1

L01 WPŁYW JEDNOCZESNEGO STOSOWANIA OMEPRAZOLU I ALENDRONIANU NA WŁASNOŚCI MECH. KOŚCI DŁUGICH [..]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:49-50.

 

 
L01
WPŁYW JEDNOCZESNEGO STOSOWANIA OMEPRAZOLU I ALENDRONIANU NA WŁASNOŚCI MECHANICZNE KOŚCI DŁUGICH U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW
 
Pytlik M., Cegieła U., Nowińska B., Rymkiewicz I., Klementys U., Budny A.
Katedra i Zakład Farmakologii, Śląska Akademia Medyczna, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec

 

 
Słowa kluczowe: omeprazol, alendronian, kości, szczury, osteopenia
 
Omeprazol jest inhibitorem pompy [H+/K+-ATPazy] odpowiedzialnej za końcową fazę wytwarzania kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka. Wpływ omeprazolu na V-ATPazę obecną w osteoklastach nie jest poznany. Alendronian jako lek antyresorpcyjny jest stosowany w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej. W trakcie terapii alendronianem może występować zapalenie oraz owrzodzenie przełyku i żołądka, co wymaga jednoczesnego stosowania leków zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego.          
Celem pracy było zbadanie wpływu jednoczesnego stosowania omeprazolu i alendronianu na własności mechaniczne kości długich u obustronnie owariektomizowanych szczurów.
Badania przeprowadzono na 3-miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar, które podzielono na 6 grup (n = 8-10 w grupie): I – nieowariektomizowane szczury kontrolne, II – nieowariektomizowane szczury, którym podawano omeprazol (3 mg/kg ip), III – owariektomizowane szczury kontrolne, IV – owariektomizowane szczury, którym podawano omeprazol (3 mg/kg ip), V – owariektomizowane szczury, którym podawano alendronian (3 mg/kg po), VI – owariektomizowane szczury, którym podawano omeprazol (3 mg/kg ip) i alendronian (3 mg/kg po). Leki podawano codziennie przez 28 dni (alendronian rano, omeprazol po południu). Własności mechaniczne przynasady kości piszczelowej i trzonu kości udowej przeprowadzono z zastosowaniem testu zginania przy trzypunktowym nacisku, natomiast wytrzymałość mechaniczną szyjki kości udowej z zastosowaniem testu kompresyjnego, przy użyciu aparatu Instron 3342 500N. Parametry budowy geometrycznej kości, masę, masę substancji mineralnych oznaczano w kości piszczelowej i udowej.
Uzyskane wyniki wykazały, że niedobór estrogenów powoduje rozwój osteopenii z pogorszeniem własności mechanicznych kości piszczelowej (statystycznie istotne zmniejszenie maksymalnej siły o 44,5% i siły w momencie złamania o 42,02%) oraz szyjki kości udowej (znaczące statystycznie zmniejszenie o 20,2% siły powodującej złamanie).
Omeprazol w obecności estrogenów (szczury nieowariektomizowane) nieznacząco statystycznie pogarsza własności mechaniczne kości piszczelowej i szyjki kości udowej, natomiast statystycznie istotnie zmniejsza masę oraz masę substancji mineralnych w kości udowej i w kości piszczelowej.
Omeprazol w niewielkim stopniu pogarsza własności mechaniczne kości piszczelowej i szyjki kości udowej wywołane niedoborem estrogenów.
Alendronian zapobiega pogorszeniu własności mechanicznych kości piszczelowej i szyjki kości udowej wywołanym niedoborem estrogenów. Statystycznie znacząco zwiększa maksymalną siłę (o 36,58%) i siłę w momencie złamania kości piszczelowej (o 21,11%) oraz siłę niezbędną do złamania szyjki kości udowej (o 24,56%).
Omeprazol stosowany jednocześnie z alendronianem pogarsza antyosteoporotyczne działania alendronianu u szczurów z niedoborem estrogenów wywołanym usunięciem jajników.
 
