1

STRESZCZENIA: I Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 6-8.10.05, Kraków

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy
XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy

Kraków, 6-8 października 2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (suppl 1).

Streszczenia w załączniku




STRESZCZENIA: III Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 24-26.09.09, Kraków

Streszczenia referatów i plakatów III Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy (Kraków 24-26.09.2009)
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, vol. 11, suppl. 2, 2009.

Program i streszczenia do pobrania w pliku pdf.




Sprawozdanie z kongresu

III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY
Kraków, 24-26.09.2009

Sprawozdanie w załączniku




Program naukowy i streszczenia prac

Streszczenia referatów i plakatów II Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy, Kraków 11-13.10.07 opublikowano w czasopiśmie „Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja” vol. 9. suppl. 2.2007.

Program i streszczenia do pobrania w pliku pdf.




Zasady profilaktyki, rozpoznawania i leczenia osteoporotycznych złamań kości

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007; 5(6); Vol. 9, 548-554

prof. dr hab. med. Wojciech Marczyński, prof. dr hab. med. Andrzej Górecki, dr hab. med. Edward Czerwiński, dr med. Dariusz Chmielewski.

Opracowano na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Międzynarodowej Fundacji Osteoporozy (IOF), Europejskiej Federacji Towarzystw Ortopedycznych (EFORT), Amerykańskiej Akademii Chirurgów Ortopedycznych (AAOS) oraz współczesnego piśmiennictwa.

„Zasady” zostały ustalone i przyjęte w październiku 2007 roku jako oficjalny dokument Krajowego Konsultanta w dziedzinie Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu oraz Prezesa Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego.

Artykuł w załączniku




Program naukowy i streszczenia prac

Streszczenia referatów i plakatów III Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy (Kraków 24-26.09.2009)
opublikowane zostały w czasopiśmie „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja” vol. 11, suppl. 2, 2009.
 

Program i streszczenia do pobrania w pliku pdf.




Sprawozdanie z II Kongresu OP i OA

Sprawozdania z II Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy, Kraków 11-13.10.07

Plik do pobrania w załączeniu




STRESZCZENIA: II Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 11-13.10.2007, Kraków

II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy
XIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy

Kraków, 11-13 października 2007

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2007
vol 9, suppl 2, s87-198

streszczenia w załączniku




SPRAWOZDANIE: II Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 11-13.10.2007, Kraków

Sprawozdanie z II Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy, Kraków 11-13.10.07

Plik do pobrania w załączeniu




SPRAWOZDANIE: III Środkowo Europejski Kongres OP i OA, 24-26.09.09, Kraków

 

 

III ŚRODKOWO EUROPEJSKI KONGRES OSTEOPOROZY I OSTEOARTROZY

 

 

Kraków, 24-26.09.2009

 

Sprawozdanie
 
W dniach 24-26 września 2009 w Krakowie odbył się III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy. Kongres był organizowany pod auspicjami International Osteoporosis Foundation. Patronat honorowy objęła Minister Zdrowia Rzeczypospolitej Polskiej, Ewa Kopacz. Oficjalnego otwarcia kongresu dokonał prof. J.A. Kanis, prezydent International Osteoporosis Foundation.
 
Kongres był największym wydarzeniem naukowym w tej dziedzinie w Europie Środkowej, uczestniczyło w nim 750 lekarzy w tym 80 z zagranicy. W ciągu 3 dni obrad zaprezentowano 55 wykładów oraz 70 plakatów. Wykłady były symultanicznie tłumaczone na język angielski i polski. Tradycyjnie streszczenia prac opublikowano w czasopiśmie „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja” vol. 11. suppl. 2, 2009.
           
Kongres stanowił międzynarodową platformę wymiany doświadczeń lekarzy i naukowców z różnych dziedzin medycznych. Podkreślano, że osteoporoza i choroby zwyrodnieniowe stawów należą do najczęstszych schorzeń współczesnego społeczeństwa. Przedstawiono najnowsze osiągnięcia naukowe z zakresu diagnostyki i leczenia osteoporozy zgodnie z wytycznymi WHO. Najwybitniejsi naukowcy z kraju oraz z zagranicy przedstawili referaty programowe m.in.: Prof. P. Burckhardt, S. Epstein, G. Holzer, H. Johansson, J.A. Kanis, S. Kutilek, G. Maalouf, E. McCloskey, S.E. Papapoulos, J-Y. Reginster, F.J. Ring, R. Rizzoli, H. Resch, J. Stepan.
            Wykłady inauguracyjne wygłosili uznawani za największe światowe autorytety w dziedzinie osteoporozy; prof. J.A. Kanis z Wielkiej Brytanii: Zastosowanie metody FRAX® w identyfikacji osób z wysokim ryzykiem złamania oraz prof. S.E. Papapoulos z Holandii: Leczenie osteoporozy powyżej pięciu lat.
 
Jednym z głównych tematów kongresu było ustalenie zasad diagnostyki osteoporozy. Ponad wszelką wątpliwość uznano, że decyzje terapeutyczne powinny być podejmowane na podstawie określenia ryzyka złamania. Jego określenie możliwe jest na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI) lub badania densytometrycznego (BMD) i klinicznych czynników ryzyka złamania. Obowiązującym standardem WHO do obliczeń, jest metoda FRAX® przedstawiona przez prof. J.A. Kanisa. Kalkulator FRAX® dostępny jest on-line na stronie http://www.shef.ac.uk/FRAX/. Znając realia pracy lekarza w polskiej przychodni doc. E. Czerwiński z Zespołem przy współpracy z prof. J.A. Kanisem opracował ręczny kalkulator FRAX®, który pozwala na obliczenie ryzyka złamania bez lub z BMD. Kalkulator otrzymali wszyscy uczestnicy kongresu. Wiarygodność prognoz ryzyka złamania metodą FRAX® udokumentowano na podstawie 11-letniej obserwacji chorych z rejonu krakowskiego. Implementacje metody FRAX® w praktyce przedstawił również prof. J.E. Badurski, prof. E. McCloskey (Wlk. Brytania) oraz H. Johansson (Szwecja). Podsumowaniem wielu ciekawych wystąpień dotyczących FRAX® była dyskusja okrągłego stołu. W jej trakcie rozważano minimalny próg złamania, który powinien być podstawą rozpoczęcia i refundacji terapii.
 
W sesjach poświęconych leczeniu osteoporozy podkreślano, że skutkiem obecnego systemu refundacyjnego, Polska jest jedynym krajem w Europie, w którym jest dostępny tylko jeden lek – alendronian. W poszczególnych sesjach omówiono skuteczność i bezpieczeństwo terapii ibandronianem, zolendronianem oraz PTH. Prof. S. Epstein (USA) przedstawił korzystne wyniki długoterminowego leczenia ibandronianem doustnym raz w miesiącu jak i dożylnym raz na 3 miesiące. Prof. J-Y. Reginster (Belgia) podsumował wieloletnie obserwacje nad skutecznością strontu w zapobieganiu złamań podkreślając, że u osób leczonych strontem stwierdzono wyższe parametry biomechaniczne kości niż u leczonych alendronianem. W wielu dyskusjach wskazywano na przewagę terapii anabolicznej, która obecnie dostępna jest w postaci PTH. Lek ten ma zastosowanie nie tylko w najcięższych stadiach osteoporozy, ale również w osteoporozie posterydowej.
Wiele nadziei wiąże się z oczekiwanym wprowadzeniem do leczenia w Polsce denosumabu podawanego podskórnie raz na 6 miesięcy. Prof. R. Rizzoli (Szwajcaria) oraz prof. S. Kutilek (Czechy) przedstawili wyniki badań klinicznych tego leku dokumentujące skuteczność przeciwzłamaniową i bezpieczeństwo terapii.
 
W dyskusjach nie ustalono jednoznacznej odpowiedzi na pytanie na temat terapii sekwencyjnej czy leczenia przewlekłego bisfosfonianami powyżej 5 lat.
 
Dużym zainteresowaniem cieszyły się także sesje dotyczące przyczyn i skutków złamań osteoporotycznych oraz zapobiegania i skutków klinicznych upadków. Nowością były warsztaty Nordic Walking oraz Tai-Chi, podczas których uczestnicy Kongresu mieli możliwość poznania tych coraz popularniejszych form aktywności fizycznej, zalecanych w programach profilaktyki upadków. W ramach prowadzonej akcji „Nie łam się” rozprowadzano materiały informacyjne.
 
