XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W42

Marcin Ostrowski, Jan Orłowski, Jacek Laskowski, Piotr Zakrzewski,
Klinika Chirurgii Narządu Ruchu CMKP w Warszawie SPSK nr. II w Otwocku,
Kierownik Kliniki prof. dr. hab. med. Jan Orłowski Marcin Ostrowski 05-300 Mińsk Mazowiecki, ul. Szpitalna 17A/34

Przedstawiono odległe i wczesne wyniki leczenia złamań nasady obwodowej kości udowej u 53 chorych ( 28 mężczyzn i 25 kobiet). 35 chorych ze złamaniami nadkłykciowymi kości udowej i 18 chorych ze złamaniami śródstawowymi nasady obwodowej. Okres obserwacji wynosił od 6 miesięcy do 16 lat, wiek chorych od 20 do 87 lat ( średnio 52,4). Nieoperacyjnie leczono 16 chorych z powodu niewielkich przemieszczeń odłamów lub przeciwskazań ogólnych ( opatrunek gipsowy – 11, leczenie czynnościowe – 5). Operacyjnie leczono 37 chorych ( stabilna osteosynteza wewnętrzna – 27, szew kostny i leczenie czynnościowe – 4, zespolenie zewnętrzne – 6). .
Pacjentów oceniono badając wydolność stawu kolanowego w skali punktowej HSS. Siłę mięśniową kończyn oceniono na aparacie dynamometrycznym do badania stawu kolanowego – SPK 2. Stwierdzono wyniki bardzo dobre u 11 chorych – 20,75 %, dobre u 32 chorych – 60,37 %, dostateczne u 4 chorych – 7,5 % oraz złe u 6 chorych – 11,3 %..
. Najlepsze wyniki uzyskano po leczeniu złamań przy użyciu stabilnych zespoleń ( płyta L, DCS, stabilizator zewnętrzny). Liczba bardzo dobrych i dobrych wyników była znacząco większa u osób młodych, leczonych stabilną osteosyntezą, poddanych intensywnej rehabilitacji. W badaniu dynamometrycznym stawu kolanowego zaobserwowano zmniejszenie różnicy siły mięśniowej chorej i zdrowej kończyny w miarę upływu czasu od leczenia.W złamaniach śródstawowych nasady obwodowej kości udowej, mimo anatomicznego nastawienia odłamów i stabilnego zespolenia, stwierdzano gorsze wyniki czynnościowe a radiologicznie cechy zmian zwyrodnieniowych. W leczeniu czynnościowym, mimo braku anatomicznego ustawienia odłamów stwierdzano dobre wyniki kliniczne.

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W44

Dariusz Palczewski, Marian Waniewski, Andrzej Mydlak.
Oddział Ortopedyczno-Urazowy Szpitala Wojewódzkiego w Siedlcach. Adres do korespondencji: Samodzielny Specjalistyczny Szpital Wojewódzki w Siedlcach, 08-110 Siedlce, ul. Poniatowskiego 26.

W pracy autorzy przedstawiają sposoby i wyniki leczenia 89 chorych w wieku od 18 do 92 lat (średnia 60 lat) ze złamaniami dalszego odcinka kości udowej, leczonych w Oddziale Ortopedyczno – Urazowym Szpitala Wojewódzkiego w Siedlcach w latach 1995 –1999. W podziale złamań oparto się na klasyfikacji AO Müllera. .
Chorzy ze złamaniami wieloodłamowymi (typ A3), ze względu na brak możliwości stabilnego mechanicznie zespolenia, zakwalifikowani zostali do leczenia nieoperacyjnego, za pomocą wyciągu bezpośredniego. Nastawienie kontrolowano radiologicznie w 1, 2, 5 dobie leczenia. Leczenie wyciągowe prowadzono przez okres 6-8 tygodni następnie po uzyskaniu pierwotnego zrostu kończynę unieruchamiano w gipsie biodrowym do 3 miesięcy. Po tym okresie rozpoczynano ćwiczenia rehabilitacyjne, jeżeli zrost na to pozwalał, w przypadkach wątpliwych przedłużano unieruchomienie na dalsze 6 tygodni. W przypadkach, gdy podczas leczenia wyciągowego w ciągu pierwszego tygodnia nie udało się uzyskać zadowalającego nastawienia, wykonywano jednoczasową repozycję w znieczuleniu przewodowym z transfiksją odłamów drutami Kirschnera, kończynę unieruchomiano w gipsie biodrowym, doleczanie prowadzono jak poprzednio. Łącznie leczyliśmy zachowawczo 50 chorych, w tym jednoczasową transfiksję wykonaliśmy u 8 chorych. Pozostali chorzy byli operowani w ciągu 7 dni od urazu . U 31 chorych złamania zespolono płytą kątową L, u 6 chorych dokonano zespolenia domodelowaną płytą AO, u 2 chorych ze złamaniem izolowanym kłykci kości udowej (typ B2) zespolenia dokonano śrubami gąbczastymi AO. .
Ocenę wyników przeprowadzono na podstawie badania klinicznego oraz radiologicznego. Uzyskano wyniki dobre w grupie chorych operowanych, u których stabilne zespolenie pozwoliło na podjęcie wczesnego ruchu w stawie kolanowym, wyniki złe dotyczyły chorych leczonych zachowawczo, u których ze względu na powolny zrost konieczne było wydłużenie okresu unieruchomienia.