 
L01
EFFECT OF CONCURRENT ADMINISTRATION OF OMEPRAZOLE AND ALENDRONATE ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF LONG BONES IN OVARIECTOMIZED RATS
 
Pytlik M., Cegieła U., Nowińska B., Rymkiewicz I., Klementys U., Budny A.
 
Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska, 41-200 Sosnowiec, Poland
 
Key words: omeprazole, alendronate, bones, rats, osteopenia
 
Omeprazole is an inhibitor proton pump (H+/K+-ATPase) responsible for HCl production by parietal cells in stomach. Its effect on V-ATPase in osteoclasts is not well recognized. Alendronate, an antiosteoporotic drug used in postmenopausal osteoporosis, can induce esophagitis and stomach ulceration, requiring the concurrent use of drugs which decrease gastric juice production.
The aim of the present study was to investigate the effect of concurrent administration of omeprazole and alendronate on the mechanical properties of the long bones in bilaterally ovariectomized rats.
The experiments were carried out on 3-month-old Wistar rats, divided into 6 groups (n=8–10 per group): I – non-ovariectomized control rats, II – non-ovariectomized rats, which were administered omeprazole (3 mg/kg ip), III – ovariectomized control rats, IV – ovariectomized rats, which were administered omeprazole (3 mg/kg ip), V – ovariectomized rats, which were administered alendronate (3 mg/kg po), VI – ovariectomized rats, which were administered omeprazole (3 mg/kg ip) and alendronate (3 mg/kg po). The drugs were administered to the rats daily for 28 days (alendronate in the morning, omeprazole in the afternoon). The mechanical properties of tibial metaphysis and femoral diaphysis in three-point bending tests and femoral neck in a compression test were assessed (Instron 3342 500N apparatus). Bone geometric parameters, mass, mass of bone mineral were examined in the tibia and femur.
Estrogen deficiency causes development of osteopenia with worsening of mechanical properties of the tibia (statistically significant decreases of ultimate load by 44.5% and breaking load by 42.02%) and the femoral neck (a statistically significant decrease of the load at fracture by 20.2%).
Omeprazole in the presence of estrogens (non-ovariectomized rats) statistically insignificantly worsens mechanical properties of the tibia and femoral neck, but statistically significantly decreases bone mass and the mass of bone mineral in the tibia and femur.
Omeprazole slightly worsens mechanical properties of the tibia and femoral neck in estrogen deficient rats.
Alendronate prevents the worsening of mechanical properties of the tibia and femoral neck caused by estrogen deficiency. Statistically significantly increases the ultimate load (by 36.58%) and the breaking load (by 21.11%) in the tibia, and the load at fracture of the femoral neck (by 24.56%).
Omeprazole administered concurrently with alendronate worsens antiosteoporotic effect of alendronate in rats with estrogen deficiency caused by bilateral ovariectomy.




P60 WPŁYW JEDNOCZESNEGO STOSOWANIA PANTOPRAZOLU I ALENDRONIANU NA PARAMETRY […]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:177-179.
 
 
P60
WPŁYW JEDNOCZESNEGO STOSOWANIA PANTOPRAZOLU I ALENDRONIANU NA PARAMETRY HISTOMORFOMETRYCZNE KOŚCI DŁUGICH U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW
 
Cegieła U., Pytlik M., Nowińska B., Bolek D., Ciężka B., Płaczek A.
 
