1

ROLA KOŚCI PODCHRZĘSTNEJ W PATOGENEZIE I W LECZENIU CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW

|

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s109-110.

L44
ROLA KOŚCI PODCHRZĘSTNEJ W PATOGENEZIE I W LECZENIU CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW

Badurski J.E.
Centrum Osteoporozy Osteoporozy i Chorób Kostno – Stawowych w Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2, Białystok

Słowa kluczowe: kość podchrzęstna, osteoarthritis
Key words: subchondral bone, osteoarthritis

Metabolizm kości podchrzęstnej w OA cechują trzy komponenty: (a) przyspieszona przebudowa z nadprodukcją macierzy kostnej o (b) zmniejszonej mineralizacji i wykazującej paradoksalnie (c) cechy sklerotyczne (1). Przyczyn szuka się zarówno w zmienionej funkcji osteoblastów, jak i w oddziaływaniu systemowych i/lub czynników lokalnych (2).
W morfologicznych badaniach klinicznych opisano oznaki zarówno wzrostu tworzenia jak i nasilenia resorpcji kości. Podobnie wykazano wzrost wydalania biochemicznych markerów obu tych procesów. W bioptatach kości wykazuje się na ogół nadmiar kolagenu typu II, TGF-beta, IGF-1, i IGF-2, lecz mniej minerałów oraz podobną zawartość wiązań krzyżowych. Za rolą osteoblastów w patologii OA świadczy odkrycie Westcotta i wsp., w którym medium z hodowli osteoblastów kości beleczkowej podchrzęstnej pobranej w OA, degradowało prawidłową chrząstkę stawową (3). Nie wykluczone, że dzieje się tak pod wpływem stymulacji osteoblastów przez IL-1, IL-6 i onkostatynę M. Z drugiej strony, wyniki badań epidemiologicznych wskazały na nasilenie klinicznych i radiologicznych cech osteoartrozy kolan w miarę wzrostu resorpcji kości, szczególnie warstwy podchrzęstnej.
Powyższe oznaki wspólnego metabolizmu kości i chrząstki znalazły pełne potwierdzenie po odkryciu w nich roli układu OPG – RANK – RANKL. W kościach – poza ogólnie działającymi hormonami i miejscowo działającymi cytokinami – układ ten stanowi jeden z trzech mechanizmów osteoklastogenezy nasilającej resorpcję. Aktywizacja receptora NF-kappaB (RANK) na powierzchni jednojądrzastego prekursora osteoklastu przez jego liganda (RANKL) umocowanego na osteoblaście, wiedzie do dojrzewania tych pierwszych i do nasilenia resorpcji kości. Osteoprotegeryna (OPG) konkuruje z RANKL o receptor, i jest w stanie ten proces hamować. W ludzkiej chrząstce stawowej wykazano ekspresję genów dla RANK, RANKL i OPG, ale podany z zewnątrz RANKL nie wywołuje typowych skutków aktywacji RANK w cytoplazmie chondrocytu. Uczynnia się natomiast pod wpływem zewnętrznych cytokin prozapalnych, jak IL-1β czy TNF-α. Uruchamia wtedy reakcję transkrypcyjną do produkcji IL-1β, TNF-α, syntetazy tlenku azotu (iNOS), mataloproteinaz, jak MM-13, chemokin i cyclooksygenazy-2 (COX-2), narzędzi pośredniej i bezpośredniej degradacji chrząstki. Zaktywizowany RANK nasila równocześnie resorpcję kości i jest uważany za centralny rozrusznik sterujący procesami destrukcyjnymi chrząstki stawowej. Zjawiskiem nieznanym jest sytuacja odwrotna, jaki mają wpływ antyresorbanty na układ OPG/RANK/RANKL, ale hamując osteoklasty, obniżają równocześnie dojrzewanie i aktywność osteoblastów z wszystkimi w/w skutkami.
Leki hamujące resorpcję kości stosowane w leczeniu osteoporozy, jak kalcytonina, ranelinian strontu, alendronian, rizendronian, zolendronian, i wykazany ostatnio raloksyfen (4) hamują wydalanie markerów degradacji chrząstki. Niektóre z nich wykazały działanie stymulujące chondrocyty, bądź hamujące degradację chrząstki u zwierząt (5) i/lub kliniczny efekt p/artrotyczny u kobiet po menopauzie (6). Kość podchrzęstna może więc stać się celem leczniczym w chorobie zwyrodnieniowej stawów.
Piśmiennictwo:
1. Lajeunesse D: Osteoarthritis Cartilage 2004,12:S34-S38.
2.Grynpas MD z wsp.: Calcif Tissue Int 1991,49:20.
3.Westacott CL z wsp.: Arthritis Rheum 1997,40:1282.
4. Daniluk S z wsp.: 2005 (przyg. do druku).
5. Badurski JE z wsp. Calcif Tissue Int 1991,49:27.
6. Badurski JE z wsp. 2005 (przyg. do druku).