Wśród głównych tematów kongresu znalazły się mechanizmy regulacji i przebudowy kości, osteoporoza u mężczyzn, u dzieci i młodzieży, oraz osteoporozy wtórne. Prof. P. Burckhardt (Szwajcaria) przekonywał, że stosowana obecnie suplementacja witaminy D jest na zbyt niskim poziomie i zaleca się 2000 jm. u osób bez ekspozycji na słońce.
 
W sesji poświeconej chorobie zwyrodnieniowej omówiono standardy leczenia. Nie odnotowano jednakże postępów w zakresie farmakoterapii choroby zwyrodnieniowej.
 
 
Członkowie Komitetu Naukowego jak i uczestnicy podkreślali wysoki poziom naukowy kongresu, uznając go za najwyższy spośród do tej pory organizowanych.
Prof. Jean-Yves Reginster napisał: „Chciałbym jeszcze raz podziękować za możliwość uczestniczenia we wspaniałym kongresie, zorganizowanym w tym tygodniu w Krakowie. Pobyt na nim był dla mnie prawdziwym zaszczytem. Byłem pod wielkim wrażeniem jakości organizacji. Wszystko było jak marzenie”.
 
Na Walnym Zebraniu Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii podjęto uchwałę, że IV Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy odbędzie się w Krakowie w dniach 29.09. – 01.10.2011.
 
Wszystkie publikacje dotyczące ostatniego kongresu jaki poprzednich (od 1994 r.) wraz z dokumentacją fotograficzną dostępne są na Polskim Portalu Osteoporozy (www.osteoporoza.pl). Z Portalu można również pobrać materiały akcji „Nie łam się” jak i wiele innych publikacji.
 
W imieniu Komitetu Naukowego,
 
Dr hab. med. Edward Czerwiński
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Kierownik Zakładu Chorób Kości i Stawów
Wydziału Nauk o Zdrowiu Coll. Med. UJ
 
 
Kraków, październik 2009 r.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



Program naukowy i streszczenia prac

Program naukowy i streszczenia prac I Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy, Kraków 6-8.10.05 opublikowano w prestiżowym czasopiśmie „Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja” vol. 7. suppl. 1.2005.

Plik do pobrania w załączeniu




Sprawozdanie z I Kongresu OP i OA

W dniach 6-8.10.2005 w Krakowie odbył się I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy.

Honorowy Patronat nad kongresem objął Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski. W Kongresie uczestniczyło 821 lekarzy, w tym 106 uczestników zagranicznych z 15 krajów. Na Uroczystym Otwarciu w dn. 6.10.05 gościliśmy przedstawicieli władz państwowych, samorządowych i uniwersyteckich, m.in. Wicedyrektor Biura ds Społecznych w Kancelarii Prezydenta RP Panią Barbarę Sendłak, Przedstawiciela Ministra Zdrowia prof. Romana Danielewicza, Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr hab. Karola Musioła, Dziekana Wydziału Lekarskiego CM UJ Prof. Wojciecha Nowaka, Dziekan Wydziału Ochrony Zdrowia CM UJ Prof. Jolantę Jaworek, a także Wicemarszałka Województwa Małopolskiego Andrzeja Sasułę oraz Wicedyrektora ds Społecznych w Urzędzie Miasta Krakowa Andrzeja Bohosiewicza. Kongres oficjalnie otworzył przedstawiciel International Osteoporosis Foundation Prof. Peter Burckhardt. W części naukowej Uroczystego Otwarcia Prof. John Kanis (Wielka Brytania) przedstawił wykład “Nowe wyzwania w leczeniu osteoporozy”. Część artystyczną uświetnił koncert symfoniczny znakomitej krakowskiej orkiestry Capelli Cracoviensis.

Obrady tegorocznego Kongresu miały wyjątkowy charakter. W ciągu ostatnich lat nastąpił zasadniczy postęp w zrozumieniu patogenezy osteoporozy i przyczyn związanych z nią złamań. Pojawiły się nowe możliwości leczenia farmakologicznego, które są już dostępne dla pacjentów oraz zapowiedzi dalszych, radykalnych innowacji terapeutycznych. Trwa również kontrowersyjna dyskusja nad właściwymi kryteriami diagnostycznymi osteoporozy w aspekcie zapobiegania złamaniom. Program naukowy zawierał najistotniejsze aspekty współczesnej wiedzy o osteoporozie tworząc równocześnie platformę do dyskusji nad standardami rozpoznawania i leczenia osteoporozy w Polsce.