Katedra i Zakład Farmakologii, Śląska Akademia Medyczna, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec
 
Słowa kluczowe: pantoprazol, alendronian, kości, szczury, osteopenia
 
Pantoprazol jest inhibitorem pompy [H+/K+ATPazy] odpowiedzialnej za końcową fazę wytwarzania kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka. Wpływ pantoprazolu na V-ATPazę obecną w osteoklastach nie jest poznany. Alendronian jako lek antyresorpcyjny jest stosowany w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej. W trakcie terapii alendronianem może występować zapalenie oraz owrzodzenie przełyku i żołądka, co wymaga jednoczesnego stosowania leków zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego.
Celem pracy było zbadanie wpływu jednoczesnego stosowania pantoprazolu i alendronianu na wzrost i remodelację kości długich w ocenie parametrów histomorfometrycznych u obustronnie owariektomizowanych szczurów.
Badania przeprowadzono na 3-miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar, które podzielono na 6 grup (n = 8-10): I – nieowariektomizowane szczury, kontrolne, II – nieowariektomizowane szczury, którym podawano pantoprazol (3 mg/kg ip), III – owariektomizowane szczury kontrolne, IV – owariektomizowane szczury, którym podawano pantoprazol (3 mg/kg ip), V – owariektomizowane szczury, którym podawano alendronian (3 mg/kg po), VI – owariektomizowane szczury, którym podawano pantoprazol (3 mg/kg ip) i alendronian (3 mg/kg po). Leki podawano przez 28 dni (alendronian rano, pantoprazol po południu). Wzrost i przebudowę tkanki kostnej oceniano w oparciu o badania makrometryczne (długość i średnica w połowie długości kości piszczelowej i udowej) oraz histomorfometryczne, (przyrost kości na grubość od strony okostnej i śródkostnej oraz szerokość osteoidu od strony okostnej i śródkostnej, powierzchnię przekroju porzecznego trzonu oraz powierzchnię przekroju porzecznego jamy szpikowej – w kości piszczelowej) i (szerokość beleczek w nasadzie i przynasadzie dalszej oraz szerokość chrząstki nasadowej – w kości udowej). Badano także masę kości, masę substancji mineralnych oraz zawartość wapnia w kości piszczelowej, udowej i kręgu L-4.
Niedobór estrogenów powoduje rozwój osteopenii z nasileniem procesów resorpcji.
Pantoprazol w obecności estrogenów (szczury nieowariektomizowane) hamuje kościotworzenie (statystycznie znaczące zmniejszenie o 33,21% szerokości osteoidu od strony okostnej i o 32,93% od strony śródkostnej) oraz nasila resorpcję (statystycznie znaczące zwiększenie o 11,62% stosunku powierzchni przekroju poprzecznego jamy szpikowej/powierzchni przekroju poprzecznego trzonu kości piszczelowej oraz znaczące zmniejszenie szerokości beleczek kostnych o 10,93% w nasadzie kości udowej).
Pantoprazol u szczurów owariektomizowanych nasila zmiany osteoporotyczne wywołane niedoborem estrogenów poprzez hamowanie kościotworzenia i nasilenie resorcji.
Alendronian wykazuje prewencyjny wpływ na rozwój zmian osteoporotycznych wywołanych niedoborem estrogenów, głównie przez hamowanie resorpcji.
Pantoprazol podawany jednocześnie z alendronianem osłabia antyosteoporotyczne działanie alendronianu u szczurów z niedoborem estrogenów wywołanym usunięciem jajników.
 
 
P60
EFFECT OF CONCURRENT ADMINISTRATION PANTOPRAZOLE AND ALENDRONATE ON HISTOMORPHOMETRIC PARAMETERS OF LONG BONES IN OVARIECTOMIZED RATS
 
Cegieła U., Pytlik M., Nowińska B., Bolek D., Ciężka B., Płaczek A.
 
Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska, 41-200 Sosnowiec, Poland
 
Key words: pantoprazole, alendronate, bones, rats, osteopenia
 
Pantoprazole is an inhibitor proton pump (H+/K+ATPase) responsible for final phase of HCl production by parietal cells in the stomach. Its effect on V-ATPase in osteoclasts is not recognized. Alendronate, an antiosteoporotic drug used in postmenopausal osteoporosis, can induce esophagitis and stomach ulceration, requiring the concurrent use of drugs which decrease gastric juice production.
The aim of the present study was to investigate the effect of concurrent administration of pantoprazole and alendronate on the growth and remodeling of long bones in bilaterally ovariectomized rats by evaluation of histomorphometric parameters.
The experiments were carried out on 3-month-old Wistar rats, divided into 6 groups (n=8–10 per group): I – non-ovariectomized control rats, II – non-ovariectomized control rats, which were administered pantoprazole (3 mg/kg ip), III – ovariectomized control rats, IV – ovariectomized rats, which were administered pantoprazole (3 mg/kg ip), V – ovariectomized rats, which were administered alendronate (3 mg/kg po), VI – ovariectomized rats, which were administered pantoprazole (3 mg/kg ip) and alendronate (3 mg/kg po). The ovariectomy was perfomed 7 days before the start of daily administration of the drugs (alendronate in the morning, pantoprazole in the afternoon) for 28 days. Bone mass, mineral and calcium content in the tibia, femur and L-4 vertebra, macrometric (length and diameter in the mid-length of the tibia and femur) and histomorphometric parameters (endosteal and periosteal transverse growth, width of endosteal and periosteal osteoid, transverse cross-section area of the cortical bone in the diaphysis and of the marrow cavity in the tibia, width of epiphyseal cartilage, width of trabeculae in the epiphysis and metaphysis in the femur) were studied.
Estrogen deficiency results in the development of osteopenia with intensification of bone resorption.
Pantoprazole in the presence of estrogens (non-ovariectomized rats) decreases bone formation (statistically significant decreases of the width of periosteal osteoid by 33.21% and endosteal osteoid by 32.93%) and increases bone resorption (a statistically significant increase of the ratio of transverse cross-section area of the marrow cavity to transverse cross-section area of the diaphysis in the tibia by 11.62% and a significant decrease of trabeculae width in femoral epiphysis by 10.93%).
Pantoprazole in ovariectomized rats augments osteoporotic changes caused by estrogen deficiency by inhibiting bone formation and intensifying bone resorption.
Alendronate has preventive effect on the development of osteoporotic changes caused by estrogen deficiency, mainly by inhibition of bone resorption.
Pantoprazole administered concurrently with alendronate weakens antiosteoporotic effect of alendronate in rats with estrogen deficiency caused by bilateral ovariectomy.
 




P62WPŁYW PERAZYNY I OLANZAPINY NA WŁASNOŚCI MECHANICZNE KOŚCI DŁUGICH U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:180.
 
 
P62
WPŁYW PERAZYNY I OLANZAPINY NA WŁASNOŚCI MECHANICZNE KOŚCI DŁUGICH U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW
 
Nowińska B., Pytlik M., Cegieła U., Śliwiński L., Hanke T., Wilk P., Wróbel M.
 
Katedra i Zakład Farmakologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec
 
Słowa kluczowe: perazyna, olanzapina, kości, szczur, osteopenia
 
Przewlekły charakter schorzeń psychicznych oraz tendencja do nawrotów wymaga długotrwałego stosowania leków neuroleptycznych. Wiąże się to z ryzykiem występowania wielu ośrodkowych i obwodowych działań niepożądanych. Spośród nich najmniej poznany jest wpływ na układ kostny.
Celem badań było poznanie wpływu perazyny jako przedstawiciela neuroleptyków klasycznych oraz olanzapiny jako neuroleptyka atypowego na własności mechaniczne kości udowych u samic szczurów owariektomizowanych i nieowariektomizowanych. Badania przeprowadzono na dojrzałych szczurach samicach szczepu Wistar, które podzielono na 6 grup: szczury kontrolne owariektomizowane i nieowariektomizowane oraz szczury owariektomizowane i nieowariektomizowane otrzymujące perazynę (10 mg/kg po.) lub olanzapinę (5 mg/kg po.). Badane leki podawano przez 28 dni. Określano własności mechaniczne trzonu i szyjki kości udowej. Ponadto oznaczano masę kości udowych oraz zawartość substancji mineralnych i wapnia w tych kościach.
U szczurów nieowariektomizowanych perazyna i olanzapina nie wpływały statystycznie znamiennie na własności mechaniczne badanych kości. U szczurów owariektomizowanych obserwowano pogorszenie własności mechanicznych badanych kości, silniejsze po stosowaniu olanzapiny. Obserwacje te wskazują na zróżnicowany wpływ badanych neuroleptyków na układ kostny szczurów z prawidłowym poziomem estrogenów i w warunkach ich niedoboru.
 
