OCENA SKUTECZNOŚCI LECZENIA OSTEOPOROZY W PRAKTYCE CODZIENNEJ
V Środkowo Europejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy oraz XVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, Kraków 29.09-1.10.2011
Streszczenia:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 2011, vol 13 (Suppl. 1). str 51-52
L08
OCENA SKUTECZNOŚCI LECZENIA OSTEOPOROZY W PRAKTYCE CODZIENNEJ
Pluskiewicz W.
Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice
Jak zdefiniować pojęcie „skuteczność leczenia”?
Kategorie pojęcia „skuteczność”
· Skuteczność diagnostyczna
· Skuteczność kliniczna.
Skuteczność diagnostyczna
Skuteczność diagnostyczna – badania laboratoryjne
Poprawa wyników badań może być traktowana jako ekwiwalent skuteczności.
Skuteczność diagnostyczna – badania RTG
· Porównania wyników badań RTG może stanowić kryterium skuteczności.
· Porównuje się tylko wyniki badań RTG kręgosłupa.
· Ocena skuteczności terapii polega na wykonaniu pomiarów wysokości trzonów w celu obrazowania stopnia złamania lub ocenie stopnia kifozy odcinka piersiowego.
Skuteczność diagnostyczna – badania densytometryczne
· Ocena skuteczności dokonywana jest na podstawie porównania różnicy wyników densytometrycznych wyrażonej w procentach.
· W celu wiarygodnej oceny skuteczności niezbędne jest określenie precyzji danego aparatu w konkretnej pracowni.
· Porównuje się wyniki pomiaru tego samego miejsca szkieletu badanego tym samym urządzeniem.
· Najłatwiej wykazać skuteczność terapii przy pomocy badania BMD kręgosłupa.
· Badania BMD końca bliższego kości udowej są w tym celu mniej przydatne.
Przydatność badań kręgosłupa wynika z:
· Kręgosłup to kość bogata w aktywną metabolicznie kość beleczkową odpowiadającą na leczenie.
· Badania BMD kręgosłupa cechują się dobrą powtarzalnością.
· Zmiana BMD o 3% zwykle jest uznawana jako zmiana rzeczywista.
Niższa przydatność badań końca bliższego kości udowej wynika z:
· Przewaga kości zbitej powoduje słabszą odpowiedź na leczenie.
· Badania BMD w tej lokalizacji cechują się niższą powtarzalnością.
· Zmiana BMD o 5% zwykle jest uznawana jako zmiana rzeczywista.
Skuteczność kliniczna
Skuteczność kliniczna – pomiar wzrostu
· Obniżanie się wzrostu może wskazywać na osteoporozę.
· Brak zmian wzrostu w czasie prowadzonej terapii należy traktować jako pośredni ekwiwalent skuteczności.
Skuteczność kliniczna – ból
· Bóle kostne określane mogą wynikać z współistniejącej osteomalacji.
· Terapia z zastosowaniem witaminy D i wapnia prowadzi do zmniejszenia lub ustąpienia bólów.
Skuteczność kliniczna – złamania
· Obecność złamań to podstawowe kryterium skuteczności terapii osteoporozy.
· Pierwszoplanowy cel terapii to uniknięcie pierwszego złamania, bo każde złamanie osteoporotyczne zwiększa ryzyko następnego.
· Cel drugorzędowy to uniknięcie kolejnych złamań.
Podsumowanie
· Skuteczność terapii osteoporozy powinna być weryfikowana na poziomie diagnostycznym oraz klinicznym.
· Najważniejsze kryterium skuteczności to występowanie złamań.
· Pozostałe aspekty (ból, dane diagnostyczne) stanowią pomocnicze narzędzie oceny skuteczności terapii.
L08
EVALUATION OF OSTEOPOROSIS TREATMENT EFFICACY IN EVERYDAY PRACTICE
Pluskiewicz W.
Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice