I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s118-119.

P01
POLIMORFIZMY PVUII I XBAI GENU ER  A WARTOŚCI BMD U DOROSŁYCH KOBIET I MĘŻCZYZN W POPULACJI POLSKIEJ – BADANIE EPOLOS

Kruk M.,1 Jaworski M.,1 Łukaszkiewicz J.,9 Karczmarewicz E.,1 Biliński P.,2 Czerwiński E.,3 Lewiński A.,4 Marcinowska-Suchowierska E.,5 Milewicz A.,6 Spaczyński M.,7 Uitterlinden A.,8 Lorenc R.S.1 i grupa EPOLOS

1) Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
2) Orthopaedic and Traumatology Clinic, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, Poland
3) Dept. of Orthopaedics, Jagiellonian University, Cracow, Poland
4) Regional Centre of Menopause and Osteoporosis, Dept. of Thyroidology, Clinical Hospital No 3, Lodz, Poland.
5) Dept. of Internal Medicine, Postgraduate Medical Education Centre, Orłowski Hospital, Warsaw, Poland
6) Dept. and Clinic of Endocrinology and Diabetology, Wrocław University of Medicine, Wroclaw, Poland
7) Dept. of Gynecology and Obstetrics, Division of Gynecological Oncology, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences, Poznan, Poland
8) Department of Internal Medicine, Erasmus University, Rotterdam, The Netherlands
9) Department of Biochemistry, Pharmaceutical Division, Medical Academy, Warsaw, Poland

Wprowadzenie
Osteoporoza jest powszechną chorobą charakteryzującą się obniżonymi wartościami BMD, upośledzeniem mikroarchitektury kości oraz zwiększonym ryzykiem złamań. Pomimo, że choroba dotyczy głównie kobiet, cierpią na nią także mężczyźni. Czynniki genetyczne odgrywają ważną rolę w patogenezie osteoporozy i wiele doświadczeń wykazało istnienie związków między różnymi genami, a parametrami kostnymi. Gen kodujący receptor estrogenowy α (ERα), niezbędny do działania hormonów estrogenowych, jest jednym z najszerzej badanych genów kandydujących, mający wpływ na status kostny.
Cel
Celem badania było zidentyfikowanie relacji pomiędzy polimorfizmami PvuII i XbaI w obrębie genu ER i wartościami BMD u dorosłych mężczyzn i kobiet w populacji polskiej.
Metody
Grupa badana liczy 1426 osób, dorosłych mężczyzn i kobiet, w wieku 20 – 80 lat, wybranych losowo z populacji polskiej w 7 ośrodkach. DNA izolowano z krwi obwodowej przy użyciu zestawów Gentra Isolation Kit. Polimorfizmy genów badano z użyciem łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR). Do wyodrębnienia genotypów ERα zastosowano równocześnie dwa enzymy restrykcyjne: XbaI oraz PvuII. Wartości BMD mierzono w lokalizacjach biodrowych: Femoral Neck, Trochanter, Total Hip oraz w lokalizacji kręgosłupa lędźwiowego L2-L4, techniką DEXA (Lunar DPX-L). Z analiz (ANOVA) wykluczono pacjentów z chorobami układowymi.
Wyniki
Częstość występowania genotypów ER u kobiet była następująca: [px,px]26%, [px,PX]36,3%, [PX,PX]13,4%, [PX, Px]7,5%, [Px,px]14,8%, [Px,Px]2%; haplotypy: 1 (px) 51,5%, 2 (PX) 35,3%, 3 (Px) 13,2%, a u mężczyzn była: [px,px] 23,6%, [px,PX] 37,5%, [PX,PX] 16,3%, [PX,Px] 9,6%, [Px,px] 12,1%, [Px,Px] 0,9%; haplotypy: 1 (px)=48,4%, 2 (PX)=39,8%, 3 (Px)=11,8%). Haplotyp 4 (pX) nie został zidentyfikowany w populacji polskiej. Nie znaleziono znamiennych statystycznie zależności pomiędzy polimorfizmami PvuII i XbaI a różnicami w wartościach BMD u kobiet dla żadnej z lokalizacji. Analiza polimorfizmów genu ER u mężczyzn wykazała, że nosiciele haplotypu 2(PX) mają o 3,6% wyższe wartości BMD w lokalizacji Total Hip (p<0,04) i o 4,6% wyższe wartości BMD w lokalizacji Trochanter (p<0.01), po normalizacji na wiek. Żaden z badanych polimorfizmów nie był związany z BMD w lokalizacji kręgosłupa lędźwiowego L2-L4.
Wnioski
Haplotyp 2(PX) jest powiązany z wyższymi wartościami BMD u mężczyzn
w populacji polskiej w lokalizacjach biodrowych, ale nie w kręgosłupie lędźwiowym. Polimorfizmy PvuII i XbaI nie wykazują związków z wartościami BMD u kobiet w populacji polskiej zarówno w lokalizacjach biodrowych jak i kręgosłupie lędźwiowym.

*The EPOLOS Study group: Adamczewski Z.4), Bielecka L.1), Dańska A.7), Gesing A.4), Głoskowska-Koptas R.4), Jedziniak A.6), Jędrzejuk D.6), Karczmarewicz E.1), Kasprzyk M.3), Kobylińska M.1), Koptas W.4), Łukaszkiewicz J. 8), Marcinkowska M.4), Matusik H.1), Michalak M.7), Niżyńska A.6), Olejnik M.7), Olszewski K.2), Pawłowski P.2), Płudowski P.1), Sewerynek E.4), Skorupa E.1), Skowrońska-Jóźwiak E.4), Suchowierska J.5), Śniegowski M.2), Świerczyńska-Machura D.4), Tałałaj M.5), Wiktorska J.4), Wolański R.2), Zacharska G.5), Zasada K.4), Ziajska A.6), Zygmunt A.4)

Praca naukowa finansowana ze środków budżetowych na naukę w latach 2005-2006, jako projekt badawczy. Grant MNiI nr 2 P05A 142 28

P01
PVUII AND XBAI POLYMORPHISMS OF ER GENE AND BONE MINERAL DENSITY IN ADULT WOMEN AND MEN IN POLISH POPULATION – THE EPOLOS STUDY

Kruk M.,1 Jaworski M.,1 Łukaszkiewicz J.,9 Karczmarewicz E.,1 Biliński P.,2
Czerwiński E.,3 Lewiński A.,4 Marcinowska-Suchowierska E.,5 Milewicz A.,6
Spaczyński M.,7 Uitterlinden A.,8 Lorenc R.S.1 and the EPOLOS group.

1) Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
2) Orthopaedic and Traumatology Clinic, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, Poland
3) Dept. of Orthopaedics, Jagiellonian University, Cracow, Poland
4) Regional Centre of Menopause and Osteoporosis, Dept. of Thyroidology, Clinical Hospital No 3, Lodz, Poland.
5) Dept. of Internal Medicine, Postgraduate Medical Education Centre, Orłowski Hospital, Warsaw, Poland
6) Dept. and Clinic of Endocrinology and Diabetology, Wrocław University of Medicine, Wroclaw, Poland
7) Dept. of Gynecology and Obstetrics, Division of Gynecological Oncology, Karol Marcinkowski University of Medical Sciences, Poznan, Poland
8) Department of Internal Medicine, Erasmus University, Rotterdam, The Netherlands
9) Department of Biochemistry, Pharmaceutical Division, Medical Academy, Warsaw, Poland

Introduction
Osteoporosis is common disease characterized by decreased values of bone mineral density (BMD), defects of bone microarchitecture and increased risk of fractures. Nevertheless the disease happens mostly in women even so men suffer osteoporosis as well. Genetic factors play important role in pathogenesis of osteoporosis and many studies demonstrated relationships between genes and bone status parameters. ERα gene is one of well investigated, candidate genes, attending bone status.
Objective
The aim of this study was to verify if polymorphisms of ER gene are accompanied by changes in BMD in women and men in polish population.
Methods
The study group comprised 1426 subjects, adult females and males, in age range 20-80 years, randomly selected in 7 centres from polish population. DNA was isolated from peripheral blood with using Gentra Isolation Kits. Polymorhisms were evaluated with RFLP technique, and determined by restrictive enzymes: PvuII and XbaI simultaneously. BMD of the Femoral Neck, Trochanter, Total Hip and Lumbar Spine L2-L4 were evaluated by DXA (Lunar DPX-L). Subjects with systemic disorders were excluded for statistical examination (ANOVA).
Results
The frequency of ESR1 genotypes in women was: [px,px]26%, [px,PX]36,3%, [PX,PX]13,4%, [PX, Px]7,5%, [Px,px]14,8%, [Px,Px]2%; haplotypes: 1(px) 51,5%, 2(PX) 35,3%, 3(Px) 13,2% and in men was: [px,px] 23,6%, [px,PX] 37,5%, [PX,PX] 16,3%, [PX,Px] 9,6%, [Px,px] 12,1%, [Px,Px] 0,9% haplotypes: 1(px)=48,4%, 2(PX)=39,8%, 3(Px)=11,8%; 4(pX) haplotype was not found. There was no observed statistically significant association between PvuII and XbaI and BMD values for any in women. Analysis of ER gene polymorphisms in men shown that carriers of PX(2) haplotype have statistically significant, 3,6% higher BMD values for Total Hip (p<0,04) and 4,6% for Trochanter (p<0,01), both normalized for age. None of investigated polymorphisms associated with BMD Lumbar Spine.
Conclusions
We conclude that the heliotype 2 (PX) is associated with higher BMD in men from the Polish population, in several hip locations, but not in lumbar spine. Polymorphisms PvuII and XbaI are not associated with both lumbar spine and hip locations BMD values in women from Polish population.

