OCENA PŁYNU STAWOWEGO PO SYNOWEKTOMII CHEMICZNEJ

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s176.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s44.

P093
OCENA PŁYNU STAWOWEGO PO SYNOWEKTOMII CHEMICZNEJ

Irena Zimmermann-Górska, Mariusz Puszczewicz, Grażyna Białkowska-Puszczewicz
Klinika Reumatologiczno-Rehabilitacyjna Akademii Medycznej
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Nawracające wysięki w przebiegu chorób reumatycznych są wskazaniem do wykonania synowektomii chemicznej. Jednym z preparatów wykorzystywanych do tego celu jest Varicocid – sól sodowa kwasu oleinowego.
Celem pracy była ocena wpływu Varicocidu na skład płynu stawowego.
Badania wykonano u 47 chorych z rozpoznaniem reumatoidalnego zapalenia stawów ,u których utrzymywały się wysięki w stawach kolanowych. Płyn stawowy uzyskany przed i po podaniu Varicocidu poddano ocenie właściwości fizykochemicznych, biochemicznych oraz badaniu cytologicznemu i histopatologicznemu.
Badanie histopatologiczne polegało na wykonaniu skrawków parafinowych z osadu płynu stawowego, które następnie barwiono eozyną, hematoksyliną oraz czerwienią Kongo.
Płyn stawowy pobrany przed podaniem Varicocidu; średnia wartość pH wynosiła 7,95, średnie stężenie białka 4,7 g/dl, w osadzie nie stwierdzano obecności kryształów. Liczba komórek w 1 ul płynu wynosiła średnio 17 800,odsetek granulocytów obojętnochłonnych 36%, komórek pyknotycznych 11%, limfocytów 52%, monocytów 1%. Płyn pobrany po podaniu Varicocidu najczęściej był brunatny, mętny z fragmentami tkanek, pH ulegało obniżeniu średnio do 7,02, zwiększało się stężenie białka do 5,3 g/dl, średnia liczba komórek wynosiła 50 600 w 1 ul, odsetek granulocytów obojętnochłonnych 88%,liczba komórek pyknotycznych zmniejszyła się do 1% , a limfocytów do 5%.
W badaniu histopatologicznym osadu płynu po synowektomii chemicznej stwierdzano fragmenty zniszczonej błony maziowej i chrząstki stawowej. W żadnym z preparatów nie wykazano obecności złogów amyloidu.

P093
THE RESULTS OF SYNOVIAL FLUID ANALYSIS AFTER CHEMICAL SYNOVECTOMY

Irena Zimmermann-Gorska, Mariusz Puszczewicz, Grazyna Bialkowska-Puszczewicz,
Department of Rheumatology and Rehabilitation, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences, Poznan, Poland

The chemical synovectomy-intraarticular injection of obliterating substances is an effective alternative to operative synovectomy. One of the agents used for chemical synovectomy is Varicocid. The aim of our studies was to evaluate synovial fluid (SF) constituents after application of Varicocid.
Synovial fluids were obtained from 47 rheumatoid arthritis patients with recurrent effusions in knee joints before and after chemical synovectomy. The SF physicochemical characteristics, cell count and cell identification as well as serological studies were performed. Moreover, microscopic examination of paraffin- embedded specimens taken from the pellets of SF, stained with haematoxylin and eosin was performed.
The studies yielded an increased protein level as well as cell count and PMN percentage in SF after synovectomy in comparison to with the first examination. Abundant masses of destroyed synovium and cartilage fragments appeared in sediments.
Our results confirm that administration of Varicocid has caused a 'true’ synovectomy. It remains unclear if multiple cartilage fragments in SF were released from the inflammed synovium or if they appeared as a result of a direct lesion of cartilage by the therapeutic agent.

ACTIVITY OF N-ACETYL–HEXOSAMINIDASE AND ITS ISOENZYMES IN RHEUMATOID AND OSTEOARTHRITIC FLUIDS

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s177.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
oraz
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s44.

P094
ACTIVITY OF N-ACETYL–HEXOSAMINIDASE AND ITS ISOENZYMES IN RHEUMATOID AND OSTEOARTHRITIC FLUIDS (AKTYWNOŚĆ N-ACETYLO-β-HEKSOZAMINIDAZY I JEJ IZOENZYMÓW W PŁYNIE STAWOWYM W CHOROBACH REUMATYCZNYCH I ZWYRODNIENIOWYCH)

Janusz Popko1, Anna Zalewska2, Stanisław Sierakowski3, Tomasz Macias1 ,Małgorzata Knaś2, Renata Brycka1, Krzysztof Zwierz2
1Department of Pediatric Orthopedic and Traumatology,
2Department of Pharmaceutical Biochamistry,
3Department of Rheumatology Medical Academy, Białystok. 15-274 Białystok, J. Waszyngtona 17.

N-acetyl–hexosaminidase (HEX) releases N-acetylhexosamines from non reducing end of glycoproteins, glycolipids and proteoglycans.
N-acetylhexosamines are constituents of proteoglycans and glycoproteins of human joint cartilage. Data regarding hexosaminidase activity in arthritis are limited to a few publications.
The aim of our work was to determine the activity of HEX and its isoenzymes in the serum and synovial fluid of patients with rheumatoid arthritis (RA), osteoarthritis (OA) and knee injury (patients with trauma and tear of the anterior cruciate ligament-ACL alone or in combination with meniscus-ACL/MEN). In this patients x-rays were taken of all joints which had clinical symptoms of joint injury. The radiographs were evaluated by the method of Larsen. Patients with RA had Larson score III0, patients with OA had Larson score < IIIo and changes in one or two knees and patients with injured ligaments and menisci of the knee had normal results on radiography.
The serum and the knee synovial fluid were obtained from:
15 active RA patients (age 22-76), 17 patients with primary OA (age 41-75) and 36 patinets with torn ACL/MEN (age 16-42). The activity of HEX and its isoenzymes was determined by measuring liberation of p-nitrophenol from p-nitrophenyl N-acetylglucosaminide. In all group investigated, specific activity of HEX and its isoenzymes in synovial fluid was 2-3 times higher than in the serum. We found highest specific activity of HEX in synovial fluid and serum of RA patients, medium values of patients with arthrosis, and lowest of patients with knee injury.
Our data suggest that the N-acetyl–hexosaminidase is involved in degradation of knee joint extracellular matrix and can be good indicator of the degree of that degradation.

GLYCOSAMINOGLYCANS AND AMINOHEXOSES IN SYNOVIAL FLUID OF INJURED KNEE JOINTS

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s178.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5
oraz
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s44.

P095
GLYCOSAMINOGLYCANS AND AMINOHEXOSES IN SYNOVIAL FLUID OF INJURED KNEE JOINTS (ZAWARTOŚĆ GLIKOZAMINOGLIKANÓW I HEKSOZOAMIN W PŁYNIE STAWU KOLANOWEGO PO USZKODZENIU WIĘZADŁOWYM)

Krystyna Średzińska1 , Janusz Popko 2, Andrzej Gindzieński1, Krzysztof Zwierz3
Department of General Chemistry1 ,
Department of Pediatric Orthopaedics2 ,
Department of Pharmaceutical Biochemistry3 Medical Academy, 15-274 Białystok, J.Waszyngtona 17.

Injuries to the ligaments and menisuc of the knee are associated with increased risk for developing post-traumatic osteoarthritis connected with an increased release of proteoglycans and glycosaminoglycans from the cartilage.There is little information on the proteoglycans and glycosaminoglycans in the synovial fluid of an injured knee joint.
The aim of our investigation has been to evaluate the levels of glycosaminoglycans and aminohexoses in knee joint fluids in relation to the time which has passed after injury. Samples of knee joint fluid were collected during routine diagnostic arthroscopy,3 weeks to 27 months after injury, from 18 patients ( 13 men and 5 women) aged 17-38 ( mean 24.9 years) .In this fluid were determined : proteins,uronic acids and hexosamines. Glycosaminoglycans were released from proteoglycans by papain digestion, and separated on microcolumns with CF-11 in to : hyaluronic acid, heparan sulphate, chondroitin sulphate –4 and –6, and keratan sulphate.
In the synovial fluid from the knee joint we have found the highest levels of hexosamines and glycosaminoglycans occuring at 1 month after trauma, and diminishing after that.

ZMIANY GĘSTOŚCI MINERALNEJ BLIŻSZEJ NASADY PISZCZELI W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ KOLAN […]

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s179.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s44-45.

