1

Leczenie farmakologiczne osteoporozy

|

Medycyna Po Dyplomie. Osteoporoza. Wydanie Specjalne, maj 2004

Leczenie farmakologiczne osteoporozy
Prof. dr hab. med. Ewa Marcinowska-Suchowierska, Dr hab. med. Marek Tałałaj, Lek med. Ewa Czerwińska

Artykuł w załączeniu

Leczenie_farmakologiczne_osteoporozy.pdfDownload


Leczenie czynnikami biologicznymi chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

|

Terapia 5/2004. Reumatologia

Leczenie czynnikami biologicznymi chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa 
Lek. med. Aleksandra Kołczewska
Katedra i Klinika Reumatologiczno-Rehabilitacyjna i Chorób Wewnętrznych AM w Poznaniu
Kierownik: Prof. dr hab. med. Irena Zimmermann-Górska

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk) jest przewlekłą chorobą zapalną charakteryzująca się kostnieniem stawów i więzadeł kręgosłupa, zapaleniem stawów obwodowych oraz zapaleniem przyczepów ścięgnistych (enthesitis). Częstość występowania zzsk ocenia się na 0,2-0,9% wśród przedstawicieli rasy kaukaskiej (1). Mężczyźni chorują częściej niż kobiety. Początek choroby przypada zwykle między 16. a 30. rokiem życia. Typowe objawy (ból w dolnej części kręgosłupa i sztywność poranna) pojawiają się w wyniku zapalenia stawów krzyżowo-biodrowych. Postępujący proces kostnienia, dotyczący stawów i więzadeł kręgosłupa, prowadzi do znacznego ograniczenia ruchomości i do zniekształceń kręgosłupa: zniesienia lordozy lędźwiowej, znacznej kyfozy piersiowej oraz nadmiernej lordozy i przodopochylenia w odcinku szyjnym. Pozaosiowe objawy choroby to zapalenie stawów obwodowych (zwłaszcza stawów barkowych i biodrowych) prowadzące do znacznej destrukcji tych stawów i wymagające często endoprotezoplastyki. Objawy narządowe dotyczą oka (zapalenie błony naczyniowej), płuc (zmiany restrykcyjne i włóknienie górnych płatów), serca (zapalenie aorty wstępującej oraz zaburzenia przewodnictwa śródkomorowego), nerek (amyloidoza, nefropatia IgA), układu pokarmowego (przewlekłe zapalenie jelit), układu nerwowego (porażenie czterokończynowe w wyniku podwichnięcia w stawie szczytowo-obrotowym lub osteoporotycznego złamania kręgu). Ocenia się, że u 1/3 chorych przebieg zzsk jest ciężki i prowadzi do znacznej utraty sprawności (2).

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa należy do grupy chorób określanych jako spondyloartropatie seronegatywne. Pozostałe choroby z tej grupy to: łuszczycowe zapalenie stawów, reaktywne zapalenie stawów (zespół Reitera), zapalenie stawów towarzyszące zapalnym chorobom jelit (np. choroba Crohna), zespół SAPHO oraz spondyloartropatie niezróżnicowane. Wspólną cechą tych chorób jest zapalenie stawów kręgosłupa oraz znaczna częstość występowania antygenu HLA-B27 (1).

Leczenie chorych na zzsk polega głównie na stosowaniu kinezyterapii w celu utrzymania odpowiedniej postawy, opóźnienia procesu kostnienia, poprawienia siły mięśniowej kręgosłupa i wypracowania możliwie prawidłowej kompensacji oraz zachowania sprawności oddechowej. W okresach zaostrzeń choroby stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Pomocne jest również miejscowe wstrzykiwanie glikokortykosteroidów do zapalnie zmienionych stawów obwodowych. W przypadku wysokiej aktywności choroby wzrasta jednak ryzyko szybkiego postępu kostnienia stawów i więzadeł kręgosłupa oraz destrukcji stawów obwodowych. Wówczas, podobnie jak w reumatoidalnym zapaleniu stawów, konieczne jest zastosowanie bardziej agresywnego leczenia z użyciem leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh). Leki te zmniejszają postęp zmian w stawach obwodowych, ale nie hamują procesu kostnienia w kręgosłupie (3). Metotreksat, którego wysoką skuteczność obserwuje się w reumatoidalnym zapaleniu stawów, stosowany w zzsk w monoterapii nie wykazuje podobnego efektu. Obecnie uważa się, że u chorych na zzsk, tylko sulfasalazyna ma działanie modyfikujące, ale dotyczy to głównie stawów obwodowych (4).

Wynika z tego konieczność zastosowania nowego skutecznego leku, który opóźniałby proces kostnienia. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że leczenie czynnikami biologicznymi hamującymi aktywność czynnika martwicy nowotworów alfa (anty TNF-α) jest skuteczne nie tylko w reumatoidalnym zapaleniu stawów, ale także u chorych na zzsk i inne spondyloartropatie seronegatywne. Aktualnie trzy leki o takim działaniu zostały zarejestrowane w USA i Europie do leczenia chorych na rzs: infliksimab (w rzs w połączeniu z metotreksatem), etanercept i adalimumab. Dwa pierwsze są również dostępne w Polsce. W zzsk wykazano skuteczność anty TNF-α w wielu badaniach randomizowanych, otwartych oraz w obserwacji po leczeniu (follow-up). W maju 2003 roku infliksimab został zatwierdzony do leczenia chorych na zzsk w niektórych krajach Europy i w Meksyku (4).

Pełna wersja artykułu do pobrania w pliku pdf

02_Leczenie-czynnikam-biologicznymi-chorych-na-zesztywniajace-zapalenie-stawow-kDownload


Aktualne postępowanie w osteoporozie u kobiet

|

Prof. dr hab. med. Janusz Edward Badurski
Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w Białymstoku

Terapia marzec 2004, Zeszyt nr 2 Temat: ZDROWIE KOBIETY

 

Potrzebą chwili i celem tego artykułu jest nie tylko aktualizacja wiedzy o lekach antyresorpcyjnych stosowanych w leczeniu osteoporozy, ale głównie identyfikacja celu i adresata tego leczenia. Ten tekst powstaje w chwili współistnienia dwóch definicji osteoporozy, a chronologia ich formułowania ilustruje zmagania z samym określeniem jej istoty.

We wzroście łamliwości kości w miarę starzenia się i pomenopauzalnej utraty masy kostnej upatrywał Albright przed 60 laty (2) istotę osteoporozy, w której jest „za mało kości w kości”. Nadmierna resorpcja kości powoduje przerwanie ciągłości beleczek i porowatości kości korowej. Osłabia to odporność mechaniczną kości do tego stopnia, że łamią się pod wpływem zwykłych, codziennych urazów.

Umiejscowienie tych złamań zależy od wieku. W pierwszych kilku latach po menopauzie najczęściej złamaniom ulegają nadgarstki (złamania Collesa) i kręgi, zaś w 15-20 lat później dochodzi do złamań bliższej nasady kości udowej (b.n.k.u.), a także kręgów. To spostrzeżenie posłużyło Meltonowi i Riggsowi w 1987 roku (31) do wyróżnienia dwóch typów osteoporozy, w których kryteriami podziału było umiejscowienie złamań:
Typu I, zwanego osteoporozą pomenopauzalną, z łamliwością nadgarstków i kręgów
Typu II, zwanego osteoporozą starczą, z łamliwością b.n.k.u. („biodra”) i kręgów

Artykuł w pełnej wersji do pobrania w pliku pdf.

05_Aktualne_postepowanie_w_osteoporozie_u_kobiet.pdfDownload


Znaczenie ruchu w profilaktyce i leczeniu następstw osteoporozy

|

Terapia 03/2006. Osteoporoza

Krystyna Księżopolska-Orłowska

artykuł w załączeniu

Ksiezopolska-Orlowska_K_39-42.pdfDownload


L08 ZŁAMANIA KRĘGÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:57-58.
 

 
L08
ZŁAMANIA KRĘGÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY
 
Popko J.
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
 
Słowa kluczowe: kręgosłup dziecięcy, złamania, leczenie
 
Wstęp. Złamania kręgosłupa dziecięcego nie są zjawiskiem częstym. W naszym materiale klinicznym, podobnie jak i w innych ośrodkach, stanowią one w ciągu roku około 1,8% wszystkich urazów charakterystycznych dla wieku rozwojowego. W wieku rozwojowym najczęściej ulegają złamaniom kości przedramienia – około 35 %, następnie obojczyk – 21 %, dalszy odcinek kości ramiennej – 16,4 %, kości goleni – 10,7 % i kość udowa – 7,4 %. Badania densymetryczne wykazały dobrą mineralizację kręgów u młodocianych, a szczytowa masa kostna (peak bone mass- PBM) jest osiągana w kręgosłupie prawie w 100 % w końcu II dekady życia. Najprawdopodobniej warunkuje to dobrą wytrzymałości mechaniczną kręgów w tym wieku.
Celem pracy jest retrospektywna ocena wyników leczenia dzieci ze złamaniem kręgosłupa w latach 2001 – 2007 w naszej Klinice.
Materiał i metody. Analizie poddano 33 chorych ( 12 dziewcząt i 21 chłopców ), w wieku 3 – 18 lat z urazowym złamaniem kręgosłupa. Diagnostyka była oparta o wywiad, badanie przedmiotowe, zdjęcia radiologiczne. W razie konieczności diagnostyka była poszerzana o badania tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Stopień uszkodzenia układu nerwowego towarzyszący obrażeniom kręgosłupa był oceniany wg skali Frankela.
Wyniki. Najczęstszą przyczyną urazu kręgosłupa był wypadek komunikacyjny – 19, upadek z wysokości – 12, skok do wody – 2, przygniecenie -2 przypadki. Najwięcej – 17 chorych było w wieku 15 – 18 lat, 1 dziecko w wieku 3 lat. U 3 chorych stwierdzono uszkodzenie odcinka szyjnego kręgosłupa, u 30 odcinka piersiowo-lędźwiowego. Różnego stopnia uszkodzenia układu nerwowego odnotowano u 13 chorych, występowały one w złamaniach niestabilnych kręgosłupa. Leczenie nieoperacyjne zastosowano u 20 chorych w złamaniach stabilnych kręgosłupa ( gorsety gipsowe, Jevetta, kołnierze ortopedyczne ). U 14 pacjentów ze złamaniem stabilnym kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego nastawiano złamania metodą Watson-Jonsa, a następnie unieruchamiano gorsetem gipsowym. U dzieci młodszych dało się zauważyć odbudowę przedniej wysokości złamanego trzonu.
W grupie 13 – chorych z uszkodzeniem korzeniowo – rdzeniowym były 2 przypadki urazu rdzenia kręgowego bez zmian radiologicznych, dzieci te nie były operowane. Zwiększona elastyczność kompleksu więzadłowego kręgosłupa dziecięcego w odpowiedzi na wysoką energię urazu doprowadziła do trwałego uszkodzenia rdzenia kręgowego. Pacjenci ci są niesprawni z porażeniem kończyn dolnych i zwieraczy.
U dwojga chorych operowano odcinek szyjny kręgosłupa ( 1 z dostępu przedniego, 1 z dostępu tylnego ). U dziewięciu chorych z uszkodzeniem kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego wykonano odbarczenie tylne rdzenia kręgowego i spondylodezę. W leczeniu pooperacyjnym nie stosowano unieruchomienia gipsowego. Tylko u jednego chorego operowanego nie uzyskano poprawy.
Wnioski: 1. U dzieci mogą występować przypadki z uszkodzeniem rdzenia kręgowego bez zmian radiologicznych ( spinal cord injury without radiografic abnormality – SCIWORA ). 2. Leczenie złamań kręgosłupa u dzieci i młodzieży nie odbiega od przyjętego sposobu postępowania u chorych dorosłych. 3. Złamania kręgosłupa z uszkodzeniem układu nerwowego wymagają szybkiego odbarczenia rdzenia kręgowego i stabilizacji.
 
 
L08
PEDIATRIC SPINE INJURIES
 
Popko J. 
Departament of Pediatric Orthopedics and Traumatology Children Hospital Medical University of Białystok
 
Key words: pediatric spine, fracture, treatment
 
Introduction. Spine fractures are rare and represent 1-2% of all pediatric fractures. In children and adolescents most often occur fractures of forearm – 35%, clavicle – 21%, distal humerus – 16,4%, tibia – 10,7% and femur – 7,4%. Peak bone mass (PBM) assessed by dual emergy x-ray absorptiometry (DXA) to achive in the spine is nearly 100% in the end of the second decade of life. Most likely it quarantees well mechanical resistance of pediatric spine.
The aim of the present study is a retrospective review of patients with spine fracture treated at our institution between 2001 and 2007.
Materials and methods. A retrospective review was performed on 33 patients (12 girls and 21 boys) with spine fractures. The age at injury was 3-18 years. The diagnostic was supported by anamnesis, physical examination and radiographic analysis. If necessary it was extendet with computer tomography (CT) and magnetic resonance (MR) of the spine for definitive diagnosis. The degree neurological injury was estimated by Frankel scale.
Results. The mechanism of injury was obtained from medical records and categorized as: road accident – 19, fall from height – 12, diving – 2, crush – 2 patients. Most patients (17) were 15-18 year old, and 1 child was 3 year old. 3 patients had cervival spine injuries and 30 children had thoracic and lumbar spine lesions. Neurological injury was diagnosed with 13 patients who had unstable fractures of spine.
 Non operative treatment was performed on 20 patients with stable fracture of spine, we used: hyperextension casting – 14, Jevett orthosis – 4, cervical brace – 2. In younger patients treated with hypertension casting we observed rebuilding of a front height of the fractured vertebrae.
 In the group of 13 patients with spinal cord injury there were 2 patients, age of 3 and 8 years, without radiografic abnormality (SCIWORA). They did not undergo operation. In the majoraty of cases, SCIWORA is caused by hyperextension or flexion injuries due to characteristic anatomic differences of the more elastic and more deformable pediatric spine. These patients are disabled with paresis of legs and sphincters.
2 patients with cervical spine injuries were treated surgically with good results.
Surgical posterior decompression and instrumentation were performed on 9 patients with thoracic and lumbar spine trauma with an addition neurological deficyt. Only one patient in this group didn’t show improvement.
Conclusions: 1. A spinal cord injury without radiografic abnormality (SCIWORA) is possible only in children. 2. Treatment of pediatric spine fracture isn’t different from that adults. 3. A spine fractue with neurological defects needs rapid surgical decompresion and instrumentation.
 


Kwalifikacja do leczenia osteoporozy-porównanie metody jakościowej i metody oceniającej (…)

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s102-103.

L10
KWALIFIKACJA DO LECZENIA OSTEOPOROZY – PORÓWNANIE METODY JAKOŚCIOWEJ I METODY OCENIAJĄCEJ 10-LETNIE RYZYKO ZŁAMANIA KOŚCI

Przedlacki J., Księżopolska-Orłowska K., Grodzki A., Bartuszek T., Bartuszek D., Świrski A., Musiał J., Łuczak E., Loth E., Teter P., Łasiewicki A., Walkiewicz A., Drozdowska-Rusinowicz I.

Krajowe Centrum Osteoporozy, Warszawa

Słowa kluczowe: algorytm, leczenie, osteoporoza, rozpoznawanie

Trwają obecnie w Polsce intensywne dyskusje nad algorytmem postępowania w osteoporozie. Celem pracy jest porównanie skuteczności w kwalifikowaniu do leczenia osteoporozy metody jakościowej stosowanej w Krajowym Centrum Osteoporozy w Warszawie (KCO) opartej na dostępnych publikacjach (WHO, IOF, NOF, ISCD, Canadian, Dachverband Osteologie) z metodą wykorzystującą 10-letnie ryzyko złamania kości (10-RB). Ocenę obu metod przeprowadzono w grupie 663 kobiet w wieku 50 i więcej lat, które zostały skierowane do KCO w ramach umowy refundacyjnej podpisanej z Narodowym Funduszem Zdrowia w okresie od 21.03.2006 do 20.11.2006. Metoda jakościowa stosowana w KCO zakłada wykonywanie badania DXA tylko u osób, które mają: przebyte złamanie osteoporotyczne kości, przebyte złamanie osteoporotyczne b.k.k.u. u rodziców, przewlekle stosują kortykosteroidy, mają 65 lub więcej lat – dla kobiet i 70 lub więcej lat – dla mężczyzn. Do leczenia za pomocą leków o udowodnionej skuteczności przeciwzłamaniowej kwalifikowane są osoby, które mają co najmniej jeden z wymienionych czynników ryzyka złamania kości i określony wynik badania DXA – najczęściej T-score ≤-2,5, lub dla osób starszych T-score <-2,0 przy obecności dodatkowego czynnika ryzyka złamania kości. Korzystano z kalkulatora wyliczającego ryzyko złamania kości dostępnego na stronie internetowej Polskiej Fundacji Osteoporozy. Uwzględniono proponowane tam różne graniczne wartości ryzyka złamania kości dla różnych przedziałów wiekowych kwalifikujące do leczenia. W grupie 356 kobiet w wieku <65 lat, przy zastosowaniu metody 10-RB, do leczenia zakwalifikowano by 14 kobiet, gdy brano pod uwagę ryzyko złamania wszystkich kości (KCO – 12 spośród nich, 85,7%), 33 kobiety, gdy oceniano ryzyko złamania kręgosłupa (KCO – 21 spośród nich, 63,6%) i 31 kobiet, gdy brano pod uwagę ryzyko złamania b.k.k.u. (KCO – 23 spośród nich, 74,2%). W omawianej grupie wiekowej, przy zastosowaniu metody 10-RB, do leczenia zostałoby zakwalifikowanych 8 kobiet (2,2.%) na podstawie jedynie niskich wartości DXA. W grupie 307 kobiet w wieku 65 i więcej lat, przy zastosowaniu metody 10-RB, do leczenia zakwalifikowano by 45 kobiet, gdy brano pod uwagę ryzyko złamania wszystkich kości (KCO – 43 spośród nich, 95,6%), 52 kobiety, gdy oceniano ryzyko złamania kręgosłupa (KCO – 50 spośród nich, 96,2%) i 71 kobiet, gdy brano pod uwagę ryzyko złamania b.k.k.u. (KCO – 69 spośród nich, 97,2%). We wszystkich 3 przypadkach różnice decyzyjne dotyczyły tych samych 2 kobiet w wieku 84 i 86 lat. Część różnic decyzyjnych zależała od nie uwzględnienia w naszej metodzie niektórych czynników ryzyka (głównie palenia papierosów). Według autorów, bez dokładnego określenia definicji „palenia”, trudno jest jednak włączyć czynnik ten do algorytmu postępowania w osteoporozie.
Wnioski
Na podstawie uzyskanych wyników autorzy oceniają, że proponowana metoda jakościowa może być stosowana w codziennej praktyce przy kwalifikowaniu do leczenia osteoporozy. Jedną z jej głównych zalet jest prostota. Nie ma uzasadnienia dla wykonywania badań DXA u osób w młodszym wieku bez obecności określonych czynników ryzyka złamania kości. Uzyskane wyniki będą brane pod uwagę przy okresowym wprowadzaniu korekt do stosowanego w KCO algorytmu postępowania w osteoporozie.

