I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s165-166.

P38
CARTILAGE OLIGOMETRICMATRIX PROTEIN (COMP) IN SUBJECTS WITH EARLY OSTEOARTHRITIS OF THE KNEE JOINTS

Tamm A.,1 Kumm J.,1 Tamm Ann, 1 Veske K.,2 Lintrop M.,2 Hansen Ü.
1 University of Tartu, Estonia, Tartu, Faculty of Medicine,
2 Tartu University Clinics, Department of Radiology, Estonia

Keywords: COMP, early knee osteoarthritis, population

Elevated serum COMP levels are considered to be predictive of progression of knee OA. At the same time COMP is not unique to cartilage but found also in tendons and synovia.
Aim
To examine links between serum COMP and clinical and radiological parameters in subjects with early OA of the knees.
Material
142 persons 32 – 55 years of age, mean 45 ± 6 (SD), 74% of those with knee problems of that age group from the list of one family physician, were studied. In 90% of the persons knee complaints had lasted over three months. Among them 83 (58%) were women and 59 (42%) were men.
Methods
(i) Person’s ability to use the knees was tested, and knee joints were investigated (ii) radiographically as well as (iii) sonographically. Radiographically, neither joint surface of the knee (tibiofemoral, TF and patellofemoral, PF) revealed any alterations in 25% of the subjects. First grade OA was found in 46% and second or third grade OA in 29% of the subjects. Advanced OA (II+III) occurred more frequently on PF joint surface (chi-square 31.3, P=0.000). Serum COMP levels were measured by an ELISA utilising two monoclonal antibodies against antigenic determinants on the human COMP molecule (AnaMar Medical, Lund). All the samples were determined twice with intra-assay coefficient of variation < 6 %.
Results
We did not observe correlations between the S-COMP levels and radiographic OA of TF nor PF compartments. More detailed analyses demonstrated significant difference in S-COMP levels for men and women (the medians 12.1 and 9.8 U/L, respectively, p= 0.0004). Among men there were relatively more persons having physically hard labour.
For women, S-COMP levels significantly correlated with age (rho = 0.322, p=0.003), tibial (rho= 0.287, p= 0.019) and PF osteophytes (0.235, p= 0.032), as well as with thickness of quadriceps tendon (left rho = 0.256, p = 0.035).
For men, only correlation between S-COMP and sonographic changes in menisci (rho 0.358, p= 0.025) was observed.
Using the combination of variables as presence of TF and PF osteophytes, thinning of the cartilage of PF facet and femoral intercondylar angle, the regression models permitted to predict 20-21 % of the variability of S-COMP in women. The model did not predict S-COMP for men. For them other parameters were acting.
Conclusions
1. Interpreting changes of S-COMP one must differentiate the results by gender.
2. Correlations between S-COMP level and osteophytes of the knee joint conform to the view that S-COMP elevates in case of early-stage OA.
3. Sonographic examination revealed a significant contribution of PF cartilage, tendon and menisci to the variability of S-COMP in women.
4. Our results confirm origin of COMP from several tissues.

P38
BIAŁKA OLIGOMETRYCZNE MACIERZY CHRZĄSTKI (COMP) U OSÓB Z WCZESNYMI ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI STAWÓW KOLANOWYCH

Tamm A.,1 Kumm J.,1 Tamm Ann, 1 Veske K.,2 Lintrop M.,2 Hansen Ü.
1 University of Tartu, Estonia, Tartu, Faculty of Medicine,
2 Tartu University Clinics, Department of Radiology, Estonia

Słowa kluczowe: oligomeryczne białko macierzy chrząstki COMP, wczesna choroba zwyrodnieniowa stawów, populacja

