1

SELEKTYWNE MODULATORY RECEPTORÓW ESTROGENOWYCH (SERM)

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s96-98.

L36
SELEKTYWNE MODULATORY RECEPTORÓW ESTROGENOWYCH (SERM)

Stanisław Radowicki
Klinika Endokrynologii Ginekologicznej AM, Szpital Kliniczny im. Ks. Anny Mazowieckiej, ul. Karowa 2, 00-315 Warszawa

Estrogeny są jednym z najważniejszych hormonów organizmu kobiety, zapewniającymi prawidłowe funkcjonowanie jej organizmu oraz spełnienie funkcji rozrodczych. Wykazują one również korzystny wpływ na układ sercowo – naczyniowy, działając bezpośrednio inotropowo dodatnio na kardiomiocyty, wazodylatacyjnie na naczynia krwionośne -poprzez pobudzanie syntezy i uwalnianie tlenku azotu oraz antyproliferacyjnie, w rezultacie prowadzi to do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Estrogeny pobudzają biosyntezę białek w wątrobie, zmieniają profil lipidowy krwi, obniżając stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji lipoprotein o niskiej gęstości (LDL-cholesterolu) oraz zwiększają stężenie lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL-cholesterolu).
Wpływ estrogenów na metabolizm tkanki kostnej wiąże się z: pobudzeniem dojrzewania osteoblastów (obecność receptorów estrogenowych w osteoblastach) i zwiększeniem syntezy IGF-1, TGF-B. Hormony te hamują również aktywność osteoklastów poprzez inhibicję produkcji IL-1, IL-6, TNF-α, PGE oraz zwiększają stężenie kalcytoniny i witaminy D. To wielokierunkowe działanie estrogenów zapobiega rozwojowi osteopenii i osteoporozy utrzymując gęstość mineralną kości na poziomie chroniącym przed złamaniami.
Estrogeny wykazują pozytywny wpływ na psychikę kobiety oraz libido. Według najnowszych doniesień estrogeny regulują, także procesy pamięciowe, opóźniają i/lub hamują zaburzenia funkcji poznawczych w chorobie Alzheimera. Okres menopauzy wiąże się ze spadkiem stężenia estrogenów, co znacznie obniża jakość życia kobiet oraz zwiększa zachorowalność i śmiertelność na choroby serca, naczyń krwionośnych oraz powikłania związane ze złamaniami kości na tle osteoporozy.
Selektywne modulatory receptorów estrogenowych (SERM) są związkami wykazującymi działanie zarówno działanie agonistyczne jak i antagonistyczne w stosunku do receptora estrogenowego (ER) w zależności od rodzaju tkanki. Poznanie budowy, mechanizmu działania i rozmieszczenia w organizmie receptorów estrogenowych miało kluczowe znaczenie w zrozumieniu działania tej grupy leków.
Poznano są dokładnie dwa rodzaje receptorów estrogenowych: ER i ER. Wykazują one pewną homologię w budowie oraz różnią się rozmieszczeniem w poszczególnych tkankach. Receptory alfa obecne są w: gruczole sutkowym, endometrium oraz wątrobie. Receptory typu ER znajdują się w naczyniach krwionośnych, płucach, skórze, układzie moczowo-płciowym i wątrobie. W ośrodkowym układzie nerwowym obecne są zarówno receptory estrogenowe alfa jak i beta.
Znane są trzy generacje selektywnych modulatorów estrogenowych (SERMs):
I generacja: tamoksyfen
II generacja: raloksyfen, idoksyfen, droloksyfen, toremifen.
III generacja – w fazie badań klinicznych: EM-800, EM-652, ICI 164, 384, RU58, 688, GW-5638.
Tamoksyfen- najbardziej znany selektywny modulator receptorów estrogenowych odkryty został ok. 50 lat temu. Uważany był wówczas za antyestrogen. Podejmowano próby stosowania go jako środka antykoncepcyjnego lub wczesnoporonnego. Idea wprowadzenia tamoksyfenu do terapii raka sutka związana była ze spostrzeżeniem, iż usunięcie jajników u kobiet z rakiem sutka powodowało regresję procesu nowotworowego u 1/3 badanych pacjentek. Doświadczenia kliniczne wykazały, że pięcioletnia terapia tamoksyfenem chorych po mastektomii z miejscową limfadenektomią doprowadziła do 50% zmniejszenia częstości nawrotów i przerzutów raka sutka.
Dalsze badania nad tamoksyfenem ujawniły również jego agonistyczne działanie na tkankę kostną i endometrium oraz estrogenopodobny wpływ na gospodarkę lipidową.
Działanie agonistyczne tamoksyfenu na receptory estrogenowe w tkankach docelowych wydaje się stanowić przyczynę istotnego wzrostu ryzyka raka endometrium, pierwotnego raka wątroby, raka jajnika oraz powikłań naczyniowych w postaci zakrzepicy żylnej, jak również szybko narastającej lekooporności w terapii raka sutka. Należy podkreślić jednak, że wyniki prac klinicznych w tym zakresie nie są jednoznaczne.
Poszukiwania bezpiecznego leku łączącego zalety działania estrogenów na układ sercowo-naczyniowy, bez ujemnego wpływu na macicę i gruczoły piersiowe, doprowadziły do odkrycia kolejnych generacji selektywnych modulatorów receptorów estrogenowych (SERM). Najszerzej w praktyce klinicznej stosowany jest chlorowodorek raloksyfenu (analog takoksyfenu) wywodzący się z grupy związków benzotiopentenowych.
Mechanizm działania raloksyfenu nie został do dzisiaj, w pełni wyjaśniony. Wiadomo, że lek ten oddziałując na receptory estrogenowe wpływa na transkrypcję genów. Działanie to realizowane jest dwutorowo – poprzez wpływ zarówno na element odpowiedzi na estrogeny (ERE – estrogen response element) jak i na element odpowiedzi na raloksyfen (RRE – raloksifen response element). Wydaje się, że w zależności od tkanki docelowej siła oddziaływania leku na każdy z wymienionych obszarów łańcucha DNA może być inna.