L10
QUALIFICATION FOR THE TREATMENT OF OSTEOPOROSIS – THE COMPARISON OF THE QUALITATIVE METHOD AND METHOD OF 10-YEAR PROBABILITY OF BONE FRACTURE

Przedlacki J., Księżopolska-Orłowska K., Grodzki A., Bartuszek T., Bartuszek D., Świrski A., Musiał J., Łuczak E., Loth E., Teter P., Łasiewicki A., Walkiewicz A., Drozdowska-Rusinowicz I.

Krajowe Centrum Osteoporozy, Warsaw, Poland

Key words: algorithm, treatment, osteoporosis, diagnosis

Intensive work of our polish medical societies interested in osteoporosis is going to introduce generally accepted guideline on this issue.
The aim of the study is to compare the effectiveness of qualification the patients for the treatment of osteoporosis of the qualitative method used in Krajowe Centerum Osteoporozy, Warsaw (KCO) based on available data (WHO, IOF, NOF, ISCD, Canadian, Dachverband Osteologie) with the method of 10-year probability of bone fracture (10-RB). Examination was performed in 663 women aged 50 and more, who have been referred to our Center between 21.03.2006 and 20.11.2006 by their primary doctors for diagnosis of osteoporosis under the contract between medical centers and National Fund of Health. Qualitative method used in KCO assumes the indication for DXA examination in the presence of some clinical indications only. These are: osteoporotic bone fracture in patient, hip osteoporotic fracture in parents, chronic use of corticosteroids, age – 65 years or more in women and 70 years or more in men. There is indication for the treatment if one of these indications and particular DXA result are present – mainly when T-score is ≤-2.5 or <-2.0 in older patients with the presence of at least 1 additional risk factor of bone fracture. We used calculator available at the web site of the Polish Foundation of Osteoporosis. Different border values of the risk of bone fractures were considered depending on patient’s age. In the group of 356 women aged <65 years old, when 10-RB method was used, 14 of them would be qualify for the treatment when the risk of all fractures was considered (KCO – 12 of them, 85,7%), 33 women, when spine fracture would be taken into account (KCO – 21 of them, 63,6%) and 31 women when hip fractures would be considered (KCO – 23 of them, 74,2%). In this group, 8 women (2.2%) would be qualify for the treatment on the basis of low BMD only. In the group of 307 women aged 65 years and older, when 10-RB method would be taken, 45 women would be qualify for the treatment if the risk of all bone fractures would be taken into account (KCO – 43 of them, 95.6%), 52 women, when spine fractures would be considered (KCO – 50 of them, 96,2%) and 71 women when hip fracture would be considered (69 of them, 97.2%). In all 3 cases it was present in the same 2 women, 84 and 86 years old. Different decision have been depended partly on the not use of the presence of other risk factors of bone fractures (mainly cigarettes smoking) in our method. However, without the strict definition of “smoking” it is difficult to use this factor in the algorithm in osteoporosis.
We conclude that qualitative method proposed in National Center of Osteoporosis can be used in everyday practice in osteoporosis. One of the values is its simplicity. There is no indication for DXA examination in younger patients without the presence of any fracture risk factor. The obtained results will be taken into account in periodic correction of the algorithm used in our Center




L24 FARMAKOTERAPIA OSTEOPOROZY DZIŚ I JUTRO

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:77-78.
 
 

L24
FARMAKOTERAPIA OSTEOPOROZY DZIŚ I JUTRO
 
Czerwiński E.1,2, Borowy P.2 
1 Zakład Chorób Kości i Stawów, WNZ, Coll. Med. Uniwersytetu Jagiellońskiego
2 Krakowskie Centrum Medyczne, ul. Kopernika 32, 31-501 Kraków, www.kcm.pl
 
Słowa kluczowe: osteoporoza, leczenie, przebudowa kości
 
Prawidłowa przebudowa kości jest niezbędna do utrzymania jej funkcji biomechanicznych. Składają się na nią nieustające procesy niszczenia (aktywacji i resorpcji) i tworzenie kości (wytwarzania osteoidu i jego mineralizacja). Oddziela je faza spoczynku, kiedy powierzchnię kości pokrywają komórki wyścielające. Przebudowy dokonują komórki kostne w ramach tzw. jednostek przebudowy BMU (Basic Multicellular Unit). Nadrzędną rolę w ramach BMU sprawuje osteocyt, będący zarazem najbardziej zagadkową komórką, która m.in. poprzez apoptozę (obumarcie) inicjuje przejście z fazy spoczynku w fazę aktywacji resorpcji. Apoptoza osteocyta, który pełni funkcję „mechanoreceptora” jest m.in. następstwem rozerwania jego wypustek przez mikropęknięcie spowodowane nadmierną mineralizacją „podstarzałej” kości (wzrost twardości – brak elastyczności).
Resorpcja kości rozpoczyna się od rekrutacji pre-osteoclastów z prekursorów komórek hematopoetycznych poprzez M-CSF (macrophage colony stimulating factror), a następnie ich dojrzewanie poprzez układ Rank/RankL. Dalszy rozwój osteoklasta i jego aktywność modyfikuje min. osteoblast poprzez układ cytokin przede wszystkim: osteoprotegeryna versus – Rank/RankL: Powstaje więc układ wzajemnych sprzężeń.
Tworzenie kości w pierwszej fazie polega na wytwarzaniu osteoidu przez osteoblast, a następnie jego mineralizacji. Rekrutacja pre-osteoblastów z prekursorów macierzystych komórek mezenchymalnych jest inicjowana przez osteocyt z udziałem układu Wnt-sklerostyna. Zależnie od ekspresji genowej z komórek tych mogą powstawać osteoblasty, chondrocyty lub adipocyty.
Zaburzenie równowagi przebudowy kości z przewagą jej niszczenia jest przyczyną powstawania osteoporozy i wzrostu łamliwości kości.
We współczesnej farmakoterapii osteoporozy dominują leki antyresorpcyjne, głównie bisfosfoniany. Hamują one rekrutację i aktywność osteoklastów przyspieszając zarazem ich apoptozę. Bisfosfoniany radykalnie redukują przebudowę kości przez obniżenie aktywacji resorpcji do resztkowego poziomu. Niestety zahamowana aktywność osteoklastów jest sprzężona z obniżeniem aktywności osteoblastów, co powoduje zmniejszenie się tworzenia kości. Zmiany te znajdują swoje odbicie w poziomach markerów tworzenia i niszczenia kości. Efekt przeciw-złamaniowy bisfosfonianów polega na zahamowaniu dalszej destrukcji struktury kości i wtórnej mineralizacji, co jest z kolei możliwe dzięki zwolnionej przebudowie. Ponieważ bisfosfoniany łączą się trwale z minerałem kości ich działanie utrzymuje się przez długi okres po odstawieniu leku. Estrogeny i SERMy działają również antyresorpcyjnie poprzez receptory estrogenowe osteoklasta. W najbliższym czasie dostępny będzie kolejny lek antyresorpcyjny – Denosumab, który jest monoklonalnym przeciwciałem Rank/RankL. Podobnie jak bisfosfoniany ma działanie czysto antyresorpcyjne i skutkiem sprzężenia również obniżenie aktywności osteoblastów.
W przeciwieństwie do tych leków stront ma działanie nie tylko antyresorpcyjne, ale również kościotwórcze poprzez stymulację rekrutacji i aktywności osteoblastów. Nie generuje zwrotnego hamowania osteoblastów. Skutkiem tego obserwujemy obniżenie markerów niszczenia kości i podwyższenie ich tworzenia kości. Stront wpływa korzystnie na kość beleczkową i kość korową, co w sumie przekłada się na efekt terapeutyczny- zmniejszenie częstości złamań kręgosłupa i pozakręgowych w tym bliższego końca kości udowej. Podobne działanie antyresorpcyjne bez sprzężenia reprezentuje anty-katepsyna K.
Jedyną obecnie dostępną formą leku stymulującego tworzenie kości jest PTH. Hormon ten jako endogenny w stałej sekrecji powoduje resorpcję kości. Podawany natomiast podskórnie (pulsacyjnie) nasila tworzenie kości i jako jedyny z dostępnych leków powoduje odbudowanie zniszczonej struktury kości.
            Obecnie trwają intensywne badania nad wykorzystaniem układu Wnt i sklerostyny w stymulacji osteogenezy sterowanej przez osteocyt jak i nad antagonistami receptora wapniowego. Wybiórcza stymulacja osteoblasta lub wybiórcze hamowanie osteoklasta wydaje się być optymalnym rozwiązaniem wskazującym na terapię sekwencyjną. Najprawdopodobniej idealnym lekiem byłby preparat generujący oba te procesy równocześnie.
 