P96
ZMIANY GĘSTOŚCI MINERALNEJ BLIŻSZEJ NASADY PISZCZELI W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ KOLAN Z WSPÓŁISTNIEJĄCĄ SZPOTAWĄ DEFORMACJĄ OSI KOŃCZYNY DOLNEJ

Karol Nowak, Radosław Kukiełka, Edward Czerwiński
Klinika Ortopedii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
ul. Kopernika 19; 31-501 Kraków

Zaburzenie osi kończyny dolnej jest bardzo często obserwowane u chorych z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego. Strukturę warstwy podchrzęstnej końców stawowych kości dotychczas oceniano na podstawie badania radiologicznego. Densytometria umożliwiła dokładną analizę struktury kostnej w interesujących nas okolicach kośćca. Analizowaliśmy zmiany gęstości mineralnej nasady piszczeli i ich związku ze szpotawym zagięciem osi kończyny dolnej u chorych z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego.
Gęstość mineralna kości (BMD) była badana u 45 chorych w wieku 15 do 78 lat, średnio 62, którzy byli operowani w Klinice Ortopedii z powodu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego ze szpotawym zagięciem osi. BMD nasady bliższej piszczeli badano densytometrem Lunar DPX-IQ w trzech okolicach nasady: bocznej, centralnej i przyśrodkowej. Zaburzenie osi kończyny badano używając aparatu Metrecom firmy Faro. Wyniki porównano do grupy 20 chorych bez zmian zwyrodnieniowych i bez zaburzeń osi kończyn dolnych. Zwiększony poziom BMD stwierdzono w przedziale przeciążanym piszczeli w porównaniu do przedziału odciążanego. Współczynnik porównujący obie te wartości BMD wynosił średnio 3,3 (od 1,2 do 24,5). Jego wielkość rosła proporcjonalnie do szpotawości badanych kolan.

P096
CHANGES OF BONE MINERAL DENSITY OF THE PROXIMAL TIBIA IN GONARTHRITIS WITH VARUS AXIS DEVIATION OF LOWER EXTREMITY

Karol Nowak, RadosJaw KukieJka, Edward Czerwinski,
Department of Orthopaedics of Collegium Medicum Jagiellonian University, Krakow, Poland

Lower extremity axis deviation is observed very often in patients with gonarthritis. Structure of subchondral bone of the knee in these patients was previously examined by X-ray. Densitometry gives us a new method of estimating structure of bone in the interesting regions of the skeleton. We used this method to estimate changes of bone mineral density in the assessment of varus axis deviation of the lower extremity in patients with gonarthritis. Bone mineral densities (BMD) were estimated in 45 patients at a mean age of 62 years (15 to 78) who were operated on in Department of Orthopaedics due to osteoarthritis of the knee with varus deviation. BMD of the proximal tibia was evaluated on the Lunar DPX-IQ densitometer and analyzed in three regions of interest: medial, lateral and central. Lower extremity axis deviation was evaluated using the Metrecom devise (Faro). Results were compared to a control group of 20 patients without osteoarthritis of the knee and without deviation of lower extremity axis. Increased BMD was found on the overweighed compartment of the knee in comparison to the underweight one. These differences were not observed in the control group. We developed a coefficient, which is the ratio of BMD in the overweighed compartment compared to BMD in underweight one. In our patients the mean value of this coefficient was 3.3, and it ranged from 1,2 to 24,5 (SD 5,7). We also found a strong correlation between the increased BMD coefficient and varus axis deviation

NIESELEKTYWNE, NIESTEROIDOWE LEKI PRZECIWZAPALNE (NSLPZ) HAMUJĄ RESORPCJĘ KOŚCI IN VITRO

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s180.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s45.

P097
NIESELEKTYWNE, NIESTEROIDOWE LEKI PRZECIWZAPALNE (NSLPZ) HAMUJĄ RESORPCJĘ KOŚCI IN VITRO

J.Badurski (1), P.Lakkakorpi, K.Vaananen (2):
(1) Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno – Stawowych, Białystok,
i (2) Zakład Anatomii Uniwersytetu w Oulu, Finlandia.

Wprowadzenie: Prostaglandyny (PGE) są silnymi i bezpośrednimi mediatorami przebudowy kości. W niskich stężeniach stymulują, a w wysokich hamują czynność osteoblastów. Bezpośrednio i krótkotrwale hamują osteoklasty, zaś przy długim i pośrednim oddziaływaniu zdecydowanie wzmagają resorpcje kości. NSLPZ są najczęściej stosowanymi lekami w chorobach stawów dzięki właśnie możliwości hamowania syntezy PGE w błonie maziowej i otaczających tkankach zmniejszając stan zapalny. Finalny efekt oddziaływania NSLPZ w kości jest mało poznany, a ma to znaczenie kliniczne, gdyż prawie wszystkie inhibitory resorpcji kości wywierają efekt antykataboliczny na chrząstkę stawową. Podjęliśmy przeto badania wyjaśniające wpływ NSLPZ na resorpcję kości in vitro. Materiał i metody: Testowano nieselektywne NSLPZ: naproksen (NS), piroksykam (P), diklofenak (D) i indometacynę (IN) oceniając ich wpływ na „pompę protonową” i wpływ na aktywność resorpcyjną szczurzych osteoklastów hodowanych na skrawkach kostnych w środowisku DMEM z 10% płodowej surowicy cielęcej wyrażając wyniki w wskaźniku resorpcji (liczba osteoklastów do liczby zatok resorpcyjnych), a w przypadku NS również poprzez komputerową ocenę pól resorpcyjnych. W przypadku P badaliśmy również wpływ PGE2 na jego aktywność w kościach. Wyniki: Wszystkie badane NSLPZ statystycznie wysoce znamiennie hamowały resorpcje kości w dawkach znacznie niższych od terapeutycznych. W przypadku P+PGE2, P hamował resorpcję w stężeniach 500 x mniejszych. Żaden z badanych NSLPZ nie hamował pompy protonowej, z wyjątkiem IN, ale w stężeniach 10 x większych od terapeutycznych. Wniosek: Hamujący wpływ NSLPZ jest niedocenionym zjawiskiem, a może uczestniczyć w antykatabolicznym oddziaływaniu leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów.

P097
NONSELECTIVE NSAIDS INHIBITS BONE RESORPTION IN VITRO
J.Badurski1, P.Lakkakorpi2, K.Vaananen2,
Centre of Osteoporosis and Osteoarticular Diseases, Bialystok, Poland, 2Dept. Anatomy, University of Oulu, Oulu, Finland

Background: Prostaglandins (PGs) are powerful mediators of bone remodelling. At low concentrations their character is stimulating, but at high – inhibiting osteoblast (OB) activity. Directly and transiently inhibited, but indirectly and persistently stimulated osteoclastic (OC) bone resorption (BR). NSAIDs are the most commonly used drugs in articular diseases, and act mainly through the inhibition of PGs synthesis in synovium, cartilage, but also in bone.
Materials and the Methods: We have examined the effects of naproxen sodium (NS), piroxicam (P), diclophenac (D) and indomethacin (IN) on the 'proton pomp’ and on resorptive activity of rat OC cultivated on bone slides in DMEM+10% FCS expressed as a 'resorption index’ (nr of OC: nr of resorptive pits), and in the case of NS also by computer analysis of the resorption lacunae fields. In the case of P, we have also evaluated the effect of PGE-2 on this process.
Results: All NSAIDS studied have significantly inhibited BR at the concentrations below their therapeutic serum levels, and in the case of P and in the presence of PGE-2, it happened at the concentration 500 x lower. None had inhibited the proton pomp, except for IN , but at 10 times higher conc.
Conclusions: NS, P, D and IN strongly inhibited BR in vitro. Because there are some links between the inhibition of BR and antyarthritic and antyinflammatory effect, these results show an underestimated feature of some NSAIDs in regard to their inhibitory influence on BR and healing of OA.

ZASTOSOWANIE INŻYNIERII TKANKOWEJ DO UZUPEŁNIANIA UBYTKÓW CHRZĄSTKI STAWOWEJ

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s181.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s45.

