 gray scale, after which they were subjected to the 'Trabecula’ program algorithm at pre-selected parameters. In order to establish a qualitative assessment of the regenerated bone structure, the radiological trabecular definition according to Czerwinski was used.
The obtained qualitative and quantitative results proved the usefulness of undertaken surgery and also that the feasibility of the outlined diagnostic method which allows for an objective assessment of efficacy of treatment.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s169.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s1.

P086
OCENA WYBRANYCH PARAMETRÓW MIERZONYCH NA ZDJĘCIACH ORTOPANTOMOGRAFICZNYCH U KOBIET W OKRESIE POMENOPAUZALNYM

H. Hüpsch – Marzec1, L. Ilewicz1, D. Klima2 , E. Świętochowska3, W. Pluskiewicz4

1Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Chorób Przyzębia,
2Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii,
3Zakład Biochemii, 4Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Alergologii, ŚAM

Osteoporoza i będące jej konsekwencją patologiczne złamania kości stanowią poważny problem zdrowotny współczesnego świata. Celem pracy było sprawdzenie, czy obraz żuchwy uzyskany na zdjęciu ortopantomograficznym może przyczynić się do wczesnego ustalenia ryzyka tej choroby. Przeprowadzono badania u 55 kobiet w wieku 51 – 69 lat. Grupę badaną stanowiły pacjentki, u których w wyniku trwania procesu osteoporotycznego doszło do patologicznego złamania dystalnej nasady kości promieniowej. Grupę kontrolną stanowiły kobiety – ochotniczki, które wyraziły zgodę na badania. Dokonano oceny gęstości tkanki kostnej w obrębie kości piętowej (IMU). U wszystkich pacjentek wykonano zdjęcia ortopantomograficzne. Oceniano istotę zbitą podstawy trzonu żuchwy po obu stronach radiogramu, dystalnie od otworu bródkowego. W zależności od morfologii istoty zbitej przyporządkowywano im wartości wskaźnika MIC. Obliczano wartości wskaźnika PIM . Wyniki badań zostały poddane analizie statystycznej. Wykazano statystycznie istotne różnice parametrów będących pochodnymi gęstości kości oraz statystycznie znamienne różnice dotyczące wartości wskaźnika MIC grade w obu grupach. Wnioski: Badania potwierdziły przydatność zastosowania ilościowej metody ultrasonograficznej u kobiet w okresie pomenopauzalnym dla oceny gęstości tkanki kostnej. Dokładna analiza obrazu ortopantomograficznego, choć nie jest metodą niezawodną może stanowić ważne, pomocnicze narzędzie w ustalaniu ryzyka osteoporozy. Badania potwierdziły konieczność ścisłej współpracy stomatologa z lekarzami innych specjalności. Stomatolog pełniący często rolę „lekarza pierwszego kontaktu” musi wykazywać wiedzę interdyscyplinarną, dotyczą również zagadnień związanych z uogólnioną osteoporozą.

P086
EVALUATION OF SELECTED PARAMETERS MEASURED ON THE PANORAMIC RADIOGRAPHS AT POSTMENOPAUSAL WOMEN
Hiipsch-Marzec1, L. Ilewicz1, D. Klima2, E Świętochowska3, W Pluskiewicz4,

1. Department of Conservative Dentistry and Paradontal Diseases, Śilesian Medical Academy,
2. Department of Internal Diseases and Rheumatology,
3. Institute of Biochemistry, 4Department of Internal Diseases of Śilesian Medical Academy

Osteoporosis and as a consequence pathological bone fractures are a serious health problem of the today’s world. The aim of this study was to evaluate if the image of the mandible obtained by panoramic radiographs may contribute to early determination of the risk of this disease. The examination was carried out in 55 women aged 51-69 years. The group consisted of female patients, in whom due to the long lasting process of osteoporosis, had a pathologic fracture of the distal radius. The control group consisted of women who were volunteers and agreed to be examined. Density of bone tissue within the calcaneal bones (ultrasonic technique). In these female patients panoramic radio¬graphs were taken. The compacted substance of the base of the mandible was bilaterally radiologically assessed distally from the mental foramen. Depending on the morphology of the compacted substance the values of the MIC index was determined. The value of the PIM index was calculated. The results of the study were statistically analyzed. Significant differences were indicated in the parameters which are derivatives of bone density and also statistically significant differences in the value of the MIC (grade) index in both groups Conclusions: The studies proved this useful application of the quantitative ultrasonographic method in women in the postmenopausal period to evaluate bone density. Very thorough analysis of the panoramic radio¬graphs, although it is not an infallible method, may prove an important, auxiliary tool to determine the risk of osteoporosis. The studies confirmed the necessity of close co-operation between the dentist and other physicians. The dentist, who often fulfils the role of the 'first contact physician’ must demonstrate an interdisciplinary knowledge, also in respect to the problems connected with general osteoporosis.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s170.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s1.

