1

P04 MINERALNA GĘSTOŚĆ KOŚCI W POWIĄZANIU Z KLINICZNYMI I LABORATORYJNYMI PARAMETRAMI CHORYCH […]

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:117-118.
 
 
P04
MINERALNA GĘSTOŚĆ KOŚCI W POWIĄZANIU Z KLINICZNYMI I LABORATORYJNYMI PARAMETRAMI CHORYCH LECZONYCH DIALIZĄ OTRZEWNOWĄ
 
Młot-Michalska M., Grzegorzewska A.E.
 
Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego, Poznań, Polska
 
Słowa kluczowe: dializa otrzewnowa, mineralna gęstość kości, stan odżywienia
 
Celem pracy była ocena BMD u chorych leczonych dializą otrzewnową (DO) w powiązaniu z parametrami klinicznymi i laboratoryjnymi.
BMD zmierzono w szyjce kości udowej (N) i odcinku lędźwiowym kręgosłupa L2-L4 (L) u 26 leczonych DO (15 kobiet, wiek: 55,7±17,7 lat, długość dializoterapii: 21,3±13,1 miesięcy). Siedmiu chorych regularnie piło kawę (>2 filiżanki/dobę), 8 chorowało na cukrzycę. U wszystkich wykonano pomiary ciśnienia tętniczego oraz antropometryczne do oceny wskaźników stanu odżywienia oraz rutynowo oznaczane parametry laboratoryjne. Analizę korelacji wykonano dla wszystkich parametrów BMD, analizę regresji przeprowadzono dla BMD.
Parametry BMD mierzonej w N: BMD 0,842±0,137 g/cm2, T -1.28 (-3.39 – 2,37), BMD jako % szczytowej masy kostnej (BMD%YA) 85,7±17,7%, Z -0,57 (-2,36 – 2,97), BMD jako % normy wiekowej (BMD%AM) 95,0±18,2%. Dwunastu chorych miało BMD w zakresie normy, 10– osteopenii, a 4– osteoporozy. Parametry BMD mierzonej w L: BMD 1,123±0,244 g/cm2, T -0,69 (-3.95 – 4,07), BMD%YA 94,6±18,8%, Z -0,41 (-4,41 – 4,49), BMD%AM 100,4±19,5%. Parametry mierzone w N: BMD (r=-0,421, p=0,033), T (r=-0,421, p=0,032) i BMD%YA (r=-0,407, p=0,039) oraz BMD%AM zmierzona w L (r=0,393, p=0,047) korelowały z wiekiem. Ciśnienie rozkurczowe wykazało korelację ze wskaźnikiem T (r=0,456, p=0,019) oraz BMD%YA (r=0,436, p=0,026). Istotne korelacje stwierdzono również pomiędzy stężeniem Na w surowicy a parametrami mierzonymi w N: T (r=0,511, p=0,008), BMD%YA (r=0,488, p=0,011), Z (r=0,467, p=0,016) i BMD%AM (r=0,488, p=0,013) oraz parametrami zmierzonymi w L: T (r=0,453, p=0,020) i BMD%YA (r=0,397, p=0,045). Wskaźnik talia/wzrost korelował z BMD dla N (r=-0,468, p=0,016), HDL-cholesterol jako % cholesterolu całkowitego – z BMD%YA dla N (r=0,407, p=0,039). Stężenie fosfatazy alkalicznej korelowało ze wskaźnikiem Z dla N (r=-0,402, p=0,041) i BMD%AM dla L (r=-0,398, p=0,044). Stężenie parathormonu wykazało korelację ze wskaźnikiem Z (r=-0,417, p=0,034) i BMD%AM dla L (r=-0,422, p=0,032). BMD zmierzona w L wykazała korelację z białkiem C-reaktywnym (CRP) (r=0,432, p=0,027), a wskaźnik Z – ze stężeniem ferrytyny (r=0,415, p=0,035) i albumin (r=-0,418, p=0,034). Z tymi ostatnimi korelowała również BMD%AM dla L (r=-0,436, p=0,026). W analizie regresji krokowej wstecznej, uwzględniającej w/w parametry korelujące ze wskaźnikami BMD, istotnymi czynnikami wpływającymi na BMD dla N było stężenie Na (beta=1,21, p=0,000) i wiek (beta=-0,233, p=0,022), a na BMD dla L tylko stężenie Na (beta=0,979, p=0,000). Gdy w analizie regresji uwzględniono dane z wywiadu, czynnikami wpływającymi na BMD dla N był wiek (beta=-0,419, p=0,033), a na BMD dla L picie kawy (beta=-0,639, p=0,002).
U chorych dializowanych otrzewnowo wiek i picie kawy istotnie wpływają na BMD. Zmianami zwyrodnieniowymi, a także ewentualnymi zwapnieniami w naczyniach można tłumaczyć dodatnie korelacje parametrów BMD mierzonych w L z wiekiem, ferrytyną i CRP, a ujemne z albuminami. Zwraca uwagę brak zależności między płcią a BMD w tej grupie chorych. Korelacje wskaźników BMD ze stężeniem Na mogą stanowić łączność pomiędzy BMD a ciśnieniem tętniczym. U chorych dializowanych otrzewnowo wydaje się istnieć odwrócona zależność między tymi parametrami a BMD niż w populacji osób niedializowanych.
 