P098
ZASTOSOWANIE INŻYNIERII TKANKOWEJ DO UZUPEŁNIANIA UBYTKÓW CHRZĄSTKI STAWOWEJ

J. Lorkowski, E. Czerwiński
Klinika Ortopedii CM UJ, ul. Kopernika 19a, 31-501 Kraków.

Chrząstka stawowa u człowieka nie wykazuje zdolności do regeneracji. Skutki urazów lub zmian zwyrodnieniowych chrząstki stawowej nasilają się w czasie, co stanowi poważny problem kliniczny. Najnowsze metody leczenia ubytków chrząstki stawowej wykorzystują techniki inżynierii komórkowej – jeden z aspektów biologii komórki rozwijany ciągu ostatnich 30 lat i wykorzystujący podstawy inżynierii w badaniach składu chemicznego oraz zdolności proliferacyjnych komórek. Próby zastosowania technik inżynierii w odniesieniu do chrząstki zakończyły się dużym sukcesem (R. Service, Science, 1995). Regeneracja ubytków chrząstki z wykorzystaniem autologicznych chondrocytów wymaga namnożenia chondrocytów. Zastosowanie hodowli chondrocytów celem regeneracji defektów chrząstki stawowej obecnie stało się coraz bardziej popularne (M. Brittberg et al., NEJM, 1994; T. Noguchi et al., Clin Orthop, 1994). Po raz pierwszy transplantacja autologicznych chondrocytów przeprowadzona została w 1987 roku i obecnie stanowi uznaną metodę leczenia uszkodzeń chrząstki w zakresie stawu kolanowego. Ze względu na fakt, iż liczba chondrocytów która może zostać pobrana od jednego pacjenta jest ograniczona konieczne jest namnażanie pobranych, prawidłowych komórek in vitro. Do pobrania prawidłowej chrząstki z górnej części kłykcia przyśrodkowego kości udowej wykorzystuje się odpowiednie instrumentarium. Regeneracja uszkodzonej chrząstki z zastosowaniem materiałów autologicznych ma największe szansę powodzenia jeśli ubytek jest niewielki, izolowany. Skład nowo powstałej po leczeniu chrząstki jest podobny do zdrowej tkanki. Techniki izolacji i hodowli ludzkich chondrocytów są ogromnie czasochłonne, jednakże rozwijane przez biotechnologiczne koncerny (np. Genzyme) metody inżynierii tkankowej pozwalają obecnie na szybkie namnażanie komórek.

P098
TISSUE ENGINEERING FOR ARTICULAR CARTILAGE REGENERATION

J. Lorkowski, E. Czerwinski,
Department of Orthopaedics, Med. Coll. Jagiellonian University, 31-501 Krakow, ul. Kopernika 19, Poland

Joint cartilage does not regenerate in the human body. That is why any damage due to injury or illness tends to become more severe over time and is a very serious clinical problem. The most innovative methods of articular cartilage defect treatment involve cellular engineering. Cellular engineering is an aspect of cellular biology that has developed over past 30 years and applies engineering principles to the chemical composition of cells. Attempts to engineer structural tissue such cartilage have scored the greatest successes (R. Service, Science, 1995). Repair of cartilage defects with autologous chondrocytes requires multi¬plication of chondrocytes. The use of cultured chondrocytes to repair articular cartilage defects has been considered successful (M. Brittberg et al., NEJM, 1994; T. Noguchi et al., Clin Orthop, 1994). Autologous chondrocyte transplantation was performed for the first time in 1987 and is today an established treatment of cartilage defects in the knee joint. The number of chondrocytes that can be harvested from a patient is limited. Therefore the cells need to be multiplied in vitro. Special instruments are used to obtain cartilage samples from the upper part of the medial femoral condyle. Repair of full-thickness articular cartilage defects with autologous material has the best chance for success if the defect is isolated. The new cartilage cells display the consistency of healthy cartilage. The technique of isolation and culturing of human chondrocytes is somewhat time-consuming.
However, some biotech tissue repair companies (eg. Genzyme) developed engineered tissue techniques that allow for more rapid result.

Podaż białka w diecie a objętość kości beleczkowej w kości piszczelowej samicy szczura

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s182.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s45.

P099

Podaż białka w diecie a objętość kości beleczkowej w kości piszczelowej samicy szczura

Andrzej Sawicki ^1,2, Andrzej Dębiński ¹, Tamara Szymańska-Dębińska ¹

¹ Samodzielna Pracownia Metabolizmu Mineralnego i Chorób Kości, Instytut Żywności i Żywienia,
² Warszawskie Centrum Osteoporozy i Gospodarki Wapniowej „Osteomed”. Instytut Żywności i Żywienia ul. Powsińska 61/63, 02-903 Warszawa

Celem pracy była ocena wpływu ilości białka w diecie na objętość kości beleczkowej bliższej przynasady kości piszczelowej samicy szczura.

Badania wykonano na 54 samicach szczura Wistar Outbred w wieku 75-80 dni. Zwierzęta podzielono na grupy w zależności od zawartości wapnia, fosforu i białka w paszy doświadczalnej. Po 6 miesiącach ekspozycji wykonywano 24 godzinną zbiórkę moczu, zwierzęta dekapitowano i pobierano do badań krew i kość piszczelową. W surowicy oznaczono stężenia: wapnia, fosforu oraz fosfatazy alkalicznej natomiast w moczu dobowe wydalania wapnia. Nieodwapniany 15 mm odcinek przynasady bliższej kości piszczelowej utrwalano, odwadniano i zatapiano w metakrylanie metylu. Zatopioną kość krojono w płaszczyźnie strzałkowej na 5mm skrawki, które barwiono metodą Goldnera. Ocenę histomorfometryczną objętości kości beleczkowej (BV/TV) wykonano w obszarze zawartym od 0,5 do 2,5 mm od chrząstki wzrostowej w kierunku trzonu kości używając mikroskopu wyposażonego w integrator okularowy Zeiss 1.

	NBNCa	NBUCa	WBNCa	WBUCa	UBNCa	UBUCa
%Ca pasza	0,75	0,25	0,75	0,25	0,75	0,25
%P pasza	0,7	0,7	0,7	0,7	0,7	0,7
% białka	15	15	30	30	7,5	7,5
S Ca (mmol/l)	2,70 ±0,08	3,20 ±0,33	2,26 ±0,10	2,63 ±0,12	2,22 ±0,13	2,42 ±0,10
UCa (mmol/d)	0,22 ±0,05	0,23 ±0,03	0,31 ±0,3*	0,29 ±0,05*	0,22 ±0,04	0,24 ±0,02
BV/TV %	23,1±3,2	24,8±3,3	18,9±1,6*	16,9±1,6*	18,8±3,1*	18,3±2,5*

X ± SD, Test U Manna-Withneya * p<0,05 vs NBNCa

Zarówno zwiększenie jak i zmniejszenie podaży białka w diecie powoduje obniżenie objętości kości beleczkowej u samicy szczura.

P099
DIETARY PROTEIN INTAKE AND TRABECULAR BONE VOLUME IN FEMALE RAT TIBIA

Andrzej Sawicki^1,2, Andrzej Debinski¹, Tamara Szymanska- Debinska¹,
¹Mineral Metabolism and Bone Disease Dept. National Food and Nutrition Institute,
² Warsaw Osteoporosis and Calcium Metabolism Centre 'Osteomed’. National Food and Nutrition Institute. 61/63 Powsinska str, 02-903 Warsaw, Poland

The aim of the study was the assessment of the effect of protein amount in diet on trabecular bone volume in the proximal epiphysis of the female rat tibia.

The study was carried out on 54 female Wistar Outbred rats aged 75-80 days. The animals were divided into groups depending on the content of calcium, phosphorus and protein in an experimental diet. After 6 months of study 24-hour urine collection was performed, the rats were decapitated and blood and tibial bone were taken. The levels of calcium, phosphorus and alkaline phosphatase were assayed in serum, and 24-hour excretion of calcium was determined in urine. A 15 mm portion of the proximal epiphysis of the tibia (without decalcification) was fixed, dehydrated and embedded in methyl metacrylate. The embedded bone was cut in a sagittal plane into 5 mm slides and stained by the Goldner method. Histomorphometric assessment of trabecular bone volume (BV/TV) was carried out in the area from 0.5 to 2.5 mm from growth cartilage plate towards the bone shaft using a microscope with Zeiss 1 ocular integrator.