P087
WSPÓŁCZESNE TRENDY BADAŃ NAD PATOMECHANIZMEM SCHORZEŃ STAWÓW. TECHNIKA BEZPOŚREDNIEJ OBSERWACJI MIKROKRĄŻENIA W OBRĘBIE BŁONY MAZIOWEJ STAWU KOLANOWEGO

Grzegorz Szczęsny1,2,3, Andreas Veihelmann1,4, Konrad Messmer1
(1) Inst.Chir.Dośw., Klinika Grosshadern, Monachium,
(2) Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii, AM w Warszawie,
(3) Zakład Chir. Dośw., CMDiK PAN, Warszawa,
(4) Klinika Ortopedyczna, Klinika Grosshadern, Monachium. Adres do koresp: Zakład Chir. Dośw. CMDiK PAN, Pawińskiego 5, 02-106 Warszawa

Zaburzenia na poziomie mikrokrążenia odgrywają znaczną rolę w patomechanizmie wielu jednostek chorobowych narządu ruchu, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, martwice aseptyczne czy zmiany zwyrodnieniowe. Zaburzenia te charakteryzują zwiększona liczba naczyń włosowatych maziówki, zwiększone przesączanie wody i substancji wielkocząsteczkowych oraz nasilona migracja leukocytów. W nowo opracowanym modelu badawczym na myszach obserwowano mikrokrążenie w obrębie maziówki stawu kolanowego. Doświadczenia zostały przeprowadzone na myszach w znieczuleniu izofluranem. Po unieruchomieniu kończyny tylnej w kamerze obserwacyjnej i ekspozycji chirurgicznej ciała Hoffy poprzez cyrkularne wycięcie skóry i odcięcie ścięgna rzepki, po dożylnym wstrzyknięciu FITC-dextranu i rodaminy-6G obserwowano w przyżyciowym mikroskopie fluorescencyjnym funkcjonalną gęstość naczyń włosowatych, średnicy pozawłośniczkowych naczyń żylnych i szybkości przepływu krwi w ich obrębie, indeks wynaczyniania substancji wielkocząsteczkowych oraz liczby wolno toczących się i przylegających do śródbłonka leukocytów. Przeprowadzone doświadczenia pozwoliły na uzyskanie reprezentatywnych danych numerycznych wyrażających parametry mikrokrążenia w obrębie błony maziowej stawu kolanowego. Wnioski. Przedstawiony model umożliwia obserwację mikrokrążenia błony maziowej stawu kolanowego w warunkach laboratoryjnych. Może być on z powodzeniem stosowany w badaniach nad patomechanizmem powstawania i przebiegu wielu schorzeń stawu kolanowego, jak również w ocenie skuteczności stosowanego leczenia.

P087
NEW APPROACHES TO THE PATHOMECHANISM OF COMMON JOINT DISEASES. DIRECT IN VIVO OBSERVATION OF SYNOVIAL MICROCIRCULATION IN THE KNEE JOINT ALLOWING FOR VALIDATION OF PHARMACOLOGICAL THERAPY

Grzegorz Szczęsny1,2,3, Andreas Veihelmann1,4, Konrad Messmer1,
1. Institute for Surgical Research, Klinikum Grosshadern, Ludwig-Maximilians University, Munich,
2. Department of Orthopedics and Traumatology, Main Trauma Center, Medical Academy, Warsaw,
3. Department of Surgical Research, Medical Research Centre, Polish Academy of Sciences, Warsaw;
4. Department of Orthopedics, Klinikum Grosshadern, Ludwig-Maximilians-University, Munich