Podwyższony poziom COMP w surowicy uważa się za czynnik prognostyczny postępów choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych. Jednocześnie COMP nie występuje jedynie w tkance, ale również w ścięgnach i w mazi stawowej.
Cel
Zbadać związek pomiędzy COMP w surowicy a parametrami klinicznymi i radiologicznymi u osób z wczesną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych.
Materiał
Zbadano 142 osoby w wieku 32-55 lat, średio 45 ± 6 (SD), z listy lekarza rodzinnego, z których 74% miało problemy z kolanami. U 90% tych osób problemy z kolanami trwały ponad 3 miesiące. Wśród nich było 83 (58%) kobiet i 59 (42%) mężczyzn.
Metody
Testowano zdolność (i) używania kolan przez badane osoby oraz stawy kolanowe (ii) radiologicznie i (iii) ultrasonograficznie. W 25% przypadków badanie radiologiczne nie wykazało żadnych zmian w powierzchniach stawowych (piszczelowo-udowa – TF, rzepkowo-udowa – PF). Choroba zwyrodnieniowa I stopnia występowała u 46% a II lub III stopnia u 29% osób. Zaawansowana choroba zwyrodnieniowa (II+III) występowała częściej w rzepkowo-udowej powierzchni stawu (chi-square 31.3, P=0.000). Poziom COMP w surowicy mierzono za pomocą testu ELISA używającego 2 przeciwciał monoklonalnych przeciwko antygenowym determinantom molekuł ludzkiego COMP (AnaMar Medical, Lund). Wszystkie próbki były dwukrotnie badane ze współczynnikiem oznaczalności < 6 %.
Wyniki
Nie zaobserwowaliśmy korelacji pomiędzy poziomem COMP w surowicy oraz radiologicznym OA powierzchni stawowych TF i PF. Dokładniejsze analizy ukazały znaczące różnice w poziomach COMP u mężczyzn i kobiet (średnio 12.1 i 9.8 U/L, odpowiednio, p= 0.0004). Wśród mężczyzn było relatywnie więcej osób wykonujących ciężką pracę fizyczną.
U kobiet poziom COMP w surowicy znacząco korelował z wiekiem (rho = 0.322, p=0.003), piszczelowymi osteofitami (rho= 0.287, p= 0.019) oraz osteofitami rzepkowo-udowymi (0.235, p= 0.032), jak również z grubością ścięgien mięśnia czworgłowego uda (lewe rho = 0.256, p = 0.035).
U mężczyzn zaobserwowano jedynie korelacje między COMP a zmianami w USG łąkotki (rho 0.358, p= 0.025).
Używając kombinacji zmiennych oraz obecności osteofitów TF i PF, zcieńczenie tkanki powierzchni rzepkowo-udowej oraz kąta miedzykłykciowego, model regresji pozwolił przewidzieć 20-21% zmiennosci poziomu COMP u kobiet. Model nie przewidywał poziomu COMP u mężczyzn, dla nich używano innych parametrów.
Wnioski
1. Interpretując zmiany poziomu COMP w surowicy należy rozróżnić wyniki w zależnosci od wieku.
2. Korelacje pomiedzy poziomem COMP a osteofitami w stawach kolanowych skłaniają do poglądu, że poziom COMP w surowicy wzrasta w przypadku wczesnej choroby zwyrodnieniowej.
3. Badanie ultrasonograficzne wykazało znaczące wpływ tkanki na powierzchni rzepkowo-udowej, ścięgien oraz łąkotki na zróżnicowanie poziomu COMP u kobiet.
4. Nasze badania potwierdzają, że COMP wywodzi się z kilku różnych tkanek.

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s170-171.

P43
KNEE INJURY AND OSTEOARTRITIS OUTCOME SCORE (KOOS) IN SYMPTOMATIC AND NON-SYMPTOMATIC MIDDLE-AGED POPULATION IN ESTONIA

Tamm A.,1 Hansen Ü.,2 Veske K.,1 Lintrop M.,1 Tamm A.1
1 University of Tartu & Tartu University Hospital
2 ÜH Family Practice, Estonia

Keywords: KOOS, early knee osteoarthritis, population

As most studies on osteoarthritis (OA) have focused on persons aged over 50 years, there are few data about the outcomes of knee OA (KOA) in younger subjects.
Aim of the study was to investigate the outcome of knee OA in a 32-55 years old community-based population with and without knee pain
Materials
A total of 555 subjects, aged 32 – 55 (mean 45 ± 6.0), were examined at one family doctor’s practice in Elva, South Estonia. The response rate to the first posted questionnaire was 63%. 222 persons noted pain or disability. Symptomatic group consisted of 160 persons (73%; 57 M and 103 F) Increased BMI (>26) was observed in 66% of the women and 54% of the men. Non-symptomatic group was age and sex matched (30 M and 44 F) from the same population sample and served as a control group.
Methods
An advanced WOMAC system, Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS), developed by E. Roos et al. (1999), was used. Radiographic methods: Anterior-posterior weight-bearing radiographs of tibiofemoral (TF) compartment were evaluated by two radiologists according to Spector et al. (1992) and patello-femoral (PF) compartment of knee joint according to Nagaosa et al. (2000) . For data processing the non-parametric Mann-Whitney test and Spearman’s rank correlation were employed.
Results
1. Radiographic alterations in the knee joints: Grade 0 OA (TF and PF) in both knees was observed in 25%, grade I in 46% and grade II or III in 29 % of the cases of the symptomatic population. Advanced OA (II and III) occurred more frequently on PF joint surface (chi square 31.3; p= 0.000). Advanced WOMAC system KOOS has two new subscales sport/recreation (SP) and quality of life (Q). In SP scores, differences (p = 0.002) between men and women were observed. In other subscales no differences were found. As expected, there were highly significant differences (p=0.0000) in the scores of P, S, A, SP and Q between the symptomatic population and the control group.
No differences were observed in the KOOS scores between the subjects with and without grade I PF OA. Grade II PF OA was associated with more symptoms in men in comparison with grade 0 PF OA (p= 0.013).
In part of the women, more limitations in SP (p = 0.008) and A (p = 0.023) were reported in grade I TF OA. In few subjects, grade II TF OA was associated with S (p = 0.007) and P (p = 0.04). The mean quality of life of women decreased slightly in grade II KOA (p = 0.045) in comparison with women without KOA.
Conclusions
1. Our results confirm frequent occurrence of PF OA and TF OA in middle-aged population.
2. KOOS was easy to manage in a population study.
3. The new subscales of SP and Q have associations with early grades of radiographic KOA