Na Kongresie przedstawiono 125 doniesień naukowych, w tym 52 referaty i 73 plakaty. Do przedstawienia wykładów programowych zaproszeni zostali najznakomitsi naukowcy z kraju i zagranicy. Tradycyjne formy prezentacji wzbogacono w tym roku o „Spotkania z ekspertem” oraz „Dyskusję okrągłego stołu”. Streszczenia prac opublikowano w prestiżowym czasopiśmie „Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja” vol. 7. suppl. 1.2005. Wydawnictwo to jest również dostępne w portalu www.osteoporoza.pl.

Uczestnicy i goście zaproszeni podkreślali niezwykle wysoki poziom naukowy jak i bardzo dobrą organizację Kongresu. Średnia ocen wszystkich referatów obliczona na podstawie anonimowych kwestionariuszy wypełnionych przez uczestników w skali 1-5 wyniosła aż 4,31 punkty. Uczestnicy chętnie korzystali z Polskiego Portalu Osteoporozy www.osteoporoza.pl, w którym rejestrujemy już ponad 100 000 odwiedzin miesięcznie.

Uczestnicy Walnego Zebrania PTOA podtrzymując tradycję uchwalili, że kolejny II Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIV Kongres PTOA i PFO odbędzie się w Krakowie w dniach 11-13.10.2007. Więcej informacji o II Kongresie w portalu www.kongres.osteoporoza.pl.




Znaczenie ruchu w profilaktyce i leczeniu następstw osteoporozy

Terapia 03/2006. Osteoporoza

Krystyna Księżopolska-Orłowska

artykuł w załączeniu




Wytyczne dotyczące profilaktyki osteoporozy ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania upadkom

Terapia 03/2006. Osteoporoza

dr hab.med. Edward Czerwiński, lek.med. Przemysław Borowy




L07 DIAGNOSTYKA OSTEOPOROZY U DZIECI I MŁODZIEŻY W ŚWIETLE AKTUALNYCH USTALEŃ

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:55-56.
 
 
L07
DIAGNOSTYKA OSTEOPOROZY U DZIECI I MŁODZIEŻY W ŚWIETLE AKTUALNYCH USTALEŃ
 
Lorenc R.S., Płudowski P. 
Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej, Instytut Pomnik „Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa.
 
 
Słowa kluczowe: dzieci, osteoporoza, densytometria, tkanka mięśniowa, profilaktyka
 
Akumulacja tkanki kostnej zachodzi przez cały okres wzrastania, przy czym aż 40% tworzone jest dopiero w wieku popokwitaniowym. Szczytowa masa kostna jest osiągana po zakończeniu wzrastania a jej niska wartość stanowić może istotny czynnik ryzyka rozwoju osteoporozy w wieku późniejszym. Jednym ze sposobów zapobiegania osteoporozie inwolucyjnej jest wczesna diagnostyka oraz optymalizacja szczytowej masy kostnej w wieku rozwojowym.
Podstawowe znaczenie w diagnostyce osteopenii/osteoporozy zarówno u dorosłych jak i u dzieci stanowi, więc prawidłowa interpretacja wyników pomiarów masy i gęstości kości. Metoda DXA (dual energy x-ray absorptiometry) jest najczęściej stosowaną metodą oceny gęstości i masy kości. Jednakże metoda ta ma ograniczenia interpretacyjne związane z wpływem rozmiaru kości na wynik pomiaru, co jest szczególnie istotne u dzieci i młodzieży, ze względu na procesy wzrastania i dojrzewania. Niestety, metoda DXA obarczona jest także szeregiem ograniczeń, z których najistotniejszy to fakt, że nie można przy jej pomocy wykonać pomiarów rzeczywistej gęstości kości (g/cm3), mającej kluczowe znaczenie dla mechanicznej wytrzymałości kości. Dodatkowo, dostępne obecnie normy dla dzieci bazują wyłącznie na wieku kalendarzowym i płci a zalecenia interpretacyjne dla osób dorosłych nie mogą być stosowane u dzieci. Odniesienie wyników do szczytowej masy kostnej (T-score) nie może być wykorzystywane u dzieci. W konsekwencji, interpretacja badań gęstości kości u dzieci jest trudna i może prowadzić do błędów diagnostycznych.
Wypracowane aktualnie zalecenia wskazują, że u dzieci i młodzieży poniżej 20 r.ż. wyniki należy odnosić do normy wiekowej (Z-score). Zaleca się stosowanie terminu „mała gęstość kości wg wieku kalendarzowego”, gdy wartość Z-score jest mniejsza niż -2, w miejsce terminu osteopenia/osteoporoza. Dodatkowe utrudnienia to to, że obniżenie masy lub gęstości kości może być spowodowane chorobą lub z osobniczym opóźnieniem wzrastania, mniejszymi rozmiarami kości lub zachwianiem zależności mięsień-kość albo małą masą/siłą mięśniową. Pozytywy stosowania metody DXA z kolei związane są z możliwościami różnoczasowego, jednoczesnego pomiaru obok tkanki kostnej także składu tkanek miękkich, w tym masy tkanki mięśniowej (lean mass). Umożliwia to ocenę gęstości kości w stosunku do budowy ciała i siły mięśniowej i tkanki tłuszczowej, co umożliwia ocenę gęstości kości w stosunku do budowy ciała i siły mięśniowej.
Ze względu na to, że wiele schorzeń wpływa znacząco na akumulację masy kostnej u dzieci i młodzieży szersze zastosowanie densytometrii umożliwia znaczące poszerzenie informacji dotyczących ich etiopatogenezy. Spostrzeżenia te tylko potwierdziły opinię Denta, że podstawową rolę w zapobieganiu schorzeniom kostnym spełniają pediatrzy między innymi dzięki efektywnym postępowaniom diagnostyczno-interwencyjnym ukierunkowanym na optymalizację osiągnięcia i utrzymania szczytowej masy kostnej.
 