 
 

P62

 

EFFECTS OF PERAZINE AND OLANZAPINE ON MECHANICAL PROPERTIES OF LONG BONES IN OVARIECTOMIZED RATS

 
Nowińska B., Pytlik B., Cegieła U., Śliwiński L., Hanke T., Wilk P., Wróbel M.
 
Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec
 
Key words: perazine, olanzapine, bone, rat, osteopenia
 
Psychical diseases, because of their chronic character, require long-term administration of neuroleptic drugs, which is connected with the risk of numerous central and peripheral side effects. From among them, the least known is the effect of neuroleptics on the skeletal system.
The aim of the present study was to investigate the effect of a conventional neuroleptic, perazine, and a representative of atypical neuroleptics, olanzapine, on mechanical properties of the femur in ovariecomized and non-ovariectomized rats. The experiments were carried out on mature female Wistar rats, divided into the control rats (ovariectomized and non-ovariectomized), and ovariectomized or non-ovariectomiozed rats receiving perazine (10 mg/kg po) or olanzapine (5 mg/kg po). The drugs were administered for 28 days. Mechanical parameters of the femoral disphysis and femoral neck were determined. Additionally, the mass and their mineral and calcium content were examined.
Perazine and olanzapine did not statistically significantly affect the mechanical properties of the femur in non-ovariectomized rats. In ovariectomized rats, the worsening of bone mechanical properties caused by the neuroleptics was demonstrated, stronger after olanzapine administration. Results of the present study indicate differential effect of the investigated neuroleptics on the skeletal system of rats with normal estrogen level and rats with estrogen deficiency.
 




P63 WPŁYW RISPERIDONU I FLUFENAZYNY NA PARAMETRY HISTOMORFOMETRYCZNE KOŚCI DŁUGICH […]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:181.
 
 
P63
WPŁYW RISPERIDONU I FLUFENAZYNY NA PARAMETRY HISTOMORFOMETRYCZNE KOŚCI DŁUGICH U OWARIEKTOMIZOWANYCH SZCZURÓW
 
Pytlik M., Nowińska B., Cegieła U., Folwarczna J., Fronczek J., Gocoł E., Bolek D.
 
Katedra i Zakład Farmakologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Jagiellońska 4, 41-200 Sosnowiec
 