L44
THE ROLE OF SUBCHONDRAL BONE IN PATHOGENESIS AND TREATMENT OF OSTEOARTHRITIS

Badurski J.E.
Centrum Osteoporozy Osteoporozy i Chorób Kostno – Stawowych w Białymstoku, ul. Waryńskiego 6/2, Białystok, Poland

Keywords: subchondral bone, osteoarthritis

(English version of the abstract not submitted)



Bisfosfoniany – terapia ciągła i przerywana

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s141.

 

L44
BISFOSFONIANY – TERAPIA CIĄGŁA I PRZERYWANA

Bolanowski M.

Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Słowa kluczowe: osteoporoza, bisfosfoniany, złamania, farmakoekonomika

W leczeniu osteoporozy podstawowe znaczenie mają leki hamujące wzmożoną resorpcję kości. Spośród nich bisfosfoniany charakteryzują się najsilniejszym działaniem antyresorpcyjnym, hamują utratę masy kostnej i zmniejszają ryzyko złamań kości. Wchłanianie bisfosfonianów z przewodu pokarmowego jest niewielkie i może być dodatkowo upośledzone przez równoczesne podawanie innych leków i minerałów. Stąd, doustne przyjmowanie tych leków wiąże się z koniecznością przestrzegania zaleceń umożliwiających optymalizację ich wchłaniania z przewodu pokarmowego oraz uniknięcie miejscowych działań niepożądanych. Terapia ciągła wiąże się ze wzrostem częstości objawów niepożądanych i jej przerwaniem przez część leczonych. Zmniejszenie częstości podawania bisfosfonianu umożliwia poprawę tolerancji leczenia przy porównywalnym efekcie przeciwzłamaniowym. Przyszłość leczenia osteoporozy należy wiązać z leczeniem przerywanym, ale należy także uwzględnić ekonomikę farmakoterapii (skuteczność przeciwzłamaniowa, koszty leczenia, refundacja leków).


L44
BISPHOSPHONATES – CONTINUOUS AND INTERMITTENT THERAPY

Bolanowski M.

Department of Endocrinology, Diabetology and Isotope Therapy, Medical University Wrocław, Poland

Key words: osteoporosis, bisphosphonates, fractures, pharmacoeconomics

Antiresorptive drugs are most important in the osteoporosis treatment. Among them, bisphosphonates have the most potent antiresorptive activity, they decrease bone loss and reduce fractures’ risk. Bisphosphonates’ absorption from the alimentary tract is low and may be additionally disturbed by concomittant therapy and minerals. Hence, oral bisphosphonates ingestion is connected with some limitations leading to optimalization of their absorption within gastrointestinal system and avoiding of their local adverse events. During continuous therapy there is an increase of the number of side effects and some patients stop their treatment. Decrease of the frequency of bisphosphonate administration improves the medication tolerance while the antifracture effect remains similar. The future of osteoporosis therapy should be connected with intermittent therapy, with regard to pharmacoeconomics (antifracture eficacy, costs of therapy, reimbursement of medication).



