1

P27 METODA FRAX® W OCENIE ZMIANY RYZYKA ZŁAMANIA KOŚCI U OSÓB NIE LECZONYCH LEKAMI […]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:142-143.
 
 
P27
METODA FRAX® W OCENIE ZMIANY RYZYKA ZŁAMANIA KOŚCI U OSÓB NIE LECZONYCH LEKAMI O UDOWODNIONEJ AKTYWNOŚCI PRZECIWZŁAMANIOWEJ. WYNIKI PROGRAMU POMOST
 
Przedlacki J., Księżopolska-Orłowska K., Grodzki A., Bartuszek T., Bartuszek D., Świrski A., Musiał J., Łuczak E., Loth E., Teter P., Łasiewicki A., Sikorska-Siudek K.
 
Krajowe Centrum Osteoporozy, Warszawa
 
Słowa kluczowe: FRAX®, leczenie, osteoporoza, ryzyko złamania kości
 
Uważa się, że metoda FRAX® nie może być stosowana w ocenie skuteczności leczenia osteoporozy lekami o udowodnionej aktywności przeciwzłamaniowej, ponieważ wpływają one na zmniejszenie ryzyka złamania kości nie tylko poprzez korzystny wpływ na wynik badania DXA.
Celem pracy była ocena przydatności metody FRAX® w ocenie zmiany 10-letniego ryzyka złamania kości u osób nie leczonych lekami przeciwzłamaniowymi i przy podejmowaniu decyzji diagnostyczno-terapeutycznych w osteoporozie w tej grupie osób.
Badania wykonano u 79 osób (21 mężczyzn i 58 kobiet) w wieku 67,7±6,3 lat (54-82 lata) dotychczas nie leczonych farmakologicznie z powodu osteoporozy lekami o udowodnionej skuteczności przeciwzłamaniowej, u których w czasie obserwacji nie zostały rozpoznane nowe czynniki ryzyka złamania kości. Zmianie uległ jedynie wiek pacjentów i wynik badania DXA (T-score). Wszyscy pacjenci (poza trzema) otrzymywali suplementację witaminy D (400-800 j.m. dziennie) i wapnia (500-1000 mg dziennie). U wszystkich oceniono wyjściowe 10-letnie ryzyko złamania głównych kości (10-RZ) metodą FRAX® korzystając z kalkulatora brytyjskiego. U 60 osób oceniono ponownie 10-RZ po 1 roku, u 31 osób po 2 latach, w tym u 19 jedynie po 2 latach. Za istotne zmiany BMD (LSC) w zakresie szyjki kości udowej uznano zmiany >5%.
Po pierwszym roku, u 9 pacjentów stwierdzono istotny wzrost BMD w zakresie szyjki kości udowej, u 7 spadek, u 44 nie było zmian, a po 2 latach, odpowiednio (w porównaniu do wartości wyjściowej) u 5, 9 i 17 pacjentów. W czasie 1-rocznej obserwacji (uwzględniono 12 wyników po drugim kontrolnym badaniu DXA) w grupie 67 osób z wyjściowym niskim (≤10%) i średnim (>10÷20%) 10-RZ, u 55 (82,1%) stwierdzono zmiany 10-RZ ≤1 punktu procentowego (PP), u 6: 1-2 PP, u 6: >2 PP (-2,3 ÷ +3,1). Po 2 latach w grupie 20 pacjentów z niskim 10-RZ, u 17 stwierdzono zmiany 10-RZ ≤1 PP, u 1: 1-2 PP, u 2: >2 PP (+2,1; +2,8), a u 7 pacjentów ze średnim 10-RZ, u 2 zmiany 10-RZ ≤1 PP, u 2: 1-2 PP, u 3: >2 PP (+4, +4, +6). W poszczególnych grupach oceniono pacjentów łącznie niezależne od wielkości zmian BMD.
U pacjentów z niskim 10-letnim ryzykiem złamania kości zmiany ryzyka złamania kości w czasie 1-rocznej i 2-letniej obserwacji są niewielkie, co potwierdza brak wskazań do badań kontrolnych DXA po 1 roku i 2 latach u osób, u których nie zostały rozpoznane nowe czynniki ryzyka złamania kości. U osób ze średnim ryzykiem złamania kości zmiany w ciągu 1 roku są również niewielkie. W ciągu 2 lat zmiany mogą być większe i kontrolne badanie wydaje się uzasadnione. Metoda FRAX® może być pomocna w podejmowaniu decyzji o terminie kontrolnych badań przed podjęciem decyzji o leczeniu osteoporozy lekami przeciwzłamaniowymi.
 
P27
FRAX® TOOL IN ASSESSMENT OF 10-YEAR FRACTURE RISK CHANGES IN PATIENTS NOT TREATED WITH ANTIFRACTURE MEDICINES. RESULTS OF POMOST STUDY
 
Przedlacki J., Księżopolska-Orłowska K., Grodzki A., Bartuszek T., Bartuszek D., Świrski A., Musiał J., Łuczak E., Loth E., Teter P., Łasiewicki A., Sikorska-Siudek K.
 
Krajowe Centrum Osteoporozy, Warszawa
 
Key words: FRAX®, treatment, osteoporosis, bone fracture risk
 
It is considered not to use FRAX® method in assessment of the efficacy of the treatment with medicines of approved antifracture efficacy because their effectiveness depends not only on BMD changes.
The aim of the study was to evaluate the usefulness of FRAXÒ method in assessment of the changes in 10-year fracture risk in patients treated with antifracture medicines and in making diagnostic and therapeutic decisions in osteoporosis in this group of patients.
The study was performed in 79 patients (21 males and 58 females) aged 67.7±6.3 lat (54-82 years) not pharmacologically treated without any new fracture risk factors recognized during observation. Their age and DXA results of femoral neck (T-score) were changed only. All out of 3 were supplemented with vitamin D (400-800 IU daily) and calcium (500-1000 mg daily). The baseline 10-year fracture risk of the main bones (10-FR) was calculated in all patients with the use of British calculator. The controlled assessment of 10-FR was assessed in 60 patients after 1 year and in 31 after 2 years (in 19 as the first control one). Changes of BMD of femoral neck were taken as significant when >5% (LSC).
After 1 year of observation, significant increase of femoral neck BMD was found in 9 patients, decrease in 7, no change was found in 44 patients and after 2 years in 5, 9 and 17 patients respectively. During 1-year observation, in the group of 67 patients (12 results of the second DXA examination were included) with the low 10-FR (≤10%) and medium 10-FR (>10÷20%), 55 (82.1%) had changes of 10-FR ≤1 percentage point (PP), in 6: 1-2 PP, in 6: >2 PP (-2.3 ÷ +3.1). After 2-year observation in the group of 20 patients with the low 10-FR, in 17 changes of 10-FR were ≤1 PP, in 1: 1-2 PP, in 2: >2 PP (+2.1; +2.8), and in the group of 7 patients with the medium 10-FR, in 2 patients changes of 10-FR were ≤1 PP, in 2: 1-2 PP, in 3: >2 PP (+4, +4, +6). All changes of BMD were taken together in all examined groups.
The changes of 10-year fracture risk during 1-year and 2-year observation in the group of patients with the low fracture risk are small. This confirms the lack of indication for the repeated DXA examination after 1 a 2 years, when the new clinical risk factors of bone fracture are not recognized. In the patients with the medium 10-FR, the changes of the risk during 1 year are small also, independently of BMD changes. The changes after 2 years in this group are bigger and justify the control DXA examination. FRAX® method can be useful in making decision on the control DXA examination before decision on the treatment with antifracture medicines.
 




Osteosynteza Zespol w leczeniu

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W56)

Andrzej Ruszczak, Robert Granowski.

Miejsce pracy autorów: Oddział Urazowo Ortopedyczny CSK MSW i A Warszawa ul. Wołoska 137. Adres do korespondencji: Warszawa 02 – 679, ul. Modzelewskiego 10 m.21.

Przedstawiono przebieg i wyniki leczenia 16 złożonych złamań w obrębie końca dalszego kości udowej. Najczęściej stosowano płytki stabilizatora Zespol o rozstawie między osiami otworów przyśrodkowych wynoszącym 42 mm i 58 mm. 
W trzech przypadkach łączono płytki stabilizatora. We wszystkich osteosyntezach przebieg szczeliny przełomu nie pozwalał na osiowy docisk odłamów. Średni czas zrostu pozwalający na chodzenie z pełnym obciążaniem operowanej kończyny wynosił średnio 28,4 tygodnia. Należy przy tym podkreślić ,że były to złamania przezstawowe i przy ocenie wyniku leczenia oprócz zrostu, oceniano zakres ruchów w stawie kolanowym. .




Leczenie złamań bliższej nasady kości piszczelowej z ograniczoną interwencją chirurgiczną

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W57)

Dr n med. Mirosław Serwach, dr n med. Jacek Bendek, dr Bohdan Iwaszkiewicz.
Warszawa Szpital Bielański ul. Cegłowska 80. 

Obsewowano 45 chorych ze złamaniem bliższej nasady piszczeli leczonych operacyjnie bez otwierania stawu kolanowego z kontynuacją na szynie czynnościowej.Wyniki leczenia oceniano według skali Rasmussena-Tylmana i Hohla, które były dobre u 65% i zadowalające w 33,3% chorych. Uważamy, że nasz sposób leczenia optymalne wyniki końcowe w przypadkach złamań kompresyjnych i zmiażdżeniowo-kompresyjnych kłykcia bocznego kości piszczelowej z przemieszczeniem powyżej 0,8 mm.