W odniesieniu do tkanki kostnej raloksyfen powoduje hamowanie aktywności osteoklastów z równoczesnym pobudzeniem osteoblastów. Skutkuje to nasileniem syntezy szeregu białek: osteonektyny, osteokalcyny, fosfatazy zasadowej oraz kolagenu. Podawanie raloksyfenu w dawce 60 mg/24h prowadzi do znamiennego zwiększenia gęstości mineralnej kości zaś u kobiet z udokumentowaną osteoporozą powoduje zmniejszenie o 30 – 50% ryzyka złamań kręgów.
Doświadczenia kliniczne wskazują, że raloksyfen wykazuje działanie protekcyjne w odniesieniu do układu krążenia. Podawanie standardowej dawki leku prowadzi do znamiennego zmniejszenia stężenia całkowitego cholesterolu i frakcji LDL, przy równoczesnym braku wpływu na stężenie trójglicerydów oraz frakcji HDL cholesterolu. Również inne biochemiczne wskaźniki ryzyka chorób układu sercowo – naczyniowego ulegają zmianom. Znamiennie zmniejsza się w surowicy stężenie fibrynogenu, apolipoproteiny B, czynnika martwicy nowotworu α (TNF- α) oraz homocysteiny.
Rezultaty badań podstawowych wykazały, że raloksyfen wykazuje działanie antyproliferacyjne na komórki raka sutka u ludzi (badania in vitro) jak też hamuje rozwój raka tego gruczołu u zwierząt. Wyniki dużych badań klinicznych udowodniły, że podawanie raloksyfenu zmniejsza, u kobiet, względne ryzyko raka sutka o 65%, zaś raka inwazyjnego o 76%. W odniesieniu do raka estrogenododatniego (obecność receptorów estrogenowych) ryzyko jego występowania zredukowano o 90%. Lek nie wykazywał podobnego działania w odniesieniu do raka sutka, w którym nie występują receptory estrogenowe.
Nowe perspektywy skutecznego i selektywnego oddziaływania na receptor estrogenowy wykazują związki należące do III generacji leków z grupy SERM.
EM-800 (SCH 57050) i jego substancje czynne EM-652 (SCH 57068) są najnowszymi osiągnięciami badań nad idealnym SERM (12,13,15). EM- 652 wykazuje największe ze znanych leków z grupy SERM powinowactwo do receptora estrogenowego. Prowadzone są badania nad zastosowaniem ich jako leków drugiego rzutu w przypadku niepowodzeń i lekooporności podczas terapii tamoksyfenem w raku sutka.
Innym związkiem III generacji jest GW-5638. Ze względu na niską lipofilność słabo przenika on przez barierę krew-mózg. Ta właściwość zapobiega antyestrogenowemu jego działaniu na metabolizm komórek mózgowych.
Selektywne modulatory receptorów estrogenowych (SERM) stanowią grupę leków o znacznej dynamice rozwoju. Dotychczasowe doświadczenia kliniczne wykazały, że są one skuteczne w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy u kobiet w okresie premenopauzalnym. Drugim obszarem aplikacji klinicznych jest leczenie raka sutka oraz profilaktyka tego schorzenia. Obserwowany w ostatnich latach rozwój leków z rodziny SERM pozwala przypomnieć, że preparaty te będą także stosowane również w innych schorzeniach.