Microvascular disturbances play a significant role in the pathophysiology of various diseases affecting joints. An in¬creased network of synovial capillaries with its congestion, and increased water and macromolecule extravasation could be observed, reflecting the severity of pathological process pro¬ceeding in the affected joint. An animal model for the investigation of the microcirculation in synovial tissue is presented.
Materials and Methods: The mouse knee was immobilized in the special observation chamber in slight flexion, and Hoffa’s fatty body was exposed by circular skin excision with release of patellar tendon. Using an intravital microscopy technique, blood capillaries as well as leukocyte attachment to the postcapillary venule endothelial cells were observed after intravenous injection of FITC-dextran (150kD) and rhodamine – 6G. Observations visualized a dense, honey-like network of blood capillaries, containing some postcapillary venules and a few arterioles. Using a computer-assisted analysis system the numerical parameters of micorcirculation like functional capillary density, vessel diameters, the velocity of blood flow, extravasation index, and number of slowly rolling as well as sticking leukocytes were observed.
Results: The presented model allowed observation of changes in synovial circulation giving a result in numerical data of its parameters representing blood perfusion, the net volume of blood flow, and macomolecular extravasation.
Conclusions: The evaluated model allowed for the quantitative observation of microvascular parameters in the synovial tissue under laboratory conditions. The presented model could be used for investigation of changes in the microcirculation in acute or chronic joint inflammations. It could also be used in validation of various treatment modalities in inflammatory articular diseases.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s171.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s43.

P088
POMIAR SZPARY STAWOWEJ NA RADIOGRAMIE Z ZASTOSOWANIEM KOMPUTEROWEJ ANALIZY OBRAZU

L. Wojnar1, E. Czerwiński2, J. Walczak2
1 Instytut Materiałoznawstwa i Technologii Metali PK, Al. Jana Pawła II 37, 31-864 Kraków,
2 Klinika Ortopedii CM UJ, ul. Kopernika 19, 31-501 Kraków

Celem pracy było opracowanie i weryfikacja takiej metody automatycznego pomiaru szerokości szpary stawowej, która mogłaby zostać wprowadzona do praktyki klinicznej.
Materiał do badań stanowiły radiogramy stawu kolanowego wykonane w pozycji stojącej. Radiogramy były następnie skanowane z rozdzielczością 10 punktów/ mm (254 dpi) na skanerze HP ScanJet 6100C wyposażonym w przystawkę do skanowania materiałów transparentnych. Następnie otrzymane pliki poddano komputerowej analizie obrazu przy pomocy licencjonowanego programu Aphelion v. 3.0.
Istotę przeprowadzonych badań stanowiło opracowanie nowego sposobu analizy, eliminującego niedogodności algorytmu przedstawionego we wcześniejszych doniesieniach. Obecna wersja algorytmu jest znacznie mniej czuła na lokalne niejednorodności obrazu rentgenowskiego, dzięki czemu daje wyniki, które stanowią podstawę do prób wykorzystanie ich w praktyce klinicznej.
Przeprowadzono wstępne testy porównawcze opracowanej metody oraz wyników pomiarów wykonanych przez lekarza bezpośrednio na zdjęciach rentgenowskich. Wyniki te potwierdzają poprawność opracowanej metody.

P088
EVALUATION OF THE KNEE JOINT WIDTH ON THE BASIS OF COMPUTER AIDED IMAGE ANALYSIS OF RADIOGRAMS

L. Wojnar1, E. Czerwiński2, J. Walczak2,
1Institute of Materials Science, University of Technology, Al. Jana Pawła II 37, 31-864 Krakow,
2Department of Orthopaedics, Med. Coll. Jagiellonian University, 31-501 Krakow, ul. Kopernika 19, Poland

The aim of the study was the evaluation of an objective and automatic method of evaluation of the knee joint which could be applied in clinical practice.
As material for the experiment radiograms of knee joint taken in the standing position were taken. The radiograms were digitized at a resolution of 254 dpi using the HP ScanJet 6100C scanner equipped with an adapter for scanning transparent materials. Next, the obtained files were analyzed using the special Aphelion v. 3.0. software for image analysis.
The core of experimental work was the introduction of a new method of analysis, eliminating the drawback of the previously demonstrated one. The algorithm currently used is significantly less sensitive to the local non-homogeneity of the radiogram and, consequently, the results obtained can be used in clinical practice.
The preliminary analysis of the results obtained and their comparison with the results of manual measurements confirm the correctness of the method proposed.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s172.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s43.