Odległe rezultaty leczenia złamań rzepek

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W50)

J. Lorkowski, W. Gołda, J. Marchewczyk
Klinika Ortopedii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Adres: Kopernika 19 a, 31-501 Kraków

W latach 1986-1999 w Klinice Ortopedii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie hospitalizowano 57 chorych (16 kobiet i 41 mężczyzn) ze złamaniem rzepki, w wieku od 17 do 87 lat (średnio 52,6). Badaniem radiologicznym i śródoperacyjnym rzepki stwierdzano jej złamanie poprzeczne u 13 chorych, złamanie kilkuodłamowe u 22 chorych i złamanie wieloodłamowe (rozkawałkowanie) u 6 chorych. Najczęściej stosowanym sposobem leczenia było zespolenie z użyciem popręgu Webera (32 chorych). U pozostałych chorych usunięto zniszczony fragment rzepki (7 osób), zespolono rzepkę metodą cerclage (2 osoby), zastosowano inne metody operacyjne (13 osób) lub leczenie zachowawcze (3 osoby). Do odległego badania kontrolnego zgłosiło się 21 osób (7 kobiet i 14 mężczyzn). Okres obserwacji wynosił od 1 do 12 lat (średnio 6,6). Wszyscy pacjenci ocenili odległy wynik leczenia jako dobry lub bardzo dobry. Dolegliwości bólowe nie występowały lub występowały okresowo u 15 osób, u 4 pacjentów pojawiały się podczas chodzenia po schodach, u pozostałych 2 występowały w sposób ciągły, były jednak mało nasilone. Zakres ruchu zgięcia w stawie kolanowym wynosił od 80 do 155 stopni (średnio 141,4). Śladowy przykurcz zgięciowy stawu kolanowego stwierdzono w 1 przypadku. Porównując kończyny po złamaniu rzepki z kończynami zdrowymi stwierdzono zmniejszenie obwodu w połowie długości uda maksymalnie o 5 cm (średnio 1 cm). Całkowicie sprawny chód stwierdzano u 19 badanych osób. W badaniu radiologicznym stawu kolanowego stwierdzono zaawansowane pourazowe zmiany zwyrodnieniowe u 10 pacjentów, średnio zaawansowane u 8, prawie całkowity brak zmian zwyrodnieniowych u 3 badanych osób. Wniosek: Powstające po złamaniu rzepki pourazowe zmiany jej kształtu widoczne w badaniu radiologicznym są niewspółmiernie duże w stosunku do obrazu klinicznego.




Powikłania w leczeniu złamań śródstawowych stawu kolanowego

Streszczenia zjazdu PTOiTr – 2000 (W51)

Prof. dr hab. med. Stanisław Mazurkiewicz
Katedra i Klinika Ortopedii AM, ul. Nowe Ogrody 4/6 80-803 Gdańsk

Najczęstszym powikłaniem po leczeniu złamań śródstawowych stawu kolanowego jest ograniczenie ruchomości. Za wszelką cenę należy uzyskać pełny wyprost i dążyć do uzyskania jak największego zakresu zgięcia stawu kolanowego. Omówiono sposoby leczenia i między innymi z wykorzystaniem chirurgii artroskopowej oraz aparatu CPM. .
Przyczyną występowania wczesnych zmian zwyrodnieniowych jest najczęściej niepełne odtworzenie powierzchni stawowej w czasie repozycji złamań śródstawowych. Przedstawiono możliwości oceny powierzchni stawowych z wykorzystaniem techniki artroskopowej. Podkreślono konieczność stosowania przeszczepów w przypadkach dużej kompresji odłamów, umożliwiającej pełne odtworzenie kształtu powierzchni stawowej. Zwrócono uwagę na nowoczesne metody zespolenia odłamów, które umożliwiają stosowanie wczesnego ruchu. Natomiast zbyt wczesne obciążanie prowadzić może do wtórnych przemieszczeń, które w istotny sposób mogą wpłynąć na ostateczny niekorzystny wynik leczenia. W leczeniu złamań śródstawowych kolana należy pamiętać o możliwościach uszkodzeń dużych naczyń krwionośnych w obrębie dołu podkolanowego oraz nerwu strzałkowego. .
Przedstawiono również sposoby operacyjnego leczenia utrwalonych powikłań po leczeniu złamań śródstawowych ze szczególnym uwzględnieniem osteotomii korekcyjnych, alloplastyki stawu kolanowego oraz usztywnienia stawu kolanowego. .
Przy okazji usuwania materiałów zespalających u chorych po leczeniu złamań śródstawowych powinno wykonywać się artroskopię, która umożliwia ocenę powierzchni stawowej oraz wykonanie „debridement” stawu kolanowego.