	NBNCa	NBUCa	WBNCa	WBUCa	UBNCa	UBUCa
%Ca food	0,75	0,25	0,75	0,25	0,75	0,25
%P food	0,7	0,7	0,7	0,7	0,7	0,7
% protein	15	15	30	30	7,5	7,5
SCa	2,70	3,20	2,26	2,63	2,22	2,42
(mmol/l)	±0,08	±0,33	±0,10	±0,12	±0,13	±0,10
U Ca	0,22	0,23	0,31	0,29	0,22	0,24
(mmol/d)	±0,05	±0,03	±0,3*	±0,05*	±0,04	±0,02
BV/TV %	23,1±3,2	24,8±3,3	18,9±1,6*	16,9±1,6*	18,8±3,1*	18,3±2,5′

X ± SD, Mann-Whitney U test: * p<0,05 vs NBNCa

Both increase and decrease of protein content in the diet led to a significant reduction in trabecular bone volume in female rats.

WPŁYW USUNIĘCIA SZYSZYNKI I PODAWANIA MELATONINY NA PROCESY OSTEOPOROZY POMENOPAUZALNEJ […]

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s183.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s1.

P100
WPŁYW USUNIĘCIA SZYSZYNKI I PODAWANIA MELATONINY NA PROCESY OSTEOPOROZY POMENOPAUZALNEJ WYWOŁANEJ ZABIEGIEM OWARIEKTOMII U SAMIC SZCZURÓW

Zofia Ostrowska1, Beata Kos-Kudła2, Elżbieta Świętochowska1, Janusz Górski1, Mariusz Nowak2, Bogdan Marek2, Dariusz Kajdaniuk2
1Zakład Biochemii Klinicznej,
2Katedra Patofizjologii i Endokrynologii Śląskiej Akademii Medycznej. Pl. Traugutta 2, 41-800 Zabrze

Celem pracy było wykazanie czy pinealektomia i podawanie melatoniny (Mel) mogą wpływać na procesy osteoporozy pomenopauzalnej indukowanej zabiegiem owariektomii (Ovx) u szczurzyc. Badaniami objęto 150 zwierząt; 6 z nich pozostawiono nietkniętych, u 72 wykonano Ovx, a u pozostałych – operację pozorną (K). Po wykonaniu zabiegu szczurzyce podzielono na 6 podgrup: 1 – Ovx, 2 – Ovx+Px, 3 – Ovx+Px+MEL, 4 – K, 5 – K+Px, 6 – K+Px +MEL. Zwierzęta podgrupy 2, 3, 5 i 6 poddano pinealektomii, a pozostałe – pozornej operacji. Po upływie 2 tygodni od zabiegu zwierzętom grupy 3 i 5 podawano (przez okres 4 tygodni) Mel (50 g/100 g m.c.), a pozostałym – rozpuszczalnik. W odpowiednim czasie tj. przed zabiegiem oraz po upływie 6, 12, 18 i 24 tygodni od jego wykonania, zwierzęta umieszczano w klatkach metabolicznych (od godz. 6:30 do 9:30) celem zebrania porcji moczu do oznaczeń stężenia HYP i Ca. W następnej dobie szczurzyce poddano dekapitacji (o godz. 8:00), pobraną krew odwirowano, a w otrzymanej surowicy oznaczono stężenia Mel, oraz pozostałych markerów obrotu kostnego – ALP, PICP i ICTP. Wykazano, że pinealektomia wpłynęła pobudzająco, a Mel egzogenna – supresyjnie na stężenia badanych markerów obrotu kostnego. Podawanie Mel tylko częściowo niwelowało, wywołane przez Ovx, zmiany metabolizmu kostnego, co wskazuje na udział innych (poza Mel) czynników w tym mechanizmie. U szczurzyc z zachowaną szyszynką efekt działania Mel na metabolizm kostny był bardziej nasilony, co sugeruje, iż sama szyszynka może modyfikować efekty własnego działania, najprawdopodobniej poprzez swoiste dla tego hormonu receptory.

P100
INFLUENCE OF PINEAL GLAND REMOVAL AND MELATONIN ADMINISTRATION ON THE PROCESS OF POSTMENOPAUSAL OSTEOPOROSIS IN FEMALE RATS FOLLOWING OVARIECTOMY

Zofia Ostrowska1, Beata Kos-Kudła2, Elżbieta Świętochowska1, Janusz Gorski1, Mariusz Nowak2, Bogdan Marek2, Dariusz Kajdaniuk2,
1 Department of Clinical Biochemistry,
2 Department of Pathophysiology and Endocrinology Śilesian Medical Academy. Pl. Traugutta 2, 41-800 Zabrze

The purpose of this study was to demonstrate whether pine- alectomy (Px) and melatonin (Mel) administration can affect postmenopausal osteoporosis processes induced in female rats by way of ovariectomy (Ovx). The study included 150 animals; 6 remained unaffected (C), 72 were ovariectomized and the remaining underwent a sham operation. Following surgery, rats were divided into 6 groups: 1 – Ovx, 2 – Ovx+Px, 3 – Ovx+Px+Mel, 4 – C, 5 – C+Px, 6 – C+Px+Mel. Animals from the 2nd, 3rd, 5th and the 6th group were pinealectomized while the remainder under¬went a sham operation. After 2 weeks following surgery animals in the 3rd and 5th group were administered Mel (50mg/100g of b.w.) for 4 weeks while the remaining animals were administered solvent only. At the appropriate time, i.e. prior to surgery and after 6,12,18 and 24 weeks from operation the animals were placed in metabolic cages (from 06:30 until 09:30) in order to collect urine samples for HYP and Ca level determination. Within the next 24 hours the rats were decapitated (at 08:00) and their blood was collected and centrifuged. Mel and remaining markers of bone turnover (ALP, PICP, ICTP) were then determined in serum. The study has shown that Px had an inducing, while exogenous Mel a suppressing effect upon the level of investigated markers. Administration of Mel only partially levelled changes of bone metabolism caused by Ovx. This points also to participation of factors other than Mel in such processes. In rats with a preserved pineal gland the effect of Mel upon bone metabolism was more pronounced which suggests that the pineal gland itself may modify effects on its own action, most probably via receptors specific for this hormone.

OCENA ZMIENNOŚCI PARAMETRÓW OBROTU KOSTNEGO W SUROWICY KRWI U SAMIC SZCZURZYCH PO […]

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s184-185.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s45.

P101

OCENA ZMIENNOŚCI PARAMETRÓW OBROTU KOSTNEGO W SUROWICY KRWI U SAMIC SZCZURZYCH PO EKSPERYMENTALNEJ OWARIEKTOMII PODDANYCH DŁUGOTRWAŁEMU DZIAŁANIU WOLNOZMIENNYCH PÓL MAGNETYCZNYCH

Aleksandra Bilska-Urban,¹Aleksander Sieroń¹, Andrzej Wiczkowski ², Ryszard August³, Magdalena Kubacka¹, Ewa Birkner⁴, Marzena Zalewska-Ziob².

¹ Kl. Chorób Wewnętrznych i Medycyny Fizykalnej, Śl.AM,
² Katedra i Z-d Biologii Medycznej, Śl.AM
³ Kl. Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Śl.AM,
⁴Katedra i Z-d Biochemii Śl.AM; Aleksandra Bilska-Urban, Klinika Chorób Wewnętrznych i Medycyny Fizykalnej, Szpital Specjalistyczny nr 2, 41-902 Bytom, ul. Batorego 15.

Wstęp: Deficyt estrogenów po fizjologicznym wygaśnięciu funkcji jajników lub po ich chirurgicznym usunięciu usposabia do rozwoju osteoporozy. Celem pracy jest zbadanie wpływu długotrwałej ekspozycji w wolnozmiennym polu magnetycznym na obrót kostny poprzez pomiar wskaźników resorpcji i kościotworzenia w surowicy na modelu zwierzęcym samic szczurzych po eksperymentalnej owariektomii. Materiał i metodyka: Badaniom poddano 35 samic szczurzych rasy Wistar. Źródłem zmiennego pola magnetycznego był aparat Ambit 2000 (Polska). Ekspozycję przeprowadzano 1 godzinę dziennie przez 100 dni. Zwierzęta podzielono na 4 grupy:

Grupa szczurów	Liczba szczurów	Narkoza eterowa	Owariektomia	Parametry pola magnetycznego
K	8	tak	nie	Ekspozycja pozorowana
O	8	tak	tak	Ekspozycja pozorowana
5	10	tak	tak	B=10mT; f=5Hz, prostokąt
40	9	tak	tak	B=10mT; f=40Hz, sinusoida

Po zakończeniu ekspozycji w surowicy zwierząt oznaczano aktywność fosfatazy alkalicznej, jako enzymu kościotworzenia oraz stężenie wapnia całkowitego i zjonizowanego i fosforu. Wyniki: Aktywność fosfatazy alkalicznej w surowicy krwi wykazywała znamienność statystyczną w poszczególnych grupach (p=0,0102), przy czym wartości w grupie 5 były znamiennie niższe w porównaniu z grupami O i K (odpowiednio p=0,0164 i p=0,0029). W badanych surowicach nie obserwowano istotnych statystycznie różnic w stężeniu wapnia całkowitego w poszczególnych grupach zwierząt (p=0,0682). Natomiast stężenia wapnia zjonizowanego w poszczególnych grupach wykazywały znamienność statystyczną (p=0,0081). Znamiennie niższe było ono w grupie 5 i 40 w porównaniu z grupą K (odpowiednio p=0,0077 i p=0,0033). Według tej zależności największe stężenie wapnia zjonizowanego jest w grupie K, a następnie 40. Stężenie fosforu w surowicy krwi w grupach badanych O, 40, K było znamiennie niższe w porównaniu z grupą 5 (odpowiednio p=0,0004, p=0,0025, p=0,0014). Najwyższe stężenie fosforu odnotowano w grupie 5.