 
L24
PHARMACOTHERAPY OF OSTEOPOROSIS TODAY AND TOMORROW
 
Czerwiński E.1,2, Borowy P.2 
1 Department of Bone and Joint Diseases, Jagiellonian University Medical College, Krakow, Poland
2 Krakowskie Centrum Medyczne, ul. Kopernika 32, 31-501 Krakow, Poland, www.kcm.pl
 
Key words: osteoporosis, treatment, bone remodeling, bisphosphonate, strontium, PTH
 
Appropriate bone remodeling is essential to preserve its biomechanical functions. It includes continuous bone destruction processes (activation and resorption) and bone formation (osteoid production and mineralization). These processes are separated by quiescence phase when bone surface is covered by lining cells. Bone remodeling is performed by bone cells within so called Basic Multicellular Unit (BMU). The superior role in BMU holds osteocyte, which is at the same time the most mysterious cell that through apoptosis initiates transition from quiescence phase into resorption activation phase. Apoptosis of osteocyte which functions as a „mechanoreceptor” is among others the result of microcracks caused by over-mineralization of the “older” bone (increase of hardness – lack of elasticity).
Bone resorption starts from the recruitment of pre-osteoclasts from hematopoetic cell precursors through macrophage colony stimulating factor (M-CSF) followed by their maturation through rank/RankL. Further development of osteoclast and its activation is modified among others by osteoblast through cytokins especially osteoprotegerin versus – Rank/RankL. In this way the system of coupling is formed.
Bone formation in the first phase is based on osteoid production by osteoblast and then its mineralization. Pre-osteoblast recruitment from precursors of mezynchemal cells is initiated through osteocyte with the contribution of Wnt – sclerostin system. Depending on gene expression osteoblasts, chondrocyte and adipocites can be generated from these cells.
Disorder in balance of bone remodeling with dominating resorption is the cause of osteoporosis and bone fragility increase.
Nowadays in pharmacotherapy of osteoporosis the most common are antiresorptive drugs, mainly bisphosphonates. They decrease the recruitment and activity of osteoclasts and at the same time accelerate their apoptosis. Bisphosphonates radically reduce bone remodeling by a decrease of resorption activation to a minimal level. Unfortunately the inhibited osteoclasts activation is coupled with a decrease of osteoblast activation which causes reduction in bone formation. These changes are reflected in marker levels of bone formation and resorption. Anti-fracture effect of bisphosphonates lies in the inhibition of further bone structure destruction and secondary mineralization, which is in turn possible due to slowed down bone turnover. Because bisphosphonates bind permanently to bone mineral, their activity persists for a long time after discontinuing drug. Estrogens and SERMs also have an antiresorptive action throughout estrogen receptors of osteoclasts. In the forthcoming future another antiresorptive drug should be available – Denosumab, which is Rank/RankL monoclonal antibody. Similarly to bisphosphonates it has a clearly antiresorptive effect and as a result of coupling also decreases activation of osteoblasts.
In contrast to these medications strontium plays not only an antiresorptive function but has an effect on bone formation due to stimulation of recruitment and osteoblasts activation. Antiresorptive function of strontium does not lead to the inhibition of osteoblasts. As a result we observe a decrease of bone resorption and an increase of bone formation markers. Strontium has a beneficial influence on trabecular and cortical bone, which actually brings a therapeutic effect – a decrease of spinal an non-spinal fractures including proximal femur fracture. A similar antiresorptive effect without coupling has anti-cathepsin K.
PTH is a medication of the strongest anabolic effect, which stimulates bone formation even in advanced osteoporosis. In physiological conditions this hormone in particular causes bone resorption. Administered subcutaneously (pulsatile) intensifies bone formation and as the only among available drugs causes re-formation of destructed bone structure.
In progress currently are intensive studies on the use of Wnt signaling and sclerostin in stimulation of osteogenesis controlled by osteocyte as well as on calcium receptor antagonists. Selective stimulation of osteoblast or selective inhibition of osteoclast seems to be an optimal solution that indicates sequential therapy. Probably the ideal medication would be a drug generating both these processes simultaneously.
 


Skuteczność kliniczna ibandronianu dożylnego

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s123-125.

 

L27
SKUTECZNOŚĆ KLINICZNA IBANDRONIANU DOŻYLNEGO

Czerwiński E.1,2 , Osieleniec J. 2

1 Zakład Chorób Kości i Stawów, WOZ, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
2 Krakowskie Centrum Medyczne, ul. Kopernika 32, Kraków, www.kcm.pl

Słowa kluczowe: osteoporoza, ibandronian, leczenie, dożylnie

Do uzyskania efektu terapeutycznego w osteoporozie niezbędne jest długoterminowe, wieloletnie leczenie. Tymczasem zażywanie dawki codziennej bisfosfonianów po roku kontynuuje zaledwie 31,7% pacjentów, a dawkę tygodniową 44,2%. Z racji bardzo słabego wchłaniania (0,6-2.0%) oraz ryzyka podrażnienia przełyku doustne stosowanie leku wymaga uciążliwego dla chorego rygoru przyjmowania na czczo, popijania przegotowaną wodą i przebywania w pozycji pionowej od 0,5 do 1 godziny. Zatem osoby z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego oraz pacjenci leżący są pozbawieni terapii doustnej.
Ibandronian jest nowym aminobisfosfonianem o ok. 10-krotnie wyższej aktywności biologicznej od alendronianu. Podstawą rejestracji ibandronianu jako leku skutecznie zapobiegającego złamaniom w osteoporozie było badanie BONE (2004r.). Było to badanie 3- letnie, wieloośrodkowe, podwójnie zaślepione, randomizowane, kontrolowane placebo. Do programu włączono 2,946 kobiety w wieku średnim 69 lat (55-80). Kryterium włączeniowym było złamanie co najmniej jednego kręgu w odcinku Th4-L4 oraz wartość BMD T-score –2.0 do -5.0. Wszyscy badani otrzymywali suplementację wapnia i wit D. Po 3-letnim okresie leczenia stwierdzono wzrost BMD kręgosłupa o 6.5% i o 2,8% w bkk udowej (szyjka). Uzyskano zmniejszenie ryzyka złamania kręgów o 62% (9,6% w grupie placebo i 4,7% w grupie leczonych). Ryzyko złamań pozakręgowych u osób z BMD bkk udowej T-score <–3.0 było obniżone o 69% (grupa leczona 6%, grupa placebo 18%). Częstość zdarzeń niepożądanych nie różniła się znamiennie statystycznie pomiędzy grupą leczonych a placebo. Najczęstszymi objawami niepożądanymi w obu grupach były: niestrawność, nudności, zapalenie przewodu pokarmowego, ból w przewodzie pokarmowym, wymioty.
Skuteczność dawki dożylnej wykazano w badaniu DIVA (Dosing IntraVenous Administration) ocenianej na podstawie powszechnie znanej koncepcji pomostowej (bridging concept). Celem badania było określenie skuteczności dawki dożylnej 2,0 mg co 2 miesiące i 3,0 mg co 3 miesiące w porównaniu do grupy kontrolnej, która codziennie przyjmowała 2,5mg ibandronianu doustnie. Wszystkie pacjentki otrzymywały suplementację wapnia (500mg) i witaminy D (400 IU). Do badania włączono 1147 kobiet na podstawie gęstości mineralnej BMD kręgosłupa -2,5 do -5,0 T-score. Podstawowe badanie trwało 2 lata i zostało przedłużone o następny rok.
Po 2 latach leczenia we wszystkich grupach stwierdzono wzrost gęstości mineralnej kręgosłupa odpowiednio w grupach: 2,0 mg i.v – 6,3%, 3.0 mg i.v. – 6,4%, a dawka 2,5 mg codziennie 4,8%. Stwierdzono również wzrost BMD w bkk udowej odpowiednio: 2,0mg – 3,2%, 3.0 mg – 2,8%, 2,5 mg – 4,8%. Obniżenie markerów kostnych CTX wynosiło odpowiednio: 55,6%, 53.4%. 59,9%. Częstość zdarzeń niepożądanych u pacjentek otrzymujących terapię dożylną była jak u osób zażywających ibandronian doustnie. Częstość złamań klinicznych kręgosłupa oraz poza-kręgowych wynosiła w badanych grupach odpowiednio: 4,7%, 4,9%, 6,2%.
Wyniki badania wykazały że dawka 3.0 mg i.v. co 3 miesiące jest tak samo, a nawet bardziej skuteczna niż dawka codzienna 2,5mg i terapia jest bezpieczna.


L27
CLINICAL EFFECTIVENESS OF I.V. DOSING IBANDRONATE

Czerwiński E.1,2, Osieleniec J. 2

1 Department of Bone and Joint Diseases, Jagiellonian University Medical College, Krakow
2 Krakowskie Centrum Medyczne, ul. Kopernika 32, Krakow, Poland, www.kcm.pl

Key words: osteoporosis, ibandronate, treatment, intravenous

Long term, many years’ treatment is needed to achieve therapeutical effects in treatment of osteoporosis. Meanwhile only 31,7% of patients continue administration of oral daily dosing of bisphosphonates and weekly dosing only 44,2%. Due to a very weak absorption (0,6-2.0%) and a risk of esophageal irritation applying medication requires onerous for patient rigour of taking it in a fasting state, washing down with boiled water and staying in an up-right position from 0,5 to 1 hour. This is why patients with GI problems and currently bedridden are excluded from the oral therapy.
Ibandronate is a new amino-bisphosphonate with a 10 times higher biological activity than alendronate. The basis for registration of ibandronate as an effective medicine for fracture prevention in osteoporosis was BONE study (2004). This was a 3-year, double-blinded, randomised, controlled placebo. 2,946 of women aged on average 69 (55-80) were enrolled in the study. Inclusion criteria was at least one vertebral fracture in Th4-L4 segment and BMD T-score from –2.0 to -5.0. All patients received calcium and vitamin D supplementation. After 3 years of treatment it was found that the BMD in spine increased by 6.5% and by 2,8% in proximal femur. It was also found that risk of fracture in spine was decreased by 62% (9,6% in placebo and 4,7% in group treated).
Non-vertebral fracture risk in patients with BMD of proximal femur T-score <–3.0 was decreased by 69% (treated group 6%, placebo 18%). Frequency of adverse events was no different in active treatment group and placebo. The most common adverse events in both groups were: indigestion, nausea, inflammation of gastrointestinal tract, pain the gastrointestinal tract, vomiting..
Effectiveness of i.v. dosing ibandronate was evaluated in DIVA (Dosing IntraVenous Administration) study dosing. It was on the basis of commonly accepted bridging concept. The aim of the study was describing the effectiveness of i.v. dosing 2,0 mg every 2 months and 3,0 mg every 3 months in comparison to placebo group that took 2,5 mg of daily oral ibandronate. All patients received supplementation of calcium (500mg) and vitamin D (400 IU). 1147 of women were enrolled in the study on the basis of mineral density BMD of spine from -2,5 to -5,0 T-score. The study lasted 2 years and was extended for another year.
After 2 years of treatment in all groups the spine mineral density was increased respectively in groups: 2,0 mg i.v – 6,3%, 3.0 mg i.v. – 6,4%, and daily dosing 2,5 mg – 4,8%. It was also found that the BMD in proximal femur was increased respectively: 2,0 mg – 3,2%, 3.0 mg – 2,8%, 2,5 mg – 4,8%. Decrease of bone markers CTX was: 55,6%, 53.4%. 59,9%. Frequency of adverse events in patients receiving i.v. therapy was the same as in patients treated with oral ibandronate. Frequency of clinical spine fractures and non-vertebral fractures in groups studied was respectively: 4,7%, 4,9%, 6,2%.
The results of the study proved that 3.0 mg i.v. dosing every 3 months is as, or even more effective than daily dosing 2,5 mg, and the therapy is safer.




Leczenie wieloodłamowych złamań bliższej nasady kości ramiennej

|

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W89)

Bogusława Góralczyk, Wojciech Mikuła, Katarzyna Kiwerska-Jagodzińska
Oddział Urazowo-Ortopedyczny Centrum Rehabilitacji im. Prof. M. Weissa w Konstancinie, ul. Wierzejewskiego 12, 05-511 Konstancin Dyrektor: dr n. med. Janusz Garlicki

W pracy przedstawiono wyniki leczenia pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Urazowo-Ortopedycznym Centrum Rehabilitacji w Konstancinie z powodu wieloodłamowych złamań bliższej nasady kości ramiennej w latach 1996-1999. Celem pracy jest porównanie wyników leczenia zachowawczego i chirurgicznego. Materiał obejmuje 48 pacjentów w wieku 15-95 lat, w tym 25 kobiet i 23 mężczyzn. Rodzaj złamania ustalono na podstawie klasyfikacji AO. W 7 przypadkach złamaniu towarzyszyło zwichnięcie stawu ramiennego. Leczenie zachowawcze zastosowano u 21 chorych, a u 27 – leczenie chirurgiczne. W 17 przypadkach wykonano otwartą repozycję z transfiksją odłamów drutami Kirschnera, w 6 – zespolenie prętami Rusha, w 3 – zespolenie śrubami AO, w 1 przypadku usunięto głowę kości ramiennej objętą procesem nowotworowym. U 4 chorych, u których złamaniu towarzyszyło zwichnięcie stawu ramiennego, dodatkowo zastosowano czasową artrodezę stawu. U wszystkich chorych uzyskano zrost kostny w ciągu 5-8 tygodni. W ocenie końcowego wyniku czynnościowego posłużono się punktową skalą ocen wg Constanta. Uzyskano 81% dobrych wyników leczenia chirurgicznego i 65% dobrych wyników leczenia zachowawczego. Porównanie ostatecznych ocen leczenia wykazuje przewagę leczenia chirurgicznego nad zachowawczym. Stabilizacja odłamów drutami Kirschnera w przypadkach wieloodłamowych złamań bliższej nasady kości ramiennej jako metoda prosta i mało inwazyjna jest godna polecenia.



Praktyczne aspekty leczenia osteoporozy w Polsce

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s125-126.

L29
PRAKTYCZNE ASPEKTY LECZENIA OSTEOPOROZY W POLSCE

Chmielewski D.

Z Zakładu Chorób Metabolicznych Kości i Stawów Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie
Kierownik Zakładu: dr n. med. Dariusz Chmielewski
Z Poradni Chorób Metabolicznych Tkanki Kostnej Katedry i Kliniki Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Katedry i Kliniki: Prof. dr hab. med. Andrzej Górecki

Leczenie osteoporozy w Polsce jest realizowane przez lekarzy wielu specjalności medycznych. Liczba pacjentów objętych stałą opieką rośnie. Zwiększają się tym samym wydatki, jakie pociągają za sobą działania zmierzające do redukcji ryzyka złamań. Koszty leczenia osteoporozy są od kilku lat monitorowane w wielu programach badawczych, których wyniki zostały już częściowo opublikowane.
Funkcjonowanie Poradni Leczenia Osteoporozy zostało uregulowane decyzjami organizacyjnymi Narodowego Funduszu Zdrowia – płatnika wobec realizatorów świadczeń medycznych. Nie są to jednak uwarunkowania jednoznaczne, przez co realizowane są w różny sposób w poszczególnych placówkach.
Kiedy w II połowie 2006 roku na rynku pojawił się nowy preparat o udowodnionej skuteczności w redukcji ryzyka złamań – ibandronian, pojawiły się nowe opcje w zakresie leczenia osteoporozy. W ośrodkach ortopedycznych i reumatologicznych zaczęto realizować te działania w ramach krótkoterminowej hospitalizacji realizowanej w oparciu o katalog świadczeń medycznych.
W okresie od kwietnia do lipca 2007 (cztery miesiące) w Zakładzie Chorób Metabolicznych kości i Stawów Instytutu Matki i Dziecka zrealizowano 84 takie hospitalizacje przeprowadzając przy tym pełna diagnostykę osteoporozy wraz z badaniem densytometrycznym, badaniami rentgenowskimi i biochemicznymi z oceną aktywności markerów obrotu kostnego. 16 pacjentów zakwalifikowano do leczenia alendronianem, 12 – ranelinianem strontu, 14 – ibandronianem podawanym doustnie oraz 42 – ibandronianem podawanym dożylnie. Każdorazowo oceniano wiedzę pacjentów na temat istoty choroby i celów leczenia osteoporozy. Opieka ambulatoryjna jest realizowana wobec wszystkich pacjentów z tej grupy w Poradni Chorób Metabolicznych Tkanki Kostnej Katedry i Kliniki Ortopedii Akademii Medycznej w Warszawie.
Prezentacja przedstawia aktualne możliwości leczenia osteoporozy w zakresie dostępnych preparatów oraz uwarunkowań organizacyjnych w zakresie funkcjonowania ośrodków ambulatoryjnych i szpitalnych. Przedstawia zasady współpracy pomiędzy tymi placówkami wraz z analizą kosztów i czasu trwania pierwotnej diagnostyki osteoporozy w warunkach szpitalnych i ambulatoryjnych.

L29
PRACTICAL ASPECTS OF OSTEOPOROSIS TREATMENT IN POLAND

Chmielewski D.

from Department of Metabolic Bone and Joint Diseases of Institute of Mother and Child in Warsaw
Head of the Department: Dr Dariusz Chmielewski MD, PhD
from Outpatient Department of Metabolic Bone Diseases of Department of Orthopaedics and Traumatology of Locomotor System of Medical University in Warsaw
Head of the Department: Prof. Andrzej Górecki MD, PhD

Osteoporosis treatment is realized by physicians representing various medical specialities. The number of patients covered with consistent care is increasing. The expenses spend on efforts reducing risk of fractures are also increasing. Costs of osteoporosis treatment are monitored for last several years in multiple clinical programs, partially published.
The organization of Osteoporosis Treatment Outpatient Department became regulated according to decisions of National Health Fund – the payer for medical services. These regulations are not univocal and thus are realized differently in different centers.
Since ibandronate, a new preparation with proven antifracture efficacy, became present on market in second part of year 2006, a new options in osteoporosis treatment occurred. In orthopaedic and rheumatologic centers a short term hospitalization based on catalog of medical services became realized.
84 such hospitalization were performed in Department of Metabolic Bone and Joint Diseases of Institute of Mother and Child during four months (April-July 2007) with a complete osteoporosis diagnostics including bone densitometry, conventional radiology and biochemistry with bone markers evaluation. 16 patients were qualified to treatment with alendronate, 16 – with strontium ranelate, 14 – ibandronate administered orally ad 42 with ibandronate intravenously. The knowledge on disease matter and aims of osteoporosis treatment were evaluated in every case. Ambulatory treatment was continued in Outpatient Department of Metabolic Bone Diseases of Department of Orthopaedics and Traumatology of Locomotor System of Medical University
Presentation shows actual possibilities of osteoporosis treatment on the level of accessible preparations and organization realities in functioning of both ambulatory and hospital centers. Presents the cooperation between these items and the analysis costs and duration of primary osteoporosis diagnostics.



Leczenie złamań przemieszczonych bliższego końca kości ramiennej u pacjentów w podeszłym wieku

|

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W88)

Karol Zyto, Leif Ahrengart,* Anders Sperber,* Hans Törnkvist
Department of Orthopaedics, Stockholm Söder Hospital and *Department of Orthopaedics, Huddinge University Hospital, Karolinska Institutet, Stockholm, Sweden.

Do leczenia zachowawczego lub osteosyntezą popręgiem zrandomizowaliśmy 40 pacjentów w podeszłym wieku ze średnią wieku 74 lata z przemieszczonymi 3 lub 4-ro odłamkowymi złamaniami kości ramiennej. W pierwszym roku i po 3 do 5 latach kontrolne badanie kliniczne nie wykazało funkcjonalnych różnic pomiędzy dwoma grupami pacjentów z optymalnym poziomem funkcjonalnym uzyskanym w ciągu pierwszego roku. Duże komplikacje wystąpiły jedynie w grupie leczonej chirurgicznie. Badanie radiologiczne wykazało, że chirurgiczne postępowanie polepszyło pozycję złamanej głowy kości ramiennej, ale odbiciem tego nie było polepszenie funkcji. Półsztywna fiksacja z zastosowaniem popręgu w przemieszczonych wieloodłamowych złamaniach bliższego odcinka kości ramiennej w wieku starczym nie polepsza wyników funkcjonalnych w porównaniu z leczeniem zachowawczym.



L30A PARATHORMON – MECHANIZM DZIAŁANIA A SKUTECZNOŚĆ W LECZENIU OSTEOPOROZY

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:83-84.
 
 
 
L30A
PARATHORMON – MECHANIZM DZIAŁANIA A SKUTECZNOŚĆ W LECZENIU OSTEOPOROZY
 
Marcinowska – Suchowierska E. 
Klinika Medycyny Rodzinnej i Chorób Wewnętrznych CMKP w Warszawie
ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa
 
Słowa kluczowe: parathormon, analogi PTH, leczenie, osteoporoza.
 
Parathormon (PTH) endogenny wydzielany jest przez przytarczyce głównie jako 84-aminokwasowy peptyd (PTH 1-84). Sekrecja PTH regulowana jest stężeniem wapnia w surowicy (sprzężenie zwrotne ujemne) za pośrednictwem receptora wapniowego. Działając w sposób bezpośredni na tkanki docelowe (kość, nerka) i pośrednio (jelito) utrzymuje normokalcemię. W warunkach fizjologicznych, PTH stymuluje w równym stopniu resorpcję i tworzenie kości. Natomiast w sytuacji, kiedy PTH jest wydzielany przez przytarczyce w sposób ciągły i w nadmiarze (podobnie jak w pierwotnej i wtórnej nadczynności przytarczyc), wyraźnie nasila resorpcję kości. Udokumentowano, że PTH podany cyklicznie pulsacyjnie we wstrzyknięciach przejawia duże działanie anaboliczne na kość. Oznacza to, że biologiczne skutki działania PTH na kość zależą od czasu, w którym jego stężenie przekracza poziom podstawowy. Pulsacyjna podaż PTH odtwarza mikroarchitekturę tkanki kostnej poprzez stymulację kościotworzenia na powierzchni kości, pogrubienie warstwy korowej (obu jej powierzchni) i zachowanych beleczek kostnych oraz przez zwiększenie liczby połączeń między beleczkami kostnymi.
Wprowadzenie na rynek farmaceutyczny teryparatydu (rekombinowany aktywny fragment (1-34) ludzkiego parahormonu) oraz rekombinowanego ludzkiego parahormonu (1-84) stworzyło nowe możliwości leczenia osteoporozy w postaci tzw. terapii anabolicznej.
Wykazano, że stosowanie tych leków znamiennie zmniejsza ryzyko złamań kręgów, natomiast teryparatyd okazał się także skuteczny w zapobieganiu złamaniom innych kości.
PTH uzyskało rejestrację do leczenia ciężkiej osteoporozy u kobiet po menopauzie (w USA przez 2 lata, w niektórych krajach Europy i w Polsce przez 18 miesięcy). Teryparatyd wskazany jest także u mężczyzn należących do grup wysokiego ryzyka złamań. Należy także rozważyć jego stosowanie u chorych, którzy nie tolerują bisfosfonianów, a także u osób, u których złamanie wystąpiło podczas leczenia lekami antyresorpcyjnymi oraz w terapii sekwencyjnej a także w osteoporozie posterydowej.
Stosowanie PTH w czasie badań klinicznych nie wiązało się z wystąpieniem poważnych objawów niepożądanych (bóle głowy, nudności, tachykardia). Przeciwwskazaniem do ich stosowania jest hiperkalcemia oraz stany przebiegające z nieprawidłowym wzmożonym obrotem kostnym a także niewydolność nerek.
W związku z różną masą cząsteczkową preparatów PTH (równoważna dawka teryparatydu wynosi 40% dawki PTH 1-84), zalecane dawki w leczeniu osteoporozy to odpowiednio 20 µg teryparatydu i 100 µg PTH (1-84) dziennie w postaci wstrzyknięć podskórnych.
 
 
L30A
PARATHYROID HORMONE – MECHANISMS OF ACTION AND EFFICACY IN OSTEOPOROSIS TREATMENT
 
Marcinowska – Suchowierska E. 
Department of Family Medicine and Internal Diseases, Postgraduate Medical School,
ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa, Poland
 
Key words: parathormon, PTH analogues, treatment, osteoporosis
 
Endogenous parathormon (PTH) is excreted by the parathyroid glands mainly as 84 amino acid peptide (PTH 1-84). Secretion of PTH is regulated by the concentration of calcium in blood serum (negative feedback) throughout use of the calcium receptor. Acting directly on the target cells (bone, kidney) and indirectly (intestine) maintains normocalcemia. In physiological conditions PTH simulates to similar degree resorption and bone formation. When PTH is excreted by the parathyroid glands in a continuous manner and in excess (as in primary and secondary hyperparathyreoidism) it clearly intensifies bone resorption. It has been shown that when PTH is given cyclically by injection it shows strong anabolic effect on the bone. This means that the biological effects of PTH on the bone depend on the time when its concentration exceeds basic level. Intermittent supply of PTH increases mechanical strenght of the bone by stimulation of bone formation on the surface of the bone, thickening of cortical bone (both surfaces) and present trabecules as well as increase of the number of connections between trabecules.
Introduction on the pharmaceutical market of teriparatide (recombined active (1-34) of human parathormone) and recombined human parathormon (1-84) has created new possibilities of osteoporosis treatment by anabolic therapy. It has been shown that use of those medications drastically decreases risk of vertebral fractures, and teriparatide has been show to be also effective in preventing fractures of other bones. PTH has been registered for treatment of severe osteoporosis in postmenopausal women (in the USA for 2 years, in some European countries and in Poland for 18 months). Teriparatide is also recommended for men in high fracture risk groups. One also needs to consider its use in patients who do not tolerate bisphosphonates and in patients for whom fracture has occurred during treatment with antiresorptive medication and during intermittent therapy.
Use of PTH in clinical trials was not related to any serious negative side effects (headaches, nausea, tachycardia were seen). It is contraindicated in case of increase bone remodeling and kidney failure.
Due to different molecular mass of PTH analogues (equivalent dose of teriparatide is 40% of PTH 1-84 dose) recommended doses in osteoporosis treatment are 20 µg of teriparatide and 100 µg of PTH (1-84) daily in of subcutaneous injections.
 


Systematyczność i wytrwałość leczenia osteoporozy

|

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s142.

L45
SYSTEMATYCZNOŚĆ I WYTRWAŁOŚĆ LECZENIA OSTEOPOROZY

Sewerynek E.