 
P04
BONE MINERAL DENSITY IN CONNECTION WITH CLINICAL AND LABORATORY PARAMETERS OF PERITONEAL DIALYSIS PATIENTS
 
Młot-Michalska M., Grzegorzewska A.E.
 
Chair and Department of Nephrology, Transplantology and Internal Diseases, University of Medical Sciences, Poznań, Poland
 
Key words: peritoneal dialysis,bone mineral density, nutritional state
 
The aim of this study was estimation of BMD in patients treated with peritoneal dialysis (PD) in connection with clinical and laboratory parameters.
BMD was measured in femoral neck (N) and lumbar spine L2-L4 (L) in 26 patients treated with PD (15 women, age: 55.7±177 years, dialysis vintage: 21.3±13.1 months). Seven patients regularly drank coffee (>2 cups/day), 8 had diabetes mellitus. Blood pressure and anthropometric measurements assessing nutritional state, and also routinely measured laboratory parameters were estimated in all dialyzed patients. Correlation analysis was performed for all examined parameters of BMD. Regression analysis was analyzed for BMD only.
Parameters of BMD measured in N: BMD 0.842±0.137 g/cm2, T -1.28 (-3.39 – 2.37), BMD as % young adults (BMD%YA) 85.7±17.7%, Z -0.57 (-2.36 – 2.97), BMD as % age matched (BMD%AM) 95.0±18.2%. Twelve patients had normal BMD, 10 was osteopenic and 4 had osteoporosis. Parameters of BMD measured in L: BMD 1.123±0.244 g/cm2, T -0.69 (-3.95 – 4.07), BMD%YA 94.6±18.8%, Z -0.41 (-4.41 – 4.49), BMD%AM 100.4±19.5%. Parameters measured in N: BMD (r=-0.421, p=0.033), T (r=-0.421, p=0.032) and BMD%YA (r=-0.407, p=0.039), and BMD%AM measured in L (r=0.393, p=0.047) correlated with age. Diastolic blood pressure correlated with N T-score (r=0.456, p=0.019) and BMD%YA (r=0.436, p=0.026). Significant correlations were displayed between serum Na concentration and parameters measured in N: T (r=0.511, p=0.008), BMD%YA (r=0.488, p=0.011), Z (r=0.467, p=0.016) and BMD%AM (r=0.488, p=0.013), and measured in L: T (r=0.453, p=0.020), BMD%YA (r=0.397, p=0.045). Waist to height ratio correlated with N BMD (r=-0.468, p=0.016), HDL-cholesterol as % of total cholesterol – with N BMD%YA (r=0.407, p=0.039). Alkaline phosphatase concentration displayed correlation with N Z-score (r=-0.402, p=0.041) and L BMD%AM (r=-0.398, p=0.044). Parathyroid hormone correlated with L Z-score (r=-0.417, p=0.034) and L BMD%AM (r=-0.422, p=0.032). L BMD displayed correlation with C-reactive protein (CRP) (r=0.432, p=0.027), and Z-score – with ferritin (r=0.415, p=0.035) and albumin level (r=-0.418, p=0.034). The latter 2 parameters correlated also with L BMD%AM (r=-0.436, p=0.026). In backward stepwise regression analysis taking into consideration above-mentioned parameters correlating with BMD indices, parameters influencing BMD for N included Na concentration (beta=1.21, p=0.000) and age (beta=-0.233, p=0.022), and for L- coffee drinking (beta=-0.639, p=0.002).
Age and coffee drinking significantly influence BMD in PD patients. Spondyloarthrosis and presence of vessel calcification may explain positive correlation of L BMD indices with ferritin, CRP and negative with albumin level. Stroking is lack of connection between gender and BMD in this group of patients. Correlation of BMD indices with Na level may be a link between BMD and blood pressure. In PD patients, between the latter parameters and BMD seems to exist inversed dependence than observed in general population.
 