L36
SELECTIVE ESTROGEN RECEPTOR MODULATOR (SERMs)

Stanisław Radowicki
Department of Gyneacological Endocrinology, Medical University in Warsaw, Duchess Anna Mazowiecka Public Teaching Hospital, ul. Karowa 2, 00-315 Warsaw, Poland

(English version of the abstract not submitted)




Przeciążenie kolana aktywuje układ NFkappaB-RANKI-RANK-OPG: Odmienne przyczyny bólu wymagają (…)

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s132-134.


L36
PRZECIĄŻENIE KOLANA AKTYWUJE UKŁAD NFkappaB-RANKL-RANK-OPG: ODMIENNE PRZYCZYNY BÓLU WYMAGAJĄ ODMIENNEGO LECZENIA

Badurski J. E.

Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych, Białystok

Przyciąganie ziemskie oraz różne nasilenie i typy obciążenia wymuszają bądź anaboliczne bądź kataboliczne reakcje ze strony chondrocytów (ChC), osteoblastów (OB) i osteoklastów (OK). Niewłaściwe obciążenie stawów kolanowych towarzyszące otyłości, koślawości czy szpotawości, jest najczęstszą przyczyną choroby zwyrodnieniowej kolan (OAK). Jest naturalnym wyborem w badaniu mechanizmów destrukcji chrząstki i kości. Częściowo tłumaczy również źródła i rodzaje bólu kolan. Ból w znacznej większości jest skutkiem i objawem albo zapalenia błony maziowej (ból wywoływany ruchem) albo obrzęku szpiku (OszpK) w kości podchrzęstnej (bóle nocne). Występowanie i rozmiary OszK dodatnio korelują ze stopniem destrukcji kości i chrząstki oraz z nasileniem bólu.
Wspólne pochodzenie ChC i OB może tłumaczyć jednakową ich reakcję na obciążenie. Optymalnym dla obu typów komórek jest umiarkowane i pulsacyjne obciążenie (prawidłowa waga, codzienna aktywność fizyczna, prawidłowe krzywizny stawu), wtedy indukują w nich odpowiedź anaboliczną. Bezruch prowadzi do zaniku aktywności ChC i OB, zaś nadmierne i stałe obciążenie (otyłość, szpotawość i koślawość) wywołują w nich reakcję kataboliczną. OK reagują inaczej: zarówno bezruch (osteoporoza uogólniona) jak i nadmierne, stałe obciążenie (osteoporoza miejscowa) stymulują osteoklastyczną resorpcję kości podchrzęstnej, torując miejsce inwazji szpiku kostnego. W/w zmiany w chrząstce i kości podchrzęstnej wynikają z aktywacji w ChC i w OB czynnika jądrowego NFkappaB, który wywołuje w nim reakcję wydzielniczą ściśle uzależnioną od rodzaju bodźca.
W ChC obciążenie optymalne, tak, jak i czynniki wzrostowe TGF-alfa i IGF-1, indukują wydzielanie składników chrząstki – kolagenu t. II i glikozaminglikanów. Nadmierny zaś i stały nacisk, tak, jak cytokiny zapalne IL-1beta, PGE2 i TNF-alfa – pobudzają wydzielanie enzymów degradujących chrząstkę i prowadzą do martwicy ChC. Tą „złą” aktywację w ChC hamują: małe dawki sterydów, niektóre NLPZ, flawonoidy, Wit. E, Wit.C, glukozamina, diacerrheina, sulfasalazyna, leflunomid (i być może kalcytonina, stront i OPG?).
W OB obciążenie optymalne, tak, jak i TGF-alfa, IGF-1 oraz estrogeny, indukują wydzielanie kolagenu t. I i osteoprotegeryny (OPG). Nadmierne zaś i stałe obciążenie, podobnie do IL-1beta i PGE2 – wymuszają wydzielanie RANK-Liganta, który – po związaniu się z receptorem RANK – stymuluje dojrzewanie i aktywność OK, nasilając resorpcję kości. OPG wiąże się z RANKL nie dopuszczając do wzrostu i aktywności OK. Sam ból również aktywuje OK poprzez substancję P, cytokiny zapalne i RANKL uwolniony z OB i Limfocytów T.
Prawidłowa przebudowa kości wymaga zatem równowagi pomiędzy OPG a RANKL, zarówno w osteoporozie uogólnionej, jak i miejscowej. Nadmiar pierwszego oznacza anabolizm, a drugiego – katabolizm.
Receptor RANK wykryto również na powierzchni ChC. Jest bardzo prawdopodobne, że aktywacja tego receptora w wyniku połączenia z RANKL – a wydzielonego przez pobudzone OB, limfocyty T, synowiocyty lub komórki dendrytyczne – mogłaby wymusić w ChC reakcję kataboliczną.
Kliniczne zróżnicowanie źródła bólu, synovitis vs OszpK, pozwala na zróżnicowanie leczenia. Przy przewadze OszpK – ze wskazaniem do leczenia p/resorpcyjnego (anty-RANKL) i p/obrzękowego, przy objawach synovitis – do p/zapalnego.

L36
KNEES OVERLOADING ACTIVATES THE NFkappaB-RANKL-RANK-OPG COMPLEX: VARIOUS PAIN CAUSES DEMAND FOR DIFFERENT TREATMENT

Badurski J. E.