P089
OCENA SKUTECZNOŚCI LECZNICZEJ I TOLERANCJI SIARCZANU GLUKOZAMINY (ARTHRYL) W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW KOLANOWYCH

Racewicz A., Badurski J.E.
Oddział Chorób Wewnętrznych i Osteoartrologii z Pracownią Leczenia Bólu Szpitala Wojewódzkiego ul. M. Skłodowskiej – Curie 26, 15-950 Białystok

Anaboliczne i anty kataboliczne właściwości siarczanu glukozaminy (SG) wykazane eksperymentalnie w I i II fazie badań zachęciły do przeprowadzenia szeregu prób klinicznych ukierunkowanych na leczenie OA. Celem niniejszej pracy było uzyskanie własnych doświadczeń i ocena tolerancji oraz skuteczności leczniczej SG. Badaniem objęto 35 kobiet z mało i średnio zaawansowaną OA stawów kolanowych, w średnim wieku 58,5 lat, z bólami trwającymi średnio 7,6 lat. Chore otrzymywały codziennie 1 saszetkę zawierającą 1500 mg SG przez 6 tygodni. Na początku próby, po 6 tygodniach i po 3 miesiącach od zakończenia leczenia dokonywano oceny tolerancji i skuteczności leczenia. W ocenie nasilenia bólu samoistnego, bólu przy ucisku i bólu podczas ruchu wg skali Likerta i skali VAS, obserwowano istotne statystycznie zmniejszenie dolegliwości po zakończeniu leczenia, w stosunku do początku badania i efekt ten utrzymywał się jeszcze przez 3 miesiące. W ocenie jakości życia przy użyciu testu bólowo – czynnościowego Lequesne’a, również stwierdzono istotną statystycznie poprawę po pierwszych 6 tygodniach i dalsze jej utrzymywanie przez okres 2-3 miesięcy się po zaprzestaniu przyjmowania SG. Średni czas przejścia 25 metrów po płaskiej powierzchni, w analogicznym jw. okresie, skrócił się u większości kobiet. Subiektywna ocena skuteczności terapii wskazała na poprawę u 32 pacjentek, zaś wg oceny lekarza prowadzącego badanie – u 34 chorych. Liczba przyjmowanych tabletek paracetamolu w czasie leczenia SG była wyraźnie niższa. Obserwowano również dobrą tolerancję preparatu.

P089
CLINICAL EFFICACY AND TOLERABILITY OF GLUCOSIMINE SULFATE (ARTHRYL) IN TREATMENT OF GONARTHROSIS

A. Racewicz, J. E. Badurski,
Oddziat Chorob Wewnetrznych i Osteoartrologii z Pracownia Leczenia Bolu Szpitala Wojewodzkiego, ul. M. Sktodowskiej – Curie 26,15-950 Bialystok, Poland

Anabolic and anti-catabolic characteristics of the glucosamine sulphate (GS) shown in phase I and II experimental studies have led to the commencement of several clinical trials aimed at treatment of osteoarthrosis. The aim of this paper was to gather own experience and assessment of tolerability and clinical efficacy of SG. The study covered 35 female patients with mild and moderate gonarthrosis, their mean age was 58,5 years with pain symptoms on average of 7,6 years duration.
Patients received 1 sachet containing 1500mg of SG for 6 weeks. At the beginning of the trial, after 6 weeks and after 3 months following treatment termination tolerability and efficacy was assessed. In spontaneous pain intensity, palpable pain and pain during movement were assessed using Likert’s and VAS scales. There was a significant reduction in symptoms observed at the end of treatment, in comparison to the beginning of the study and this effect was sustained at 3 months following termination of treatment. A statistically significant improvement was also observed in quality of life measured using Lesquesne’s pain-performance test both at 6 weeks and 2-3 months after termination of the treatment. The mean time for 25 m walk on a flat surface was reduced during the same period in the majority of patients. The subjective assessment of treatment efficacy showed improvement in 32 patients and according to the attending physician in 34 patients. The number of paracetamol tablets used during SG treatment was also significantly lower. The observed tolerability of the formulation was also good.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s173.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s43.

P090
OBUSTRONNA CHOROBA OSTEOCHONDRITIS DISSECANS STAWU KOLANOWEGO W MATERIALE KLINIKI CHIRURGII URAZOWEJ I ORTOPEDII SZPITALA WOJSKOWEGO WE WROCŁAWIU

Maciej Kentel, Leszek Lewczyk, Krzysztof Tokarczuk, Wojciech Wodzisławski
Z IV Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką we Wrocławiu-
Klinika Chirurgii Urazowej i Ortopedii.
Kierownik Kliniki – dr n. med. Wojciech Wodzisławski
Adres do korespondencji: Maciej Kentel, 51-114 Wrocław
ul. Bezpieczna 12/2 Tel. 071/3657910 lub 0601732903