P16 WYSTĘPOWANIE NIEZALEŻNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA ZŁAMANIA U OSÓB STARSZYCH O RÓŻNYM STOPNIU ODŻYWIENIA

III Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XV Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 24-26.09.2009
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2009, vol 11 (Suppl. 2), s:127.
 
 
P16
WYSTĘPOWANIE NIEZALEŻNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA ZŁAMANIA U OSÓB STARSZYCH O RÓŻNYM STOPNIU ODŻYWIENIA
 
Słowińska M.A., Wądołowska L.
 
Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie, Katedra Żywienia Człowieka,
ul. Słoneczna 44A, 10-718 Olsztyn
 
Słowa kluczowe: niezależne czynniki ryzyka złamania, osoby starsze, stan odżywienia
 
Celem pracy była analiza niezależnych czynników ryzyka złamania w powiązaniu ze stanem odżywienia osób starszych.
Badania przeprowadzono na przełomie 2007 i 2008 roku u 211 osób (134 kobiet i 77 mężczyzn) w wieku od 68 do 88 lat (średnio 77,6±4,3) zamieszkałych w Olsztynie. Stan odżywienia określono za pomocą międzynarodowego kwestionariusza do badania minimalnej oceny stanu odżywienia (MNA). Według zaleceń WHO i IOF 2007 przyjęto niezależne czynniki ryzyka złamania i wyliczono 10-letnie bezwzględne ryzyko złamania (RB-10). Wśród osób o różnym stanie odżywienia porównano wartości RB-10 i częstość występowania niezależnych czynników ryzyka złamania. Analizę prowadzono programem STATISTICA v8.0 przy p≤0,05.
Ryzyko niedożywienia stwierdzono u 28% próby, a niedożywienie u dwóch osób (1% próby). Ryzyko niedożywienia częściej dotyczyło kobiet niż mężczyzn (34% wobec 17%). Średnio RB-10 wynosiło 28,1 i było istotnie wyższe u kobiet niż mężczyzn (34,6 wobec 16,7). Nie odnotowano współzależności pomiędzy częstością występowania niezależnych czynników ryzyka złamania a stanem odżywienia, za wyjątkiem palenia papierosów. Osoby z ryzykiem niedożywienia niemal 9-krotnie częściej paliły papierosy niż osoby dobrze odżywione.
Badana próba osób starszych charakteryzowała się wysokim ryzykiem niedożywienia i 10-letnim bezwzględnym ryzykiem złamania. Niezależne czynniki ryzyka złamania były w większym stopniu związane z płcią niż stanem odżywienia badanych osób starszych.
 
 
P16
THE OCCURRENCE OF INDEPENDENT FACTORS OF FRACTURE RISK IN ELDERLY PERSONS WITH VARIED NUTRITIONAL STATUS
 
Słowińska M.A., Wądołowska L.
 