P43
POURAZOWE ZMIANY ZWYRODNIENIOWE STAWU KOLANOWEGO U PACJENTÓW OBJAWOWYCH I BEZOBJAWOWYCH W ŚREDNIM WIEKU W POPULACJI ESTONII

Tamm A.,1 Hansen Ü.,2 Veske K.,1 Lintrop M.,1 Tamm A.1
1 University of Tartu & Tartu University Hospital, Estonia
2 ÜH Family Practice, Estonia

Słowa kluczowe: KOOS, wczesna choroba zwyrodnieniowa stawów, populacja

Większość badań nad chorobą zwyrodnieniową stawów (OA) skupia się na osobach powyżej 50 roku życia, natomiast jest niewiele danych na temat choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych (KOS) u osób młodszych.
Celem pracy było zbadanie występowania OA w koalnie w populacji osób w wieku 32-55 lat z oraz bez bólu w kolanie.
Materiał
W prywatnym ośrodku medycyny rodzinnej w miejscowości Elva w Południowej Estonii przebadano 555 osób w wieku 32-55 lat (średnio 45 ± 6.0). Na pierwszy wysłany pocztą kwestionariusz odpowiedziało 63% osób. 222 osoby zgłaszały ból lub niepełnosprawność. Grupa objawowa składała się z 160 osób (73%; 57 mężczyzn i 103 kobiet). Podwyższone BMI (>26) zaobserwowano u 66% kobiet i 54% meżczyzn. Grupa bezobjawoawa była dobrana pod względem płci i wieku (30 mężczyzn, 44 kobiety) z takiej samej próbki populacyjnej i służyła za grupę kontrolną.
Metody
Użyto zaawansowanego systemu WOMAC oraz punktacji uszkodzenia i zwyrodnienia kolana (Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score – KOOS) opracowanego przez E. Roosa i wsp. (1999). Metody radiograficzne: radiolodzy oceniali przednio-tylne radiogramy obciążanych części piszczelowo-udowych wg Spector i wsp. (1992) oraz rzepkowo-udowych wg Nagaosa i wsp. (2000) stawów kolanowych. W analizie danych użyto testu Manna-Whitney’a i Spearmana.
Wyniki
Zmiany radiologiczne w stawach kolanowych: zaobserwowano OA stopień 0 (TF i PF) w obu kolanach u 25% badanych, stopnia I u 46% oraz stopnai II lub III u 29% w populacji objawowej. Zaawansowanana OA (II i III) wystąpiła występowała częściej w rzepkowo-udowej powierzchni stawu (chi square 31.3; p= 0.000). Zaawansowany system WOMAC i KOOS miały 2 nowe subskale sport/rekreacja (SP) oraz jakosć życia (Q). Zaobserwowano różnice w punktacji SP pomiędzy kobietami i mężczyznami (p = 0.002). W innych subskalach nei zaobserwowano różnic. Tak jak oczekiwano, były bardzo znaczące róznice (p=0.0000) w punktacji P, S, A, SP i Q pomiędzy grupą objawową i kontrolną.
Nie zaobserwowano żadnych różnic w punktacji KOOS pomiędzy osobami z i bez PF OA stopnia I. Stopień II PF OA związany był z większą ilością objawów u mężczyzn w porównaniu z PF OA stopnia 0 (p= 0.013).
U części kobiet zaobserwowano więcej ograniczeń w SP (p = 0.008) i A (p = 0.023) w przypadku TF OA stopnia I. W kilku przypadkach TF OA stopnia II był związany z S (p = 0.007) i P (p = 0.04). Średnia jakość życia u kobiet nieco pogorszyła się u kobiet z KOA stopnia II (p = 0.045) w porównaniu do kobiet bez KOA.
Wnioski
1. Nasze wyniki potwierdzają częste występowanie PF i TF OA w populacji w średnim wieku.
2. KOOS był łatwy w użyciu w badaniach populacyjnych.
3. Nowe subskale SP i Q są związane z wczesnymi stadiami radiograficznej KOA.