*The EPOLOS Study group: Adamczewski Z.4), Bielecka L.1), Dańska A.7), Gesing A.4), Głoskowska-Koptas R.4), Jedziniak A.6), Jędrzejuk D.6), Karczmarewicz E.1), Kasprzyk M.3), Kobylińska M.1), Koptas W.4), Łukaszkiewicz J. 8), Marcinkowska M.4), Matusik H.1), Michalak M.7), Niżyńska A.6), Olejnik M.7), Olszewski K.2), Pawłowski P.2), Płudowski P.1), Sewerynek E.4), Skorupa E.1), Skowrońska-Jóźwiak E.4), Suchowierska J.5), Śniegowski M.2), Świerczyńska-Machura D.4), Tałałaj M.5), Wiktorska J.4), Wolański R.2), Zacharska G.5), Zasada K.4), Ziajska A.6), Zygmunt A.4)

The Study financially supported from government sources in years 2005-2006, as research project. Grant MNiI nr 2 P05A 142 28

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 11-13.10.2007
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007, vol 9 (Suppl. 2), s1146-147.

P01
ROZKŁAD POLIMORFIZMU GENU VDR W GRUPIE PACJENTEK Z OSTEOPOROZĄ POMENOPAUZALNĄ

Wawrzyniak A.1, Ignaszak-Szczepaniak M.1, Marcinkowska M.1, Celczyńska-Bajew L.1, Seremak-Mrozikiewicz A.2, Pieńkowski W.2, Mrozikiewicz P. M.3, Drews K.2, Horst-Sikorska W1.

1 Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej
2 Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
3 Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich w Poznaniu

Słowa kluczowe: polimorfizm genetyczny, gen VDR, osteoporoza, gęstość mineralna kości (BMD)

Wstęp
Osteoporoza to choroba metaboliczna kości prowadząca do zmian ilościowych i jakościowych kości a w konsekwencji do zwiększonego ryzyka złamań przy niewielkim urazie. Istotą leczenia tej choroby jest zapobieganie pierwszemu i kolejnym złamaniom niskoenergetycznym. Do czynników ryzyka należy wielkość masy kostnej, modyfikowalne kliniczne czynniki ryzyka złamań oraz wywiad rodzinny. Rozwój metod molekularnych spowodował, że ocena polimorfizmu genu receptora witaminy D przybliży ocenę ryzyka złamań w sposób bardziej precyzyjny od wywiadu rodzinnego.
Cel pracy
Celem pracy była ocena rozkładu polimorfizmu genu receptora witaminy D w grupie pacjentek z osteoporozą pomenopauzalną.
Materiał i metody
Badanie przeprowadzono wśród 208 chorych z pierwotną osteoporozą w wieku pomenopauzalnym (od 44 do 82 lat, średnio 59,9 lat) zgłaszających się do Poradni Leczenia Osteoporozy przy SPSK nr 2 oraz Pracowni Densytometrii SPZOZ Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Z badanej grupy wyuczono pacjentki z rozpoznaniem lub podejrzeniem wtórnych postaci osteoporozy. U wszystkich oprócz oceny klinicznej wykonano badanie gęstości densytometrycznej kości (BMD) w obrębie L1-L4 oraz badano polimorfizm BsmI genu VDR. DNA izolowano z leukocytów krwi obwodowej metodą z izotiocjanianem guanidyny. Polimorfizm BsmI oceniano przy pomocy metody PCR-RFLP przy zastosowaniu restryktazy BsmI.
Wyniki
W analizowanej grupie pacjentek złamania osteoporotyczne przebyło 49 osób, złamania u matek badanych zanotowano w 12 przypadkach. Średni wzrost badanych wynosił 160 cm (od 144 do 176cm), waga średnio – 64kg (przedział 41 -114kg), średni wiek menopauzy przypadał na 48,8 rok życia. Gęstość mineralna kości w odcinku L1-L4 kręgosłupa wynosiła w badanej grupie 0,907g/cm2. Badania genetyczne pozwoliły podzielić pacjentki na grupy o wariancie polimorficznym BB 42 osoby, Bb 83 badane oraz bb 83 osoby. BMD z odcinka L1- 4 wynosił w poszczególnych grupach odpowiednio 0,911g/cm2 , 0,918cm2 i 0,894cm2. Liczba złamań osteoporotycznych wynosiła odpowiednio 11 (26%) u pacjentek i 2 (5%) u ich matek dla homozygot BB, 15 (18%) u pacjentek i 5 (6%) matek dla heterozygot Bb i 23 (28%) u pacjentek i 5 (6%) u matek dla homozygot bb.
Wnioski
1. Polimorfizm bb wykazuje asocjację z niższą masą kostną i większą częstością złamań niskoenergetycznych.
2. Brak korelacji pomiędzy złamaniami niskoenergetycznymi u matek badanych w grupach o różnym wariancie polimorficznym.