University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Departament of Human Nutrition, Poland
 
Keywords: elderly persons, independent factors of fracture risk, nutritional status
 
The aim of the paper was to analyse independent factors of the risk of fracture in relation to the nutritional status of elderly persons.
The research was conducted in 2007 and 2008 on 211 persons (134 women and 77 men) at the age of 68-88 (77.6±4.3 on average), living in Olsztyn. Nutritional status was determined by means of an international questionnaire for conducting a mini-nutritional assessment (MNA). Independent factors of fracture risk were assumed according to WHO and IOF 2007 recommendations and 10-year absolute risk of fracture was calculated (RB-10). The values of RB-10 and frequency of varied factors of fracture risk were compared among persons with varied nutritional status. Statistical analysis was conducted using STATISTICA v8.0 software, at p≤0.05.
Risk of malnutrition was found in 28% of the sample, and malnutrition was found in the case of two persons (1% of the sample). Risk of malnutrition more frequently concerned women than men (34% as compared with 17%). On average, RB-10 amounted to 28.1 and was significantly higher in women than in men (34.6 as compared with 16.7). No relations between the frequency of the occurrence of independent factors of the risk of fracture and the nutritional status were observed, apart from smoking. Persons at risk of malnutrition smoked almost nine times more frequently than well-nourished persons.
The examined sample of the elderly was characterized by a high risk of malnutrition and a high 10-year absolute risk of fracture. Independent factors of fracture risk were to a higher extent related to the gender than to the nutritional status of the elderly persons examined.
 




GĘSTOŚĆ MINERALNA KOŚCI, STAN ODŻYWIENIA I SKŁAD CIAŁA DZIECI Z OSTEOPENIĄ I OSTEOPOROZĄ

I Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 6-8.10.2005

Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2005, vol 7 (Suppl. 1), s152-153.

P28
GĘSTOŚĆ MINERALNA KOŚCI, STAN ODŻYWIENIA I SKŁAD CIAŁA DZIECI Z OSTEOPENIĄ I OSTEOPOROZĄ

Rusińska A.,1 Chlebna-Sokół D.,1 Lewiński A.,2 Frasunkiewicz J.,1 Zygmunt A.2
1 Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, SP ZOZ USK nr 4 im. M. Konopnickiej w Łodzi, ul. Sporna 36/50, 91-738 Łódź
2 Katedra Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Słowa kluczowe: gęstość mineralna kości, stan odżywienia, skład ciała, dzieci

Celem pracy jest ocena zależności pomiędzy stanem odżywienia i składem ciała a wskaźnikami gospodarki mineralnej u dzieci.
Pacjenci i metody
Badaniami objęto 324 dzieci w wieku 5-18 lat (185 chłopców i 139 dziewcząt). Były to dzieci z grup ryzyka osteoporozy, jak również bez obciążającego wywiadu, ale z obecnością objawów mogących sugerować zaburzenia mineralizacji kośćca. Wykonano badanie densytometryczne metodą absorpcjometrii promieniowania X o podwójnej energii (DXA), w projekcji Total body i Spine. Analizowano całkowitą zawartość wapnia w kośćcu (TBCa), zawartość minerałów w kośćcu (BMC), powierzchniową gęstość mineralną kośćca (BMD) i wskaźniki Z-score dla BMD w Total body i Spine oraz wyliczoną ze wzoru Krogera i wsp. objętościową gęstość mineralną kręgosłupa lędźwiowego (vBMD L2-L4 = BMD x 4/( π x w); gdzie w – średnia szerokość kręgów L2-L4); ponadto oceniono całkowitą zawartość tkanki tłuszczowej i beztłuszczowej. Równocześnie przeprowadzono pomiary antropometryczne z uwzględnieniem wysokości i masy ciała, obwodu klatki piersiowej, talii, biodra, ramienia, uda i 4 fałdów skórno-tłuszczowych. Wyliczono wskaźnik masy ciała (BMI), współczynnik masy ciała (BMCoeff) oraz wskaźnik talia/biodro (WHR).
Wyniki
Zarówno u dzieci z prawidłową (n=127), jak i z obniżoną masą kostną (n=197; w tym 83 z osteoporozą i 114 z osteopenią), stwierdzono istotną statystycznie zależność pomiędzy wskaźnikami gospodarki mineralnej a pomiarami antropometrycznymi, najwyższe współczynniki korelacji (R=0,78-0,91) wykazano dla wysokości i masy ciała oraz obwodu klatki piersiowej i ramienia. U dzieci z niską masą kostną, w odróżnieniu od tych z prawidłową, nie obserwowano takich zależności dla wskaźnika Z-score. Spośród wyliczonych wskaźników odżywienia najsilniejszą dodatnią korelację ze stanem mineralizacji wykazywał współczynnik masy ciała. Beztłuszczowa masa ciała korelowała bardzo silnie z zawartością minerałów w kośćcu (zwłaszcza u chłopców), natomiast masa tłuszczowa korelowała słabiej (silniej u dziewcząt aniżeli u chłopców).
Wnioski
• Stan odżywienia i skład ciała są istotnymi modyfikatorami mineralizacji szkieletu u dzieci.
• Brak zależności pomiędzy wskaźnikami Z-score gęstości mineralnej kośćca a parametrami antropometrycznymi u dzieci z obniżoną masą kostną sugeruje obecność czynników zaburzających fizjologiczne mechanizmy regulacji uwapnienia szkieletu u tych pacjentów.
Praca częściowo finansowana ze środków budżetowych Ministerstwa Nauki i Informatyzacji jako projekt badawczy nr 3 P05E 05624.