Wnioski: 1/ Długotrwała ekspozycja w wolnozmiennym polu magnetycznym nie powoduje u samic szczurzych po eksperymentalnej owariektomii istotnych zmian biochemicznych w badanych parametrach surowicy krwi.

2/ Zmienność badanych parametrów biochemicznych zależy od etapu obrotu kostnego, a nie od wpływu pola magnetycznego.

P101
CHANGES OF BONE DIVERSION PARAMETERS IN BLOOD SERUM OF RAT FEMALES AFTER EXPERIMENTAL OVARIECTOMY AND LONG TERM EXPOSITION ON ELF MF

Aleksandra Bilska-Urban¹, Aleksander Sieron¹, Andrzej Wiczkowski², Ryszard August³, Magdalena Kubacka¹, Ewa Birkner⁴, Marzena Zalewska-Ziob²,¹Chair and Clinic of Internal Diseases and Physical Medicine, Silesian Medical Academy, 41902 Bytom, ul. Batorego 15;
²Chair of Medical Biology,
³Chair and Clinic of Internal Diseases and Diabetology,
⁴Chair of Biochemistry

Introduction: Loss of estrogens after physiological ovary dysfunction or surgical ovariectomy creates an opportunity for osteoporosis development. The purpose of this project is to investigate the influence of long term ELF MF exposition on bone remodeling through measurement of osteoclastic and osteogenic parameters in the serum of animal models of experimentally ovariectomized female rats.

Materials and Methods: We investigated 35 female Wistar rats. The source of ELF was the Ambit 2000 (Poland) device. Exposition was provided 1 hour daily during 100 days. All animals were divided into 4 groups:

Groups	Number	Ether	Owariectomy	EMF exposure
of rats	of rats	nercosis
	8	yes	no	None
0	8	yes	yes	None
5	10	yes	yes	10mT, f=5Hz, rectangle
40	9	tak	tak	10mT; f=40Hz, sinusoid

Activity of aspartate aminotransferase (AsPAT) as an osteo- genic enzyme and the level of calcium (total and ionized) and phosphorus were determined in serum after exposition.

Results: Serum aspartate aminotransferase activity was statistically significant in various groups (p=0,0102). The levels in group '5′ were significantly lower in the '0′ and 'K’ groups (p=0,0164 and p=0,0029, respectively). In the tested serum we did not find any statistically significant changes in total calcium level of each group of animals (p=0,0682). Ionized calcium levels in each rat group were statistically significant (p=0,0081). Significantly lower in '5′ and ’40’ group in addition to the 'K’ group (p=0,0077 and p=0,0033, respectively). According to this dependence the highest level of ionized calcium was observed in the 'K’ group followed by ’40’. Serum phosphorus in tested groups '0′, ’40’ and 'K’ were significantly lower than in group '5′ (p=0,0004, p=0,0025, 0=0,0014, respectively). The highest level of phosphorus was observed in group '5′.

Conclusions: Long term exposition to ELF significantly influences biochemical changes in tested serum parameters in female rats after experimental ovariectomy.

OCENA GĘSTOŚCI MASY KOSTNEJ U SAMIC SZCZURZYCH PO EKSPERYMENTALNEJ OWARIEKTOMII PODDANYCH […]

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s185-186.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s46.

P102

OCENA GĘSTOŚCI MASY KOSTNEJ U SAMIC SZCZURZYCH PO EKSPERYMENTALNEJ OWARIEKTOMII PODDANYCH DŁUGOTRWAŁEMU DZIAŁANIU WOLNOZMIENNYCH PÓL MAGNETYCZNYCH

Aleksandra Bilska-Urban¹, Aleksander Sieroń¹, Ryszard August²,Magdalena Kubacka¹, Andrzej Wiczkowski³, Grzegorz Cieśłar¹,Grażyna Izdebska-Straszak³.

¹Kl. Chorób Wewnętrznych i Medycyny Fizykalnej Śl.AM,
²Kl. Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Śl.AM,
³Katedra i Z-d Biologii Lekarskiej Śl.AM,

Aleksandra Bilska-Urban, Klinika Chorób Wewnętrznych i Medycyny Fizykalnej, Szpital Specjalistyczny nr 2, 41-902 Bytom, ul. Batorego 15.

Wstęp: Deficyt estrogenów po fizjologicznym wygaśnięciu funkcji jajników lub po ich usunięciu chirurgicznym usposabia do rozwoju osteoporozy. Celem pracy jest zbadanie wpływu wolnozmiennego pola magnetycznego na mineralizację tkanki kostnej poprzez oznaczenie metodą radiologiczną gęstości masy kostnej na modelu zwierzęcym samic szczurzych po eksperymentalnej owariektomii. Materiał i metodyka: Badaniom poddano 35 samic szczurzych rasy Wistar. Źródłem zmiennego pola magnetycznego był aparat Ambit 2000 (Polska). Ekspozycję prowadzono 1 godzinę dziennie przez 100 dni. Zwierzęta podzielono na 4 grupy:

Grupa szczurów	Liczba szczurów	Narkoza eterowa	Owariektomia	Parametry pola magnetycznego
K	8	tak	nie	Ekspozycja pozorowana
O	8	tak	tak	Ekspozycja pozorowana
5	10	tak	tak	B=10mT; f=5Hz, prostokąt
40	9	tak	tak	B=10mT; f=40Hz, sinusoida

Gęstość masy kostnej (BMD) oznaczono densytometrycznie metodą DEXA, oceniając ją w kręgosłupie lędźwiowym oraz w lewej kości udowej. Wyniki: 1/ wartości BMD oznaczone w kręgosłupie lędźwiowym wykazywały znamienność statystyczną w poszczególnych grupach zwierząt (p=0,0061). Najniższe znamiennie BMD było w grupie 0 i 5 w porównaniu z grupą K (odpowiednio p=0,0357 i p=0,0019) oraz znamiennie niskie BMD było w grupie 5 w porównaniu z grupą 40 (p=0,0179). Nie wykazano znamienności statystycznej między grupami 40 i K. Zauważono nieznamiennie statystyczny wzrost BMD w grupie 40 w porównaniu do 5 i 0. BMD największe jest w grupie kontrolnej, a następnie w grupie poddanej ekspozycji pola magnetycznego o częstotliwości 40 Hz o przebiegu sinusoidalnym. 2/ Wartości BMD oznaczone w lewej kości udowej w poszczególnych grupach zwierząt różniły się również znamiennie (p=0,0031). Wartości BMD w grupach 40, 5 i 0 były znamiennie niższe w porównaniu z grupą K (odpowiednio p=0,0024, p=0,0025 i p=0,0039). Zauważono nieznamiennie statystyczny wzrost BMD w grupie 40 w porównaniu do 0. Największa gęstość masy kostnej była w grupie kontrolnej, a następnie w grupie poddanej ekspozycji pola magnetycznego o częstotliwości 40 Hz o przebiegu sinusoidalnym. Wnioski: 1/ Długotrwała ekspozycja w wolnozmiennym polu magnetycznym powoduje zwiększenie masy kostnej u samic szczurzych poddanych owariektomii, szczególnie w przypadku pola o częstotliwości 40 Hz i przebiegu sinusoidalnym. 2/ Uzyskane wyniki wskazują na możliwość wykorzystania wolnozmiennych pól magnetycznych w terapii osteoporozy po przeprowadzeniu dalszych badań odnośnie doboru parametrów terapeutycznych pola.