Centre of Osteoporosis & Osteoarthicular Diseases, Bialystok, Poland

Gravity as well as different range of loading on entire skeleton and on weight-bearing joints, as knees, may induce or anabolic or catabolic responses from chondrocytes (ChC), osteoblasts (OB), osteoclasts (OC). Overloading of knees accompanied by obesity or by the varus or valgus asymmetry are recognize as a most common causes of knee osteoarthritis (OAK), therefore exemplifies natural choice for study on mechanisms of bone and cartilage destruction. Partially also explanted origin and nature of knee pain. Pain is usually the effect and symptom or synovitis (movement-related pain) or bone marrow edema (BME) in subchondral bone (pain at night). Presence and size of BME usually positively correlated with the extent of cartilage and subchondral bone damage and with intensity of knee pain.
Similar response of ChC and OB to mechanical stress may be explained by their common origin. Given optimal, moderate and pulsating stress (everyday physical activity, correct body weight and articular geometry) induce anabolic response. Immobility causes decline in ChC and OB activity, but excessive and permanent stress (obesity, varus or valgus knee) trigger off catabolic reaction. OCs react differently: both immobility (generalized as in the case of osteoporosis) and excessive, permanent overloading (localized osteoporosis) may stimulate osteoclastic resorption within the subchondral bone, enabled this way to bone marrow invasion and even communication with joint cavity.
Changes in the cartilage and subchondral bone are the effect of activation of the Nuclear Factor kappaB (NFkappaB) in ChC and OB, which causes a secretory reaction strictly dependent on the kind of stimulus.
In ChC optimal loading, as do growth factors TGF-alfa and IGF-1 do, induce secretion of cartilage components: collagen type II and Glycosaminglycanes (Gags). Excessive and permanent overloading, as do inflammatory cytokines IL-1, PGE2 and TNF-beta, stimulate secretion of enzymes (e.g. Metalloproteinases) which degrade the cartilage matrix and cause ChC apoptosis. This „bad” activation of ChC is inhibited by small doses of steroids, some non-steroid anti-inflammatory drugs, flavonoids, vitamins E and C, glucosamine, diacerrheine, sulfasalazine, leflunomide (and probably calcitonin, strontium, and OPG?).
In OB optimal loading, as do TGF-alfa, IGF-1 and estrogen, stimulate collagen type I and osteoprotegerin (OPG, decoy RANKL receptor) secretion. Excessive and permanent overloading, as do IL-1beta, PGE-2 and others, force RANK-Ligant secretion, which, having bound with the RANK receptor, stimulates the maturation and activity of OC and increases bone resorption. OPG bonds with RANKL preventing OC growth and activity. Interestingly, nociceptive pain itself via substance P stimulated bone resorption by RANKL-dependent mechanism after “catabolic” OB, synoviocyte or lymphocyte T cells activation by proinflammatory cytokines. RANK is also present on the surface of ChC. The activation of this receptor with RANKL by similar factors might hypothetically induce a catabolic reaction in ChC.
Hence, physiological bone remodeling and skeletal homeostasis demand RANKL – OPG balance, in both generalized and localized conditions. Excessive RANKL leads to bone loss and excessive OPG to bone formation.
Clinical differentiation of the cause of pain – synovitis against BMO – allows for optimalization of treatment. Prevalent BMO calls for antiresorptive (anti-RANKL) and anti-edema therapy. Prevalent synovitis requires anti-inflammatory treatment.




L36 WYSTĘPOWANIE UPADKÓW I ICH WPŁYW NA AKTYWNOŚĆ RUCHOWĄ OSÓB PO 65 ROKU ŻYCIA ZAMIESZKAŁYCH NA WSI

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:91-92.
 
 
 
L36
WYSTĘPOWANIE UPADKÓW I ICH WPŁYW NA AKTYWNOŚĆ RUCHOWĄ OSÓB PO 65 ROKU ŻYCIA ZAMIESZKAŁYCH NA WSI
 
Białoszewski D.1, Mosiołek A.2, Słupik A.1, Gotlib J.3, Lewczuk E.4  
1 Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
2 Studenckie Koło Naukowe Fizjoterapii przy Zakładzie Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
3 Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia Wydziału Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny
4Zakład Rehabilitacji Instytutu Reumatologii im. Prof. Eleonory Reicher, Warszawa
 
Słowa kluczowe: upadki, aktywność ruchowa, osoby starsze, populacja wiejska, osteoporoza
 