P28
BONE MINERAL DENSITY, STATE OF NUTRITION AND BODY COMPOSITION IN CHILDREN WITH OSTEOPENIA AND OSTEOPOROSIS

Rusińska A.,1 Chlebna-Sokół D.,1 Lewiński A.,2 Frasunkiewicz J.,1 Zygmunt A.2
1 Department of Paediatric Propedeutics and Bone Metabolic Diseases, Medical University of Lodz, Sporna 36/50, 91-738 Lodz, Poland
2 Department of Endocrinology and Metabolic Diseases, Medical University of Lodz, Poland

Keywords: bone mineral density, state of nutrition, body composition, children

The aim of the study was to evaluate the dependence between the nutrition state and body composition and the indices of mineral metabolism in children.
Patients and methods
The study included 324 children aged from 5 to 18 years (185 boys and 139 girls.) These were children from the osteoporosis risk group as well as children without any previous history of this disease but with symptoms suggesting mineralization disorders. Densitometric examination was performed by dual energy X–ray absorptiometry (DXA) in Total body and Spine. The study analyzed total bone calcium content (TBCa), bone mineral content (BMC), surface bone mineral density (BMD), the Z-score indices for BMD in Total body and Spine modes, and calculated volumetric bone mineral density of lumbar spine according to Kroger et al.(vBMD L2-L4 = BMD x 4/( π x w); where w – mean vertebrae L2-L4 width). Furthermore, total fat and fat-free content were also estimated. Anthropometric measurements were also carried out, including height, weight, chest circumference, waistline, hip circumference, arm and thigh circumference and 4 skin folds. Body mass index (BMI), body mass coefficient (BMCoeff) and waist-hip-ratio (WHR) were measured as well.
Results
Both in children with normal (n=127) and decreased bone mineralization (n=197; 83 patients with osteoporosis and 114 with osteopenia) statistically significant correlation between the indices of mineral metabolism and anthropometric measurements was observed; the highest correlation coefficient (R=0,78-0,91) was for weight, height and chest and arm circumference. In children with low bone mass, contrary to children with normal bone mass, this correlation for the Z-score index was not observed. Among all the calculated indices of nutritional state the body mass coefficient showed the strongest positive correlation with the mineralization state. Fat-free body mass correlated very strongly with mineral bone content, whereas fat body mass correlated less strongly.
Conclusions
• The nutrition state and body composition are important skeletal mineralization modifiers in children.
• There is no correlation between Z-score indices of bone mineral density and anthropometric parameters in children with decreased bone mass, suggesting the presence of factors disturbing physiological regulation mechanisms of skeletal calcification in these patients.
Acknowledgements
Tthe study was partly financed by Ministry of Science and Computerization, grant No 3P05E 05624.