P102
EVALUATION OF CHANGES IN BONE MASS DENSITY (BMD) OF FEMALE RATS AFTER EXPERIMENTAL OVARIECTOMY EXPOSED ON ELF MAGNETIC FIELD

Aleksandra Bilska-Urban¹, Aleksander Sieron¹, Ryszard August², Magdalena Kubacka¹, Andrzej Wiczkowski³, Grzegorz Cieslar¹, Grazyna Izdebska-Straszak³,^{¹Chair and Clinic of Internal Diseases and Physical Medicine, Silesian Medical Academy, 41902 Bytom, ul. Batorego 15, ²Chair and Clinic of Internal Diseases and Diabetology, ³Chair of Medical Biology}

Introduction: Estrogen deficiency after physiological loss of ovarian function or after surgical ovariectomy creates a possibility for the development of osteoporosis. The purpose of this project is to assess ELF magnetic field on bone tissue mineralization tested by radiological measurement of BMD on animal models of female experimentally ovariectomized rats.

Groups	Number	Ether	Owariectomy	EMF exposure
of rats	of rats	nercosis
	8	yes	no	None
0	8	yes	yes	None
5	10	yes	yes	10mT, f=5Hz, rectangle
40	9	tak	tak	10mT; f=40Hz, sinusoid

BMD was established by densitometry using the DEXA method. Measurements were provided in the lumbar spine and left femur.

Results: 1: BMD levels in the lumbar spine were statistically significant in each animal group (p=0,0061). The lowest significant BMD were observed in groups 'O’ and '5′ in comparison to group 'K’ (p=0,0357 and p=0,0019 respectively) and significant low BMD in group '5′ in comparison to group ’40’ (p=0,0179). Statistically significant changes were not observed between groups ’40’ and 'K’. A statistically insignificant increase in BMD in group ’40’ compared to group '5′ and 'O’. A greater BMD is noted in the control group followed by the group exposed to sinusoidal 40Hz.

2: BMD levels in left femur in each group of animals were also significantly different (p=0,0031). BMD levels in groups ’40’, '5′ and 'O’ were significantly lower compared to group 'K’ (p=0,0024, p=0,0025 and p=0,0039). A non-statistically significant increase in BMD was observed in group ’40’ compared to group 'O’. The highest level of BMD existed in the control group followed by the group exposed to sinusoidal 40Hz frequency eLf.

Conclusions: 1: Long term exposition to an ELF magnetic field increases BMD in ovariectomized female Wistar rats, especially those exposed to sinusoidal 40Hz.

2: Our results show a possible way of utilizing ELF MF in osteoporosis therapy after further more specific investigations which include selection of therapeutic parameters of ELF MF.

WPŁYW LENTARONU NA UKŁAD KOSTNY U OWARIEKTOMIZOWANYCH I NIEOWARIEKTO-MIZOWANYCH SZCZURÓW

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s186-187.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s46-47.

P103
WPŁYW LENTARONU NA UKŁAD KOSTNY U OWARIEKTOMIZOWANYCH I NIEOWARIEKTO-MIZOWANYCH SZCZURÓW

Maria Pytlik, Waldemar Janiec, Barbara Nowińska, Urszula Cegieła, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Halina Woźnica
Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny,
Śląska Akademia Medyczna, 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4

Lentaron jest selektywnym inhibitorem aromatazy enzymu przekształcającego prekursory androgenowe (androstendion i testosteron) w estrogeny (estron i estradiol). Jest stosowany w leczeniu hormonozależnego raka sutka u kobiet po menopauzie. Lentaron hamuje syntezę estrogenów we wszystkich tkankach zawierających aromatazę (jajniki, tkanka tłuszczowa, wątroba, mięśnie, mieszki włosowe). Niedobór estrogenów zaburza remodelację tkanki kostnej. Wpływ Lentaronu na ten proces nie jest poznany.
Celem pracy było zbadanie wpływu lentaronu (20 mg/kg s.c. raz w tygodniu)podawanego przez 4 tygodnie na układ kostny u szczurów obustronnie owariektomizowanych i nieowariektomizowanych. Badania przeprowadzono na 3 miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar,które podzielono na 4 grupy: I – Kontrola (szczury nieowariektomizowane),II – Szczury owariektomizowane, III – Szczury nieowariektomizowane + Lentaron, IV – Szczury owariektomizowane + Lentaron). We wszystkich grupach badano masę kości, długość, średnicę, zawartość substancji mineralnych i wapnia w kości piszczelowej i udowej, przyrost kości piszczelowej na grubość od strony periosteum i endosteum, szerokość osteoidu od strony periosteum i endosteum, powierzchnię trzonu oraz powierzchnię jamy szpikowej kości piszczelowej, szerokość chrząstki nasadowej i grubość beleczek kostnych w nasadzie i przynasadzie kości udowej. Badano także mechaniczne własności kości udowej.
Obustronna owariektomia spowodowała osteopeniczne zmiany w układzie kostnym u szczurów. Lentaron nie wpływał w sposób znaczący na przebudowę tkanki kostnej u szczurów nieowariektomizowanych (grupa III). Lentaron podawany szczurom owariektomizowanym (grupa IV) nieznacznie zmniejszał zmiany w układzie kostnym wywołane owariektomią.

P103
EFFECTS OF LENTARON ON THE SKELETAL SYSTEM IN OVARIECTOMIZED AND NON-OVARIECTOMIZED RATS

Maria Pytlik, Waldemar Janiec, Barbara Nowinska, Urszula Cegiela, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Halina Woznica,
Department of Pharmacology, Silesian Medical University, Jagielloiiska 4, 41¬200 Sosnowiec, Poland

Lentaron is an aromatase enzyme inhibitor which is uniquely responsible for the generation of estrone and estradiol from androgenic precursors. Lentaron is used in the treatment of breast cancer in postmenopausal women. Lentaron causes a reduction of estrogen biosynthesis in all tissues where it occurs. Deficiency of estrogens disturb remodeling of bone tissue. The effect of Lentaron on bones in not known.
The aim of the present study was to investigate the effects of Lentaron (20 mg/kg s.c. once a week) administered for 4 weeks on the skeletal system in bilaterally ovariectomized and non- ovariectomized rats. The experiments were carried out on 4 groups of 3-month-old female Wistar rats: I – Control (nonovar- iectomized rats), II – Ovariectomized rats, III – Nonovariectomized rats + Lentaron, IV – Ovariectomized rats + Lentaron. In all the groups body weight gain, bone mass, length and diameter, mineral and calcium content in the tibia and femur, endosteal and periosteal transverse growth, endosteal and periosteal osteoid width, transverse cross-section area of the cortical diaphysis and that of the marrow cavity in the tibia, epiphyseal cartilage width, trabeculae width in the epiphysis and metaphysis of the femur were examined. Mechanical properties of the femur were also studied.
Bilateral ovariectomy induced osteopenic skeletal changes in female rats. Lentaron did not significantly change bone remodel¬ing in nonovariectomized rats (group III). Lentaron administered to the bilaterally ovariectomized rats (group IV) slightly reduced the changes caused by ovariectomy in the skeletal system.

WPŁYW JAŁOWEGO STANU ZAPALNEGO JAMY SZPIKOWEJ NA KOŚCI DŁUGIE U SZCZURÓW

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s187-188.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s47.