P01
DISTRIBUTION OF VDR GENE POLYMORPHISM IN FEMALE PATIENTS WITH POSTMENOPAUSAL OSTEOPOROSIS

Wawrzyniak A.1, Ignaszak-Szczepaniak M.1, Marcinkowska M.1, Celczyńska-Bajew L.1, Seremak-Mrozikiewicz A.2, Pieńkowski W.2, Mrozikiewicz P. M.3, Drews K.2, Horst-Sikorska W1.

1 Department of Family Medicine, Poznan Univesity of Medical Sciences, Poland
2 Clinic of Perinatal Care and Women’ Diseases, Poznan Univesity of Medical Sciences, Poland
3 Research Institute of Medicinal Plants, Poznan, Poland

Key words: genetic polymorphism, osteoporosis, bone mineral density (BMD)

Backgrounds
Osteoporosis is a metabolic disorder of bone leading to quantitative and qualitative changes in bone tissue and in consequence to increased risk of osteoporotic fractures. The goal for osteoporosis treatment is to prevent first and next low-energy fractures. Risk factors are: bone mass, modifiable clinical risk factors for osteoporotic fracture and family history. Development of molecular methods showed that analysis of vitamin D receptor gene (VDR) polymorphism seems to be more useful in estimating risk of low energy fracture than family history.
The aim
of the study was to assess the distribution of VDR gene polymorphism in female patients with postmenopausal osteoporosis.
Material and methods
The study was conducted among 208 women with primary osteoporosis at postmenopausal age (44-82 years old, average: 59,9 y.) reporting to both Outpatient Clinic of Osteoporosis Treatment in Clinical Hospital No2 and Densitometry Unit in Gynaecological-Obstetric Clinical Hospital of Poznan University of Medical Sciences. Women with suspected or diagnosed secondary osteoporosis were excluded. After clinical assessment and BMD measurements in lumbar spine (L1-L4 region) BsmI polymorphism of VDR gene was analyzed. DNA was extracted from peripheral leucocytes using guanidine izotiocyanate. The BsmI polymorphism was determined by PCR -RFLP analysis using BsmI restriction endonuclease.
Results
In the studied group low-energy fractures were diagnosed in 49 women, in 12 cases history of fractures concerned mothers. The average height was 160 cm (range:144-176cm), weight: 64 kg (range 41-114kg), average menopausal age: 48,8 years. The average bone mineral density in L1-L4 region was 0,907g/cm2. BsmI polymorphism distribution was as follows: 42 of homozygotes BB, 83 of heterozygotes Bb and 83 of homozygotes bb. BMD value in lumbar spine for particular genotypes was respectively: 0,911g/cm2, 0,918cm2 and 0,894cm2. The distribution of osteoporotic fractures according to genotypes was respectively: 11 (26%) in BB individuals and 2 (5%) in their mothers, 15 (18%) in Bb and 5 (6%) in their mothers, 23 (28%) of bb cases and 5 (6%) in mothers.
Conclusions:
1. Polymorphism bb is associated with lower bone mass and higher incidents of low-energy fractures
2. There is no correlation between low-energy fractures in patients’ mothers and VDR gene polymorphic variant.