Wstęp. Obecnie na świecie żyje ponad 300 milionów osób powyżej 65 roku życia. Szacuje się, że liczba ta wzrośnie do 2050 roku do ponad 1,5 miliarda. Problem upadków dopiero od niedawna zaczął być postrzegany jako jeden z ważniejszych aspektów, mających znaczny wpływ na sprawność i samodzielność osób powyżej 65 roku życia. U źródeł prewencji upadków leży rozpoznanie skali ich występowania. Dość często pojawiają się publikacje opisujące to zjawisko wśród mieszkańców miast, dane dotyczące środowiska wiejskiego są fragmentaryczne. Celem pracy była ocena częstotliwości występowania upadków i ich konsekwencji wśród mieszkańców wsi.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 161 mieszkańców wsi (109 kobiet i 46 mężczyzn) powyżej 65 r.ż. Do badania wykorzystano anonimową ankietę zawierającą pytania dotyczące wystąpienia upadku, złamania, lęku przed ponownym upadkiem oraz subiektywnej oceny aktywności ruchowej przed i po upadku. Analiza statystyczna wyników została oparta o statystyki podstawowe oraz testy: U Manna-Whitney’a, kolejności par Wilcoxona i McNemary. Za istotną statystycznie przyjęto wartość p<0.005.
Wyniki.W badanej grupie, w ciągu ostatnich trzech lat upadkowiuległo 138 osób, co stanowiło 85,7% badanych (94 kobiety i 40 mężczyzn). Miejscem, w którym najczęściej upadały osoby badane były: ogród/podwórko – 52 osoby (38%), dom – 36 osób (26%), ulica/droga – 34 osoby (25%). Złamanie wystąpiło u 83 osób (60%), które uległy upadkowi. Najczęściej złamanie dotyczyło nadgarstka – 36 osób (26%) oraz kości udowej – 32 osoby (23%). Schorzenia, które mogły mieć wpływ na wystąpienie upadku to: problemy z równowagą – 66 osób (52%), z chodzeniem – 63 osoby (50%), ze wzrokiem – 56 osób (41%), ze słuchem – 53 (38%) osoby. 15 osób (11%) nie zgłosiło żadnego z tych problemów. Środki uspokajające przyjmowało na stałe 30 osób (22%), a okazjonalnie 40 osób (29%).
W wyniku upadku istotnie obniżył się poziom aktywności fizycznej badanych osób ze średniej do małej. Najważniejszymi przyczynami obniżenia aktywności ruchowej zdaniem badanych były: uczucie osłabienia – 62 osoby (45%), strach przed ponownym upadkiem – 50 osób (36%), świadomość choroby – 31 osób (23%), ból – 21 osób (15%).
Wśród badanych 119 z nich (73%) obawiało się upadku, przy czym istotnie częściej lęk zgłaszały osoby, które uległy już upadkowi. Wśród osób, które upadły lęk przed ponownym upadkiem zgłosiło aż 114 osób (83%). Największy lęk wśród wszystkich badanych wywołuje poruszanie się po ulicy/drodze – 58 osób (42%), oraz chodzenie po schodach – 30 osób (22%). Wśród wszystkich badanych 34 osoby leczą się z powodu osteoporozy – 21%, z czego 29 osób to te, które uległy upadkowi (21% tych, którzy upadli czyli 18% wszystkich badanych).
Wnioski. 1. Występowanie upadków w badanej grupie było istotnym problemem i dotyczyło ok. 85,7% ankietowanych. 2. Groźną konsekwencją upadków były złamania, które wystąpiły średnio u 60% badanych osób. 3. Upadek w sposób istotny statystycznie zmniejszył aktywność ruchową badanych, ze średniej do małej. 4. Najczęstszą wymienianą przyczyną obniżenia aktywności ruchowej osób, które doznały już upadku był lęk przed jego ponownym wystąpieniem. 5. Wśród populacji osób starszych mieszkających na wsi, a zwłaszcza osób leczących się z powodu osteoporozy, należy pilnie upowszechniać programy zapobiegające upadkom.
 