P104
WPŁYW JAŁOWEGO STANU ZAPALNEGO JAMY SZPIKOWEJ NA KOŚCI DŁUGIE U SZCZURÓW

Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Waldemar Janiec, Agata Sowińska, Joanna Folwarczna, Urszula Cegieła, Barbara Nowińska, Maria Pytlik, Leszek Śliwiński
Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny, Śląska Akademia Medyczna, 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4

Celem pracy było zbadanie wpływu jałowego stanu zapalnego jamy szpikowej kości udowej na zmiany morfologiczne w kościach szczurów. Badania przeprowadzono na szczurach samcach szczepu SPD (233-250 g), które podzielono na dwie grupy badane, u których wywołano jałowy stan zapalny jamy szpikowej kości przez okres (3 lub 6 tygodni) i dwie odpowiednie grupy kontrolne.
W celu wywołania jałowego stanu zapalnego jamy szpikowej kości zastosowano metodę Meiera i wsp. w modyfikacji własnej. U szczurów, uśpionych metoheksytalem, wprowadzono do jamy szpikowej kości udowej implant jałowej peletki bawełnianej.
Po 3 lub 6 tygodniach eksperymentu zwierzęta zabijano. Wykonano pomiary makrometryczne wyizolowanych kości udowych i kości piszczelowych (masy, długości, średnicy trzonu i nasady) oraz pomiary histometryczne wyizolowanych kości udowych (powierzchni przekroju poprzecznego trzonu i jamy szpikowej, przyrostu na grubość, grubości osteoidu, grubości beleczek kostnych nasady, szerokości chrząstki nasadowej). Wykonano badania hematologiczne szpiku kostnego i krwi obwodowej. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że model eksperymentalny z zastosowaniem implantu jałowej peletki bawełnianej do jamy szpikowej kości długiej u szczurów może być wykorzystany w celu wywołania eksperymentalnego jałowego stanu zapalnego jamy szpikowej kości. Charakteryzuje się on zmniejszeniem zawartości komórek układu erytroblastycznego oraz zwiększeniem zawartości komórek układu mieloblastycznego i układu limfoblastycznego w szpiku kostnym kości zawierającej implant. Ponadto stwierdzono zwiększenie powierzchni przekroju poprzecznego części korowej trzonu i zmniejszenie powierzchni przekroju poprzecznego jamy szpikowej, zwiększenie przyrostu zewnętrznego i wewnętrznego na grubość, zmniejszenie szerokości chrząstki nasadowej, zwiększenie masy oraz deformację kształtu kości zawierającej implant.

P104
EFFECT OF ASEPTIC INFLAMMATION OF THE MARROW CAVITY ON LONG BONES IN THE RAT

Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Waldemar Janiec, Agata Sowiiiska, Joanna Folwarczna, Urszula Cegiela, Barbara Nowinska, Maria Pytlik, Leszek Sliwinski,
Department of Pharmacology, Silesian Medical University, Jagiellonska 4, 41-200 Sosnowiec, Poland

The aim of the present study was to investigate the effect of the aseptic inflammation of the marrow cavity of the femur on the morphometry of the femur and tibia in rats.
The experiment was carried out on male SPD rats (233-250 g) divided into 2 groups in which aseptic inflammation of the marrow cavity was induced (3 or 6 weeks) and 2 respective control groups.
The aseptic inflammation of the marrow cavity was induced using the method of Meier et al. in our modification. The implant of an aseptic cotton pellet was inserted into the marrow cavity of the femur of rats under methohexytal anaesthesia. After 3 or 6 weeks of the experiment, the animals were killed. The macro- metric parameters (mass, length, diameter of the diaphysis and epiphysis) and histomorphometric parameters of the femur (transverse cross-section area of the diaphysis and of the marrow cavity, transverse growth, width of the osteoid, width of the trabeculae in the epiphysis, width of the epiphyseal cartilage) were studied. Hematological investigation of the blood and marrow were also carried out.
Results: The applied experimental model may be used to induce aseptic inflammation of the femoral marrow cavity. A decrease in the number of the erythroblastic system cells and increases in the number of the myeloblastic and limphoblastic system cells in of the bone marrow of the bone containing the implant were observed. Moreover, an increase in the transverse cross-sectional area of the diaphysis and a decrease in the transverse cross-section area of the marrow cavity, increases in the endosteal and periosteal transverse growth, a decrease in the width of the epiphyseal cartilage, an increase in bone mass and a deformation of the bone containing the implant were observed.

WPŁYW CYKLOFOSFAMIDU NA PROCESY PRZEBUDOWY KOŚCI DŁUGICH U SZCZURÓW

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s188-189.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s47.

P105
WPŁYW CYKLOFOSFAMIDU NA PROCESY PRZEBUDOWY KOŚCI DŁUGICH U SZCZURÓW

Urszula Cegieła, Waldemar Janiec, Agnieszka Piątek, Maria Pytlik, Joanna Folwarczna, Barbara Nowińska, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Leszek Śliwiński
Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny, Śląska Akademia Medyczna, 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4, Poland

Nowotwory, zarówno te, które dają przerzuty do kości, jak i te bez przerzutów, mogą powodować patologiczną przebudowę tkanki kostnej, której następstwem jest ogólnoustrojowa hiperkalcemia lub osteomalacja przy normokalcemii.
Celem pracy było zbadanie wpływu stosowania cyklofosfamidu, leku o działaniu cytostatycznym, na procesy przebudowy kości długich u szczurów poprzez ocenę zmian parametrów makrometrycznych i histometrycznych oraz własności mechanicznych kości udowej.
Badania przeprowadzono na szczurach samcach szczepu Wistar o wyjściowej masie ciała 212-229 g, które podzielono na 3 grupy (n = 6): I – kontrola, II – cyklofosfamid (10 mg/kg mc im, podawany przez pierwsze 14 dni, a następnie po siedmiodniowej przerwie przez 7 dni), III – cyklofosfamid (20 mg/kg mc po, podawany przez pierwsze 14 dni). Po 28 dniach eksperymentu zwierzęta zabijano i oznaczano masę, długość i średnicę oraz zawartość substancji mineralnych w kości udowej i w kości piszczelowej, powierzchnie przekroju poprzecznego kości korowej piszczeli i jamy szpikowej, przyrost kości piszczelowej na grubość i szerokość osteoidu od strony endosteum i od strony periosteum w kości piszczelowej oraz grubość beleczek kostnych, szerokość chrząstki nasadowej i własności mechaniczne kości udowej.
Uzyskane wyniki wykazały, że cyklofosfamid powoduje zaburzenia procesu przebudowy tkanki kostnej. Obserwowano zmniejszenie masy, długości, średnic i zawartości substancji mineralnych w kościach długich, grubości beleczek kostnych w kości udowej, przyrostu kości korowej piszczeli na grubość i szerokości osteoidu, pola powierzchni przekroju poprzecznego kości korowej piszczeli oraz zwiększenie pola powierzchni przekroju jamy szpikowej w kości piszczelowej i zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej kości udowej.

P105
EFFECT OF CYCLOPHOSPHAMIDE ON REMODELING OF LONG BONES IN THE RAT

Urszula Cegieta, Waldemar Janiec, Agnieszka Piątek, Maria Pytlik, Joanna Folwarczna, Barbara Nowinska, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Leszek Sliwinski,
Department of Pharmacology, Silesian Medical University, Jagiellonska 4, 41-200 Sosnowiec, Poland

Neoplasms, with or without metastases to bones, can induce pathological bone remodeling, leading to systemic bone resorp¬tion and hypercalcemia or osteomalacia and normocalcemia.
The aim of the present study was to investigate the effect of a cytostatic – cyclophosphamide on the skeletal system in rats. The experiments were carried out in male Wistar rats with initial
body weight of 212-229 g, divided into 3 groups (n = 6): I – Control, II – Cyclophosphamide (10 mg/kg im daily for 14 days, and, after a 7-day break, for 7 days), III – Cyclophosphamide (20 mg/kg po daily for the initial 14 days). After 28 days of the experiment, the animals were killed and bone mass, length, diameter, mineral content in the femur and tibia, transverse cross- section surfaces of the cortical diaphysis and of the marrow cavity, transverse growth, endosteal and periosteal osteoid width in the tibia, trabeculae width, epiphyseal cartilage width and mechanical features of the femur were examined.
Cyclophosphamide caused disorders of bone tissue remodel¬ing. Decreases in bone mass, length, diameter, mineral content in long bones, trabeculae width in the femur, transverse growth, width of osteoid, transverse cross-section surface of the cortical diaphysis, an increase in the transverse cross-section of the marrow cavity in the tibia, and a deterioration of mechanical properties of the femur were observed.

CHRZĄSTKA STAWOWA ORAZ KOŚĆ ZBITA I GĄBCZASTA PODOBNIE WYCHWYTUJĄ STRONT PODAWANY DOUSTNIE SZCZUROM

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s189-190.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s47.

P106

CHRZĄSTKA STAWOWA ORAZ KOŚĆ ZBITA I GĄBCZASTA PODOBNIE WYCHWYTUJĄ STRONT PODAWANY DOUSTNIE SZCZUROM

J.Badurski, J. Supronik, Z.Kaliszewski, B.Kaliszewska, K.Naruszewicz (1) and M.Jabłoński, M.Gorzelak (2):

(1)Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych, Białystok;

(2)Oddział Ortopedii w Akademii Medycznej w Lublinie, Polska.