Zakład Metabolizmu Kostnego, Katedra Endokrynologii Ogólnej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Ponad 50% pacjentów leczonych z powodu chorób przewlekłych przerywa terapię w ciągu pierwszego roku jej stosowania. Problem ten dotyczy przede wszystkim chorób o przebiegu subklinicznym, takich jak: hipercholesterolemia, cukrzyca, osteoporoza. Stwierdzono, iż 13% pacjentów z osteoporozą w ogóle nie rozpoczyna leczenia. Problem ten narasta z czasem trwania obserwacji, przy czym największy odsetek pacjentów przerywa leczenie w ciągu pierwszych 3 miesięcy, w ciągu 10 miesięcy przerywa leczenie przeszło 50% chorych a dopiero w okresie około 2 lat sytuacja ulega stabilizacji. W wyniku nieprawidłowego przestrzegania przez pacjentów wprowadzonej terapii osteoporozy zmniejsza się stopień poprawy gęstości mineralnej kości, jakość życia i dochodzi do wzrostu ryzyka złamań.
Momentami krytycznymi decydującymi o przerwaniu leczenia są objawy uboczne związane z terapią, brak możliwości ciągłego kontaktu z lekarzem prowadzącym, brak subiektywnej poprawy klinicznej oraz błędy monitorowania. Istotną rolę przypisuje się częstości podawania leku. Wykazano odwrotnie proporcjonalną zależność długości trwania terapii w stosunku do ilości dawek dziennych. Rzadziej stosowane dawki i łatwy sposób podawania wydłużają okres przyjmowania leku. Istotną rolę odgrywają względy emocjonalne, wiara pacjenta w konieczność leczenia i współodpowiedzialność za proces terapeutyczny.
Nie wszyscy pacjenci leczeni z powodu osteoporozy kontynuują zalecone leczenie preparatami wapnia i witaminy D a przede wszystkim preparatem o działaniu antyresorcyjnym. Jest to grupa bardzo często wymagająca podawania dodatkowych leków ze względu na towarzyszące schorzenia. Im dłużej trwa terapia tym większy jest odsetek pacjentów ją przerywających. Wymaga to poznania przyczyn oraz wypracowania zasad współpracy pomiędzy prowadzącym lekarzem a pacjentem. Efektem końcowym jest lepsze przestrzeganie zaleconych zasad postępowania terapeutycznego co może odnieść wymierny skutek w postaci poprawy stanu klinicznego.

L45
COMPLIANCE AND PERSISTENCE IN OSTEOPOROSIS TREATMENT

Sewerynek E.

Department of Bone Metabolism, Chair of General Endocrinology, Medical University of Lodz, Poland

More than 50% of patients, treated for chronic diseases, discontinue the therapy during the first year of its application. The problem concerns, first of all, diseases with subclinical course, such as: hypercholesterolemia, diabetes mellitus and osteoporosis. It has been found that 13% of patients with osteoporosis do not enter any therapy at all. The problem grows with the observation time: the highest percent of the patients interrupt the therapy within the first 3 months, 50% within 10 months, while the situation is becoming more stable after 2 years. Poor compliance and persistence (adherence) to osteoporosis medications lowers the improvement of bone mineral density and makes greater the rise of bone fracture.
Critical moments, which influence the patient’s decision to discontinue treatment, include side effects, associated with the administered therapy, a limited possibility of sustained contact with the doctor, the lack of subjective clinical improvement and monitoring errors. The frequency of drug administration plays here a significant role. A negative relationship has been demonstrated between the length of therapy and the number of daily doses. Rare dosage and easy administration favours the adherence. Very important are emotional aspects, patient’s awareness of the necessity of treatment and shared responsibility for the therapeutic process.
Not all patients, treated for osteoporosis, continue the recommended treatment with antiresorptive agents. But these patients very often need administration of other medications also, because of accompanying diseases. Osteoporosis as a chronic disease requires long-term therapy. The longer the therapeutic period, the higher is the percentage of uncomplied patients. It requires identification of causes and determination of principles of collaboration between a doctor and a patient. Good adherence to medications greatly improves the clinical condition of a patient.




CELIAKIA JAKO POTENCJALNIE ODWRACALNA PRZYCZYNA NISKIEJ GĘSTOŚCI KOSTNEJ U MŁODYCH KOBIET […]

|

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s143-144.

P21
CELIAKIA JAKO POTENCJALNIE ODWRACALNA PRZYCZYNA NISKIEJ GĘSTOŚCI KOSTNEJ U MŁODYCH KOBIET – PREZENTACJA TRZECH PRZYPADKÓW

Skowrońska-Jóźwiak E., Sewerynek E., Cyniak-Magierska A., Lewiński A.
Regionalny Ośrodek Menopauzy i Osteoporozy w Łodzi
Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Słowa kluczowe: celiakia, hipokalcemia, gęstość mineralna kości, leczenie

Wstęp
Celiakia doprowadza do hipokalcemii, wtórnej nadczynności przytarczyc oraz osteomalacji wskutek zaburzeń wchłaniania wapnia i witaminy D3. Klinicznie stan ten charakteryzuje się dolegliwościami bólowymi ze strony układu kostnego oraz osłabieniem mięśni proksymalnych. Jednak w dobie rozpowszechnienia densytomerii często przyczyną kontaktu ze specjalistą jest nieprawidłowy densytogram.
Pacjenci
Trzy młode kobiety (średni wiek 24,3 lat), zgłosiły się do Poradni Osteoporozy z bólami kostno-mięśniowymi oraz z wynikami wskazującymi na densytometryczne cechy osteoporozy (średnie BMD L2-L4 0,534g/cm2, średnie Z-score –4,4, średnie T-score –4,4).
Wstępnie zebrany wcześniejszy wywiad nie wskazywał na żadne przewlekłe choroby, złamania, ani jakąkolwiek długotrwałą terapię. W badaniu klinicznym zwracał uwagę niski wzrost i drobna budowa ciała (BMI <19 kg/m2) oraz dodatnie objawy Chwostka i Trousseau.
W badaniach laboratoryjnych stwierdzono wybitną hipokalcemię i hipokalciurię (średnie stężenie wapnia całkowitego 1,53 mmol/L; przy normie: 2,2-2,55 mmol/L, średnie dobowe wydalanie wapnia 0,36 mmol/24 h przy normie: 2,5-6,25 mmol/24h), stężenia fosforanów w surowicy obniżone lub na dolnej granicy normy (0,89 mmol/L norma: 0,87-1,45 mmol/L), obniżone stężenie cholesterolu (średnie stężenie 83 mg/dL, przy normie 140-200 mg/dL) oraz tendencję do anemizacji (średnie stężenie Hb 10,2 g/L), u jednej chorej także wydłużenie czasu krzepnięcia. Ponadto występowały znamienne podwyższenie stężenia fosfatazy alkalicznej (średnie stężenie 540 IU/L, norma 42-141 IU/L) i podwyższone stężenie PTH (średnie stężenie 420 pg/mL; norma 15-65 pg/mL). Stężenia mocznika, kreatyniny i magnezu były prawidłowe. U wszystkich pacjentek przeprowadzono diagnostykę w kierunku zespołu złego wchłaniania. U dwóch pacjentek wykonano gastroskopię z pobraniem wycinka z dwunastnicy i stwierdzono zanik kosmków jelitowych. Wykazano podwyższone stężenia przeciwciał antygliadynowych, antyendomysialnych oraz transglutaminazy tkankowej. Jedna z pacjentek była w 14 tyg. ciąży, czego nie ujawniała. Pogłębiony wywiad z rodziną ujawnił u tej chorej wykrycie celiakii w dzieciństwie. Jednak od stosowania zaleconej diety odstąpiła przed wielu laty.
Leczenie
U wszystkich pacjentek zastosowano dietę bezglutenową, preparaty wapnia i alfadiol.
Efekt terapii
Zaobserwowano wyraźną poprawę u dwóch pacjentek, które zastosowały się do wskazań lekarskich. Uzyskano u nich normalizację stężenia wapnia, fosfatazy zasadowej i PTH. Kontrolne badanie densytometryczne powtórzone po 18 m-cach wskazywało na całkowite ustąpienie zmian kostnych.
Natomiast jedna z pacjentek nie stosowała żadnego elementu wytyczonej terapii, ani nie kontaktowała się z lekarzem. Pacjentka ta była przez nas konsultowana kiedy zgłosiła się do porodu, wówczas nadal utrzymywała się hipokalcemia. Należy podkreślić, że biochemiczne cechy wtórnej nadczynności przytarczyc stwierdzono również u noworodka.
Wnioski
1. W przypadku stwierdzenia niskiej masy kostnej u osób młodych należy wykluczyć zespół złego wchłaniania.
2. Densytometria nie pozwala precyzyjnie zróżnicować osteoporozy i osteomalacji.
3. Celiakia jest potencjalnie odwracalną przyczyną obniżonej masy kostnej.
4. Efekt leczenia zależy głównie od stosowania się pacjenta do wskazań lekarskich.