Słowa kluczowe:risperidon, flufenazyna, kości, osteopenia, szczur
 
Neuroleptyki typowe (flufenazyna) oraz w mniejszym stopniu atypowe (risperidon) zwiększają wydzielanie prolaktyny, co może prowadzić do hipoestrogenizmu i rozwoju osteoporozy. Dotychczas nie jest poznany wpływ neuroleptyków typowych i atypowych na układ kostny w warunkach niedoboru estrogenów.
Celem pracy było zbadanie wpływu risperidonu i flufenazyny na procesy przebudowy kości długich w ocenie parametrów histomorfometrycznych u obustronnie owariektomizowanych szczurów.
            Badania przeprowadzono na 3 miesięcznych samicach szczurów szczepu Wistar, które podzielono na 5 grup: I – szczury kontrolne pozornie operowane, II – szczury kontrolne owariektomizowane, III – szczury owariektomizowane, którym podawano risperidon (1 mg/kg po), IV – szczury owariektomizowne, którym podawano flufenazynę (1 mg /kg po), V – szczury owariektomizowne, którym podawano flufenazynę (5 mg/kg po). Obustronna owariektomia była wykonana 7 dni przed stosowaniem leków. Leki podawano raz dziennie sondą dożołądkowo przez 28 dni.
Przebudowę tkanki kostnej oceniano w oparciu o badania makrometryczne (długość i średnicę w połowie długości kości piszczelowej i udowej) oraz histomorfometryczne (przyrost kości na grubość oraz szerokość osteoidu od strony okostnej i śródkostnej, powierzchnię przekroju porzecznego trzonu oraz powierzchnię przekroju porzecznego jamy szpikowej) w kości piszczelowej i (szerokość beleczek w nasadzie i przynasadzie dalszej oraz szerokość chrząstki nasadowej) w kości udowej. Badano także masę kości, zawartość substancji mineralnych oraz zawartość wapnia w kości piszczelowej, udowej i kręgu L-4.
Uzyskane wyniki wykazały, że niedobór estrogenów powoduje rozwój osteopenii z nasileniem procesu resorpcji w układzie kostnym u obustronnie owariektomizowanych samic szczurów.
Risperidon (1 mg/kg) nie wpływa na zmiany w procesach przebudowy kości wywołane niedoborem estrogenów.
Flufenazyna w konsekwencji hamowania procesów mineralizacji i kościotworzenia oraz nasilenia procesów resorpcji zwłaszcza w kościach o strukturze gąbczastej pogarsza zmiany wywołane niedoborem estrogenów. Pogorszenie struktury tkanki kostnej po stosowaniu flufenazyny jest zależne od dawki.
 
P63
EFFECT OF RISPERIDONE AND FLUPHENAZINE ON HISTOMORPHOMETRIC PARAMETERS OF LONG BONES IN OVARIECTOMIZED RATS
 
Pytlik M., Nowińska B., Cegieła U., Folwarczna J., Fronczek J., Gocoł E., Bolek D.
 
Department of Pharmacology, Medical University of Silesia, Jagiellońska, 41-200 Sosnowiec, Poland
 
Key words:risperidone, fluphenazine, bones, osteopenia, rat
 
Typical neuroleptics (fluphenazine) and, to less extent, atypical neuroleptics (risperidone) increase secretion of prolactin, which can lead to hypoestrogenism and development of osteoporosis. So far, there are no data on the effect of typical and atypical neuroleptics on the skeletal system in conditions of estrogen deficiency.
The aim of the present study was to investigate the effect of risperidone and fluphenazine on bone remodeling by evaluation of histomorphometric parameters of long bones in bilaterally ovariectomized rats.
The experiments were carried out on 3-month-old Wistar rats, divided into 5 groups: I – sham-operated control rats, II – ovariectomized control rats, III – ovariectomized rats, which were administered risperidone (1 mg/kg po), IV – ovariectomized rats, which were administered fluphenazine (1 mg/kg po), V – ovariectomized rats, which were administered fluphenazine (5 mg/kg po). Bilateral ovariectomy was performed 7 days before the start of drug administration. The drugs were administered to the rats by daily oral gavage for 28 days.
Bone mass, mineral and calcium content in the tibia, femur and L-4 vertebra, macrometric (length and diameter in the mid-length of the tibia and femur) and histomorphometric parameters (endosteal and periosteal transverse growth, width of endosteal and periosteal osteoid, transverse cross-section area of the cortical bone in the diaphysis and of the marrow cavity in the tibia, width of epiphyseal cartilage, width of trabeculae in the epiphysis and metaphysis in the femur) were studied.
Estrogen deficiency results in the development of osteopenia with intensified bone resorption in ovariectomized rats.
Risperidone (1 mg/kg) does not affect the changes in bone remodeling induced by estrogen deficiency.
Fluphenazine augments the changes caused by estrogen deficiency in the skeletal system, as the consequence of inhibition of bone mineralization and formation, and intensification of bone resorption, especially in bones of cancellous structure. The worsening of bone structure caused by fluphenazine is dose-dependent.