W latach 1996-2001 w Klinice Chirurgii Urazowej i Ortopedii 4 WSKzP we Wrocławiu, z powodu oddzielającej martwicy chrzęstno-kostnej stawu kolanowego, leczono 24 chorych- cztery kobiety i dwudziestu mężczyzn. Wiek chorych wahał się między 16 a 36 rokiem życia, średnio 22,5 lat. U sześciu chorych stwierdzono zmiany dotyczące obydwu stawów kolanowych. Wszyscy chorzy byli mężczyznami, wiek chorych wynosił od 16 do 24 lat, średnio 18,5 lat. U wszystkich, z powodu rozpoznania w badaniu artroskopowym świeżego wydzielenia fragmentu chrzęstno-kostnego wykonano plastykę chrząstki. U pięciu chorych stwierdzono osteochondritis dissecans kłykcia przyśrodkowego kości udowej, u jednego zmiana dotyczyła kłykcia bocznego. Na wykonanych kontrolnych badaniach radiologicznych stwierdzono bliźniacze ogniska OCD w drugim stawie kolanowym.
Do badania kontrolnego zgłosiło się 6 leczonych. Czas obserwacji wynosił od 2 miesięcy do 4 lat, średnio 1,5 roku. Autorzy przedstawiają uzyskane rezultaty kliniczne i radiologiczne. U dwóch chorych stwierdzono powikłania pod postacią nawracających wysięków, ograniczenia ruchów stawu kolanowego i okresowych dolegliwości bólowych.

P090
BILATERAL OSTEOCHONDRITIS DISSECANS OF THE KNEE FROM THE DEPARTMENT OF ORTHOPEDICS AND TRAUMATOLOGY, MILITARY HOSPITAL WROCLAW, POLAND

M. Kentel, L. Lewczyk, T. Tokarczuk, W. Wodzisławski,
Department of Orthopaedics and Traumatology of Military Hospital Wrocław, Poland

In our department, 24 patients (4 women and 20 men) AT A mean age of 22,5 (16-36) years, were diagnosed and treated with osteochondritis dissecans of the knee between 1996 to 2000. A bilateral lesion was found in 6 patients (6 men) at a mean age of 18,5 (16-24) years. All patients were diagnosed by arthroscopy and treated by chondroplasty. Osteochondritis dissecans in 5 patients was located in the medial femoral condyle, and in 1 patient in the lateral femoral condyle. Radiological examination of the contralateral knee in these patients, showed osteochondritis dissecans in the same condyles.
In a follow-up of 2months to 4 years (average 1,5 years), 2 patients had recurrent exudates, limited range of motion, occasional pain of the knee. Operative methods and follow-up were presented.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s174.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s43.

P091
ARTEFAKTY W BADANIU PŁYNU STAWOWEGO

Irena Zimmermann-Górska, Mariusz Puszczewicz, Grażyna Białkowska-Puszczewicz
Klinika Reumatologiczno-Rehabilitacyjna Akademii Medycznej
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Zmiany chorobowe toczące się w błonie maziowej, chrząstce i w jamie stawowej, a także wiele procesów ogólnoustrojowych, znajduje swoje odbicie w składzie płynu stawowego. Na podstawie oceny mikroskopowej płynu stawowego w niektórych stanach chorobowych można ustalić rozpoznanie – dotyczy to głównie zapaleń stawów wywołanych przez kryształy i zakażenie bezpośrednie stawu. W innych zespołach chorobowych badanie to może ułatwić rozpoznanie różnicowe, określenie aktywności procesu zapalnego ,rokowanie i monitorowanie leczenia. Jedną z podstawowych metod analizy płynu stawowego jest ocena preparatu bezpośredniego w świetle spolaryzowanym. Może ona być niekiedy utrudniona przez zanieczyszczenia, które mogą przedostać się do płynu stawowego podczas przygotowywania preparatu. Artefakty często przypominają kryształy. Należą do nich między innymi:
– Fragmenty szkła w kształcie igieł, rombów, prostokątów znajdujących się na powierzchni szkiełek nakrywkowych, przypominające kryształy moczanu sodu lub pirofosforanu wapnia.
– Wersenian sodowy stosowany jako antykoagulant, który krystalizuje w
formie igieł, struktur romboidalnych lub prostokątnych
przypominających kryształy moczanu sodu lub pirofosforanu wapnia.
Wersenian w formie bezpostaciowej podobny jest do kryształów
glikokortykosteroidów
– Talk z rękawiczek ochronnych , którego cząsteczki są podobne do
kryształów glikokortykosteroidów
-Włókna bawełniane lub celulozowe pozostawione na powierzchni
szkiełka podstawowego lub nakrywkowego podczas wycierania, które
mogą przypominać duże kryształy hydroksyapatytów
– Nitki grzybni z płynu stawowego długo przechowywanego, które
przypominają włóknik.
Możliwości powstania artefaktów jest znacznie więcej- ich identyfikacja wymaga dużego doświadczenia.