 
L07
OSTEOPOROSIS IN CHILDREN AND ADOLESCENTS: THE ACTUAL VISION
 
Lorenc R.S., Płudowski P. 
Department of Biochemistry and Experimental Medicine, The Children’s Memorial Health Institute, Warsaw, Poland
 
 
Key words: children, bones, osteoporosis, densitometry, body lean mass, prophylaxis
 
Bone mass increases progressively during childhood, but mainly during adolescence when approximately 40% of total bone mass is accumulated. Peak bone mass is reached in late adolescence, and is a well recognized as risk factor for osteoporosis later in life. Common agreement support the view that increasing peak bone mass can significantly prevent osteoporosis. The critical interpretation of bone mass measurements is a crucial factor for the diagnosis of osteopenia/osteoporosis in adults but also in children and adolescents. The most frequently used assessment of skeletal status in children is DXA method that nevertheless has limitation mostly because of measurement of the areal bone mineral density values (BMD, g/cm2) related to bone size and body dimensions additionally influenced by the skeletal development and pubertal stage. It should be also pointed that it doesn’t measure directly g/cm3 three dimensioned density crucial for mechanical bone resistance Further, the available reference for children and adolescents relates solely to chronological age and gender. The guidelines used for adult patients are not applicable at all.   T-score should not be used in children and adolescents. In consequence, DXA results may lead to misdiagnosis in children and adolescents with the unusual stature for their age simply because their bones are smaller/ bigger in width, height and depth.
In males and females aged <20 years the terminology ‘low bone density for chronologic age’ may be used if the Z-score is less than -2. For children and adolescents, this terminology is more appropriate than osteopenia/osteoporosis.
Decreased BMD or BMC may be the illustration of disease or may be related to altered skeletal maturation, smaller bones as well as impaired relationship between muscle and bone or a muscle weakness.
One of DXA advantages starting to be utilized in children is the possibility of examination of lean mass (an estimate of muscle mass) and fat mass. The assessment of the relationship between muscles and bone as BMC/LBM can be estimated by the evaluation of relationship between LBM and BH started to be utilization indicator of potential muscle weakness.
Many disorders, by various mechanisms, may affect the acquisition of bone mass during childhood and adolescence. Indeed, the number of disorders that have been identified as affecting bone mass in this age group is increasing as a consequence of the wide use of bone mass measurements. Experience in treating various disorders associated with osteoporosis in childhood is limited at present what rise an alarm bell in situation when prevention is a key factor and should be started in childhood. The obvious truism is as pointed by Dent that roots of several “adults” diseases are located in pediatrics.