P21
COELIAC DISEASE AS POTENTIAL REVESIBLE CAUSE OF LOW MINERAL BONE DENSITY IN YOUNG WOMEN – PRESENTATION OF THREE CASES

Skowrońska-Jóźwiak E., Sewerynek E., Cyniak-Magierska A., Lewiński A.
Regional Centre of Osteoporosis and Menopause. Department of Endocrinology & Metabolic Diseases, The Medical University of Lodz, Poland

Keywords: treatment, BMD, hypocalcaemia

Introduction
Coeliac disease leads to hypocalcaemia, secondary hyperparathyreoidism and osteomalacia as a consequence of Calcium and vitamin D malabsorbtion. Clinical manifestations include bone pain and proximal muscle weakness. Now, when densitometry is available, incorrect result of densitometry prompts specialist referral.
Presentation
Three young women (mean age 24,3 years) were admitted with bone and muscular pain and densitometric signs of low bone mass (mean BMD L2-L4 0,534g/cm2, mean Z-score –4,4; mean T-score –4,4). There was no past history of fractures, other severe diseases or any longstanding therapy that might have affected bone density. There was no family history of osteoporosis.
Examination revealed patients with short stature, low BMI <19 kg/m2, positive Chvostek`s and Trousseau signs.
Investigations
We found low plasma and urine Calcium (mean serum calcium level 1,53 mmol/L; ref. range: 2,2 –2,55; mean urinary calcium 0,36 mmol/24 h; ref. range 2,5-6,25 mmol/24h), low Albumin Adjusted Ca 0,9 mmol/L (mean concentaration 1,2-1,32 mmol/L) , low concentration PO4 (mean level 0,89 mmol/L; ref. range: 0,87 – 1,45 mmol/L), low total cholesterol 98 mg/dL (140-200), and decreased concentration of Hb 10,7 g/dL. Significantly increased levels of alkaline phosphatase (mean level 540 IU/L, ref. range 42-141 IU/L and PTH (mean level 420 pg/mL; ref. range 15-65 pg/mL) were observed. Serum concentrations of Mg, Urea and Creatinine were normal.
In two patients gastroscopy and small-bowel biopsy demonstrated villous atrophy. Raised titres of antigliadin and antiendomysial antibodies were consistent with coeliac disease.
One patient, despite initial denial, was found to be pregnant (14 weeks of gestation). Detailed discussion with her family revealed past history of coeliac disease, but treatment of this condition was abandoned in childhood.
Treatment
Gluten-free diet and Alpha-calcidiol together with Calcium supplements (as Calcium Carbonate) were applied.
Further Progress
Two out of three patients were compliant with prescribed treatment. In these patients we noticed normalisation of Calcium, alkaline phosphatase and PTH levels. Densitomerty assessed 18 month later returned to normal. The third (pregnant) patient failed to comply with treatment. When assessed immediately prior to delivery, she was still hypocalcaemic and had raised PTH. At 39 weeks of gestation she delivered an infant with severe hypocalcaemia.
Conclusions
1. In young persons with low bone mass malabsorption syndromes should be excluded.
2. Densitometry does not allow for precise differentiation between osteoporosis and osteomalacia.
3. Coeliac disease is a potentially reversible cause of low bone mineral density in young people.
4. Effect of treatment is highly dependent on patient’s compliance.



P26 Metoda FRAX® w kwalifikowaniu pacjentów do leczenia farmakologicznego osteoporozy […]

|
III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:141-142.
 
 
P26
Metoda FRAX® w kwalifikowaniu pacjentów do leczenia farmakologicznego osteoporozy. wyniki programu pomost
 
Przedlacki J., Księżopolska-Orłowska K., Grodzki A., Bartuszek T., Bartuszek D., Świrski A., Musiał J., Łuczak E., Loth E., Teter P., Łasiewicki A., Sikorska-Siudek K.
 
Krajowe Centrum Osteoporozy, Warszawa
 
Słowa kluczowe: osteoporoza, leczenie, FRAX®, BMI
 
Metoda FRAX® jest wykorzystywana przy kwalifikacji do leczenia farmakologicznego osteoporozy. Proponuje się, aby stwierdzenie wysokiego 10-letniego ryzyka złamania kości, nawet bez wyniku badania DXA (10RZ-BMI), było wystarczającym wskazaniem do leczenia farmakologicznego osteoporozy, chociaż metoda FRAX® z użyciem wyniku badania DXA (10RZ-DXA) w większym stopniu odzwierciedla ryzyko złamania kości.
Celem pracy była ocena zasadności kwalifikacji do leczenia osteoporozy jedynie na podstawie metody FRAX® bez badania DXA (10RZ-BMI) w grupie pacjentów z wysokim ryzykiem złamania kości.
Badania wykonano w grupie 483 kobiet w wieku 68,6±7,1 lat (50-87 lat), dotychczas nie leczonych, skierowanych na pierwszorazową wizytę do Krajowego Centrum Osteoporozy (KCO) w okresie 1 roku (2006/2007) głównie przez Lekarzy Rodzinnych. U wszystkich wyliczono 10-letnie ryzyko złamania głównych kości (jawne złamania kręgosłupa, biodra, kości przedramienia, kości ramiennej) korzystając z kalkulatora FRAX® dostępnego na stronie internetowej IOF, w wersji brytyjskiej. Osobno wyliczono 10RZ-BMI i osobno 10RZ-DXA szyjki kości udowej (T-score). Za wskazanie do leczenia farmakologicznego przyjęto ryzyko >20%, zarówno dla metody 10RZ-BMI , jak i 10RZ-DXA.
10-letnie ryzyko złamania kości wyliczone metodą 10RZ-BMI wynosiło 12,8±8,2% (2,5-66%), a metodą 10RZ-DXA 14,5±9,7% (3,1-75%). Na podstawie metody 10RZ-BMI do leczenia farmakologicznego zakwalifikowano 67 kobiet (13,9%), a na podstawie metody 10RZ-DXA 89 kobiet (18,4%). Spośród 67 kobiet zakwalifikowanych do leczenia na podstawie metody 10RZ-BMI, u 39 (58,2%) wynik DXA mieścił się w zakresie osteoporozy, u 24 (35,8%) w zakresie osteopenii i u 4 (6,0%) w granicach prawidłowych. U 50 kobiet spośród 67 zakwalifikowanych do leczenia zgodnie z metodą 10RZ-BMI (74,6%) wykonanie badania DXA nie zmieniło decyzji leczniczych. U 17 kobiet (25,4%) wykonanie badania DXA zmieniło decyzję, co do leczenia farmakologicznego z pozytywnej na negatywną.
Na podstawie uzyskanych wyników wnioskujemy, że chociaż metoda 10RZ-BMI w większości przypadków jest wystarczająca do podjęcia decyzji o konieczności leczenia farmakologicznego w osteoporozie, to w części przypadków (25,4% kobiet z wysoki ryzykiem złamania głównych kości; dotyczy kobiet z prawidłowym lub w zakresie osteopenii wynikiem badania DXA) wynik badania DXA pozwala zmienić decyzję, co do konieczności leczenia farmakologicznego z pozytywnej na negatywną. Pacjenci ci mogliby nie odnieść oczekiwanych efektów leczenia osteoporozy przy zastosowaniu niektórych leków o udowodnionej aktywności przeciwzłamaniowej. W przypadku możliwości wykonania badania DXA wydaje się właściwe wykonywanie tego badania także u osób z wysokim ryzykiem złamania kości wyliczonym według metody 10RZ-BMI.
 
 
P26
FRAX® TOOL IN QUALIFying PATIENTS FOR PHARMACOLOGICAL TREATMENT IN OSTEOPOROSIS. Results of pomost study
 
Przedlacki J., Księżopolska-Orłowska K., Grodzki A., Bartuszek T., Bartuszek D., Świrski A., Musiał J., Łuczak E., Loth E., Teter P., Łasiewicki A., Sikorska-Siudek K.
 
National Centre of Osteoporosis, Warsaw
 
Key words: osteoporosis, treatment, FRAX®, BMI
 
FRAX® tool is used in qualifying patients for pharmacological treatment of osteoporosis. It is proposed in the case of high risk of bone fracture to make decision on the need of pharmacological treatment without DXA examination (10FR-BMI), although FRAX® method with the use of DXA (10FR-DXA) is consider as more valuable.
The aim of the study was to assess the use of FRAX® tool without DXA results (10FR-BMI) in qualifying for the pharmacological treatment of osteoporosis.
The study was done in 483 women aged 68.6±7.1 years (50-87 years) not treated due to osteoporosis, referred to National Centre of Osteoporosis (KCO) for the first time during 1 year (2006/2007), mainly by GPs. In all patients 10-year fracture risk of the main bones (clinically overt spine fractures, hip, forearm, humeral bone) was assessed with the use of British version of FRAX® calculator available on the website of IOF. Separately, 10FR-BMI and 10FR-DXA were calculated with the use of femoral neck results (T-score). The risk of fracture of >20% was considered as the indication for the pharmacological treatment for both FRAX® results.
10-year fracture risk of main bones with the use of 10FR-BMI method was 12.8±8.2% (2.5-66%), and with the use of 10FR-DXA 14.5±9.7% (3.1-75%). Sixty-seven women (13.9% of all) were qualified for the treatment on the basis of 10FR-BMI calculation, and 89 (18.4% of all) on 10FR-DXA. Among 67 women qualified for the treatment with the use of 10FR-BMI method, 39 (58.2%) had osteoporosis in DXA measurement of femoral neck, 24 osteopenia (35.8%) and 4 normal results (6.0%). In 50 women among 67 (74.6%) qualified for treatment with 10FR-BMI method, DXA result did not change the decision on treatment, but decision was changed from positive to negative in the other 17 women (25.4%).
We conclude, that although 10FR-BMI method is sufficient to make decision on the need of pharmacological treatment in osteoporosis in most subjects, there are some patients (25.4% of those with high fracture risk, it concerns women with normal or osteopenic BMD of femoral neck) in witch DXA result allows changing the primary positive decision to finally negative one on the need of pharmacological treatment. These patients would not profit from the treatment with some of the medicines with antifracture efficacy. We suggest to perform DXA measurement in every patient with high fracture risk calculated with 10FR-BMI method in the case of availability of DXA machine.