P091
THE POSSIBLE FAULTS IN MICROSCOPIC EXAMINATION OF CRYSTALS IN SYNOVIAL FLUID SEDIMENTS

Irena Zimmermann-Gorska, Mariusz Puszczewicz, Grazyna Bialkowska-Puszczewicz
Department of Rheumatology and Rehabilitation, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences, Poznan, Poland

The examination of synovial fluid (SF) under compensated polarised light is of great value in identification of crystals and diagnosis of crystal induced diseases. Unfortunately some other particles may incidentally contaminate SFs during aspiration and examination . These artefacts can mimic the crystals and become the reason of misdiagnosis.
The aim of our study was to document the similarities between crystals and some other particles. We have observed a similarity between: MSU crystals and – Cotton, cellulose fibres
1. Cover slips fragments
2. Large lipid crystals CPPD crystals and – Corticosteroids
3. Talc participles
4. Small lipid crystals
5. EDTA
Hydroxyapatite crystals and – cellulose and cotton fibres. All the results will be presented as photographs. We conclude that the identification of crystals in wet specimens of SF demands careful differentiation with other particles.

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s175.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s44.

P092
POLIMORFIZM KRYSZTAŁÓW CHOLESTEROLU W PŁYNIE STAWOWYM

Irena Zimmermann-Górska, Mariusz Puszczewicz, Grażyna Białkowska-Puszczewicz
Klinika Reumatologiczno-Rehabilitacyjna Akademii Medycznej
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Celem badań było określenie częstości występowania kryształów cholesterolu w płynie stawowym w różnych stanach chorobowych oraz charakterystyka kryształów.
Badania w kierunku obecności kryształów przeprowadzono na materiale 1000 próbek płynu stawowego pobranych od 854 chorych. Grupę badaną stanowili chorzy na reumatoidalne zapalenie stawów ( 573 przypadków) i chorobę zwyrodnieniową stawów (281 osób). Osad płynu oceniano w mikroskopie ze światłem spolaryzowanym. Obecność kryształów cholesterolu wykazano w 16 próbkach płynu pobranego od 7 chorych, byli to wyłącznie chorzy na reumatoidalne zapalenie stawów. Kryształy miały najczęściej kształt prostokątnych lub romboidalnych płytek z ubytkiem w jednym narożniku i wykazywały silną dodatnią i ujemną dwójłomność światła spolaryzowanego. Mniejsze i większe płytki często tworzyły zlepy. W niektórych przypadkach kryształy cholesterolu miały także kształt prostych lub łukowato wygiętych igieł. Te postacie wykazywały słabą zdolność załamywania światła.
Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że występowanie kryształów cholesterolu w płynie stawowym jest zjawiskiem rzadkim. Polimorfizm kryształów może utrudniać ich różnicowanie z innymi substancjami załamującymi światło spolaryzowane.

P092
POLYMORPHISM OF CHOLESTEROL CRYSTALS IN SYNOVIAL FLUID

Irena Zimmermann-Gorska, Mariusz Puszczewicz, Grazyna Białkowska-Puszczewicz,
Department of Rheumatology and Rehabilitation, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences Poznan, Poland

The aim of the study was to evaluate the frequency of cholesterol crystal occurrence in synovial fluid (SF) in rheumatic diseases as well as characteristics of crystals.
We studied 1000 synovial fluid samples from 854 patients. The most numerous was the group of rheumatoid arthritis (RA) (573 cases) and osteoarthritis (OA) patients (281). Synovial fluids were taken on heparin as an anticoagulant. SF sediments were examined under polarized microscopy.
Cholesterol crystals were demonstrated in 16 samples taken from 7 patients with RA only. Most of the crystals occurred as typical large flat rectangular or rhomboid plates. They ranged in size from 8 to 100 um and they showed strong birefringence with negative or positive elongation. Less frequently, they appeared as long rods or curved needle-shaped crystals.
The results showed a rare occurrence of cholesterol crystals in synovial fluid samples. Polymorphism of cholesterol crystals under polarised microscopy may be a cause of difficulty in synovial crystal differentiation.