 
 
L36
INCIDENCE OF FALLS AND THEIR EFFECT ON MOBILITY OF INDIVIDUALS OVER 65 YEARS OF AGE LIVING IN RURAL AREAS
 
Białoszewski D.1, Mosiołek A.2, Słupik A.1, Gotlib J.3, Lewczuk E.4  
1Division of Rehabilitation, Department of Physiotherapy, Second Faculty of Medicine, Warsaw Medical University
2Physiotherapy Students’ Scientific Society at the Division of Rehabilitation, Department of Physiotherapy, Second Faculty of Medicine, Warsaw Medical University
3Division of Teaching and Outcomes of Education, Faculty of Health, Warsaw Medical University
4Division of Rehabilitation, Prof. Eleonora Reicher Memorial Institute of Rheumatology, Warsaw
 
Key words: accidental falls, motor activity, aged, rural population, osteoporosis
 
Background. Nowadays, there are over 300 mln. people aged 65 years or more living in the world. It is estimated that the number will grow to more than 1.5 billion by 2050. The problem of falls has only recently been perceived as one of more significant aspects influencing the fitness and independence of individuals over 65. Identifying the scale of the incidence of falls is a prerequisite for initiating prevention activities. While papers concerned with falls in the urban population are rather numerous, data from rural areas are fragmentary. The aim of this study was to compare the incidence of falls and their consequences (including fractures and the reduction of physical activity) among persons over 65 years of age living in country.
Material and methods. The study enrolled 161 inhabitants of rural areas (109 females and 46 males) aged 65 or more, who were asked to complete an anonymous questionnaire composed of questions concerning the circumstances of a fall, fracture, fear of another fall and a subjective assessment of mobility before and after a fall. The statistical analysis of the data utilised basic statistical parameters and the following tests: the Mann-Whitney U test, the Wilcoxon signed-rank test and the McNemara test. The level of significance was set at p<0.005.
Results. As many as 138 respondents, or 85.7% of the study group (94 women and 40 men), have suffered a fall over the last three years. Most falls occurred in the garden/yard (52 respondents, 38%), at home (36 respondents, 26%), and on the street/road (34 respondents, 25%). Eighty-three respondents (60%) sustained fractures as a result of the fall. The most common fracture sites were the wrist in 36 respondents (26%) and the femur in 32 respondents (23%). Health conditions that possibly contributed to falls included balance disorders in 66 respondents (52%), gait problems in 63 respondents (50%), sight problems in 56 respondents (41%), and hearing problems in 53 respondents (38%). Fifteen respondents (11%) did not report any of these problems. Sedatives were taken regularly by 30 respondents (22%) and occasionally by 40 respondents (29%).
Falls led to a significant reduction in the respondents’ mobility level, from moderate to low. The respondents pointed to the following reasons for the reduction in mobility: feeling weak – 62 respondents (45%), fear of another fall – 50 respondents (36%), awareness of disease – 31 respondents (23%), pain – 21 respondents (15%).
Among the respondents, 119 (73%) were afraid of falling, with those who have experienced a fall reporting fear of falling significantly more frequently (as many as 114 respondents, or 83%). For the entire study population, the most severe fear was associated with walking along a street/road (58 respondents – 42%) and going up and down stairs (30 respondents – 22%). Thirty-four respondents (21%) were treated for osteoporosis, of whom 29 suffered a fall (21% of all fall sufferers, 18% of all respondents).
Conclusions. 1. The incidence of falls in the study group was an important problem concerning approx. 85.7% of the respondents. 2. Fractures, which occurred in about 60% of the respondents, were a dangerous consequence of falls. 3. A fall significantly reduced mobility of the respondents, from moderate to low. 4. The most commonly reported reason for the reduced mobility in fall sufferers was fear of another fall. 5. Fall prevention programmes need to be urgently implemented among elderly inhabitants of rural areas, particularly those receiving treatment for osteoporosis.