Wprowadzenie: Sole strontu stymulują zarówno chondrocyty jak i osteoblasty, lecz hamują osteoklasty. Trwają wieloośrodkowe badania nad skutecznością strontu w leczeniu osteoporozy, ale również nad jego wpływem na chrząstkę stawową poddawaną czynnikom katabolicznym. Ponieważ proporcja wychwytu strontu przez chrząstkę stawową i kość zbitą oraz beleczkową jest nieznana, podjęliśmy badania wyjaśniające dystrybucję tego pierwiastka po jego długotrwałym, doustnym podawaniu.

Materiał i metody: Cztery grupy szczurów płci męskiej przez sześć miesięcy otrzymywały wodne roztwory chlorku strontu: 0.001%(1.75 μM/dzień), 0.05%(87.5 75 μM/d) i 0.1%(175 μM/d) vs wodę jako kontrolę. Chrząstki stawowe stawów biodrowych i kolanowych oraz kości zbita i gąbczasta trzonu i nasady bliższej k.udowej wypreparowywano i suszono. Stront w nich oznaczano metodą absorpcji atomowej AAS-ETA aparatem Perkin-Elmera 4100ZL stosując grafitową kuwetę THGA.

Wyniki: Stężenia strontu wyrażane w mg na kg suchej masy tkanek badanych podane są w tabeli:

	Kontrola	0,001%	0,05%	0,1%
Chrząstka kolana	85	1917	3681	4800
Chrząstka biodra	83	2011	4604	5719
Kość zbita	151	2316	3962	5681
Kość gąbczasta	131	1947	3561	4826

Wniosek: Stężenia strontu we wszystkich badanych tkankach rosną proporcjonalnie do wzrastających dawek podawanego preparatu i są porównywalne pomiędzy kością i chrząstką stawową, wyższe w biodrze niż w kolanie oraz wyższe w kości korowej niż w beleczkowej.

P106
UPTAKE OF STRONTIUM BY BONE AND BY JOINT CARTILAGE OF RATS AFTER ORAL ADMINISTRATION IS COMPARABLE

Janusz E. Badurski, Jerzy Supronik, Zbigniew Kaliszewski, Barbara Sicinska¹, Mirostaw Jablonski and Maciej Gorzelak², ^{1Centre of Osteoporosis and Osteoarticular Diseases, Biatystok, ²Dept. Orthopaedics, Academy of Medicine, Lublin, Poland}

Introduction: Strontium salts stimulate osteoblasts and chon- drocytes but inhibit osteoclasts. Because the distribution of strontium after oral administration in trabecular and cortical bone as well as in joint cartilage is unknown, we have tested it in rats.

Materials and Methods: Four groups of male rats six weeks of age received 0.001% (1.75 uM/day), 0.05% (87.5 uM/day) and 0.1% (175 uM/Day) water solutions of strontium chloride vs. water as a control for six months. Cartilages of knee and hip joints as well as cortical and trabecular tissue of the femur were prepared than dried and strontium concentrations were measured by the AAS-ETA method by the Perkin-Elmer 4100ZL machine with a THGA graphite cuvete.

Results: Concentrations of strontium expressed in mg per kg of dry tissue are listed in table:

	Controls	0,001%	0,05%	0,1%
Knee cartilage	85	1917	3681	4800
Hip cartilage	83	2011	4604	5719
Cortical bone	151	2316	3962	5681
Trabecular bone	131	1947	3561	4826

Conclusion: In three examined solutions strontium concentrations in bone and cartilage are comparable, larger in the hip than in the knee cartilage, higher in cortical than in trabecular bone.

WPŁYW CHLORKU STRONTU NA ROZWÓJ ZMIAN W UKŁADZIE KOSTNYM SZCZURÓW WYWOŁANYCH DZIAŁANIEM PREDNIZOLONU

XI Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy
V Krakowskie Sympozjum Osteoporozy
Kraków 27-29.09.2001

Streszczenia:
wersja polska
Materiały kongresowe: STRESZCZENIA, s190-191.
Druk: Drukarnia Skinder, ISBN – 83-904008-5-5

wersja angielska
Osteoporosis International 2001; vol. 12 (Suppl 1), s47-48.

P107
WPŁYW CHLORKU STRONTU NA ROZWÓJ ZMIAN W UKŁADZIE KOSTNYM SZCZURÓW WYWOŁANYCH DZIAŁANIEM PREDNIZOLONU

Barbara Nowińska, Waldemar Janiec, Maria Pytlik, Joanna Folwarczna, Justyna Marcinkowska, Gabriela Król, Urszula Cegieła, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Leszek Śliwiński

Katedra i Zakład Farmakologii, Wydział Farmaceutyczny, Śląska Akademia Medyczna, 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4

Dotychczasowe metody leczenia osteoporozy posteroidowej są mało skuteczne, stąd istnieje potrzeba poszukiwania środków mogących przeciwdziałać uszkodzeniu kości przez glikokortykosteroidy.
Celem pracy było zbadanie wpływu chlorku strontu na rozwój osteopenii u szczurów samców szczepu SPD wywołanej podawaniem prednizolonu w dawce dobowej 5 mg/kg m.c.i.m. Chlorek strontu podawano w dawce dobowej 300 mg/kg m.c.p.o. przez okres 4 lub 8 tygodni.
Określano masę kości, długość i średnicę kości długich, zawartość substancji mineralnych i wapnia w kości piszczelowej i kości udowej. Ponadto oznaczano powierzchnię przekroju poprzecznego trzonu i jamy szpikowej kości piszczelowej, szerokość osteoidu zewnętrznego i wewnętrznego, przyrost kości piszczelowej na grubość od strony okostnej i śródkostnej, szerokość chrząstki nasadowej, grubość beleczek kostnych nasady i przynasady kości udowej. Własności mechaniczne oznaczano wyznaczając siłę potrzebną do złamania kości udowej oraz maksymalne ugięcie kości udowej pod wpływem przyłożonej siły.
Uzyskane wyniki wskazują, że u zdrowych szczurów chlorek strontu stosowany przez 4 lub 8 tygodnie nie wpływał w istotny sposób na długość i średnicę wyizolowanych kości, ich masę i zawartość substancji mineralnych w badanych kościach. Obserwowano natomiast, na podstawie oznaczeń histomorfometrycznych, pewne zmiany wskazujące na hamowanie przez chlorek strontu procesów resorpcji bez znamiennego wpływu na procesy kościotworzenia. Łączne stosowanie chlorku strontu z prednizolonem nieznacznie łagodziło niekorzystny wpływ prednizolonu na kości.

P107
EFFECT OF STRONTIUM CHLORIDE ON DEVELOPMENT OF PREDNISOLONE INDUCED CHANGES IN THE RAT SKELETAL SYSTEM

Barbara Nowinska, Waldemar Janiec, Maria Pytlik, Joanna Folwarczna, Justyna Marcinkowska, Gabriela Krol, Urszula Cegieta, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Leszek Sliwinski,
Department of Pharmacology, Silesian Medical University, Jagiellonska 4, 41-200 Sosnowiec, Poland

Methods used in the treatment of osteoporosis induced by glucocorticosteroids are not effective enough. There is a need for new drugs which could be useful in counteracting the effects of glucocorticosteroids on bone tissue.
The aim of the present study was to investigate the effects of strontium chloride on the development of osteopenia induced by prednisolone (5 mg/kg im daily) in male SPD rats. Strontium chloride was administered in a dose of 300 mg/kg po daily for 4 or 8 weeks.
The macrometric parameters (length and diameter of the bone), bone mass and mineral and calcium content in the tibia and femur were studied. The transverse cross-sectional area of the diaphysis and the marrow cavity in the tibia, endosteal and periosteal osteoid width, endosteal and periosteal transverse growth in the tibia, epiphyseal cartilage width, width of trabeculae in the epiphysis and metaphysis of the femur were also examined. Mechanical properties of the femur were determined by the measurement of force necessary to cause a fracture and maximal deformation.
Strontium chloride administered for 4 or 8 weeks did not significantly affect the length and diameter, mass and mineral content in the tibia and femur of healthy rats. The histomorpho- metric studies demonstrated that strontium chloride caused some changes indicating the inhibition of bone resorption without a significant effect on bone formation. Administration of strontium chloride together with prednisolone slightly attenuated the unfavorable effect