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W45

Prof. dr hab. med. WM. Kuś
Katedra i Klinia Ortopedii, ul. Lindley’a 4, 02-005 Warszawa

Złamanie bliższej nasady kości piszczelowej jest ciężkim urazowym uszkodzeniem narządu ruchu, które najczęściej prowadzi do niezborności powierzchni stawu kolanowego, wtórnej niestabilności, ograniczenia ruchów i bólu. Niezborność powierzchni stawowych doprowadza do zmian zwyrodnieniowych i upośledza wydolność chodu. Wszyscy autorzy są zgodni, że leczenie tego uszkodzenia jest trudne, a późne rokowanie wątpliwe lub złe. Opisujący te złamania dzielą się na zwolenników leczenia zachowawczego bądź operacyjnego. Ostatnio obserwujemy zwycięstwo koncepcji fizjologicznej nad mechaniczną. Wybór sposobu leczenia tych złamań nadal nie jest rozstrzygnięty, a pytanie czy leczyć zachowawczo czy operacyjnie jest wciąż aktualne.

Leczenia zachowawcze
Kształt bliższej nasady piszczeli można odtworzyć stosując podstawowe zasady nastawienia zachowawczego Kulenkampfa. Znacznie trudniej odtworzyć kształt powierzchni stawowej. Najlepiej zrobić to wyciągiem osiowym, a następnie stosując unieruchomienie gipsowe.

Leczenie czynnościowe
Liczne spostrzeżenia wskazują, że w stawowych złamaniach kłykci kości piszczelowej korzystny wpływ na końcowy wynik na wczesny ruch. Zwolennicy tego poglądu nie dążą do anatomicznego odtworzenia powierzchni stawowej. Rozpoczynając natychmiastowe usprawnianie uważają że, w tych złamaniach ruch jest najważniejszym czynnikiem leczenia. Czynnościowe leczenie złamań jest proste technicznie, skraca pobyt chorego w szpitalu, zapewnia szybki powrót chorego do pracy i nie daje wczesnych powikłań. Poleca go się u osób starych lub przewlekle chorych. Dobre wyniki czynnościowe nie upoważniają jednak do stosowanie tej metody we wszystkich przypadkach, a szczególnie tam gdzie istnieją warunki do odtworzenia kształtu powierzchni stawowej piszczeli.

Leczenie operacyjne.
Leczenie operacyjne dąży do anatomicznego odtworzenia powierzchni stawowej i przywrócenia prawidłowego kształtu bliższej nasady piszczeli. Wskazaniem do zabiegu operacyjnego są te złamania, które nie rokują zachowawczego nastawienia odłamów. Zabieg operacyjny powinien być przeprowadzony przez doświadczonego operatora z zachowaniem warunków pełnej aseptyki i odpowiedniego instrumentarium. Leczenie to powinno spełniać następujące warunki:

• 1 odtworzyć oś stawu
• 2 odtworzyć anatomiczny kształt powierzchni stawowej
• 3 zapewnić dobre wewnętrzne unieruchomienie odłamów umożliwiające natychmiastowe podjęcie ruchu w stawie kolanowym

Przy braku możliwości spełnienia powyższych warunków leczenie operacyjne jest przeciwwskazane.

Rycina: Artroskopia pozwala na leczenie złamań w obniżeniu powierzchni stawowych typu „korka od szampana” bez otwierania stawu. W tym celu opracowaliśmy metodę przedstawioną na rysunku.

XXXIII Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Kraków 2000, Streszczenia, W46

Jerzy Biedrzycki, Marcin Kowalski
Katedra i Klinika Ortopedii Akademii Medycznej w Warszawie 02-005 Warszawa ul.Lindley’a 4
Kierownik: Prof.dr hab.n.med.Andrzej Górecki

W latach 1995-1999 w oddziale urazowym Kliniki Ortopedii AM w Warszawie hospitalizowano 4882 osoby z uszkodzeniami narządu ruchu. W 187 przypadkach przyczynę przyjęcia stanowiły złamania bliższej nasady kości piszczelowej. .
Najczęściej występujące złamania to uszkodzenia kłykcia bocznego piszczeli stanowiące 67% urazów plateau piszczeli. .
Podstawą rozpoznania uszkodzeń jest badanie kliniczne i radiologiczne, w szczególności tomografia konwencjonalna i komputerowa. .
Wyniki leczenia złamań uzależnione są od typu i stopnia uszkodzenia oraz zaburzenia osi kończyny. .
W terapii uszkodzeń plateau znajduje zastosowanie zarówno leczenie zachowawcze jak i operacyjne. Złamania zgnieceniowe i zgnieceniowo-rozszczepienne stanowią wskazanie do leczenia operacyjnego z zastosowaniem śrub, płyt metalowych i przeszczepów kostnych. Leczenie czynnościowe stosuje się w przypadkach złamań wieloodłamowych u osób starszych.