L44 POWIKŁANIA NIESTEROIDOWYCH LEKÓW PRZECIWZAPALNYCH

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:101.
 
 
L44
POWIKŁANIA NIESTEROIDOWYCH LEKÓW PRZECIWZAPALNYCH
 
Gaciong Z. 
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii
Warszawski Uniwersytet Medyczny, 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1a
 
Słowa kluczowe: niesteroidowe leki przeciwzapalne, cyklooksygenaza, inhibitory pompy protonowe
 
            Szacuje się, że kilka procent hospitalizacji wynika z działań niepożądanych leków, wśród których prawie 1/3 stanowią niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Większość działań niepożądanych wynika z podstawowego mechanizmu działania, czyli z hamowania aktywności cyklooksygenazy dlatego trudno jest wybrać najbezpieczniejszego przedstawiciela tej grupy. Do najczęstszych powikłań należą uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego (górnego i dolnego odcinka), spadek przesączania kłębuszkowego i niewielki wzrost ciśnienia tętniczego lecz niekorzystne następstwa stosowania NLPZ mogą dotyczyć wszystkich układów i narządów. Wprowadzenie selektywnych inhibitorów COX-2 wiąże się z mniejszym zagrożeniem powikłaniami ze strony przewodu pokarmowego lecz niesie ze sobą znaczące ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych. Ponadto, u pacjentów mających wskazania do wtórnej prewencji przy użyciu kwasu acetylosalicylowego NLPZ stosowane NLPZ podane przed dawką aspiryny mogą wywołać oporność na ten lek.
Ryzyko wystąpienia objawów toksycznych zależy od współistniejących schorzeń, dawki leku i czasu podawania oraz równoczasowego stosowania innych leków (doustne antykoagulanty, glikokortykosteroidy, SIRS). Należy pamiętać, że przewlekłe podawanie inhibitorów pompy protonowej celem redukcji ryzyka krwawień zwiększa zagrożenie zakażeń bakteryjnych jelit oraz złamań kości.
NLPZ pozostają nadal podstawowymi środkami w terapii bólu i objawów stanu zapalenia, pojawiają się także nowe wskazania dla tej grupy jak prewencja nowotworów jelita grubego. Toczące się badani pozwolą ocenić zagrożenie najgroźniejszymi powikłaniami ze strony układu krążenia.
 
 
L44
TOXICITY OD NON-STEROIDAL ANTI-INFLAMMATORY DRUGS
 
Gaciong Z. 
Department of Internal Medicine, Hypertension and Vascular Diseases
Warsaw Medical University, 1a Banacha Street, 02-097 Warsaw, Poland.
 
Key words: non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAID), cycloxygenase, proton pump inhibitors
 
            It has been estimated that from 5 to 7 percent of hospital admissions are related to adverse effects of drugs, and of these hospitalizations, those that result from gastrointestinal, nervous system, renal, or allergic effects of aspirin or non-aspirin NSAIDs are responsible for approximately 30 percent. Majority of the toxic effects of the NSAIDs are related to their main mode of action, the inhibition of prostaglandin synthesis, therefore difficult to name the „safest” NSAID. The most frequent complications iclude mucosal injury in upper and lower gastrointestinal tract, reduction in glomerular filtration rate and slight increase of blood pressure, however any organ or system may be affected.
            Administration of selective COX-2 inhibitors reduces the number of gastrointestinal complications but carries a substantial risk of cardiovascular incidents. Moreover, in patients taking acetylosalicylic acid for cardioprotection, NSAIDS administered before aspirin may cause „ aspirin resistance”.
Risk of developing toxicity depends on dose and duration of treatment, concomitant diseases and associated therapy (particularly glicocorticosteroids, anticoagulants, SIRS). It should be emphasized that prophylaxysis with proton pump inhibitors reduces the number of GI bleedings but increases the risk of intestinal bacterial infections and bone fractures.
NSAIDs still remain the major theraputic group in patients with pain of various origin and clinical manfestations of inflammatory reaction. Ongoing clinical trials in the group with high cardiovascular risk allow to their safety and toxicity.